Παρασκευή 23 Μαΐου 2014

O συμβολικός ρόλος της φωτιάς στην αρχαιότητα

Η φωτιά είναι το θεμέλιο της πολιτισμένης ζωής: παρέχει στην ανθρωπότητα την τεχνολογία για τη ζεστασιά, το φως και την προστασία από τους εχθρούς και τα στοιχεία -και όμως, επίσης, μπορεί να είναι η πηγή της ολοκληρωτικής καταστροφής της. Ακόμη και οι πιο ισχυρές, πιο προηγμένες τεχνολογικά ανθρωπογενείς δομές μπορούν να καταρρεύσουν σε τίποτα παραπάνω από καπνό και στάχτη από τη δύναμη της φωτιάς. Όπως εξηγεί ο Θεόφραστος στο σύγγραμμά του για τη φωτιά: «η φωτιά έχει από τις απλές ουσίες την πιο ιδιαίτερη δύναμη». Και έτσι η φωτιά παίζει ρόλο σχεδόν σε κάθε θρησκευτική πράξη των Ελλήνων - ανάβει τη φλόγα που καίει στο βωμό ενός θεού, τη νεκρική πυρά σε μια ανθρώπινη ταφή, καθώς
και τη δάδα που φωτίζει πολλές νυκτερινές γιορτές και μυστηριακές λατρείες. Η καρδιά ενός θρησκευτικού ιερού είναι ο βωμός του και η φλόγα που καίει διαρκώς προσφέρει απτή απόδειξη της συνεχούς παρουσίας του θεού. Την ίδια στιγμή, η πιθανή καταστροφική δύναμη της φωτιάς παρέχει μια σταθερή υπενθύμιση της ιδιοτροπίας της θείας βούλησης.
Η φωτιά που καίει στο κέντρο του σπιτιού ενσαρκώνει τη συνέχεια στην ανθρώπινη σφαίρα. Η Εστία είναι η θεά της εστίας της οικογένειας, ένα σύμβολο της συνέχειας και της ταυτότητας του νοικοκυριού πέρα από γενιές και γεωγραφικά σύνορα. Ένας αναμμένος δαυλός συνοδεύει τη νεαρή νύφη, φέρνοντας φωτιά από την εστία του πατέρα της σ’ εκείνη του συζύγου της. Ομοίως, αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, μια φλόγα από το πολιτικό κέντρο της μητρόπολης συνοδεύει τους εποίκους που ξεκινούν μια αποικιακή αποστολή και τελικά ανάβει την πρώτη φωτιά της νέας αποικίας. Η συνέχεια της φωτιάς παρέχει μια συμβολική σύνδεση ανάμεσα σε δύο νοικοκυριά ή δύο πόλεις και ούτε στα σπίτια ούτε στα ιερά η φωτιά αφήνεται να πεθάνει.
Σε σημαντικές στιγμές, όμως, ο σκόπιμος αφανισμός και η αναζωπύρωση της φωτιάς συμβόλιζε τον καθαρμό και μια νέα αρχή. Στο Άργος, όταν ένα μέλος της οικογένειας πέθαινε, η φωτιά της εστίας έσβηνε και στη συνέχεια ξανάναβε. Στη Λήμνο, σε μια συγκεκριμένη εποχή του χρόνου, όλες οι φωτιές στο νησί έσβηναν για μια περίοδο εννέα ημερών έως ότου το ιερό πλοίο επανέφερε νέα φωτιά από το νησί της Δήλου. Μετά τη μάχη των Πλαταιών ο Πλούταρχος μας λέει ότι οι Έλληνες έσβησαν τις φωτιές σε όλη τη χώρα, έτσι ώστε να μπορέσουν να αναζωπυρωθούν από την ιερή φωτιά στους Δελφούς. Οι Έλληνες διοικητές ανάγκασαν όλους όσους χρησιμοποιούσαν φωτιά να τη σβήσουν. Στο μεταξύ κάποιος άντρας ονόματι Ευχίδας στάλθηκε από τις Πλαταιές στους Δελφούς με όλη του την ταχύτητα για να φέρει τη νέα καθαρή φωτιά πίσω. Μόλις πήρε τη φωτιά από το βωμό στους Δελφούς, άρχισε να τρέχει πίσω προς στις Πλαταιές και έφτασε εκεί πριν δύσει ο ήλιος, πραγματοποιώντας ολόκληρο το ταξίδι μετ' επιστροφής σε μία μόνο ημέρα. Χαιρέτησε τους συμπατριώτες του, τους παρέδωσε τη φωτιά και πέθανε επί τόπου (Αριστείδης20). Η ιστορία υπογραμμίζει την τελετουργική σημασία της φωτιάς ως συμβόλου της επιβίωσης μιας πόλης σε περίοδο κρίσης και μερικοί μελετητές έχουν προτείνει ότι αυτή η πρακτική μάς δίνει ένα πλαίσιο για την ερμηνεία της λαμπαδηδρομίας ως τελετουργικής αναπαράστασης της ανάγκης, σε περιόδους κρίσης, να αναζωπυρωθεί η ιερή φωτιά μιας πόλης.
Ο προσωκρατικός φιλόσοφος Ηράκλειτος επισημαίνει ότι όλα τα πράγματα ανταλλάσσονται με τη φωτιά και η φωτιά με όλα τα πράγματα, όπως ακριβώς και τα αγαθά με τον χρυσό και ο χρυσός με τα αγαθά (DK 22 B90). Αυτή η έννοια της φωτιάς ως του απόλυτου μηχανισμού ανταλλαγής είναι ιδιαίτερα ενδεικτική της αμοιβαίας σχέσης μεταξύ των θεών και των ανθρώπων. Παρά το σημαντικό ρόλο της στις θρησκευτικές πρακτικές των Ελλήνων, η ίδια η φωτιά δεν έγινε θεός, ούτε ο πρωταρχικός στόχος της λατρείας, όπως σε άλλες παραδόσεις. Αντ' αυτού, όπως βλέπουμε από την ησιόδεια επεξεργασία του μύθου του Προμηθέα, η φωτιά λειτουργεί ως το βασικό μέσο για την επικοινωνία ανάμεσα στον θεϊκό και τον ανθρώπινο κόσμο.Χάρη στο τέχνασμα του Προμηθέα στην Mηκώνη, η φωτιά, μεταφέρει τα δώρα των ανθρώπων στους θεούς μέσω της θυσίας, αλλά είναι αυτή η ίδια φωτιά, κλεμμένη κρυφά από τον Δία, που μαγειρεύει τα γεύματά τους. Με άλλα λόγια, όπως και ο ίδιος ο Προμηθέας, οι τελετουργίες που σχετίζονται με τη φωτιά, ιδιαίτερα η θυσία, επιτρέπουν την αμφίδρομη επικοινωνία ανάμεσα σε θεούς και ανθρώπους, μολονότι ενισχύει ταυτόχρονα τον διαχωρισμό των κόσμων τους.

Περί Ειρήνης και Πολέμου

Ποια είναι η πραγματική έννοια της Ειρήνης; ποια είναι η πραγματική έννοια του Πολέμου; γιατί τα ΜΜΕ, κατ εντολή των χρηματοδοτών τους, έχουν αλλοιώσει τις έννοιες αυτές; που αποσκοπούν;
Για να δούμε πως είναι τα πράγματα:

Ας ξεκινήσουμε από τα απλά και έπειτα να κινηθούμε προς τα σύνθετα, ιδού λοιπόν η ετυμολογία της λέξεως "Ειρήνη":
Η ετυμολογία της λέξεως "Ειρήνη" προέρχεται από τις ρίζες "Είρω" ή "Έρω" που σημαίνουν θα πω, θα διακηρύξω, θα υποσχεθώ, θα δώσω εντολή (σελίδα 309 & 394 Λεξικού Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης του Σταματάκου).
Από την ίδια ρίζα είναι και ο "Ρήτωρ" (ρέω ή έρω), ο "Ρητός" όπως και το "Ρήτρα" που σημαίνει συμφωνία, συνθήκη (απόδειξη ότι οι Νόμοι του Λυκούργου ονομάζονται "Ρήτραι" σελ. 876). Το λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης του Σταματάκου μας ενημερώνει στην σελίδα 308 ότι η "Ειρήνη" και η "Ρήτρα" είναι
συγγενικές έννοιες αφού έχουν ίδια ρίζα. Στην ίδια σελίδα μας ενημερώνει ότι Ειρήνη σημαίνει και ανάπαυλα, άρα δίνει μια αίσθηση προσωρινότητος.
Στις μέρες μας οι πονηροί μέσω ΜΜΕ μας έχουν ανάγει την λέξη "Ειρήνη" σε "μαγική λέξη" όπως ονομάζεται στην προπαγάνδα, λέξη που θέλγει τα πλήθη, που οδηγεί την σκέψη της μάζας ασυνείδητα, με οδηγό το συναίσθημα, σε νιρβάνες και παραδείσους με λουλούδια και αγάπες, φυσικά τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, η ειρήνη ως "μαγική λέξη" είναι ένα απλό screen saver. η Ειρήνη ως συμφωνία, ως ρήτρα είναι μια απλή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, αυτό δεν σημαίνει ότι τελειώνει ο Πόλεμος αφού Πόλεμος είναι μια ευρύτατη, πολλαπλή και πολυεπίπεδη έννοια εν αντιθέσει με την έννοια "Ειρήνη" που είναι κάτι συγκεκριμένο. Σκοπός της παραπληροφόρησης αυτής δεν είναι άλλος από το να βάλουν τα πλήθη σε κατάσταση λήθης έτσι αναπόφευκτα καταλύεται η άμυνα.

Είδαμε λοιπόν ότι Ειρήνη είναι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, για να προσεγγίσουμε όμως και την ευρύτατη πολλαπλή πολυεπίπεδη έννοια "Πόλεμος"
[αρχαίο] Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ  ανθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους.
[απόδοση] Ο πόλεμος είναι πατέρας όλων, όλων βασιλιάς. Άλλους ανέδειξε σε θεούς και άλλους σε ανθρώπους, άλλους έκανε δούλους και άλλους ελεύθερους.
Ηράκλειτος

Όχι τυχαίως μας έχει δοθεί, μέσω "εξαρτημένων ανακλαστικών" η παρανόηση των εννοιών Πόλεμος και Μάχη. Η Μάχη είναι η ένοπλος πάλη ενώ ο Πόλεμος είναι η πολλαπλή πολυεπίπεδη και πολυδιάστατη πάλη δια μέσου Ψυχολογίας, Οικονομίας, Γεωπολιτικής, Γεωστρατηγικής, Δημογραφικότητος, Μάχης κ.α.
Εργαλεία Πολέμου: Προπαγάνδα, διπλωματία, κατασκοπεία, απειλή, τρομοκρατία, δολιοφθορά, πυρομαχικά κ.α.
Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τώρα ότι η παρανόηση των εννοιών Πόλεμος και Ειρήνη είναι μέσον κατάλυσης άμυνας αφού οι φύλακες δεν γρηγορούν...

"Η Ειρήνη είναι ακήρυκτος πόλεμος"
Πλάτων Νόμοι Α, 626


Από απλές παρατηρήσεις βλέπουμε ότι
1. Πόλεμος υπάρχει παντού στην φύση, πράγμα το οποίο μπορεί να πιστοποιήσει ένας αστρονόμος ή ένας γιατρός...
2. Ποτέ στον κόσμο δεν επικράτησε ειρήνη... και αν εξετάσουμε της "Ειρηνοποιές" πηγές θα ανακαλύψουμε διάφορα περίεργα πράγματα
3. Αυτοί που ευαγγελίζονται ότι ο Πόλεμος είναι κάτι κακό είναι οι κατ εξοχήν λάτρεις του Πολέμου, έτσι βλέπουμε τον Κλίντον να κάνει Πόλεμο στην Σερβία με το μοτο "κάνουμε Πόλεμο για την Ειρήνη", βλέπουμε τους Κομμουνιστές να κατηγορούν τους αντιπάλους τους για βία ενώ την ίδια στιγμή οι ίδιοι ουδέποτε σταμάτησαν τον πάσης φύσεως Πόλεμο, οι Εβραίοι να κατηγορούν τους πάντες για βία (υπαρκτή ή ανύπαρκτη) ενώ τα ιερά τους κείμενα είναι γεμάτα από εξωθήσεις προς βίαιες σφαγές, εξολοθρεύσεις, πνιγμούς και καταποντισμούς και πληγές προς τους μη Εβραίους...
4. Ειρήνη υπάρχει όταν δυο δυνάμεις είναι περίπου ισοδύναμες, αν κάποια από τις δύο βρεθεί σε αδυναμία η άλλη δύναμη κηρύσσει Πόλεμο.
5. Ο Πόλεμος είναι συνυφασμένος με την εξέλιξη είτε θετική είτε αρνητική, το ερώτημα είναι για ποιους είναι θετική και για ποιους αρνητική...
6. Όλες οι δυνάμεις προσπαθούν ο Πόλεμος να περιοριστεί στις δράσεις εντός της Ειρήνης ("ακήρυκτου Πολέμου") και να μην φτάνει στην μάχη για ευνόητους λόγους.
7. Ο άνθρωπος μέσα του (μέσα στην ίδια του την ψυχή) διέπεται από συνεχείς πολέμους δηλαδή αντιθέσεις πεποιθήσεων αντιθέσεις πεποιθήσεων και πράξεων (= δυσαρμονικότις). Αφού υπάρχει πόλεμος με τον ίδιο του τον εαυτό, πόσο μάλλον θα υπάρχει με τους άλλους…
8. Ιδιότητα του Πολέμου - σύγκρουσης δυνάμεων είναι η Βία. Η Βία μπορεί να κάνει καλό ή κακό αναλόγως τον σκοπό.
9. Αιτίες Πολέμου είναι οι αντιθέσεις. Για να εξαφανιστεί ο Πόλεμος πρέπει να εξαφανιστούν οι αντιθέσεις - αντίρροπες δυνάμεις πράγμα εκ φύσεως αδύνατον.

“εκ του Πολέμου μεν γαρ ειρήνη βεβαιούται”
Θουκ. Ιστορίαι Α,124

 

Πως γράφουν στο σώμα τα συναισθήματά μας

Χρησιμοποιούμε συχνά εκφράσεις του τύπου «Έγινα σαν το παντζάρι», «Μου κόπηκαν τα πόδια», «Νιώθω φτερούγισμα στο στομάχι», «Έχω ένα βάρος στο στήθος», «Αρρώστησα από έρωτα», προκειμένου να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας. Άραγε το σώμα μας βιώνει ακριβώς αυτό που περιγράφουμε με λόγια; Με τη βοήθεια των ειδικών, επιχειρήσαμε να βρούμε με ποιον τρόπο αποτυπώνονται στο σώμα τα συναισθήματά μας και σας παρουσιάζουμε τι ανακαλύψαμε.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η συναισθηματική μας κατάσταση δεν αφήνει ανεπηρέαστο το σώμα μας, αφού ενεργοποιεί το καρδιαγγειακό, το μυοσκελετικό και το νευροενδοκρινικό σύστημα του οργανισμού μας.
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Aalto στη Φινλανδία, θέλοντας να κάνουν ένα βήμα παρακάτω, αποτύπωσαν τα μέρη του σώματος που ενεργοποιούν ορισμένα συναισθήματα (ευτυχία, έρωτας, υπερηφάνεια, θυμός, φόβος, άγχος, ντροπή, αηδία, περιφρόνηση, αιφνιδιασμός, ζήλια, λύπη, κατάθλιψη, αδιαφορία).
Από τα ευρήματα, που δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academies of Sciences», η πιο εντυπωσιακή διαπίστωση αφορούσε το γεγονός ότι τα συναισθήματά μας επιφέρουν μια σειρά από σωματικές αντιδράσεις που είναι κοινές για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως καταγωγής και φύλου, και οι οποίες συνδέονται με την προσπάθειά μας για επιβίωση.

Ο χάρτης του σώματος
Ο αντίκτυπος των συναισθημάτων στο σώμα μας.

1 Κεφάλι
Πανταχού παρόν στα περισσότερα συναισθήματα το κεφάλι. Σημαντικός είναι ο ρόλος των δακρύων και των μυϊκών συσπάσεων του προσώπου. Η υψηλότερη ενεργοποίηση παρατηρείται στα συναισθήματα χαράς, ενώ η χαμηλότερη στην αδιαφορία και την κατάθλιψη. Στην ντροπή συμμετέχουν ιδιαίτερα τα μάτια και στον θυμό τα μάγουλα.

2 Λαιμός
Με εξαίρεση την κατάθλιψη και την αδιαφορία, τα υπόλοιπα συναισθήματα αφήνουν έντονη γεύση στον λαιμό. Υψηλή δραστηριότητα παρατηρείται στα συναισθήματα της αηδίας και της αγάπης, όπου οι αισθήσεις της γεύσης και της οσμής παίζουν καθοριστικό ρόλο.

3 Στήθος
Αποτελεί μια περιοχή του σώματος που ενεργοποιείται -και μάλιστα έντονα- στα περισσότερα συναισθήματα. Αλλαγές στην αναπνοή και τον καρδιακό ρυθμό παρατηρούνται στον θυμό, την ευτυχία, το άγχος, την αγάπη και την περηφάνια.

4 Στομάχι-κοιλιά
Τα αρνητικά συναισθήματα (θυμός, αηδία, άγχος, φόβος) δένουν κόμπο το στομάχι μας. Το αποτύπωμά τους, όμως, αφήνουν και τα καλά συναισθήματα, όπως ο έρωτας, που ως γνωστόν
«… περνάει από το στομάχι».

5 Άνω άκρα
Τα κινητοποιεί πρωτίστως ο θυμός, δευτερευόντως η ευτυχία και ο έρωτας και ακολούθως σε αρκετά μικρότερο βαθμό ο φόβος, η αηδία και η περηφάνια. Η χαμηλότερη ενεργοποίηση παρατηρείται στη λύπη και την κατάθλιψη.

6 Κάτω άκρα
Συγκριτικά με τα υπόλοιπα μέρη του σώματος, ελάχιστα συναισθήματα φαίνεται πως μπορούν να επηρεάσουν τα κάτω άκρα. Η χαμηλότερη δραστηριότητα παρατηρείται στις περιπτώσεις της λύπης, του αιφνιδιασμού, του άγχους, της κατάθλιψης και της ντροπής.

7 Όλο το σώμα
Από όλα τα συναισθήματα μόνο η χαρά φαίνεται ότι ενεργοποιεί ολόκληρο το σώμα. Αντίθετα, μειωμένη δραστηριότητα παρατηρείται στην κατάθλιψη, όπου επικρατεί το γενικότερο αίσθημα κενού ή ανηδονίας.

Υπό την επήρεια 13 συναισθημάτων

Θυμός «Πιάστηκαν στα χέρια»
Το συναίσθημα της οργής γίνεται αισθητό στο πάνω μέρος του σώματος και κυρίως στην περιοχή του θώρακα και των χεριών. Με έναν αυτοματοποιημένο τρόπο ενεργοποιείται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, διέγερση που μας προετοιμάζει για καβγά και μάχη. Οι πνεύμονες διαστέλλονται και οι αναπνοές γίνονται περισσότερες και βαθύτερες, ώστε, αν χρειαστεί, να μπορέσουμε να εισπνεύσουμε επιπλέον οξυγόνο. Επίσης, η καρδιά χτυπά πιο γρήγορα για να τροφοδοτήσει με περισσότερο αίμα τους μυς των άκρων και ειδικά των χεριών, που παρουσιάζουν υπερκινητικότητα για να μπορέσουν να αντιδράσουν.

Φόβος «Μου κόπηκαν τα πόδια»
Μπροστά σε μια φοβερή απειλή, την οποία το άτομο διαπιστώνει ότι είναι ανήμπορο να αντιμετωπίσει, όπως για παράδειγμα υπό τον κίνδυνο επίθεσης ενός άγριου ζώου, εξάπλωσης φωτιάς ή πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος, το σώμα παίρνει μια παθητική στάση. Οι σφυγμοί και η θερμοκρασία του πέφτουν, οι αναπνοές αραιώνουν και γίνονται κοφτές, η κοιλιά σφίγγεται, τα πόδια παραλύουν και επιπλέον η ικανότητα αντίληψης μειώνεται. Με λίγα λόγια, μπλοκάρει το νευρικό μας σύστημα, ολόκληρο το σώμα παγώνει και γι? αυτό αδυνατούμε να αντιδράσουμε.

Αιφνιδιασμός «Πήγε η καρδιά μου στην Κούλουρη»
Το ξάφνιασμα, δηλαδή ο τρόμος που διαρκεί ελάχιστα δευτερόλεπτα, προκαλεί έντονη αναστάτωση στην εγκεφαλική μας λειτουργία, καθώς και στην περιοχή του θώρακα. Εξαιτίας του αιφνιδιασμού που δέχεται το νευρικό και ορμονικό μας σύστημα, στιγμιαία παγώνουν τα αντανακλαστικά μας, ανεβαίνουν απότομα οι παλμοί της καρδιάς, ενώ παράλληλα εμφανίζεται ταχύπνοια.

Ντροπή «Έγινε παντζάρι»
Όταν ντρεπόμαστε ή βρισκόμαστε σε αμηχανία, το ορμονικό και το αυτόνομο νευρικό σύστημα κινητοποιούνται και συνδυαστικά με την έκκριση αδρεναλίνης προκαλείται αύξηση της ροής του αίματος. Το παράδοξο είναι ότι η κυκλοφορία του αίματος είναι εντονότερη στο πρόσωπο και ειδικότερα στα μάγουλα, τα αφτιά και τη μύτη. Στα σημεία αυτά ρέει περισσότερο αίμα και έτσι το πρόσωπό μας κοκκινίζει. Επιπλέον, οι κόρες των ματιών διαστέλλονται, ενώ επιταχύνεται η αναπνοή και ο καρδιακός παλμός.

Έρωτας «Αρρώστησε από έρωτα»
Πρόκειται για ένα από τα ισχυρότερα συναισθήματα που μπορούμε να αισθανθούμε. Η ερωτική έλξη κινητοποιεί όλες τις αισθήσεις και με εξαίρεση τα πόδια -από τα γόνατα και κάτω- αποτυπώνεται σχεδόν σε ολόκληρο το σώμα. Τα χέρια είναι ένα από τα πιο ενεργά σημεία του σώματος, αφού κινητοποιούνται με την επαφή, το χάδι και την αγκαλιά. Ο οργανισμός αναγνωρίζει τον έρωτα ως μια κατάσταση στρες και αντιδρά ανάλογα: η καρδιά ανεβάζει παλμούς (εξού και η έκφραση «Η καρδιά μου χτυπά τρελά») και το αυτόνομο νευρικό σύστημα προκαλεί έκκριση επινεφρίνης, αντίδραση που διακόπτει ή επιβραδύνει διεργασίες, όπως αυτήν του πεπτικού συστήματος, ώστε ο οργανισμός να επικεντρωθεί στην κατάσταση άγχους. Επίσης, το ορμονικό σύστημα «χτυπά κόκκινο». Οι ορμόνες (ντοπαμίνη, σεροτονίνη, αδρεναλίνη, ωκυτοκίνη, σωματοτροπίνη, ενδορφίνες), που δρουν στον εγκέφαλο, δημιουργούν μια κατάσταση ευφορίας και σε έναν βαθμό επηρεάζουν και τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Τέλος, οι φερομόνες ασκούν επίδραση στην οσφρητική επικοινωνία, που κατέχει σπουδαίο ρόλο στην ερωτική έλξη.

Λύπη «Έχω ένα βάρος στο στήθος»
Όταν βιώνουμε μια κατάσταση έντονης στενοχώριας (π.χ. την απώλεια ενός αγαπημένου μας προσώπου, το τέλος μιας σχέσης, την απόλυση), νιώθουμε ένα σφίξιμο ή ένα βάρος στο στήθος. Στις περιπτώσεις αυτές κλείνουν οι βρόγχοι και η αναπνοή δυσχεραίνεται σε μεγάλο βαθμό, ώστε νιώθουμε την ανάγκη να παίρνουμε βαθιές και παρατεταμένες αναπνοές και συχνά να αναστενάζουμε. Επιπλέον, στο συναίσθημα της θλίψης παρατηρείται μια έντονη δραστηριότητα στο πρόσωπο και ειδικά στην περιοχή των ματιών. Αυτό συμβαίνει επειδή οι δυσάρεστες καταστάσεις μάς κάνουν υπερευαίσθητους και ευσυγκίνητους, με αποτέλεσμα συχνά να ξεσπάμε σε κλάματα.

Κατάθλιψη «Έχει παγώσει το σώμα»
Η κατάθλιψη μπορεί να μας απομονώσει από κάθε είδους δραστηριότητα ή απόλαυση. Μειώνει τα επίπεδα της ενέργειάς μας σε τέτοιο βαθμό, που αρνούμαστε να συμμετέχουμε σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, για παράδειγμα να βγούμε από το σπίτι, να μιλήσουμε με άλλους ανθρώπους, ακόμη και να φάμε ή να σηκωθούμε από το κρεβάτι. Το αίσθημα της αδιαφορίας για όσα συμβαίνουν στο περιβάλλον διαρκώς μεγαλώνει και οδηγεί το σώμα σε πλήρη ακινησία. Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι υποφέρουν από κατάθλιψη καταλαμβάνονται από μια γενικότερη αίσθηση αδυναμίας, η οποία είναι εντονότερη στα άκρα.

Άγχος «Νιώθω φτερούγισμα στο στομάχι»
Η ενεργοποίηση του νευρικού συστήματος κινητοποιεί ουσιαστικά και το πεπτικό μας σύστημα, που θεωρείται ο δεύτερος εγκέφαλος του σώματος και είναι από τα συστήματα του οργανισμού που επηρεάζονται έντονα από τα συναισθήματά μας. Έτσι εξηγείται, άλλωστε, το γεγονός ότι σε καταστάσεις έντονου στρες μπορεί να έχουμε μικρές διάρροιες ή τάση για εμετό. Επίσης, η υπερδραστηριότητα του νευρικού συστήματος κάνει τα χέρια μας να ιδρώνουν, ενώ μπορεί να προκαλέσει και ανατριχίλα.

Ευτυχία «Πετάω στα σύννεφα»
Ο ευτυχισμένος άνθρωπος βρίσκεται σε διέγερση. Όλες οι αισθήσεις λειτουργούν στον υπερθετικό βαθμό, ενώ ο οργανισμός «πλημμυρίζει» από το αίσθημα της απόλυτης ικανοποίησης. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει η έκκριση της ορμόνης σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Είναι η χημική ουσία που μας προκαλεί ευφορία, τονώνει την κίνηση του σώματος, επηρεάζει τη σεξουαλική μας διάθεση και συγχρόνως ενισχύει τις διανοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου. Με λίγα λόγια, δίνει φτερά στο σώμα και την ψυχή. Σε μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης συσχετίζονται με την εμφάνιση κατάθλιψης, επιθετικής συμπεριφοράς και ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών.

Αδιαφορία «Δεν μου καίγεται καρφί»
Η έλλειψη ενδιαφέροντος για οτιδήποτε συμβαίνει στο περιβάλλον στο οποίο ζούμε κατά κάποιον τρόπο ναρκώνει τις αισθήσεις μας, περιορίζει την κινητικότητα του σώματος σε σημαντικό βαθμό και είναι φυσικό επακόλουθο να ελαχιστοποιεί την έκφραση των συναισθημάτων μας.

Ζήλια «Έχει μάτι φθονερό»
Μαζί με τον έρωτα ανήκει στα πιο ισχυρά συναισθήματα που μπορούμε να νιώσουμε. Ακριβώς επειδή, όταν ζηλεύουμε, μας κυριεύει το αίσθημα του ανταγωνισμού και επικρατεί η θέληση της υπερίσχυσης, το σημείο του σώματος που δραστηριοποιείται περισσότερο είναι το κεφάλι. Η εγκεφαλική λειτουργία τονώνεται και οι αισθήσεις οξύνονται. Το κεφάλι κινείται με αγχωτικό ρυθμό, τα μάτια κοιτάζουν γρήγορα προς κάθε κατεύθυνση και τα αφτιά είναι «τεντωμένα», ώστε να μπορούμε να «αλιεύσουμε» πληροφορίες από το περιβάλλον.

Υπερηφάνεια «Φουσκώνει σαν τον κόκορα»
Το σημείο του σώματος όπου αποτυπώνεται εντονότερα το συναίσθημα της υπερηφάνειας είναι ο θώρακας. Όταν θέλουμε να παινευτούμε, ορθώνουμε το ανάστημα, τραβάμε την κοιλιά προς τα μέσα και τους ώμους προς τα πίσω και σπρώχνουμε το στήθος μπροστά. Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι παίρνουμε βαθιές ανάσες και φουσκώνουμε με αέρα το στήθος για να αυξήσουμε τον όγκο του σώματός μας και να δείξουμε ότι είμαστε σπουδαίοι.

Αηδία «Ανακατεύεται το στομάχι μου»
Το αίσθημα της έντονης δυσαρέσκειας και αποστροφής ενεργοποιεί το πεπτικό σύστημα, αλλά και την περιοχή του λαιμού. Αυτό συμβαίνει γιατί αηδιάζουμε (ακόμα και νοερά) με κάτι δυσάρεστο που μυρίζουμε ή γευόμαστε. Η μύτη, η γλώσσα και ο φάρυγγας είναι τα πρώτα όργανα που ανιχνεύουν δυσάρεστες οσμές και γεύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους κινητοποιούν το αντανακλαστικό της ναυτίας και του εμετού.

Η διπλή έλικα

Το 1962 οι James D. Watson και Francis Crick θα τιμηθούν με το βραβείο Νόμπελ για την ανακάλυψη και την μελέτη της δομής του DNA. O ίδιος ο Watson αναφέρει χαρακτηριστικά στο βιβλίο του «Η διπλή έλικα»:

«Ο Francis και εγώ στεκόμασταν από πάνω της (την αδερφή του Watson) ενώ εκείνη δακτυλογραφούσε το άρθρο των εννιακοσίων λέξεων που άρχιζε ως εξής: “Επιθυμούμε να προτείνουμε μια δομή για το άλας του δεοξυριβονουκλεϊκού οξέος (D.N.A.)

H δομή αυτή έχει καινούργια χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν μεγάλο βιολογικό ενδιαφέρον”. Την Τρίτη το χειρόγραφο στάλθηκε στο γραφείο του Bragg και την Τετάρτη 2 Απριλίου έφυγε προς τους εκδότες του “Nature”...».

Τελικά, το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 25 Απριλίου του 1953, και ήταν το σημαντικότερο γεγονός της βιολογίας μετά το βιβλίο του Δαρβίνου.

Η δομή του DNA

Το δε(σ)οξυριβο(ζο)νουκλεϊ(νι)κό οξύ (Deoxyribonucleic acid - DNA) είναι ένα νουκλεϊκό οξύ που περιέχει τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν τη βιολογική ανάπτυξη όλων των κυτταρικών μορφών ζωής και των περισσοτέρων ιών. Το DNA συνήθως έχει τη μορφή διπλής έλικας.

Πρόκειται για μια μεγαλομοριακή ένωση που συγκροτείται από αζωτούχες-πρωτεϊνικές βάσεις, φωσφορικές ρίζες και ένα σάκχαρο με πέντε άτομα άνθρακα (πεντόζη), την δε(σ)οξυριβόζη. Στα ευκαρυωτικά κύτταρα ανιχνεύεται κυρίως μέσα στον πυρήνα του κυττάρου αλλά και σε μερικά άλλα οργανίδια, όπως τα μιτοχόνδρια και τα πλαστίδια, επιτρέποντάς τους να αναπαράγονται αυτόνομα.

Η διαμόρφωση των μεγάλων μορίων του DNA στο χώρο έχει τη μορφή δύο επιμήκων αλυσίδων, οι οποίες συστρέφονται ελικοειδώς μεταξύ τους. Οι αζωτούχες βάσεις στο DNA είναι τέσσερις:

Αδενίνη (A)
Θυμίνη (T)
Γουανίνη (G)
Κυτοσίνη (C)


Οι αζωτούχες βάσεις, ανάλογα με την σειρά αλληλουχίας τους σε τριάδες, κωδικοποιούν το μήνυμα για τη σύνθεση των αμινοξέων του κυττάρου στα ριβοσώματα. Εκεί τα αμινοξέα συνδυάζονται, με τη σειρά κατά την οποία μεταφέρθηκαν στο ριβόσωμα και συντίθενται έτσι οι διαφορετικές πρωτεΐνες.

Το σύνολο των μορίων DNA που υπάρχουν σε ένα κύτταρο αποτελούν το γενετικό υλικό του. To DNA είναι ο φορέας των γενετικών πληροφοριών του κυττάρου, όχι μόνον με την έννοια της μεταβίβασης χαρακτηριστικών, αναλλοίωτων από γενεά σε γενεά, αλλά και της ρύθμισης της φυσιογνωμίας εξειδίκευσης κάθε κυττάρου για την επιτέλεση των ιδιαίτερων λειτουργιών του. Επίσης, το DNA επιτρέπει τη δημιουργία γενετικής ποικιλότητας, υφιστάμενο μεταλλάξεις.

Η ιστορία της έρευνας γύρω από το DNA

Η ανακάλυψη ότι το DNA είναι ο φορέας της γενετικής πληροφορίας είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς επιστημονικών ερευνών που διήρκεσε πολλά χρόνια. Ενώ η ύπαρξη του στον πυρήνα των κυττάρων πιστοποιήθηκε ήδη από το 1869, ήταν στα μέσα του 20ου αιώνα που οι ερευνητές ξεκίνησαν να υποθέτουν ότι μπορεί να αποθηκεύει γενετική πληροφορία.

Τα νουκλεϊκά οξέα ανακαλύφθηκαν το 1869 από τον Φρίντριχ Μίσερ. Ο Μίσερ ανακάλυψε μέσα σε πυρήνες κυττάρων την ύπαρξη μιας ουσίας με συγκεκριμένη όξινη αντίδραση. Την ουσία αυτή ονόμασε νουκλεΐνη (από το λατινικό nucleus που σημαίνει πυρήνας). Λίγο αργότερα απομόνωσε από το σπέρμα σολωμού δείγμα της ουσίας που σήμερα αποκαλούμε DNA και το 1889 ο μαθητής του Ρίτσαρντ Άλτμαν την ονόμασε νουκλεϊκό οξύ.

Την ίδια περίπου εποχή ο μοναχός Γκρέγκορ Μέντελ ανακάλυπτε τους νόμους της Γενετικής. Πέρασαν όμως 75 χρόνια προκειμένου να φανεί ότι η ανακάλυψη του Μίσερ αποτελούσε τη μοριακή βάση της ανακάλυψης του Μέντελ.

Το κεντρικό δόγμα της μοριακής βιολογίας

Το Κεντρικό Δόγμα της Μοριακής Βιολογίας είναι μια αναπαράσταση των πιθανών τρόπων ροής της γενετικής πληροφορίας. Ο όρος προτάθηκε για πρώτη φορά το 1958 από τον Φράνσις Κρικ. Τα πρώτα χρόνια χρήσης του όρου, οι ερευνητές γνώριζαν τους εξής πιθανούς τρόπους ροής της γενετικής πληροφορίας:

1. Αντιγραφή του DNA.

2. Μεταγραφή, μεταφορά δηλαδή της γενετικής πληροφορίας από μορφή DNA σε μορφή αγγελιοφόρου RNA (mRNA).

3. Μετάφραση, έκφραση δηλαδή της πληροφορίας στη γλώσσα των αμινοξέων (πρωτεΐνες), με βάση το γενετικό κώδικα.

Κατά συνέπεια, το κεντρικό δόγμα της μοριακής βιολογίας περιγράφεται στο επόμενο διάγραμμα:


Στις μέρες μας, οι ερευνητές της Βιολογίας γνωρίζουν ότι υπάρχουν επιπλέον τρόποι ροής της γενετικής πληροφορίας. Πιο συγκεκριμένα, έχουν εντοπιστεί ορισμένοι ιοί που έχουν ως γενετικό υλικό RNA και χρησιμοποιούν ένα ειδικό ένζυμο, την αντίστροφη μεταγραφάση, προκειμένου να χρησιμοποιήσουν αυτό το RNA και να συνθέσουν DNA. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι σε κάποιους ιούς το RNA μπορεί να αυτοδιπλασιάζεται.

Έτσι, σήμερα, το κεντρικό δόγμα της μοριακής βιολογίας περιγράφεται στο επόμενο διάγραμμα:

Σύμφωνα λοιπόν με το κεντρικό δόγμα, η γενετική πληροφορία ρέει από τα νουκλεϊκά οξέα (το DNA και RNA) προς τις πρωτεΐνες.

Τα μιτοχόνδρια και οι χλωροπλάστες

Εκτός από τον πυρήνα τα μιτοχόνδρια και οι χλωροπλάστες έχουν DNA. Το γενετικό υλικό των μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών περιέχει πληροφορίες σχετικές με τη λειτουργία τους, δηλαδή σχετικά με την οξειδωτική φωσφορυλίωση και τη φωτοσύνθεση αντίστοιχα, και κωδικοποιεί μικρό αριθμό πρωτεϊνών.

Οι περισσότερες όμως πρωτεΐνες, που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία των μιτοχονδρίων και των χλωροπλαστών, κωδικοποιούνται από γονίδια που βρίσκονται στο DNA του πυρήνα. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι τα οργανίδια αυτά δεν είναι ανεξάρτητα από τον πυρήνα του κυττάρου και για το λόγο αυτό χαρακτηρίζονται ως ημιαυτόνομα.



Το μιτοχονδριακό DNA στους περισσότερους οργανισμούς είναι κυκλικό μόριο. Κάθε μιτοχόνδριο περιέχει δύο έως δέκα αντίγραφα του κυκλικού μορίου DNA. Σε ορισμένα όμως κατώτερα πρωτόζωα είναι γραμμικό. Το ζυγωτό των ανώτερων οργανισμών περιέχει μόνο τα μιτοχόνδρια που προέρχονται από το ωάριο. Επομένως, η προέλευση των μιτοχονδριακών γονιδίων είναι μητρική.

Το γενετικό υλικό των ιών

Οι ιοί περιέχουν ένα μόνο είδος νουκλεϊκού οξέος, το οποίο μπορεί να είναι DNA ή RNA. To DNA των ιών μπορεί να είναι μονόκλωνο ή δίκλωνο, γραμμικό ή κυκλικό. Οι RNA ιοί έχουν συνήθως γραμμικό RNA (σε σπάνιες περιπτώσεις είναι κυκλικό), το οποίο μπορεί να είναι μονόκλωνο ή δίκλωνο.

Οι ιοί διπλασιάζονται ανάλογα με το είδος του γενετικού υλικού. Αν το γενετικό υλικό είναι δίκλωνο DNA, η αντιγραφή του γίνεται από τον μηχανισμό του ξενιστικού κυττάρου, ενώ αν είναι μονόκλωνο κυκλικό DNA τότε ένα κυτταρικό ένζυμο συνθέτει μια συμπληρωματική αλυσίδα. Έτσι, ο μονόκλωνος κύκλος γίνεται δίκλωνος και συνεχίζεται η αναπαραγωγή του με τη δίκλωνη μορφή. Μετά από λίγο καιρό ορισμένοι κύκλοι αρχίζουν να συνθέτουν και μονόκλωνους κύκλους που εξελίσσονται σε πλήρεις ιούς.

Οι RNA ιοί, επειδή όπως είναι γνωστό το κύτταρο δε διαθέτει μηχανισμούς για τη σύνθεση RNA από RNA ή DNA από RNA, έχουν εξελιχθεί ώστε να διαθέτουν το απαιτούμενο ένζυμο για τον διπλασιασμό του γενετικού τους υλικού. Ο ιός της πολιομυελίτιδας, για παράδειγμα, λειτουργεί ως εξής: όταν ο ιός μολύνει ένα κύτταρο, το RNA του λειτουργεί σαν μήνυμα για τη σύνθεση του ενζύμου διπλασιάση που μπορεί να αντιγράψει το RNA του ιού συνθέτοντας αρχικά μια συμπληρωματική αλυσίδα RNA και έπειτα καινούργιες αλυσίδες RNA του ιού.

Πιο περίπλοκη είναι η διαδικασία διπλασιασμού των ρετροϊών. Οι ρετροϊοί είναι μια κατηγορία RNA ιών που προκαλούν καρκίνο στα ζώα και στον άνθρωπο. Εκτός από μονόκλωνο RNA περιέχουν και ένα ένζυμο, την αντίστροφη μεταγραφάση, που μπορεί να συνθέσει DNA με μήτρα το RNA. Μαζί με τo RNA ενός τέτοιου ιού εισέρχεται στο κύτταρο και η αντίστροφη μεταγραφάση.

To ένζυμο συνθέτει μια αλυσίδα DNA συμπληρωματική με τo RNA και δημιουργείται έτσι ένα υβρίδιο DNA-RNA. Κατόπιν παράγεται και η δεύτερη αλυσίδα DNA. Με αυτόν τον τρόπο το κύτταρο αποκτά τον ιό με τη μορφή δίκλωνου DNA. To DNA αυτό μπορεί να ενωθεί με τo DNA των χρωμοσωμάτων του κυττάρου, συνιστώντας με αυτόν τον τρόπο αιτία μεταμόρφωσης των φυσιολογικών κυττάρων σε καρκινικά.

Πολεμιστές και Τύραννοι

“Δώσε σε ένα άνθρωπο μια μορφή εξουσίας και θα δεις τον χαρακτήρα του” Γνωμικόν
τόξα βέλη
Τα χαρακτηριστικά των μικρών και μεγάλων τυράννων:
Έχουν μια μορφή εξουσίας, κάνουν κατάχρηση εξουσίας, ολοκληρωτικό κακό χαρακτήρα, εξασκούν απρόκλητη βία, μεγάλη σπουδαιοφάνεια και σοβαροφάνεια, φιλαυτία , λαγνεία, μανιακό εγωισμό και ψυχωτικές υπερβολικές εμμονές, απληστία και διαφθορά .Είναι πάντοτε δουλικοί με τους “ανωτέρους” γλύφτες ειδικά αν πρόκειται να κερδίσουν κάτι, και βάρβαροι επιδεικτικοί με τους “κατωτέρους”. Ο κόσμος είναι γεμάτος από δαύτους σε όποια θέση και να βρίσκονται.

Οι πολεμιστές τους αντιμετωπίζουν πάντοτε με αυτοπειθαρχία παρατήρηση αυτοπαρατήρηση, καταγραφή θέληση υπομονή επιμονή και έχουν συγκεκριμένη ενεργειακή πάστα και δομή. Είναι λίγοι πάντα αλλά ικανοί και αρκετοί.
Το να είσαι άψογος δεν είναι θέμα ηθικής αλλά επιβάλει την σωστή χρήση της ενέργειας. Ούτε χρειάζεται να είσαι τέλειος που είναι μια άλλη μορφή εγωισμού και ναρκισσισμού. Απλώς κάνεις το καλύτερο που μπορείς σύμφωνα με τα μέσα που σου έχουν δοθεί.
Οι πολεμιστές μελετούν τις στρατηγικές τους. Καταγράφουν όλα όσα κάνουν και μετά αποφασίζουν τι μπορεί να αλλάξει προκειμένου να ξεκουραστούν από άποψη δαπάνης ενέργειας και το πετούν.
Κάνουν ένα κατάλογο που περιλαμβάνει τα πάντα και τις πιο ασήμαντες ασχολίες και δραστηριότητες,.
Έτσι ο πολεμιστής ποτέ δεν κάνει κάτι άσκοπα και χωρίς να το έχει εξετάσει προσεχτικά και να αναλάβει την ευθύνη και της πιο μικρής πράξης. Είναι έτοιμος “στο εδώ και τώρα”.
Η μέθοδος αυτή αποτελεί τα έξι στοιχεία της πολεμικότητας.Τα πέντε από αυτά, έλεγχος, πειθαρχία, μακροθυμία, χρονισμός και θέληση αφορούν τον κόσμο του πολεμιστή . Το έκτο, ο χρονισμός και το σπάσιμο του φράγματος, είναι ο απρόβλεπτος παράγων στα τούνελ συγχρονικότητος και παραλλήλων συμπάντων.
Το πρόβλημα των μεθόδων αντιμετώπισης των μικρών τυράννων είναι πάντοτε ένα πρόβλημα λυγίσεως ενός κουταλιού ή ενός τόξου. Το λυγίζεις με την εσωτερική όραση και ματιά. Λυγίζεις ο ίδιος, χωρίς να σπάς, ΤΟΞΟ και ΒΕΛΟΣ είσαι όπου στοχεύσεις και πας καθώς σαν σαϊτιά πετάς.

Φίλε μου, σε αγαπώ!


Η φιλία είναι συμμετοχή.

Η συμμετοχή μπορεί να φαίνεται δύσκολη, γιατί προϋποθέτει δόσιμο ενέργειας, όμως...

…όταν βρέθηκα σε μια δύσκολη κατάσταση και οι φίλοι μου με αγκάλιασαν, τότε το κατάλαβα...

Αυτή η λίγη ενέργεια που είχα βάλει για τη φιλία είχε επιστρέψει στο πολλαπλάσιο!

Η αγάπη πολλαπλασιάζεται!
Δεν είμαι τέλειος, αλλά αγαπώ τον εαυτό μου.
Και φίλοι μου δεν είναι τέλειοι, αλλά τους αγαπάω κι έτσι.

Η φιλία είναι συμμετοχή. Συμμετέχω, είμαι ένα, μια ομάδα. Μια ομάδα που έχει κοινά σχέδια, μοιράζεται ίδια συναισθήματα και κάνει κοινές δράσεις.

Τώρα, όποτε χρειαστεί να βάλω λίγη ενέργεια για να αγκαλιάσω τον φίλο μου, θα το ξέρω, θα θυμηθώ όπως νιώθω τώρα, που οι φίλοι μου με αγκαλιάζουν...
Αυτή είναι έμπρακτη αγάπη.

Φίλε μου, σε ευχαριστώ!

Πάντα με το μέρος μου

Κοιτάζοντας πίσω με τα μάτια μιας ευρύτερης επίγνωσης ένα ένα τα κατώφλια της ζωής μου, συνειδητοποιώ ότι η Ζωή ήταν πάντα με το μέρος μου.

Κάθε φορά που δυσανασχέτησα για τα τεκταινόμενα, γιατί εγώ αλλιώς τα ήθελα κι αλλιώς έγιναν, κοιτάζοντας από απόσταση αντιλαμβάνομαι τώρα εκ των υστέρων, ότι ήταν το καλύτερο για μένα.
Κάθε φορά που μου έφερε δυσκολίες και εμπόδια και μοναξιά και οικονομικά αδιέξοδα αντιλαμβάνομαι τώρα εκ των υστέρων, ότι αυτό με θωράκισε ώστε να μη με αγγίζει τίποτα απ’όλα αυτά, και να τα αντιμετωπίζω χωρίς φόβο.
Ακόμα και την τελευταία φορά που μου έφερε το ολοκληρωτικό γκρέμισμα – απ’το οποίο παλεύω ακόμα να επιβιώσω παρά τα φαινόμενα – αντιλαμβάνομαι εκ των υστέρων, ότι κι αυτό ακόμα, για το καλό μου ήταν, είναι …

Η Ζωή με ένα θαυμαστό τρόπο μου έχει προσφέρει πάντα την καλύτερη εκδοχή σε κάθε τι, ακόμα και τις φορές που η καλύτερη εκδοχή ήταν η χειρότερη…
Η χειρότερη για την προσωπικότητα, όχι και για την Ψυχή.

Στα μεγάλα σταυροδρόμια της πορείας μου αλλά και στα πιο ασήμαντα μικροπράγματα, ένα μαγικό, αόρατο χέρι ήταν εκεί και διεύθυνε την ορχήστρα. Και συνεχίζει.

Η περπέτεια της αναζήτησης της συνειδητότητας στους εξωτερικούς καθημερνούς δρόμους των προκλήσεων, αλλά και στους εσωτερικούς ψυχικούς χάρτες συνεχίζουν να εμπλέκονται μαγικά όπως η αράχνη υφαίνει τόσο δεξιοτεχνικά τον ιστό της.
Κι εγώ, σχεδόν αμέτοχος – κι αυτό είναι το εκπληκτικό – με τα μάτια της Ψυχής ορθάνοιχτα και με έντονη εσωτερική παρουσία, παρατηρώ μ’ ευγνωμοσύνη απέραντη αλλά και περιέργεια συγχρόνως, τα όσα εξελίσσονται σα να μην είμαι εγώ, σα να μην πρόκειται για μένα!

Ενώ ταυτόχρονα συνειδητοποιώ ότι η ζωή ήταν και είναι πάντα με το μέρος μου!

Μην φοβάστε την Αλήθεια

Κάμποσοι χρησιμοποιούν την αλήθεια εγωιστικά και υπερφίαλα, σαν τρόπο εκδίκησης, για να αποδείξουν ότι έχουν δίκιο, για να νοιώσουν ανώτεροι, για να κάνουν του άλλους να νοιώσουν κατώτεροι. Όμως αν συμβαίνει αυτό τότε η αλήθεια τους δεν είναι ολόκληρη, άρα δεν είναι αλήθεια. Και η πραγματική αλήθεια έχει άλλο προορισμό.
Θα επαναλάβω το περίφημο παράδειγμα του GPS, ξέρετε, της συσκευής που χρησιμοποιείται, κυρίως στα μέσα μεταφοράς, για να μας δείξει το δρόμο. Το GPS λοιπόν, όπως όλοι μας, αναζητά την αλήθεια για να την χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο.
Η αλήθεια του GPS αποτελείται από δύο μέρη, α) το μέρος που βρισκόμαστε, που το διαβάζει από δορυφόρους και β) το μέρος που θέλουμε να πάμε, πληροφορία που εισάγουμε εμείς. Με αυτές τις δύο αλήθειες το GPS μας δίνει πιθανές λύσεις για το πως θα πάμε εκεί που θέλουμε, αν φυσικά το έχουμε ενημερώσει σωστά.
Δεν θα μας βάλει ποτέ τις φωνές, εκτός από κάτι καινούρια που μιμούνται την ανθρώπινη προσωπικότητα, απλά θα μας πει πως θα πάμε εκεί που θέλουμε και ακόμα αν πάρουμε λάθος δρόμο απλά θα μας διορθώσει.
Η αλήθεια λοιπόν είναι το εργαλείο για να διορθώσουμε αυτά που δεν πάνε καλά ακόμα. Δεν έχει κανένα άλλο σκοπό και λόγο ύπαρξης. Και για αυτό χρειάζεται να μάθουμε να την βλέπουμε κατάματα και να την χρησιμοποιούμε συνεχώς.
Τώρα, ο συνηθισμένος τρόπος χρήσης, σαν όπλο ή σαν τρόπος αποφυγής της πραγματικότητας, έχει μόνο παρενέργειες και ο κύριος λόγος για αυτό είναι διότι εκλαμβάνει σαν αλήθεια κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι.
Αν, για παράδειγμα, εντοπίσεις ένα σφάλμα σε κάποιον και τον προειδοποιήσεις για αυτό ώστε να βρει τι πρέπει να κάνει για να το διορθώσει, τότε είναι αλήθεια, αν τον κάνεις να νοιώσει άσχημα για αυτό, τότε δεν είναι αλήθεια.
Αν χρησιμοποιήσει τη γνώση που έχεις για να νοιώσεις ανωτερότητα απέναντι σε κάποιους άλλους τότε χρησιμοποιείς κομμάτι της γνώσης αυτής και όχι ολόκληρη και αυτό δεν είναι αλήθεια.
Την μισή αλήθεια, δηλαδή την πλαστή ή την φτηνή απομίμηση, χρησιμοποιούν κυρίως τα μέσα ενημέρωσης, οι περισσότεροι πολιτικοί, τα δικαστήρια, οι διαφημιστές, οι χρηματιστές και όλοι όσοι θέλουν είτε να κερδίσουν είτε εσύ να χάσεις.
Οπότε εκτός από το να μάθουμε να χρησιμοποιούμε την αλήθεια σαν εργαλείο καλό είναι να μάθουμε να εντοπίζουμε ολόκληρη την αλήθεια εκεί που μας έχουν πει τη μισή, συνήθως ωραιοποιημένη, για να μας ξεγελάσουν.
Και φυσικά η αλήθεια σημαίνει σεβασμός στον εαυτό μας πρώτα και μετά στους άλλους, σημαίνει ότι γνωρίζουμε εμείς την πραγματικότητα πρώτοι, διότι κάποιος ο οποίος ξεγελάει τους άλλους πρέπει πρώτα να ξεγελάσει τον εαυτό του για να είναι πιο πειστικός και κατά συνέπεια σημαίνει ότι έχοντας τη σωστή πληροφορία έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε τις σωστές κινήσεις.
Μία από τις κύριες λειτουργίες της αυτοβελτίωσης είναι, πριν από κάθε προγραμματισμό και επίτευξη στόχων, το καθάρισμα του νου από άχρηστα προγράμματα και λειτουργίες. Και μία από τις άχρηστες λειτουργίες είναι ο εθισμός στη χρήση της μισής αλήθειας πασπαλισμένης με όμορφα κομμάτια από ψέματα, η οποία εκτός από το ότι μας κάνει αναξιόπιστους αποτελεί και φρένο στη δική μας πρόοδο και επιτυχία, διότι μας δίνει ψεύτικες πληροφορίες.
Μη φοβάστε λοιπόν την αλήθεια, είναι αυτή που μας συνδέει με τον κόσμο.

Ένα Σύμπαν από το τίποτε

ena+simpan+apo+to+tipotaΑυτό που επιχειρεί ο Lawrence Krauss είναι να αποδείξει πως, στην περίπτωση του Σύμπαντος, η δημιουργία δεν απαιτεί δημιουργό. Να αποδομήσει, δηλαδή, την κυρίαρχη άποψη, πως από το μηδέν το μόνο που μπορεί να γεννηθεί είναι το μηδέν. Η ιδέα πως δεν είναι δυνατό να μην υπάρχει δημιουργός, η ιδέα του Πρώτου Αιτίου (κατά τον Αριστοτέλη) αντιστοιχεί σε μια προφανή ανάγκη και είναι εξαιρετικά ισχυρή.
Κι αυτό παρ’ όλο που η ερώτηση “ποιος δημιούργησε το δημιουργό” είναι καθόλα βάσιμη στο μέτρο που, όπως το θέτει ο Κράους, δεν υπάρχει καμιά διαφορά “ανάμεσα στο να υποστηρίζεις την ύπαρξη ενός αιώνιου δημιουργού και στο να υποστηρίζεις την ύπαρξη ενός αιώνιου Σύμπαντος χωρίς δημιουργό”. Ο δημιουργός, επομένως, όχι μόνο δεν αποτελεί κανενός είδους απάντηση στο “μεγάλο ερώτημα”, αλλά θα έπρεπε να απορρίπτεται και εξαιτίας του ξυραφιού του Όκαμ, εφόσον η συμπερίληψή του μειώνει την οικονομία της ερμηνείας.
Αυτά, βέβαια, είναι παλιά συζήτηση και τα επιχειρήματα στο φιλοσοφικό πεδίο έχουν αναπτυχθεί εξαντλητικά για χιλιάδες χρόνια. Υπάρχει κάτι καινούργιο, που συνεισφέρει το βιβλίο του Κράους;
Η απάντηση είναι θετική. Στο Ένα Σύμπαν από το Τίποτε μέσα από μια συναρπαστική εξιστόρηση των εξελίξεων στην Μαθηματική Φυσική, την Κβαντική Μηχανική, τη Γενική Σχετικότητα και την Κοσμολογία – και με το σχετικό κόπο – αφομοιώνουμε το δεδομένο πως το μεγαλύτερο μέρος της συμπαντικής ενέργειας βρίσκεται συγκεντρωμένο στο κενό.
Το κενό, όμως, εδώ δεν είναι ο “χώρος ανάμεσα στα πράγματα”, αλλά το πρωταρχικό εκείνο “στοιχείο” από το οποίο προέκυψαν τα πάντα και από το οποίο προκύπτουν τα πάντα, εφόσον είναι δυνατά – ή, μήπως, κι όταν ακόμη δεν είναι; Το κενό, λοιπόν, δεν είναι “σχεδόν άδειο”. Είναι απολύτως κενό.
Ένα απόλυτο κενό, ό,τι καλύτερο ως αντιπρόσωπος του Τίποτε, πλήρες, ωστόσο, ενέργειας. Πλήρες και κενό ταυτόχρονα. Και, όπως δείχνει η σύγχρονη Φυσική, χωρίς αυτό να συνιστά κανενός είδους αντίφαση. Γιατί δεν πρόκειται για “κάτι” με την έννοια που είναι “κάτι” η συνηθισμένη υλοενέργεια του Σύμπαντος. Η ριζική δε αλλότητα αυτού του “κάτι” που είναι το “τίποτε”, το απόλυτο και πρωταρχικό κενό εύκολα γίνεται αντιληπτή αν σημειώσουμε πως η ενεργειακή πυκνότητα αυτού του τίποτε παραμένει σταθερή μ’ όλο που το Σύμπαν διαστέλλεται.
Για σκεφτείτε: “κάτι” που διαστέλλεται χωρίς να αραιώνει! Προφανώς αυτό το “κάτι” είναι εντελώς άλλο από όσα μέχρι τώρα γνωρίζουμε. Στην πραγματικότητα, είναι τίποτε. Όπως χαρακτηριστικά το θέτει το θέτει ο Κράους, “η ενεργειακή πυκνότητα στον κενό χώρο παραμένει σταθερή, επειδή στον κενό χώρο δεν υπάρχει το παραμικρό για να αραιωθεί!”.
Αυτό το “κάτι”, που δεν είναι τίποτε, ακόμη καλύτερα που είναι το ίδιο το τίποτε, είναι “προορισμένο”, χωρίς κανένα σχέδιο και χωρίς καμία σκοπιμότητα, να παραγάγει όλα όσα παράχθηκαν και όλα όσα θα παραχθούν. Όσα, πάντως, σήμερα παρατηρούμε παράχθηκαν από μια κβαντική διακύμανση του κενού, απολύτως αστάθμητη κι άσκοπη, που ακολουθήθηκε από μια πληθωριστική διαστολή, στην οποία ο χώρος, που δημιουργήθηκε με τη διακύμανση επεκτάθηκε με υπερφωτεινές ταχύτητες.
O κενός χώρος είναι πολύπλοκος. Μοιάζει με σούπα δυνάμει σωματιδίων που κοχλάζουν, και τα οποία δημιουργούνται σε χρονικά διαστήματα τόσο σύντομα ώστε δεν μπορούμε να τα δούμε άμεσα. Τα δυνάμει σωματίδια υποδηλώνουν μια βασική ιδιότητα των κβαντικών συστημάτων. Στην καρδιά της κβαντικής μηχανικής βρίσκεται ο κανόνας που λέει, πως όταν δεν υπάρχει παρατηρητής, τα πάντα μπορούν να γίνουν.
Τα συστήματα, δηλαδή, συνεχίζουν να εξελίσσονται, έστω και στιγμιαία, ανάμεσα σε όλες τις δυνατές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν επιτρέπονταν. Αυτές οι «κβαντικές διακυμάνσεις» αποκαλύπτουν ένα βασικό χαρακτηριστικό του κβαντικού κόσμου: από το τίποτε μπορεί να παραχθεί κάτι.
Ωστόσο αν λάβουμε υπόψη μας τη σύνθεση κβαντικής μηχανικής και γενικής σχετικότητας, μπορούμε να επεκτείνουμε το επιχείρημα για να υποστηρίξουμε την αναγκαστική δημιουργία του ίδιου του χώρου.
Γιατί, αν τίποτε δεν μπορεί να κινηθεί στον χώρο ταχύτερα από το φως, “ο ίδιος ο χώρος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει”. Και “κάνοντας αυτό που ήθελε”, διαστελλόμενος, δηλαδή, κατά ένα παράγοντα μεγαλύτερο από 1028 μέσα σε ένα ελάχιστο κλάσμα του δευτερολέπτου έγινε όσο απίθανα επίπεδος τον βλέπουμε να είναι σήμερα.
Ας προσέξουμε! Η ιδέα πως το Σύμπαν δημιουργήθηκε από το τίποτε έχει γίνει εξαιρετικά ισχυρή, στο μέτρο που “η παραδοχή ότι το Σύμπαν προέκυψε από το τίποτε οδηγεί ακριβώς στην πρόβλεψη ενός επίπεδου σύμπαντος, ενός σύμπαντος όπου όλα τα σώματα έχουν μηδενική ολική νευτώνεια βαρυτική ενέργεια”.
Γιατί, “σε ένα επίπεδο και μόνο σε ένα επίπεδο σύμπαν, η ολική μέση νευτώνεια βαρυτική ενέργεια κάθε σώματος που κινείται με τη διαστολή, ισούται ακριβώς με μηδέν!”.
Ένα επίπεδο Σύμπαν, το απολύτως απίθανο με γενικούς όρους, αλλά χωρίς αμφιβολία αυτό στο οποίο ζούμε, προβλέπεται επακριβώς εάν και μόνον εάν προϋποθέσουμε πως το Σύμπαν δημιουργήθηκε από το τίποτε. Δεν είναι καταπληκτικό;
Εκτός των άλλων, όμως, τα προηγούμενα οδηγούν και σε μια πρόβλεψη για το μέλλον του σύμπαντος πολύ διαφορετική από αυτήν που μέχρι πρόσφατα είχαμε. Όπως σημειώνει ένα μότο, που αναφέρει κάποια στιγμή ο συγγραφέας: το μέλλον δεν είναι αυτό που ήταν. Σήμερα, λοιπόν, μπορούμε να απαντήσουμε στο πανάρχαιο -ή, τουλάχιστον, τόσο παλιό όσο ο Τ. Σ. Έλιοτ- ερώτημα: Πώς θα τελειώσει το Σύμπαν; Με μια έκρηξη ή με ένα λυγμό;
Με ένα λυγμό θα τελειώσει το Σύμπαν, όπως πολύ πειστικά μας εξηγεί ο Κράους. Πράγμα με μεγάλες επιπτώσεις στον τρόπο που επιτρέπεται να αντιλαμβανόμαστε όλα εκείνα τα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με τη θέση μας στον κόσμο και στο χρόνο, και με όλα όσα άπτονται του νοήματος, αυτής της τόσο ανθρωποκεντρικής ιδέας, που θεωρεί δεδομένη τη μεγάλη μας αξία για το ίδιο το σύμπαν. Ιδέα θρησκευτική εν τέλει, ελάχιστα υποστηριζόμενη από τις σημερινές μας γνώσεις για το σύμπαν και τη ζωή.
Όπως σημειώνει καταληκτικά ο Κράους: “Αν ζούμε σε ένα σύμπαν που η ενέργειά του κυριαρχείται από την ενέργεια του τίποτε, το μέλλον διαγράφεται πράγματι ζοφερό. Σε ό,τι αφορά το μέλλον της ζωής, ένα σύμπαν που κυριαρχείται από την ενέργεια του κενού είναι το χειρότερο απ’ όλα τα σύμπαντα. Είναι βέβαιο ότι σε ένα τέτοιο σύμπαν οποιοσδήποτε πολιτισμός θα εξαφανιστεί, αφού θα εκλείψει η ενέργεια που χρειάζεται για να επιβιώσει. Μετά από μια αδιανόητα μεγάλη περίοδο, κάποια κβαντική διακύμανση ή κάποια θερμική διαταραχή μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία μιας τοπικής περιοχής στην οποία η ζωή θα μπορέσει και πάλι να εξελιχθεί και να ακμάσει. Αλλά κι αυτή θα είναι εφήμερη. Το μέλλον θα κυριαρχείται από ένα σύμπαν το οποίο δεν θα περιέχει τίποτε για να εκτιμήσει το τεράστιο μυστήριό του.
Αν, μάλιστα, η ύλη από την οποία απαρτιζόμαστε δημιουργήθηκε όταν ξεκίνησε ο χρόνος μέσω κβαντικών διαδικασιών, είναι σχεδόν βέβαιο ότι κι αυτή επίσης θα εξαφανιστεί. Στο πολύ, πολύ μακρινό μέλλον, τα πρωτόνια και τα νετρόνια θα διασπαστούν και το Σύμπαν θα προσεγγίσει μια κατάσταση μέγιστης απλότητας και συμμετρίας. Μαθηματικά όμορφο, ίσως, αλλά χωρίς ουσία. Κι αν, μάλιστα, ισχύουν όσα θεωρητικοί των χορδών ισχυρίζονται, ένα σύμπαν σαν το δικό μας, με θετική ενέργεια στον κενό χώρο, δεν μπορεί να είναι ευσταθές. Τελικά, πρέπει να μεταπέσει σε μια κατάσταση στην οποία η ενέργεια του χώρου θα είναι αρνητική και έτσι το Σύμπαν μας θα εξαφανιστεί τόσο απότομα όσο πιθανότατα ξεκίνησε”.

Έτσι απλά

Γινόμαστε αυτό που επανειλημμένα συνηθίζουμε να κάνουμε ή αυτό που μας κατευθύνουν να κάνουμε. Μετά αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα και ενεργούμε ασυνείδητα, βάση του νοητικού μοντέλου που έχουμε κατασκευάσει μέσα από τις εμπειρίες μας.
Γινόμαστε αυτό που επανειλημμένα συνηθίζουμε να κάνουμε ή αυτό που μας κατευθύνουν να κάνουμε. Το πρώτο-είπε ο Αριστοτέλης, το επιβεβαίωσε η νευροεπιστήμη. Μετά αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα και ενεργούμε ασυνείδητα, βάση του νοητικού μοντέλου που έχουμε κατασκευάσει μέσα από τις εμπειρίες μας.
Έτσι, εκεί που στη σύγκριση μιας παπαρούνας με μια μαργαρίτα δεν θα δίναμε κάποιο σημείο υπεροχής/ανωτερότητας, βλέποντας ξαφνικά έναν κήπο γεμάτο μαργαρίτες και μια ολομόναχη παπαρούνα, μας φαίνεται πως είναι μη φυσιολογική, μια εξαίρεση, μια λάθος άποψη, ότι δεν αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα. Kαι όλα αυτά γιατί είναι ξένη ως προς το νοητικό μοντέλο που έχει κατασκευάσει η κοινωνία για μας.
Οι κοινωνίες όμως αλλάζουν και οι πεποιθήσεις που τις διαμορφώνουν αλλάζουν – όλα αλλάζουν εκτός από τον κοινό λόγο. Μόνος αυτός παραμένει σταθερός κατά την πάροδο της ανθρωπότητας. Οι κοινωνίες όμως δεν στηρίζονται εκεί, επομένως τα πρότυπα που κατασκευάζει δεν εξυπηρετούν τον άνθρωπο, αλλά τα άτομα. Έτσι η κοινωνία καταλήγει στη λήθη γιατί ζει και κρίνει πάντα σύμφωνα μόνο το τώρα, επομένως και εγωιστικά ως προς τις επόμενες γενιές.
Αν το σκεφτούμε όμως ιστορικά, έχουμε φτάσει εδώ που έχουμε φτάσει -ως άνθρωποι και ως ποιότητα ζωής- εξαιτίας κάποιον ελάχιστων παπαρούνων, τόσο σπάνιων που τα ονόματα τους χωράνε σ’ένα χαρτί – μπροστά πχ στις 7 δισεκατομμύρια μαργαρίτες που είχαμε μόνο στις αρχές του 2012. Τις μεγάλες αλλαγές – αυτός που έρχεται και κάνει την τομή στον χρόνο και δημιουργεί το πριν και το μετά ΠΑΝΤΑ μια παπαρούνα τις κάνει. Ας το δούμε ιστορικά και επιστημονικά όσο συνεχίζουμε να παίζουμε το βιολί μας …

Χρόνος είναι ο Κρόνος

Χρόνος είναι ο Κρόνος, (Δημιουργός») ένας θεός, ένα ον, που γεννάει παιδιά και τα τρώει.
Όσο υπάρχει η ξεπερασμένη πλέον αντίληψη ότι ο Χρόνος είναι μια ευθεία γραμμή που ξεκινάει από κάπου στο άγνωστο και καταλήγει κάπου αλλού στο μακρινό μέλλον, τόσο θα είναι δύσκολο να ερμηνεύσεις αλλά και να αξιοποιήσεις τις Πνευματικές του Ενεργειακές διαστάσεις του.
Η Θεωρία του Χάους αλλά και η Κβαντική θεωρία αντικαθιστούν την γραμμή -γραμμικός χρόνος- με μια ατέλειωτη πολύπλοκη σχηματική παράσταση Fractal διάστασης. Σε κάθε κλίμακα μεγέθυνσης το Fractal αποκαλύπτει καινούργια σχήματα και νέους ατελείωτους δαιδάλους.
Ποιό απλά, κάθε τι που φαίνεται με την πρώτη ματιά γραμμικό δηλ μια ευθεία μπορεί, αν μελετηθεί σε βάθος να εμφανίζει στροφές, καμπύλες, αραβουργήματα σε Fractal ατελείωτες λεπτομέρειες. Άλλωστε η θεωρία του Χάους αλλά και η Κβαντική λένε ξεκάθαρα πως τίποτε δεν υπάρχει ευθεία στην φύση. Δεν υπάρχουν απλές ευθείες γραμμές. Άρα ο χρόνος πως μπορεί να είναι γραμμικός; Πως μπορεί κάτι τόσο Πνευματικό όπως ο ΧωροΧρόνος να είναι μια ευθεία γραμμή όταν τίποτε δεν είναι γραμμικό;
Κατά τον Heidegger, ο χρόνος δεν είναι ένα πράγμα υπάρχον, αλλά μια εκτύλιξις η οποία γίνεται εις την ενότητα των κινήσεών της. Η κριτική της εννοίας του χρόνου είναι ανάλογος προς την του χώρου. Ο απόλυτος χρόνος, ανεξάρτητος μεταβλητών, είναι φανταστικός και παράλογος. Η κριτική του φαινομενικού χρόνου κατά τον Λεϊβνίτιο είναι όμοια προς την του χώρου. Ο χρόνος αντιμετωπίζεται συμφώνως προς την σκέψη του Αριστοτέλη είναι γενικώς η μετάβασης, η πραγματική διάρκεια του σωματικού κόσμου.
Η διάρκεια ενός σώματος δεν είναι εις τον χρόνο, αλλά, από κοινού με την διάρκεια των άλλων σωμάτων, αποτελεί τον πραγματικό χρόνο. Ο χρόνος, ως πραγματικός, είναι μια όψης της πραγματικής διάρκειας του σωματικού σύμπαντος, από την οποίαν δεν διακρίνεται.
Εις τον Καντ, ο χρόνος είναι ανάλογος προς τον χώρο.“Δεν είναι εμπειρική έννοια, προερχομένη από την εμπειρία τινός”, είναι “μια αναγκαία παράσταση, η οποία ίσταται εις την βάση όλων των διαισθήσεων”. “Δεν είναι μια έννοια, ως λέγεται, παγκόσμιος, αλλά μια καθαρή μορφή της υλικής διαισθήσεως”.
“Ο χρόνος ουδέν άλλο είναι ει μή η μορφή της εσωτερικής αισθήσεως, ήτοι της διαισθήσεως ημών των ιδίων και της εσωτερικής μας καταστάσεως”.
Κατά τον Έγελο, “οι διαστάσεις του χρόνου παρόν, μέλλον, παρελθόν, είναι το γίγνεσθαι ως τοιούτον εις την εξωτερικότητα του”.
Εις την φιλοσοφία των ημερών μας, ο χρόνος εμφανίζεται ενίοτε ως κατηγορία του πραγματικού.
Χρόνος είναι ο Κρόνος, (Δημιουργός») ένας θεός, ένα ον, που γεννάει παιδιά και τα τρώει (….δημιουργεί, δημιουργεί, δημιουργεί, στο άπειρο, δημιουργίες)
Η εικόνα αναπαράγει τη χρονική διαδοχή σαν πραγματικότητα προσωποποιημένη: Κάποιος «θεός-δημιουργός» μεταβάλλει αδιάκοπα το παρόν σε παρελθόν, την ύπαρξη σε ανυπαρξία και τούμπαλιν ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ.

Πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς ύπνο;

Ο ύπνος είναι για όλους μας μια καθημερινή συνήθεια, οπότε είναι πολύ δύσκολο να σκεφτούμε πώς θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτόν.Μπορείτε να όμως φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν δεν κοιμόμασταν;

Τόσο η έλλειψη ύπνου όσο και η αϋπνία είναι αρκετά υποτιμημένα προβλήματα που απασχολούν όμως εκατομμύρια ανθρώπους. Παράλληλα, λίγοι είναι αυτοί που πραγματικά εκτιμούν τα οφέλη του ύπνου για την υγεία μας.

22 ώρες χωρίς ύπνο: Όταν δεν έχει επιτευχθεί το στάδιο REM του ύπνου (ύπνος γρήγορων κινήσεων των ματιών) τη νύχτα, εκδηλώνεται έντονη νευρικότητα και συναισθηματική αστάθεια την επόμενη ημέρα.

28 ώρες χωρίς ύπνο: Μπορεί να βιώσουμε μια έκρηξη δημιουργικότητας. Όταν το μυαλό είναι κουρασμένο, οι σκέψεις δε φιλτράρονται και αυτό μπορεί να απελευθερώσει τη φαντασία.

38 ώρες χωρίς ύπνο: Ο χρόνος που περνά μοιάζει με μαρτύριο. Οι ανησυχίες για τον ύπνο – και την έλλειψή του – πυροδοτούν το άγχος, κάτι που μας εμποδίζει ακόμη περισσότερο να κοιμηθούμε.

42 ώρες χωρίς ύπνο: Συναισθηματική εξάντληση. Το σώμα αντιδρά στην κόπωση και ξεσπάμε σε κλάματα, ώστε να αντισταθμιστεί η ανισορροπία των χημικών ουσιών που υπάρχουν στο σώμα μας.

47 ώρες χωρίς ύπνο: Αρχίζουμε να βλέπουμε οράματα. Η έλλειψη ύπνου θολώνει τη σκέψη, πυροδοτώντας τις παραισθήσεις.

56 ώρες χωρίς ύπνο: Ολόκληρο το σώμα υπολειτουργεί. Οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αποδείξουν τη βιολογική μας ανάγκη για ύπνο, όμως όταν καταφέρνουμε να κοιμηθούμε, η εμπειρία μοιάζει με ένα μικρό θαύμα

Έρχεται το κρέας… του «σωλήνα»

Χάρη στην πρόοδο της επιστήμης σύντομα θα έχουμε τη δυνατότητα να γευτούμε το κρέας… του σωλήνα από βλαστοκύτταρα.
Το τεχνητό κρέας αναμένεται να αποτελέσει το κρέας των χορτοφάγων και των οικολόγων, καθώς χωρίς να απαιτείται η θανάτωση του ζώου οι επιστήμονες θα μπορούν να παραγάγουν μεγάλη ποσότητα κρέατος.

Μάλιστα, σύμφωνα με το περιοδικό «Trends in Biotechnology», κάποια στιγμή στο μέλλον κάθε πόλη και χωριό θα μπορεί να έχει το δικό του εργαστήριο παραγωγής τεχνητού κρέατος.
«Πιστεύουμε ότι το κρέας εργαστηρίου είναι ένα τμήμα του μέλλοντος», σχολίασε η Cor van der Weele, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Wageningen στην Ολλανδία και τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό επίτευγμα δεδομένου ότι η διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση κρέατος είναι μη βιώσιμη, δεδομένου ότι μολύνει το περιβάλλον, ενώ απαιτεί μεγάλη κατανάλωση ενέργειας και άσχημη μεταχείριση για τα ζώα.
Ήδη, οι επιστήμονες βρίσκονται πολύ κοντά στην παραγωγή κρέατος εργαστηρίου. Πέρυσι ο Mark Post, καθηγητής Μηχανικής Ιστών στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ, παρουσίασε το πρώτο χάμπουργκερ εργαστηρίου.