Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014

Ανακαλύφθηκε το αρχαιότερο άστρο στο σύμπαν ηλικίας 13,6 δισ. ετών!


Οι ερευνητές της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου στην Κανμπέρα, με επικεφαλής τον Στέφαν Κέλερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό, ανακοίνωσαν ότι το εν λόγω άστρο βρίσκεται στο δικό μας γαλαξία, σε απόσταση μόλις 6.000 ετών φωτός από τη Γη.

Άστρο πραγματικό... «μαθουσάλα», που εκτιμάται ότι έχει ηλικία περίπου 13,6 δισεκατομμυρίων ετών και θεωρείται το αρχαιότερο που έχει ποτέ βρεθεί στο σύμπαν, ανακάλυψαν αυστραλοί αστρονόμοι σύμφωνα με ανακοίνωσή τους.
Η ανακάλυψη θα βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τη «βρεφική» φάση του σύμπαντος, λίγο μετά την «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) της δημιουργίας του.
Οι ερευνητές της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου στην Κανμπέρα, με επικεφαλής τον Στέφαν Κέλερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", σύμφωνα με τα πρακτορεία Ρόιτερ και Γαλλικό, ανακοίνωσαν ότι το εν λόγω άστρο βρίσκεται στο δικό μας γαλαξία, σε απόσταση μόλις 6.000 ετών φωτός από τη Γη.
Τα προηγούμενα άστρα που κατείχαν έως τώρα το ρεκόρ του αρχαιότερου γνωστού στο σύμπαν, είχαν ηλικία περίπου 13,2 δισεκατομμυρίων ετών και είχαν παρατηρηθεί από Ευρωπαίους και Αμερικανούς αστρονόμους το 2007 και 2013 αντίστοιχα.
Με δεδομένο ότι το σύμπαν εκτιμάται πως έχει ηλικία περίπου 13,8 δισ. ετών, ο νέος κάτοχος του ρεκόρ «γηρατειών» δημιουργήθηκε μόλις 200 εκατ. χρόνια μετά το «Μπιγκ Μπανγκ».
Το διακριτικό χαρακτηριστικό που προδίδει την μεγάλη ηλικία του συγκεκριμένου άστρου, είναι η παντελής απουσία ανιχνεύσιμου σιδήρου (χημικό αποτύπωμα) στο φάσμα του φωτός που εκπέμπεται από το άστρο.
Όσο λιγότερο σίδηρο περιέχει ένα άστρο, τόσο αρχαιότερο είναι. Το συνολικό επίπεδο σιδήρου στο σύμπαν αυξάνει διαχρονικά, καθώς νέες γενιές άστρων σχηματίζονται και πεθαίνουν.
Στο συγκεκριμένο άστρο, σύμφωνα με τον Στέφαν Κέλερ, «η ποσότητα σιδήρου είναι λιγότερη από το ένα εκατομμυριοστό εκείνης του Ήλιου μας και τουλάχιστον 60 φορές μικρότερη από οποιοδήποτε άλλο γνωστό άστρο. Αυτό ακριβώς δείχνει ότι το άστρο είναι το αρχαιότερο που έχει ποτέ βρεθεί».
Το άστρο ανακαλύφθηκε με το τηλεσκόπιο SkyMapper (Χαρτογράφος του Ουρανού) του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο μιας πενταετούς μελέτης για να δημιουργηθεί ο πρώτος ψηφιακός «χάρτης» του ουρανού του νοτίου ημισφαιρίου. Η ανακάλυψη επιβεβαιώθηκε από το Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο στη Χιλή.
Το άστρο πιστεύεται ότι σχηματίστηκε από υλικό που προήλθε από έναν υπερκαινοφανή αστέρα (σούπερ νόβα) χαμηλής ενέργειας, δηλαδή από ένα προϋπάρχον άστρο, που είχε μάζα περίπου 60 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας.
Αυτού του είδους οι σούπερ νόβα θεωρείται ότι έπαιξαν ζωτικό ρόλο στη δημιουργία των άστρων και, σε επόμενο στάδιο, των γαλαξιών στο πρώιμο σύμπαν.

Αρχαίες πύλες στην Ελλάδα και σε όλο τον πλανήτη!


Η πύλη της Νάξου (Πορτάρα) σύμφωνα με τους καθηγητές τις αρχαιολογίας R.Desborough και R. Popham πρέπει να ήταν αντίγραφο μιας αρχαιότερης κατασκευής ενώ η ηλικία της, δεν ξεπερνά το 500 π.Χ.

Εν συνεχεία, η κυρίως υπεύθυνη για τις ανασκαφές στο νησί, Χρυσούλα Καρδάρα διορθώνει τους δύο καθηγητές, ανακαλύπτοντας ναΐσκο του θεού Απόλλωνα, υποθέτοντας έτσι ότι η Πύλη αποτέλεσε αρχικό μέρος του ναού.
Η χρονολόγηση της δε τοποθετεί το μνημείο στο 350 π.Χ.
Το 1977 όμως, δημοσιεύει μια νέα μελέτη με τίτλο «Απλώματα Νάξου» ξεσηκώνοντας σάλο (σε σημείο να χάσει την δουλειά της!) αφού ισχυρίστηκε ότι, τόσο η Πύλη όσο και τα ευρεθέντα αγγεία δεν διαθέτουν ομοιότητες με τους πολιτισμούς της Ηπειρωτικής Ελλάδας.
Όσον αφορά στην τεχνοτροπία της Πύλης, υποστήριξε ότι δεν έχει στην πραγματικότητα στοιχεία κλασικής περιόδου αλλά είναι αντίγραφο αντίστοιχων πυλών της περιόδου πριν από την έκρηξη του ηφαιστείου της Θύρας, δηλαδή πολύ πριν το 1613 π.χ!!! (θυμίζει την αιγυπτιακή πύλη του Αμπού Σιμπέλ)
Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά η Καρδάρα υπερασπίστηκε έμμεσα την παρουσία της Ατλαντίδας στις Κυκλάδες, θεωρία την οποία διάνθισε αργότερα ο καθηγητής Σπυρίδωνας Μαρινάτος.
Για την Πύλη της Νάξου η πλέον συμβατική θεώρηση, την περιγράφει σαν κομμάτι του ενός – μάλλον – ανολοκλήρωτου ναού αφιερωμένου στον Απόλλωνα.
Τα αρχαιολογικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την παρουσία ενός μικρού ναού στο νησάκι, κανένας επιστήμονας όμως δεν μπόρεσε να εξηγήσει πως μια τεράστια πύλη με ύψος 6 μέτρα και πλάτος 3,5 αποτέλεσε είσοδο σε ένα ναΐσκο!
Κάπως έτσι, οι αρχαιολόγοι προχώρησαν στη θεωρία πως ήταν κάποτε ένα ναυτικό παρατηρητήριο. Πρόκειται όμως για μια εντελώς αντιεπιστημονική θέση! Αφού, όχι μόνο οι ορμίσκοι κοντά στη Πύλη είναι εντελώς ακατάλληλοι για προσάραξη πλοιαρίων αλλά και καμιά έρευνα ή ανασκαφή δεν έδειξε ποτέ οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ της Πύλης και θάλασσας!
Επίσης, γεγονός αδιαμφισβήτητο, κάθε ναυτικό ακρωτήριο διέθετε αποθήκες για τα εμπορεύματα. Ευτυχώς ή δυστυχώς, οι αρχαίες αποθήκες δεν υπάρχουν κοντά στην Πύλη αλλά αντιδιαμετρικά στην άλλη άκρη του νησιού.
Αν στραφούμε για λίγο στους Ασσύριους, θα δούμε πως είχαν τη συνήθεια να υψώνουν ναούς και διοικητικά κέντρα με την προσθήκη γιγαντίων πυλών στις εισόδους. Η Πύλη της Χατούσας είναι εμφανές παράδειγμα!
Η συγκεκριμένη πύλη διακοσμείται με λέοντες και γρύπες, στοιχείο που όπως διδάσκει η ακαδημαϊκή αρχαιολογία δεν είναι παρά μυθολογική απήχηση των θρησκευτικών πιστεύω των Ασσυρίων.
Ο ερευνητής Robert Bauval διαρκώς επισημαίνει την αξία του αστερισμού του Λέοντα ως κύριου «συστατικού» της αρχαίας σκέψης. Συγκεκριμένα, η Πύλη της Χατούσας είναι προσανατολισμένη προς τον αστερισμό του Λέοντα, όπως ακριβώς υποδεικνύει και η θέση της Πύλης της Νάξου. Ουσιαστικά κάνουμε λόγο για μια αστρική λατρεία των μεσογειακών πολιτισμών!
Ο Αndrew Collins στο βιβλίο του The Cygnus Mystery θεωρεί πως πίσω από την τεχνοτροπία του Gobekli Tepe κρύβεται η λατρεία του αστερισμού του Κύκλου.
Επίσης ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Oklahoma, Mike Xu βρίσκει ομοιότητες μεταξύ των αστρονομικών γνώσεων του πολιτισμού των Ολμέκων μ αυτές του Gobekli Tepe τονίζοντας την αξία του αστερισμού του Λέοντα στους αρχαίους πολιτισμούς.
Με τις διαπιστώσεις του καθηγητή Xu περνάμε στην αμερικάνικη ήπειρο: στην περιοχή του Cuzco του Περού και κατά την διάρκεια του εορτασμού του θεού ήλιου Ind Raymi (στις 24 Ιουνίου) οι πιστοί χορεύουν τελετουργικά γύρω από τις πύλες του αρχαίου οχυρού Sacsahuaman και εδώ ξανά η λατρεία του αστερισμού του Λέοντα αλλά υπό διαφορετική ονομασία!
Κάπου αλλού τώρα, στην Περιοχή του Wyoming με την ονομασία MatoTeepee, υψώνεται ο «Οφθαλμός των Θεών». Σε παράδοση της φυλής των Αrapacho Iνδιάνων υπάρχει καταγεγραμμένα ο θρύλος της ύπαρξης μίας πύλης πάνω εκεί στον λόφο. Η λατρεία του Λέοντα ξανά!
Είναι σύμπτωση άραγε που και η Αιγυπτιακή Σφίγγα προσανατολίζεται προς τον ίδιο τον αστερισμό; Τι μας δείχνουν όλες αυτές οι ομοιότητες; Την ύπαρξη ενός παγκόσμιου πολιτισμού με τις ίδιες θρησκευτικές και τεχνογνωσιακές καταβολές. Ίσως ένας ανώτερος τεχνολογικά πολιτισμός….
Ο συγγραφέας Richard Leviton στο έργο του Stars on the Earth ισχυρίζεται πως όλες αυτές οι λίθινες πόρτες δεν είναι απλά θρησκευτικές προεκτάσεις του ψυχισμού των πιστών αλλά πύλες ικανές να μας μεταφέρουν υλικά σε άλλους διαστρικούς κόσμους!
Μάλιστα, υπάρχουν χαρακτηριστικές ομοιότητες που συνδέουν τις πύλες σ ένα ενιαίο σύνολο.
Στην μακρινή Κένυα και στο όρος Kere Nyaga υψώνονται δύο πύλες οι οποίες μεταφραζόμενες σημαίνουν «τα ανοίγματα προς τον ουρανό».
Στο Ιράν υπάρχει ένας λόφος Ushi darena o οποίος μεταφράζεται ως «Ο λόφος του φωτός», διότι στην κορυφή του υπάρχουν απομεινάρια πύλης με την ίδια ονομασία. Στην Τανζανία υπάρχει η πύλη OI Doinyo Lengai ( Το πέρασμα στη γη των θεών).
Σχετικά με την Πύλη της Νάξου, ο Leviton τόνισε ότι η λατρεία του Απόλλωνα στο νησί αποδεικνύει τη θεωρία του, ότι πάλι μια θεά του Φωτός συνδέεται με την ανέγερση πυλών!
Στην ραχοκοκαλιά των Άνδεων 3.825 μέτρα πάνω από την στάθμη της θάλασσας στην αρχαία πολιτεία Tiahuanaco της Βολιβίας, βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά αινίγματα του πλανήτη.
Οι διαστάσεις αυτού του μεγαλιθικού μνημείου (3*4 μέτρα) μπορεί να μην προκαλούν το θαυμασμό, ασφαλώς όμως η κατασκευή του από ένα και μοναδικό λίθο που ζυγίζει κάτι παραπάνω από 10 τόνους προκαλεί έκπληξη.
Βλέπετε η πύλη του Ηλίου δεν κατασκευάστηκε και τοποθετήθηκε στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα (γεγονός που θα απλοποιούσε το μυστήριο) παρά σε τόπο που οι αρχαιολόγοι αγνοούν, όπως επίσης δεν γνωρίζουν την ημερομηνία κατασκευής, αυτούς που τη δημιούργησαν και φυσικά τον ίδιο το σκοπό της!
Έχουν ειπωθεί πολλά για την πύλη του Ηλίου. Ανθρώπινες φιγούρες, ελέφαντες, κόνδορες και άλλα μυστηριώδη πουλιά υπάρχουν σμιλεμένα στην επιφάνεια της πύλης ενώ στο επίκεντρο στέκει μια καλοσχεδιασμένη μορφή που κάποιοι αναγνωρίζουν σ αυτή τον ηλιακό θεό Viracocha.
Σύμφωνα με τους τοπικούς θρύλους από το βυθό της λίμνης Titicscs δίπλα στην πόλη Τiahuanaco ήταν που αναλήφθηκε ο Viracocha μεγαλοπρεπής με κεραυνούς στα χέρια και δάκρυα βροχής να δακρύζουν από τα μάτια του. Ο θεός έκλαψε για την πορεία της ανθρωπότητας που έπλασε αλλά αποφάσισε να μην ξεκάνει αυτό που είχε δημιουργήσει.
Στην Αρχαία πόλη Tiahuanaco, λοιπόν πάνω στα ψηλά βουνά βρίσκεται η πύλη του Ηλίου να αγναντεύει σιωπηλά την εμφάνιση του θεού. Κάποιοι λένε ότι η πύλη αναγέρθηκε μερικές εκατονταετίες μετά τον Χριστό. Κάποιοι άλλοι όμως, όπως οπ Γερμανός μηχανικός Arthur Posnansky, υπολογίζουν πως η αληθινή της ηλικία ξεπερνά τα 15 χιλιάδες χρόνια!
Βέβαια οι αποτυχημένες προσπάθειες του Posnasky για τον αποσυμβολισμό της πύλης τον οδήγησαν στο να δηλώσει πως πρόκειται απλά για ένα είδος τέχνης.
Αντίθετα, ο καθηγητής Schindler Bellamy δημοσίευσε το 1956 μια 400σέλιδη εργασία με την οποία όχι μόνο συμφωνούσε με τους υπολογισμούς του Posnasky αλλά επιπλέον υποστήριζε πως είχε κατορθώσει να διαβάσει τα σύμβολα συμπεραίνοντας πως η πύλη του Ηλίου ήταν ημερολόγιο που υπολόγιζε την κίνηση της Γης όταν ακόμη δεν υπήρχε η σελήνη που έχουμε σήμερα!
Το εκπληκτικό αυτό πόρισμα έκαναν αργότερα συγγραφείς όπως ο Εριχ Φον Ντάινικεν να μιλήσουν για επαφή του πολιτισμού του Tiahuanaco με εξωγήινους.
Μήπως ο φωτοβόλος θεός Viracocha που βγήκε από την λίμνη, ήταν ένα υποβρύχιο UFO;
H πύλη του Ηλίου ή El Hijo (ό υιός) όπως αποκαλείται από τους κατοίκους της Βολιβίας είναι το μοναδικό μεγαλιθικό μνημείο σε τόσο μεγάλο ύψος κι αυτό από μόνο του είναι αρκετά αξιοπερίεργο.
Όσον αφορά δε την αρχαία πολιτεία στην οποία βρίσκεται, το πραγματικό της όνομα δεν είναι Tiahuanaco αλλά Tiwanaku λέξη που σχετίζεται με τον όρο taypiqala ( στη διάλεκτο Aymara των Άνδεων) που σημαίνει « λίθος στο κέντρο», υπονοώντας πως για τους κατοίκους ο τόπος αυτός ήταν το κέντρο του κόσμου!
Παρόλα αυτά, κανείς δεν γνωρίζει το αρχικό όνομα της περιοχής, καθότι η γλώσσα αυτών που κατοικούσαν κάποτε εκεί ψηλά στις Άνδεις έχει σβήσει, μαζί με σχεδόν κάθε άλλο ίχνος τους.
Ο πολιτισμός της Tiahuanaco άκμασε και παράκμασε εντελώς ξαφνικά. Μάλιστα όταν ο Γερμανός αρχαιολόγος Max Uhe εξερεύνησε την περιοχή την περίοδο 1860-1901, συμπέρανε πως ο πολιτισμός που δημιούργησε την πύλη ήταν κοιτίδα των υπολοίπων των πολιτισμών του Νέου Κόσμου!
Πρόκειται για ένα μάλλον ρομαντικό πόρισμα καθότι η σύγχρονη, αρχαιολογική σκαπάνη έχει δείξει πως τα χαμηλότερα επίπεδα του Tiahuanaco χρονολογούνται γύρω στο 500 π.χ ενώ η πύλη θεωρείται πως είναι ακόμα νεώτερη, ανήκει δηλαδή στον 8 αιώνα μ.Χ.
Σύμφωνα με τον ερευνητή W.Perry και το έργο του The children of the sun το Tiahuanaco ήταν αποικία των Αιγύπτιων. Ο Perry υποστηρίζει ότι η γυναίκα Φαραώ Hatshepsut oοργάνωσε το 1470 αποστολή στην μυθική Πουντ ( Αμερική;)με σκοπό την εύρεση νέων κοιτασμάτων χαλκού και αργυρού.
Φτάνοντας έτσι στην περιοχή μετέπειτα Tiahuanaco, ανέγειρε εκτός των άλλων οικοδομημάτων και το περίφημο μεγαλιθικό μνημείο χαλκεύοντας τη μορφή του ηλιακού θεού Ρα.
Ο Ρα λοιπόν και όχι ο Viracocha είναι σχεδιασμένος πάνω στην πύλη, ενώ ο τρόπος με τον οποίο είναι κομμένοι οι λίθοι του Tiahuanaco σημειώνει ο perry θυμίζουν έντονα το ναό Pakhet στην περιοχή Minya της Αιγύπτου.
Μια διαφορετική προσέγγιση τώρα παντρεύει το μυστήριο της πύλης του Ηλίου με αυτό της Ατλαντίδας, χάρη στο θεό Viracocha που φιγουράρει μεγαλοπρεπώς στο κέντρο του μνημείου.
Άλλοι πάλι λένε ότι ο Viracocha ήταν μια βόμβα υδρογόνου και ότι τα «αρδευτικά κανάλια» της περιοχής χρησιμοποιήθηκαν ως αγωγοί μεταφοράς γεωμαγνητικής ενέργειας…καθώς και τα μεγάλα δίδυμα αγάλματα που βρίσκονται στο Tiahuanaco είναι οπλισμένα με φλογοβόλο!
Τέλος, ο David Flynn ισχυρίζεται ότι ο περίγυρος χώρος του Τiahunaco, εφόσον το παρατηρήσουμε από ψηλά, αποτελείται από δεκάδες πετρογλυφικά μια ξεχασμένης εποχής των γιγάντων.
Και με τον όρο γίγαντες δεν εννοεί κάποιους ευμεγέθεις ανθρώπους αλλά μεταφορικά, μια τεχνολογικά εξελιγμένη κοινωνία. Δανειζόμενος μάλιστα αρκετά στοιχεία από το σύμβολο του Προμηθέα ισχυρίζεται πως το Tiahuanaco ως πολιτισμός υπήρξε ο γεννήτορας των μυθολογικών παραδόσεων της υφηλίου.
Ο μύθος δε της υπερτεχνολογικά ανεπτυγμένης Ατλαντίδας προέρχεται από τη συγκεκριμένη τοποθεσία ενώ η μορφή του μυστηριώδους θεού στην πύλη είναι ένας από τους ανωτέρους ιερείς – επιστήμονες του χαμένου πολιτισμού

Η ίδρυση του μαντείου των Δελφών


Ο θρύλος λέει ότι οι Δελφοί ήταν το σημείο που συναντήθηκαν οι δύο αετοί. όταν ο Δίας τους έστειλε να πετάξουν από δύο διαφορετικές κατευθύνσεις. Σ' αυτό το σημείο ο Δίας έριξε τον ιερό βράχο και οι Δελφοί έγιναν γνωστοί στα πέρατα του τότε κόσμου ως ο ομφαλός της Γης, το κέντρο του κόσμου. 

«Δέλφις» σημαίνει στ' αρχαία Ελληνικά Δελφίνι, και γι' αυτό οι Δελφοί ονομάστηκαν έτσι. Προς τιμή του δελφινιού, και αυτό γιατί αυτή τη μορφή πήρε ο Απόλλωνας κατά το ταξίδι της επιστροφής του, οδηγώντας το καράβι με τους Κρήτες ναυτικούς με σκοπό να μείνουν στους Δελφούς για να χτίσουν το ιερό του και να γίνουν οι ιερείς του.  

Με την επιστροφή του ο Απόλλωνας στέφτηκε επισήμως προστάτης και άρχοντας των Δελφών. Στο σημείο που έγινε η σφαγή του Πύθωνα, τοποθετήθηκε ο ομφαλός βράχος. Ο ομφαλός σημαίνει «κέντρο της γής» και εκεί ήταν το Ιερό Μαντείο των Δελφών.

Το πώς και από ποιον δημιουργήθηκε αρχικά το Μαντείο δεν είναι εύκολο να βρεθεί, αφού πολλοί μελετητές θεωρούν ότι η δράση του ανάγεται στην προκατακλυσμιαία εποχή, γεγονός που ενισχύεται και από τις διάφορες θεότητες που το προστάτευαν στο διάβα της ιστορίας: η Γη, στη συνέχεια η Θέμιδα, έπειτα ο Απόλλωνας και ο Διόνυσος. Καθώς η ιστορία άπλωνε περίτεχνα το πέπλο της πάνω από το Μαντείο των Δελφών, δημιουργήθηκαν διάφοροι μύθοι που εξιστορούσαν τις απαρχές του. Επομένως, είναι ιδιαίτερα δύσκολο έως και ακατόρθωτο για τον ιστορικό ερευνητή να διαπιστώσει αν υπάρχουν ψήγματα αλήθειας σε αυτές τις διηγήσεις, καθώς και να τις αποκωδικοποιήσει.
 
Ένας από τους πιο γνωστούς μύθους δημιουργίας του Μαντείου, ο οποίος διασώθηκε από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη μιλάει για έναν βοσκό, ο οποίος καθώς έβοσκε το κοπάδι του στην περιοχή διαπίστωσε ότι από ένα άνοιγμα, δίπλα στις Φαιδριάδες πέτρες, έβγαιναν διάφορες αναθυμιάσεις. Παρατήρησε μάλιστα ότι τα ζώα που πλησίαζαν στο άνοιγμα αποκτούσαν μια πολύ περίεργη συμπεριφορά. Πλησιάζοντας, λοιπόν, και ο ίδιος στο χάσμα για να δει τι συμβαίνει άρχισε να λέει διάφορα ακατάληπτα πράγματα πέφτοντας σε έκσταση, λόγια τα οποία εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι προέλεγαν τα μελλούμενα. Από τότε εγκαταστάθηκε στο σημείο εκείνο μια ιέρεια, η Πυθία και άρχισε να λειτουργεί το Μαντείο. Ένας άλλος μύθος θέλει τον ήρωα Παρνασσό, το όνομά του οποίου δόθηκε στο ομώνυμο βουνό, ν’ ανακαλύπτει σ’ εκείνη την περιοχή την οιωνοσκοπία, μαντεύοντας από τον τρόπο που πετούσαν τα πουλιά της περιοχής.

Στην Ομηρική Οδύσσεια, στην Ραψωδία Θ’ γίνεται αναφορά στο Μαντείο των Δελφών, χωρίς όμως να δίνονται επιπλέον πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο και τον χρόνο ίδρυσής του. Επιπλέον πληροφορίες παίρνουμε από άλλα τρία κείμενα: τον Ομηρικό Ύμνο στον Απόλλωνα και τις τραγωδίες Ευμενίδες του Αισχύλου και Ιφιγένεια εν Ταύροις του Ευριπίδη.

Σύμφωνα με τον Ομηρικό Ύμνο εις Απόλλωνα Πύθιον, ο Απόλλων έχτισε τον πρώτο του ναό στους Δελφούς, αφού σκότωσε πρώτα τον δράκοντα με μορφή φιδιού Πύθωνα, από το όνομα του οποίου φαίνεται να προήρθαν μετέπειτα και τα ονόματα Πυθώ, Πυθία, Πύθιος κλπ. Θέλοντας ο θεός να εξαγνίσει τον χώρο από τη παρουσία του θηρίου έφερε εκεί το ιερό του δέντρο, τη δάφνη, με την οποία έχτισε μάλιστα και τον πρώτο του ναό. Στο μέρος αυτό χρησμοδοτούσε ο Απόλλων διά στόματος της Πυθίας, η οποία καθόταν πάνω σ’ ένα γήινο χάσμα από το οποίο έβγαιναν αναθυμιάσεις.

Μάλιστα σύμφωνα με τον ύμνο, οι πρώτοι ιερείς του ναού ήταν Κρήτες, τους οποίους έσωσε ο ίδιος ο θεός με τη μορφή δελφινιού μεταφέροντάς τους στην πλάτη του σ’ εκείνη την περιοχή. Σε ερώτησή τους προς το θεό πως θα καταφέρουν να επιβιώσουν σε αυτό τον τόπο, εκείνοι που ήταν συνηθισμένοι να ζουν κοντά στη θάλασσα, ο θεός τους απάντησε ότι θα ζήσουν από τις προσφορές των πιστών. Έτσι, λοιπόν, φαίνεται ότι οι Κρήτες έφεραν στον τόπο τη λατρεία του Απόλλωνα Δελφίνιου και μάλλον από αυτούς ονομάστηκε το μέρος Δελφοί. Ο μύθος αυτός επιβίωσε σε διάφορες εορταστικές αναπαραστάσεις που λάμβαναν χώρα στους Δελφούς με αποκορύφωμα τα Πύθια, τα οποία περιελάμβαναν μουσικούς διαγωνισμούς κι αθλητικούς αγώνες και τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια.
 
Στην τραγωδία Ευμενίδες ο Αισχύλος μας παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή. Η πρώτη προφήτισσα στους Δελφούς ήταν η θεά Γη την οποία διαδέχθηκε η κόρη της Θέμις. Στη συνέχεια ήρθε η Τιτάνιδα Φοίβη, κόρη επίσης της Γης και έπειτα ήρθε ο Απόλλων, ο οποίος προφανώς και ονομάστηκε Φοίβος από τη Φοίβη. Στο μύθο του Αισχύλου, ο Απόλλων φαίνεται να ήρθε από τη Δήλο και να εγκαταστάθηκε στον τόπο χωρίς να χρειαστεί να φονεύσει τον Πύθωνα.

Στην Ιφιγένεια εν Ταύροις του Ευριπίδη, αναφέρεται ότι ο Απόλλων ενώ ήταν ακόμα βρέφος έφτασε μαζί με τη μητέρα του Λητώ από τη Δήλο στον Παρνασσό κι εκεί κατέλαβε το μαντείο, αφού πρώτα σκότωσε το τεράστιο τέρας που το φύλαγε. Η Γη όμως θύμωσε γιατί με αυτό τον τρόπο εκδιώχθηκε βίαια από το μαντείο η κόρη της η Θέμις κι άρχισε να στέλνει προφητικά όνειρα στους ανθρώπους, με σκοπό ν’ αποδυναμώσει τη δύναμη του θεού Απόλλωνα. Το πρόβλημα επιλύθηκε τελικά με παρέμβαση του Δία, ο οποίος πήρε το μέρος του Απόλλωνα δίνοντάς του την εξουσία.

Διαπιστώνουμε μέσα από αυτά τα χαρακτηριστικά παραδείγματα ότι υπήρχαν διάφοροι μύθοι σχετικά με το από ποιον και κάτω από ποιες συνθήκες ξεκίνησε να λειτουργεί το Δελφικό Μαντείο, το όποιο με τον καιρό εξελίχθηκε σε θρησκευτικό κέντρο της αρχαίας Ελλάδας.
 
Η πρακτική της χρησμοδοσίας
 
Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν διάφορα είδη μαντικής τα οποία χρησιμοποιούνταν και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή, όπως η οιωνοσκοπία, η σπλαγχνοσκοπία, η ονειρομαντεία, η κληρομαντεία, η αστρολογία κλπ. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν ήταν μοιρολάτρες. Αντιθέτως μελετούσαν τη φύση και προσπαθούσαν να διαβάσουν τα μηνύματά της ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τις δομές του παρόντος και να μπορέσουν να πορευτούν σωστά και στο μέλλον. Δεν θα πρέπει επομένως να τους κρίνουμε με βάση τον σημερινό τρόπο σκέψης, μιας και ζούμε σε πολύ διαφορετικούς καιρούς. Επίσης, πριν προχωρήσουμε παρακάτω κι αρχίσουμε να μιλάμε για τη μαντική τέχνη όπως αυτή χρησιμοποιούνταν στο Δελφικό Μαντείο, καλό θα ήταν να επισημάνουμε τον πολύ χρήσιμο διαχωρισμό που επιχείρησε ο Δ. Δημόπουλος στο βιβλίο Στο άδυτο των ελληνικών μαντείων.

Χωρίζει, λοιπόν, τη μαντική σε δύο είδη: την «έντεχνο μαντική» και την «ένθεο μαντική». Με τον όρο «έντεχνο μαντική» εννοεί κάθε μορφή μαντικής, η οποία γίνεται μέσω «προφητών», οι οποίοι προλέγουν το μέλλον διαβάζοντας διάφορα φυσικά σημάδια. Η μορφή αυτή δεν είναι όμως αξιόπιστη μιας και το αποτέλεσμα εξαρτάται άμεσα από την ευσυνειδησία αλλά και την ερμηνευτική ικανότητα των λειτουργών του. Ενώ, η «ένθεος μαντική» αναφέρεται στις προφητείες που δίνονταν στους πιστούς από τον ίδιο τον θεό μέσω των αντιπροσώπων του. Τέτοια είναι κι η περίπτωση του Δελφικού Μαντείου, όπου η Πυθία χρησμοδοτούσε διά στόματος του θεού. Αυτό είναι και το είδος της μαντικής τέχνης που εξυψώνει τον άνθρωπο, γι’ αυτό και δεν θα πρέπει να υποβιβάζεται στο επίπεδο της «εντέχνου μαντικής». Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι το μόνο είδος μαντικής που έχει επιβιώσει και χρησιμοποιείται μαζικά από εκατομμύρια ανθρώπους είναι η «έντεχνος μαντική», ενώ η «ένθεος μαντική» χάθηκε μαζί με την καταστροφή των μαντείων.
 
Όπως ήταν φυσικό, οι πιστοί είχαν σε πολύ υψηλή εκτίμηση τους χρησμούς που έδινε το Μαντείο καθώς θεωρούσαν ότι τους μιλάει ο ίδιος ο Απόλλων. Η Πυθία και οι ιερείς του Μαντείου ήταν απλά τα φερέφωνα του θείου λόγου. Η πρόσβαση στο Μαντείο ήταν ελεύθερη σε κάθε πιστό που ήθελε να συμβουλευτεί τον θεό, όχι όμως και σε οποιοδήποτε ήθελε να παρίσταται στην τελετή από περιέργεια. Η είσοδος στο ιερό απαγορευόταν μόνο στις γυναίκες. Μπορούσαν όμως να στείλουν κάποιον αντιπρόσωπο για να θέσει στην Πυθία αντί γι’ αυτές τα ερωτήματά τους.
 
Ο Πλούταρχος στα Ηθικά αναφέρει ότι η Πυθία αρχικά χρησμοδοτούσε μια φορά τον χρόνο, στις 7 του μήνα Βυσίου (μέσα Φεβρουαρίου-Μαρτίου), μέρα των γενεθλίων του Απόλλωνα. Από τον 6ο αιώνα π.Χ. όμως που οι πιστοί άρχισαν να πληθαίνουν, το Μαντείο άρχισε να χρησμοδοτεί στις 7 κάθε μήνα, πλην των «αποφράδων ημερών», όπου δεν μπορούσε να δώσει χρησμό η Πυθία και τους τρεις χειμερινούς μήνες, τότε που ο Απόλλωνας ταξίδευε στους Υπερβορείους και την εξουσία του ιερού χώρου αναλάμβανε ο αδερφός του Διόνυσος.
 
Η διαδικασία που θα έπρεπε ν’ ακολουθήσουν όλοι όσοι ζητούσαν χρησμό ήταν η εξής: κατ’ αρχήν πριν μπουν στο άδυτο, έπρεπε να πληρώσουν στους ιερείς τον «πέλανο», ένα είδος γλυκού, και να φέρουν κάποια ζώα για τις θυσίες που γίνονταν πριν τη χρησμοδοσία. Επίσης, έπρεπε να γνωστοποιήσουν στους ιερείς εκ των προτέρων τα ερωτήματά τους. Στη συνέχεια καθοριζόταν με κλήρωση η σειρά με την οποία θα έμπαιναν στο ιερό για να πάρουν τον χρησμό τους. Σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, κάποιοι πιστοί απολάμβαναν για τιμητικούς λόγους το δικαίωμα της «προμαντείας», έπαιρναν δηλαδή χρησμό πριν από τους υπόλοιπους. Σημαντικό ρόλο στην όλη διαδικασία έπαιζε ο εξαγνισμός στην Κασταλία πηγή, που αφορούσε τόσο την Πυθία όσο και τους ιερείς και αυτούς που ζητούσαν χρησμό.

Αφού, λοιπόν, εξαγνίζονταν έμπαιναν μέσα στο άδυτο κι οδηγούνταν σε μία ειδική θέση μπροστά στη Πυθία, χωρίς όμως να μπορούν να τη δουν. Τους χώριζε ένα παραπέτασμα. Η Πυθία μασώντας φύλλα δάφνης και πίνοντας νερό από την Κασσωτίδα πηγή άκουγε τα ερωτήματά και χρησμοδοτούσε. Οι χρησμοί ήταν συνήθως έμμετροι, σε δακτυλικό εξάμετρο αν και καθοριστικό ρόλο για το ποιο ακριβώς θα ήταν το μέτρο του χρησμού έπαιζε πάντα το είδος του, σε ποιον δινόταν αλλά και ο βαθμός του προβλήματος. Κάποιες φορές η Πυθία κατέφευγε και σε κληρομαντεία, ειδικά όταν τα ερωτήματα αφορούσαν διαζευκτικές ερωτήσεις κι όταν δεν υπήρχε πολύς χρόνος για χάσιμο. Επειδή ο λόγος της Πυθίας ήταν συνήθως δυσκολονόητος και γεμάτος γρίφους, οι ιερείς του ναού καλούνταν ν’ αποκωδικοποιήσουν και να μεταφέρουν το μήνυμα του θεού στους χρηστηριαζόμενους.
 
Είπαμε όμως λίγο πιο πάνω ότι υπήρχαν κάποιες μέρες που η Πυθία δεν μπορούσε να χρησμοδοτήσει. Οι ιερείς του Μαντείου για να διαπιστώσουν αν ο θεός επιθυμούσε να απαντήσει μέσω της Πυθίας στις ερωτήσεις των πιστών κατέβρεχαν με κρύο νερό μια κατσίκα. Αν το ζωντανό έτρεμε, τότε εκείνη τη μέρα μπορούσε να χρησμοδοτήσει η Πυθία. Αν δεν έτρεμε, τότε όλοι οι πιστοί καλούνταν να έρθουν μια άλλη μέρα. Ο Πλούταρχος, ο οποίος υπήρξε κι ο ίδιος ιερέας του Δελφικού Μαντείου, κάνει λόγο για μια περίπτωση όπου ενώ η κατσίκα δεν άρχισε να τρέμει, οι ιερείς της έριξαν παγωμένο νερό ώστε να εκβιάσουν τη διαδικασία. Η Πυθία άρχισε να χρησμοδοτεί εκείνη τη μέρα παρά τη θέληση τη δική της αλλά και του θεού. Από το στόμα της όμως άρχισαν να βγαίνουν κάποιες άναρθρες κραυγές λες και είχε καταληφθεί από δαίμονα και ουρλιάζοντας πετάχτηκε έξω από το ιερό, τρομάζοντας όλους όσοι παρευρίσκονταν μέσα σ’ αυτό. Σε λίγες μέρες η Πυθία πέθανε.
 
Πυθία, η εκπρόσωπος του Απόλλωνα.

Η Πυθία για να αποσαφηνίσουμε μια συχνή παρανόηση δεν ήταν ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά τίτλος που δινόταν στις προφήτισσες του Απόλλωνα που επιλέγονταν για να αφιερώσουν τη ζωή τους στην υπηρεσία του. Αρχικά, οι πρώτες Πυθίες ήταν νεαρές, παρθένες κοπέλες. Μετά από ένα συμβάν όμως όπου ένας άνδρας που είχε έρθει να ζητήσει χρησμό, ερωτεύτηκε μια Πυθία και την έκλεψε, οι Πυθίες ήταν γυναίκες προχωρημένης ηλικίας, γύρω στα 50, συνήθως παντρεμένες με παιδιά. Από τη στιγμή όμως που μια γυναίκα με οικογένεια καλούνταν να υπηρετήσει τον Απόλλωνα, εγκατέλειπε το σπίτι και την οικογένειά της κι έμενε σ’ ένα συγκεκριμένο οίκημα εντός του ναού για να διατηρείται αμόλυντη. Φορούσε άσπρα ρούχα και ζούσε με βάσει τους κανονισμούς που της είχαν θέσει εξ αρχής οι ιερείς. Δεν χρειαζόταν να έχει κάποια συγκεκριμένη μόρφωση, ούτε και κάποιες ικανότητες ενόρασης ή διορατικότητας. Στην αρχή ήταν μία η Πυθία.

Όσο όμως τα χρόνια περνούσαν κι η φήμη του Μαντείου μεγάλωνε οι Πυθίες ήταν συνήθως τρεις. Το ποιες ακριβώς ήταν αυτές οι γυναίκες, με ποια κριτήρια επιλέγονταν αλλά και πως ακριβώς έρχονταν σε επαφή με το θείο και χρησμοδοτούσαν, είναι ερωτήσεις που δύσκολα μπορούν να βρουν απάντηση. Παρ’ όλο που έχουν σωθεί πολλές μαρτυρίες ανθρώπων που είτε διετέλεσαν ιερείς του ναού, είτε έφτασαν στους Δελφούς για να ζητήσουν τη συμβολή του θεού, η αρχαιολογική σκαπάνη δεν έχει φέρει μέχρι στιγμής στο φως κάποια ευρήματα που θα μπορούσαν να διαλευκάνουν το μυστήριο της χρησμοδοσίας. Μάλιστα, η έρευνα των αρχαιολόγων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σ’ αυτή την περιοχή δεν υπήρχε κάποιο χάσμα γης απ’ το οποίο να εκλύονταν αναθυμιάσεις. Όπως καταλαβαίνουμε, το κουβάρι περιπλέκεται ακόμα περισσότερο γεννώντας νέα ερωτήματα.
 
Το Μαντείο κι ο ρόλος του στην αρχαία ελληνική ιστορία
 
Όσο παράξενη και να μας φαίνεται σήμερα όλη αυτή η διαδικασία, θα πρέπει να τονίσουμε ότι δεν προβλημάτιζε καθόλου τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι έσπευδαν σωρηδόν για να συμβουλευτούν το Μαντείο. Η εμπιστοσύνη τους στη δύναμη του Μαντείου ήταν τόσο μεγάλη που το συμβουλεύονταν για πλείστα θέματα, τόσο για πολιτικά όσο και για προσωπικά ζητήματα. Όχι μόνο φτωχοί άνθρωποι αλλά και βασιλιάδες κατέφευγαν στο Μαντείο ή έστελναν τους αντιπροσώπους τους προκειμένου να ζητήσουν βοήθεια από τον θεό. Πολλές φορές κατέφθαναν και αντιπροσωπείες από πόλεις που είχαν πληγεί από κάποια φυσική καταστροφή και ζητούσαν εξιλέωση.

Σε περιόδους κρίσης το πρώτο πράγμα που έκαναν οι Έλληνες πριν αναλάβουν δράση ήταν να συμβουλευτούν το Μαντείο. Ο πιο σημαντικός ρόλος όμως που έπαιξε το Μαντείο των Δελφών έχει να κάνει με τη στάση που κράτησε και τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε τους αποικισμούς που έλαβαν χώρα τον 8ο – 6ο αιώνα π.Χ.

Κατά τη διάρκεια αυτών των αιώνων οι Έλληνες αποίκισαν τα παράλια της Μικράς Ασίας, τον Ελλήσποντο και τον Εύξεινο Πόντο, την Κάτω Σικελία και έφτασαν μέχρι και τα παράλια της Αφρικής, ιδρύοντας εκατοντάδες αποικίες, οι περισσότερες εκ των οποίων επρόκειτο να σημειώσουν μια λαμπρή πορεία που έμελλε να αλλάξει για πάντα τον ελληνισμό και τον υπόλοιπο κόσμο. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της επιτυχίας θα πρέπει ν’ αποδοθεί και στο Μαντείο των Δελφών ο ρόλος του οποίου, όπως φαίνεται από τα ιστορικά στοιχεία, ήταν μείζονος σημασίας.
 
Οι άποικοι ξεκινώντας να καταλάβουν μια ξένη περιοχή, πολύ μακριά από τη γενέτειρά τους γνώριζαν πολύ καλά ότι θα καλούνταν ν’ αντιμετωπίσουν μεγάλους κινδύνους. Γι’ αυτό και είχαν ανάγκη από τη βοήθεια και την ευλογία των θεών, την οποία επιδίωκαν να ζητήσουν από τον θεό Απόλλωνα, μιας και το Μαντείο αποτελούσε εκείνη την εποχή το κατεξοχήν θρησκευτικό κέντρο του Ελλαδικού χώρου. Ο Απόλλωνας, όπως φαίνεται από τους χρησμούς που έχουν σωθεί, άλλες φορές έδινε απλά τη συγκατάθεση και την ευλογία του κι άλλες φορές τους υποδείκνυε ακόμα και σε ποια ακριβώς περιοχή να πάνε ή όριζε ο ίδιος τον επικεφαλής του αποικισμού.

Ο Θεός Παν, και ο ....Πανικός!

Η λέξη "πανικός" συνδέεται ετυμολογικώς με το όνομα του θεού Πανός.

Ο Παν ήταν θεός που συνήθιζε να επισκέπτεται ανθρώπους (ιδίως στον μεσημεριανό τους ύπνο) και να τους προκαλεί πανικό.

Σύμφωνα με τον θρύλο, στην μάχη του Μαραθώνος, όταν τον επικαλέστηκαν οι Έλληνες φωνάζοντας "Παν! Παν! Παν!" εκείνος εμφανίστηκε και έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες, οι οποίοι παράτησαν ασπίδες και όπλα και άρχισαν να τρέχουν πανικόβλητοι...

Ο Παν ήταν θεός της Φύσης και τριγύριζε στα δάση παίζοντας τον αυλό του. Ήταν άσχημος (σε αντίθεση με την πανέμορφη και γενναιόδωρη ψυχή του) και, όταν γεννήθηκε, η μητέρα του σαν τον αντίκρυσε έφριξε και τον εγκατέλειψε στο δάσος.

Είχε μονίμως παιχνιδιάρικη διάθεση και έκανε τους πάντες να γελούν.
Ήταν και ερωτύλος και αγαπούσε τις όμορφες Νύμφες (αυτές από την άλλη, ούτε να τον δουν...) Ήθελε μάλιστα να κάνει γυναίκα του μια από αυτές.

Κεραυνοβολήθηκε παράφορα από την Σύριγγα, την θυγατέρα του ποταμού-θεού Λάδωνος. Η Σύριγξ όμως ήθελε εύμορφο γαμπρό και με τίποτα δεν ήθελε τον Πάνα (επιφανειακή γυναίκα...). Όταν λοιπόν μια μέρα ο Παν την κυνηγούσε και την είχε στριμώξει άσχημα, εκείνη φώναξε στον πατέρα της Λάδωνα: "Σώσε με, πατέρα, δεν τον θέλω!" 
 
Τελευταία στιγμή ο Λάδων την άκουσε και την μετέτρεψε σε καλαμιά... και ο δύσμοιρος Παν πηγαίνοντας όλο λαχτάρα να την αγκαλιάσει βρέθηκε εν τέλει απογοητευμένος αγκαλιά με το φυτό...

Στενοχωρήθηκε πολύ (άλλη μια χυλόπιτα από Νύμφη...) και εις μνήμην του ανεκπλήρωτου αυτού έρωτα, έκοψε 7 ανισομερή καλάμια από αυτήν, τα έδεσε μεταξύ τους και έφτιαξε την πρώτη σύριγγα (αυλό)... και μέχρι και σήμερα στα βάθη των δασών ακούγεται ο ήχος της θλιβερής του σύριγγας ως ανάμνηση του καημού του, που όμως στο τέλος καταλήγει να μετατρέπεται σε χαρωπό πανηγύρι, 
καθώς ο Παν είναι ο θεός που ενώνει τα αντίθετα,  προκαλεί πανικό και γέλωτα το ίδιο εύκολα...

16 συμβουλές ζωής από ένα γέρο αγρότη

Πολύτιμες συμβουλές από ένα γέρο αγρότη που φοίτησε στο πανεπιστήμιο της ζωής:

Οι φράχτες σας θα πρέπει να είναι υψηλοί για τ’ άλογα, στενοί για τα γουρούνια, και ανθεκτικοί για τους ταύρους.

Κρατήστε σε απόσταση τα κουνάβια και τους τραπεζίτες .

Μια αγριομέλισσα είναι πολύ ταχύτερη ακόμα και από ένα τρακτέρ μάρκας John Deere.

Συγχωρέστε τους εχθρούς σας. Τσακίζει το μυαλό τους.

Ένας αξιόλογος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι μνησίκακος.

Δεν μπορείτε να αναιρέσετε μια σκληρή λέξη που είπατε σε κάποιον.

Όλοι οι δρόμοι έχουν κάποιες λακκούβες.

Όταν ασχολείσαι με γουρούνια, θα βρωμίσεις και εσύ.

Τα καλύτερα διδάγματα μας τα δίνει η ίδια η ζωή, και όχι αυτοί που τα κηρύσσουν.

Τα περισσότερα από αυτά για τα οποία ανησυχούμε, δεν θα συμβούν ποτέ.

Μην κρίνεις τους άλλους από τους συγγενείς τους.

Να θυμάστε ότι κάποιες φορές η σιωπή είναι η καλύτερη απάντηση.

Ζήστε μια καλή, έντιμη ζωή … Όταν γεράστε και κοιτάξτε πίσω, θα την απολαύσετε για μια δεύτερη φορά.

Αν αισθανθείτε ότι βρίσκεστε σε μια τρύπα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να σταματήσετε να σκάβετε.

Αυτός που σας δημιουργεί τα μεγαλύτερα προβλήματα και πρέπει να αντιμετωπίσετε, είναι αυτός που σας κοιτάζει από τον καθρέφτη κάθε πρωί.

Μην επιλέξτε να παλέψτε με έναν γέρο. Αν είναι πολύ γέρος για να σας αντιμετωπίσει, απλά θα σας σκοτώσει.

Αυτομάτονες ή Αυτόματοι

hephaestus
Οι Αυτομάτονες ή Αυτόματοι (η ονομασία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη αὐτόματον= ενεργώ ιδία βουλήσει) ήσαν μυθολογικές «ζωντανές» κατασκευές με την μορφή ανθρώπων ή ζώων, δημιουργημένες ως επί το πλείστον από τον θεό Ήφαιστο και  ορισμένες από τον Δαίδαλο.
Οι κυριότερες ήσαν οι παρακάτω:
Καβειρικοί Ίπποι 
Ήσαν ζεύγος χάλκινων ίππων με πύρινη ανάσα κατασκευασμένοι από τον Ήφαιστο, οι οποίοι είχαν ως αποστολή να σύρουν το άρμα των Καβείρων.
Κάβειροι
Καβείρια ΜυστήριαΟι Κάβειροι ήσαν δίδυμοι θεοί – δαίμονες, οι οποίοι ηγούντο των οργιαστικών χορών στα μυστήρια της Σαμοθράκης που τελούνταν προς τιμήν των θεών Δήμητρας – Περσεφόνης και Εκάτης. Ήσαν επίσης φημισμένοι μεταλλουργοί και γιοι του θεού Ηφαίστου, τον οποίον βοηθούσαν στο εργαστήριό του στην Λήμνο, καθώς και θεότητες της θάλασσας (όπως και η μητέρα τους Καβειρώ) που προστάτευαν και βοηθούσαν τους ναυτικούς όταν κινδύνευαν. Σύμφωνα με τον Κλήμη οι Κάβειροι ήσαν τρεις τον αριθμό, αλλά οι δύο από τους αδελφούς διέπραξαν αδελφοκτονία.
Οι Κάβειροι ανέκτησαν τον φαλλό του Ζαγρέα ο οποίος ήταν διαμελισμένος από τους θεούς και αφού τον έκρυψαν σε σπηλιά του νησιού, καθιέρωσαν προς τιμή του τα Σαμοθράκεια Μυστήρια. Σύμφωνα με τον Αισχύλο οι Κάβειροι ήσαν αυτοί που υποδέχθηκαν τους Αργοναύτες και διοργάνωσαν προς τιμήν τους οργιαστικό συμπόσιο.
Οι Κάβειροι ταυτίζονται και με άλλους Κορυβαντικούς δαίμονες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι Κρητικοί Κουρήτες, οι Τρωικοί Δάκτυλοι και το φρυγικό Κορύβαντες. Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς στους Σαμοθράκες Καβείρους ανήκουν όχι μόνο οι γιοι του Ηφαίστου, αλλά και οι επτά Κορύβαντες γιοί του θεού Απόλλωνα οι οποίοι συγκροτούσαν τον Μυστηριακό χορό. Στους Καβείρους συμπεριλαμβάνεται συχνά και ο Κεδαλίων ο Λήμνιος βοηθός του Ηφαίστου.
Τα ονόματα των Καβείρων ήσαν: Άλκων – Όννης – Αιτναίος. 
Καυκάσιος Αετός
Καυκάσιος αετός_αναπαράσταση σε αθηναϊκό κρατήρα_ 6 αι. πΧ_Εθνικό αρχαιολογικό  Μουσείο
Καυκάσιος αετός_αναπαράσταση σε αθηναϊκό κρατήρα_ 6 αι. πΧ_Εθνικό αρχαιολογικό Μουσείο
Ήταν γιγάντιος χάλκινος αετός, κατασκευασμένος από τον Ήφαιστο, ο οποίος είχε ως αποστολή να κατατρώγει το αναπαραγόμενο συκώτι του Τιτάνα Προμηθέα, ο οποίος είχε αλυσοδεθεί από τον Δία στον Καύκασο διότι είχε παραδώσει στους θνητούς την φωτιά.
Ο αετός άλλοτε περιγράφεται ως χάλκινο αυτόματον κατασκευασμένο από τον Ήφαιστο και άλλοτε ως μέλος πλασμάτων γεννημένων από τον δαίμονα Έχιδνα. Στα «αδελφά» πλάσματα περιλαμβάνονται ο λέων της Νεμέας και η Λερναία Ύδρα.
Aquila_πηγή wikipedia
Aquila_πηγή wikipedia

kneeler_πηγή wikipedia
kneeler_πηγή wikipedia

Sagitta_πηγή wikipedia
Sagitta_πηγή wikipedia

Όταν ο Ηρακλής ξεκίνησε να ελευθερώσει τον Προμηθέα από τα δεσμά του, «σκότωσε» τον Αετό με βέλη και στη συνέχεια ο Αετός, ο Τιτάνας και το βέλος τοποθετήθηκαν ανάμεσα στα άστρα με τη μορφή των αστερισμών Aquila (Αετός) – Kneeler (εν γόνασι ή Γονυκλινής)  και Saggita (Τόξο – να μην συγχέεται με τον αστερισμό Τοξότη). 
Χρυσές Κηλήδονες 
Ήσαν χρυσά κινούμενα αγάλματα κατασκευασμένα από τον Ήφαιστο, είτε με την μορφή γυναικών, είτε δρυοκολάπτη, είτε με μορφή παρόμοια των Σειρήνων, που είχαν το χάρισμα του τραγουδιού και είχαν δοθεί στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς.
Χρυσές Κόρες
Ζεύγος χρυσών πανέμορφων κορασίδων κατασκευασμένων από τον Ήφαιστο, οι οποίες διέθεταν το χάρισμα του λόγου και της σκέψης, με αποστολή να υπηρετούν τον Ήφαιστο στην Ολύμπια κατοικία του.
Χρυσός & αργυρός κύων (σκύλος)
Ο Οδυσσέας στο παλάτι του Αλκίνου
Ο Οδυσσέας στο παλάτι του Αλκίνου
Κατασκευασμένοι από τον Ήφαιστο, ήσαν ζεύγος σκύλων – φυλάκων (ένας χρυσός και ένας αργυρός) αθάνατοι και αγέραστοι οι οποίοι είχαν ως αποστολή να φυλάνε την είσοδο του παλατιού του βασιλέα των Φαιάκων Αλκίνου (πατέρα της Ναυσικάς).
Τάλως
Ο Τάλως και οι Αργοναύτες_αθηναϊκός κρατήρας 4ος αι. π.Χ_ μουσείο Jatta
Ο Τάλως και οι Αργοναύτες_αθηναϊκός κρατήρας 4ος αι. π.Χ_ μουσείο Jatta
Ο Τάλως ήταν γιγάντιο χάλκινο κινούμενο άγαλμα κατασκευασμένο από τον θεό Ήφαιστο, το οποίο είχε δωρίσει ο Δίας στην ερωμένη του Ευρώπη, μετά την εγκατάστασή της στο νησί της Κρήτης.
Απεικόνιση του Τάλως σε δίδραχμο της Φαιστού_280 πΧ
Απεικόνιση του Τάλως σε δίδραχμο της Φαιστού_280 πΧ

Ο Τάλως είχε αναλάβει το έργο της προστασίας του νησιού, περιπολώντας τρεις φορές ημερησίως και απωθούσε τους πειρατές, πετώντας βράχους ή αγκαλιάζοντας τα πλοία με πύρινη λαβή. Τελικά «σκοτώθηκε» από τον Ποία (συμμετείχε στην Αργοναυτική εκστρατεία και ήταν γιος του Θαυμάκου, σύζυγος της Μεθώνης και πατέρας του Φιλοκτήτη) όταν προσπάθησε να εμποδίσει τους Αργοναύτες να αποβιβασθούν στο νησί. Ο Ποίας τον σκότωσε με βέλος σημαδεύοντας την φτέρνα του στην οποία κατέληγε η μοναδική φλέβα που περιείχε το ιχώρ (αίμα των θεών, ή κατ’ άλλους υδράργυρος).
Στην γενεαλογία του επικού ποιητή Κιναίθωνα (Σπαρτιάτης επικός ποιητής) ο Τάλως παρουσιάζεται ως θεός – Ήλιος της Κρήτης, γιος του Κρη (εξ’ ου και το νησί της Κρήτης) και πατέρας του θεού Ήφαιστου. Επίσης ήταν πιθανώς πατέρας της Πασιφάης – συζύγου του βασιλιά Μίνωα.
Η λέξη Τάλως στην αρχαία κρητική διάλεκτο σημαίνει «ήλιος».
Χάλκινοι Ταύροι 
Ζεύγος χάλκινων ταύρων με πύρινη αναπνοή, κατασκευασμένοι από τον Ήφαιστο για τον βασιλέα της Κολχίδας Αιήτη. Υπήρξαν από τους άθλους του Ιάσονα ο οποίος προκειμένου να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας, έπρεπε να ζέψει τους εν λόγω ταύρους και να σπείρει ένα χωράφι χρησιμοποιώντας ως αλέτρι τα μαγικά δόντια του δράκοντα.
Χρυσοί Τρίποδες 
Αποτελούνταν από 20 χρυσούς αυτοκινούμενους τρίποδες με τροχούς,  τους οποίους είχε κατασκευάσει ο Ήφαιστος προκειμένου να μετακινούνται οι θεοί στις αίθουσες του Ολύμπου κατά την διάρκεια των εορτών.
Ο Ταύρος της Πασιφάης
pasiphae krauss8,2
 Η Πασιφάη ήταν η αθάνατη κόρη του θεού Ήλιου (πιθανώς του Τάλως). Όπως και τα δύο αδέλφια της, ο Αιήτης και η Κίρκη, κατείχε το χάρισμα της μαγείας. Η Πασιφάη παντρεύτηκε τον βασιλιά της Κρήτης Μίνωα και του χάρισε πολλούς γιούς και κόρες. Ωστόσο, ως τιμωρία για κάποια προσβολή κατά των θεών που διέπραξε είτε η ίδια, είτε ο σύζυγός της, τιμωρήθηκε με την επιθυμία να ζευγαρώσει με τον καλύτερο ταύρο του βασιλιά τον Κρηταίο Ταύρο. Η βασίλισσα τότε επιστράτευσε τον τεχνίτη Δαίδαλο προκειμένου να την βοηθήσει και εκείνος κατασκεύασε μία κούφια ξύλινη αγελάδα, τυλιγμένη με δέρμα βοοειδών και προικισμένο με μηχανική ζωή. Η Πασιφάη κρυβόμενη μέσα σε αυτό το κατασκεύασμα ζευγάρωσε με τον Κρηταίο Ταύρο και γέννησε ένα υβριδικό παιδί, τον Μινώταυρο ο οποίος είχε σώμα ανθρώπου και κεφάλι ταύρου.
Η Πασιφάη ήταν θεότητα παρόμοια με την γνωστή Σελήνη. Τόσο ο εραστής της Ταύρος, όσο  και ο υιός της Μινώταυρος, συνδέθηκαν με τον αστερισμό του Ταύρου.
Πηγές
Όμηρος: «Ιλιάδα 18. 371 ff », «Οδύσσεια 7. 87» 8ος αι. πΧ
Πλάτων: «Ευθύφρων 11d» «Μένων 97d» 4ος αι. πΧ
Φιλόστρατος ο πρεσβύτερος (σοφιστής από την Λήμνο): «Εικόνες 1. 16» 3ος αι. μΧ
Καλλίστρατος (σοφιστής): «Περιγραφές 3, 8, 9» 4ος αι. μΧ

Ποιοι θεοί πολέμησαν μαζί με τους Έλληνες στη μάχη του Μαραθώνα;


Η μεγάλη νίκη των Αθηναίων και των Πλαταιών επί των «χρυσοφόρων Μηδών» στον Μαραθώνα, έγινε μια περίοδο που δεν υπήρχαν ιστορικοί για να καταγράψουν με ακρίβεια τα γεγονότα.

Έτσι, μόλις ανέλαβε το εγχείρημα ο Ηρόδοτος, πολλά γεγονότα είχαν ήδη λησμονηθεί και άλλα είχαν τροποποιηθεί, αλλά ο πατέρας της Ιστορίας κατάγραψε ότι μπόρεσε να μάθει.
Η μάχη των Θεών
Όταν ο Αθηναίος ημεροδρόμος επέστρεψε από τη Σπάρτη, όπου είχε μεταβεί προς αναζήτηση βοήθειας, διηγήθηκε στους Αθηναίους ότι, κατά τη διάβαση της Αρκαδίας, συνάντησε τον θεό Πάνα.
Ο θεός του παραπονέθηκε, πως οι Αθηναίοι είχαν παραμελήσει τη λατρεία του και «τον διέταξε να ρωτήσει τους Αθηναίους, εκ μέρους του, γιατί δεν του δίνουν σημασία καθόλου» [Ηρόδοτος 6, 105].
Ο Πάνας τον διαβεβαίωσε για την εύνοιά του προς την πόλη, «αφού αυτός θέλει το καλό των Αθηναίων και σε πολλές περιπτώσεις, ως τώρα, τους φάνηκε χρήσιμος και θα τους φανεί στο μέλλον».
Πράγματι, σύμφωνα με διηγήσεις των Μαραθωνομάχων, ο θεός με τις άγριες κραυγές του έσπειρε τον πανικό στους Πέρσες, για αυτό και η λέξη πανικός ετυμολογείται από τον Πάνα.
Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το πρόσωπό του, οι Αθηναίοι ίδρυσαν ένα ιερό σε μια σπηλιά βορειοδυτικά της Ακρόπολης.
Το σπήλαιο του Πάνα.
Στη σπηλιά αυτή, υπήρχε άγαλμα του θεού με την παρακάτω επιγραφή, η οποία αποδίδεται στον Σιμωνίδη τον Κείο: «Τον τραγόπουν εμέ Πάνα τον Αρκάδα, τον κατά Μήδων, τον μετ” Αθηναίων στήσατο Μιλτιάδης». Φαίνεται πως, πίσω από τον θρύλο αυτό κρύβεται η καθυστερημένη εισαγωγή στην Αθήνα, της λατρείας ενός θεού αποκλειστικά αρκαδικού και εκφραστή της ποιμενικής ζωής.
Η θεά Αθηνά, η Άρτεμη και η Θησέας
Από το προσκλητήριο αυτό, δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει η Αθηνά, η οποία παρουσιάστηκε στο πεδίο της μάχης, ή μάλλον στα μάτια των Μαραθωνομάχων, πάνοπλη και οδηγώντας τέθριππο άρμα, γεμάτη εκδικητική μανία, γι” αυτούς που τόλμησαν να απειλήσουν την προστατευόμενη της πόλη.
Πολλοί άλλοι Μαραθωνομάχοι αναγνώρισαν στο πλευρό τους την Άρτεμη, με τα φονικά της βέλη και τη φοβερή Εκάτη. Ο Θησέας, ακόμη, εμφανίσθηκε ξαφνικά μέσα από τη γη, έτοιμος να βοηθήσει τους απογόνους του, «ενόμισαν πολλοί ότι είδαν φάντασμα του Θησέως, ο οποίος βάδιζε μπροστά απ” αυτούς κατά των βαρβάρων» [Πλούταρχος, «Θησεύς»]. Παράλληλα, ο Ηρακλής έσπευσε οπλισμένος με το τρομερό του ρόπαλο να συμπαραταχθεί με τους Έλληνες οπλίτες.
Η θεά Αθηνά βοήθησε τους Έλληνες στη μάχη του Μαραθώνα.
Στη μάχη όμως, δεν έλαβαν μέρος μόνο ήρωες, θεοί και ημίθεοι, αλλά και κάποιες αδιευκρίνιστες μορφές, οι οποίες έδωσαν αφορμή για θεωρίες, που ίσως υπερβαίνουν κατά πολύ τα όρια της ουτοπίας. Σύμφωνα με τον Παυσανία [Παυσανίας, Αττικά 32, 5], την ώρα που μαινόταν η μάχη, εμφανίσθηκε ξαφνικά ένας άνδρας, με αμφίεση χωρικού, ο οποίος κρατούσε στα χέρια του ένα επίμηκες όπλο, που έμοιαζε με άροτρο.
Ο συγκεκριμένος άνδρας εθεάθη να φονεύει πολλούς Πέρσες και μετά το πέρας της μάχης εξαφανίσθηκε. «Όταν οι Αθηναίοι ρώτησαν σχετικά, ο θεός δεν χρησμοδότησε τίποτα, γι” αυτόν, περισσότερο, από το ότι πρέπει να τιμούν τον ήρωα Εχετλαίο» (εχέτλη=λαβή αρότρου)[Παυσανίας, Αττικά 32, 5].
Ο Ηρόδοτος αναφέρει και ένα ακόμη ανεξήγητο γεγονός: «Κατά τη διάρκεια της μάχης, συνέβη ένα ανεξήγητο περιστατικό. Κάποιος Αθηναίος, ο Επίζηλος του Κουφαγόρα, ενώ πολεμούσε στη μάχη αυτή εκ του συστάδην και αγωνιζόταν γενναία, έχασε, λέει, το φως του, χωρίς να κτυπηθεί σε κανένα μέρος του σώματος, ούτε από δόρυ, ούτε από βέλος και από τότε σε όλη την υπόλοιπη ζωή του έμεινε τυφλός.
Άκουσα πως ο ίδιος, για το πάθημά του, διηγείτο τα εξής: του φάνηκε, λέει, πως στάθηκε απέναντί του κάποιος ψηλόσωμος οπλίτης, που τα γένια του σκέπαζαν όλη του την ασπίδα και πως το φάντασμα εκείνο, αυτόν μεν τον προσπέρασε, αλλά σκότωσε τον συμπολεμιστή του» [Ηρόδοτος 6, 117].
Και η θεά Άρτεμις, με τα φαρμακερά της βέλη, ήταν στο πλευρό των Ελλήνων.
Όλα τα παραπάνω, είναι απόρροια παραληρήματος πολλών πολεμιστών, εξαιτίας της έντονης κόπωσης και του άγχους της μάχης. Επίσης, είναι σίγουρο πως θα σημειώθηκαν πολλά περιστατικά θερμοπληξίας, η οποία δημιουργεί ψευδαισθήσεις, αφού οι οπλίτες μάχονταν για πολλή ώρα, βαριά οπλισμένοι και κάτω από υψηλές θερμοκρασίες.
Πέρα όμως από αυτά, δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε την ευσέβεια των Ελλήνων. Αυτή τους αυθυπόβαλε ότι ανάμεσα στις γραμμές τους βρίσκονταν συμπαραστάτες τους οι θεοί, τους ενίσχυσε ψυχολογικά και συνετέλεσε στη νίκη τους.
Η «θεοφάνεια» αποτελεί κοινό βίωμα για τους Έλληνες. Ο Οδυσσέας καθοδηγείτο από την Αθηνά, ενώ όλοι οι θεοί του Ολύμπου, κατά τη διάρκεια του Τρωικού Πολέμου, έκαναν αρκετές φορές την εμφάνισή τους στο πεδίο των μαχών. Γεγονός είναι, πως ο Έλληνας μαχητής, όπως και αν προσφωνούσε τους θεούς του, πάντα επιζητούσε και αναγνώριζε τη βοήθειά τους στη νίκη.
Ο Παυσανίας αναφέρει, ότι στην εποχή του, περίπου 700 χρόνια μετά τη μάχη, ακούγονταν στο πεδίο της σύγκρουσης κλαγγές όπλων, χρεμετίσματα αλόγων και κραυγές ανδρών.

Ιουλιανός: Υπέρ Ελλήνων

Για την Ελλάδα
Φεύγοντας για την Ελλάδα, τότε που όλοι νόμιζαν πως με στέλναν εξορία, τάχα δεν δόξασα την τύχη μου σαν να γιόρταζα τη μεγαλύτερη γιορτή, λέγοντας πως εκείνη η αλλαγή ήταν για μένα ό,τι καλύτερο και πως είχα ανταλλάξει, όπως λένε, «Χαλκό με χρυσάφι και εννιά βόδια με εκατό»; Τέτοια αγαλλίαση ένιωθα που μού 'λαχε να πάω στην Ελλάδα αντί να μείνω σπίτι μου· κι ας μην είχα εκεί ούτε χωράφι ούτε κήπο ούτε ένα σπιτάκι δικό μου.
(Επιστολή στον φιλόσοφο Θεμίστιο)
Για τον Ελληνισμό
Ο Ελληνισμός μέχρι τώρα δεν προοδεύει σύμφωνα με τις δυνατότητές του και φταίμε γι' αυτό εμείς οι ίδιοι που τον ακολουθούμε... Γιατί είναι ντροπή να μη βρίσκουν από μας βοήθεια οι δικοί μας άνθρωποι, τη στιγμή που ούτε ένας Ιουδαίος δεν ζητιανεύει, τη στιγμή που οι ασεβείς χριστιανοί κοντά στους δικούς τους ταίζουν και τους δικούς μας...
Κάνε τους Έλληνες να συνηθίσουν σε τέτοιες καλές πράξεις, διδάσκοντάς τους πως από τα παλιά χρόνια η αγαθοεργία είναι δικό μας έργο. Κι ο Όμηρος ακόμα βάζει τον Εύμαιο να λέει: «Ξένε, θα 'μαι ασυγχώρητος, ακόμα κι αν μου 'ρθει κάποιος, χειρότερος από σένα, να μη τον τιμήσω· γιατί απ' τον Δία μάς έρχονται όλοι, κι οι ξένοι κι οι φτωχοί· η προσφορά μου είναι μικρή αλλά τερπνή συνάμα».
Τα δικά μας καλά, ας μην αφήνουμε να τα μιμούνται με ζήλο οι άλλοι, ενώ εμείς τα ντροπιάζουμε με την αδιαφορία μας...
(Επιστολή στον αρχιερέα Γαλατίας Αρσάκιο)
Για την παιδεία στην Ελλάδα
Νομίζω πως χάρη στην παιδεία και τη φιλοσοφία, στη σημερινή Ελλάδα έχει συμβεί κάτι παρόμοιο μ' εκείνο που βρίσκουμε στους μύθους και τις διηγήσεις των Αιγυπτίων: Λένε λοιπόν, πως κι οι Αιγύπτιοι θεωρούν ότι ο Νείλος γενικά είναι σωτήρας και ευεργέτης της χώρας τους και, κυρίως, αποτρέπει την καταστροφή από τη φωτιά, κάθε φορά που ο ήλιος μετά από μεγάλο κύκλο και σε συζυγία με εξέχοντες αστερισμούς γεμίζει τον αέρα φωτιά και κατακαίει τα πάντα· γιατί ο καύσωνας, λένε, δεν έχει τη δύναμη να εξαντλήσει και να στερέψει τις πηγές του Νείλου. Έτσι και στην Ελλάδα δεν χάνεται η φιλοσοφία· δεν εγκατέλειψε ούτε την Αθήνα ούτε τη Σπάρτη ούτε την Κόρινθο· χάρη σ' αυτές τις πηγές «δεν μένει το Άργος διψασμένο»... Κι η Αθήνα έχει πολλά και καθάρια τρεχούμενα νερά που αναβλύζουν από το έδαφός της, αλλά και πολλά που συρρέουν απ' έξω, όχι λιγότερο πολύτιμα από τα ντόπια· κι οι άνθρωποι εκεί τα αγαπούν και τα προσέχουν, επιθυμώντας να αποκτήσουν τον μοναδικό πλούτο που αξίζει να φθονεί κανείς.
Μα τι μ' έχει πιάσει; Και τι είδους ομιλία είχα σκοπό να ολοκληρώσω αν όχι τον έπαινο της αγαπημένης μου Ελλάδας, που δεν μπορώ να τη φέρω στον νου χωρίς να μένω έκθαμβος με κάθε τι δικό της;
(«Εγκώμιο στην αυτοκράτειρα Ευσεβία»)
Για την διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών κειμένων
Αν κάποιος διδάσκει τα αντίθετα απ αυτά που πιστεύει, πώς να μη θεωρηθεί άνθρωπος πανούργος, κάθε άλλο παρά έντιμος και ευσυνείδητος, που μιλάει με πολύ καλά λόγια για πράγματα που τα θεωρεί τιποτένια, εξαπατώντας και δελεάζοντας με επαίνους εκείνους στους οποίους επιδιώκει να μεταδώσει τις δικές του ασχήμιες;
Όσοι λοιπόν θέλουν να επαγγέλονται τον δάσκαλο πρέπει να είναι άνθρωποι δίκαιοι και λογικοί, κι οι ιδέες που έχουν ενστερνιστεί να μην έρχονται σε σύγκρουση με το δημόσιο λειτούργημά τους. Και πολύ περισσότερο απ' όλους, θα 'πρεπε τέτοιας ποιότητας άνθρωποι, να είναι όλοι όσοι ασχολούνται με την ερμηνεία των αρχαίων κειμένων στους νέους, είτε ρήτορες είναι αυτοί είτε απλοί δάσκαλοι είτε σοφιστές -και πολύ περισσότερο αυτοί οι τελευταίοι, που φιλοδοξούν να διδάξουν όχι μονάχα τη γλώσσα αλλά και την ηθική, και διατείνονται ότι ειδικότητά τους είναι η πολιτική φιλοσοφία...
Τους επαινώ που έχουν τη φιλοδοξία να ασκούν ένα τόσο ωραίο επάγγελμα, αλλά θα τους επαινούσα ακόμα περισσότερο αν δεν ήταν ψεύτες και αν δεν έδιναν λαβή να θεωρηθεί ότι άλλα πιστεύουν και άλλα διδάσκουν στους μαθητές τους. Τί λέτε λοιπόν; Για τον Όμηρο, τον Ησίοδο, το Δημοσθένη, τον Ηρόδοτο, το Θουκυδίδη, τον Ισοκράτη και το Λυσία, δεν ήσαν κεφαλές της παιδείας οι θεοί; Μήπως δεν θεωρούσαν προστάτες τους, άλλοι τον Ερμή και άλλοι τις Μούσες; Είναι λοιπόν παράλογο, έτσι νομίζω, κάποιοι που δουλειά τους είναι να ερμηνεύουν τα έργα όλων αυτών, συγχρόνως να καταφρονούν τους θεούς που εκείνοι τίμησαν... Κι αφού χάρη στα συγγράμματα εκείνων κερδίζουν χρήματα και ζουν ετούτοι εδώ, είναι σαν να το παραδέχονται πως είναι αισχροκερδείς και για λίγα χρήματα είναι ικανοί για όλα... Μα αν θεωρούν ότι είναι σοφοί, εκείνοι των οποίων τα έργα ερμηνεύουν και τους οποίους αναγνωρίζουν ως προφήτες, ας μιμηθούν πρώτα την ευσέβεια εκείνων προς τους θεούς· αν όμως υποστηρίζουν ότι εκείνοι που αξίζουν τις μεγαλύτερες τιμές είχαν πλανηθεί, τότε ας πάνε στις εκκλησίες των χριστιανών να ερμηνεύσουν Ματθαίο και Λουκά...
Ιδού λοιπόν ο νέος νόμος που ισχύει για τους καθηγητές και διδασκάλους: Κανένας νέος που θέλει να φοιτήσει δεν αποκλείεται. Δεν θα ήταν ούτε λογικό ούτε δίκαιο, να κλείσω τον δρόμο σε παιδιά που ακόμα δεν ξέρουν τι κατεύθυνση να ακολουθήσουν, από φόβο μήπως τα σπρώξω προς τα πατροπαράδοτα χωρίς να το θέλουν, παρ' όλο που θα ήταν δίκαιο, όπως τους τρελούς, έτσι κι αυτούς να τους θεραπεύσουμε παρά τη θέλησή τους. Πιστεύω όμως πως τους ανόητους πρέπει να τους διδάσκεις κι όχι να τους τιμωρείς.
(Επιστολή στον Μέγα Βασίλειο)
Για την πρόοδο των Ελλήνων
Τη μελέτη των ουράνιων φαινομένων οι Έλληνες την τελειοποίησαν, ενώ οι πρώτες παρατηρήσεις είχαν γίνει από τους βαρβάρους στη Βαβυλώνα· κι η μελέτη της γεωμετρίας, αφού ξεκίνησε με την καταμέτρηση της γης που γινόταν στην Αίγυπτο, έφτασε να έχει τέτοια ανάπτυξη. Κι η αριθμητική, ενώ άρχισε παλιά με τους Φοίνικες εμπόρους, για τους Έλληνες έγινε αφορμή για επιστημονική γνώση. Οι Έλληνες λοιπόν, αυτά τα τρία μαζί με τη μουσική, τα συνδύασαν σε ένα· αφού συνύφαναν την αστρονομία με τη γεωμετρία, προσάρμοσαν και στις δύο την αριθμητική και κατανόησαν την εσωτερική τους αρμονία. Από εκεί και πέρα έθεσαν κανόνες και μέτρα στη μουσική τους, έχοντας ανακαλύψει μιαν αψεγάδιαστη συμφωνία ανάμεσα στις αρμονικές αναλογίες και στην αίσθηση της ακοής -ή κάτι που πλησίαζε πολύ σ’ αυτό. Τώρα τι πρέπει να κάνω από τα δύο, να αναφέρω το όνομα κάθε άνδρα χωριστά ή να τους αναφέρω κατά επάγγελμα; Να αναφερθώ σε συγκεκριμένους ανθρώπους, όπως τον Πλάτωνα, τον Σωκράτη, τον Αριστείδη, τον Κίμωνα, το Θαλή, τον Λυκούργο, τον Αγησίλαο, τον Αρχίδαμο -ή στο γένος των φιλοσόφων, των στρατηγών, των δημιουργών, των νομοθετών; Γιατί θα αποδειχτεί ότι ακόμα κι οι πιο μοχθηροί και βδελυροί στρατηγοί στάθηκαν πιο δίκαιοι απέναντι σε ανθρώπους που διέπραξαν τα μεγαλύτερα αδικήματα, απ’ ό,τι ο Μωυσής απέναντι σ’ αυτούς που δεν έσφαλαν σε τίποτα. Για ποια λοιπόν βασιλεία να σας μιλήσω; Για τη βασιλεία του Περσέα ή του Αιακού ή του Μίνωα της Κρήτης, ο οποίος καθάρισε τη θάλασσα από τους πειρατές και, αφού εκδίωξε τους βαρβάρους μέχρι τη Συρία και τη Σικελία, προελαύνοντας σταδιακά από το ένα μέχρι το άλλο άκρο της επικράτειας, κυριαρχούσε όχι μόνο στα νησιά αλλά και στα παράλια των ηπειρωτικών χωρών;
(«Κατά χριστιανών»)
Για τον Μέγα Αλέξανδρο
Λένε πως ο Αλέξανδρος ένιωθε την ανάγκη ενός Ομήρου· όχι βέβαια για να του κάνει παρέα ο Όμηρος αλλά για να τον υμνήσει, όπως τον Αχιλλέα, τον Πάτροκλο, τους δυο Αίαντες και τον Αντίλοχο. Μόνο που ο Αλέξανδρος, επειδή μια ζωή περιφρονούσε τα όσα είχε στη διάθεσή του και απέβλεπε σ' εκείνα που δεν είχε, δεν ευχαριστιόταν και δεν αρκούνταν στα όσα του είχαν δοθεί...
Κατά πόσον όμως, αυτό που προκάλεσε στην ψυχή του τόσο μεγάλο πόθο ώστε να αποβλέπει στα μεγαλύτερα και να στραφεί κατά των άλλων, ήταν είτε η μεγάλη του αρετή και μια ευφυία που διόλου δεν υπολείπονταν από τα αγαθά που ήδη είχε στη διάθεσή του, είτε ένα υπερβολικό θάρρος και θράσος που έκλινε προς την αλαζονεία και την αυθαιρεσία: Αυτό ας αφήσουμε να το εξετάσουν όσοι θελήσουν να τον επαινέσουν ή να τον ψέξουν -αν δεχτούμε ότι ταιριάζει ο ψόγος στον Αλέξανδρο.
(«Λόγος αυτοπαρηγοριάς για την αποδημία του αγαθώτατου Σαλούστιου»)
Για την ελληνικότητα των Θεσσαλονικέων
Τόσα μπορώ ίσως να πω χωρίς πολυλογίες και χωρίς να γίνω κουραστικός: Ότι είναι από γενιά καθ' αυτού ελληνική, από τους πιο γνήσιους Έλληνες, και πόλη της είναι η μητρόπολη της Μακεδονίας. Μήπως χρειάζονται μεγαλύτερες αποδείξεις της παλιάς δόξας και του μεγαλείου της Μακεδονίας; Κι ο πιο σπουδαίος τόπος της Μακεδονίας είναι εκείνη η πόλη που έχτισαν, μετά την συντριβή των Θεσσαλών, νομίζω, και που πήρε τ' όνομά της από τη νίκη εναντίον τους.
(«Εγκώμιο στην αυτοκράτειρα Ευσεβία»)
Για τους Θράκες και Ίωνες
Εμείς οι κάτοικοι της Θράκης και της Ιωνίας είμαστε γιοι της Ελλάδας, και όποιοι από μας δεν είναι αγνώμονες, λαχταρούν να χαιρετήσουν τους πατεράδες τους και να φιλήσουν τα χώματά της.
(«Εγκώμιο στην αυτοκράτειρα Ευσεβία»)