Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2023

Αρχαϊκή Επική Ποίηση: Από την Ιλιάδα στην Οδύσσεια - 6. Το σταυρόλεξο των εσωτερικών διηγήσεων

6. Το σταυρόλεξο των εσωτερικών διηγήσεων


Το δίχτυ των αφηγήσεων στο εσωτερικό της Οδύσσειας είναι εξαιρετικά πυκνό. Φτάνει να σκεφτούμε πως το ένα τρίτο περίπου του έπους καταλαμβάνεται από εσωτερικές διηγήσεις: μικρότερης ή μεγαλύτερης έκτασης, με διαφορετικό περιεχόμενο, με εναλλασσόμενους διηγητές και ακροατές, εκτελεσμένες σε άλλον χώρο και χρόνο. Τούτο σημαίνει ότι, με βάση τις όποιες ομοιότητες και διαφορές τους, οι εσωτερικές διηγήσεις επιδέχονται πιο συστηματική ταξινόμηση, οριζόντια και κάθετη, που μας επιτρέπει να μιλούμε μεταφορικά για σταυρόλεξο.

Το πρώτο (συγκριτικό και διακριτικό) στοιχείο τους είναι το υποκείμενο της εκφοράς τους: ποιος δηλαδή κάθε φορά διηγείται. Ο κατάλογος λοιπόν διηγητών που προκύπτει με τη σειρά εμφάνισης στην πορεία του έπους είναι: Νέστορας, Μενέλαος (συμπληρωματικά και η Ελένη), Οδυσσέας, Εύμαιος. Πρέπει ωστόσο εξαρχής να υπογραμμιστεί ότι ποσοτικά και ποιοτικά υπερέχει κατά πολύ ο διηγητικός ρόλος του Οδυσσέα. Το δεδομένο αυτό επιβεβαιώνει την αρχική υπόθεση ότι ο εξωτερικός αφηγητής (δηλαδή ο ποιητής) συγκεντρώνει στον Οδυσσέα κυρίως την αφηγηματική του προτίμηση, θεωρώντας τον λίγο πολύ αφηγηματικό του εκπρόσωπο. Εξάλλου ο διηγητής Οδυσσέας είναι ο μόνος που ασκεί τον αφηγηματικό του ρόλο και στα δύο μέρη του έπους, τα οποία ορίζουν τον εξωτερικό και τον εσωτερικό του νόστο. Κάτι περισσότερο: ο Οδυσσέας διεκπεραιώνει όχι μόνο γνήσιες αλλά και πλαστές διηγήσεις, επαινείται μάλιστα για τη διπλή αυτή αφηγηματική του δεξιοσύνη από τον Αλκίνοο, τον Εύμαιο αλλά και τη θεά Αθηνά. Στο σημείο όμως τούτο χρειάζεται να οριστούν ακριβέστερα οι δύο τύποι διήγησης (γνήσιας και πλαστής) στους οποίους εξίσου διαπρέπει ο Οδυσσέας.

Κάθε άνθρωπος που κάποτε ήρθε κοντά μας και μας τράβηξε, ζει μέσα μας για πάντα

Ένας δεσμός δεν τελειώνει ποτέ. Έτσι και κάποτε συναντήθηκες, βρέθηκες με κάποιον, βρέθηκες πια για πάντα.

Ο χωρισμός δεν σημαίνει τέλος, σημαίνει γύρισμα σελίδας, σημαίνει μεταμόρφωση ή σημαίνει πως: ξέρεις, δεν μπορώ πια να σε καταλάβω και πρέπει να φύγω. Πρέπει να πάω τόσο μακριά που να σε κατανοήσω.

Οι εποχές των χωρισμών είναι πολύ σκληρές και άρρωστες. Κάνουν πυρετό, πονούν, αγριεύουν. Ποτέ ο άλλος δεν σου είναι πιο ξένος όσο την εποχή που χωρίζετε. Ξένος, άγνωστος, εχθρικός, αισθάνεσαι βάναυσα να σε προδίδει.

Τις ώρες και της πιο μικρής απώλειας οι άνθρωποι κακιώνουν. Γίνονται μνησίκακοι, εκδικητικοί, φτηνοί και ωμοί. Γίνονται χειρότεροι και κατώτεροι απ’ τον εαυτό τους.

Είναι που έχουμε την κακιά συνήθεια να πιστεύουμε πως οι άλλοι, διαρκώς, μας χρωστούνε διάφορα. Τα περισσότερα απ’ τα χιλιάδες παράπονά μας που μας φθείρουν, αυτή η συνήθεια τα προκαλεί.

Όταν παραπονιόμαστε δείχνουμε άχαροι και ντροπιασμένοι. Η ντροπή μας εξασθενίζει τόσο που αντί να συμμαζευόμαστε, αντί να συνερχόμαστε, εύκολα γλιστράμε στην κατηφόρα της εξαθλίωσης με την ηδονή της αυτοκαταστροφής.

Τελικά ποτέ δεν χώρισα με τους ανθρώπους που χώρισα.

Πάντα ζούμε, κάπως, μαζί. Μπορεί και περισσότερο μονιασμένοι, περισσότερο τρυφεροί και συμπονετικοί μεταξύ μας.

Πάντα τους σέρνω μαζί μου, τους κοιτώ, τους χαϊδολογώ, τους λέω αστεία. Τους ρωτώ και νομίζω πως μου απαντούνε. Έρχονται στον ύπνο μου, στου ονείρου το χλιαρό κουκούλι και μου κάνουνε νοήματα.

Συνεννοούμαστε! Τώρα συνεννοούμαστε καλύτερα απ’ τον καιρό που ήμασταν κοντά.

Φτάσαμε στο χωρισμό γιατί φτάσαμε σε αδιέξοδο.

Όμως το αδιέξοδο είναι ένα μυστικό σημείο στο τοπίο της ιστορίας μας που λειτουργεί μαγικά. Στέκεσαι μπροστά τους, αδειάζεις, ακινητοποιείσαι. Στρέφεσαι απελπισμένος και κάνεις πίσω, κάνεις επιτέλους τη σωστή κίνηση: προς τα μέσα σου.

Εκεί, μέσα σου είναι πια η έξοδος κι οι συναντήσεις οι αληθινές, η εύγλωττη σιωπή, οι ζωντανές μνήμες. Εκεί είναι πια η συνεννόηση κι η κατανόηση, η συναίνεση και η παραδοχή.

Γι’ αυτό το λέω πως κάθε άνθρωπος που κάποτε ήρθε κοντά μας και μας τράβηξε, ζει μέσα μας για πάντα. Ωριμάζοντας μέχρι την εικόνα του την αληθινή. Και βηματίζοντας μέχρι τη θέση που του αξίζει.

Η τοξική αγάπη, των γονιών

Κανείς δε γεννιέται γνωρίζοντας πως είναι να είσαι γονιός ή τι πρέπει να κάνεις. Κανένα παιδί δεν έρχεται με οδηγίες χρήσης. Οι περισσότεροι κάνουν ότι μπορούν καλύτερο για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους με αγάπη, ασφάλεια και φροντίδα. Λάθη κάνουν όλοι, μικρότερα ή μεγαλύτερα. Και πολλές φορές λάθη που σημαδεύουν εφ’ όρου ζωής ένα παιδί αν δε διορθωθούν, δε δουλευτούν.

Υπάρχουν όμως και κάποιοι γονείς που όχι μόνο δεν βλέπουν τα λάθη τους, όχι μόνο δεν προσπαθούν να τα διορθώσουν, αλλά τα συνεχίζουν καμιά φορά και σε χειρότερο βαθμό με αποτέλεσμα να πληγώνουν και να σημαδεύουν τα παιδιά τους για πάντα. Δεν είναι απαραίτητα συνειδητά, το αποτέλεσμα όμως είναι το ίδιο. Τραύματα που ακολουθούν και επηρεάζουν τη μετέπειτα ζωή των παιδιών.

Ένα βασικό στοιχείο αυτών τον “τοξικών” γονέων είναι η υπερβολική επίκριση. Και μη μπερδευόμαστε, κριτική ασκούν όλοι οι γονείς, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, είναι μάλιστα και τρόπος να μάθεις και να βελτιωθείς. Όχι, δε μιλάω για αυτή την κριτική. Οι τοξικοί γονείς θα επικρίνουν σε κάθε ευκαιρία το παιδί τους, είτε δικαιολογημένα είτε αδικαιολόγητα, είναι πάντα αρνητικοί και δεν επιβραβεύουν ποτέ. Πάντα ξέρουν καλύτερα, ποτέ και τίποτα που κάνει το παιδί τους δεν είναι αρκετά καλό ή αρκετά σωστό και πάντα έχουν ένα σφάλμα να επισημάνουν.

Χλευάζουν σε μορφή αστείου το παιδί τους (πω πω σα γουρουνάκι έγινες..χαχαχα) , κριτικάρουν αρνητικά και όταν αντιδράσεις το ρίχνουν πάλι στο αστείο, με αποτέλεσμα μεγαλώνοντας το παιδί να έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, να κριτικάρει συνεχώς αρνητικά τον εαυτό του και να είναι γεμάτο ανασφάλειες. Δημιουργείται μια εσωτερική φωνή που του λέει μονίμως “δεν είσαι αρκετός”, “δεν το κάνεις σωστά”, “δεν είσαι έξυπνος”, κλπ κλπ.

Αυτό το παιδί μεγαλώνοντας θα αναπτύξει μια σκληρή εσωτερική κριτική για τον εαυτό του (επί της ουσίας θα εσωτερικεύσει, θα οικειοποιηθεί τα λόγια του γονέα), θα πιστεύει ότι πράγματι τα κάνει όλα λάθος, ότι όντως δεν είναι άξιο επαίνου, ότι είναι όντως άχρηστο όπως του έλεγαν, δε θα πιστεύει στον εαυτό του και στις δυνάμεις του. Συνήθως θα ελκύει στη ζωή του σκληρούς και κακοποιητικούς ανθρώπους και θα πιστεύει ότι μπορεί να τους αλλάξει, να τους κάνει να τον αγαπήσουν.

Άλλοτε, θα φτάσει στο αντίθετο άκρο. Θα προσπαθεί να αποδείξει κυρίως στον εαυτό του και τους γονείς του ότι δεν είναι ανίκανος. Θα πιέζει τον εαυτό του προσπαθώντας να είναι «τέλειος». Πολλούς τέτοιους ανθρώπους συναντάμε στη διάρκεια της ζωής μας οι οποίοι καταξιώνονται για παράδειγμα επαγγελματικά, δίνουν το 100% του εαυτού τους, και τελικά όντως ακούνε πολλά «μπράβο». Αλλά ξέρετε κάτι; Ποτέ δε θα τους αγγίξει αυτό το μπράβο, ποτέ δε θα το πιστέψουν. Γιατί οι σημαντικοί άνθρωποι της ζωής τους, τους έλεγαν πάντα ότι είναι λίγοι και ότι είναι λάθος.

Τι κάνουμε λοιπόν σε τέτοιες περιπτώσεις και με τέτοιους γονείς;

Το βασικό είναι να καταλάβεις πως δεν φταις εσύ για αυτό που σου συνέβη αλλά από την άλλη είσαι υπεύθυνος για την εξέλιξή σου και τον χειρισμό της κατάστασης. Το να λέμε απλά “για όλα φταιν οι γονείς μου γιατί είναι τοξικοί” δε λύνει κάτι.

Πως λοιπόν αντιδράμε σε τέτοιους επικριτικούς τοξικούς γονείς; Το βασικό είναι να μην αντιδράσεις αλλά να απαντήσεις. Ποια η διαφορά; Ο τοξικός γονιός ξέρει τα κουμπιά σου και τα πατάει. Η αντίδραση εκ μέρους σου δείχνει ότι τα κατάφερε. Όποια και αν είναι αυτή. Η ήρεμη έως και αδιάφορη απάντηση όμως από την άλλη δείχνει ότι δεν τον αφήνεις πια να σε χειραγωγήσει, ότι θέτεις όρια και συνάμα αποφεύγεις και συγκρούσεις. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Αν λοιπόν ο γονιός πει “Είσαι άχρηστος, δε στεριώνεις σε δουλειά” στο ενήλικο παιδί του, το να απαντήσει εξηγώντας ή απολογούμενος, δεν είναι απάντηση, είναι αντίδραση και δείχνει ότι η επίκρισή του επηρεάζει το παιδί. Αν όμως απαντήσει “σίγουρα δικαιούσαι να έχεις τη γνώμη σου”, τότε τον αποστομώνει, δε του δίνει δικαίωμα και χώρο να απαντήσει και δε δείχνει να έχει επηρεαστεί.

Το τρικ είναι να χρησιμοποιείς τη μέθοδο της “γκρι πέτρας”. Δηλαδή, να μην εμπλέκεσαι συναισθηματικά, να απαντάς ήρεμα (ξέρω δεν είναι πάντα εύκολο) και με τρόπο που θέτει τα όριά σου και δείχνει ότι δεν χειραγωγείσαι.

Το σημαντικότερο είναι να μην αφήνεις τα λόγια του τοξικού γονιού να σε αγγίζουν. Και ακόμα σημαντικότερο να ζητήσεις βοήθεια από κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας για να μπορέσεις να ξεπεράσεις όσα σου δημιούργησαν και να μάθεις πως να τους αντιμετωπίζεις αλλά και να ζεις μια ψυχικά υγιή ζωή, χωρίς να καταστρέφονται όλες οι σχέσεις σου εξαιτίας των τραυμάτων που σου προκάλεσαν οι γονείς σου. Γιατί αν δε το κάνεις, το μόνο σίγουρο είναι πως θα μεταφέρεις το πρόβλημα και στα δικά σου παιδιά. Σπάσε λοιπόν την τοξική αλυσίδα!

Πόσο σημαντική είναι η ευαλωτότητα στις υγιείς σχέσεις

Το να είμαστε ευάλωτοι δεν είναι και το πιο άνετο συναίσθημα του κόσμου. Εκθέτουμε τους εαυτούς μας και αφήνουμε χώρο για να πληγωθούμε ενδεχομένως. Υπάρχουν πολλές καταστάσεις στις οποίες μπορεί να μην είναι ασφαλές να είμαστε ευάλωτοι, αλλά στη σχέση μας, θα πρέπει να είναι. Πολλά ζευγάρια με τα οποία συνεργάζομαι δυσκολεύονται να δείξουν ευαλωτότητα ο ένας στον άλλο, γεγονός που μπορεί πραγματικά να σταματήσει την επικοινωνία και την ικανότητα να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους.

Παραδείγματα επίδειξης ευαλωτότητας

– Μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας

– Σωματική στοργή

– Μιλώντας για το πώς έχουμε πληγωθεί στο παρελθόν

– Μιλώντας για το σεξ και τις σεξουαλικές επιθυμίες

– Εκφράζοντας τις ανάγκες μας από τον σύντροφό μας.

Γιατί είναι σημαντική η ευαλωτότητα

Το να είμαστε ευάλωτοι δημιουργεί συναισθηματική οικειότητα και σύνδεση. Το να ανοιγόμαστε στον σύντροφό μας δείχνει και χτίζει εμπιστοσύνη και τον βοηθά να μας καταλάβει σε βαθύτερο επίπεδο. Ένας τρόπος για να αυξήσουμε την εμπιστοσύνη είναι να τη δοκιμάσουμε, και αφήνοντας τον σύντροφό μας να μπει μέσα, του δίνουμε την ευκαιρία να κερδίσει αυτή την εμπιστοσύνη.

Αυτό μπορεί να αυξήσει την ενσυναίσθηση από τον σύντροφό μας, καθώς θα μας καταλάβει με έναν νέο τρόπο. Αυτό του επιτρέπει να είναι εκεί για εμάς και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες μας. Για τον εαυτό μας, μπορεί να βελτιώσει την αυτοαποδοχή και πράγματα που κάποτε φάνταζαν ανυπέρβλητα μπορεί πλέον να τα βλέπουμε με άλλο μάτι.

Φανταστείτε το εξής: Αισθάνεστε πραγματικά φοβισμένοι για να κάνετε ένα μεγάλο βήμα στην καριέρα σας. Το θέλατε αυτό, αλλά ο φόβος της αποτυχίας σας εμπόδιζε να το κάνετε στο παρελθόν. Ανησυχείτε να το μοιραστείτε αυτό με τον σύντροφό σας, καθώς δεν έχει δει αυτή την πλευρά σας.

Αν τους πείτε ότι θέλετε να κάνετε το βήμα και στη συνέχεια αποτύχετε, ο σύντροφός σας θα τα δει όλα αυτά και αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο που σας βλέπει. Στην πραγματικότητα, όμως, αν τους ανοιχτείτε, θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν να επεξεργαστείτε αυτούς τους φόβους, καθώς προσπαθούν να τους κατανοήσουν. Αυτό τους δίνει την ευκαιρία όχι μόνο να σας στηρίξουν αλλά και να σας ενθαρρύνουν να το κάνετε λόγω της δύναμης που βλέπουν σε εσάς.

Αν τα καταφέρετε, αυτό είναι κάτι που μπορείτε να το γιορτάσετε μαζί, καθώς μοιράζεστε το ταξίδι και τη χαρά. Και αν αποτύχετε, είναι εκεί για να συμπάσχουν στην απώλεια, να σας υπενθυμίσουν το θάρρος σας και να σας ενθαρρύνουν να συνεχίσετε να προσπαθείτε. Όπως και να έχει, νιώθετε πιο κοντά επειδή μοιραστήκατε ένα κομμάτι του εαυτού σας – το ίδιο και ο σύντροφός σας επειδή έμαθε κάτι για εσάς και ήταν δίπλα σας.

Τρόποι να εξασκήσουμε την ευαλωτότητα στη σχέση μας

– Μοιραζόμαστε έναν στόχο που έχουμε για τον εαυτό μας στο μέλλον.

– Κάνουμε μια συζήτηση σχετικά με την ευαλωτότητα στη σχέση μας.

– Μοιραζόμαστε μια ανάμνηση από το παρελθόν μας όταν νιώσαμε πληγωμένοι.

– Ξεκινάμε το σωματικό άγγιγμα, όπως μια αγκαλιά ή το κράτημα του χεριού.

– Μιλάμε για τις μέρες που περάσαμε μαζί.

– Εκφράζουμε μια ανάγκη από το σύντροφό μας.

– Ανοίγουμε μια συζήτηση για μια σεξουαλική εμπειρία με το σύντροφό μας που μας άρεσε.

Βοηθώντας τα παιδιά να καλωσορίζουν τις αλλαγές στη ζωή τους

Η αλλαγή είναι μέρος της ζωής μας. Δίνουμε στα παιδιά μας ένα καταπληκτικό εργαλείο όταν τα διδάσκουμε να προσαρμόζονται στην αλλαγή.

Ορισμένες φορές περνάμε μια προσωπική ή οικογενειακή μεταβατική περίοδο που απαιτεί προσαρμοστικές κινήσεις στην καθημερινότητά μας. Η μαμά ή ο μπαμπάς μπορεί ξαφνικά να μην έχουν χρόνο λόγω οικονομικών δυσκολιών ή το αντίθετο• αποφασίζουν να περάσουν περισσότερο χρόνο σπίτι, αλλά οι ανέσεις μειώνονται. Ή μπορεί οι γονείς να αποφάσισαν να υιοθετήσουν ένα παιδάκι και να το σώσουν από την απόλυτη φτώχεια.


Η ζωή απαιτεί προσαρμοστικότητα και οι άνθρωποι χρειάζεται να αναπτύξουμε τις δεξιότητές μας σε σχέση με αυτή. Πώς θα το κάνουμε αυτό ευκολότερο για τα παιδιά;

Βοηθώντας τα παιδιά να καλωσορίζουν τις αλλαγές στη ζωή τους

Πορευόμαστε μαζί

Αν θέλετε να προάγετε και να διατηρήσετε την εμπλοκή και την παραγωγικότητά του παιδιού, στοχεύστε σε μια δημιουργική και κινητοποιητική προσέγγιση, θέστε και συνδημιουργήστε ξεκάθαρες προσδοκίες και θυμηθείτε να είστε ευέλικτοι, καθώς προχωράτε μαζί. Λάβετε πάντα υπόψη ότι το παιδί θα αντιμετωπίσει δυσκολίες κι έτσι χρειάζεται να είστε υπομονετικοί.

Αναπτύσσουμε θετικότητα

Η θετικότητα έχει ευεργετική επίδραση στη δημιουργικότητα, στην απόκτηση γνώσης, στο παιχνίδι, στο θάρρος, στην ανθεκτικότητα, στις σχέσεις και σε άλλες εμπειρίες. Οι γονείς, λοιπόν, χρειάζεται να δείχνουν πίστη στις ικανότητες των παιδιών, και να επιδεικνύουν ενθουσιασμό για το τι πρέπει να γίνεται.

Σχεδιάζουμε και προετοιμαζόμαστε

Συζητήστε μαζί για τους στόχους και τις προσδοκίες. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαροι και προσεγγίσιμοι. Σχεδιάστε έτσι τη συνέχεια που να μπορεί να χωριστεί σε μικρά βήματα. Ποια υλικά ή δεξιότητες απαιτούνται; Ποια είδη καθοδήγησης, βοήθειας, στρατηγικών ή ενίσχυσης μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα;

Ποτέ μην ξεχνάτε το παιχνίδι

Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά έχουν αρκετά διαλείμματα και χρόνο χαλάρωσης. Αυτό περιλαμβάνει ευκαιρίες για ξεκούραση, διάβασμα, επαφή με τη φύση, άσκηση, εξερεύνηση, σύνδεση με φίλους και οικογένεια.

Αναπτύξτε μαζί μια θετική οπτική

Τα παιδιά μπορούν να μάθουν να βλέπουν τις αποτυχίες και τα εμπόδια ως πύλες προς τη μάθηση. Οι γονείς μπορούν να μοιραστούν αυτή την οπτική με τα παιδιά τους, επιδεικνύοντας και μιλώντας για τη σημασία της ανθεκτικότητας.

Η Μάσκα

Μια φορά ήταν ένας άνθρωπος που φορούσε μάσκα. Δεν την έβγαζε ποτέ. Κοιμόταν και ξυπνούσε μ’ αυτήν στο πρόσωπό του. Οι άλλοι δεν μπορούσαν να τη δουν, εκείνος όμως πίστευε πως καταλάβαιναν την παρουσία της.

Ο ίδιος ήταν λάτρης της αλήθειας. Έτσι, παρόλο που το γεγονός ότι φορούσε μάσκα δεν ήταν απαραίτητα κακό αφού κανείς δεν το γνώριζε και κανέναν δεν έβλαπτε, κάθε φορά που βρισκόταν μαζί με άλλους ανθρώπους, τον κατέκλυζαν κακές σκέψεις. Αισθανόταν ψεύτικος και σκεφτόταν πως τους κοροϊδεύει.

Ένα βράδυ πήρε την απόφαση να απαλλαγεί απ’ αυτήν. Στάθηκε μπροστά στον καθρέφτη και έβαλε τα χέρια στο μέτωπό του. Την τράβηξε αποφασιστικά με όλη του τη δύναμη αλλά με μεγάλη του έκπληξη διαπίστωσε πως η μάσκα είχε κολλήσει στο δέρμα του. Αυτό τον άγχωσε και τον πείσμωσε και συνέχισε να προσπαθεί με μανία μέχρι που είδε να τρέχει αίμα από τους κροτάφους του. Κοντοστάθηκε και κοίταξε το είδωλό του. Από πότε άραγε τη φορούσε; Δεν μπορούσε να θυμηθεί αν ήταν μια συγκεκριμένη στιγμή ή κάποιο γεγονός που τον έκανε να θέλει να καλύψει το πρόσωπό του. Μήπως όμως η μάσκα υπήρχε γιατί εκείνος δεν είχε πρόσωπο; Ανατρίχιασε στη σκέψη αυτή και πανικόβλητος άρχισε ξανά να την τραβάει με μανία για να την ξεκολλήσει χωρίς να λογαριάζει πόσο πολύ πονούσε. Μετά από ώρες, κατάκοπος και απελπισμένος παραιτήθηκε από την προσπάθεια, δίνοντας όμως υπόσχεση στον εαυτό του ότι θα συνεχίσει μέχρι να τα καταφέρει.

Κάθε νύχτα πάλευε μπροστά στον καθρέφτη να απαλλαγεί από το ξένο αυτό σώμα που τον είχε φυλακίσει και που ήταν η αιτία για τις δυστυχίες του. Αυτό πίστευε, πως αυτή η μάσκα ήταν υπεύθυνη για όλα τα δεινά και κυρίως για τη μοναξιά του.

Ένα πρωί παρατήρησε με τρόμο πως η μάσκα είχε σκληρύνει και δεν μπορούσε πια να εκφραστεί όπως πριν. Μάταια προσπαθούσε να κουνήσει τα χείλια ή να ζαρώσει το μέτωπο. Το πρόσωπό του θύμιζε κούκλα σαν αυτές στις βιτρίνες που έχουν όλες το ίδιο πρόσωπο. Το μόνο που σκεφτόταν τώρα ήταν πως ήθελε να κρυφτεί για πάντα. Ντρεπόταν και απέφευγε τους ανθρώπους μέχρι που τελικά κλείστηκε στο σπίτι του και απομονώθηκε εντελώς. Τουλάχιστον έτσι κανείς δεν θα μάθαινε τί του είχε συμβεί.

Ένα βράδυ που παρατηρούσε το είδωλό του στον καθρέφτη, αποφάσισε να του μιλήσει σαν να μιλούσε σε κάποιον άλλο. Δεν θυμόταν από πότε είχε να ανταλλάξει κουβέντα με άνθρωπο. Του μίλησε για το φόβο του, το θυμό και την απέραντη μοναξιά του. Του είπε για τον πόνο που ένιωθε από παιδί και για τη μεγάλη ντροπή του. Τότε, κάτι παράξενο συνέβη. Τα μάτια του έλαμψαν και κύλησαν δάκρυα. Καθώς οι σταγόνες κυλούσαν αργά στα μάγουλά του, αυλάκωναν τη μάσκα. Μέσα σε λίγα λεπτά, τα δάκρυα έδωσαν τη θέση στους σε ένα ασυγκράτητο γοερό κλάμα.

Την άλλη μέρα καλημέρισε το είδωλό του και του υποσχέθηκε πως από δω και πέρα, κάθε βράδυ θα το ακούει και θα του μιλάει.

Έτσι πέρασαν πολλά βράδια μέχρι που ήρθε η στιγμή που δεν είχε πια άλλα δάκρυα. Μία λέξη βγήκε τότε από τα χείλη του, «σ’ ευχαριστώ».

Το επόμενο πρωί μόλις άνοιξε τα μάτια, είδε στο προσκέφαλό του πολλά μικρά κομμάτια που όλα μαζί ενωμένα σχημάτιζαν το περίβλημα του προσώπου του. Αμέσως σηκώθηκε και έτρεξε να κοιταχτεί στον καθρέφτη. Τότε είδε για πρώτη φορά το πρόσωπό του. Δεν ήταν όμορφο ούτε άσχημο. Δεν ήταν σωστό ή λάθος. Ήταν το δικό του πρόσωπο. Μάζεψε ένα ένα τα κομμάτια από το μαξιλάρι με μεγάλη προσοχή και τα τοποθέτησε ευλαβικά μέσα σε ένα κουτί δίπλα στα παιδικά του ενθύμια.

Πλύθηκε, ντύθηκε και βγήκε έξω. Περπάτησε στην πλατεία και στην αγορά. Περιπλανήθηκε ανάμεσα στον κόσμο. Όπου κι αν γύριζε να κοιτάξει, έβλεπε ανθρώπους με μάσκες. Άλλες πετρωμένες και σκληρές, άλλες λεπτές και ραγισμένες. Μόνο τα παιδιά δεν φορούσαν μάσκες. Παρατήρησε και κάτι ακόμα. Πολλά μικρά κομμάτια σαν αυτά που είχε φυλάξει το πρωί στο κουτί του, βρίσκονταν πεσμένα σαν φθινοπωρινά φύλλα γύρω από τα πόδια αγκαλιασμένων ανθρώπων.

Ποτέ μην υπενθυμίζεις την παρουσία σου. Κανείς δεν σε ξέχασε κατά λάθος

«Ποτέ μην υπενθυμίζεις την παρουσία σου. Κανείς δεν σε ξέχασε κατά λάθος». Πόσο αληθινό.

Να μην την υπενθυμίζεις λοιπόν την παρουσία σου. Να μην κυνηγάς μόνο εσύ κάτι, γιατί οι σχέσεις είναι διάδραση, είναι αμφίδρομες. Να επιλέγεις ανθρώπους δίπλα σου που να μην χρειάζεται να τους πείσεις για την αξία σου, για σένα.

Να έχεις ανθρώπους δίπλα σου, που δεν θα νιώθεις ότι είσαι η δεύτερη ή η τρίτη επιλογή τους, που δεν θα χρειάζεται να παρακαλάς για ένα μήνυμα, για ένα τηλεφώνημα ή για την προσοχή τους. Γιατί αυτό ακόμα και αν εσύ δεν το καταλαβαίνεις, επηρεάζει την αυτο-εικόνα σου, την αυτοπεποίθησή σου, την αυτοεκτίμησή σου. Επηρεάζει ακόμα και τις επόμενες επιλογές σου, τις επόμενές σου σχέσεις.

Να μην παρακαλάς λοιπόν, γιατί αυτοί οι άνθρωποι προφανώς είτε έχουν να λύσουν τα δικά τους θέματα είτε δεν θέλουν να σου αφιερώσουν το χρόνο που σου αξίζει. Να έχεις ανθρώπους δίπλα σου, που να σε σέβονται και να σου δίνουν αξία, που να σε φροντίζουν και να σε καλομαθαίνουν, που να σου μιλούν, να επικοινωνούν μαζί σου, να καταλαβαίνουν τις ανάγκες σου και να σε ακούν.

Τι μαγική λέξη. Τι αρετή. Δώρο σε μία σχέση. Να μας ακούει κάποιος και να μπορούμε να τον ακούμε. Μα πάνω από όλα, να έχεις ανθρώπους δίπλα σου, που θα σου δίνουν την αξία, που εσύ ο ίδιος, εσύ η ίδια δίνεις στον εαυτό σου.

Γιατί οι άλλοι ακόμα και αν σου δώσουν κάτι παραπάνω, εσύ ποτέ δεν θα μπορέσεις να το αναγνωρίσεις και να καταλάβεις ότι το άξιζες. Πάντα θα το αποδίδεις στην τύχη, στις συμπτώσεις και στους άλλους. Ποτέ όμως στη δική σου αξία.

Να μην κυνηγάς να σου δώσουν προσοχή λοιπόν οι άλλοι και μια θέση στη ζωή τους. Να στη δίνουν απλόχερα, γιατί την αξίζεις.

Μετα-αλήθεια: Η πραγματική πραγματικότητα και οι πολλές υποκειμενικές αλήθειες

Το 2016 ο όρος «μετα-αλήθεια» (post truth) συζητήθηκε πολύ, αμφισβητήθηκε, έγινε λέξη της χρονιάς, πέρασε. Φαίνεται όμως ότι ο όρος χαρακτηρίζει την εποχή μας και έχει λόγο ύπαρξης. Αν τον αντιλαμβάνομαι σωστά, σημαίνει τη χρήση, διαχείριση, μετασκευή ή επανακατασκευή μιας «αλήθειας» κατά βούληση και κατά το δοκούν, καθώς και το αποτέλεσμα. Φαίνεται να σχετίζεται κυρίως (αλλά όχι μόνο) με τον πολιτικό λόγο και να είναι σύνθετο προϊόν πληροφόρησης και παραπληροφόρησης, γεγονότων και παραποιήσεων, με απόκρυψη στοιχείων ή με προσθήκη άλλων και με σκοπό τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης. Στο παιγνίδι συχνά επιστρατεύεται και η «επιστημονική» γνώση με αντιμαχόμενες συνήθως γνώμες «ειδικών». Ο όρος λοιπόν είναι αποκαλυπτικός.

Η μετα-αλήθεια κλείνει την αλήθεια σε εισαγωγικά, της βάζει ερωτηματικό, ώστε να μας προειδοποιήσει, να μας υποψιάσει και να μας προφυλάξει από την εύκολη αποδοχή, προβάλλοντας συγχρόνως τη δική της εκδοχή. Ο όρος ουσιαστικά μας λέει ότι είναι σχεδόν αδύνατη η καθαρή αλήθεια και ότι έχουμε να κάνουμε μόνο με σενάρια, πιθανότητες, εκδοχές περισσότερο ή λιγότερο κοντά στην αλήθεια. Βέβαια το «μετά» (post) δείχνει να προϋποθέτει την ύπαρξη της αλήθειας. Σαν να είναι δηλαδή ήδη υπαρκτή η αλήθεια για κάποιο ζήτημα αλλά ο καθένας να την παραποιεί όπως νομίζει, όπως θέλει ή όπως τον συμφέρει, τη μετατρέπει σε μετα-αλήθεια και την προβάλλει ως «αλήθεια».

Η αλήθεια είναι βέβαια υπαρκτή αλλά συνήθως είναι πολύ δύσκολη ή και αδύνατη η γνώση της. Η αλήθεια είναι ένα παζλ από το οποίο πάντα λείπει ένα ή περισσότερα κομμάτια, αφήνοντας ελεύθερο πεδίο στον καθένα για τη συμπλήρωση. Ο καθένας γνωρίζει ένα μέρος, μικρό ή μεγάλο, αλλά όχι το όλο, το οποίο συμπληρώνει ή διαμορφώνει κατά τη γνώμη του, πιστεύοντας πλέον ότι ξέρει όλη την αλήθεια.

Αν ορίσουμε την αλήθεια ως συμφωνία του λόγου με την πραγματικότητα, το ερώτημα του Πιλάτου «και τι εστίν αλήθεια;» ξαναγυρίζει ζητώντας να μάθει ποια είναι η πραγματικότητα και πώς έχουν τα πράγματα. Πραγματικότητα βέβαια είναι τα όντα, τα γεγονότα, τα δρώμενα, όλα τα συμβαίνοντα στον έσω ή στον έξω κόσμο. Αυτά όμως (τα πράγματα) δε μιλούν από μόνα τους αλλά πρέπει να διαβαστούν και να μιληθούν από τους ανθρώπους, δηλαδή να γίνουν γνωστά με τη διαμεσολάβηση του λόγου. Η αλήθεια επομένως γίνεται λόγος. Ωστόσο άλλο είναι τα πράγματα ως όντα, αντικείμενα, γεγονότα, καταστάσεις, ένστικτα, αισθήματα, βιώματα, ψυχικά κινήματα και άλλο είναι η γλώσσα, ο λόγος, οι λέξεις ως δεύτερο (και συμβατικό) σύστημα σήμανσης και απόδοσής τους. Πολλά χρόνια πριν από το Ντεριντά ο σοφιστής Γοργίας διαχωρίζοντας τα πράγματα από τις λέξεις και αμφισβητώντας τη δυνατότητα πραγματικής επικοινωνίας, το είχε πει: «ό γαρ μηνύομεν εστί λόγος, ος έτερός εστι των υποκειμένων» (Περί του όντος). Είπε, δηλαδή, ότι άλλο είναι το ίδιο το πράγμα και άλλο το λεκτικό σημείο του.

Εδώ πρέπει να προσθέσουμε: 

α) ότι η γλώσσα δεν είναι επαρκές ούτε αξιόπιστο όργανο για την έκφραση των πιο δυνατών ή λεπτών στιγμών και αποχρώσεων, που αποδίδονται καλύτερα με κραυγές, επιφωνήματα, στεναγμούς κ.α, εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά, 

β) ότι όλοι οι ομιλούντες δεν έχουν την ίδια εκφραστική επάρκεια, ευχέρεια και λεκτική ακρίβεια, ώστε να αποδώσουν επακριβώς μια πραγματική κατάσταση και 

γ) ότι όλοι οι άνθρωποι δε βλέπουν, δεν αντιλαμβάνονται και δεν περιγράφουν το ίδιο γεγονός με τον ίδιο τρόπο αλλά διαφοροποιούνται μεταξύ τους ακόμη και σε βασικά σημεία. 

Αυτό το τελευταίο μάλιστα το επεσήμανε ήδη ο Θουκυδίδης, όταν συλλέγοντας πληροφορίες για τη συγγραφή της Ιστορίας του και ζητώντας την αλήθεια διαπίστωσε ότι «οι παρόντες τοις έργοις εκάστοις ου ταυτά περί των αυτών λέγουσι», ότι δηλαδή και οι ίδιοι οι αυτόπτες μάρτυρες ενός γεγονότος, στην παρουσίασή του λέει άλλα ο καθένας. Αυτό το γνωστό φαινόμενο (μαρτυρία και πλάνη) οφείλεται ίσως σε λόγους ψυχολογικούς, προσωπικούς ή άλλους, που μπορεί να σχετίζονται ακόμα και με την ποιότητα των αισθητηρίων οργάνων τους. Σίγουρα κάποιος από τους αυτόπτες μάρτυρες προσεγγίζει περισσότερο στην αλήθεια. Ποιος όμως;

Βλέπουμε λοιπόν ότι τα γεγονότα, ακόμα και αν είναι γνωστά, αλλοιώνονται από το λόγο αλλά ακόμα και η κάμερα σήμερα, που θεωρείται πιο αξιόπιστος μάρτυρας, υπόκειται στην οπτική γωνία της λήψης. Γι’ αυτό και η αναζήτηση της αλήθειας είναι έργο χαλεπόν και γίνεται πολύ χαλεπότερο όταν τα γεγονότα συμπλέκονται με τα αίτια και με τα κίνητρα ή όταν οι ειδήσεις συμπλέκονται με τα σχόλια και τις κρίσεις, όπως συμβαίνει συνήθως. Τότε η κρυμμένη «αλήθεια» αποβαίνει αφήγημα, ερμηνευτική εκδοχή, σενάριο, πιθανότητα, άποψη, εικασία, δοξασία, όπου συμπλέκεται το αληθές με το ψευδές παραποιώντας την πραγματικότητα είτε ακούσια και αθώα από άγνοια, ευπιστία, αφέλεια είτε εκούσια και σκόπιμα προς εξαπάτηση ή παραπλάνηση.

Οι πολλές και διαφορετικές αναγνώσεις των πραγμάτων συνεπάγονται πολλές και διαφορετικές «αλήθειες» αλλά οι πολλές και διαφορετικές αλήθειες ισοδυναμούν με καμιά σίγουρη αλήθεια και με «αληθινότερη αλήθεια» αυτή που φαίνεται περισσότερο πιθανή στον καθένα, ανάλογα με την ψυχοπνευματική δομή του. Άρα, ο καθένας και η αλήθεια του: η αλήθεια μου, η αλήθεια σου και η αλήθεια του Θεού. Επειδή όμως ο Θεός, που κατέχει όλα τα κομμάτια σε κάθε παζλ της αλήθειας, σπανίως τα αποκαλύπτει και επειδή κατ' άλλους ο Θεός δεν υπάρχει και άρα «όλα επιτρέπονται», απομένει ως αλήθεια η μετα- αλήθεια του καθενός και ως «αληθινότερη» τελικά επικρατεί αυτή που αποδέχονται οι πιο πολλοί και όπως την παρουσιάζουν τα ΜΜΕ.

Η αλήθεια, ως βεβαιότητα και συμφωνία με την πραγματικότητα ή και ως συνισταμένη των εναλλακτικών «αληθειών», συνήθως παραμένει κρυμμένη και αποβαίνει αέναη αναζήτηση, η οριστική ανεύρεση της οποίας αναβάλλεται συνεχώς, αφού ακόμα και η επιστημονική αλήθεια μεταβάλλεται με την ανακάλυψη κάποιου νέου στοιχείου. Επομένως πορευόμαστε με αυτό που ξέρουμε τώρα – στην παρούσα χρονική στιγμή – ή με αυτό που έχει επιβληθεί και που έχει επικρατήσει ως αληθές ή με αυτό που ο καθένας, κατά την κρίση του, έχει αποδεχτεί και έχει επιλέξει να θεωρεί αληθές.

Δεν υποστηρίζουμε εδώ την απόλυτη σχετικοκρατία ή την έλλειψη αλήθειας. Καμιά μετα-αλήθεια δεν αναιρεί την αλήθεια, όταν αυτή είναι καθαρή και ξάστερη. Όταν μια πράξη είναι απλή, φανερή, επαρκώς αποδεδειγμένη και ομολογημένη, τότε αληθεύει φυσικά και ο λόγος που την αποδίδει. Όταν λέω πχ. «βρέχει» εφόσον όντως βρέχει, η συμφωνία λόγου και πραγματικότητας (άρα η αλήθεια) είναι βέβαιη. Όταν όμως μια πραγματικότητα είναι μπερδεμένη, σύνθετη και κρυμμένη, όπως συμβαίνει συνήθως, τότε και η «αλήθεια» γι' αυτήν είναι είτε επιλογή από λογικοφανείς και αληθοφανείς μετα-αλήθειες κατά το πιθανό και το αναγκαίο, είτε μια νέα επινόηση, μια ακόμη μετα-αλήθεια, ανάμεσα στις άλλες μετα-αλήθειες. Ανάμεσα δηλαδή στα σενάρια που δίνουν ως «αλήθειες» τα ΜΜΕ ανακατεύοντας ισότιμα αληθείς και ψευδείς (κατασκευασμένες) ειδήσεις ή πληροφορίες, λογικές και παράλογες απόψεις, αποκαλύψεις και αποκρύψεις, παραποιήσεις και διαστρεβλώσεις, αυθαίρετους ορισμούς και αυτοπροσδιορισμούς.

Ο μπαξές των ΜΜΕ – και κυρίως της λεγόμενης κοινωνικής δικτύωσης – διαθέτει όλα τα πολεμοφόδια του λόγου και μακάρι να υπήρχε τρόπος να ελεγχόταν τουλάχιστον η βλακεία, η φθονερή χυδαιότητα, η συκοφαντία, ο δόλος και η απάτη, αλλά ούτε αυτό συμβαίνει. Επομένως όλα συνυπάρχουν, κυκλοφορούν και διαδίδονται ελεύθερα σε δημοκρατική ισοπέδωση, όλοι είμαστε εκτεθειμένοι και ανυπεράσπιστοι, ενώ η επιλογή επαφίεται στον επίσης καταδικασμένο στην ελευθερία δέκτη. Αλλά όπως ο πομπός έτσι και ο δέκτης βλέπει, ακούει, επιλέγει, πιστεύει όσα και όπως θέλει να δει, να ακούσει, να πιστέψει, αυτά δηλαδή που ταιριάζουν στο ψυχικό του υπόστρωμα, στη νοοτροπία, στο ήθος, στην παιδεία, στην ιδεολογία ή στα συμφέροντά του. Όπως λοιπόν ο τέντζερης βρίσκει το καπάκι του, έτσι και κάθε πομπός βρίσκει το δέκτη του, κάθε κείμενο τον αναγνώστη του, κάθε μετα-αλήθεια τον οπαδό της, ο οποίος την ασπάζεται και την αναμεταδίδει ως βέβαιη αλήθεια.

Κατά τον ίδιο τρόπο και στην πολιτική ρητορική (προπαντός μάλιστα σ' αυτή) η μετα-αλήθεια ως εκδοχή αλήθειας, ως εν μέρει αλήθεια, ως επίσημη άνωθεν (θρησκευτική, κρατική, κομματική) εκπορευόμενη αλήθεια, ενισχυμένη με τη δέουσα αληθοφάνεια και πειθώ, είναι ένα κατασκευασμένο ή μετασκευασμένο «αφήγημα», το οποίο εκπέμπει ο πολιτικός με στόχο το δικό του όφελος ή/και τη βλάβη των αντιπάλων του, ικανοποιώντας έτσι τους οπαδούς του και εξοργίζοντας τους αντιπάλους, όπερ και το ζητούμενο. Η πολιτική αντιπαράθεση διεξάγεται πλέον με συνθήματα και μετα-αλήθειες. Ο σκεπτόμενος πολίτης, χαμένος στις ποικίλες «μεταφράσεις», παραφράσεις και παραποιήσεις των πραγμάτων που του σερβίρουν, έχοντας ατελή γνώση και ελλιπή, μονομερή ή ψευδή πληροφόρηση, προσπαθεί να σχηματίσει την αλήθεια που του ταιριάζει, τελικά δηλαδή να βρει και αυτός τη δική του μετα-αλήθεια ως αλήθεια.

Τι συμβολίζει ο ήλιος της Βεργίνας;

Ο Ήλιος της Βεργίνας (αλλιώς ”Αστέρι της Βεργίνα”) είναι ένα σύμβολο που χρησιμοποιήθηκε ευρέως από τους Αρχαίους Έλληνες.

Αν και ο Ήλιος της Βεργίνας είναι ένα σύμβολο Πανελλήνιο, έγινε διάσημος λόγω των Μακεδόνων, οι οποίοι το χρησιμοποιούν ως σύμβολο της δυναστείας Αργεαδών στο Βασίλειο της Μακεδονίας.

Ο τυπικός Ήλιος της Βεργίνας, αποτελείται από 16 ακτίνες. Μπορούμε επίσης να τον δούμε και με 12 ή ακόμα και 8 ακτίνες του Ήλιου.

Ο Ήλιος με τις δεκαέξι ακτίνες αντιπροσωπεύει τα εξής: Οι 4 ακτίνες αντιπροσωπεύουν τα 4 στοιχεία της φύσης, ΓΗ – ΘΑΛΑΣΣΑ – ΦΩΤΙΑ – ΑΕΡΑΣ και οι υπόλοιπες 12 ακτίνες αντιπροσωπεύουν τους 12 Θεούς του Ολύμπου.

Ο Ήλιος της Βεργίνας, κατά κυριότητα συμβολίζει κάτι το παρθένο. Γι’ αυτό και συνήθως βλέπουμε το αρχαίο αυτό Ελληνικό σύμβολο, στην παρθένο θεά Αθηνά. Αλλά και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις, μπορεί να ταυτοποιηθεί και με τον θεό Απόλλωνα.

Ο Ήλιος της Βεργίνας αποτέλεσε ένα κοινό σύμβολο της αρχαίας Ελλάδας και το βρίσκουμε σε κέρματα, αγγεία, τοιχογραφίες και αγάλματα, πολύ πριν το Μακεδονικό βασίλειο και την δυναστεία των Αργεάδων.

Δεκαεξάστεροι και Οχτάστεροι Ήλιοι παρουσιάζονται σε Μακεδονικά και Ελληνιστικά νομίσματα και ασπίδες της Περιόδου.

Επίσης υπάρχει και αριθμός απεικονίσεων Αθηναίων Οπλιτών να φέρουν ενα πανομοιότυπο δεκαεξάκτινο σύμβολο στη πανοπλία τους, από τον 6ο π.Χ. αιώνα ,καθώς και σε νομίσματα, από τη νησιωτική μέχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως στην Κέρκυρα, εύρημα 5ου π.Χ. αιώνα, Λοκρίδα, 4ο π.Χ. αιώνα.

Μετά την ένωση των Ελλήνων ύπο την αρχηγεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Ήλιος της Βεργίνας αποτέλεσε το κύριο σύμβολο της Ελληνικής εθνογέννεσης.

Το σύμβολο του Ήλιου της Βεργίνας αποτέλεσε ένα από τα αρχαία σύμβολα της Ελλάδος, πολύ πριν την άνοδο του Ελληνικού βασιλείου της Μακεδονίας. Δεκάδες νομίσματα, αγγεία κ.α που φέρουν το σύμβολο, βρέθηκαν σε πάρα πολλά μέρη της Ελλάδος, εκτός της Μακεδονίας.

Επιστήμονες δημιούργησαν βιονικό πέος χοίρου που μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας

Επιστήμονες δημιούργησαν ένα βιονικό πέος χοίρου, το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας στο μέλλον.

Μια μελέτη σε νεαρά αρσενικά γουρούνια διαπίστωσε ότι ένα τραυματισμένο ή άρρωστο σεξουαλικό όργανο μπορεί να γίνει και να παραμείνει όρθιο μετά από θεραπεία με τεχνητό περίβλημα που διασφαλίζει την εμφύσηση.

Υπολογίζεται ότι το 50% των ανδρών μεταξύ 40 και 70 ετών εμφανίζουν κάποια μορφή στυτικής δυσλειτουργίας, σύμφωνα με τους ερευνητές, και περίπου το 5% πάσχει από τη νόσο του Peyronie.

Η νόσος Peyronie, που συνήθως προκαλείται από τραυματισμό κατά τη διάρκεια του σεξ, αφορά σε βλάβη στο ινώδες περίβλημα του ιστού του πέους, γνωστό ως tunica albuginea, το οποίο διατηρεί τη στύση.

«Πρόκειται για μια περιοχή που έχει λάβει ελάχιστη προσοχή, ωστόσο η ανάγκη είναι τεράστια», δήλωσε ο Δρ Xuetao Shi, συγγραφέας της μελέτης από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Νότιας Κίνας.

Τα πέη έχουν ένα ινώδες περίβλημα, που διασφαλίζει ότι το αίμα παραμένει στο όργανο και εμποδίζει την αποστράγγιση από το πέος και την επιστροφή στο υπόλοιπο σώμα.

Όταν αυτό εξασθενεί, λόγω ηλικίας ή τραυματισμού, το αίμα δεν παραμένει εκεί που πρέπει και η απόδοση και η αντοχή μειώνονται.

Η ερευνητική ομάδα δημιούργησε έναν τεχνητό χιτώνα αυτού του ινώδους περιβλήματος (ΑΤΑ) το οποίο μιμείται τη λειτουργία ενός φυσικού με την αναπαραγωγή των ελαστικών του ιδιοτήτων.

Αυτές οι υδροπηκτές μπορεί να είναι φυσικές ή συνθετικές και χρησιμοποιούνται για έναν μεγάλο αριθμό βιοϊατρικών εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένων των φακών επαφής και της ιστιδικής μηχανικής.

Τα επιθέματα από το νέο αυτό υλικό μπόρεσαν να αποκαταστήσουν πλήρως τη λειτουργία του πέους και τις στύσεις, όπως αποκάλυψαν οι επιστήμονες στην εργασία τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Matter.

«Η στύση του πέους επέστρεψε στο φυσιολογικό μετά τη συρραφή του ΑΤΑ στο τραυματισμένο μέρος και η μακροπρόθεσμη πρόγνωση είναι ικανοποιητική», έγραψαν οι επιστήμονες.

Πρόσθεσαν δε, ότι η διαδικασία πέτυχε «εξαιρετική απόδοση μέσω του δομικού βιονικού σχεδιασμού», καθώς ήταν ικανή για «ταχεία ακαμψία» και «υψηλή έκρηξη της πίεσης».

Ο Δρ Xuetao Shi πρόσθεσε ότι «Τα αποτελέσματα ένα μήνα μετά τη διαδικασία έδειξαν ότι το ΑΤΑ πέτυχε αρκετά καλά αποτελέσματα αποκατάστασης, αν και όχι τέλεια».

Οι ερευνητές είπαν ότι τα μικροσκοπικά γουρούνια Bama που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη έχουν παρόμοια ανατομία και μέγεθος πέους με αυτά των ανθρώπων και τα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας.

Οι ερευνητές ελπίζουν επίσης να χρησιμοποιήσουν τις υδροπηκτές για την αποκατάσταση άλλων τραυματισμών και σωματικών ιστών, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς και της ουροδόχου κύστης.

Ο Άρης και οι Αρειανοί

“Πιστεύουμε ότι η πρώτη μη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη έγινε το 1962 επίσης πιστεύουμε ότι υπάρχει πολύ σημαντικός λόγος απόκρυψης των αληθινών συνθηκών που επικρατούν στον 'Αρη, που φαίνονται να είναι ευνοϊκές για την ανθρώπινη ζωή. Οι προσπάθειες που γίνονται να πεισθεί ο κόσμος για το αντίθετο δείχνει ότι κάποια σκευωρία υπάρχει”. Σάιμον Μπάτλελ, δημοσιογράφος

Ο πλανήτης Άρης είναι αναμφισβήτητα ο πιο μυστηριώδης πλανήτης του Ηλιακού μας συστήματος. Γνωρίζουμε ελάχιστα γι’ αυτόν και όμως οι μύθοι και οι αλλόκοτες ιστορίες που τον συνοδεύουν είναι αμέτρητες.

Όλοι έχετε δει το περίφημο πρόσωπο του Αρη ενώ, σίγουρα θα έχετε ακούσει θεωρίες για πιθανή ζωή στο κόκκινο πλανήτη ενώ ακόμα και στενές επαφές τετάρτου τύπου Γήινων με Αρειανούς! Όλα αυτά με το πρώτο άκουσμα φαντάζουν χαζά εφόσον οι επιστημονικές κοινότητες όλου του κόσμου διαρκώς διαψεύδουν κάθε τέτοια πιθανότητα όμως συνέχεια έρχονται στο φως νέα στοιχεία που αμφισβητούν τα λεγόμενα των αστρονόμων και προσπαθούν να αποδείξουν το αντίθετο.

Ας ξετυλίξουμε τον μίτο του μυστηρίου και όπως θα αντιληφθείτε θα καταλήξουμε πάλι σε μυστήριο αφού οι φωτογραφίες που θα παρατεθούν είναι από μόνες τους ικανές να αποδείξουν το αναπόδεικτο… Υπάρχει ή υπήρξε στο παρελθόν νοήμων ζωή που ανέπτυξε πολιτισμό και σε τουλάχιστον άλλο ένα ουράνιο σώμα του Ηλιακού μας συστήματος εκτός από την Γη! Η λογική λέει… ναι!!

Άρης και … Γη. Ξεφεύγοντας όμως λίγο από τον πρόλογο πιστεύω θα ήταν καλό να πούμε μερικά λόγια για τον διάσημο Άρη. Λέγεται ότι ο πλανήτης πήρε το όνομά του από τον θεό Αρη, τον θεό του πολέμου διότι ο πλανήτης έχει έντονο κόκκινο χρώμα σχεδόν το χρώμα του αίματος και οι Αρχαίοι Έλληνες συσχέτισαν το αίμα με τον πόλεμο.

Ο Αρης είναι ο τέταρτος κατά σειρά πλανήτης που περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο, ενώ η Γη είναι ο τρίτος, και έχει τις περισσότερες ομοιότητες με την Γη από τους υπόλοιπους πλανήτες του Ηλιακού μας συστήματος. Έχει την μισή περίπου έκτασή της και μόνο το ένα δέκατο του όγκου της, έχει ατμόσφαιρα, η οποία όμως έχει περίπου 100 φορές μικρότερη πυκνότητα από της Γης και βαρύτητα που υπολογίζεται στα 2/5 του δικού μας πλανήτη (η Σελήνη έχει το 1/6).

Περιστρέφεται μια φορά κάθε 24 ½ ώρες και ο άξονας του έχει τέτοια κλίση ώστε οι εποχές του να μοιάζουν με τις γήινες. Είναι όμως ψυχρότερος λόγω της απόστασής του από τον Ήλιο. Στους πόλους του έχουν ανιχνευτεί πάγοι, ενώ τελευταίες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι πιθανότατα στο πρόσφατο παρελθόν μεγάλο τμήμα του πλανήτη σκεπαζόταν από πάγο. Επιπλέον, εικόνες από δύο οχήματα σε τροχιά αποκαλύπτουν υπολείμματα χιονιού και παγετώνες.

Ο Φόβος και ο Δείμος, οι δορυφόροι του Άρη, μπορούμε να πούμε ότι δεν έχουν ομοιότητες με αυτόν όμως ίσως αποτελούν βάση για την αναζήτηση ζωής στον πλανήτη.

Ο Αρης έχει μια ανοιχτόχρωμη κοκκινωπή επιφάνεια, (πολλοί επιστήμονες επιμένουν ότι ο Άρης είναι μπλε κι όχι κόκκινος) ενώ ο Φόβος και ο Δείμος έχουν σκοτεινή επιφάνεια. Αυτό λογικά οφείλεται στο ότι οι δορυφόροι αυτοί ήταν κάποτε αστεροειδείς. Το αξιοπρόσεχτο στα ουράνια αυτά σώματα είναι ότι έχουν τόσο ποσότητες νερού όσο και ενώσεις που περιέχουν άνθρακα και μοιάζουν με αυτές που βρίσκονται σε έμβια όντα.

Δυνατότητα ανάπτυξης ζωής στον πλανήτη Θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό η τροχιά του Αρη να διαταράχτηκε στο παρελθόν και το πέρασμά του κοντά από την Γη να είχε ως αποτέλεσμα μεγάλες καταστροφές. Όμως, καθώς η Γη έχει μεγαλύτερη μάζα όταν συνέβηκε αυτή ο πλανήτης μας θα «άρπαξε» την ατμόσφαιρα του ‘Αρη εξαλείφοντας κάποιον πανάρχαιο Αρειανό πολιτισμό. Βέβαια αν κάτι τέτοιο είχε όντως συμβεί σήμερα θα ήταν δυνατό να το γνωρίζουμε αφού θα ήταν εμφανή τόσο τα σημάδια της καταστροφής, όσο και κάποια απομεινάρια του πολιτισμού.

Ακόμα, σίγουρα θα είχαν επιβιώσει υπολείμματα ζωής στον Αρη, έστω και μικρόβια που θα είχαν προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον. Η ανακάλυψη ενός μετεωρίτη (με τον κωδικό ALH84001) στην Ανταρκτική που έπεσε στην Γη πριν από 13.000 χρόνια και που αποδείχτηκε ότι προέρχεται από τον Αρη μπορεί να αποτελέσει την απόδειξη ότι υπήρχε ζωή στον Αρη πριν από 3.6 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο Αρης δεν ήταν ο ακατοίκητος και αφιλόξενος (sic) πλανήτης που γνωρίζουμε σήμερα, αλλά ένας πιο θερμός και υγρός πλανήτης με ποτάμια, λίμνες ακόμα ίσως και ωκεανούς μας λένε οι επιστήμονες.

Η πρώτη προσπάθεια για ανίχνευση ζωής στον Αρη έγινε στις 20 Ιουλίου 1976 όπου το Βίκινγκ 1 προσεδαφίστηκε στον κόκκινο πλανήτη και συγκεκριμένα στην Ουτοπία. Το Βίκινγκ 1 ήταν εφοδιασμένο με τρεις αυτόματους αναλυτές οι οποίοι θα ανέλυαν και θα εξέταζαν χώμα από την επιφάνεια του Αρη ώστε να διαλευκανθεί εάν υπάρχουν σε αυτό μικροοργανισμοί.

Οι αναλυτές περιείχαν θρεπτικά συστατικά και είχαν θερμοκρασία κατάλληλη για τον πολλαπλασιασμό μικροοργανισμών. Σε περίπτωση που υπήρχαν μικρόβια, τρεφόμενα θα απέβαλλαν αέρια τα οποία θα ανίχνευε ο πρώτος αναλυτής. Προς μεγάλη έκπληξη των επιστημόνων της NASA ο πρώτος αναλυτής δύο μέρες μετά την προσεδάφιση του οχήματος έδειξε ότι υπήρχε έντονη παραγωγή αερίων και μάλιστα 15 φορές μεγαλύτερη από τα αντίστοιχα πειράματα που έγιναν σε γήινους μικροοργανισμούς.

Η είδηση παρουσιάστηκε στα ΜΜΕ αλλά η ΝΑSA συνέστησε σύνεση και περίμενε να επιβεβαιώσει το ίδιο αποτέλεσμα το σκάφος Βίκινγκ 2 που θα έκανε την ίδια εργασία ένα μήνα αργότερα στην περιοχή Κρίσις του Αρη. Οι τηλεμετρητές του Βίκινγκ 2 έδειξαν τα ίδια αποτελέσματα αλλά οι επιστήμονες δεν είχαν ακόμα πειστεί… Διεξήγαγαν ένα αντιπείραμα, κατά το οποίο αποστείρωσαν στους 160 βαθμούς Κελσίου νέα δείγματα εδάφους από το αρχικό που είχε συλλέξει ο βραχίονας. Στην συνέχεια τα έβαλαν στον θρεπτικό θάλαμο.

Αν τα αέρια που είχαν παραχθεί ήταν αποτέλεσμα χημικής αντίδρασης των ανόργανων συστατικών του εδάφους με την τροφή, τότε η εκροή αερίων θα επαναλαμβανόταν. Αν όμως οφειλόταν σε μικροοργανισμούς, δηλαδή σε ζωή, τότε η έντονη θερμότητα θα τους σκότωνε και επομένως δεν θα «έτρωγαν» και δεν θα «απέβαλλαν» αέρια. Και πράγματι. Όταν μετά την αποστείρωση το νέο χώμα τοποθετήθηκε στο θρεπτικό χώρο, δεν υπήρξε παραγωγή αερίων. Δηλαδή δεν υπήρχαν ζωντανά μικρόβια. Σκοτώθηκαν όλα. Και τα ανόργανα υλικά δεν έδωσαν καμιά αντίδραση με παραγωγή αερίων. Άρα τα αποτελέσματα βάρυναν υπέρ της ύπαρξης ζωής στον Άρη!

Όμως ο τρίτος αναλυτής δεν ανίχνευσε οργανικά μόρια. Η ζωή όπως την ξέρουμε στην Γη απαιτεί οργανικά μόρια. Έτσι το συμπέρασμα έμεινε αιωρούμενο. Γιατί όμως η ζωή στον Αρη πρέπει οπωσδήποτε να είναι όμοια με την ζωή στην Γη; Γιατί αποκλείεται να υπήρξε κάποιο λάθος στο φασματογράφο μάζας του αναλυτή; Γιατί δεν διερευνήθηκε περισσότερο το ενδεχόμενο ύπαρξης ζωής στον Αρη όταν υπάρχουν τόσες ενδείξεις; Γιατί ο σκεπτικισμός υπάρχει επιλεκτικά; Γιατί η προγραμματισμένη αποστολή του Βίγκινγκ 3 ακυρώθηκε; Γιατί η NASA δεν διεξήγαγε κανένα άλλο πείραμα μέχρι σήμερα για ανίχνευση ζωής στον Αρη; Μήπως άραγε θέλουν να αποσιωπηθεί το θέμα;

Το 1877 έχει τις αρχές της ίσως η πιο παράξενη από όλες της ιστορίες που συνοδεύουν τον ‘Aρη. Τότε ο διευθυντής του αστεροσκοπείου του Μιλάνου, Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, ανακοίνωσε ότι είδε αρδευτικά έδρα στον κόκκινο πλανήτη που βρισκόταν εκείνη την εποχή σε σχετικά πολύ κοντινή απόσταση από την Γη! Ο Σκιαπαρέλι παρατήρησε ότι τα «κανάλια» αυτά όπως ονόμασε το δίκτυο των γραμμών που είδε, ξεκινούσαν ως επί το πλείστον από τους πόλους του ‘Αρη και διαπερνούσαν σχεδόν συμμετρικά όλο τον πλανήτη. Έτσι υπέθεσε ότι εκεί βρισκόταν κάποιος πολιτισμός ο οποίος είχε δημιουργήσει διώρυγες για να μεταφέρει νερό από τους πόλους.

Το 1987 τα ξαναπαρατήρησε ενώ το 1981 όταν ο ‘Αρης βρέθηκε στο πλησιέστερο σημείο με την Γη έκανε μια δεύτερη συγκλονιστική ανακάλυψη, τα κανάλια είχαν διπλασιαστεί και δίπλα σε κάθε παλιό κανάλι είχε δημιουργηθεί ένα νέο παράλληλο! Στην φωτογραφία φαίνεται το βόρειο ημισφαίριο του 1881. Λίγα χρόνια μετά μεταξύ άλλων και ο διάσημος αστρονόμος Πέρσιβαλ Λόουελ επιβεβαίωσαν τα ευρήματα του Σκιαπαρέλι.

Ο Λόοελ, πλούσιος άνθρωπος, προμηθεύτηκε ιδιαίτερα ακριβά όργανα μελέτης των ουράνιων σωμάτων και το 1894 συμφώνησε απόλυτα με τις παρατηρήσεις του Σκιαπαρέλι. Παρά τις αρχικές αντιδράσεις οι απόψεις των Σκιαπαρέλι και Λόουελ εκείνη την εποχή είχαν καθιερωθεί στην παγκόσμια αστρονομική κοινότητα. Το 1896 και ένας Έλληνας, ο ταλαντούχος Ε. Μ. Αντωνιάδης που εργαζόταν ως διευθυντής του Βρετανικού Αστρονομικού Συνδέσμου, έκανε όμοιες παρατηρήσεις και σχεδίασε ακριβέστατους χάρτες του Αρη με την λεπτομέρεια ότι πάνω τους υπήρχαν και 46 κανάλια.

Όμως το 1909, ο Αντωνιάδης συμπέρανε ότι οι διώρυγες δεν υπάρχουν και ήταν απλά αποτέλεσμα «λανθασμένης αντίληψης, ψυχολογικής προδιάθεσης και ψυχοφυσικών φαινομένων της όρασης». Πάντως δεν είχαν πειστεί όλοι αστρονόμοι από τα λόγια του Έλληνα, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Ερλ Σλίφερ που υποστήριξε θερμά την ύπαρξη των καναλιών μέχρι το θάνατό του το 1964. Μάλιστα ένας από τους χάρτες του χρησιμοποιήθηκε από την αμερικάνικη αεροπορία στην δεκαετία του 1950 για το σχεδιασμό των πρώτων αποστολών του Άρη!

Από τον Ιούλιο του 1965 όπου το Μάρινερ 4 πέρασε κοντά από τον πλανήτη και οι φωτογραφίες που τράβηξε δεν έδειξαν κάτι αλλόκοτο άρχισε να ξεχνιέται το θέμα των καναλιών. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν σταλεί αρκετές αποστολές στον Αρη αλλά μπορούμε να πούμε ότι η ιστορία της εξερεύνησης του πλανήτη είναι γεμάτη με αποτυχίες και ατυχήματα αφού μόλις το 36% τους μάθαμε ότι στέφθηκε με επιτυχία.

Ωστόσο δεν είχε δοθεί στην δημοσιότητα καμία απολύτως φωτογραφία που θα μπορούσε να κρύβει την παραμικρή υποψία ύπαρξης των καναλιών ούτε κάποιο αστεροσκοπείο τα παρατήρησε. Όλα αυτά όμως μέχρι το έτος 1997. Οι εικόνες που πάρθηκαν από τις κάμερες του MGS (Mars Global Surveyor) και διέρρευσαν μέσα από την NASA είναι κάτι παραπάνω από αποκαλυπτικές.

Η κυκλικότητα της τροχιάς του Φόβου, το χαμηλό του ύψος και η ταχύτητα της περιφοράς του, σε σχέση με την επιφάνεια του πλανήτη, τον έκαναν να φαίνεται τεχνητός. Ο αείμνηστος εξωβιολόγος Καρλ Σαγκάν ανέφερε χαρακτηριστικά πώς έχει πολύ μικρή μάζα και κανονικά δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Ενώ ο Σκλόφσκι πιστεύει ότι ο δορυφόρος είναι πιθανό να είναι κούφιος!

«Το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένος πρέπει να έχει ένα ποσοστό στερεότητας, έτσι που οι δυνάμεις που το συγκροτούν (δυνάμεις συνοχής) να είναι μεγαλύτερες από τις παλιρροϊκές δυνάμεις βαρύτητας, δηλαδή την έλξη του Αρη, που τείνουν να διαλύσουν το δορυφόρο. Αυτή η προϋπόθεση κανονικά αποκλείει πυκνότητες μικρότερες από το 1/10 του γραμμαρίου ανά κυβικό εκατοστό. Έτσι μόνο μια πιθανότητα μας μένει. Μήπως ο Φόβος είναι στερεός απ’ έξω και κούφιος από μέσα; Ένας φυσικός δορυφόρος δεν μπορεί να είναι κούφιος.

Κατά συνέπεια καταλήγουμε ότι ο Φόβος ή ίσως και ο Δείμος είναι τεχνητοί!

Το 1989 το ρωσικό Φόβος 2 θα έφτανε στην επιφάνεια του ομώνυμου δορυφόρου με σκοπό να εγκαταστήσει όργανα εκεί. Στις 28 Μαρτίου 1989, λίγο πριν ο Φόβος 2 προσεδαφιστεί το ρωσικό κέντρο ελέγχου ανακοίνωσε την ξαφνική διακοπή επικοινωνίας με το σκάφος, υποτίθεται πως χάλασε ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οχήματος. Ας δούμε όμως την φωτογραφία που έδωσε σε σχετικό συνέδριο στις ΗΠΑ η Ρωσίδα λοχαγός Μαρίνα Πόποβιτς.

Είναι η τελευταία φωτογραφία που τράβηξε το σκάφος πριν χαθεί η επικοινωνία. Πάνω φαίνεται ο Φόβος, όπου το σκάφος θα προσέγγιζε και κάτω ένα άλλο κυλινδρικό αντικείμενο! Στην εικόνα δεν βλέπουμε λεπτομέρειες διότι έχει «υπερεκτεθεί» στο φως, όμως τι ήταν άραγε αυτό που εμπόδισε το Φόβος 2 να μας δείξει περισσότερα; Το κυλινδρικό αντικείμενο ήταν «σκάφος» που βγήκε από τον Φόβο; Κτυπήθηκε το γήινο Φόβος 2 από αυτό το «σκάφος»;

Είναι πολλά τα αναπάντητα ερώτημα που ζητούν μια εξήγηση από επίσημα χείλη… Η μυστικότητα στις τάξεις τον υπευθύνων όμως καλά κρατεί. Ακόμα και αν σήμερα δεν υπάρχει νοήμων ζωή στον κόκκινο ή μπλε πλανήτη, είναι τόσες πολλές οι συμπτώσεις που με κάνουν να δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι ο Αρης ήταν και είναι ένα έρημο ξηρό και μη κατοικήσιμο ουράνιο σώμα. Είναι πολλές οι αποστολές με προορισμό τον Αρη σε εξέλιξη και πολλές εκείνες που προγραμματίζονται για το άμεσο μέλλον. Το ευρωπαϊκό σκάφος Beagle 2 που είχε σκοπό την αναζήτηση εξωγήινου πολιτισμού μάθαμε ότι χάθηκε η επικοινωνία μαζί του αμέσως μετά την προσεδάφισή του στον Άρη.

Οι Αμερικάνοι σχεδιάζουν να κάνουν τον κόκκινο πλανήτη, πράσινο! Έχουν σκοπό να δαπανήσουν τεράστια ποσά ώστε να αλλάξουν το περιβάλλον του Αρη και να τον κάνουν κατοικήσιμο (και πάλι)! Ίσως η αλήθεια να μη βρίσκεται και τόσο μακριά όσο φανταζόμαστε και σύντομα να μάθουμε πολλά περισσότερα, ίσως ποτέ να μη μας αφήσουν να φτάσουμε κοντά στις πληροφορίες, ίσως και όλα να είναι όπως μας έχουν πει χωρίς να εμπεριέχεται τίποτα το (παρά)ξένο…

Και μην ξεχνάτε. Η Λογική Είναι Υπερεκτιμημένη!

Fr. Nietzsche: είμαι αυτός και όχι άλλος

Friedrich Nieztsche: 1844–1900

Νίτσε: είμαι το ακριβώς αντίθετο του παρακμιακού

§1

Ποιος είναι ο Νίτσε; Είναι η ηρωική εκείνη βούληση, που επιχείρησε να υπερβεί μια ανεπανόρθωτα κλονισμένη υγεία και να ανακαλύψει εκ νέου τη ζωή. Όπως ομο-λογεί ο ίδιος ο φιλόσοφος, η αναγκαία συναναστροφή του με την αρρώστια του αποτέλεσε ένα ισχυρό κίνητρο για ζωή, για περισσότερο ζωή (KSA 6, σ. 267). Εάν αυτό μπορεί να σημαίνει κάτι, είναι ακριβώς τούτο: Η βούληση για υγεία και ζωή φώτιζε τη σκέψη του και τον ώθησε να δημιουργήσει τη φιλοσοφία του (ό.π.), μακριά από κάθε ψυχολογική πρόσληψη της προσωπικής του εμπειρίας. Η ζωή έτσι και η μέγιστη δυνατή ζωτικότητά της καθίστανται το κεντρικό μοτίβο της σκέψης του και το συνεκτικό στοιχείο των πιο διαφορετικών πτυχών της. Αλλά ποια ζωή; Ακριβώς εκείνη των ανθρώπινων πραγμάτων και όχι η αφηρημένη της έννοια, με την οποία συναγελάζεται ο ορθός Λόγος (Vernunft) της φιλοσοφίας του Διαφωτισμού και εντεύθεν, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του Καντ και του Χέγκελ. Ο Νίτσε δεν τρέφει καμιά εμπιστοσύνη σ’ αυτό τον ορθό Λόγο της Διαφωτιστικής παράδοσης και στην αυτονομία της εξουσιαστικής του ισχύος, καθώς πρόκειται για μια αυτονομία που αυτοπροβάλλεται και επιβάλλεται ως δήθεν αμερόληπτη, αλλά στην πράξη λειτουργεί ως αξεπέραστη δεισιδαιμονία, ως εν έργω προκατάληψη, που αιχμαλωτίζει και τελικά καταπνίγει το πηγαίο ένστικτο του ανθρώπου. Εάν για τον Καντ ο ορθός Λόγος τελικά αντιμετωπίστηκε ως όργανο της γνώσης, για τον Νίτσε αποτέλεσε θεμελιακό φιλοσοφικό ερώτημα: «τι είναι αυτός τούτος ο Λόγος;» και έναυσμα για να εκδιπλώσει μέσα στο χρόνο τη γιγάντια κριτική του σκέψη. Δυνάμει αυτής της σκέψης, ο ίδιος γίνεται ο εαυτός του και όχι άλλος.

§2

Υπό την προοπτική ανάκτησης του Εαυτού σφυροκοπεί ως μέσα βαθιά στις ρίζες της τη νεωτερική φιλοσοφία κατ’ εξοχήν και δη εκείνες τις κατευθύνσεις της που κινούνται στη γραμμή των «καθαρών» εννοιών. Η ζωή, μας λέει ο φιλόσοφος, δεν βρίσκεται σ’ αυτά τα σχήματα, στις απελπιστικά πνιγηρές σχηματοποιήσεις της γνώσης, αλλά στο ίδιο το πάθος της τελευταίαςˑ ένα πάθος που συμπορεύεται με το πάθος της ζωής. Ένα και το αυτό πάθος: η ανθρώπινη πραγματικότητα να μη συνθλιβεί από την πολυκέφαλη και εν ταυτώ πολυπρόσωπη ηθική, ήτοι ηθικολογία, που για την ύπουλη διάδοσή/επικράτησή της φροντίζει εκάστοτε η επίσημη κρατική μηχανή με τα παντοειδή παρακλάδια της και κυρίως με την ακαδημαϊκή «φιλοσοφία» υπό τις οποιεσδήποτε μορφές της. Όλο το φιλοσοφικό εγχείρημα του Νίτσε συνοψίζεται στη λέξη – έννοια: αγώνας/πόλεμος (Kampf) με την Ηρακλείτια σημασία της. Αγώνας ενάντια στις πλάνες, τις απάτες και αυταπάτες της Εργαλειακής Γνώσης. Ως εκ τούτου, πόλεμος κατά του αντίστοιχου συστήματος αξιών, που κυκλώνει τον άνθρωπο και τον ακινητοποιεί κάτω από τη σιδερένια σκιά του εξαπατημένου εαυτού του, αλλά και της θεσμισμένης πολιτικής και όχι λιγότερο πολιτιστικής βίας, την οποία εν τέλει το ίδιος νομιμοποιεί, αναπαράγει και αγάλλεται γι’ αυτό. Να γιατί το πρόταγμα του Υπερανθρώπου διόλου δεν σημαίνει περιφρόνηση του ανθρώπινου όντος και κατ’ επέκταση εκμηδενισμός του, ξερίζωμά του. Απεναντίας μας ειδοποιεί για την αναγκαιότητα να ξεπεραστεί το δουλικό πρότυπο του ανθρώπου, τα εμπράγματο είδωλό του για χάρη της αυτόχθονης ελευθερίας του.

Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΠΕΡΙ ΑΝΤΙΔΟΣΕΩΣ

ΙΣΟΚΡ 15.186–192

Φυσικό τάλαντο, άσκηση, εκπαίδευση: ποιο είναι σημαντικότερο για την ευδοκίμηση στη ρητορική;

Συνεχίζοντας την απολογία για τον βίο και την τέχνη του, ο Ισοκράτης παρέθεσε τα ονόματα επιφανών μαθητών του, για να αποδείξει την αξία και ποιότητα της διδασκαλίας του, ενώ επισήμανε την αφιλοχρηματία του, μια από την ενασχόληση με τη ρητορική δεν απέκτησε περιουσία. Συγκρίνοντας τις επιδιώξεις και το έργο του γυμναστή και του δασκάλου της ρητορικής, επισήμανε ότι παρά τις προσπάθειές τους δεν κατορθώνουν να κάνουν άριστους όλους τους μαθητές τους. Και συνεχίζει
:

[186] Ὁ μὲν οὖν τύπος τῆς φιλοσοφίας τοιοῦτός τίς
ἐστιν. ἡγοῦμαι δ’ ὑμᾶς μᾶλλον ἂν ἔτι καταμαθεῖν τὴν
δύναμιν αὐτῆς, εἰ διέλθοιμι τὰς ὑποσχέσεις ἃς ποιούμεθα
πρὸς τοὺς πλησιάζειν ἡμῖν βουλομένους. [187] λέγομεν
γὰρ ὡς δεῖ τοὺς μέλλοντας διοίσειν ἢ περὶ τοὺς λόγους ἢ
περὶ τὰς πράξεις ἢ περὶ τὰς ἄλλας ἐργασίας πρῶτον μὲν
πρὸς τοῦτο πεφυκέναι καλῶς, πρὸς ὃ ἂν προῃρημένοι
τυγχάνωσιν, ἔπειτα παιδευθῆναι καὶ λαβεῖν τὴν ἐπιστήμην,
ἥτις ἂν ᾖ περὶ ἑκάστου, τρίτον ἐντριβεῖς γενέσθαι καὶ
γυμνασθῆναι περὶ τὴν χρείαν καὶ τὴν ἐμπειρίαν αὐτῶν· ἐκ
τούτων γὰρ ἐν ἁπάσαις ταῖς ἐργασίαις τελείους γίγνεσθαι
καὶ πολὺ διαφέροντας τῶν ἄλλων. [188] εἶναι δὲ τούτων
προσῆκον ἑκατέροις, τοῖς τε διδάσκουσι καὶ τοῖς μανθά-
νουσιν, ἴδιον μὲν τοῖς μὲν εἰσενέγκασθαι τὴν φύσιν οἵαν
δεῖ, τοῖς δὲ δύνασθαι παιδεῦσαι τοὺς τοιούτους, κοινὸν
δ’ ἀμφοτέρων τὸ περὶ τὴν ἐμπειρίαν γυμνάσιον· δεῖν γὰρ
τοὺς μὲν ἐπιμελῶς ἐπιστατῆσαι τοῖς παιδευομένοις, τοὺς
δ’ ἐγκρατῶς ἐμμεῖναι τοῖς προσταττομένοις.

[189] Ταῦτα μὲν οὖν ἐστιν ἃ κατὰ πασῶν λέγομεν
τῶν τεχνῶν· εἰ δὲ δή τις ἀφέμενος τῶν ἄλλων ἔροιτό με
τί τούτων μεγίστην ἔχει δύναμιν πρὸς τὴν τῶν λόγων
παιδείαν, ἀποκριναίμην ἂν ὅτι τὸ τῆς φύσεως ἀνυπέρ-
βλητόν ἐστι καὶ πολὺ πάντων διαφέρει· τὸν γὰρ ἔχον-
τα τὴν μὲν ψυχὴν εὑρεῖν καὶ μαθεῖν καὶ πονῆσαι καὶ
μνημονεῦσαι δυναμένην, τὴν δὲ φωνὴν καὶ τὴν τοῦ
στόματος σαφήνειαν τοιαύτην ὥστε μὴ μόνοις τοῖς
λεγομένοις ἀλλὰ καὶ ταῖς τούτων εὐαρμοστίαις συμ-
πείθειν τοὺς ἀκούοντας, [190] ἔτι δὲ τὴν τόλμαν μὴ τὴν
ἀναισχυντίας σημεῖον γιγνομένην, ἀλλὰ τὴν μετὰ σω-
φροσύνης οὕτω παρασκευάζουσαν τὴν ψυχὴν ὥστε μηδὲν
ἧττον θαρρεῖν ἐν δὴ πᾶσι τοῖς πολίταις τοὺς λόγους
ποιούμενον ἢ πρὸς αὑτὸν διανοούμενον, τίς οὐκ οἶδεν ὅτι
τυχὼν ὁ τοιοῦτος παιδείας μὴ τῆς ἀπηκριβωμένης, ἀλλὰ
τῆς ἐπιπολαίου καὶ πᾶσι κοινῆς, τοιοῦτος ἂν εἴη ῥήτωρ
οἷος οὐκ οἶδ’ εἴ τις τῶν Ἑλλήνων γέγονεν; [191] καὶ μὲν
δὴ κἀκείνους ἴσμεν, τοὺς καταδεεστέραν μὲν τούτων τὴν
φύσιν ἔχοντας, ταῖς δ’ ἐμπειρίαις καὶ ταῖς ἐπιμελείαις
προέχοντας, ὅτι γίγνονται κρείττους οὐ μόνον αὑτῶν
ἀλλὰ καὶ τῶν εὖ μὲν πεφυκότων λίαν δ’ αὑτῶν κατημελη-
κότων· ὥσθ’ ἑκάτερόν τε τούτων δεινὸν ἂν καὶ λέγειν καὶ
πράττειν ποιήσειεν, ἀμφότερά τε γενόμενα περὶ τὸν αὐτὸν
ἀνυπέρβλητον ἂν τοῖς ἄλλοις ἀποτελέσειεν.

[192] Περὶ μὲν οὖν τῆς φύσεως καὶ τῆς ἐμπειρίας ταῦτα
γιγνώσκω· περὶ δὲ τῆς παιδείας οὐκ ἔχω τοιοῦτον λόγον
εἰπεῖν· οὔτε γὰρ ὁμοίαν οὔτε παραπλησίαν ἔχει τούτοις τὴν
δύναμιν. εἰ γάρ τις διακούσειεν ἅπαντα τὰ περὶ τοὺς λόγους
καὶ διακριβωθείη μᾶλλον τῶν ἄλλων, λόγων μὲν ποιητὴς
τυχὸν ἂν χαριέστερος γένοιτο τῶν πολλῶν, εἰς ὄχλον δὲ
καταστάς, τούτου μόνον ἀποστερηθείς, τοῦ τολμᾶν, οὐδ’ ἂν
φθέγξασθαι δυνηθείη.

***
Αυτή μεν λοιπόν είναι η μορφή της πνευματικής μορφώσεως. Εγώ δε νομίζω ότι σεις καλύτερα ηθέλετε αντιληφθή την δύναμιν αυτής, εάν ήθελον εκθέσει εις σας τας υποσχέσεις τας οποίας δίδομεν εις εκείνους, οι οποίοι θέλουν να μας πλησιάζουν. Λέγομεν λοιπόν εις αυτούς, ότι εκείνοι οι οποίοι πρόκειται να διακριθούν είτε εις τους λόγους είτε εις την πράξιν είτε εις παν άλλο είδος ασχολίας, πρέπει ευθύς εξ αρχής να είναι πλουσίως προικισμένοι υπό της φύσεως διά την εργασίαν, την οποίαν εξέλεξαν, έπειτα δε να λάβουν την μόρφωσιν και την επιστήμην, η οποία αρμόζει εις εκάστην εργασίαν, τρίτον δε να γίνουν έμπειροι και ασκηθούν ως προς την χρήσιν και την πρακτικήν εφαρμογήν αυτών· διότι διά των μέσων τούτων εις παν είδος δραστηριότητος κατορθώνει τις να γίνη τέλειος και να ξεπεράση πολύ τους άλλους. Εξ όλων τούτων προκύπτει ότι εκείνο το οποίον έχουν καθήκον και οι δύο, και οι διδάσκοντες και οι μανθάνοντες, είναι οι μεν μαθηταί να εισφέρουν εις την μελέτην τα αναγκαία φυσικά προτερήματα, οι δε διδάσκαλοι να είναι ικανοί να παιδεύσουν τους ούτω προικισμένους, κοινόν δε καθήκον και των δύο η πρακτική εφαρμογή των γνώσεων· διότι πρέπει οι μεν διδάσκαλοι να κατευθύνουν προσεκτικά τους μαθητάς των, οι δε μαθηταί να παρακολουθήσουν με φροντίδα ενεργητικήν τας συμβουλάς τας οποίας τους δίδουν. Αυτά μεν λοιπόν είναι εκείνα, τα οποία λέγομεν δι' όλα τα επαγγέλματα· εάν δε κανείς αφήσας κατά μέρος τα άλλα ήθελε με ερωτήσει, ποίον εκ τούτων έχει την μεγαλυτέραν σημασίαν διά την ρητορικήν μόρφωσιν, ήθελον απαντήσει εις αυτόν, ότι τα φυσικά προτερήματα είναι ανυπέρβλητα και ξεπερνούν όλα τα άλλα· διότι εκείνος ο οποίος έχει διάνοιαν κατάλληλον να ευρίσκη, να μανθάνη, να κοπιάζη και να ενθυμήται, την δε φωνήν και την καθαρότητα της απαγγελίας τοιαύτην, ώστε όχι μόνον διά των λόγων του, αλλά και διά της επιτυχούς διατάξεως τούτων να πείθη τους ακούοντας, προσέτι δε εάν έχη τόλμην, όχι τοιαύτην, η οποία μαρτυρεί αναισχυντίαν, αλλ' εκείνην η οποία συνοδεύεται με σωφροσύνην και παρασκευάζει την ψυχήν, ώστε να μη έχη ολιγώτερον θάρρος, όταν ομιλεί ο ρήτωρ ενώπιον όλων των πολιτών παρά όταν σκέπτεται καθ' εαυτόν, ποίος αγνοεί, ότι λαβών τοιαύτην μόρφωσιν, όχι τελείαν, αλλ' επιφανειακήν, οποίαν πας τις δύναται να λάβη, ούτος θα γίνη τοιούτος ρήτωρ, οποίος δεν γνωρίζω αν υπάρχη άλλος μεταξύ των Ελλήνων; Εξ άλλου γνωρίζομεν ότι εκείνοι οι οποίοι είναι κατώτεροι κατά τα φυσικά προτερήματα των προηγουμένων, προέχουν δε κατά την εμπειρίαν και την άσκησιν, γίνονται ανώτεροι όχι μόνον των εαυτών των, αλλά και εκείνων οι οποίοι είναι μεν προικισμένοι με εξαίρετα φυσικά προτερήματα, έχουν όμως παραμελήσει πάρα πολύ τους εαυτούς των· ώστε καθέν εκ των δύο τούτων προτερημάτων (φύσις–άσκησις) δύναται να κάμη ένα άνθρωπον ικανόν να ομιλή και να πράττη, αλλά και τα δύο ηνωμένα εις έν άτομον δύνανται να καταστήσουν τούτο ανυπέρβλητον υπό των άλλων. Αυτήν μεν λοιπόν την γνώμην έχω εν σχέσει προς τα φυσικά προτερήματα και την άσκησιν· όσον αφορά όμως εις την μόρφωσιν (αγωγήν) δεν δύναμαι να είπω τα ίδια, διότι η δύναμίς της δεν είναι ούτε ίση, ούτε ανάλογος προς τα προηγούμενα προσόντα (φύσιν και άσκησιν). Εάν πράγματι κάποιος ήθελε ακούσει προσεκτικά όλα τα μαθήματα περί ευγλωττίας και κατείχεν όλας τας λεπτομερείας περί αυτής καλύτερον από όλους τους άλλους, αλλ' εμφανιζόμενος ενώπιον του όχλου, εάν ήθελε στερηθή ενός μόνον, δηλαδή της τόλμης, δεν θα ηδύνατο ουδέ μίαν λέξιν να είπη.