Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2016

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Μήδεια (976-1001)

Αποτέλεσμα εικόνας για gustave moreau the musesΣΤΑΣΙΜΟΝ Δ΄


ΧΟ. νῦν ἐλπίδες οὐκέτι μοι παίδων ζόας, [στρ. α]
οὐκέτι· στείχουσι γὰρ ἐς φόνον ἤδη.
δέξεται νύμφα χρυσέων ἀναδεσμᾶν
δέξεται δύστανος ἄταν·
980 ξανθᾷ δ᾽ ἀμφὶ κόμᾳ θήσει τὸν Ἅιδα
κόσμον αὐτὰ χεροῖν.

πείσει χάρις ἀμβρόσιός τ᾽ αὐγὰ πέπλον [αντ. α]
χρυσότευκτόν ‹τε› στέφανον περιθέσθαι·
985 νερτέροις δ᾽ ἤδη πάρα νυμφοκομήσει.
τοῖον εἰς ἕρκος πεσεῖται
καὶ μοῖραν θανάτου δύστανος· ἄταν δ᾽
οὐχ ὑπεκφεύξεται.

990 σὺ δ᾽, ὦ τάλαν ὦ κακόνυμφε κηδεμὼν τυράννων, [στρ. β]
παισὶν οὐ κατειδὼς
ὄλεθρον βιοτᾷ προσάγεις ἀλόχῳ
τε σᾷ στυγερὸν θάνατον.
995 δύστανε, μοίρας ὅσον παροίχῃ.

μεταστένομαι δὲ σὸν ἄλγος, ὦ τάλαινα παίδων [αντ. β]
μᾶτερ, ἃ φονεύσεις
τέκνα νυμφιδίων ἕνεκεν λεχέων,
1000 ἅ σοι προλιπὼν ἀνόμως
ἄλλᾳ ξυνοικεῖ πόσις συνεύνῳ.
***

ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΑΣΙΜΟ


ΧΟ. Τώρα έσβησαν πια οι ελπίδες μου για τη ζωή των παιδιών,έσβησαν πια· οδεύουν ήδη στη σφαγή.Η νύφη θα πάρει στα χέρια της το χρυσό διάδημα,θα πάρει η δύσμοιρη τη συμφορά.980Με το στολίδι του Άδη θα στέψει τα ξανθά της τα μαλλιά,μόνη της, με τα ίδια της τα χέρια.
Μαγεμένη από την ομορφιά και τη θεσπέσια λάμψη,θα φορέσει τον πέπλο και το χρυσό στεφάνι·985και τότε θα ντυθεί νύφη για τους νεκρούς του Κάτω Κόσμου.Τέτοια παγίδα,τέτοια μοίρα θανάτου περιμένει τη δύσμοιρη.Δεν θα ξεφύγει από τη συμφορά.
990Και εσύ, δυστυχισμένε,εσύ κακορίζικε βασιλικέ γαμπρέ, δίχως να το ξέρεις,φέρνεις για τη ζωή των παιδιών σου όλεθρο,για τη γυναίκα σου θάνατο αποτρόπαιο.Δύσμοιρε, πόσο ξαστόχησες995από τη μοίρα που ονειρεύτηκες!
Μοιράζομαι θρηνώντας την οδύνη σου,δυστυχισμένη μητέρα των παιδιών,εσύ που θα τα θανατώσειςγια το κρεβάτι του γάμου, αυτό που ο άντρας σου,1000δίχως να σεβαστεί νόμο και τάξη, το απαρνήθηκεκαι πήγε και παντρεύτηκε άλλη γυναίκα.

Η Τετμημένη Γραμμή και το Σπήλαιο

Αποτέλεσμα εικόνας για plato's allegory of the caveΗ συνεχεία και η σχέση που υφίσταται ανάμεσα στο ορατό και το νοητό μπορεί να εξηγηθεί χρησιμοποιώντας; τη στατική εικόνα μιας γραμμής που χωρίζεται σε δύο άνισα μέρη. Η Τετμημένη Γραμμή είναι μια επιστημολογία που περιγράφει τη σχέση μεταξύ καταστάσεων του νου που ονομάζονται δοξασία/πίστη και γνώση από τη μία και ανάμεσα στον φυσικό και νοητό «κόσμο» από την άλλη. Τα αντικείμενα τη; δόξας (αληθινή πεποίθηση/γνώμη) σχετίζονται με τα αντίστοιχα της επιστήμης (γνώση), όπως σχετίζεται η ομοιότητα κάποιου πράγματος με αυτό στο οποίο ομοιάζει (509d, 510a). Η ομοιότητα είναι το κλειδί. Ο Πλάτωνας δεν υποστηρίζει ότι ο κόσμος τον οποίο αισθανόμαστε και για τον οποίο έχουμε πεποιθήσεις και γνώμες δεν είναι πραγματικό;, αλλά ότι αυτός ο κόσμο; δεν είναι η συνολική πραγματικότητα. Ο ορατός κόσμος είναι ένας κόσμος αλλαγή; και χαρακτηρίζεται από το γίγνεσθαι, ενώ ο νοητός κόσμος είναι σταθερό; και αμετάβλητος και χαρακτηρίζεται από το είναι. Ο ορατός κόσμο; ομοιάζει, είναι παρόμοιος, βρίσκεται στη διαδικασία του να γίνει αυτό το οποίο ο νοητός κόσμος είναι. Η πλατωνική εικόνα της Τετμημένης Γραμμής εδράζεται στο δόγμα των Ιδεών, το οποίο «σώζει τα φαινόμενα» του αισθητού κόσμου, και δεν τον υποβιβάζει στην κατάσταση του μη όντος. Όλα τα πράγματα εξαρτώνται από τα Είδη για το βαθμό τη; πραγματικότητα; τον οποίο έχουν. Η Τετμημένη Γραμμή απεικονίζει καταστάσεις του νου και τα αντίστοιχα «αντικείμενά» τους, ιδωμένα με διαφορετικούς τρόπους και αναφορικά με διαφορετικούς βαθμούς κατανόησης.[1]
 
Ο τρόπος διαφωτισμού του ανθρώπινοι» νου αναπαριστάται στη συνέχεια μέσα από μια δυναμική παρομοίωση, αυτή του Σπηλαίου, που συνδέεται με την αναλογία της Γραμμής. Η παρομοίωση του Σπηλαίου δείχνει με ποιον τρόπο τα ασταθή αντικείμενα τη; δόξας περιέχουν την ομοιότητα με τις σταθερές πραγματικότητες. Η διαφορά ανάμεσα στη γνώμη και τη γνώση είναι διαφορά βαθμού παρά είδους. Αυτό γίνεται σαφές με τον εκπαιδευτικό αναπροσανατολισμό, το ταξίδι έξω από το σπήλαιο.
 
Οι άνθρωποι είναι σιδηροδέσμιοι φυλακισμένοι σε ένα σπήλαιο από την παιδική του; ηλικία. Κοιτάζουν προς τα εμπρός στον τοίχο του σπηλαίου, ενώ πίσω από την πλάτη τους καίει μια φωτιά. Ανάμεσα στις πλάτες τους και στη φωτιά κινούνται διάφορε; φιγούρες, αλλά το μόνο που βλέπουν οι φυλακισμένοι είναι οι σκιές τους, που πέφτουν στον τοίχο του σπηλαίου που ορθώνεται μπροστά τους. Υποθέτουν ότι οι σκιές που βλέπουν είναι τα πραγματικά όντα. Αν ένας φυλακισμένος (που δεν παρουσιάζεται ως λογικότερος ή με περισσότερα φυσικά χαρίσματα από τους άλλους) απελευθερωθεί από τα δεσμά του και αναγκαστεί να γυρίσει και να κοιτάξει τη φωτιά και μετά οδηγηθεί διά της βίας έξω από το σπήλαιο στο φως του ήλιου, θα γνωρίσει μια επώδυνη εμπειρία, μόλις όμως συνηθίσει στο φως θα δει τα πράγματα στον κόσμο που βρίσκεται έξω από το σπήλαιο. Διαπιστώνουμε ότι στο σώμα τον ασκείται υλική βία, ο νους του όμως δεν εξαναγκάζεται να «δει». Ο Σωκράτης θα υποστηρίξει αργότερα ότι ο ελεύθερος άνθρωπος δεν πρέπει να μαθαίνει τίποτα υπό την απειλή της βίας. Η υποχρεωτική σωματική εκπαίδευση δεν βλάπτει το σώμα. όμως η υποχρεωτική μάθηση ποτέ δεν μένει στο μυαλό (536e-537a). Ο φυλακισμένος τον σπηλαίου δεν είναι όμως ελεύθερος. Αποκτά την ελευθερία, του μόλις απαλλαγεί από τα δεσμά του και υποχρεωθεί να στραφεί προς τα πίσω. Μόλις βρεθεί έξω από το σπήλαιο, αρχικά θα διαπιστώσει ότι του είναι πιο εύκολο να κοιτάξει τις σκιές, μετά την αντανάκλασή τους στο νερό, και. στο τέλος, τα ίδια τα πράγματα. Το τελευταίο στάδιο είναι να κοιτάξει κατευθείαν τον ήλιο, για να συμπεράνει ότι ο ήλιος ήταν, κατά μια έννοια. υπεύθυνος για όλα όσα έβλεπαν ο ίδιος και οι συγκρατούμενοί του. Τώρα πια αισθάνεται λύπη για όσους βρίσκονται ακόμη στο σπήλαιο και για τα όσα εσφαλμένα πίστευαν πως ήταν η αλήθεια.
 
Η ανάβαση από το σπήλαιο στον άνω κόσμο και η θέαση των πραγμάτων παραλληλίζεται με την απεικόνιση της προοδευτικής εξέλιξης τον νου από τη σφαίρα του ορατού στη σφαίρα του νοητού που περιγράφηκε με την αναλογία της Τετμημένης Γραμμής. Μόλις ο νους «κατανοήσει» την απόλυτη Ιδέα του Αγαθού, οι άνθρωποι αναγκαστικά θα συμπεράνουν (πρέπει να σκεφτόμαστε λογικά: συλλογιστέα) ότι και αυτή, όπως ο ήλιος, είναι υπεύθυνη για κάθε τι δίκαιο και αγαθά, στην πραγματικότητα για όλες τις υπόλοιπες Ιδέες, ότι αποτελεί την πηγή που ελέγχει την πραγματικότητα και τη νόηση. Οποιοσδήποτε πρόκειται να δράσει λογικά, είτε στη δημόσια είτε στην ιδιωτική τον ζωή, πρέπει να το αντιληφθεί. Και αυτό σημαίνει ότι η γνώση των Ιδεών άρα και η γνώση των αρχών που λειτουργούν ως ελατήρια για την ηθική δράση των ανθρώπων δεν μπορεί ν’ αποκτηθεί μέσο» των αισθήσεων. Οι Ιδέες υφίστανται ανεξάρτητα από τα αισθητά αντικείμενα, μένουν ανεπηρέαστες από τον μεταβαλλόμενο ορατό κόσμο και πηγή τους είναι η Ιδέα του Αγαθού. Οι Ιδέες θα υπήρχαν και χωρίς τα. αισθητά αντικείμενα. ακόμη και αν δεν υπήρχαμε ούτε εμείς για να τις «αντιληφθούμε».
 
     Από τη στιγμή που το αποδεχόμαστε αυτό. η άποψη ότι η εκπαίδευση είναι μια διαδικασία που εμφυτεύει στο νου ανύπαρκτες προηγουμένως γνώσεις πρέπει. να απορριφθεί. Ο νους κάθε ανθρώπου διαθέτει την έμφυτη ικανότητα να στρέφεται μακριά από τον φυσικό κόσμο της αλλαγής και να κοιτάζει την αμετάβλητη πραγματικότητα, το κατά Σωκράτη Αγαθό. Στον μεταγενέστερο Φαίδρο (249b) ο Πλάτωνας υποστηρίζει ξανά ότι μόνο οι ψυχές που έχουν δει τις Ιδέες μπορούν να γεννηθούν με ανθρώπινη μορφή. Ο κάθε άνθρωπος έχει βιώσει το όραμά τους και θεωρητικά οι πάντες είναι ικανοί να τις ξαναθυμηθούν. Είναι σαφές όμως ότι, για να είναι συνεπής, ο Πλάτωνας πρέπει να επιμείνει στους διαφορετικούς βαθμούς ικανότητας. Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων της Πολιτείας πλήττεται από τις απαιτήσεις του σώματος και τους πειρασμούς της ζωής, «βλέποντας πολλά όμορφα πράγματα ή δίκαιες πράξεις χωρίς όμως να βλέπουν την Ομορφιά ή τη Δικαιοσύνη καθεαυτές» (479a). Αυτή η έμφυτη ικανότητα που μοιράζονται οι άνθρωποι θα πρέπει με κάποιον τρόπο να ξεπεραστεί, προκειμένου να γίνει το φυσικό ταλέντο ο δείκτης του κατά πόσον ο χαρακτήρας ενός εκάστου μπορεί στην πράξη να ωφεληθεί από το είδος εκείνο της υψηλότερης, αφηρημένης εκπαίδευσης που προσανατολίζει και εστιάζει το λογικό στοιχείο της ψυχής στα αντικείμενα που του αρμόζουν. Οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως έγινε σαφές στον Φαίδωνα (82e), είναι φυλακισμένοι στα σώματά τους, ενώ οι κατώτερες ψυχολογικές επιθυμίες τους αναγκάζουν να συνεργούν στην ίδια τους την ανίδεη φυλάκιση (Πολιτεία, 519a-b). Ορισμένοι άνθρωποι όμως είναι προικισμένοι με τη σπάνια ικανότητα να συλλαμβάνουν νοητικά το Αγαθό, και άρα είναι δυνατή η μεταστροφή τους μέσω της εκπαίδευσης, η οποία περιγράφεται απλώς ως διαδικασία μεταστροφής του νου, ως καλλιέργεια ενός ξεχωριστού είδους λογικής σκέψης που μελετά τα αντικείμενα που αρμόζουν στο νου. Με κάποιον τρόπο οι σπάνιοι αυτοί χαρακτήρες δεν θα πρέπει να παρεκτρέπονται εύκολα (ή και καθόλου) υπό την επήρεια των υπόλοιπων ψυχολογικών στοιχείων της ψυχής τους, τα οποία - αν τους επιτραπεί να αποκτήσουν τον έλεγχο - θα κάνουν τους χαρακτήρες αυτούς να ελαύνονται από το άλογο στοιχείο της ανθρώπινης ψυχής, με αποτέλεσμα να παραμείνουν φυλακισμένοι στο σπήλαιο. Όπως μαθαίνουμε τώρα. όλα τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του νου δεν είναι έμφυτα αλλά επίκτητα, αποκτιόνται μέσω της εκπαίδευσης και της πρακτικής. Όμως η δύναμη της γνώσης είναι έμφυτη, ανήκει σε κάποια θεϊκότερη ικανότητα του ανθρώπου και ποτέ δεν χάνει τη δύναμή της. Οι συνέπειές της όμως είναι είτε θετικές είτε αρνητικές, ανάλογα με την κατεύθυνση την οποία πήρε το κάθε μυαλό. Διαβάζουμε μάλιστα ότι αυτό είναι που ξεχωρίζει τους κακούς αλλά ευφυείς ανθρώπους από τους ενάρετους. Όλοι οι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να γενικεύουν από το συγκεκριμένο, αν όμως δεν έχουν εμποτιστεί με τη γνώση των Ιδεών, οι ιδέες τους περί δικαιοσύνης θα παραμείνουν σκιές ή είδωλα της αληθινής δικαιοσύνης. Δεν θα είναι ικανοί να μιμηθούν στις δικές τους σκέψεις και δράσεις την Ιδέα της δικαιοσύνης, γιατί για να μπορεί κανείς να μιμηθεί σωστά θα πρέπει να έχει μια συνολική γνώση του πράγματος που μιμείται. Ως εκ τούτου έργο των νομοθετούν του ιδανικού «κράτους» είναι να αναγκάσουν τις καλύτερες διάνοιες να αποκτήσουν την ύψιστη μορφή της γνώσης, την αντίληψη της Ιδέας του Αγαθού, και μετά να επιστρέψουν στο σπήλαιο.[2] Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι υποχρεωτικό, άπαξ όμως και έχουν ενταχθεί στο σύστημα οι άνθρωποι, το περιεχόμενο της εκπαίδευσής τους θα είναι ανάλογο με τα διαφορετικά μέσα πειθούς που ταιριάζουν στον καθένα.
 
«Το νόμο δεν τον ενδιαφέρει πώς μια ορισμένη τάξη στην πόλη θα γίνει ιδιαίτερα ευτυχισμένη, αλλά αναζητεί τρόπους ώστε η ευτυχία αυτή να πραγματοποιηθεί για όλη την πόλη συνενώνοντας αρμονικά τους πολίτες με την πειθώ [του νου] και τον εξαναγκασμό [του σώματος], κάνοντας τους να δίνουν ο ένας στον άλλο την ωφέλεια που μπορεί καθένας από αυτούς να προσφέρει στο σύνολο και πλάθοντας ο ίδιος ο νόμος τέτοιους άντρες στην πόλη όχι για να τους αφήνει έπειτα να τραβούν κατά κει που αρέσει στον καθένα, αλλά για να τους χρησιμοποιεί ο ίδιος για την ενίσχυση της ενότητας της πόλης». (520)
 
Για να γνωρίσει κανείς το καλό του οποιουδήποτε πράγματος θα πρέπει προηγουμένως να έχει γνωρίσει τη φύση του· το ανθρώπινο καλό προϋποθέτει τη γνώση των εαυτών μας ως ανθρώπινων φύσεων, δηλαδή τη γνο5- ση της ψυχής. Μόνο από τη στιγμή που έχει γνωρίσει κανείς τι είναι, τον εαυτό του, μπορεί να αισθανθεί υποχρεωμένος από το πρέπει, και άρα ειδικά ο φιλόσοφος είναι υποχρεωμένος λόγω των όσων γνωρίζει να αναλάβει με τη σειρά του την πολιτική εξουσία και να δείξει στους ανθρώπους πώς πρέπει να ζουν.
 
Η δικαιοσύνη του φιλοσόφου, σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει ο Θρασύμαχος, είναι επωφελής τόσο για τους άλλους όσο και για τον εαυτό του. Και έχοντας επωφεληθεί από μια παιδεία που έστρεψε τη φιλοσοφική του φύση προς τα αληθινά αντικείμενα του ανθρώπινου νου, ο φιλόσοφος θα αντιληφθεί ότι το χρωστάει στην κοινωνία που καλλιέργησε με αυτό τον τρόπο τα φυσικά του χαρίσματα, να συνδυάσει τώρα τη φιλοσοφία με την πολιτική για να την υπηρετήσει. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν θα αρνηθεί το δίκαιο αίτημα να αξιοποιηθούν τα καλλιεργημένα ταλέντα του (520). Σε κάθε περίπτωση όμως πρόκειται για μια απαίτηση, και άρα για έναν περιορισμό. Είναι όμως ένας περιορισμός που αποβαίνει προς το συμφέρον τόσο του ίδιου του φιλοσόφου όσο και εκείνων τους οποίους κυβερνά. Η εκπαιδευμένη φιλοσοφική φύση θα προτιμούσε την απόλαυση μιας ζωής αφιερωμένης στο διαλογισμό. Όμως το δικό του συμφέρον βρίσκεται αλλού - στην άσκηση της εξουσίας. Μόνο οι φιλόσοφοι, όντας εραστές της φιλοσοφίας παρά της εξουσίας, επιθυμούν λιγότερο απ’ όλους την κατοχή της πολιτικής εξουσίας και τις ανταμοιβές της, οι οποίες τους επιβάλλονται αναγκαστικά (521). Η ηθική υποχρέωση να ηγούνται δεν σημαίνει ότι θυσιάζουν το προσωπικό τους συμφέρον, εφόσον αυτό γίνει σωστά αντιληπτό.
-----------------------------------------------------     
[1] Όπως σημειώνει ο Guthrie στο Α History of Geek Philosophy, τόμ. 4, σ. 496. ο Πλάτωνας προσπάθησε να απεμπλακεί από τις συνέπειες τη; παρμενίδειας λογικής, όπου το Είναι είναι και δεν μπορεί να μην είναι, ενώ το μη Είναι δεν είναι και δεν μπορεί να είναι. Αυτί) οδηγεί στην παρμενίδεια άποψη ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει ή να δημιουργηθεί, καθ;vς ό, τι είναι δεν γίνεται από τη στιγμή που ήδη είναι, και τίποτα dεν μπορεί να δημιουργηθεί από αυτό που δεν είναι. Για τις αντικρουόμενες απόψεις για τη θέση του Πλάτωνα βλ. G. Vlastos, «Degrees of Reality in Plato» στο R. Bambrough (επιμ.). New Essays on Plato and Aristotle. Λονδίνο 1965, σσ. 1-20. Όπως επισημαίνει o Guthrie, ορισμένοι από εμάς μπορεί να μην πιστεύουμε (όπως και ο Βλαστός δεν πίστευε) σε μια διαβαθμισμένη οντολογία, όμως ο Πλάτωνας, όπως εξάλλου και ο Καρτέσιος. πίστευε σε αυτή. Για τον Πλάτωνα, ο κόσμος τον οποίο αντιλαμβανόμαστε στην καθημερινή μας ζωή διαθέτει μια οιονεί ύπαρξη αποκλειστικά και μόνο διότι τα πράγματα σε αυτό τον κόσμο συμμετέχουν στις φύσεις των Ιδεών.
 
[2] Βλ. Fine, «Knowledge and Belief in Republic v-vii».

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ - Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

Αποτέλεσμα εικόνας για Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣἸδού, λοιπόν, ὦ Ἕλληνες, ἀρκετῶς ἀποδεδειγμένη καὶ ἡ δευτέρα αἰτία τῆς μέχρι τοῦ νῦν ἐπιμονῆς τῆς Ἑλλάδος ὑπὸ τῆς τυραννίας.

Ἄλλο δὲν μοῦ μένει τώρα, παρὰ νὰ ἀποδείξω τὴν εὐκολίαν τῆς ἐλευθερώσεώς της, διὰ νὰ τελειώσω τὸν λόγον μου, καὶ ἄμποτες ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ἀνάγκη νὰ σᾶς καταπείσῃ, καθὼς τὸ ἐλπίζω, διὰ νὰ ἀποδείξωμεν ἐμπράκτως τὰ ὅσα μέχρι τοῦδε εἶπον.

Πρὶν ὅμως νὰ ἔμβω εἰς τὰς ἐπαριθμήσεις τῶν μέσων καὶ τῶν τρόπων διὰ τοιοῦτον ἐπιχείρημα, θέλω νὰ ἐκβάλω τοὺς ἄκανθας ἀπὸ τὰ ρόδα· λέγω ἐκείνους, ὁπού, διὰ περισσοτέραν δυστυχίαν τοῦ γένους μας, ἡ κακὴ τύχη ἔκαμεν Ἕλληνας, καὶ μόνον ἐγεννήθησαν εἰς τὴν ἑλληνικὴν γῆν, ὄχι δι᾿ ἄλλο, εἰμὴ διὰ νὰ βαστάξωσι περισσότερον καιρὸν τὴν πατρίδα μας ὑπὸ τῆς δουλείας. Αὐτοὶ εἶναι ὅλοι ἐκεῖνοι, ὁποὺ κατὰ τύχην ἐκληρονόμησαν ἀρκετὰ χρήματα καὶ περισσότερα ἐλαττώματα, καὶ ζῶσιν εὐχαριστημένοι, χωρὶς ποτὲ νὰ στοχάζωνταί τι διὰ τοὺς ἄλλους. Ἐκεῖνοι οἱ αὐτόματοι καὶ οὐτιδανοὶ ἄρχοντες, οἱ φιλάργυροι καὶ ἀμαθεῖς ἀρχιεπίσκοποι. Ἐκεῖνοι οἱ αὐθάδεις καὶ ὄντως βάρβαροι προεστοί. Ἐκεῖνοι οἱ ἀμαθεῖς, ὁποὺ θέλουσι νὰ ἀποκρίνωνται πάντοτε καὶ εἰς κάθε πρόβλημα. Ἐκεῖνοι, ὁποὺ ἀναζητήτως δίδουσι συμβουλὰς πάντοτε καὶ εἰς ὅλους. Ἐκεῖνοι, τέλος πάντων, ὁποὺ μὲ ἄκραν οὐτιδανότητα ψυχῆς, ἀφοῦ πωλήσουν ἑκουσίως τῷ τυράννῳ καὶ τὴν ζωὴν καὶ τὸ ἔχειν τους καὶ τὴν τιμήν τους, καυχῶνται εἰς τὸ νὰ διαφέρωσιν ἀπὸ τοὺς ἄλλους, ὁποὺ εἶναι ἀκούσιοι σκλάβοι.

Οἱ τοιοῦτοι, ὦ ἀδελφοί μου, μὴν ἔχοντες ἀρετὴν καμμίαν, καὶ γνωρίζοντες τὸν ἑαυτόν τους ἀναξιώτατον, κρίνουν τὸ ἴδιον καὶ διὰ τοὺς ἄλλους. Πρὸς τούτοις, ἡ ἀπαιδευσία των δὲν τοὺς ἀφήνει νὰ καταλάβωσι τοὺς τόσους καὶ τόσους τρόπους, ὁποὺ οἱ σημερινοὶ Ἕλληνες ἠμποροῦσι νὰ μεταχειρισθῶσι διὰ τὴν ἐλευθερίαν τους, καὶ ἐμποδίζοντάς τους ἐνταυτῷ ἀπὸ τὸ νὰ καταλάβουν τὰς αἰτίας, ὁποὺ βιάζουν, διὰ νὰ εἰπῶ οὕτως, τὴν σήμερον τὸ γένος μας νὰ ἐπανορθωθῇ ἐξ ἀποφάσεως, τοὺς ἀποκαταστῶσι εἰς τὰς κεφαλάς των τὴν ὑπόθεσιν τόσον δύσκολον, ὅσον ἀδύνατον πιστεύουσι τὸ νὰ συνεργήσωσιν αὐτοὶ οἱ ἴδιοι. Τὸ δὲ προσωρινὸν καλῶς ἔχειν τους, τοὺς χαλινώνει καὶ τοὺς συνδένει μὲ τὴν δουλείαν, ὁποὺ οὔτε κἂν τὴν αἰσθάνονται, μάλιστα δὲ οὔτε τοὺς δυσαρέσκει, καὶ σχεδὸν - σχεδὸν μερικοὶ ἀπὸ αὐτοὺς τὴν ἀγαπῶσι, ὡσὰν ὁπού, ἀφοῦ ζῶσιν αὐτοὶ ἀσύδοτοι, ὡς προεῖπον, καὶ τρόπον τινὰ εὐχαριστημένοι, διὰ τοὺς λοιποὺς δὲν τοὺς μέλει τίποτες.

Τί λέγουσι, λοιπόν, αὐτοὶ οἱ βρωμεροὶ καὶ χυδαιότατοι ἄνθρωποι; «Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ νικηθῇ ἓν τόσον μεγάλον βασίλειον; Ἡμεῖς δὲν ἠμποροῦμεν νὰ κυβερνηθῶμεν μόνοι μας. Ποῦ νὰ εὕρωμεν ἕνα ἄλλον βασιλέα τόσον εὔσπλαγχνον, καὶ τόσον καλόν; Τί εἶναι αὐτὴ ἡ ἐλευθερία; Ἡ ἐλευθερία οὔτε ἐστάθη, οὔτε θέλει σταθῆ. Ποῦ νὰ χύσωμεν τόσον αἷμα! Οἱ ὀθωμανοί, εὐθὺς ὁποὺ καταλάβουν, ὅτι ἔχομεν τοιοῦτον σκοπόν, θέλουσι μᾶς ἀποκεφαλίσει ὅλους, ὡς τόσα πρόβατα, καὶ ἔστω ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης... » καὶ ἄλλα παρόμοια, τὰ ὁποῖα εἰς ἕνα στοχαστικὸν καὶ φρόνιμον ἄνθρωπον, φαίνονται, καθὼς εἶναι, τόσοι μῦθοι, ἀλλ᾿ εἰς τοὺς ἁπλοῦς καὶ εὐκολοπίστους εἶναι τόσοι χρησμοί, καὶ ὡς ἀλάνθαστοι προρρήσεις, καὶ ἐνταυτῷ, ὁποὺ δηλοποιοῦσι τὴν ἄνανδρον καὶ ὄντως ἑβραϊκήν των καρδίαν, ἀπομωρώνουσι καὶ πολλοὺς ἄλλους.

Μήπως εἶνε ἱκανοὶ νὰ καταλάβουν τὸ δίκαιον, διὰ νὰ τοὺς τὸ εἰπῇ τινάς (1); Ὦ ἀδελφοί μου! Αὐτοὶ εἶναι τόσον ἀνόητοι, καὶ ἱσχυρογνώμονες, ὁποὺ ὅλοι οἱ Δημοσθένεις τοῦ κόσμου δὲν ἤθελαν ἠμπορέσει νὰ τοὺς καταπείσουν. Νὰ ὁμιλήσῃ τινὰς μὲ αὐτοὺς εἶναι τὸ ἴδιον, ὡσὰν νὰ ἤθελεν νὰ ἀκροάζεται, καὶ νὰ τοὺς ἀποκρίνεται πάντοτε τὸ ναί, μάλιστα ἐκεῖνοι οἱ βρωμοάρχοντες τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὁποὺ ὅσον ὕφος καὶ ἀλαζονείαν ἔχουσι, ἄλλην τόσην ἀμάθειαν καὶ ἱσχυρογνωμίαν φυλάττουσιν ἐπάνω των, καὶ ἄλλο δὲν ἠξεύρουσιν νὰ εἰπῶσι, εἰμὴ δυσκολίας, ἀπορίας, καὶ ἀμφιβολίας πλῆθος. Ἡ ψυχή των εἶναι τόσον μικρὴ καὶ οὐτιδανή, ὁποὺ οἱ ψύλλοι εἰς τὰ ὄμματά των φαίνονται τόσοι ἀνδριάντες.

Τί, λοιπόν, ἠμπορῶ νὰ τοὺς εἰπῶ, διὰ νὰ τοὺς καταπείσω, ὅταν δὲν καταλαμβάνουν τί ἐστὶ δίκαιον; Νὰ τοὺς κράξω, ἴσως, ἀτίμους; Ἀλλ᾿ αὐτοὶ τὸ ἔχουν διὰ προτέρημα. Νὰ τοὺς ἐνθυμίσω πόσον εἶναι ἀνάξιοι εἰς τὸ νὰ ὠφελήσουν τὴν πατρίδα, καὶ πόσον ἐπιτήδειοι εἰς τὸ νὰ τὴν ζημιώσουν; Ἀλλ᾿ αὐτοὶ καυχῶνται εἰς αὐτό. Νὰ τοὺς ὀνειδίσω, τέλος πάντων, ὡς ἀνελεήμονας, ἀδίκους καὶ σκληρούς; Ἀλλὰ ποῖος ἀπὸ ἐσᾶς δὲν τοὺς γνωρίζει, καὶ δὲν τὸ ἠξεύρει; Αὐτοί, ἀγαπητοί μου, εἶναι, ἐπειδὴ πρέπει νὰ εἶναι· ὡσὰν ὁπού, καθὼς ἡ ἐλευθερία ἔχει τοὺς διαυθεντευτάς της, οὕτως καὶ ἡ τυραννία ἔχει τοὺς ἐδικούς της, καὶ θέλουν χρησιμεύσει διὰ παραδείγματα ἐντροπῆς εἰς τοὺς μεταγενεστέρους.

Οὗτος ὁ πολλὰ ἐνοχλητικὸς καὶ βραχὺς πρόλογος ἦτον πολλὰ ἀναγκαῖος διὰ τὴν ὑπόθεσιν τὴν πλέον μεγάλην δι᾿ ἡμᾶς, ὦ Ἕλληνες, ὁποὺ τώρα ἀρχίζω νὰ ἐρευνήσω, λέγω τὰς αἰτίας, ὁποὺ βιάζουσι, διὰ νὰ εἰπῶ ἔτζι, τὴν ἐλευθέρωσιν τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τὸν ὀθωμανικὸν ζυγόν, καὶ τὰ εὐκολώτατα μέσα μιᾶς ἀναμφιβόλου ἐπιτεύξεως.

Ἀναγνῶστα ἀγαπητέ, ὅποιος καὶ ἂν εἶσαι, σὲ παρακαλῶ, νὰ στοχασθῇς ἀρκετά, πρῶτον μόνος σου τὴν ὑπόθεσιν, καὶ ἔπειτα νὰ ἀναγνώσῃς τοῦτα τὰ ὑστερινὰ κατεβατὰ τοῦ πονήματός μου, νὰ στοχασθῇς, λέγω, ὅτι τὸ πρᾶγμα εἶναι κοινόν, ὅτι ἡ τιμή σου, ἡ εὐτυχία σου καὶ ἡ ζωή σου κρέμανται ἀπὸ τὸν ὀρθὸν στοχασμόν σου. Πρόσεχε οὖν νὰ μὴν ἀπατηθῇς ἀπὸ ἱσχυρογνωμίαν σου καὶ προδώσῃς εἰς χεῖρας ἐχθρῶν καὶ πατρίδα καὶ συγγενεῖς καὶ εὐτυχίαν καὶ τιμὴν καὶ ζωήν.

Ὤ, πόσον τὸ πλῆθος τῶν ἰδεῶν, ὁποὺ εἰς ἐτούτην τὴν στιγμὴν μοῦ παρησιάζονται εἰς τὸν νοῦν, μ᾿ ἐμποδίζουν σχεδὸν ἀπὸ τὸ νὰ τὰς ἐκθέσω καθὼς τυχαίνει, καὶ θέλοντας νὰ γράψω εἰς ὀλίγα λόγια, ὅσα εἶναι ἀναγκαῖα καὶ ὅσα ὁ ἔρως τῆς πατρίδος μὲ διδάσκει, δὲν θέλω δυνηθῇ, ἴσως, νὰ εἰπῶ τὸ ὀλιγότερον μέρος εἰς πολλὰ κατεβατά. Ἀλλ᾿ ὁ στοχασμός μου, πάλιν σᾶς τὸ ξαναλέγω, δὲν εἶναι νὰ γράψω δι᾿ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔχουσι χρείαν νὰ ἀκούσωσι ἐξ ἄλλων ὅλα, ὅσοι δὲ ἔχουν τὸ πνεῦμα ἔξυπνον, ἀρκοῦσιν εἰς αὐτοὺς καὶ τὰ ὀλίγα. Ἂς ἀναφέρωμεν, λοιπόν, πρῶτον τὰς αἰτίας, ὁποὺ κατασταίνουσιν ἄφευκτον τὴν ἐπανόρθωσιν τοῦ γένους μας, καὶ ἔπειτα, ἐν συντόμῳ, νὰ ἐκθέσωμεν τὰ μέσα καὶ τρόπους διὰ τοιοῦτον ἔργον.

Πρώτη οὖν καὶ κυριωτέρα αἰτία εἶναι τὸ γῆρας τῆς ὀθωμανικῆς τυραννίας. Ἀλλὰ τί λέγω ἐγὼ πρώτη! Αὐτὴ εἶναι καὶ πρώτη καὶ ὕστερη, οὔτε ἄλλη ἠμπορεῖ νὰ ἔχῃ τόπον, ὅταν εἶναι αὐτή. Ἂς ἐνθυμηθῇ ὁ ἀναγνώστης τὰ προλεχθέντα περὶ τῶν διαφόρων διοικήσεων, καί, διὰ νὰ εἰπῶ οὕτως, τῶν πολιτικῶν σωμάτων, ὅτι δηλαδὴ γεννῶνται, αὐξάνουσι, γηράζουσι, καὶ τέλος πάντων θνήσκουσι.

Τὸ ὀθωμανικὸν κράτος τὴν σήμερον εὑρίσκεται εἰς τὰ ὀλοίσθια τοῦ θανάτου, καὶ ἠμπορεῖ νὰ παρομοιασθῇ εἰς ἓν σῶμα ἀνθρώπινον, κατακρατημένον ἀπὸ ἀποπληξίαν καὶ μὴ ἔχον ἐλευθέραν, εἰμὴ τὴν κεφαλήν, ἡ ὁποία, μὴν λαμβάνουσα τὴν ἀναγκαίαν δύναμιν ἀπὸ τὴν κυκλοφορίαν τοῦ αἵματος, κατ᾿ ὀλίγον ὀλίγον ἀδυνατίζει καί, τέλος πάντων, θνήσκει. Οὕτως καὶ ἡ τυραννία τῶν ὀθωμανῶν τὴν σήμερον, εἰς ἄλλο δὲν γνωρίζεται ὅτι ὑπάρχει, εἰμὴ εἰς τὴν Βασιλεύουσαν. Ἔστω εἰς παράδειγμα ὁ πρώην Τζεζάρ, κυβερνητὴς εἰς τὸ Ἄκρι, ὁ ὁποῖος ὄχι μόνον δὲν ὑπήκουε εἰς τὸν βασιλέα του, ἀλλὰ καὶ ἀντιστέκετο εἰς ὅλας του τὰς προσταγάς, καὶ πολλάκις φανερὰ τὸν ὕβριζε, καὶ διὰ γραμμάτων πάντοτε τὸν ἐπεριγελοῦσε. Ἔστω εἰς παράδειγμα ὁ Πασβάνογλους, ὁ ὁποῖος ἐκήρυξεν πόλεμον ἐναντίον τοῦ βασιλέως του, καὶ ἐνίκησε πάντοτε. Ἔστω πρὸς τούτοις διὰ παράδειγμα ὁ τῶν Ἰωαννίνων τύραννος, ὁ ὁποῖος, ἀγκαλὰ καὶ νὰ μὴν τὸ φανερώνῃ, ὅλοι ὅμως ἀρκετῶς τὸ ἠξεύρουσι ὅτι δὲν φοβεῖται, οὔτε ποτὲ ὑπακούει εἰς τὰς προσταγὰς τοῦ βασιλέως του.

Ποῖος ἀπὸ ἐσᾶς, ἀδελφοί μου, ἀγνοεῖ ἴσως, ὅτι τὰ ἐντάλματα αὐτοῦ τοῦ τυράννου, τέσσαρας ὥρας ἔξω ἀπὸ τὴν Βασιλεύουσαν, δὲν ἀξίζουν τίποτες; Ποῖος δὲν ἠξεύρει τὸ πλῆθος τῶν ἀποστάτων, ὁποὺ ἀφανίζουν τὰ χωρία καὶ τοὺς ὁδοιπόρους μὲ ἀκαταπαύστους κλοπὰς καὶ συνεχεῖς φόνους, χωρὶς νὰ ἠμπορῇ αὐτὸς ποτὲ νὰ τοὺς καταδαμάσῃ μὲ τὰ στρατεύματά του; Ἀλλὰ τί λέγω στρατεύματα; Αὐτὰ δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ μία συνάθροισις τόσων βαρβάρων, χωρὶς τάξιν καὶ χωρὶς τέχνην· οὔτε διαφέρουσιν ἀπὸ τοὺς ἀγρίους τοῦ Καναδᾶ εἰς ἄλλο, εἰμὴ μόνον εἰς τὰ φορέματα (2).

Πρόσθες καὶ τὸ ἀνεξάλειπτον μῖσος, ὁποὺ εὑρίσκεται ἀναμεταξύ των· μία δυσπιστία, μία ἀμάθεια, ὁποὺ τοὺς ἀποκαταστᾶ χειροτέρους ἀπὸ τὰ ἴδια ἄλογα ζῶα. Εἰς τὴν Βασιλεύουσαν ὁρίζουν περισσότερον οἱ μάγειρες τῶν πρέσβεων καὶ ἐπιτρόπων τῶν ξένων βασιλειῶν, παρὰ οἱ σύγκλητοι τῆς ὀθωμανικῆς αὐλῆς. Ὁ Ἀντιβασιλεὺς προστάζει, καὶ τὰς περισσοτέρας φορὰς δὲν ὑπακούεται. Τί ἄλλο, λοιπόν, φανερώνουν αὐτά, εἰμὴ τὸ γῆρας τῆς τυραννίας καὶ τὸ ἄφευκτον καὶ ὀγλήγορον πέσιμόν της; Ποῖος δὲν βλέπει, ὅτι ὁ πρῶτος ὁποὺ παρησιασθῇ, θέλει εἶναι ὁ νικητής (3);

Ἂς ἐξετάσωμεν τώρα τὰς αἰτίας, ὁποὺ ἀποκαταστῶσιν εὔκολον τὴν ἐπανόρθωσιν τῶν Ἑλλήνων· πρώτη λοιπόν, εἶναι ἡ προχώρησις τοῦ γένους μας εἰς τὰ μαθήματα. Ὤ, πόση διαφορὰ εὑρίσκεται εἰς τὴν Ἑλλάδα ἀπὸ δέκα χρόνους ἕως τὴν σήμερον! Μεγάλη, ὦ ἀδελφοί μου, μεγαλοτάτη καὶ καθ᾿ ἑκάστην πρὸς τὸ κρεῖττον φέρεται. Τώρα ἄρχισαν αἱ Μοῦσαι νὰ ἀναλάβουν, καὶ πάλιν νὰ ἐπανορθωθῶσιν εἰς τὰ χρυσόχροα ὄρη τῆς Ἑλλάδος. Ὁ Ἀπόλλων πάλιν ἐμφανίσθη εἰς τὸ ἀρχαῖον του παλάτιον. Δὲν εὑρίσκεται πόλις τὴν σήμερον, ὁποὺ νὰ μὴν ἔχῃ δύο καὶ τρία σχολεῖα.

Ἐξαλείφθη εἰς τὰ περισσότερα μέρη ἡ δεισιδαιμονία τῶν γραμματικῶν, καὶ οἱ νέοι ἤρχισαν νὰ μεταχειρίζωνται τὸν ἀξιοτιμιώτερον καιρὸν τῆς ζωῆς των εἰς γνώσεις ὠφελίμους, καὶ ὄχι νὰ τὸν ἐξοδεύουν εἰς τὸ νὰ ἐκστηθίζωσι λέξεις. Ἡ Λογικὴ καὶ Φυσικὴ ἄνοιξαν τοὺς ὀφθαλμοὺς τῶν περισσοτέρων· οὔτε οἱ διδάσκαλοι τὴν σήμερον ἔχουσι ἐκείνην τὴν ἐνοχλητικὴν καὶ βραδεῖαν μέθοδον τῆς παραδόσεως, οὔτε οἱ μαθηταὶ φυλάττουσι τὴν ὀκνηρίαν καὶ ἀμέλειαν, ὁποὺ εἶχον, ἀλλ᾿ ἀμφότεροι, μὲ ἄκραν εὐχαρίστησιν καὶ ἐπιμέλειαν ἀντλίζουν ἀπὸ τὴν ἀνεξάντλητον πηγὴν τῆς μαθήσεως ἐκεῖνα τὰ φῶτα, ὁποὺ στολίζουσιν τὸ ἀνθρώπινον πνεῦμα καὶ τὸ ἀποδεικνύουσιν ἄξιον τοῦ πλάστου του (4). Ἡ πολυμάθεια, τέλος πάντων, ἀπέβαλεν τὴν δισχυρογνωμίαν ἀπὸ τοὺς περισσοτέρους, καὶ ἐν ἑνὶ λόγῳ, ἔπαυσεν ἐκείνη ἡ ἀδιαφορία, ὁποὺ πρότερον τόσον ἐδειλίαζεν τοὺς ταλαιπώρους νέους, οἵτινες ἐποθοῦσαν νὰ παύσωσι τὴν δίψαν των μὲ τὰ καθαρὰ νάματα τῆς σπουδῆς καὶ σχεδὸν δὲν ἐτολμοῦσαν.

Τὴν σήμερον οἱ σπουδαῖοι, ἂν κατὰ χρέος ἀκόμη δὲν εὐλαβῶνται καὶ δὲν τιμῶνται, δὲν καταφρονῶνται ὅμως, οὔτε περιπαίζονται. Καὶ καθεὶς ἀπὸ τοὺς προεστούς, ἀντὶς νὰ σφαλίσῃ τὸν υἱόν του εἰς τὸ ὀσπίτιόν του, καὶ νὰ τὸν ἀφήσῃ ἀμαθέστατον, μετὰ πάσης τῆς ἐπιμελείας τὸν πέμπει εἰς τὰ σχολεῖα, διὰ νὰ φωτισθῇ.

Εἰς αὐτὰ κράζω διὰ μάρτυρας ὅλους σας, ὦ Ἕλληνες, καὶ μάλιστα ὅσους ἔχουσιν υἱούς (5). Τὰ σχολεῖα δὲν εἶναι πλέον ἔρημα ὡς καὶ πρότερον, ἀλλὰ τὸ καθὲν περιέχει πενήντα καὶ ἑκατὸν μαθητάς, οἵτινες ἀφοῦ ἀνέγνωσαν τὸν ἡδύτατον Ξενοφῶντα, τὸν νουνεχῆ Πλούταρχον καὶ τοὺς λοιποὺς ἱστορικοὺς φιλοσόφους τῶν προγόνων μας, ἐγνώρισαν τὸν βόρβορον τῆς τυραννίας καὶ κλαίουσι πικρῶς διὰ τὴν δυστυχίαν τῆς πατρίδος μας. Δὲν προφέρουσι πλέον τὸ ὄνομα τῆς ἐλευθερίας μὲ φόβον, μήπως καὶ τοὺς ἀκούσωσιν οἱ προεστοὶ ἢ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς κηρύξουσιν ἀθέους, ὡς πρότερον ἔκαμνον, ἀλλὰ τὸ προφέρουσι μὲ ἐκεῖνο τὸ θάρρος, ὁποὺ οἱ δοῦλοι δὲν ἠμποροῦν νὰ ἔχωσι. Δὲν παύουσιν ἀπὸ τὸ νὰ νουθετῶσι τοὺς ἀμαθεῖς φίλους των, καὶ μὲ τὸ παράδειγμά των ἐπαρακίνησαν ὅλους νὰ στοχασθῶσι μίαν φορὰν καθὼς πρέπει, ὁποὺ μέχρι τῆς σήμερον δὲν τὸ ἔκαμνον.

Ἐν ἑνὶ λόγῳ, διὰ νὰ λάβῃ τὸ πᾶν τὸ ποθούμενον τέλος, ἄλλο δὲν τοὺς λείπει, εἰμὴ ἡ ἐλευθερία. Ἡ ἀγχίνοιά των εἶναι ἀμίμητος. Οἱ Ἕλληνες, ὦ ἀδελφοί μου, ἔχουσι μίαν φυσικὴν διάθεσιν, ὄχι μόνον εἰς τὸ νὰ μιμῶνται, - ὁμιλῶντας γενικῶς - ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ νὰ ἐφευρίσκωσι. Οἱ νόες των εἶναι γεννητικοὶ εἰς τὸ ἄκρον, εἰς τρόπον ὁπού, μετὰ τὴν ἐπανόρθωσιν τοῦ γένους μας, δύο χρόνων διάστημα εἶναι ἀρκετώτατον νὰ ξαναδώσῃ εἰς ἡμᾶς τὰς προτέρας μας ἀρετάς.

Πῶς νὰ παραιτήσω τοὺς ἐπαίνους, ὁποὺ τυχαίνουν ἐκείνων τῶν ἡρώων τῆς Ἑλλάδος, οἱ ὁποῖοι μὴν ὑποφέροντες τὰς φοβερὰς τυραννίας τῶν ὀθωμανῶν, ἐκλέγουσιν ἐκείνους ὁποὺ γνωρίζουσιν ἀξιωτέρους καὶ φεύγουσιν εἰς τὰ δάση, διὰ νὰ διαυθεντεύσουν τὴν ἐλευθερίαν των; Ποῦ ἐσπούδαξαν ἐκεῖνοι τακτικήν, διὰ νὰ ἀντισταθῶσιν εἰς τὸ πλῆθος τῶν ἐχθρῶν των, καὶ νὰ τοὺς νικῶσι πάντοτε (6); Δὲν ἀποδεικνύουσιν αὐτοὶ φανερὰ καὶ τὴν ἄφευκτον πτῶσιν τῆς ὀθωμανικῆς δυναστείας καὶ τὴν εὐκολίαν τῆς ἐπανορθώσεώς μας; Ἢ μήπως εἶναι ὀλίγοι! Τὴν σήμερον εἰς ὅλην τὴν Ἑλλάδα εὑρίσκονται βέβαια ἀπὸ αὐτοὺς περισσότεροι ἀπὸ δέκα χιλιάδας, τῶν ὁποίων ἡ ἀνδρεία εἶναι ἀδιήγητος καὶ ἡ ἀγάπη διὰ τὴν ἐλευθερίαν τους ἀπερίγραπτος.

Αὐτοὶ οἱ ἥρωες πολλάκις, μὴν ἀπαντῶντες ἐχθρούς, διὰ νὰ λάβωσι μὲ τὴν νίκην τὰ ὅσα τοὺς εἶναι ἀναγκαῖα, ζῶσι δύο καὶ τρεῖς ἡμέρας μὲ νερὸν καὶ χόρτα, καὶ οὕτως δὲν ἐνοχλοῦσι τοὺς χωριάτας εἰς τὸ οὐδέν. Καθεὶς ἀπὸ αὐτοὺς ἀξίζει δέκα ἀρχιστρατήγους ἀλλογενεῖς διὰ τὴν ἐξυπνότητα τοῦ νοὸς καὶ διὰ τὰς πολεμικὰς ἐφευρέσεις, διὰ δὲ τὴν ἀγάπην τῆς ἐλευθερίας καὶ τὴν μεγαλοψυχίαν, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ τοὺς παρομοιάσῃ τινὰς μὲ κανένα ἀπὸ τοὺς τωρινοὺς ἀρχιστρατήγους (7).

Τὰ ἤθη τῶν Ἑλλήνων, πρὸς τούτοις, εἶναι ἄλλη μεγαλειτέρα αἰτία, ὅτι εὔκολος εἶναι ἡ ἐπανόρθωσίς των. Ὅλοι οἱ Ἕλληνες, καὶ μάλιστα οἱ χωρικοί, ἔχουσι μεγαλωτάτην κλίσιν εἰς τὰ ἄρματα (8). Σχεδὸν καθεὶς ἀπὸ αὐτοὺς ἔχει δύο καὶ τρία ἄρματα, καὶ εἶναι ἀξιοθαύμαστοι κυνηγοί (9). Εἶναι δὲ γενικῶς πεπροικισμένοι ἀπὸ τὴν φύσιν μ᾿ ἓν πνεῦμα γεννητικὸν καὶ ὀρθόν. Ἀνάμεσα δὲ εἰς τὰς φυσικάς των ἀρετάς, διὰ νὰ εἰπῶ ἔτζι, ἡ φιλοξενία εἶναι εἰς αὐτοὺς γενική. Τέλος πάντων φιλόθρησκοι καὶ εἰς τὸ ἄκρον ἐναντίοι τῶν ὀθωμανῶν.

Ἡ αὐτοϊδιότης τῆς τροφῆς των καὶ τὰ καθαρὰ ἀναβρυστικὰ νερὰ ὁποὺ πίουσι, τοὺς βαστᾶ ἀδιακόπως εἰς μίαν εὐρωστίαν καὶ δύναμιν ἐξαίσιον (10). Ἡ εἰλικρινότης καὶ εὐθύτης των εἶναι βέβαια ἀξίαι τοῦ χρυσοῦ αἰῶνος. Τὸ σέβας των πρὸς τοὺς γέροντας καὶ ἡ ἀγάπη των διὰ τὴν δόξαν εἶναι ὁμοῖαι μὲ τῶν Σπαρτιάτων. Εἶναι λίαν εὔστροφοι, ἀγαποῦσι καταπολλὰ νὰ ἐπιχειρίζωνται κάθε δύσκολον ὑπόθεσιν, καὶ εἶναι περισσότερον ριψοκίνδυνοι, παρὰ δειλοί (11).

Ἡ διαγωγή των εἶναι ἐνάρετος, καὶ μὲ τόσην σταθερότητα ὑποφέρουσι τὰ βάσανα τῆς ὀθωμανικῆς τυραννίας, ὁποὺ φανερὰ ἀποδεικνύεται ἡ ἀνότης τῆς ψυχῆς των· καταφρονοῦσι δὲ εἰς τὸ ἄκρον τοὺς τυράννους των, καὶ ἡ προθυμία των εἰς τὸ νὰ ἐλευθερωθῶσι εἶναι ἄκρα. Ἄλλο δὲν προσμένουν, παρὰ μόνον ἕνα ἀρχιστράτηγον, διὰ νὰ τοῦ γίνουν ὅλοι ὀπαδοί, καὶ νὰ ξαναποκτήσουν τὴν ἐλευθερίαν τους.

Ἴσως κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀναγνώστας, μάλιστα δὲ ἂν εἶναι ἀλλογενὴς - διὰ τοὺς ὁποίους ἐγὼ δὲν γράφω - ἤθελε μὲ κατακρίνει διὰ κόλακα πρὸς τοὺς ὁμογενεῖς μου, τοὺς ὁποίους τρόπον τινὰ φαίνεται νὰ ἐπαινῶ πολλά. Διὰ τοῦτο λοιπόν, θέλοντας νὰ ἐβγάλω ἀπὸ αὐτοὺς τοιαύτην ἀμφιβολίαν, θέλω προσπαθήσει νὰ ἀποδείξω ἐν συντόμῳ τὰς αἰτίας τοιούτου χαρακτῆρος.

Τὸ νὰ διαφέρωσιν οἱ ἄνθρωποι ἀναμεταξύ των, τόσον κατὰ τὸ σῶμα, καθὼς καὶ κατὰ τὸ πνεῦμα, οὐδεὶς βέβαια ἀμφιβάλλει. Τρεῖς εἶναι λοιπὸν αἱ αἰτίαι τοιούτου ἀποτελέσματος. Ἡ θέσις μιᾶς ἐπαρχίας ὡς πρὸς τὴν γηΐνην σφαῖραν, τὸ κλῖμα καὶ αἱ περιστάσεις. Ἡ μὲν πρώτη προξενεῖ τὴν διαφορὰν εἰς τὰ γένη, ὡς ἐπὶ παραδείγματι ὁ Ρῶσσος διαφέρει ἀπὸ τὸν Ἀφρικάνον. Ἡ δὲ δευτέρα ἐκτελεῖ τὸ αὐτὸ ἀπὸ πολίτην εἰς πολίτην, καὶ οὕτως ὁ Ἀθηναῖος διαφέρει ἀπὸ τὸν Λακεδαίμονα. Καὶ ἡ τρίτη, τέλος πάντων, εἰς τὴν ὁποίαν αἱ δύο πρῶται πολλὰ συνεισφέρουσι, ἀποκαταστεῖ μεγαλειτέραν τὴν διαφορὰν ἀνάμεσα εἰς τοὺς ἀνθρώπους, καὶ διὰ τοῦτο ὁ εἷς διαφέρει τοῦ ἄλλου.

Ἡ διοίκησις, ἡ θρησκεία, ὁ ἀριθμὸς τῶν κατοίκων, τὰ ἤθη, καὶ τέλος πάντων ἡ ἐξακολούθησις ἀγνώστων αἰτιῶν, ἤτοι τὸ συμβεβηκός, συνθέτουσι ταύτην τὴν τρίτην αἰτίαν, λέγω, τῶν περιστάσεων. Ὅθεν καὶ εἰς τὴν διαφορὰν τοῦ χαρακτῆρος τοῦ καθενὸς ἔχει τὸ μεγαλείτερον μέρος. Ἀδύνατον εἶναι τώρα νὰ ἐπαριθμήσῃ τινὰς ὅλα ἐκεῖνα, εἰς τὰ ὁποῖα συνίσταται ἡ διαφορὰ τῶν ἀνθρώπων. Φθάνει, ἐν συντόμῳ, νὰ ἠξεύρωμεν, ὅτι ἡ μὲν θέσις κατὰ μοίρας, ὡσαύτως καὶ τὸ κλῖμα, ἀποκαταστῶσι τοὺς ἀνθρώπους, ἢ μιᾶς κράσεως ὑγιεστάτης, ἢ ἀδυνάτου, ἐκ τῶν περιστάσεων δὲ ἡ μὲν νομαρχία καταστεῖ τὸν ἄνθρωπον ἄφοβον, εἰλικρινῆ καὶ ἐνάρετον, ἡ τυραννία δὲ δειλόν, πονηρὸν καὶ ὑποκριτήν. Ἡ θρησκεία ὡσαύτως, τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ παραδείγματος χάριν, κατασταίνει τοὺς ὀπαδούς του φιλευσπλάγχνους, φιλοξένους καὶ συμπαθητικούς. Ἡ ἑβραϊκὴ θρησκεία κάμνει τὸν λαὸν μισάνθρωπον. Ἡ ὀθωμανική, τέλος πάντων, τὸν κάμνει αὐτόματον, καὶ οὕτως διὰ τὰς λοιπάς.

Πρὸς τούτοις, τὸ συμβεβηκὸς ἔχει δύναμιν πολλάκις νὰ χαρακτηρίσῃ ἕνα λαόν. Τυχαίνοντας, παραδείγματος χάριν, ἓν γένος εἰς πόλεμον μὲ διάφορα ἄλλα γένη, καὶ νικῶντας τα δύο καὶ τρεῖς φοράς, λαμβάνει βαθμηδὸν ἓν θάρρος τοσοῦτον, ὥστε ὁποὺ μὲ τὸν καιρὸν τοῦ μένει ξεχωριστόν του κτῆμα. Οὕτως ἠκολούθησεν εἰς τοὺς Σπαρτιάτας καὶ τὸ ἴδιον μᾶς τὸ βεβαιοῦσιν οἱ Σπαρτιᾶτες τοῦ νῦν αἰῶνος, λέγω οἱ θαυμαστοὶ Σουλιῶτες, οἱ ὁποῖοι ποτὲ δὲν ἐκαταδέχθησαν νὰ πολεμήσουν τοὺς ἐχθρούς των, ἂν πρότερον δὲν τοὺς ἔβλεπον δεκαπλασίως περισσοτέρους των. Τὸ κλῖμα τῆς Ἑλλάδος καὶ ἡ κατὰ μοίρας θέσις αὐτῆς εἶναι ἐξαίρετα. Ὅλη σχεδὸν ἡ Ἑλλὰς εἶναι στολισμένη μὲ λόφους καὶ πεδιάδας θαυμασίας, τὰ περισσότερα χωρία εὑρίσκονται εἰς ὕψος, ἡ γῆ εἶναι καταπολλὰ καρποφόρος, τὰ νερὰ καθαρώτατα, ὁ ἀὴρ εὔκρατος, ὅθεν καὶ γενικῶς οἱ Ἕλληνες εἶναι ὑγιεῖς καὶ εὐφυεῖς. Αἱ περιστάσεις δὲ ὁποὺ εἰς τὸν παλαιὸν καιρὸν κατέστησαν τοὺς Ἕλληνας τόσον ἀξιωτέρους ἀπὸ τὰ ἄλλα γένη, τοὺς ἐχαρακτήρισαν διὰ φιλοξένους, μεγαλοψύχους, ζηλωτὰς τῆς πατρίδος των καὶ λατρευτὰς τῆς ἐλευθερίας.

Οἱ Ρωμαῖοι μετὰ τὸν Φίλιππον ὠλιγόστευσαν ὁπωσοῦν τὴν πρώτην των καθαρότητα, οἱ ὀθωμανοὶ δέ, φυλάττοντές τους ὑπὸ τῆς βαρβάρου τυραννίας των, δὲν ἠμπόρεσαν ποσῶς οὔτε νὰ τοὺς φθείρουν τὰ ἤθη, οὔτε νὰ τοὺς ἀλλάξουν τὸν παλαιὸν χαρακτῆρα τους, καὶ τοῦτο διὰ δύο αἴτια. Πρῶτον μέν, ἐπειδὴ οἱ ὀθωμανοὶ εἶναι ἑτερόθρησκοι, καὶ δεύτερον, ὁποὺ οἱ Ἕλληνες, μὴν ἔχοντες εἰς χεῖρας των τὴν διοίκησιν, πάντοτε ἔμειναν οἱ ἴδιοι. Αὐτοί, νομίζοντες τοὺς ὀθωμανοὺς τόσους ξένους τυράννους των, οὔτε εἰς τὰ ἤθη των τοὺς ἐμιμήθησαν, οὔτε εἰς τὸν χαρακτῆρα των. Καὶ ἂν ἡ τυραννία τῶν ὀθωμανῶν ἠφάνισεν τὴν Ἑλλάδα κατ᾿ ἄλλα μέρη, βέβαια δὲν ἠδυνήθη νὰ διαφθείρῃ τὰ ἤθη τῶν κατοίκων της, ὁπού, ἴσως, ἕνας μονάρχης, ἤτοι τύραννος τῆς αὐτῆς θρησκείας καὶ γένους, ἤθελεν κάμει.

Τὰ ἤθη, λοιπόν, καὶ ὁ χαρακτὴρ τῶν Ἑλλήνων προδεικνύει τὴν εὐκολίαν τῆς ἐλευθερώσεώς των. Ἀλλὰ ἂς στρέψωμεν, τέλος πάντων, τὰ ὄμματά μας εἰς τὰ παραδείγματα, διὰ νὰ καταπεισθῶμεν εὐκολώτερα. Ἐγὼ ἠμποροῦσα νὰ σᾶς ἀναφέρω χίλια παραδείγματα γενικῶν ἐπαναστάσεων, παλαιῶν τε καὶ νέων εἰς διάφορα μέρη τῆς γῆς, διὰ νὰ σᾶς ἀποδείξω ὅτι, ὅταν μία ἐπανάστασις ἔχει διὰ ὅρον καὶ τέλος τὴν ἐλευθερίαν, ὅταν δηλ. ἡ ὑπόθεσις ἐγγίζει τοὺς περισσοτέρους, πάντοτε εὐδοκιμεῖ. Ἀλλ᾿ ἡ διήγησίς των ἤθελεν σταθῆ πολλὰ διεξοδική, ὡσὰν ὁποὺ ἔπρεπε νὰ ἀναφέρω καὶ τὰς περιστάσεις καὶ τὰ ἐπίλοιπα.

Δόξα οὖν τῇ Ἐλευθερίᾳ, ἔχομεν ἓν παράδειγμα, καὶ μεγάλον καὶ νέον, τὸ ὁποῖον εἶναι ἀρκετόν, διὰ νὰ σᾶς καταπείσῃ, χωρὶς νὰ ἔχω χρείαν νὰ ἀντιγράψω τοὺς ἱστορικούς. Τοιοῦτον παράδειγμα τόσον εἶναι ἀξιοθαύμαστον εἰς τὴν ἰδιότητά του, ὅσον μεγαλειτέρα ἤθελε σταθῆ ἡ ἀνοησία ἐκείνων, ὁποὺ δὲν ἤθελον καταπεισθῆ. Οἱ Σέρβοι μᾶς δίδουν αὐτὸ τὸ μεγάλον παράδειγμα, ὦ Ἕλληνες.

Αὐτοὶ ἦτον ὁ λαὸς ὁ πλέον ἁπλούστατος, καὶ βέβαια καθεὶς ἐστοχάζετο, ὅτι ἀργότερα ἤθελε λάμψει ἡ ἐλευθερία εἰς ἐκεῖνα τὰ μέρη, παρὰ εἰς τὰ ἄλλα. Μ᾿ ὅλον τοῦτο, ὁ θαυμαστὸς στρατηγός των καὶ ἐλευθερωτής των Γεώργιος ἐστάθη ἱκανὸς νὰ ἐπαναστατήσῃ ὅλους τοὺς συμπατριῶτας του, καὶ εἰς τὸ βραχύτατον διάστημα ἓξ μηνῶν νὰ ἐλευθερώσῃ τὴν πατρίδα του ἀπὸ τὸν ζυγὸν τῆς ὀθωμανικῆς τυραννίας. Ὤ, πόσα μαθήματα ἔδωσεν καὶ πόσας ἀμφιβολίας διέλυσεν μὲ τὰ ἔργα του ὁ ἀξιάγαστος Γεώργιος εἰς μεταχείρισιν τῶν Ἑλλήνων! Ὤ, πόσον ἀποστόμωσε τοὺς ἀνοήτους καὶ φλυάρους κατὰ τῶν Ἑλλήνων μὲ τὰ κατορθώματά του, καὶ ἐτρόμαξεν τοὺς ἀχρείους ὀθωμανοὺς μὲ τὰ ἄρματα τῆς νίκης καὶ τῆς ἐκδικήσεως!

Ὦ Ἕλληνες, μάθετέ το διὰ πάντοτε, τὰ ἄρματα τῆς δικαιοσύνης εἶναι ἀνίκητα, καὶ οἱ ὀθωμανοὶ θέλουν φύγει ἀπ᾿ ἔμπροσθεν τῶν ἀρματωμένων Ἑλλήνων. Μὴν ἀλησμονήσητε πρὸς τούτοις, παρακαλῶ, τὸ παντοτινὸν παράδειγμα τῶν θαυμαστῶν Μανιάτων. Ἴδετε ὅτι οἱ ὀθωμανοὶ ποτὲ δὲν ἠμπόρεσαν νὰ τοὺς καταδαμάσουν, οὔτε κἂν νὰ πλησιάσωσι τολμοῦσι πλέον εἰς τὰ σύνορά των. Ἐνθυμηθῆτε, τέλος πάντων, ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς νίκης εἶναι ἡ ἀνθίστασις, καὶ ὅτι οἱ Ἕλληνες δὲν εἶναι οὔτε ἄγριοι, οὔτε οὐτιδανῆς ψυχῆς, καθὼς οἱ ἐχθροί των ὀθωμανοί.

Ἐγὼ δὲν ἠξεύρω, τί νὰ σᾶς εἰπῶ περισσότερα, χωρὶς νὰ σᾶς ξαναειπῶ τὰ ἴδια. Ἡ ὑπόθεσις εἶναι τόσον φανερά, ὁποὺ μοῦ κακοφαίνεται τῇ ἀληθείᾳ, νὰ ἠθέλησα νὰ σᾶς τὴν ἀποδείξω. Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ ἀνάμεσα εἰς ἐκείνους ὁποὺ ἀμφιβάλλουν ἀπὸ ἱσχυρογνωμίαν, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν κακογνωμίαν, εὑρίσκονται τινές, οἱ ὁποῖοι ἀμφιβάλλουσιν ἀπὸ ἀμάθειαν, διὰ τοῦτο καὶ μόνον ἀπεφάσισα νὰ παραστήσω τὰς αἰτίας, ὁποὺ βιάζουσιν ἐνταυτῷ καὶ εὐκολύνουν τὴν ἐπανόρθωσιν τοῦ γένους μας.

Ὕστερα λοιπὸν ἀπὸ τὰς προειρημένας αἰτίας, ὁποὺ ἀνέφερον, μένει ἀκόμη μία, ἡ ὁποία τόσον εἶναι μεγάλη καὶ εὐκολονόητος, ὁποὺ πρέπει νὰ καταπείσῃ καὶ τοὺς πλέον ἱσχυρογνώμονας: Ποῖος ἀμφιβάλλει, ἐπὶ παραδείγματι, ὅτι τὸ μέρος εἶναι μικρότερον ἀπὸ τὸ ὅλον; Ποῖος πρὸς τούτοις ἀμφιβάλλει, ὅτι μία δύναμις ὣς πέντε νικᾶ μίαν ἄλλην ὣς δύο; Βέβαια οὐδείς. Οἱ Ἕλληνες λοιπὸν πρὸς τοὺς ὀθωμανούς, εἶναι ὣς τὰ ἑπτὰ πρὸς τὸ ἕν, καθὼς ἀνωτέρω ἀπεδείχθη. Καὶ ποῖος, παρακαλῶ σας, τώρα δὲν θέλει καταπεισθῆ ἀπὸ αὐτὴν τὴν δεῖξιν, ὅτι οἱ Ἕλληνες πρέπει ἐξ ἀνάγκης νὰ νικήσωσι τοὺς ὀθωμανοὺς; Ποῖος εἶναι ἐκεῖνος, ὁποὺ νὰ ἀμφιβάλλῃ καὶ νὰ μὴν εἶναι ὁλοτελῶς ἀναίσθητος; Ἐγὼ θέλω νὰ ἐλπίσω, ὅτι δὲν θέλει εὑρεθῆ κανεὶς τόσον δύσνους καὶ ἀνόητος.

Ὦ Ἕλληνες! Ὦ ἀγαπητοί μου ἀδελφοί! Καὶ ὀλιγότεροι ἂν ἤμεθα ἀπὸ τοὺς ὀθωμανούς, ἀφεύκτως ἠθέλαμεν τοὺς νικήσει, διὰ τὰς τόσας αἰτίας ὁποὺ ἀνωτέρω εἶπον, πόσῳ μᾶλλον ὄντες ἑπτάκις ἀνώτεροι εἰς τὴν ποσότητα! Οἱ ἐχθροί μας δὲ ὄχι κατὰ τὸν ἀριθμὸν μόνον, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὰ ἤθη, κατὰ τὴν ἀνδρείαν καὶ κατὰ τὴν μεγαλοψυχίαν, εἶναι ἑκατὸν φορὰς ὑποδεέστεροί μας. Πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴν νικήσωμεν τοὺς ἐχθρούς μας;

Ἴσως πάλιν κανένας ἀπὸ ἐκείνους ὁποὺ συνηθίζουν νὰ ἐρωτῶσι, χωρὶς νὰ καταλαμβάνωσι, ἤθελεν ἀποκριθῆ: «Ἂν οὕτως ἔχει τὸ πρᾶγμα, διατί λοιπὸν μέχρι τῆς σήμερον δὲν τοὺς ἐνίκησαν;» Καὶ πότε ἐπολέμησαν, ἀνόητε ἄνθρωπε, καὶ δὲν τοὺς ἐνίκησαν; Αὐτοὶ οἱ ὀλίγοι φευγάτοι εἰς τὰ δάση, ὁποὺ καθημερινῶς πολεμοῦσι καὶ νικοῦσι, δὲν εἶναι ἱκανοὶ ἴσως νὰ σοῦ ἀποδείξουν τὴν ἀλήθειαν; Τὰ ἑλληνικὰ πλοῖα, καὶ μάλιστα τῶν Ὑδριώτων, ὁποὺ καθημερινῶς μὲ τοὺς ἀλλογενεῖς πειρατὰς ἐχθρούς των πολεμοῦσι, δὲν τοὺς νικοῦσιν ἴσως πάντοτε, ἀγκαλὰ καὶ ἀσυγκρίτως μεγαλειτέρους των; Ὁ Γεώργιος δὲν ἐλευθέρωσεν ἴσως τοὺς Σέρβους; Καὶ ποῖος ἀμφιβάλλει, ὅτι ὁ Ρήγας ἤθελεν ἐλευθερώσει τὴν Ἑλλάδα, ἂν ἡ φθονερὰ τύχη μας δὲν ἤθελεν δανείσει τῆς προδοσίας τὸ μιαρὸν ξίφος εἰς τὰς χεῖρας τοῦ σκληροῦ Οἰκονόμου;

Ἀλλ᾿ ἰδοὺ πάλιν ἄλλος, ἀπ᾿ ἐκείνους ὁποὺ κρίνουν τὰ πράγματα καθὼς τὰ βλέπουν, καὶ ὄχι καθὼς εἶναι, νὰ λέγῃ: «Ἔ! ἕνας ἦτον ὁ Ρήγας, καὶ ἄλλος δὲν εὑρίσκεται». Ὤ, πόσον λανθάνεται, ὅποιος ἔτζι στοχάζεται! Ἐγὼ δὲν θέλω νὰ κάμω τοιαύτην ἀτιμίαν τῆς ἀνθρωπότητος, καὶ μάλιστα τοῦ γένους μας, πιστεύοντάς το. Καὶ ἂν μέχρι τοῦ νῦν δὲν ἐφάνη, ὄχι διὰ τοῦτο δὲν ἠμπορεῖ νὰ ἐμφανισθῇ ἐντὸς ὀλίγου; Μόνον οἱ ἀκατάπειστοι ἂς προσμείνουν νὰ ἰδοῦν εἰς τὸν ἴδιον καιρὸν τὴν ἐλευθερίαν τῆς Ἑλλάδος καὶ τὴν ἐντροπήν τους.

Ἐσεῖς δέ, ὦ μιμηταὶ τοῦ μεγάλου Ρήγα, ἀκούσατε μερικὰς ἐνθυμήσεις, ὁποὺ τώρα θέλω σᾶς καταγράψει, διὰ νὰ δώσω τέλος τοῦ λόγου μου, καὶ ἐνταυτῷ νὰ ἀποδείξω τὰ μέσα μιᾶς ἐπαναστάσεως καὶ ἐπανορθώσεως τοῦ γένους μας.

Ἐγὼ δὲν νομίζω μ᾿ ἐτοῦτο νὰ σᾶς συμβουλεύσω, ὦ ἀγαπητοί μου, ἐπειδὴ ἠξεύρω, ὅτι ὁ μεγαλείτερος διδάσκαλος εἶναι ὁ ἔρως τῆς πατρίδος, καὶ ἐσεῖς τὸν αἰσθάνεσθε, ὅσον χρειάζεται. Τὸ θέμα ὅμως τὸ καλεῖ, καὶ διὰ τοῦτο σᾶς λέγω, ὅτι ἡ ἀρετὴ πρέπει νὰ εἶναι ὁ ὁδηγὸς τῶν ἐπιχειρημάτων σας. Ὁ σκοπός σας πρὸς τὸ καλὸν τὸ γενικόν, καὶ ὄχι τὸ μερικόν, νὰ ἀποβλέπῃ πάντοτε.

Ἡ φρόνησίς σας θέλει σᾶς διδάξει, πῶς νὰ φυλάξητε τὸ μυστικόν. Ἐγὼ σᾶς ἐνθυμῶ μόνον, ὅτι οἱ προδόται εὑρίσκονται πανταχόθεν. Ἡ ἐμπειρία σας θέλει σᾶς δείξει τὰ εὐκολοφύλακτα χωρία καὶ τοὺς φιλοπάτριδας καὶ ἐναρέτους ἄνδρας, ἐγὼ δὲ σᾶς ἐνθυμῶ πόσον συμφέρουν εἰς τὴν ἐπιχείρησίν σας. Ἐσεῖς δὲν εἶσθε χρυσολάτραι, ἐγὼ δὲ σᾶς ἐνθυμῶ, ὁπόσον οὐτιδανώνει ἡ φιλαργυρία μίαν ἡρωϊκὴν ψυχήν. Ἐσεῖς, τέλος πάντων, ἠξεύρετε πῶς νὰ νικήσητε, ἐγὼ δὲ σᾶς λέγω νὰ καλομεταχειρισθῆτε τὰς νίκας σας.

Μὴν ἀλησμονήσητε τὴν ταχύτητα τοῦ καιροῦ, διὰ νὰ μὴν ἀπερνᾶ οὔτε μία στιγμή, ὁποὺ νὰ μὴν εἶναι στεφανωμένη ἀπὸ τὰ χρηστὰ κατορθώματά σας. Εἶσθε προβλεπτικοί. Βραβεύσατε τὴν ἀξιότητα εἰς ὅποιον ὑποκείμενον τὴν εὕρετε, τιμωρήσετε τὰ ἁμαρτήματα ὁμοίως. Καί, τέλος πάντων, κράξατε πρὸς τοὺς συναδελφούς μας Ἕλληνας καὶ εἴπατε αὐτῶν:

Ἰδού, ἀδελφοί, καιρὸς σωτηρίας. Μὴν σᾶς λυπήσῃ ὀλίγον αἷμα διὰ τὴν ἐλευθερίαν σας καὶ τὴν εὐτυχίαν σας. Ποῖος δὲν κόπτει τὸν δάκτυλον, διὰ νὰ ἰατρεύσῃ τὴν χεῖρα του; Λάβετε τὰ σπαθία τῆς δικαιοσύνης, καὶ ἂς ὁρμήσωμεν κατὰ τῶν δειλῶν ὀθωμανῶν, διὰ νὰ συνθλάσωμεν τὰς ἁλύσους μας. Ἂς εὐχαριστήσωμεν τὸν Θεόν, ὁποὺ δὲν ἐγεννήθημεν ἕνα αἰῶνα πρωτύτερα, ἀλλ᾿ ἐγεννήθημεν εἰς καιρὸν ἐπιτηδειότατον εἰς τὸ νὰ ἐλευθερώσωμεν τὴν πατρίδα μας. Ποία μεγαλειτέρα εὐχαρίστησις διὰ ἕνα ἄνθρωπον ἀπὸ αὐτὴν! Μὴν βραδύνετε λοιπόν, ὦ ἀγαπητοί, τὴν ὑπόθεσιν. Ἂς ξεσπαθώσωμεν μίαν φοράν, καὶ τὸ πρᾶγμα θέλει ἔλθει μόνον του εἰς τὸ τέλος.

Τὸ ὀθωμανικὸν κράτος, πάλιν σᾶς τὸ ξαναλέγω, πρέπει νὰ πέσῃ ἐξ ἀποφάσεως, ἢ οὕτως ἢ οὕτως. Ἀλλοίμονον λοιπὸν εἰς τὸ γένος μας, ἂν κυριευθῇ ἀπὸ ἑτερογενὲς βασίλειον. Τότε οἱ Ἕλληνες δὲν θέλουν μείνει πλέον Ἕλληνες, ἀλλὰ κατ᾿ ὀλίγον ὀλίγον θέλουν διαφθαρῆ τὰ ἤθη των, καὶ θέλομεν μείνει πάλιν δοῦλοι, καὶ δοῦλοι ἴσως, πάλιν, ἀλευθέρωτοι διὰ πολλοὺς αἰῶνας.

Διὰ τὴν ἀγάπην τῆς τιμῆς μας, στοχασθῆτε το μὲ προσοχήν. Μὴν σᾶς πλανήσουν τὰ ταξίματα τῶν ἐπιτροπῶν καὶ ἀποστολῶν τῶν ξένων βασιλειῶν. Αὐτοὶ εἶναι τόσοι σκλάβοι, καὶ διὰ νὰ μετριάσουν τὴν ἐντροπήν των, προσπαθοῦν νὰ αὐξήσουν τὸν ἀριθμόν των. Αὐτοὶ δὲν προσκυνοῦσι, εἰμὴ τὸν βασιλέα των καὶ τὸν χρυσόν. Μὴν στοχάζεσθε, ὦ ἀδελφοί μου, ὅτι κανεὶς ἀπὸ αὐτοὺς θέλει θυσιάσει καὶ χρυσὸν καὶ στρατιῶτας, διὰ νὰ διώξῃ τὸν ὀθωμανὸν καὶ νὰ μᾶς ἀφήσῃ ἔπειτα ἐλευθέρους! Ὤ, κάλλιον ἕνας σεισμὸς ἢ ἕνας κατακλυσμὸς νὰ μᾶς ἀφανίσῃ ὅλους τοὺς Ἕλληνας, παρὰ νὰ ὑποκύψωμεν πλέον εἰς ξένον σκῆπτρον.

Διατί, ὦ Ἕλληνες ἀγαπητοί μου, νὰ προσμείνωμεν νὰ μᾶς δανείσῃ ἄλλος ἐκεῖνο, ὁποὺ ἡμεῖς ἔχομεν; Χίλιας φορὰς περισσότερον αἷμα ἤθελεν ἐκχυθῆ, ἂν ἤθελεν εἰσέλθει ξένον σπαθὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα, παρὰ ἂν ἠθέλαμεν ἐλευθερωθῆ μόνοι μας. Μὴν σᾶς δειλιάσῃ πρὸς τούτοις ἡ ἀπειρία μας, ἀλλ᾿ ἴδατε τοὺς Σέρβους (12). Ἴδατε ἐνταυτῷ τοὺς νῦν ναύτας τοῦ γένους μας, πῶς, ἀγκαλὰ καὶ ἀγράμματοι, ταξιδεύουν μὲ μεγαλωτάτην εὐκολίαν εἰς ὅλας τὰς θαλάσσας, μάλιστα δὲ κάμνουσι μόνοι τους τὰ πλέον ὡραιότατα καὶ ταχύτερα καράβια.

Μὴν στοχάζεσθε λοιπόν, ὅτι χρειάζονται αἰῶνες, διὰ νὰ καλλωπισθῇ τὸ γένος μας καθὼς πρέπει. Οὐχί, ὦ Ἕλληνες! Τὸ νὰ ἐλευθερωθῇ καὶ νὰ καλλωπισθῇ εἶναι τὸ αὐτό, καὶ θέλει ἀκολουθήσει εἰς τὸν ἴδιον καιρόν. Μὴν σᾶς φοβίσουν τὰ μέσα, ὅ,τι λογῆς καὶ ἂν εἶναι· ἀποβλέψατε μόνον εἰς τὸ χρηστὸν τέλος. Ὁ καλὸς ναύτης ταξιδεύει μὲ ὅλους τοὺς ἀνέμους. Οὕτως καὶ ὁ ἐλευθερωτὴς τῆς Ἑλλάδος, εἰς κάθε περίστασιν, ὁποὺ τὸ τυχὸν διορίσῃ, ἠμπορεῖ πάντοτε νὰ διοικήσῃ καλῶς, ὡσὰν ὁποὺ ὁ σκοπός του εἶναι ἕνας, ἓν τὸ τέλος του, λέγω τὸ κοινὸν ὄφελος.

Ἡ τυραννία τῶν ὀθωμανῶν ηὔξησεν τόσον, ὁποὺ μόνη της προδεικνύει τὸν ἀφανισμόν της. Ἡ Ἐλευθερία ἐπλησίασεν εἰς τὴν προτέραν της κατοικίαν. Ὁ ἦχος τῆς σάλπιγγος τοῦ Ἄρεως ἐξύπνησεν ἀπὸ τοὺς τάφους των τῶν προγόνων μας τοὺς ἥρωας. Ἰδοὺ ὁ Δημοσθένης, ἀπὸ τὸ ἓν μέρος, θεωρεῖ δεύτερον Φίλιππον εἰς τὸν τύραννον τῆς Ἠπείρου. Ἰδοὺ ὁ Λυκοῦργος βλέπει ἄλλους Σπαρτιάτας εἰς τοὺς Σουλιῶτας καὶ Μανιάτας. Ὁ μέγας Λεωνίδας ἀκούει τὰ τύμπανα τῆς νίκης καὶ εὐφραίνεται. Ὁ τύραννος τῆς Συρακούζης Διονύσιος βλέπει καὶ αὐτὸς μακρόθεν τὸν τύραννον τῶν ὀθωμανῶν καὶ προβλέπει τὸ τέλος του. Ἤγγικεν ἡ ὥρα, ὦ Ἕλληνες, τῆς ἐλευθερώσεως τῆς πατρίδος μας! Τὸ τέλος τῶν τυράννων εἶναι, ἀδελφοί μου, πασίδηλον! Ὅλοι ἀπὸ τὸν θρόνον μετέρχονται εἰς τὸν ᾍδην μὲ βίαιον θάνατον καὶ δὲν μένει ἀπὸ αὐτοὺς ἄλλο, εἰμὴ τὸ βρωμερὸν ὄνομά των διὰ κατάραν εἰς τὰ στόματα τῶν μεταγενεστέρων.

Ὦ Ἕλληνες! Οἱ ποταμοὶ αἵματος τῶν συγγενῶν μας καὶ φίλων μας, ὁποὺ ἐχύθησαν ἀπὸ τὸ ὀθωμανικὸν σπαθί, ζητοῦσιν ἐκδίκησιν. Τόσοι ἄλλοι, ὁποὺ μέλλουσι νὰ χυθῇ, ζητοῦν βοήθειαν. Ἀλλοίμονον λοιπὸν εἰς τὰ ἀπρόσεκτα πνεύματα, καὶ μακάριοι οἱ συνδρομηταί!

Ναί, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀκόμη μίαν φορὰν διὰ πάντα σᾶς τὸ ἐνθυμῶ, ὅτι καιρὸς τῆς δόξης ἔφθασεν, καὶ κάθε μικρὰ ἀναβολὴ εἶναι ἐπιζήμιος καταπολλὰ εἰς ἡμᾶς. Ἂς τρέξωμεν λοιπὸν ὅλοι μας, ναί, ὅλοι μας, πρὸς κοινὴν ὠφέλειαν. Καὶ ἄμποτες κἀγώ, σὺν τοῖς λοιποῖς φιλογενέσι μου, νὰ ἀξιωθῶ ὀγλήγορα νὰ χύσω τὸ αἷμα μου διὰ τὴν σωτηρίαν τῆς γλυκυτάτης μου πατρίδος καὶ νὰ αἰσθανθῶμεν ὅλοι μας ἢ τὴν χαρὰν τοῦ Θεμιστοκλέους ἢ τοῦ Ἐπαμεινώντα.

Ἔ! πόσον γλυκὺ πρᾶγμα εἶναι νὰ ὁμιλῇ τινὰς τὴν ἀλήθειαν! Γλυκύτερον ὅμως καταπολλὰ εἶναι νὰ ἐκφέρῃ εἰς φῶς ἀληθείας ἐπωφελεῖς. Αὐτὸ ἐγὼ ἐπροσπάθησα, ἀγαπητοί μου, νὰ ἐκτελέσω καὶ ἐλπίζω νὰ ἐπέτυχον τοῦ σκοποῦ μου. Ἄχρηστον ἤθελεν εἶναι εἰς ἕνα ἄρρωστον, ἂν ὁ ἰατρός, ἀφίνοντας κατὰ μέρος τὸ πάθος του, ἤθελε τοῦ ὁμιλήσει περὶ ἄλλων παθῶν. Διὰ τοῦτο κἀγώ, γνωρίζοντας τὴν ἀληθῆ ἀσθένειαν τῆς Ἑλλάδος, περὶ αὐτῆς μόνον ἀπεφάσισα καὶ ὡμίλησα τῶν ἀδελφῶν μου Ἑλλήνων.

Ἀπέδειξα τί ἐστὶ ἐλευθερία. Ἔπειτα ἐφανέρωσα πόσον ἀναγκαῖον ἀπόκτημα εἶναι εἰς τὸν ἄνθρωπον· ὅτι μόνον αὕτη τὸν ἀποκαταστεῖ ἄξιον τοῦ ὀνόματός του, ὄντας ὁ δοῦλος ποταπότερος καὶ ἀπὸ τὰ ἴδια ἄλογα ζῶα.

Τὰ ὀλίγα παραδείγματα ὁποὺ ἀνέφερα ἀπὸ τὴν ἀναρίθμητον ποσότητα, ὁποὺ ἡ ἱστορία μᾶς διηγεῖται, ἀπέδειξαν ὁπόσων μεγάλων κατορθωμάτων εἶναι πρόξενος ἡ ἐλευθερία. Δὲν ἔλειψα ἀπὸ τὸ νὰ σᾶς ἐνθυμίσω τὸ χρέος, ὁποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔχει νὰ διαυθεντεύσῃ τὴν Πατρίδα του καὶ τὴν Ἐλευθερίαν του. Τέλος πάντων, ἀγαπητοί μου, ἐπροσπάθησα νὰ σᾶς ἀποδείξω, πόσον εὔκολος εἶναι ἡ ἐπανόρθωσις τῆς Ἑλλάδος.

Ὁ χαρακτήρ μας, ἡ ποσότης μας, τὰ ἤθη μας, τὸ γῆρας τῆς τυραννίας, τὸ πλῆθος τῶν συνδρομητῶν καὶ ἡ φυγὴ τῆς ἀμαθείας, ἐστάθησαν τὰ ἀναντίρρητα δικαιολογήματά μου. Ἐν ἑνὶ λόγῳ, ἔδειξα τοῦ καθενὸς ποῦ εὑρίσκεται ἡ εὐτυχία του. Ἄμποτες, λοιπόν, ὅλοι μας νὰ κινήσωμεν πρὸς ἀπάντησίν της, καὶ νὰ ἀξιωθῶμεν ταχέως νὰ δοξάσωμεν τὸ ὄνομα τῆς Ἑλλάδος, καὶ σκιρτίζοντες νὰ ἀλαλάξωμεν: Ζήτω ἡ Ἐλευθερία τῶν Ἑλλήνων εἰς αἰῶνας αἰώνων! Γένοιτο, γένοιτο!

ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

----------
(1) Οἱ τοιοῦτοι ἠμποροῦν νὰ παρομοιασθοῦν εἰς τὰς γραίας γυναῖκας, αἱ ὁποῖαι, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, θέλουσι νὰ ἔχωσι πάντοτε τὸ δίκαιον, καὶ ὅταν τινὰς τῶν ἀποδείξῃ τὸ ἄδικόν των, αὐταί, εὐθὺς ἀλλάζουσι ὁμιλίαν, καὶ εἶναι ἀδύνατον νὰ ἠμπορέσῃ τινὰς νὰ τὰς καταπείσῃ.
(2) Ἕνας ἐχθρὸς τῆς Ἑλλάδος, ἕνας βρωμοάρχων τοῦ Φαναρίου, ἤκουσα ὅτι ἐμεσίτευσε καὶ ἐπροσπάθησε νὰ ἀρχίσῃ νὰ βάλῃ τάξιν εἰς τὰ ὀθωμανικὰ στρατεύματα, καὶ ἤρχισε νὰ τοὺς διδάξῃ καὶ τακτικήν. Ὢ τῆς ἀναισχυντίας του καὶ τῆς κακίας του!
(3) Εὑρίσκονται μερικοὶ ὀθωμανοί, ἤ, διὰ νὰ εἰπῶ καλλίτερα, ὅσοι ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι ὁπωσοῦν ἄνθρωποι, ὁποὺ δὲν παύουν, ἀπὸ τὸ νὰ λέγωσι ἐν παρρησίᾳ, ὅτι ἔφθασεν τὸ βασίλειόν των εἰς τὸ τέλος του. Οἱ ἴδιοι ἀλλογενεῖς, τὸ βλέπουσι, καὶ ἄλλοι μὲν χαίρονται, ὅσοι τοὺς Ἕλληνας δὲν μισοῦσι, οἱ περισσότεροι ὅμως λυποῦνται.
(4) Ὤ, πόσον ταχύτερα καὶ εὐκολώτερα ἤθελε φωτισθῶσιν οἱ παῖδες τῶν Ἑλλήνων, ἂν αἱ παραδόσεις τῶν ἐπιστημῶν ἐγίνοντο εἰς τὴν ἁπλῆν μας διάλεκτον! Ἄμποτες λοιπόν, νέοι συγγραφεῖς νὰ πλουτίσωσι καὶ τιμήσωσι τὴν γλῶσσαν μας μὲ τὰ πονήματά των, καὶ ἡ Ἑλληνικὴ νὰ μείνῃ μία μάθησις ξεχωριστή, καὶ νὰ νομίζηται ὡς ἕνας στολισμὸς κατὰ μέρος ἑνὸς μαθητοῦ, καὶ ὄχι ποτὲ ἀναγκαῖον μέσον, καθὼς ἦτον, ἕως τὴν σήμερον, εἰς τὸ νὰ σπουδάσῃ τινὰς τὰς ἐπιστήμας. Καὶ διατί νὰ χάσῃ ὁ ταλαίπωρος νέος τρεῖς καὶ τέσσαρας χρόνους εἰς τὴν σπουδὴν μιᾶς γλώσσης -καὶ σχεδὸν νὰ μὴν τὴν μάθῃ!- εἰς καὶ καιρόν, ὁποὺ ἠμποροῦσε μὲ ὀλιγοτέρους κόπους- οὖσα ἡ σπουδὴ μιᾶς γλώσσης ἡ πλέον ἐνοχλητικὴ - καὶ εἰς ὀλιγότερον καιρὸν νὰ σπουδάσῃ καὶ νὰ μάθῃ ἐντελῶς τὰς ἀναγκαιοτέρας τῶν ἐπιστημῶν; Ἂς ἀποδώσωμεν, λοιπόν, αὐτὴν τὴν τυφλότητά μας, μαζὶ μὲ τόσας ἄλλας, εἰς τὴν τυραννίαν, ἡ ὁποία εἶναι ὁ ὄλεθρος τοῦ ὀρθῶς νοεῖν, καὶ ἂς ἐλπίσωμεν εἰς τὸ ἑξῆς αὐτὴν τὴν διόρθωσιν ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ ἄξια ὑποκείμενα, ὁποὺ ἠμποροῦν, ἀφοῦ τὸ εἰπῶσι, νὰ τὸ κάμωσιν ἐνταυτῷ, ἐγὼ δὲ σιωπῶ ἐξ αἰτίας τῆς συντομίας, ὁποὺ εἶμαι στενοχωρημένος νὰ φυλάξω. Τὸ κοινὸν ὄφελος πρέπει νὰ προκρίνεται ἀπὸ τὸ μερικόν, καὶ ἡ ἑλληνικὴ νεολαία δὲν πρέπει νὰ ὑποφέρῃ πλέον τοιαύτην ἀνόητον συνήθειαν, ὁποὺ νὰ ζητῇ τὰ ἀφανῆ διὰ τῶν ἀφανῶν, οὔτε μερικοὶ διδάσκαλοι νὰ καυχῶνται παραπολὺ διὰ τὸ ὅτι ἠξεύρουσι τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν, οἱ ὁποῖοι, τῇ ἀληθείᾳ, ἠμποροῦν νὰ παρομοιασθοῦν μὲ τινάς, οἵτινες ὄντες γυμνοὶ εἰς τὸ σῶμα, φέροσι πολύτιμα καλύμματα εἰς τὴν κεφαλήν. Ἐγὼ ἐγνώρισα ἕνα νέον ὁποὺ εἶχε σπουδάξει δέκα ἓξ χρόνους εἰς τὸ σχολεῖον τῆς Πάτμου, καὶ ἦτον εἴκοσι ἓξ χρόνων, ὅταν ἐβγῆκεν μὲ τὸ τίτλον τοῦ λογιωτάτου, μ᾿ ὅλον τοῦτο δὲν ἤξευρε νὰ παραστήσῃ πῶς γίνεται ἡ ἔκλειψις τῆς σελήνης. Ἤξευρεν ὅμως ἐκ στήθους ὅλον σχεδὸν τὸ τρίτον τοῦ Γαζῆ.
(5) Ἡ Ἑλλὰς χρεωστεῖ αὐτὴν τὴν χάριν ἐκείνων τῶν ὀλίγων φιλοπάτριδων, οἱ ὁποῖοι ἐθυσίασαν μέρος τῆς περιουσίας των καὶ ἔκτισαν σχολεῖα, πληρώνοντες ὄχι μόνον τοὺς διδασκάλους, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἰδίους μαθητάς, ὅταν εἶναι πτωχοί. Ἐπλούτισαν τὰ σχολεῖα μὲ τὰ ἀναγκαιότερα βιβλία, τόσον ἐπιστημονικὰ καθὼς καὶ ἠθικά, ὁποὺ ἔκδωσαν εἰς τύπον, μὲ τὰ ἀναγκαῖα ὄργανα τῆς μαθηματικῆς καὶ φυσικῆς, καί, ἐν ἑνὶ λόγῳ, τὰ πάντα ἐπρόβλεψαν.
(6) Εἶναι ἄξιον θαυμασμοῦ, ὁποὺ ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἥρωας μὲ μόνον δέκα ἓξ συντρόφους ἐφυλάχθη πολλοὺς χρόνους ἐλεύθερος εἰς τὰ μέρη τοῦ Ξηρομεριοῦ, καὶ συνεκρότησεν μυρίους πολέμους ἐναντίον πολλῶν ἑκατοντάδων ἐχθρῶν.
(7) Οἱ νῦν ἀρχιστράτηγοι τῶν ἀλλογενῶν, ἀφοῦ κατὰ συνήθειαν προστάξωσιν ὅσα ἔμαθον νὰ λέγωσι, τότε ἐπιστρέφουσιν εἰς τὰ ὄπισθεν, μὲ πρόφασιν διὰ νὰ μὴν βάλουν εἰς κίνδυνον τὰ στρατεύματα μὲ τὸν χαμὸν τῆς ζωῆς των, καὶ οὕτως πολλάκις κλέπτουσι τὴν τιμὴν μιᾶς νίκης, εἰς τὴν ὁποίαν αὐτοὶ δὲν ἔλαβον ἴσως τὸ παραμικρὸν μέρος, καὶ πάντοτε μὲ τὴν ἀπουσίαν τους προξενοῦσι τὴν σύγχυσιν, ὁποὺ εἶναι πρόδρομος τῆς ἥττας.
(8) Τὸ μικρὸν παιδάριον ἑνὸς ἥρωος Σουλιώτου, ὁποὺ ὁ τύραννος Ἀλῆς ὡς αἰχμάλωτον ἐφύλαττε εἰς τὴν μητρόπολιν τῶν Ἰωαννίνων μαζὶ μὲ τὴν μητέρα του καὶ ἀδελφάς του, δὲν ὑπέφερνε τοιαύτην φυλακήν, καὶ ἀλλέως δὲν ἠμπόρεσαν νὰ τὸ ἡμερώσουν, παρὰ δίδοντάς του τὰ πολεμικὰ ἄρματα, μὲ τὰ ὁποῖα παίζοντας ἡσύχασεν.
(9) Πολλοὶ χωριάτες, μάλιστα δὲ οἱ Σουλιῶτες, τόσον εἶναι ἐπιτήδειοι εἰς τὸ νὰ σημαδεύουσιν μὲ τὸ βόλι, ὁποὺ πολλάκις τὸ περνοῦσι ἀπὸ ἓν δακτυλίδι. Ἔχουσι δὲ καὶ τὴν ὅρασιν τόσον ὀξεῖαν καὶ καθαράν, ὁποὺ βλέπουσι τὴν νύκτα περισσότερον ἀπ᾿ ὅ,τι βλέπουσιν οἱ ἀκαδημικοὶ τῆς Κρούσκας τὴν ἡμέραν.
(10) Σχεδὸν εἰς ὅλα τὰ χωρία τῆς Ἑλλάδος δὲν εὑρίσκεται ἰατρός· ἢ, διὰ νὰ εἰπῶ καλλίτερα, δὲν εὑρίσκεται ἄρρωστος.
(11) Ὅποιος παρατηρήσῃ τὰ παιγνίδια τῶν παίδων καὶ νέων εἰς τὴν Ἑλλάδα, εὐκόλως ἠμπορεῖ νὰ ἐννοήσῃ τὸ ἡρωϊκὸν πνεῦμα των, ὡσὰν ὁποὺ ἡ τύχη δὲν ἔχει τὸ παραμικρὸν μέρος εἰς αὐτά, ἀλλὰ μόνον ἡ ἀνδρεία, καὶ μᾶλλον ἡ ἀγχίνοια. Πρὸς τούτοις τὰ παιδάρια συγκροτοῦν πολέμους ἀναμεταξύ των, τόσον εἰς ὅλα τὰ χωρία σχεδόν, καθὼς καὶ εἰς διαφόρους πόλεις (εἰς τὰς ὁποίας τῶν ὀθωμανῶν τὰ παιδία εἶναι διὰ παραπλήρωσιν καὶ φεύγουν τὰ πρῶτα εἰς τὴν παραμικρὰν στενοχωρίαν). Τὰ ἅρματά των εἶναι τόσα ξύλα, καὶ πολλάκις μεταχειρίζονται καὶ πέτρας. Τόσον τακτικὰ καὶ στοχαστικὰ διαυθεντεύονται καὶ πολεμοῦσι, ὁποὺ εἶναι ὄντως ἄξια θαυμασμοῦ. Πολλάκις ὁ πόλεμος καὶ ἡ ἀδιάκοπος συγκρότησις βαστᾶ ἕως τρεῖς ὥρας. Φυλάττουσι μὲ πᾶσαν ἀκρίβειαν τοὺς πολεμικούς των νόμους, καὶ ἂν κανένας δὲν ὑπακούσῃ, εὐθὺς οἱ λοιποὶ τὸν ἐκβάλλουν ἀπὸ τὸν κατάλογον τῶν πολεμούντων. Ὑποδέχονται τοὺς αἰχμαλώτους μὲ κάθε καλωσύνην, ἀγκαλὰ καὶ νὰ τοὺς παρηγοροῦσιν εἰρωνικῶς. Αὐταὶ αἱ γυμνάσεις ἀκολουθοῦν εἰς τὰς ἑορτάς, καὶ πάντοτε κρυφίως, ἐπειδὴ ὁ ὀθωμανὸς κυβερνητὴς δὲν τοὺς τὸ συγχωρεῖ ἢ ἀπὸ ἀμάθειαν ἢ ἀπὸ φθόνον. Πολλάκις ἀκολουθεῖ καὶ θάνατος εἰς αὐτὰς τὰς γυμνάσεις. Μ᾿ ὁλον τοῦτο ἡ φυσικὴ κλίσις τῶν νέων εἰς τὰ ἄρματα δὲν ψηφεῖ οὔτε φοβερισμούς, οὔτε κίνδυνον, καὶ σχεδὸν εἰς ὅλην τὴν Ἑλλάδα εὑρίσκεται αὐτὴ ἡ συνήθεια.
(12) Ὁ ἀγαλματοποιὸς προτιμεῖ ἓν μάρμαρον ἀκέραιον καὶ ἀδούλευτον, παρὰ ἓν μισοδουλευμένον. Ἐπειδὴ μὲ τὸ πρῶτον ἠμπορεῖ νὰ κάμῃ ὅ,τι λογῆς ἄγαλμα θελήσῃ, ἀλλὰ μὲ τὸ δεύτερον πρέπει νὰ κάμῃ ὄχι ἐκεῖνο ὁποὺ θέλει, ἀλλ᾿ ἐκεῖνο ὁποὺ ἠμπορεῖ νὰ γίνῃ. Οὕτω καὶ οἱ νῦν Ἕλληνες, μὴ ὄντες γενικῶς πεπαιδευμένοι, εἶναι εὐκολώτερον νὰ καλοπαιδευθῶσιν, παρὰ ἂν ἦτον κακῶς πεπαιδευμένοι. Ἡ ἐλευθερία εἶναι σχολεῖον εὐρυχωρότατον καὶ ἡ θέλησις ὁ πλέον ἐπιτήδειος διδάσκαλος.

ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ

Πώς να απαλλαγείς από τον εγωισμό και να βρεις τον αληθινό σου εαυτό

Αποτέλεσμα εικόνας για Πώς να απαλλαγείς από τον εγωισμό και να βρεις τον αληθινό σου εαυτόΛένε πως ήταν κάποτε ένας πρίγκιπας που άρχισε ξαφνικά να πιστεύει πως ήταν πετεινός. Μια μέρα λάλησε τόσο δυνατά, που ξύπνησε όλη την αυλή με την ανατολή. Τρέχουν όλοι στο δωμάτιο τον και βλέπουν τον πρίγκιπα γυμνό, να πηγαίνει ανακούρκονδα από τη μια άκρη στην άλλη, ανεβοκατεβάζοντας τα χέρια στα πλευρά του σαν να ήταν φτερά, και να βγάζει κάτι περίεργους ήχους, σαν κακαρίσματα.

Οι αυλικοί τρομάζουν με την εικόνα και προσπαθούν να φέρουν τον πρίγκιπα στα συγκαλά του, εκείνος όμως αρχίζει να τρέχει πέρα-δώθε στο δωμάτιο, «τσιμπώντας» με τη μύτη του δυνατά όσους καταφέρνουν να τον πλησιάσουν, ώσπου μπαίνει κάτω από ένα τραπέζι και μένει εκεί.

Οι μέρες περνάνε, αλλά η κατάσταση του πρίγκιπα δεν βελτιώνεται. Ο πατέρας του, ο βασιλιάς, καλεί τους επιφανέστερους γιατρούς του βασιλείου. Δοκιμάζουν αναρίθμητες αλοιφές και φάρμακα από το στόμα, αλλά κανένα γιατροσόφι δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο βασιλιάς καταφεύγει στους σοφούς και τους μυστικιστές, καθώς επίσης και σ’ αυτούς που αποκαλούνται μάγοι και σαμάν, χωρίς αποτέλεσμα. Ο πρίγκιπας είναι το ίδιο τρελός όσο ήταν και στην αρχή.

Ώσπου μια μέρα έρχεται στο παλάτι ένας γέρος και δηλώνει ότι μπορεί να θεραπεύσει τον πρίγκιπα. Ίδιος ζητιάνος, οι φρουροί ετοιμάζονται να τον ξαποστείλουν χωρίς δεύτερη κουβέντα, όμως ο απελπισμένος βασιλιάς δέχεται να τον δει.

«Μόνο εγώ μπορώ να θεραπεύσω τον γιο σου» λέει ο γέρος μόλις παρουσιάζεται στον βασιλιά. «Για να θεραπεύσεις έναν τρελό χρειάζεσαι κάποιον ακόμα πιο τρελό… κι αυτός είμαι εγώ. Μονάχα εγώ, που έχω περάσει από τον κόσμο της τρέλας, ξέρω τον δρόμο της επιστροφής.»

Ο βασιλιάς που δεν ξέρει πια τι άλλο να δοκιμάσει, δέχεται την πρόταση του γέρου και διατάζει να τον οδηγήσουν στο δωμάτιο του πρίγκιπα. Μπαίνει μέσα ο γέρος, γδύνεται τελείως, γονατίζει, κουνάει τα χέρια του, κακαρίζει και πάει να κουρνιάσει κάτω απ’ το τραπέζι.

«Ποιος είσαι εσύ;» ρωτάει ο πρίγκιπας βλέποντας τον να μπαίνει στα χωράφια του.
«Είμαι ένας πετεινός πιο έμπειρος από σένα» λέει ο γέρος. «Εσύ είσαι κοτοπουλάκι ακόμα, μαθητής. Δεν ξέρεις τι θα πει να είσαι πετεινός.»

Ο πρίγκιπας δείχνει να τα χάνει.
«Δηλαδή… είσαι κι εσύ πετεινός;» του λέει. «Όμως, μοιάζεις με άνθρωπο…»
«Μην εμπιστεύεσαι το παρουσιαστικό μου» απαντάει ο γέρος. «Δες το πνεύμα μου, και θα καταλάβεις πως είμαι κι εγώ πετεινός σαν εσένα.»

Έτσι, ο πρίγκιπας δέχεται τον γέρο κάτω από το τραπέζι, και μετά από λίγο γίνονται φίλοι. Λαλούν μαζί τα χαράματα που βγαίνει ο ήλιος, και περνούν τη μέρα τους κάνοντας βόλτες καμαρωτοί μέσα στο δωμάτιο. Ώσπου, μια μέρα, ανέλπιστα, ο γέρος φοράει ένα πουκάμισο.

«Τι κάνεις εκεί;» του λέει ο πρίγκιπας. «Οι πετεινοί δεν ντύνονται όπως οι άνθρωποι!»
«Όπως και να ντυθώ, παραμένω πετεινός. Ξεγελάω τους ανθρώπους και νομίζουν πως είμαι ένας απ’ αυτούς. Εσύ όμως δεν πρέπει να είσαι τόσο εύπιστος. Το πνεύμα μου παραμένει πάντα πνεύμα πετεινού.»

Ο πρίγκιπας αναγκάζεται να παραδεχτεί πως έχει δίκιο, γι’ αυτό, όταν αρχίζει να κάνει κρύο, ο γέρος καταφέρνει να τον πείσει να φορέσει κι αυτός ένα πουκάμισο. Περνάνε μερικές μέρες και, ένα βράδυ, ο γέρος ζητάει από τους υπηρέτες τον παλατιού να του φέρουν φαγητό. Ο πρίγκιπας αντιδρά ξανά:

«Μα τι κάνεις; Θα φας όπως αυτοί;»
«Η φύση του πετεινού δεν θ’ αλλάξει απ’ αυτό που θα φάω. Μπορείς ν’ απολαύσεις οποιαδήποτε λιχουδιά. Μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις και να συνεχίσεις να είσαι πετεινός.»
Εκείνο το βράδυ μοιράζονται οι δυο τους ένα νοστιμότατο πιάτο με ψητό κρέας.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, ο γέρος πείθει τον πρίγκιπα να γυρίσει βήμα βήμα ανάμεσα στους ανθρώπους. Ο πρίγκιπας καταλήγει να συμπεριφέρεται απολύτως φυσιολογικά, ενώ ο γέρος γίνεται δεκτός στην αυλή σε ένδειξη ευγνωμοσύνης.

Ώσπου κάποια μέρα, στη μέση ενός επίσημου δείπνου στο οποίο παρίσταται και ο πρίγκιπας τηρώντας απολύτως το πρωτόκολλο, ένας από τους αυλικούς σχολιάζει:
«Και να σκεφτεί κανείς, ότι πριν από μερικές εβδομάδες η Υψηλότης σας πίστευε πως ήταν πετεινός!»

Ο πρίγκιπας σκύβει και ψιθυρίζει στο αφτί του αυλικού:
«Μην πεις τίποτα, αλλά είμαι πετεινός. Απλώς, φέρομαι σαν άνθρωπος κι έτσι τους ξεγελάω όλους».

Ο αυλικός τρέχει αμέσως να το πει στον βασιλιά, κι εκείνος, έξαλλος, πηγαίνει συνοδευόμενος από την ακολουθία του να επιπλήξει τον γέρο:
«Ο γιος μου εξακολουθεί να είναι τρελός!» του λέει.

«Ασφαλώς» απαντάει ο γέρος. «Όπως όλοι σας. Εκείνος πιστεύει πως είναι πετεινός, εσύ πως είσαι βασιλιάς, εσείς ότι είσαστε αυλικοί ευγενείς… Ποια είναι η διαφορά;»
Ο βασιλιάς πάει κάτι να πει, δεν βρίσκει όμως το κατάλληλο επιχείρημα και παραμένει άλαλος μ’ ανοιχτό το στόμα.

Ο γέρος συνεχίζει:
«Η διαφορά είναι πως εκείνος έμαθε να ξεχωρίζει την ουσία από τη συμπεριφορά · το είμαι από το φαίνομαι. Μπορεί να είναι σήμερα πετεινός, αύριο άνθρωπος, την επομένη λιοντάρι ή και πέτρα… Μπορεί να γίνει γυναίκα, παιδί ή πειρατής, η ουσία του όμως θα μείνει αναλλοίωτη. Αντιθέτως, εσύ είσαι κολλημένος. Πιστεύεις πως είσαι βασιλιάς και δεν μπορείς παρά να φέρεσαι σαν βασιλιάς. Εσύ είσαι ο τρελός! Τελείως τρελός. Όπως όλοι όσοι θεωρούν πως η τρέλα σου είναι μέρος μιας αδιαμφισβήτητης πραγματικότητας… Μπορεί ο γιος σου να είναι λίγο τρελός, αλλά αυτός τουλάχιστον το ξέρει. Και είναι σίγουρα λιγότερο τρελός απ’ όλους εσάς!»

Μ’ αυτά τα λόγια και μ’ ένα χαμόγελο, ξανάπιασε ο γέρος το πιρούνι του και συνέχισε ήρεμα το φαγητό του.

Όταν δεν μπορούμε ούτε για μια στιγμή ν’ απαλλαγούμε από το εγώ μας, η εικόνα που έχουμε κατασκευάσει για εμάς τους ίδιους γίνεται φυλακή.

Και αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε σίγουρα αφήνουμε έξω άπειρες εναλλακτικές και ακυρώνουμε μεγάλες δυνατότητες, απλά και μόνο γιατί είναι αντίθετες με την ιδέα που έχουμε σχηματίσει για το «ποιοι είμαστε».

Αντιθέτως, αν βρούμε το κουράγιο να διαγράψουμε αυτό το κατασκεύασμα —δημιούργημα ως επί το πλείστον της διαπαιδαγώγησης μας, το οποίο, όμως, με τον καιρό διατηρήθηκε και ενισχύθηκε με τη δική μας πάντα συνενοχή—, θα μπορέσουμε, όπως ο πρίγκιπας της ιστορίας, να επιλέξουμε μέχρις ενός ορισμένου σημείου ποιοι θέλουμε να είμαστε, πώς θέλουμε να συμπεριφερόμαστε και ποιες πλευρές της ζωής μας θέλουμε να εξελίξουμε και να εξερευνήσουμε περισσότερο.

Έρωτας είναι να ζητάς το αδύνατο από κάποιον που δεν υπάρχει

Πώς ερωτεύονται οι άνθρωποι; Οι θεωρίες της ερωτικής έλξης

Θεωρία της διατήρησης του είδους

Τελευταία, οι επιστήμονες από διάφορους επιστημονικούς κλάδους διεξάγουν έρευνες, και οι εργασίες τους συγκλίνουν προς την βαθύτερη κατανόηση του έρωτα σ’ ένα ζευγάρι. Από κάθε έρευνα προκύπτουν πολύτιμες πληροφορίες, ανάλογα με το πώς αντιμετωπίζονται οι καινούργιες έρευνες. Οι βιολόγοι υποστηρίζουν πως υπάρχει μια συγκεκριμένη «λογική» που συνδέεται με την επιλογή συντρόφου.

Οι άντρες νιώθουν φυσικά να τους ελκύουν νεότερες γυναίκες, με απαλή επιδερμίδα, λαμπερά μάτια, στιλπνά μαλλιά, ωραίο σώμα, κόκκινα χείλη, ροδαλά μάγουλα και μεγάλο στήθος, όχι για λόγους μόδας, αλλά γιατί όλα αυτά είναι χαρακτηριστικά καλής υγείας και καλού ορμονικού επιπέδου, σημάδια ότι μια γυναίκα βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή για αναπαραγωγή.

Οι γυναίκες διαλέγουν τον σύντροφό τους από άλλη σκοπιά. Επειδή η νεαρή ηλικία, η καλή φυσική κατάσταση και η υγεία δεν είναι απαραίτητες για την αναπαραγωγική λειτουργία του άνδρα, οι γυναίκες προτιμούν από ένστικτο έναν σύντροφο με χαρακτηριστικά έκδηλου κύρους, ικανότητα να επιβάλλεται, συναισθηματική δύναμη και οικονομικά προσόντα. Υποτίθεται ότι αυτά παρέχουν εγγυήσεις για την επιβίωση της οικογένειας. Ωστόσο, παρόλο που οι βιολογικοί παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στις ερωτικές μας επιδιώξεις, ο έρωτας πρέπει να είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό.

Θεωρία της αγοράς προσόντων και ελαττωμάτων

Η βασική ιδέα της θεωρίας της ανταλλαγής, είναι ότι επιλέγουμε σύντροφο σκεπτόμενοι τι μας ταιριάζει. Κοιτάζουμε και κρίνουμε αμφότεροι την εξωτερική εμφάνιση, την οικονομική κατάσταση και την κοινωνική θέση του καθενός, καθώς και διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως αν είναι ευγενικός, δημιουργικός, κι αν έχει αίσθηση του χιούμορ. Με ταχύτητα ηλεκτρονικού υπολογιστή, αθροίζουμε τους βαθμούς που έχουμε δώσει στα θετικά και τα αρνητικά σημεία, κι αν η βαθμολογία είναι σχεδόν ισοδύναμη, ανάβει το πράσινο φως και προχωράμε.

Κατά τους κοινωνιολόγους, δεν μας ενδιαφέρουν μόνο η νεαρή ηλικία, η ομορφιά και η κοινωνική θέση, αλλά ο άνθρωπος ως σύνολο. Παραδείγματος χάριν, το γεγονός ότι μια γυναίκα είναι κάπως μεγάλη ή ένας άντρας έχει μια κατώτερη δουλειά, μπορεί να αναπληρώνεται από το γεγονός ότι αυτός ή εκείνη είναι ένας άνθρωπος γοητευτικός, έξυπνος και πονόψυχος.

Θεωρία της αναγνώρισης

Μια τρίτη θεωρία προσθέτει άλλη διάσταση στο φαινόμενο της έλξης. Η θεωρία ότι επιζητούμε την αναγνώριση, υποστηρίζει ότι ο καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή συντρόφου είναι το κατά πόσο και πώς η σχέση μ’ αυτόν τον άλλον μπορεί να αυξήσει την αυτοεκτίμησή μας. Το ερώτημα που προκύπτει αυτή τη στιγμή είναι: Πώς θα επηρεάσει το εγώ μου το γεγονός ότι είμαι μ’ αυτόν τον άνθρωπο; Όλοι νιώσαμε κάποτε περήφανοι όταν η πιο ελκυστική γυναίκα της παρέας έφυγε μαζί μας στο τέλος της βραδιάς.

Αυτήν την πρόσθετη αξία που μου δίνει το γεγονός ότι με επιλέγει αυτός/ή που ποθούν οι άλλοι, θα την ονομάσω επιδίωξη ναρκισσιστικής ικανοποίησης από τη σχέση. Απαίτηση για ένα προνομιακό βλέμμα, επιλεκτικό και ακριβές, που μπορεί να ξεκινάει από την ανάγκη να είμαι ο εκλεκτός των γονιών μου, και ιδιαίτερα αυτός που αγαπούσε η μαμά μου. Γιατί το βλέμμα της μητέρας είναι αναντικατάστατο. Τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες, η μητέρα αντιπροσωπεύει το μοναδικό πρόσωπο με το οποίο κάποτε ήμαστε ένα.

Με αφετηρία αυτήν την ιδέα, ο Λακάν πιστεύει ότι, τελικά, η μόνιμη επιδίωξη του ανθρώπου είναι να μπορέσει κάποιος να μου δώσει αυτό που είχα κάποτε με τη μητέρα μου: να γίνω ένα με τον άλλον. Η άποψή του είναι ότι σε κάθε πρόσωπο που συναντάμε αναζητούμε αυτήν την άνευ όρων αγάπη που νομίζαμε πως είχαμε με τη μητέρα μας: αναζητούμε την ένωση μαζί της, τη συμβιωτική κατάσταση της ενδομήτριας ζωής μας.

Γι’ αυτό λέει ο Λακάν: «Έρωτας είναι να ζητάς το αδύνατο από κάποιον που δεν υπάρχει». Μ’ άλλα λόγια, φαντάζεσαι πως ο άλλος είναι αυτός που δεν είναι, κι απ’ αυτόν τον φανταστικό άλλον ζητάς κάτι που είναι αδύνατον: να γίνει ένα μαζί σου, να είσαι πιο σημαντικός στη ζωή του κι από τον ίδιο του τον εαυτό.

Η αγάπη χαρίζεται, δεν αγοράζεται!

Αποτέλεσμα εικόνας για Η αγάπη χαρίζεται, δεν αγοράζεται!Θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι το μοναδικό άτομο που είναι απολύτως απαραίτητο για την ευτυχία σας είναι ο εαυτός σας. Αν έχετε υγιή αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό, θα είναι πολύ πιο δύσκολο για τους άλλους να σας πληγώσουν.

Ποτέ μη θυσιάζετε τον εαυτό σας για κάποιον που δεν αναγνωρίζει την αξία σας. Αν κάποιος δεν μπορεί να δει πόσο σημαντικοί είστε, σας αγνοεί, σας εγκαταλείπει ή δεν σας σέβεται, μην τον ικετεύετε να σας προσέξει ή να σας αγαπήσει επειδή δεν θα είναι ποτέ πραγματική ή ειλικρινής η αγάπη του για σας.

Μην μπείτε ποτέ στον πειρασμό να γευτείτε το δηλητηριασμένο μήλο της αδιάφορης αγάπης γιατί θα σας κάνει να υποφέρετε.

Αν ζητάτε πάρα πολλά, είναι επειδή γνωρίζετε τι θέλετε και πόσο σημαντικά είναι αυτά για σας. Εσείς πρέπει να είστε οι πρώτοι που θα αξιολογήσετε τις σκέψεις, τις επιθυμίες, τις απόψεις και τη συμπεριφορά σας.

Θα πρέπει να αποφεύγουμε τους ανθρώπους που απειλούν τη συναισθηματική μας ισορροπία.
Θυμηθείτε τις ενδόμυχες επιθυμίες σας, ακούστε και αγαπήστε τον εαυτό σας επειδή εσείς είστε οι μοναδικοί που μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας να ξεφύγει από τις ψεύτικες αγάπες.

Ποτέ δεν πρέπει να ικετεύετε για αγάπη
Αν ικετεύετε για αγάπη, σημαίνει ότι ζητάτε κάτι που δεν υπάρχει πουθενά εκτός από το μυαλό σας. Το μοναδικό πράγμα που μπορεί να σας προσφέρει η ικεσία είναι η έλλειψη αυτοσεβασμού· εμπόδιο για τη συναισθηματική σας ανάπτυξη και πόνο που οδηγεί στην έλλειψη της αξιοπρέπειάς σας.

Όταν αγαπάμε κάποιον, φυσικά και θέλουμε να τον νοιαζόμαστε και να μην βιώσουμε ποτέ την ερωτική απογοήτευση. Τα συναισθηματικά αντανακλαστικά, μας κάνουν να θέλουμε να αγαπηθούμε, προωθώντας αισθήματα και συναισθήματα αρμονίας, ειλικρίνειας και αγάπης.

Αν δεν αντιμετωπίσετε την ψεύτικη αγάπη, θα καταλήξετε να πιστεύετε ότι σας κάνει να αισθάνεστε όμορφα. Θα πιστεύετε ότι δεν αξίζετε την προσοχή ή τη στοργή κάποιου και τελικά θα πείσετε τον εαυτό σας ότι οι μονόπλευρες σχέσεις δεν είναι και τόσο άσχημες.

 Είναι απλό: το άτομο που σας αξίζει, είναι εκείνο που θα σας πλησιάσει από μόνο του, θα σας εκτιμήσει και θα αφιερώσει το χρόνο και τις σκέψεις του για σας.

Κανείς δεν μπορεί να σας κάνει δυστυχισμένους χωρίς την άδειά σας
Το πανίσχυρο εργαλείο για την καταπολέμηση της συναισθηματικής αδικίας και αδιαφορίας είναι η αυτοδιάθεση. Αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται από υγιή αυτοεκτίμηση, αυτογνωσία και να αντικατοπτρίζει τα αισθήματα, τις επιθυμίες και τη συμπεριφορά τόσο τη δική σας όσο και του άλλου.

Ωστόσο, αυτές τις περιπτώσεις θα οδηγήσουν στην έλλειψη της αξιοπρέπειάς μας. Αυτό που δεν κατανοούμε είναι ότι δεν πρέπει να κυνηγάμε εκείνους που δεν μας αξίζουν.

Κατά αυτή την έννοια, πρέπει να ξέρουμε πώς να ακολουθούμε ορισμένες πετυχημένες στρατηγικές για να ξεπερνάμε τον πόνο της ψεύτικης αγάπης. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές κοινές περιπτώσεις:

Ο πόνος της ψεύτικης αγάπης είναι μια σκληρή διαδικασία η οποία μας οδηγεί στην επώδυνη φάση των αποφάσεων. Γενικά, ξέρουμε ότι κάτι δεν πάει καλά αλλά δεν θέλουμε να το εκφράσουμε με λέξεις ή να βγάλουμε τις συναισθηματικές παρωπίδες που φοράμε.

Αγνοούμε τη δυσφορία και την αποφεύγουμε πιστεύοντας ότι το συναισθηματικό πρόβλημα θα λυθεί από μόνο του φυσικά.

Όταν τελικά παραδινόμαστε στη δυσφορία, έρχεται μια περίοδος που η δυσφορία είναι υπερβολική για να την αντέξουμε και αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα πριν μας καταπνίξει.

Αλλά τι συμβαίνει όταν καταπολεμάμε τα δικά μας συναισθήματα; Η εστίαση στο πρόβλημα μας ελέγχει και ο πόλεμος μετατρέπεται σε μια ατελείωτη μάχη που το μόνο που καταφέρνει είναι να επιμηκύνει τον πόνο.

Εξίσου κοινή είναι και η έκφραση «αποδεχτείτε τον πόνο». Ωστόσο, δεν πρέπει ούτε να τον αγνοούμε αλλά ούτε και να τον αποδεχόμαστε.

Αυτό που πραγματικά χρειάζεστε για να μπορέσετε να ελέγξετε τον πόνο της ψεύτικης αγάπης είναι να τον αντιμετωπίσετε και να απομακρυνθείτε από αυτόν. Πρέπει να κατανοήσετε ότι σας πονά επειδή αυτό που πραγματικά θέλετε είναι να σας αγαπάει κάποιος και πιθανότατα το άλλο άτομο δεν νοιάζεται για σας ή δεν σας αγαπά.

Για να ξεπεράσετε τον πόνο, το επόμενο βήμα είναι να βρείτε μια λύση και να την εφαρμόσετε.
Ποια είναι η σωστή λύση; Να πείσουμε τον εαυτό μας ότι, αν δεν μπορούμε να αποκτήσουμε με φυσικό τρόπο την εκτίμηση την οποία αποζητάμε, θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να την κερδίσουμε. Το σωστό για μας είναι να μείνουμε μακριά από αυτό το άτομο καθώς μόνο με αυτό τον τρόπο θα είμαστε σίγουροι ότι θα ξεπεράσουμε τον πόνο.

Για να δώσουμε ένα τέλος στον πόνο που συνοδεύεται από την ψεύτικη αγάπη θα πρέπει πρώτα να τον κατανοήσουμε και να τον αποδεχτούμε. Είναι φυσιολογικό να θρηνείτε επειδή χάσατε κάτι που θέλατε τόσο πολύ.

Να αγαπάτε και να εκτιμάτε τον εαυτό σας: να θρέφετε τις σχέσεις σας με αυτοεκτίμηση
Αν και κάθε συναισθηματική κατάσταση είναι περίπλοκη, κάθε πόνος έχει και κάποια λύση. Η πραγματική αλλαγή είναι δυνατή όταν θέλουμε να ασχοληθούμε με αυτό και να αντιμετωπίσουμε την οδυνηρή κατάσταση.

Συνεπώς, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το πρώτο άτομο στο οποίο πρέπει να αφιερώνουμε το χρόνο μας είναι ο εαυτός μας. Έπειτα θα είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε ποιος μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα και ποιος όχι.

Μην ικετεύετε για προσοχή ή λίγη παραπάνω αγάπη από κανέναν, επειδή όποιος σας αγαπάει θα σας το δείξει όπως και να έχει.

Να θυμάστε ότι η συναισθηματική αδικία παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής μας. Μας βοηθά να εξετάζουμε τις επιθυμίες, τις αξίες και τις ανάγκες μας.

Μην συνεχίζετε να παίρνετε τηλέφωνο κάποιον που δεν πρόκειται να σας απαντήσει. Σταματήστε να ψάχνετε και αφήστε τους να σας βρουν εκείνοι. Σταματήστε να αναρωτιέστε για τους ανθρώπους που βρίσκονται στη ζωή σας μόνο με τη μορφή καρτ ποστάλ. Ξέρετε σε ποιους αναφερόμαστε, σε εκείνους που ενδιαφέρονται μόνο για εμφανίσεις και θα σας κάνουν να νιώθετε καλά μόνο όταν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι τριγύρω για να το προσέξουν.

Μην ξεχάσετε να εξετάσετε τους λόγους για τους οποίους προσκολληθήκατε σε αυτό το πρόσωπο από την αρχή. Τι σας έκανε να ικετεύετε για την αγάπη του και την προσοχή του; Πηγαίνετε στην πηγή και ξεκινήστε την εσωτερική σας μεταμόρφωση.

Είναι βασικό να θρέφετε την αυτοεκτίμησή σας και να σταματήσετε να ικετεύετε για αγάπη επειδή η αγάπη φαίνεται και την αισθανόμαστε. Δεν πρέπει ποτέ να ζητάτε να σας αγαπήσουν. Η προσοχή και η στοργή σας είναι τόσο σημαντικά πράγματα για να τα σπαταλάτε σε κάποιον που δεν τα αξίζει.
Αφιερώστε τον εαυτό σας σε εκείνους που σας αγαπούν και σας κατανοούν άνευ όρων.

Ο 1 στους 3 ανθρώπους αισθάνονται φθόνο για τις επιτυχίες των άλλων

Ο φθόνος και η ζήλια κυριαρχούν στις επιλογές πολλών ανθρώπων που θυσιάζουν ακόμα και την προσωπική τους ανέλιξη στο βωμό της ικανοποίησης από την αποτυχία των συνανθρώπων τους.. Ο 1 στους 3 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, αισθάνεται φθόνο σύμφωνα με το συμπέρασμα έρευνας που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances.

Όπως έδειξε η μελέτη με επικεφαλής τον καθηγητή Yamir Moreno του Πανεπιστήμιο της Σαραγόσα, το συναίσθημα του φθόνου αποτελεί το βασικό κίνητρο πίσω από τη συμπεριφορά πολλών ανθρώπων, άσχετα αν ελάχιστοι από εμάς παραδεχόμαστε ανοιχτά ότι είμαστε ζηλόφθονοι. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 30% των συμμετεχόντων στην έρευνα ήταν πρόθυμοι να αγνοήσουν ένα μεγαλύτερο βραβείο σε ένα τυχερό παιχνίδι, και να πάρουν ένα χειρότερο έπαθλο, αρκεί η απόφασή τους αυτή να μείωνε και τις πιθανότητες των άλλων να κερδίσουν.

Ο άνθρωπος με ζηλόφθονο χαρακτήρα, «χαρακτηρίζεται από αισθήματα ζήλιας, εμμονής με το στάτους του και έλλειψης εμπιστοσύνης». Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν τα πάντα για να υπονομεύσουν τους συνάδελφους ή συνεργάτες τους ώστε να μην αποκτήσουν περισσότερα προνόμια από αυτούς, ακόμα κι αν αυτή η συμπεριφορά τους έχει αρνητικό αντίκτυπο στον εαυτό τους.

Μάλιστα οι επιστήμονες αναφέρουν ότι «τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας αντικρούουν παλαιότερες θεωρίες, που αντιμετώπιζαν τους ανθρώπους ως κατεξοχήν λογικά πλάσματα».

4 βασικοί τύποι ανθρώπων

Σύμφωνα με τη μελέτη, το 90% των ανθρώπων μπορεί να διαχωριστεί σε τέσσερις βασικούς τύπους προσωπικοτήτων:

Τον αισιόδοξο,

τον απαισιόδοξο,

τον πρόθυμο να εμπιστευθεί τους συνανθρώπους του και

τον ζηλόφθονο.

Οι «ζηλόφθονες» προσωπικότητες είναι οι πιο διαδεδομένες από τους υπόλοιπους τύπους, με σχεδόν 1 στα 3 άτομα να εμπίπτει σε αυτήν την κατηγορία. Συγκεκριμένα, οι «ζηλόφθονοι» τύποι υπερτερούν με αναλογία 30% έναντι 20% των άλλων χαρακτήρων

Παιδικός Αυνανισμός – Ψυχολογική προσέγγιση

Αποτέλεσμα εικόνας για Παιδικός ΑυνανισμόςΣυνήθως δεν σκεφτόμαστε ή δεν μιλάμε για θέματα σεξουαλικότητας σε σχέση με τα παιδιά μας, ειδικά σε σχέση με μωρά και βρέφη, εκτός όταν έχει να κάνει με τη σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση. Αυτοί οι υπαρκτοί κίνδυνοι επισκιάζουν το θέμα της κανονικής σεξουαλικής ανάπτυξης των παιδιών, για την οποία δεν ακούμε αρκετά. Η σεξουαλική ανάπτυξη αποτελεί τόσο μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης του παιδιού, όσο η εκμάθηση της γλώσσας, το παιχνίδι και η σωστή διατροφή, προκειμένου να μεγαλώσει υγιές.

Τι είναι ο αυνανισμός;
Ο αυνανισμός είναι η σκόπιμη αυτο-διέγερση που οδηγεί στη χαλάρωση ή/και ευχαρίστηση ή/και διέγερση ή/και καταπράυνση. Ο αυνανισμός αναφέρεται στην αυτο-διέγερση των γεννητικών οργάνων. Στα παιδιά παρουσιάζεται ως τρίψιμο των γεννητικών οργάνων με το χέρι ή άλλο αντικείμενο. Κάποτε, σε μωρά ή και βρέφη, παρατηρείται ως συνεχόμενες κινήσεις του σώματος, ειδικά τεντώματα στα πόδια, που μπορεί να μοιάζουν με σπασμούς. Ο αυνανισμός σε μωρά και πολύ μικρά παιδιά δεν έχει σκόπιμο χαρακτήρα, απλά φαίνεται πως είναι μια κίνηση που έχει ανακαλύψει το μωρό ότι του αρέσει και το κάνει. Κατά τη διάρκεια του αυνανισμού ένα παιδί πιθανόν να εμφανίζεται ζαλισμένο, να έχει έξαψη και να είναι αποπροσανατολισμένο.

Πολλοί γονείς ανησυχούν όταν βρούν το μικρό παιδί τους να ασχολείται με τέτοιου είδους δραστηριότητες. Όμως είναι μια φυσιολογική και υγιής συμπεριφορά στην πορεία αυτο-ανακάλυψης του σώματος. Ο περιστασιακός αυνανισμός είναι μια φυσιολογική συμπεριφορά πολλών νήπιων και παιδιών προσχολικής ηλικίας. Έως ένα τρίτο των παιδιών αυτής της ηλικιακής ομάδας ανακαλύπτουν τον αυνανισμό ενώ διερευνούν το σώμα τους.

Είναι φυσιολογικό να αυνανίζεται ένα παιδί;
Ναι, ο αυνανισμός είναι φυσιολογικό και υγιές κομμάτι της ανάπτυξης του παιδιού και παρατηρείται συχνά σε πολύ μικρά παιδιά. Όπως και οι ενήλικες, τα παιδιά πιθανόν να βρουν κάποιο ευχάριστο αίσθημα από τον αυνανισμό. Ο αυνανισμός στο σπίτι ή σε ιδιωτικό χώρο μπορεί να αγνοηθεί - είναι ασφαλές και φυσιολογικό. Ο αυνανισμός σε λιγότερο ιδιωτικό χώρο παρατηρείται συχνότερα σε μικρότερα παιδιά, επειδή δεν αντιλαμβάνονται ακόμη όρια ιδιωτικού/δημοσίου χώρου και μπορεί να διακοπεί ομαλά με κάποιον αντιπερισπασμό (π.χ. παιχνίδι). Η καλύτερη προσέγγιση είναι να παρουσιαστεί στο παιδί σας ένα θετικό μάθημα για τη διαφορά μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών συμπεριφορών. Είναι ανώφελο για τον γονιό να δείξει μια αρνητική στάση επειδή δεν θα κάνει το παιδί να σταματήσει και πιθανόν να επηρεάσει αρνητικά το πώς το παιδι σκέφτεται και αισθάνεται για τον εαυτό του και τη σεξουαλικότητά του.

Γιατί το παιδί μου αυνανίζεται;
Συχνά είναι μόνο και μόνο επειδή αισθάνεται καλά. Υπάρχει μεγάλο φάσμα στη συχνότητα και διάρκεια. Ένα παιδί μπορεί να αυνανίζεται αρκετές φορές κάθε ημέρα ή μόνο μία φορά την εβδομάδα. Ο αυνανισμός μπορεί να συμβαίνει πιο συχνά όταν το παιδί έχει υπνηλία, βαριέται, βλέπει τηλεόραση, ή βρίσκεται κάτω από πίεση. Μερικά μωρά και παιδιά αυνανίζονται συχνά επειδή είναι δυσαρεστημένα με κάτι, όπως αν δεν έχουν την πιπίλα τους. Άλλα αντιδρούν στην τιμωρία με αυτή την αυτο-καθησυχαστική συμπεριφορά. Άλλα παιδιά αντιδρούν στην πίεση να σταματήσουν τον αυνανισμό εντελώς, μια μη ρεαλιστική απαίτηση που πιθανόν να δημιουργήσει φαύλο κύκλο άγχους, αποτυχίας, απογοήτευσης και στέρησης.

Ο αυνανισμός δεν προκαλείται απο ιατρικές αιτίες. Πολλές φορές σε νήπια και μωρά μπορεί να θεωρηθεί ότι μοιάζει με επιληψία, επειδή παρατηρούνται σπασμοί στο κάτω μέρος του κορμιού, αλλαγές στην αναπνοή, έξαψη, και γυαλισμένα μάτια. Στην περίπτωση αυτή, ο γονιός βλέπει κάτι που μοιάζει με πόνο και ψάχνει ιατρικές αιτίες, υποβάλλοντας τους εαυτούς τους και το μωρό τους σε διάφορες ιατρικές εξετάσεις που στο τέλος δεν θα οδηγήσουν πουθενά. Δυστυχώς, δεν υπάρχει πολλή ενημέρωση για τον αυνανισμό στην κανονική παιδική ανάπτυξη και όταν παρουσιαστεί φαίνεται αμέσως παθολογικό. Ένας καλός τρόπος να διαχωρίσετε αν το παιδί σας παρουσιάζει σπασμούς ή αν αυνανίζεται είναι να αποσπάσετε τη προσοχή του κατά τη διάρκεια του επεισοδίου και αν σταματήσουν οι σπασμοί, τότε, μάλλον απλά αυνανίζεται και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Συνήθως, όταν αγνοείται και οριοθετείται η συμπεριφορά του αυνανισμού με θετική και κανονική προσέγγιση (ακόμη και ο αυνανισμός που συμβάινει συχνά) θα μειωθεί στην κανονική πορεία ανάπτυξης. Αφού ένα παιδί ανακαλύψει τον αυνανισμό, σπάνια θα σταματήσει εντελώς, όμως μέχρι την ηλικία των 5 ή 6 τα περισσότερα παιδιά μπορούν να μάθουν κάποια διακριτικότητα έτσι ώστε να αυνανίζονται μόνο σε ιδιωτικό χώρο.

Στη συνέχεια, ακολουθείται η κανονική πορεία ανάπτυξης όπου το παιδί μπαίνει στην εφηβεία, αρχίζει το ενδιαφέρον για ρομαντικές σχέσεις, και ο αυνανισμός εμφανίζεται σε σχεδόν όλα τα παιδιά, ειδικά τα αγόρια, ως αντίδραση στις απόλυτα φυσιολογικές αυξήσεις ορμονών που προκαλούν τη σεξουαλική ορμή. Η κανονική πορεία ανάπτυξης οδηγεί στην πρώιμη ενηλικίωση, όπου αναζητείται η σεξουαλική επαφή με άλλους ανθρώπους, αλλά και πάλι, συνήθως δεν σταματάει ο αυνανισμός εντελώς, χωρίς όμως να αποτελεί αντικατάστατο για συντροφικές σχέσεις. Οι έρευνες με ενήλικες δείχνουν πως γύρω στο 94% αρσενικών και 60% θυληκών έχουν αυνανιστεί στη ζωή τους.

Ο αυνανισμός έχει αρνητικές επιπτώσεις;
Ο αυνανισμός δεν προκαλεί καμία σωματική βλάβη ή βλάβη στον οργανισμό. Δεν είναι ανώμαλη ή προβληματική συμπεριφορά. Μπορεί να γίνει υπερβολική, αν, για παράδειγμα, ερεθιστούν τα γεννητικά όργανα από τη συχνή επαφή ή αν γίνεται σκόπιμα σε δημόσιους χώρους μετά την ηλικία των 5 ή 6. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί θα είναι υπερβολικά σεξουαλικό, επιπόλαιο, ή ότι θα είναι σεξουαλικά διαταραγμένο με οποιονδήποτε τρόπο. Ο αυνανισμός στη βρεφική και παιδική ηλικία δεν συνδέεται με οποιαδήποτε προβλήματα στην γνωστική, σωματική ή συναισθηματική ανάπτυξη. Μόνο αν οι ενήλικες αντιδρούν άσχημα, δίνοντας την εντύπωση ότι ο αυνανισμός καθιστά ντροπή ή αηδία, πιθανόν να προκληθούν επιπτώσεις όπως ενοχές, ανασφάλειες και φοβίες για τη σεξουαλικότητα.

Τα παιδιά δεν πρέπει να τιμωρούνται ή να ντροπιάζονται για τον αυνανισμό, ούτε πρέπει να γίνεται μεγάλο θέμα για αυτόν. Ως μέρος της κανονικής ανάπτυξης και αυτή η συμπεριφορά έχει τη θέση της, και θα μάθει το παιδί τα σωστά όρια για αυτή τη συμπεριφορά, όπως μαθαίνει, μέσα από καθοδήγηση, ότι είναι αποδεκτό να ζωγραφίζει στο χαρτί αλλά όχι στους τοίχους.

Πώς μπορώ να στηρίξω το παιδί μου;
Να έχετε ρεαλιστικούς στόχους. Δεν είναι εφικτό να εξαλειφθεί ο αυνανισμός επειδή είναι μέρος της αναμενόμενης αναπτυξιακής πορείας. Αποδεχτείτε το γεγονός ότι το παιδί σας έχει μάθει γι 'αυτό, του προσφέρει ευχαρίστηση και ότι είναι κανονικό μέρος της ανάπτυξης. Το μόνο πράγμα που μπορείτε να προσέξετε είναι πού και πότε το κάνει – δηλαδή να δώσετε όρια στο παιδί για να μάθει και αυτό ποιες είναι αποδεκτές κοινωνικές συμπεριφορές και ποιες δεν είναι. Η οριοθέτηση μαθαίνει επίσης στο παιδί πώς πρέπει να συμπεριφέρονται και οι άλλοι άνθρωποι απέναντι του και να αναγνωρίζει τυχούσες μη-αποδεκτές συμπεριφορές από άλλους. Αν αγνοήσετε εντελώς τον αυνανισμό όπου και να συμβαίνει, το παιδί σας πιθανόν να θεωρήσει ότι είναι εντάξει να το κάνει ελεύθερα σε οποιοδήποτε περιβάλλον.

Καλό όριο είναι να επιτραπεί ο αυνανισμός στο υπνοδωμάτιο. Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας πιθανώς να αυνανίζεται σε δημόσιο χώρο, πρώτα δοκιμάστε να αποσπάσετε την προσοχή του παιδιού σας με ένα παιχνίδι ή μια δραστηριότητα. Αν αυτό αποτύχει, εξηγήστε στο παιδί σας: «Ξέρω ότι αισθάνεσαι ωραία, και είναι εντάξει να το κάνεις στο δωμάτιό σου, αλλά μην το κάνεις στο υπόλοιπο σπίτι ή όταν άλλοι άνθρωποι είναι γύρω». Ως την ηλικία 4 με 5 ετών τα παιδιά ευαισθητοποιούνται περισσότερο για τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων και κατανοούν ότι μόνο όταν είναι μόνα μπορούν να αυνανίζονται.

Η πιο σημαντικη συμβουλή για γονείς είναι να δίνετε στο παιδί σας καθημερινά τουλάχιστον μιά ώρα τρυφερότητας και ζεστασιάς μέσα από τη σωματική επαφή, όπως είναι η αγκαλιά και τα χάδια. Όταν αφιερώνετε ιδιαίτερο χρόνο καθημερινά για να δείξετε έμπρακτα την αγάπη σας, το παιδί θα το εισπράξει και θα νιώσει ασφάλεια και ηρεμία. Για να επιτευχθεί η υγιής κανονική ανάπτυξη στον άνθρωπο (ειδικά στη βρεφική και παιδική ηλικία) χρειάζεται απαραίτητα τρυφερότητα και ζεστασιά μέσα από την αφή.

Ζητήστε συμβουλές από ειδικό αν:
Το παιδί σας συνεχίζει να αυνανίζεται όταν άλλοι άνθρωποι είναι γύρω παρά τις προσπάθειες οριοθέτησης.
Υποψιάζεστε ότι το παιδί σας έχει μάθει να αυνανίζεται από κάποιον άλλο, ή, το παιδί σας φαίνεται να έχει πρόωρη κατανόηση της σεξουαλικής πράξης.
Αισθάνεστε ότι το παιδί σας είναι δυστυχισμένο ή ιδιαίτερα λυπημένο.
Η δραστηριότητα γίνεται ψυχαναγκαστική και εμποδίζει άλλες δραστηριότητες.
Εμπλέκεται οποιαδήποτε διείσδυση ή ανησυχητική σεξουαλική συμπεριφορά με άλλο παιδί. Λάβετε υπόψην πως η διερεύνηση του δικού τους σώματος και των σωμάτων άλλων παιδιών γίνεται από περιέργεια και εκφράζεται περισσότερο στο πλαίσιο του παιχνιδιού («σεξουαλικά παιχνίδια»), π.χ. τα παιδιά παίζουν «μητέρες και μπαμπάδες». Ως εκ’τούτου, αποφύγετε τις υπερβολικές αντιδράσεις και με ηρεμία κρίνετε προσεκτικά αν κάποια συμπεριφορά είναι είτε ανησυχητική ή άκακη.
Αυξήθηκε η δραστηριότητα πολύ πάνω από το αρχικό επίπεδο, υποδεικνύοντας την πιθανότητα πως το παιδί έχει άγχος για κάτι και προσπαθεί να παρηγορήσει τον εαυτό του.
Φαίνεται να συνοδεύεται από σημάδι στην περιοχή από ξύσιμο ή τρίψιμο (το παιδί σας μπορεί να έχει μια λοίμωξη, π.χ. της ουροδόχου κύστης )
Έχετε άλλες ερωτήσεις ή ανησυχίες.

Μαγνητικά Μονόπολα: Επιστήμονες στην αναζήτηση για την ανακάλυψη του «μαγνητικού μονόκερου»

Μια από τις βασικές σχολικές γνώσεις είναι διαφορετικότητα των άκρων ενός ευθύγραμμου μαγνήτη, η ύπαρξη του «βόρειου» και «νότιου» πόλου, αλλά και η γνώση ότι αυτοί οι δυο πόλοι δεν μπορούν να απομονωθούν. Όσες φορές ένας ευθύγραμμος μαγνήτης χωριστεί θα παράγονται πάντα δυο μικρότεροι μαγνήτες. Παρά την παρατηρησιακή εμπειρία, αλλά και παρά την μεταφορά της αιτιολόγησης σε ατομικό επίπεδο, τίθεται συνεχώς το ερώτημα αν θα μπορούσε να υπάρξουν χωριστά οι δυο πόλοι σε αναλογία με την ύπαρξη χωριστών φορτίων, των υποκειμένων των ηλεκτρικών αλληλεπιδράσεων.

Παρόλο που αυτές οι υποθετικές οντότητες, που είναι γνωστές με ονομασία «μαγνητικά μονόπολα», δεν έχουν παρατηρηθεί, αποτελούν μια σημαντική πρόβλεψη σε διάφορες θεωρίες.

Όπως ένα ηλεκτρόνιο, ένα μαγνητικό μονόπολο θα μπορούσε να είναι ένα στοιχειώδες σωμάτιο. Παρόλο που δεν έχει παρατηρηθεί από κανέναν, ωστόσο πολλοί – ίσως οι περισσότεροι – είναι οι φυσικοί που λένε πως πιθανά τα μονόπολα υπάρχουν. «Οι δυνάμεις ηλεκτρική και μαγνητική είναι ακριβώς η ίδια δύναμη», λέει η Wendy Taylor, του Πανεπιστημίου York του Καναδά. «Τα πάντα θα μπορούσε να είναι τελείως συμμετρικά εάν υπήρχε ένα μαγνητικό μονόπολο. Υπάρχει ένα ισχυρό κίνητρο από την ομορφιά της συμμετρίας να αναμένουμε ότι αυτό το σωμάτιο υπάρχει».

Από τον Dirac προς το μέλλον
Συνδυάζοντας τις εργασίες πολλών άλλων, ο φυσικός του 19ου αιώνα James Clerk Maxwellέδειξε ότι ηλεκτρισμός και μαγνητισμός ήταν δυο όψεις του ίδιου πράγματος: της ηλεκτρομαγνητικής αλληλεπίδρασης. Αλλά στις εξισώσεις του Maxwell, οι δυνάμεις ηλεκτρική και μαγνητική δεν ήταν αρκετά όμοιες. Η ηλεκτρική δύναμη είχε ξεχωριστά θετικά και αρνητικά φορτία. Η μαγνητική δύναμη όχι. Χωρίς χωριστούς (μονούς) πόλους – μονόπολα – η θεωρία του Maxwell έμοιαζε ασύμμετρη, πράγμα που τον ενοχλούσε. Ο ίδιος ο Maxwell σκέφτηκε και έγραψε πολλά σχετικά με το πρόβλημα της έλλειψης μαγνητικού φορτίου, αλλά το άφησε έξω από την τελική εκδοχή των εξισώσεών του.

Ο πρωτοπόρος της κβαντικής φυσικής, Paul Dirac, σήκωσε τον μανδύα του μονόπολου στις αρχές του 20ου αιώνα. Από τον καιρό του Dirac, ο φυσικοί ανακάλυψαν τα ηλεκτρόνια και προσδιόρισαν ότι ήταν αδιαίρετα σωμάτια, που φέρουν μια στοιχειώδη μονάδα του ηλεκτρικού φορτίου. Ο Dirac υπολόγισε την συμπεριφορά ενός ηλεκτρονίου σε μαγνητικό πεδίο ενός μονοπόλου. Χρησιμοποίησε τους κανόνες της κβαντικής φυσικής, που θεωρούν ότι ένα ηλεκτρόνιο ή οποιοδήποτε σωμάτιο συμπεριφέρεται επίσης και ως κύμα. Για ένα ηλεκτρόνιο τοποθετημένο κοντά σε ένα άλλο σωμάτιο – συμπεριλαμβανομένου και του μονόπολου – αυτοί οι κανόνες λένε ότι το κύμα του ηλεκτρόνιου πρέπει να περνά μέσω ενός ή περισσοτέρων ολοκληρωμένων κύκλων τυλίγοντας το άλλο σωμάτιο. Με άλλα λόγια, το κύμα πρέπει να έχει τουλάχιστον μια κορυφή και ένα κοίλωμα: όχι μισές κορυφές ή τέταρτα κοιλωμάτων.

Για ένα ηλεκτρόνιο με την παρουσία ενός πρωτονίου, αυτός ο κανόνας του κβαντικού κύματος εξηγεί τα χρώματα του φωτός που εκπέμπεται και απορροφάται από ένα άτομο υδρογόνου, το οποίο συγκροτείται από ένα ηλεκτρόνιο και ένα πρωτόνιο. Όμως ο Dirac βρήκε ότι το ηλεκτρόνιο θα μπορούσε να έχει την ορθή κυματική συμπεριφορά εάν το γινόμενο του μαγνητικού φορτίου του μονόπολου και του στοιχειώδους ηλεκτρικού φορτίου που φέρεται από ένα ηλεκτρόνιο ήταν ένας ακέραιος αριθμός. Αυτό σημαίνει ότι τα μονόπολα, όπως τα ηλεκτρόνια, είναι φορείς ενός στοιχειώδους αδιαίρετου φορτίου. Κάθε άλλο σωμάτιο που φέρει το στοιχειώδες ηλεκτρικό φορτίο – πρωτόνια, ποζιτρόνια, μυόνια κλπ. – θα ακολουθούν τον ίδιο κανόνα.

Με ενδιαφέροντα τρόπο η λογική κινείται επίσης με άλλο τρόπο. Το αποτέλεσμα του Dirac λέει ότι εάν υπάρχει ένα απλός τύπος μονόπολου, ακόμη και αν αυτός ο τύπος είναι πολύ σπάνιος, εξηγεί μια πολύ σημαντική ιδιότητα της ύλης: γιατί τα ηλεκτρικά φορτισμένα σωμάτια φέρουν φορτία πολλαπλάσια του στοιχειώδους ηλεκτρικού φορτίου. (Τα κουάρκ φέρουν φορτίο κλασματικό – ένα τρίτο και δύο τρίτα – του στοιχειώδους φορτίου, αλλά πάντα συνδυάζονται για να διαμορφώσουν ακέραιο πολλαπλάσιο του ίδιου φορτίου). Και εάν υπάρχουν περισσότεροι από έναν τύποι μονόπολων, πρέπει να φέρουν ακέραια πολλαπλάσια του στοιχειώδους μαγνητικού φορτίου.

Ο «μαγνητικός μονόκερος»
Η ανακάλυψη του Dirac είχε ένα αληθοφανές επιχείρημα: Εάν τα μονόπολα υπήρχαν θα μπορούσαν να εξηγήσουν πολλά, αλλά τίποτε δεν θα κατέρρεε εάν δεν υπήρχαν. Από τον καιρό του Dirac, πολλές θεωρίες έκαναν προβλέψεις σχετικά με τις ιδιότητες των μαγνητικών μονόπολων. Οι Μεγάλες Ενοποιημένες Θεωρίες (ΜΕΘ) προβλέπουν ότι τα μονόπολα θα μπορούσαν να έχουν μάζα πάνω από 10 τετράκις εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα των πρωτονίων. Για να παραχθούν τέτοια σωμάτια θα απαιτούνταν περισσότερη ενέργεια από ότι οι γήινοι επιταχυντές μπορούν να φτάσουν, «αλλά είναι η ενέργεια που ήταν διαθέσιμη στην αρχή του σύμπαντος», είπε η Laura Patrizii του Ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής.

Ανιχνευτές κοσμικών ακτίνων στον πλανήτη ερευνούν για σημάδια αυτών των μονόπολων, που θα μπορούσαν να υπάρχουν ακόμη γύρω μας σήμερα, αλληλεπιδρώντα με μόρια στον αέρα. Το πείραμα MACRO (Monopole, Astrophysics and Cosmic Rays Observatory) στο Gran Sasso, στην Ιταλία, επίσης ερεύνησε για αρχέγονα μονόπολα και παρείχε τα καλύτερα όρια δυνατοτήτων που έχουμε σήμερα.

Ευτυχώς για τους επιστήμονες όπως οι Patrizii και Taylor, οι ΜΕΘ δεν είναι οι μόνες που προβλέπουν τα μονόπολα. Άλλες θεωρίες προβλέπουν μαγνητικά μονόπολα με χαμηλότερες μάζες που θα μπορούσε να είναι εφικτό να δημιουργηθούν στο LHC, στο CERN και βεβαίως το αρχικό μοντέλο του Dirac καθόλου δεν έθετε περιορισμούς μάζας στα μονόπολα. Αυτό σημαίνει ότι οι φυσικοί πρέπει να είναι ανοικτοί για την ανακάλυψη σωματίων που δεν είναι μέρος οποιασδήποτε υφιστάμενης θεωρίας.

Και οι δυο προαναφερθείσες επιστήμονες ερευνούν για μονόπολα που δημιουργούνται στο LHC, η Patrizii χρησιμοποιώντας τον ανιχνευτή MoEDAL και η Taylor χρησιμοποιώντας το ATLAS. «Προσωπικά θεωρώ ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να πιστεύουμε ότι τα μονόπολα είναι εκεί έξω και αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να συνεχίσουμε την έρευνα», είπε η Taylor. «Τα μαγνητικά μονόπολα είναι πιθανώς τα αγαπημένα μου σωμάτια. Εάν ανακαλύψουμε τα μαγνητικά μονόπολα, [η ανακάλυψη θα είναι] της ίδιας κλίμακας όπως του σωμάτιου Higgs».

Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

Αποτέλεσμα εικόνας για Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝΤα βασικα συναισθηματα που γεννιουνται απ την επιθυμια ειναι ο φοβος, ο θυμος, η απογοητευση, η στεναχωρια, το μισος, η απαρεσκεια, η ζηλεια, η ανυπομονησια και βεβαια οι παραλλαγες αυτων (τρομος, αγωνια, αγχος, δυσαρεσκεια, εκνευρισμος, μελαγχολια, πικρια, μνησικακια, εχθρα, μοχθηρια, κλπ. κλπ.)

Φυσικα, οπου υπαρχει επιθυμια υπαρχει ταυτιση και προσκολληση. Οσο πιο δυνατη η επιθυμια τοσο μεγαλυτερη η ταυτιση και η προσκολληση.

Ενα αλλο απο τα βασικα χαρακτηρηστικα της επθυμιας ειναι οτι κρατα το νου απασχολημενο με το μελλον και ετσι δεν μας αφηνει να ζησουμε πληρως εστιασμενοι στο παρον. Και βεβαια, ο φοβος και η ανησυχια (και αυτο που λεμε σημερα αγχος) ειναι συνεχως σε εκδηλωση επειδη δεν μπορουμε να ελεγξουμε το μελλον.

Μια αλλη εκφραση εγωικη που σχετιζεται με την επιθυμια ειναι να θελουμε να ελεγχουμε προσωπα και καταστασεις για να εξασφαλισουμε αυτο που επιθυμουμε. Αν στοχαστειτε για λιγο θα δειτε οτι αυτο σχετιζεται με τα πιο μικρα θεματα μεχρι τα πιο μεγαλα, με το καθετι, ακομη και με την πολιτικη και τα διεθνη θεματα.

Για παραδειγμα ο πολεμος ειναι η προσπαθεια μεσω οπλων να ελεγξει ενα κρατος καποιο αλλο για να ικανοποιησει τις δικες του επιθυμιες. Η προπαγανδα της πλουτοκρατιας και καθε εξουσιας για να ελεγξει τις μαζες μεσω των ΜΜΕ για να ικανοποιησουν τις επιθυμιες τους για χρημα, αποκτηματα, δοξα.

Τελος η επιθυμια μας οδηγει στο ψεμμα, την απατη, τη βια, την παραβιαση του σωματος, των αισθησεων, της ενεργειας και του νου προκαλωντας ασθενειες, νοητικη ανισορροπια, πονο και δυστυχια σε εμας τους ιδιους και τους αλλους, προσωπικη βια, κοινωνικη βια, κοινωνικες ανισοτητες, κ.λπ.

ΦΟΒΟΣ

Γιατι φοβαμαι; Γιατι δεν θελω να χασω αυτο που εχω ή γιατι κατι μπορει να με εμποδισει να αποκτησω αυτο που θελω!

Αρα φοβαμαι οτι θα χασω κατι ή οτι δεν θα αποκτησω κατι.

Τι φοβαμαι να χασω;

Το σωμα μου,
Την καλη αυτοεικονα μου,
Την δουλεια μου,
Τα χρηματα μου,
Την σεξουαλικη απόλαυση,
Την γυναικα/ανδρα μου,
Την ανεση-βολεψη μου,
Την φημη μου,
Την υποληψη μου,
Την υστεροφημια μου,
Την δοξα μου,
Το σπιτι μου,
Το κινητο μου,
Το αυτοκινητο μου,
Τις διακοπες μου,

Προσθεσε απο κατω τη δικη σου λιστα με ολα αυτα που εισαι προσκολλημενος και φοβασαι οτι θα χασεις.

Τί φοβαμαι ή ανησυχω οτι δε θα αποκτησω/δε θα κατακτησω/δε θα πετυχω;

Χρήματα,
Καποια θεση στο δημοσιο,
Καποια συγκεκριμενη εργασια,
Εξετασεις στο πανεπιστημιο ή οπου αλλου,
Αυτοκινητο,
Σπιτι,
Γυναικα/ Ανδρα,
Κινητο,
Ρουχα,
Δοξα,
Να γινω προεδρος, δημαρχος, βουλευτης, υπουργος.....
Διασημος,
Ολυμπιονικης,
Να παιξω σε μεγαλη ομαδα, μπασκετ, ποδοσφαιρου....,
Παιδια, και εγγονια,
Οτι το παιδι μου θα μεινει ανυπαντρο,
Να εχω δικιο,
Να ειμαι ανωτερος,
Να ειμαι το κεντρο της παρεας,
Να τραβηξω την προσοχη...

Και οτι βαλει ο νους του ανθρωπου, οι επιθυμιες ειναι ατελειωτες.

Προσθεσε απο κατω τη δικη σου λιστα με ολες τις επιθυμιες σου.

ΘΥΜΟΣ

Ποτε θυμωνουμε;

Οταν κατι μας εμποδιζει να εκπληρωθει η επιθυμια μας ή οταν κατι γινεται η αιτια να χασουμε αυτο που ειχαμε (και που βεβαια επιθυμουσαμε να συνεχισουμε να εχουμε).

Οι προηγουμενες λιστες ισχυουν και στο θυμο.

Οποιος μας εμποδιζει να πετυχουμε αυτο που θελουμε θυμωνουμε, τον μισουμε, γινεται εχθρος μας. Αυτα συμβαινουν αναλογα με τη δυναμη της επιθυμιας και το επιπεδο συνειδητοτητας μας.

ΣΤΕΝΑΧΩΡΙΑ

Αν τελικα χασουμε ή δεν αποκτησουμε αυτο που θελουμε (επιθυμουμε) εμφανιζεται η στεναχωρια. Το ποσο δυνατη και ποσο θα διαρκεσει εξαρταται απο διαφορους παραγοντες. Ο πρωτος ειναι ποσο δυνατη ειναι η επιθυμια.

ΑΝΥΠΟΜΟΝΗΣΙΑ

Ανυπομονουμε να αποκτησουμε ή να πετυχουμε αυτο που επιθυμουμε.

ΖΗΛΕΙΑ

Ζηλευουμε αυτους που εχουν αυτο που εμεις επιθυμουμε και θα θελαμε να εχουμε:
Το αυτοκινητο, το σπιτι, τα χρηματα, τη δοξα, τη γυναικα/ανδρα, την εργασια, τη θεση, το κινητο, το κομπιουτερ, και παει λεγοντας, ατελειωτες οι επιθυμιες.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οποιο αρνητικο συναισθημα και να πιασεις απο πισω του ειναι η επιθυμια. Αν θελεις να ελευθερωθεις απο το συναισθημα πρεπει να απελευθερωθεις και απο την επιθυμια που βρισκεται πισω απο το συναισθημα.

Και βεβαια αν διαλυσεις το μηχανισμο της επιθυμιας και την ενεργεια της επιθυμιας θα διαλυθουν ολα τα αρνητικα συναισθηματα και το εγω ή εγωισμος αφου ολα προερχονται απο την επιθυμια.

Ο Αρτζουνα είπε:
36. Τι όμως, σπρώχνει τον άνθρωπο να κάνει την αμαρτία, ακόμα κι άθελα του, σαν ν' αναγκάζεται με τη βία?

Ο Ευλογημένος Κύριος (Κρισνα) είπε:

37. Αυτό είναι η επιθυμία, αυτό είναι η οργή, που γεννιέται από τον Γκουνα 'Ρατζας' , το μεγάλο κακό που κατατρωγει τα πάντα. Μάθε, πως αυτό είναι ο εχθρός εδω.

39. Σκεπασμένη είναι η Γνώση απ αυτόν τον αιώνιο εχθρό του Σοφού, την αχόρταγη φωτιά της επιθυμίας.

41. Για αυτο, πρώτα τις αισθήσεις υποτάσσοντας, πάταξε αυτό το κακό, τον καταστροφέα της γνώσης και της άμεσης εμπειρίας.

43. Έτσι, ξέροντας Αυτόν που είναι ανώτερος απ τη διάνοια, γαληνευοντας σεαυτον με τον Ατμαν, πάταξε τον δυσκολονικητο εχθρό, την επιθυμια!

Bhagavad Gita (Κεφάλαιο III)
                                                                                          
«Όταν η επιθυμία ενός ανθρώπου δεν ικανοποιειται και όταν κάποιος στέκεται στο δρόμοτης εκπλήρωσης της, ο άνθρωπος θυμώνει. Η επιθυμία μεταμορφώνεται σε θυμό. Ο θυμός είναι μόνο μια τροποποίηση ή μορφή της επιθυμίας. Ο θυμός είναι η ίδια η επιθυμία. "

"Όλα τα κακά ιδιότητες και δράσεις προχωρήσει από θυμό."

Swami Sivananda

Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι ελεύθερος

Νίκος Καζαντζάκης