Αισιοδοξία ή Απαισιοδοξία.

Ποιόν δρόμο διαλέγουμε;
Βολτέρος : «Η αισιοδοξία είναι τρέλα, που θέλει να βλέπουμε το καθετί σωστό, κι όταν ακόμα είναι λάθος.»
Τόμας Κάμπελ : «Ο αισιόδοξος διακηρύσσει πως ζούμε με τις καλύτερες δυνατότητες που υπάρχουν στον κόσμο και ο απαισιόδοξος φοβάται μήπως αυτό είναι αλήθεια.»


Αισιοδοξος ειναι αυτος που λεει την γνωμη του.
 Απαισιοδοξος αυτος που σηκωνεται και φευγει
Αισιοδοξία είναι η παρηγοριά μικρών ανθρώπων σε μεγάλες θέσεις F. Scott Fitzgerald
Αισιόδοξος είναι αυτός που πιστεύει ότι ο κόσμος μας είναι ο καλύτερος που θα μπορούσε να γίνει και ότι όλα μέσα σ' αυτόν είναι αναγκαία κακά F. H. Bradley (βρετανός φιλόσοφος, 1846-1924)Αισιόδοξος είναι αυτός που πιστεύει πως ο κόσμος δεν μπορούσε να είναι καλύτερος.
Απαισιόδοξος είναι αυτός που φοβάται ότι δυστυχώς είναι ακριβώς έτσι.
Αισιόδοξος είναι εκείνος που δεν συγκινείται από όσα συμβαίνουν γύρω του, εφ' όσον συμβαίνουν στους άλλους Άρτεμους Γουώρντ
Αισιόδοξος είναι ένας άνθρωπος που βλέπει παντού πράσινα φανάρια.
Απαισιόδοξος είναι κάποιος που βλέπει παντού κόκκινα. Ο αληθινά συνετός άνθρωπος έχει αχρωματοψία Albert Schweitzer
Αισιόδοξος είναι ένας τρελός που λέει πως όλα πάνε καλά, ενώ όλα πάνε άσχημα Φραγκλίνος Βολταίρος
Αισιόδοξος είναι κάποιος που δεν είχε πολλές εμπειρίες Don Marquis (αμερικανός δημοσιογράφος, 1878-1937)
Αισιόδοξος είναι κάποιος που πιστεύει ότι ό,τι πρόκειται να γίνει, τελικά θ' αναβληθεί Kin Hubbard (αμερικανός δημοσιογράφος, 1868-1930).
Αισιόδοξος είναι ο άνθρωπος ο οποίος βλέπει φως εκεί που δεν υπάρχει Ντίκενς
Αισιόδοξος είναι ο άνθρωπος που βλέπει φως εκεί που δεν υπάρχει.
 Απαισιόδοξος είναι ο ανόητος που προσπαθεί να το σβήσει
Απαισιοδοξία είναι το όνομα που δίνουν στη σοφία αυτοί που έχουν αδύνατα νεύρα Elbert Hubbard (αμερικανός εκδότης, 1856-1915)
Απαισιόδοξος είναι αυτός που κυττάει και στις δύο κατευθύνσεις πριν διασχίσει έναν μονόδρομο Lawrence Peter (Καναδός εκπαιδευτικός, 1919- )
Απαισιόδοξος είναι ένας πολύ καλά ενημερωμένος αισιόδοξος Ανώνυμος
Απαισιόδοξος είναι κάποιος που είναι υποχρεωμένος να ζει με έναν αισιόδοξο Elbert Hubbard (αμερικανός εκδότης, 1856-1915)
Απαισιόδοξος είναι κάποιος που, όταν έχει να διαλέξει ανάμεσα σε δύο κακά, διαλέγει και τα δύο Oscar Wilde
Βρήκα τη γη όχι γκρίζα, μα ρόδινη. Τον ουρανό όχι σκυθρωπό, μα ζωηρόχρωμο Μπόουνιγκ
Είμαι τόσο απαισιόδοξος που φτάνω να υποπτεύομαι ότι οι απαισιόδοξοι δεν είναι ειλικρινείς Ζαν Ροστάντ (Jean Rostand) (γάλλος βιολόγος, 1894-1977)
Είναι ευγενική η τάση να βλέπουμε στο κάθε τι τόσα πολλά και τόσα καλά Γκέστερσον
Είναι συνηθισμένο ελάττωμα στους ανθρώπους να μην ανησυχούν για την ενδεχόμενη τρικυμία, που προμηνύεται, όταν επικρατεί νηνεμία Μακιαβέλλι
Ένας αισιόδοξος είναι η ανθρώπινη προσωποποίηση της άνοιξης. Σούζαν Τζ. Μπισσονέτ
Ένας απαισιόδοξος εκπλήσσεται εξίσου συχνά με έναν αισιόδοξο, αλλά πιο ευχάριστα Robert Heinlein
Η αισιοδοξία είναι η αφετηρία κάθε νίκης Θ. Καρλάυλ
Η αισιοδοξία είναι η πίστη που οδηγεί στην επιτυχία. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς ελπίδα. Χέλεν Κέλλερ
Η αισιοδοξία είναι η τρέλα, που θέλει να βλέπουμε το κάθε τι σωστό, κι όταν ακόμα είναι λάθος Βολταίρος
Η αισιοδοξία είναι μια εκδήλωση σωματικής υγείας και αυτοπεποίθησης
Η αισιοδοξία είναι το τονωτικό της καρδιάς
Η αισιοδοξία είναι το φυσικό παρακολούθημα του θάρρους και της επινοητικότητος, αλλά και μερικές φορές γνώρισμα πείσμονος κρίσεως Ερβ. Φίσσερ
Η απαισιοδοξία είναι θέμα διάθεσης. Η αισιοδοξία είναι θέμα θέλησης Alain (γάλλος φιλόσοφος, 1868-1951)
Η απαισιοδοξία όταν την συνηθίσεις είναι τόσο καλή και ευχάριστη, όσο και η αισιοδοξία Arnold Bennett (βρετανός θεατρικός κριτικός, 1867-1931)
Η βάση της αισιοδοξίας είναι ο απόλυτος τρόμος Oscar Wilde
Η θετική στάση μπορεί να μην επιλύσει όλα τα προβλήματά σου, αλλά θα ενοχλήσει τόσους ανθρώπους, που αξίζει τον κόπο Herm Albright
Η λέξη 'διατί' επινοήθηκε για να βασανίζει τους ανθρώπους. Ευτυχώς που υπάρχει και η λέξη 'εάν' που τους κάνει ξανά αισιόδοξους
Η συνήθεια να βλέπεις την καλή όψη κάθε γεγονότος, αξίζει περισσότερο από το να' χεις εισόδημα χίλιες λίρες το χρόνο Σαμουήλ Τζόνσον
Θα 'ρθουν καλύτερες μέρες, παιδιά! Μη χάνετε το θάρρος σας! Μακ Κέυ
Θα γυρίσω στην Τάρα. Άλλωστε και αύριο μια μέρα είναι" [Τελευταία φράση της πρωταγωνίστριας της ταινίας "Gone with the wind" ("Όσα παίρνει ο άνεμος"), με την οποία φράση τελειώνει η ταινία]Κάποιοι βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο και κάποιοι άλλοι μισογεμάτο. Εγώ το βρίσκω πολύ μεγάλο George Carlin
Λέγε πως είσαι καλά ή πως όλα είναι καλά μαζί σου κι ο Θεός θ' ακούσει τα λόγια σου και θα τα κάνει αλήθεια Γουίλκοξ
Μακάριοι όσοι δεν περιμένουν τίποτα, γιατί ποτέ δεν θα απογοητευθούν Jonathan Swift
Μην κρατάς αρνητική στάση λέγοντας: 'Δεν θα πετύχω, δεν θα πετύχω'. Προτιμότερη είναι η θετική στάση: 'Θα αποτύχω, θα αποτύχω' Ανώνυμος
Μια μέρα καθόμουν και σκεφτόμουν σχεδόν απελπισμένος. Ένα χέρι ακούμπησε στον ώμο μου και μια φωνή είπε με βεβαιότητα: 'Ευθύμησε, γιατί τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα'. Ευθύμησα, λοιπόν, και τα πράγματα στ' αλήθεια έγιναν χειρότερα James Campbell Hagerty
Μπορεί οι απαισιόδοξοι να έχουν μακροπρόθεσμα δίκιο, οι αισιόδοξοι, όμως, περνούν καλύτερα στο μεταξύ Ανώνυμος
Να αγαπώ τους τίμιους ανθρώπους που με περιστοιχίζουν, να αποφεύγω τους κακούς, να κάνω το καλό, να υπομένω το κακό και να θυμάμαι να ξεχνώ –να η αισιοδοξία μου. Αυτή με βοήθησε να ζήσω Αντρέ Μωρουά
Να αναζητάς το αδύνατο και να είσαι σίγουρος ότι θα το πραγματοποιήσεις [Ανώνυμος]
Νικούν όσοι πιστεύουν ότι θα νικήσουν Βοκκάκιος ή John Dryden
Ξεκίνα τη μέρα σου με χαμόγελο και ξεπέρασέ το W.C. Fields
Ξέρετε τι είναι ο απαισιόδοξος; Ένας άνθρωπος που πιστεύει ότι όλοι είναι αποκρουστικοί όσο αυτός και τους μισεί γι' αυτό τον λόγο George Bernard Shaw
Ο αισιόδοξος αυταπατάται όπως και ο απαισιόδοξος. Πάντως ο πρώτος ζει καλύτερα
Ο αισιόδοξος βλέπει μόνο την καρυδόψυχα, ο απαισιόδοξος το καρύδι ολόκληρο Γουίλσον ή Ουίλσον
Ο αισιόδοξος διακηρύσσει πως ζούμε στον καλύτερο από όλους τους πιθανούς κόσμους. Και ο απαισιόδοξος φοβάται πως είναι αλήθεια". Τζέιμς Μπραντς Κάμπελλ , The Silver Stallion, 1926
Ο αισιόδοξος πιστεύει πως ζούμε στον καλύτερο δυνατό κόσμο. Ο απαισιόδοξος φοβάται πως –αλλοίμονο- αυτό είναι αληθινό Τζαίημς Μπρανς Κάμπελ (James Branch Campbell) (αμερικανός συγγραφέας, 1879-1958)
Ο άνθρωπος που δεν ελπίζει σε τίποτε, είναι ένας τρομερός αισιόδοξος Πωλ Κλωντέλ
Ο άνθρωπος που είναι απαισιόδοξος πριν γίνει σαράντα οκτώ ετών, ξέρει πολλά πράγματα. Ο άνθρωπος που είναι αισιόδοξος όταν έχει περάσει τα σαράντα οκτώ, δεν πρέπει να είναι υπερήφανος για τις γνώσεις του Μαρκ Τουαίν
Ο απαισιόδοξος βλέπει δυσκολίες σε κάθε ευκαιρία. Ο αισιόδοξος βλέπει ευκαιρίες σε κάθε δυσκολία Winston Churchill
Ο απαισιόδοξος είναι ο προδότης της ζωής Ανδρέας Βουτσινάς (Τύπος Κυριακής 18-19.4.1998, σελ. 64)
Ο αχυρώνας κάηκε - τώρα μπορώ να δω το φεγγάρι Μασαχιντε, Χαϊκού
Ο κόσμος ανήκει στους αισιόδοξους Φρανσουά Γκιζό
Ο κόσμος δεν είναι άσπρο – μαύρο. Μάλλον είναι γκρί – μαύρο Graham Green
Ο σταύλος μου κάηκε κι έγινε στάχτη, τώρα μπορώ να δω το φεγγάρι [Γιαπωνέζικο χάικού] Λέο Μπουσκάλια (Η αγάπη, σελ. 107 παρ.2).
Οι αστήριχτες αισιοδοξίες είναι για να παρηγορούνε τους ασπάλακες Αρνολτ
Όλοι ζούμε στον υπόνομο, μα κάποιοι από μας κοιτάνε τα άστρα Oscar Wilde
Όπως ο ήλιος κάνει ν' ανοίγουν τα λουλούδια και να ωριμάζουν οι καρποί, έτσι και η αισιοδοξία αναπτύσσει τους καρπούς της χαράς και της ευτυχίας που έχουμε μέσα μας
Όταν πλέον δεις το φως στην άκρη του τούνελ, το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για τρένο που έρχεται καταπάνω σου Paul Dickson (αμερικανός συγγραφέας, 1939- )
Περισσότερο από κάθε άλλη φορά στην Ιστορία η ανθρωπότητα βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Ο ένας δρόμος οδηγεί στην απελπισία κι ο άλλος στην εξαφάνιση. Ας προσευχηθούμε να έχουμε τη σοφία να επιλέξουμε σωστά Woody Allen
Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Χωρίς αυτό η ζωή δεν είναι παρά σκιά και πίκρα Καπύς
Σε λίγο κάθε τι ξαναγεννιέται Ντίκενς
Το αύριο ίσως είναι καλύτερο, γι' αυτό πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι Α. Καπύς
Το μεγάλο μυστικό της ευτυχίας είναι να ξεκινάς κάθε μέρα με τη γαλήνια πίστη πως όλα θα πάνε καλά για κείνους που έχουν μια ήσυχη και ελαφριά συνείδηση" Wilfred Petterson, Η τέχνη να ζεις.
Το μέρος όπου η αισιοδοξία μπορεί να ανθεί, είναι το φρενοκομείο Χ. Έλλις
Το μυστικό της αιώνιας νεότητας είναι η αισιοδοξία Π. Σέλλεϋ
Το μυστικό της μακροβιότητας είναι η αισιοδοξία Θρ. Καστανάκης
Το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν από την αυγή
Το πρωταρχικό ένστικτο, που υπάρχει στο βάθος όλων των σκέψεων κι όλων των πράξεων του ανθρώπου και που κυριαρχεί σ' ολόκληρη τη ζωή του, είναι η αισιοδοξία Μαξ Νορντάου
Υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων. Ο ένας είναι πολύ ευτυχισμένος και ο άλλος πολύ δυστυχισμένος. Η βασική διαφορά ανάμεσά τους είναι πως ο ένας αγαπά την ομορφιά του κόσμου κι ο άλλος μισεί την ασχήμια του T. Drerer
Χαρές και πλούτη κι αν χαθούν, και τα βασίλεια κι όλα, τίποτα δεν είναι σαν στητή, μένει η ψυχή κι ολόρθη Δ. Σολωμός
1η ώρα, βρέχει. 2η ώρα, ουράνιο τόξο. 3η ώρα, κερασιές Κουμποτα (Γιαπωνέζικο Χαϊκού)

Οικονομικά αρχαίας Ελλάδας Υπήρχαν και τότε χαράτσια;

Υπήρχαν χαράτσια στην αρχαία Ελλάδα;

Οικονομικές δυσκολίες;

Σκάνδαλα και πτωχεύσεις;


Δημοσιοικονομία στην αρχαία Ελλάδα

 Εισαγωγή

Ο σύγχρονος Έλληνας κάνει συχνά επίκληση στους προγόνους του και τη προσφορά τους στον ανθρώπινο πολιτισμό. Θαυμάζει με δέος τα έργα τους και αναπαράγει συνέχεια σε -θεωρητικό επίπεδο- τη διδασκαλία τους, σε οποιοδήποτε τομέα αυτή αναφέρεται. Το διάστημα αυτό που η πατρίδα μας δοκιμάζεται λόγω της κακής διαχείρισης των οικονομικών του κράτους (σε πολλαπλά επίπεδα), αυτό το φαινόμενο έχει γίνει ακόμα πιο συχνό.

Σπανίως όμως γίνεται αναφορά στις “οικονομικές περιπέτειες” των αρχαίων προγόνων μας και προπαντός στο τρόπο αντιμετώπισης τους. Η οικονομική κρίση δεν είναι ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο στην ελληνική ιστορία, ούτε βεβαίως και τα φαινόμενα διαφθοράς ενώ δεν λείπουν και οι “διορθωτικές” δημοσιονομικές παρεμβάσεις από την οικονομική ιστορία κάθε πόλης-κράτους.

Ιστορίες οικονομική “τρέλας” στην αρχαία Ελλάδα

Η επιβολή “λιτότητας” στη Πύδνα

Μια ιδιαίτερη ανακάλυψη σχετική με τα ταφικά μνημεία της αρχαίας Πύδνας, στη Βόρεια Πιερία μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στη συγκεκριμένη περιοχή, οι κάτοικοι οδηγήθηκαν στα όρια της οικονομικής λιτότητας. Όλοι οι τάφοι του 4ου αιώνα π.χ. ήταν ευμεγέθεις, περίτεχνα χτισμένοι και γεμάτοι με πλούσια διακοσμημένα αγγεία, χρυσά κτερίσματα, χρυσελεφάντινα αναθήματα και σκεύη από κασσίτερο. Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι η τοπική κοινωνία εκείνης της περιόδου διένυε μια οικονομική άνθιση, όμως τον 3ο αιώνα βλέπουμε μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Οι τάφοι εκείνης της περιόδου έγινα αισθητά μικρότεροι, ήρθαν πιο κοντά στην επιφάνεια του εδάφους, υπήρχε λιγότερη έως ανύπαρκτη διακόσμηση  στο εσωτερικό τους ενώ και τα κτερίσματα ήταν αντικείμενα φθηνής αξίας.

Η ξαφνική στροφή στη λιτότητα των ταφικών μνημείων ήρθε με διαταγή του βασιλιά Κάσσανδρου προς τον τοπάρχη Δημήτριο τον Φαληρέα, που ζητούσε την άμεση σπατάλη χρημάτων σε νεκρικές τελετές και φειδώ στην ανέγερση των πλούσιων ταφικών μνημείων. Αυτή η απότομη αλλαγή σε ένα τόπο που πάντοτε αποτελούσε εμπορικό σταυροδρόμι σίγουρα αποτελεί μια σοβαρή ένδειξη ότι η περιοχή της Μακεδονίας διένυσε μια εποχή οικονομικών δυσκολιών και οι κυβερνώντες εκείνης της περιόδου έπρεπε να λάβουν κάποια δημοσιονομικά μέτρα για την εξυγίανση της οικονομίας.

Η υποτίμηση του τετράδραχμου

To 415 π.χ. η αρχαία Αθήνα φανερά αποδυναμωμένη από τη πρώτη φάση του Πελοποννησιακού πολέμου και τον λοιμό αλλά και διπλωματικά ηττημένη, καθώς αναγκάστηκε να δεχθεί μια ειρήνη που δεν περίμενε, έψαχνε να βρει ποια θα είναι η κίνηση που θα της έδινε το πλεονέκτημα απέναντι στη Σπάρτη. Στη πολιτική σκηνή κυριαρχούσε ο πληθωρικός Αλκιβιάδης, ο οποίος υπόδειξε ότι μια εκστρατεία στη Μεγάλη Ελλάδα και η κατάληψη της Σικελίας, ήταν αυτό που θα μπορούσε να δώσει στην Αθήνα το στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι της αιώνιας αντιζήλου της.

Η Σικελική Εκστρατεία, για λόγους που δεν θα εξετάσει το παρών άρθρο, απέτυχε με τρομαχτικές απώλειες σε ανθρώπινες ψυχές και σε υλικά για την Αθήνα. Εκτός όμως από αυτές τις συνέπειες, η πολιτεία ήρθε αντιμέτωπη με την υποτίμηση του αθηναϊκού ασημένιου τετράδραχμου, ενός νομίσματος που κυκλοφορούσε από τα στενά του Βοσπόρου έως την Αίγυπτο και από τη Παλαιστίνη έως την Ετρουρία. Δίχως τα λατομεία του Λαυρίου και της Σικελίας και χωρίς επαρκή αποθέματα για τη παραγωγή νέων νομισμάτων, η Αθηναϊκή πολιτεία αναγκάσθηκε να υποτιμήσει σε αξία το νόμισμα της κόβοντας νομίσματα με χάλκινο πυρήνα και αργυρό περίβλημα, γνωστά ως υπόχαλκα.

Το πιστωτικό νόμισμα του Τιμόθεου

Το 364 π.χ. η Αθήνα έστειλε τον στρατηγό Τιμόθεο να καταλάβει την πόλη Όλυνθο της Χαλκιδικής, όμως η αδυναμία της πατρίδας του να καλύψει τους μισθούς του στρατεύματος τον οδήγησε στην “αναγκαστική υποτίμηση” των χρημάτων των στρατιωτών. Ο Τιμόθεος έκοψε χάλκινα νομίσματα και τα έδωσε στους στρατιώτες του, αντί για ασημένια, ενώ τους καθησύχασε -όταν αυτοί αντιδράσανε- ότι τα νομίσματα αυτά θα γινότανε δεκτά από τις τοπικές αγορές. Στη συνέχεια διέταξε τους εμπόρους και τους παραγωγούς της περιοχής να δέχονται αυτά τα νομίσματα ως ανταλλακτικό μέσο και ότι όσα μαζεύανε από αυτά θα μπορούσαν να τα ανταλλάζανε με ασημένια όταν τα επέστρεφαν στον Τιμόθεο.

Η οικονομική πολιτική του Σόλωνα

Η Αθήνα του 6ου αιώνα π.χ. ήταν μια πόλη που στέναζε οικονομικά καθώς η πλειοψηφία των πολιτών αποτελούνταν από ακτήμονες και εκτημόρους, δηλαδή αγρότες που είχαν χάσει τη γη τους λόγω χρεών και δούλευαν στα κτήματα που τους ανήκαν παλαιότερα και πλέον είχαν περάσει στη κατοχή των πλουσίων. Ο πλούτος είχε συγκεντρωθεί στα λιγοστά χέρια της ανώτατης τάξης που είχε υφαρπάξει τη γη από την αγροτική τάξη μέσω των δανείων.

Ο Σόλων, το 593 π.χ., ως άρχων της πόλης κατάφερε να μεταρρυθμίσει την αθηναϊκή οικονομία μέσω των νόμων που θέσπισε. Μέσω της Σεισάχθειας –όπως έγινε γνωστή αυτή η μεταρρύθμιση- ο Σόλων διέγραψε όλα τα χρέη των ιδιωτών προς άλλους ιδιώτες και το δημόσιο. Ακόμα κατήργησε τον δανεισμό με εγγύηση τη προσωπική ελευθερία του δανειολήπτη και ανάγκασε τους δανειοδότες να απελευθερώσουν όλους τους πολίτες που είχαν “αποκτήσει” ως δούλους, κατά αυτό τον τρόπο. Για να αυξήσει την εισροή χρημάτων στην Αθήνα και να τονώσει το εμπόριο απαγόρευσε την εξαγωγή γεωργικών προϊόντων πλην του ελαιόλαδου, ώστε η Αττική να επωφεληθεί του πλεονεκτήματος της στη παραγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος.

Το πρώτο “κούρεμα χρέους” πιστώνεται στον αρχαίο Αθηναίο νομοθέτη, καθώς αντικατέστησε την αιγηνείτια δραχμή με την αττική δραχμή, η οποία άξιζε 27% λιγότερο από τη πρώτη. Με αυτό τον τρόπο “κουρεύτηκε” μεγάλο μέρος των χρεών που είχαν να καταβάλλουν οι χαμηλότερες τάξεις στους δανειστές τους.

Ο θεσμός της “λειτουργίας”

Στην αρχαία Αθήνα όταν οι πλούσιοι πολίτες αναλάμβαναν να καλύψουν με δικά τους έξοδα ένα μεγάλο έργο της πόλης λάμβαναν και τις αντίστοιχες τιμές. Τέτοια έργα ήταν η κατασκευή και η συντήρηση ενός πολεμικού πλοίου, η χορηγία μιας θεατρικής παράστασης, η αποστολή επίσημων αντιπροσωπειών σε θρησκευτικές εορτές, η χορηγία θρησκευτικών εορτών, η χορηγία αθλητικών αποστολών σε αγώνες αλλά και η αγορά βασικών προϊόντων σε περιόδους πολεμικών αναμετρήσεων.
Οι άρχοντες της πόλης που αναλαμβάνανε τέτοιες δαπάνες δεχόντουσαν τον τίτλο του ευεργέτη, τιμές αλλά και αξιώματα ενώ όταν δεν αρκούσαν αυτά για να πείσουν τον άρχοντα, τότε υπήρχαν και αντίστοιχες ποινές που επιβάλλονταν σε περίπτωση που αρνιόταν να δώσει τον όβολο του.
Τα αγάλματα ως “χρηματοδότες”
Υπήρχαν περίοδοι έκτακτης ανάγκης, κατά τις οποίες έπρεπε η πολιτεία να βρει πόρους να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της. Το 407 π.χ. η Αθήνα αφαίρεσε όλα τα χρυσά ελάσματα από τα αγάλματα της θεάς Νίκης στη πόλη, για να κόψουν χρυσά νομίσματα για να χρηματοδοτήσουν τις πολεμικές επιχειρήσεις του Πελοποννησιακού πολέμου.
Την ίδια πρακτική ακολούθησε και ο τύραννος των Αθηνών, Λαχάρης, το 294 π.χ. για να αναχαιτίσει την επίθεση του Δημήτριου του Πολιορκητή. Απέσπασε κομμάτια χρυσού από το άγαλμα της θεάς Αθήναςτου Φειδία ώστε να κόψει νομίσματα για να μισθώσει μισθοφόρους, να επισκευάσει τα τείχη της Αθήνας και να αγοράσει προμήθειες για το στρατό και τη πόλη.

Τα “χαράτσια” στην αρχαία Ελλάδα

Ακόμα και κατά την αρχαιότητα η κάθε πόλη-κράτος επέβαλε διάφορους φόρους στους πολίτες για να αυξήσει τα έσοδα της. Ιδιαίτερα ικανοί στον συγκεκριμένο τομέα ήταν οι πολιτικοί της Αθήνας. Εκτός από το θεσμό της “λειτουργίας”, με τον οποίο η πολιτεία κάλυπτε κάποια πάγια έξοδα της από τους επιφανείς πολίτες, έπρεπε να συγκεντρώσει και άλλα ποσά για τις υπόλοιπες ανάγκες της.

Στην αρχαία Αθήνα κατέβαλλαν φόρο όλες οι κοινωνικές τάξεις καθώς και όλα τα επαγγέλματα εκτός από τους πένητες. Οι δικαστικοί κατέβαλλαν φόρο ενώ ένα ποσό πλήρωναν και όσοι έλυναν τις διαφορές τους στις δικαστικές αίθουσες. Υπήρχε φόρος για την εκμίσθωση δημόσιας περιουσίας όπως χτίσματα, γη ή μεταλλεία ενώ επιβαλλόταν φόρος και στα προϊόντα που εισάγονταν ή εξάγονταν από τα λιμάνια της Αττικής. Αντίστοιχος φόρος υπήρχε για τα προϊόντα που διακινούνταν από τις πύλες της πόλης. Οι μέτοικοι, οι ξένοι δηλαδή που έμεναν εντός της πόλεως, κατέβαλλαν ένα φόρο, μια φορά το χρόνο, για να μπορούν να παραμείνουν στην Αθήνα ενώ υπήρχε άλλος ένας ετήσιος που πλήρωναν για να μπορούν να εργασθούν στα όρια της Αττικής. Φόρο πλήρωναν και όλα τα τυχοδιωκτικά επαγγέλματα όπως οι πόρνες, οι γυρολόγοι και οι θαυματοποιοί ενώ και όσοι Αθηναίοι κατείχαν δούλους είχαν την υποχρέωση να καταβάλλουν τους φόρους αυτών.

Ακόμα υπήρχαν και έκτακτες εισφορές, όπως σήμερα,  που πλήρωνε ο αττικός λαός. Αυτές είναι γνωστές ως “επίδοσης” και η “εισφορά”, η πρώτη αφορούσε τα δημόσια έργα ενώ η δεύτερη χρηματοδοτούσε τις στρατιωτικές δαπάνες.  Αξίζει να αναφέρουμε ότι, η πρώτη απογραφή περιουσιών των φορολογούμενων πολιτών έγινε το 378 π.χ. με εντολή του άρχοντα Ναυσινίκου.
Φυσικά υπήρχαν και ποινές για όσους διέπρατταν το αδίκημα της φοροδιαφυγής. Ο φοροφυγάς ήταν υποχρεωμένος να πληρώσει τρεις φορές πάνω τον φόρο που του αναλογούσε, εάν τον εντόπιζε βεβαίως ο φοροεισπράκτορας. Αυτό που πρέπει να σημειώσουμε εδώ είναι ότι ο φοροεισπράκτορας είχε κίνητρο να κυνηγήσει την φοροδιαφυγή.

Αυτό συνέβαινε γιατί οι εφορίες ήταν ιδιωτικές και όχι δημόσιες. Το δημόσιο απαιτούσε από τον ιδιώτη φοροεισπράκτορα να προπληρώσει τον φόρο που αναλογούσε στην εφορία του και ύστερα του έδινε το δικαίωμα να συλλέξει το φόρο που κατέβαλλε, από τους πολίτες.

Τα χαράτσια στις “συμμαχικές πόλεις” της Αθηναϊκής Συμμαχίας ήταν αυτά που έκαναν πραγματικότητα το μεγαλείο των ιερών της Ακρόπολης καθώς και τα Μακρά Τείχη. Η Αθηναϊκή πολιτεία είχε επιφορτίσει ειδικούς άρχοντες, τους Ελληνοταμίες, με την ευθύνη να συλλέξουν τους συμμαχικούς φόρους. Η “Στήλη της Εξηκοστής” αποτελεί έναν κατάλογο με όλες τις πόλεις που κατέβαλλαν φόρο στην Αθήνα, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση και το μέγεθος της πόλης.
Η οικονομική αφαίμαξη των συμμάχων γινόταν εις το όνομα της Περσικής απειλής και τα χρήματα που έδιναν στους Ελληνοταμίες υποτίθεται ότι θα δαπανούνταν για την αμυντική ενίσχυση των πόλεων της συμμαχίας απέναντι στον κοινό εχθρό.

Οικονομικά σκάνδαλα της αρχαιότητας

Η υπεξαίρεση δημόσιου χρήματος δεν ήταν άγνωστη στους αρχαίους Έλληνες. Πιο γνωστή περίπτωση είναι αυτή του θησαυροφύλακα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Αρπάλου. O τελευταίος διορίσθηκε από τον Αλέξανδρο διαχειριστής του θησαυρού της Περσικής Αυτοκρατορίας στη Βαβυλώνα, όσο ο στρατηλάτης εκστράτευε βαθύτερα στην Ασία. Ο Άρπαλος με τα χρήματα του θησαυρού διήγαγε πλούσια και έκφυλη ζωή μαζί με τις εταίρες Πυθονίκη και Γλυκερία ενώ δώριζε μεγάλα ποσά στη πόλη της Αθήνας. Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος ενημερώθηκε για τις οικονομικές ατασθαλίες του θησαυροφύλακα διέταξε να τον συλλάβουν, ο Άρπαλος όμως πρόλαβε να διαφύγει με 5.000 χρυσά τάλαντα στη Μικρά Ασία όπου μίσθωσε 30 πλοία και 6.000 μισθοφόρους και έπλευσε προς την Αθήνα.

Για να γίνει πιο κατανοητό στον αναγνώστη το μέγεθος της υπεξαίρεσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι ο περσικός θησαυρός ανερχόταν στο ποσό των 600.000 ταλάντων ενώ ο πλουσιότερος Αθηναίος πολίτης είχε περιουσία ύψους 300 ταλάντων. Στην Αθήνα ο Άρπαλος δωροδόκησε τους πολιτικούς για να μπορέσει να ζητήσει άσυλο και με σφοδρό υποστηρικτή τον ηγέτη της αντιμακεδονικής παράταξης, Δημοσθένη, κατάφερε να κάνει δεκτό το αίτημα του.

Στο ενδιάμεσο, ο αντιβασιλέας Αντίπατρος, διορισμένος από τον Αλέξανδρο ως τοποτηρητής στην Ελλάδα ζήτησε την έκδοση του Αρπαλου ενώ παράλληλα ετοίμαζε τον στόλο του για μια επίθεση στη πόλη των Αθηνών.

Οι Αθηναίοι πολιτικοί έντρομοι ήταν αποφασισμένοι να εκδώσουν τον Άρπαλο, ο οποίος δραπέτευσε στη Κρήτη και δολοφονήθηκε εκεί από τους μισθοφόρους του. Η επόμενη κίνηση των Αθηναίων ήταν να αναζητήσουν ποια άτομα δωροδοκήθηκαν και σε ποιανού τις τσέπες βρισκόντουσαν τα εναπομείναντα 700 τάλαντα του Αρπαλου. Ο Άρειος Πάγος ανέλαβε να διαλευκάνει την υπόθεση, δίχως αποτέλεσμα όμως, αφού οι επιφανέστεροι Αθηναίοι αλληλοκατηγορούνταν ενώ ο Δημοσθένης δραπέτευσε στον Πόρο όπου αυτοκτόνησε με δηλητήριο.

Τελικώς ο Άρειος Πάγος συνέλαβε τον πολιτικό Δημάδη, ο οποίος είχε λάβει 20 τάλαντα από τον Άρπαλο και αναγκάστηκε να πληρώσει 100 στο ταμείο των Αθηνών. Το υπόλοιπο του ποσού καθώς και οι υπόλοιποι ένοχοι δεν βρέθηκαν ποτέ.

Μια δεύτερη περίπτωση είναι αυτή του Ανδροτίου Άνδρωνα. Ο Ανδροτίων Άνδρωνος είχε προτείνει στην Εκκλησία του Δήμου για να μπορέσει η πόλη να αυξήσει τα έσοδα της να λιώσει τα χρυσά αγάλματα και να κόψει με αυτά νόμισμα ή να επιβάλλει έκτακτους φόρους. Όταν αυτές οι ιδέες απορρίφθηκαν τότε πρότεινε να κυνηγήσουν την φοροδιαφυγή και να αναλάβει ο ίδιος το δύσκολο αυτό έργο.

Φυσικά ο Δήμος τον επιστέφθηκε και του έδωσε πλήρη ελευθερία κινήσεων. Ο Ανδροτίων δρώντας σαν κάποιο είδος αρχαίου μαφιόζου, μίσθωσε μαχαιροβγάλτες και μπράβους και απειλούσε τους φορολογούμενους να καταβάλλουν τους φόρους τους και πάντα στο διπλάσιο από ότι τους αναλογούσε. Δεν χρειάζεται να αναφερθεί ότι ο Ανδροτίων και κάποιοι πολιτικοί φίλοι του καταχράστηκαν χρήματα από τους φόρους.

Όταν έγινε αντιληπτό από την πολιτεία, απαιτήθηκε η καταβολή προστίμου, διπλάσιου ύψους από το ποσό που καταχράστηκαν και να φυλακιστούν οι υπαίτιοι της απάτης. Οι καταχραστές κίνησαν όλες τις γνωριμίες τους στη πολιτική σκηνή και γλύτωσαν τη φυλάκιση ενώ τους επιστράφηκε και το ποσό του προστίμου που αναγκάστηκαν να πληρώσουν.
 
Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ σε αυτό το τόπο…

Βιβλιογραφία
D’Angour A., Ancient Greek solution for debt crisis, BBCnews.com, [προσπ. 06-12-2012]
Αδαμοπούλου Μ., Μαθήματα οικονομίας από την αρχαία Αθήνα, εφημ. Τα Νέα, 11-02-2012
Ηλιάδη Α., Οικονομικές κρίσεις στην Ιστορία, e-book στο 24grammata.com, [προσπ. 10-12-2012]
Λιάμπη Κ., Φαινόμενα οικονομικών κρίσεων κατά την αρχαιότητα, διάλεξη 23-09-2011 στο αρχαιολογικό μουσείο Νικόπολης
Σπίνου Π., Πως φορολογούσαν οι αρχαίοι, εφημ. Ελευθεροτυπία, 21-02-2011
Τιβέριος Μ., Η άμεση φορολογία στην αρχαιότητα, εφημ. Το Βήμα, 28/04/2002
Χαρισοπούλου Β., Είχαν κρίση και οι αρχαίοι, εφημ. Τα Νεα, 11-05-2010
Χαρισοπούλου Β./ Αδαμοπούλου Μ./ Μανιάτης Δ., Είχαν οι αρχαίοι ΔΝΤ;, εφημ. Τα Νέα, 23-09-2011
Η Ιστορία των Φόρων, Eκπομπή «Μηχανή του Χρόνου», με τον Χ. Βασιλόπουλο, 18-12-2011

Τακτικές μάχης που δούλεψαν και πέρασαν στα «ψιλά» της Ιστορίας

Την ώρα που περίφημες στρατηγικές μάχης έχουν απαθανατιστεί στην πολεμική ιστορία με χρυσά γράμματα, υπάρχουν και τακτικές που πέρασαν στα «ψιλά» της Ιστορίας, παρά τη δαιμόνια φύση τους.

Ένα μείγμα απόγνωσης και ταχύτατης συλλογιστικής οδηγεί πολλές φορές τον απελπισμένο σε δράσεις αποκοτιάς, και κάποιες από αυτές δικαιώνονται! Παρά το γεγονός ότι ο δημιουργός τους μοιάζει ανισόρροπος και φαίνεται να καταδικάζει τις δυνάμεις του σε άμεσο θάνατο, οι στρατηγικές αυτές έκαναν το ακριβώς αντίθετο.
Αν είναι δυνατόν; Είναι και παραείναι...
Ο περσικός γατο-στρατός

Είναι γνωστό ότι τα ζώα έχουν χρησιμοποιηθεί από νωρίς στην πολεμική ιστορία, συνδράμοντας τους αγώνες των ανθρώπων για κυριαρχία. Σπάνια όμως έχουμε γίνει μάρτυρες πιο σοφιστικέ χρήσης ζώων στον πόλεμο από τον τρόπο που ζήτησε τη συνδρομή της γάτας ο Καμβύσης Β' της Περσίας!
Ο Καμβύσης ο Δεσποτικός λοιπόν έβαλε στο μάτι την Αίγυπτο γύρω στο 525 π.Χ. και σκέφτηκε κάτι απλό: όλοι γνωρίζουμε την περίβλεπτη θέση που είχε στην αιγυπτιακή κοινωνία η γάτα ως ιερό ζώο και η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών το χρησιμοποίησε εναντίον της κατά την εισβολή στην αιγυπτιακή επικράτεια.
Ο Καμβύσης διέταξε τους άντρες του να ζωγραφίσουν αιλουροειδή στις ασπίδες τους, την ίδια ώρα που κουβάλησε μαζί του στην εκστρατεία εκατοντάδες γάτες, τις οποίες και έβαλε στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Το σχέδιο δούλεψε: οι αιγύπτιοι τοξότες αρνήθηκαν να ρίξουν τα πυρακτωμένα τους βέλη στον εχθρό φοβούμενοι μην τραυματίσουν τις γάτες, αδίκημα που στη χώρα τους τιμωρούταν με θάνατο. Υποχώρησαν λοιπόν άτακτα δίνοντας τη δυνατότητα στους Πέρσες να τους σφαγιάσουν και να κατακτήσουν έτσι την Αίγυπτο...
Οι Σπαρτιάτες... Σιχ

Μιλώντας για τους Σιχ, δεν θα περίμενε κανείς περιστατικά βίας στην ιστορία τους. Εκτός βέβαια κι αν μιλάμε για μια από τις ελάχιστες μάχες που έδωσαν ποτέ, στην οποία 48 μαχητές Σιχ καθήλωσαν στρατό 100.000 αντρών!
Εγκαταλείποντας λοιπόν τη Μογγολική Αυτοκρατορία, οι Σιχ βρήκαν καταφύγιο σε ένα ερειπωμένο φρούριο, πριν περικυκλωθούν από τις μογγολικές δυνάμεις. Κι ενώ η έξυπνη κίνηση θα ήταν να παραδοθούν στον εχθρό πριν αυτός επιτεθεί, οι Σιχ έκαναν το ακριβώς αντίθετο:
οχυρώθηκαν στο κάστρο όπως μπορούσαν και αμύνθηκαν απέναντι σε έναν πανίσχυρο και υπέρτερο στρατό τόσο ώστε να καταφέρει ο γκουρού τους να αποδράσει!
Με κάποιον τρόπο, οι 48 μαχητές υπερασπίστηκαν το οχυρό απέναντι σε 100.000 άντρες κατά τη διάρκεια της νυχτερινής επίθεσης, αποσπώντας τον εχθρό, σκοτώνοντας 3.000 άντρες του και διασφαλίζοντας την επιβίωση της θρησκείας τους...
Πολιορκία μέσα στην πολιορκία

Άλλη μια γαλατική εξέγερση θα λάμβανε χώρα το 52 π.Χ. στην πόλη Αλέσια και ο Ιούλιος Καίσαρας αποφάσισε να την καταπνίξει στο αίμα: οδήγησε τους 60.000 λεγεωνάριούς του σε πολιορκία της πόλης, με τις γαλατικές δυνάμεις που την υπερασπίζονταν να αριθμούν τις 80.000 άντρες.
Όταν ωστόσο ο Καίσαρας πληροφορήθηκε ότι συμμαχικός των Γαλατών στρατός 120.000 αντρών βάδιζε εναντίον του, αντί να υποχωρήσει, όπως κάθε εχέφρων στρατηγός, διέταξε τις δυνάμεις του να χτίσουν ένα δεύτερο τείχος γύρω από την οχυρωμένη πόλη!
Για τις επόμενες εβδομάδες, κι ενώ ο στρατός του ήταν σαφώς μικρότερος από την κοινή γαλατική δύναμη, ο Καίσαρας πολιορκούσε την πόλη την ίδια στιγμή που υπερασπιζόταν το δικό του οχυρό.
Και στις 2 Οκτωβρίου οδήγησε προσωπικά το ιππικό του των 6.000 αντρών κατά των δυνάμεων που τον πολιορκούσαν σε μια εκκωφαντική νίκη που θα ανάγκαζε τόσο τους πολιορκουμένους Γαλάτες όσο και τους πολιορκούντες συμμάχους τους σε άνευ όρων παράδοση...
Σφυριά εναντίον... υποβρυχίων

Είναι γνωστό ότι τα γερμανικά υποβρύχια (U-boats) έπαιξαν κεφαλαιώδη ρόλο στον Α' Παγκόσμιο, διακόπτοντας τον ανεφοδιασμό των βρετανικών, γαλλικών και αμερικανικών δυνάμεων και βυθίζοντας εκατομμύρια τόνους προμηθειών.
Τα περίφημα αυτά κονσερβοκούτια έσπειραν πράγματι την πείνα στην Ευρώπη! Χωρίς δικά τους υποβρύχια και ικανά αντίμετρα για να τα σταματήσουν, οι Σύμμαχοι όφειλαν να αυτοσχεδιάσουν. Τίποτα ωστόσο από όσα σκέφτηκαν δεν ήταν τόσο τρελό όσο η λύση των Βρετανών:
ένα σφυρί και μια σακούλα! Βάρκες περιπολούσαν λοιπόν στα σκοτάδια της νύχτας, με έναν σιδηρουργό και μερικούς στρατιώτες, ψάχνοντας για τα γερμανικά υποβρύχια. Όταν εντόπιζαν περισκόπιο, πλησίαζαν αργά και αθόρυβα και είτε το κάλυπταν με τη σακούλα είτε το έσπαζαν με το σφυρί, αναγκάζοντας το υποβρύχιο να αναδυθεί!
Η μέθοδος αποδείχθηκε μάλιστα αναπάντεχα αποτελεσματική, καθώς περισσότερα από 16 υποβρύχια βυθίστηκαν με τη μέθοδο αυτή...
Μαχαίρι εναντίον πιστολιού σημειώσατε «1»

Όμοια με το να φέρνει κάποιος μαχαίρι σε μάχη με πιστόλια, όπως έμαθαν δυστυχώς με τραγικό τρόπο οι αυτόχθονες στις «εξερευνητικές» αποστολές των Ευρωπαίων, οι Ρώσοι επέλεξαν να κατέβουν στο Ανατολικό Μέτωπο του Β' Παγκοσμίου με τα παλιά διπλάνα τους, την ώρα που η ναζιστική Luftwaffe έριχνε στη μάχη τα υπέρτερα και ταχύτατα μαχητικά Me-109.
Τα σοβιετικά διπλάνα Polikarpov Po-2 ανατέθηκαν σε μια διμοιρία γυναικών, τις περίφημες «Μάγισσες της Νύχτας», που ακριβώς επειδή ήταν γυναίκες δεν τις θεωρούσαν αξιόμαχες, γι' αυτό και τους εμπιστεύτηκαν την παλιά τεχνολογία. Κι όμως, οι γυναίκες αποδείχθηκαν σκληρά καρύδια, με πολλές από αυτές να ολοκληρώνουν περισσότερες από 1.000 αποστολές στον πόλεμο!
Υπήρχε βέβαια ένα μυστικό στην επιτυχία τους: ο ξύλινος σκελετός των αργοκίνητων Po-2, παρά το γεγονός ότι μπορούσαν να κουβαλήσουν μόλις 2 βόμβες, τα έκανε να παραμένουν αθέατα στα ραντάρ.
Γι' αυτό και κατάφεραν να επιβιώσουν, παραμένοντας τα μόνα σχεδόν σοβιετικά αεροσκάφη που πετούσαν στον ουρανό κατά τη ναζιστική εισβολή στη Ρωσία. Και το καλύτερο ήταν ότι στο πιλοτάρισμα ήταν σχολιαροκόριτσα με μόλις 4 ώρες εκπαίδευσης...
Ο Δούρειος Ίππος των Βίκινγκς

Ο θρύλος του Δούρειου Ίππου έγινε πραγματικότητα σε ένα ιδιαίτερο περιστατικό της ιστορίας των Βίκινγκς. Ήταν στα 860 λοιπόν όταν ο ηγέτης των Βίκινγκς, Hastein, έψαχνε να λεηλατήσει τη Ρώμη για να αποδείξει τις ηγετικές του ικανότητες.
Γνωρίζοντας βέβαια ότι ο λαός του ήταν πολύ καλύτερος στη λεηλασία χωριών παρά οχυρωμένων πόλεων, σκέφτηκε ένα σχέδιο για να παρακάμψει τα απόρθητα ρωμαϊκά τείχη: προσποιούμενος τον νεκρό νοργηβό ευγενή, καμώθηκε πως ήθελε να ταφεί στην πόλη.
Ο Hastein έκανε τον πεθαμένο μέσα στο φέρετρο την ίδια στιγμή που οι δυνάμεις που τον συνόδευαν στην κηδεία του περνούσαν ανενόχλητες την κεντρική πύλη της Ρώμης.
Παρά το γεγονός βέβαια ότι το πλάνο του στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία και η πόλη καταλεηλατήθηκε, έμαθε αργότερα ότι είχε κάνει ένα μικρό λάθος: είχε μπερδέψει τις περιοχές και πλιατσικολόγησε έτσι λάθος πόλη!
Περιμένοντας υπομονετικά

Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος αντιμετώπιζε τον στρατό του Σαλαντίν στο Αρσούφ το 1191. Οι δυνάμεις του ήταν λιγότερες κατά 3-προς-1, με τον στρατό του σουλτάνου της Αιγύπτου και Συρίας να αποτελείται κυρίως από έφιππους. Μια ευθεία αντιπαράθεση θα ήταν ολέθρια για τον Ριχάρδο, γι' αυτό και σκέφτηκε κάτι άλλο:
σχημάτισε μια αμυντική περίμετρο με τα νώτα του στραμμένα στο ποτάμι και περίμενε, παρά τον καταιγισμό από βέλη που δέχονταν τα στρατεύματά του, από τις πρώτες πρωινές ώρες μέχρι και το απόγευμα.
Η τακτική του δεν ήταν άλλη από το να κάνει τον Σαλαντίν ανυπόμονο, δίνοντάς του την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί οποιοδήποτε λάθος στρατηγικής. Έπειτα λοιπόν από ώρες συνεχούς καταιγισμού βελών, ο σουλτάνος έχασε πράγματι την ψυχραιμία του, θεωρώντας ότι οι Σταυροφόροι της Γ' Σταυροφορίας θα παραμείνουν έτσι καθηλωμένοι επί μέρες:
διέταξε λοιπόν τους έφιππους άντρες του να κατεβούν από τα άλογα για να μπορούν να ρίχνουν καλύτερα με τα τόξα τους, αναγκάζοντάς τους μάλιστα να προωθηθούν για να έχουν καλύτερη ακτίνα δράσης.
Ο Ριχάρδος είχε την ευκαιρία που περίμενε: διέταξε το βαρύ ιππικό του να επιτεθεί, αποδεκατίζοντας τους πεζούς ιππείς και κερδίζοντας τη μάχη...
Οι φλεγόμενες καμήλες

Η υπομονή αποδείχθηκε καλός σύμμαχος, το να παραδώσεις όμως τις καμήλες σου στην πυρά, όταν μάλιστα αποτελούν και το μόνο μέσο διαφυγής, είναι άλλη ιστορία! Αυτό βέβαια δεν απέτρεψε τον μογγόλο κατακτητή Ταμερλάνο, απόγονο του Τζένγκις Χαν, να το κάνει κατά την κατάληψη του Δελχί.
Αντιμέτωπος λοιπόν με τις δυνάμεις του σουλτάνου και τους 120 ελέφαντές του το 1398, ο Ταμερλάνος διέταξε τους τρομοκρατημένους και σχεδόν σε φυγή άντρες του να κατέβουν από τις καμήλες τους και να τις φορτώσουν με όσο σανό μπορούσαν να σηκώσουν.
Όταν λοιπόν πλησίασαν οι ελέφαντες, οι Μογγόλοι άναψαν το σανό και έσπρωξαν τις καμήλες προς τον εχθρό. Κι εκεί που η κίνηση θα ήταν κανονικά ένα κολοσσιαίο στρατηγικό λάθος, αποδείχθηκε αριστουργηματική: οι ελέφαντες τρομοκρατήθηκαν και οπισθοχώρησαν άναρχα πάνω στην ινδική εμπροσθοφυλακή!
Ο ινδικός στρατός κατατροπώθηκε από τους ίδιους τους ελέφαντές του χαρίζοντας στον Ταμερλάνο μια εύκολη νίκη...
Ο εχθρός του εχθρού μου

Στις 5 Μαΐου 1945 έλαβε χώρα μια από τις πλέον περίεργες μάχες του Β' Παγκοσμίου: 3 μόλις μέρες πριν από την επίσημη παράδοση της ναζιστικής Γερμανίας, ο ταγματάρχης Josef Gangl και οι 9 άντρες του ήταν έτοιμοι να παραδώσουν το Κάστρο Itter και τους γάλλους φυλακισμένους σε 14 αμερικανούς στρατιώτες.
Φτάνοντας όμως οι Αμερικανοί στο κάστρο για να απελευθερώσουν τους ομήρους, έπεσαν πάνω σε απόσπασμα των SS που στάλθηκε εκεί για να εκτελέσει τους κρατουμένους. Ο Gangl, διαβλέποντας ότι δεν θα μπορούσε να σωθεί η φυλακή και αηδιασμένος από τις πρακτικές των SS, πρόσφερε τις υπηρεσίες του στους Αμερικανούς:
καθ' όλη τη διάρκεια του πρωινού, γερμανοί και αμερικανοί φαντάροι πολεμούσαν πλάι-πλάι τα SS, στη μόνη μάλιστα καταγεγραμμένη αντίστοιχη ιστορία που έλαβε χώρα σε όλο τον πόλεμο!
Τελικά, αμερικανικές ενισχύσεις θα έφταναν στο σημείο και θα κατατρόπωναν τους ναζί, όχι βέβαια προτού ο Gangl σκοτωθεί από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή...
Πάγος, ένας απροσδόκητος σύμμαχος

Αν μας έχει μάθει ένα πράγμα η πολεμική ιστορία είναι ότι αν εισβάλεις στη Ρωσία τον χειμώνα, θα έχεις πιθανότατα πολύ δύσκολες ώρες μπροστά σου. Αυτό βέβαια ισχύει και για τους Τεύτονες Ιππότες, που το έμαθαν με τον δύσκολο τρόπο. Όταν λοιπόν το τάγμα των Ιπποτών εισέβαλε στη Ρωσία, πάνοπλο και παντοδύναμο, δεν υπολόγισε τον πάγο:
οι Ρώσοι αποσύρθηκαν στην παγωμένη λίμνη Peipus για να αντιμετωπίσουν εκεί το τάγμα, ποντάροντας στον πάγο. Οι ιππότες από την άλλη, με πανοπλίες μέχρι και στα άλογά τους, παραήταν ανυπόμονοι να σφάξουν τον εχθρό και δεν συνειδητοποίησαν ότι ο πάγος δεν θα κρατούσε το υπέρογκο βάρος τους.
Έτσι κι έγινε, με τους ιππότες και τα άλογά τους να κολλάνε στον πάγο ή να βυθίζονται στη λίμνη, δίνοντας τη δυνατότητα στο ρωσικό πεζικό να τους εξοντώσει εύκολα. Όσοι Τεύτονες Ιππότες επιβίωσαν, τράπηκαν σε φυγή...

Ανακαλύφθηκε ζώο με γρανάζια στα πόδια του

Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά στη φύση ένα έντομο που διαθέτει «μηχανικά» γρανάζια στα πίσω πόδια του.

Πρόκειται για το έντομο Issus coleoptratus, το οποίο, προκειμένου να πατήσει γερά στα πόδια του και να πηδήσει στον αέρα από το ένα φυτό στο άλλο, βάζει σε κίνηση δύο οδοντωτούς τροχούς που μοιάζουν με γρανάζια και έχουν την ιδιότητα να συμπλέκονται μεταξύ τους ώστε να δίνουν συγχρονισμένη ώθηση στους μυς των δύο πίσω ποδιών του.
Οι μικρογραφίες και τα βίντεο των ζωολόγων Malcolm Burrows και Gregory Sutton από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", έδειξαν πως κάθε γρανάζι διαθέτει 10 έως 12 δόντια με μήκος 15 έως 30 μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου) το καθένα.
Όταν το έντομο θέλει να πηδήξει, τα γρανάζια των δύο πίσω ποδιών «κλειδώνουν» μεταξύ τους, ώστε να εξασφαλίσουν τον σχεδόν πλήρη συγχρονισμό στην κίνηση, με αποτέλεσμα τα πόδια να κινούνται πάντα με χρονική απόκλιση μόλις 30 εκατομμυριοστών του δευτερολέπτου το ένα από το άλλο.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το έντομο πετυχαίνει μεγαλύτερο επίπεδο συντονισμού της κίνησης των άκρων του με τα γρανάζια από ό,τι αν βασιζόταν μόνο στο νευρικό σύστημά του.
Τα έντομα του είδους Issus μπορούν να απογειωθούν σε μόλις δύο χιλιοστά του δευτερολέπτου και να φθάσουν εντυπωσιακές ταχύτητες άλματος της τάξης των τεσσάρων μέτρων το δευτερόλεπτο.
Ωστόσο, οι ερευνητές διευκρίνισαν ότι τα γρανάζια υπάρχουν μόνο σε νεαρή ηλικία στα εν λόγω έντομα και χάνονται όταν το έντομο ωριμάζει, πιθανώς επειδή είναι δύσκολο να επιδιορθωθούν από τον οργανισμό σε πιο προχωρημένη ηλικία.
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν ότι και άλλα συγγενικά έντομα, που μπορούν επίσης να κάνουν μεγάλα άλματα, έχουν τέτοια γρανάζια.

Κ. Ατατούρκ: "Πουλούσε τα οστά των θυμάτων του"

Από τη μια να κόβουμε κορδέλες για το νέο μουσείο-σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ στην Θεσσαλονίκη, και από την άλλη να έρχονται στο φως της δημοσιότητας ντοκουμέντα για τις δράσεις του Αρχιστράτηγου των νεότουρκων.
Μόνο φρίκη και οργή προκαλεί η αποκάλυψη ότι ο παράφρονας σφαγέας πουλούσε ακόμα και τα οστά των αθώων θυμάτων του για πρώτη ύλη σε Ευρωπαϊκές βιομηχανίες.  Αφιέρωμα της “Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας“, στη Μικρασιατική Καταστροφή και στην πυρπόληση και τη σφαγή της Σμύρνης αναφέρει ότι:
.."τη μεταχείριση των λειψάνων των θυμάτων από τους Κεμαλιστές όπως την είδαν οι εφημερίδες NewYorkTime και γαλλική Midi. Το Δεκέμβρη του 1924 είχε διαρρεύσει το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Μουσταφά Κεμάλ πούλησε 400 τόνους ανθρώπινα οστά (αντιστοιχούν σε 50.000 ανθρώπους, περίπου) σε Γάλλους επιχειρηματίες για “βιομηχανική χρήση” (πιθανότατα για την μετατροπή τους σε ζωοτροφές ή λίπασμα), τα οποία μεταφέρθηκαν με βρετανικό πλοίο μέσω Θεσσαλονίκης".

Ένα απίθανο μουσείο ψευδαισθήσεων

Δεν μας κάνει καμία εντύπωση που οι Κορεάτες σκέφτηκαν να δημιουργήσουν ένα από τα πιο παράξενα μουσεία στον κόσμο, καθώς συμπληρώνει κι αυτό με το δικό του τρόπο τα πιο «τρελά» αξιοθέατα της χώρας.Το περίφημο Trick Eye Museum στη Νότια Κορέα έρχεται για να παραπλανήσει το μάτι του επισκέπτη, παρουσιάζοντας ένα σύνολο από έργα τέχνης με τις πιο πετυχημένες οπτικές ψευδαισθήσεις διάφορων καλλιτεχνών.
Δίνοντας ένα φιλί στο μάγουλο της Μόνα Λίζα, ιππεύοντας τον θρυλικό Πήγασο ή αγκαλιάζοντας έναν Κένταυρο, ένα προς ένα όλα τα έργα τέχνης που εκτίθενται στο μουσείο αποτελούν μια εντυπωσιακή οφθαλμαπάτη, που παραπλανά το μάτι του επισκέπτη. Αν, μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία, αυτός στηθεί στο σωστό σημείο κοντά στον πίνακα, τότε φαίνεται ότι αλληλεπιδρά με την εικόνα με τον πιο διασκεδαστικό τρόπο. Το μόνο που έχει να κάνει είναι να πιάσει με προσοχή ένα κομμάτι γιγάντιο σούσι και να προσπαθήσει να γλιτώσει από τα δόντια του... τέρατος!

" Όπως τα λουλούδια στολίζουν τη γη και τα αστέρια στον ουρανό, έτσι και η Ελλάδα στολίζει τον κόσμο"

(Όλα είναι Ελληνικά) *['Ολα προέρχονται από τους Έλληνες] Marcus Tullius Cicero (106 b.c. – 43 b.c.) [Λατίνος Κλασικός]
(Τίποτα δεν είναι πιο ανθρώπινο, πιο ιερό από την Ελλάδα) Quintus Horatius Flaccus (65 b.c. – 8 b.c.) [Ρωμαίος λυρικός ποιητής]
(Παρ' ότι η Ελλάς κατακτήθηκε, αυτή νίκησε τον κατακτητή και εισήγαγε τις τέχνες στο απολίτιστο Λάτιο) Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) [Γερμανός συγγραφεύς]
(Ότι το μυαλό και η καρδιά είναι για το ανθρώπινο σώμα, είναι η Ελλάς για την ανθρωπότητα) Johann Christoph Friedrich von Schiller (1759-1805) [Γερμανός ποιητής, φιλόσοφος και Ιστορικός](Καταραμένε Έλληνα ανακάλυψες τα πάντα, φιλοσοφία, γεωμετρία, φυσική, αστρονομία... δεν άφησες τίποτα για εμάς) (Οι Έλληνες μας ντρόπιασαν όχι μόνο με την απλότητά τους, που είναι ξένη στην εποχή μας, είναι ταυτόχρονα ανταγωνιστές μας, όχι, συχνά τα πρότυπά μας, σε αυτά ακόμη τα σημεία ανωτερότητας από τα οποία αναζητούμε ανακούφιση όταν μετανοούμε για τον αφύσικο χαρακτήρα των τρόπων μας. Βλέπουμε πως αξιοθαύμαστοι άνθρωποι ενώνοντας με μιας ολότητα της μορφής και ολότητα της ουσίας, φιλοσοφούσα και δημιουργική, τρυφερή και δυναμική, δίνοντας νεανική ζωηρότητα στην αρρενωπότητα του λόγου σε μιαν ένδοξη ανθρωπότητα) William Cullen Bryant (1794-1878) [Αμερικανός ρομαντικός ποιητής]
(Η Ελλάς υπήρξε το αληθινό λίκνο της ελευθερίας στο οποίο σφυρηλατήθηκαν οι πρώτες πολιτείες. Εμείς είμαστε οι μαθητές [αυτών] των μεγάλων ανδρών, σε όλες τις αρχές της επιστήμης, της ηθικής και της καλής διακυβέρνησης) George Bernard Shaw (1794-1878) [Ιρλανδός θεατρικός συγγραφεύς](Εάν στη βιβλιοθήκη του σπιτιού σου δεν έχεις τα έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, τότε ζεις σε ένα σπίτι χωρίς φως) Helen Adams Keller (1880-1968) [Αμερικανίδα συγγραφεύς, "ακτιβίστρια" και λέκτωρ]
(Εάν αληθεύει πως το βιολί είναι το τελειότερο των μουσικών οργάνων, τότε Ελληνικό είναι το "βιολί" της ανθρώπινης σκέψης) Johann Joachim Winckelmann (1717-1768) [Γερμανός ιστορικός και αρχαιολόγος]
(Ο μόνος τρόπος για εμάς να γίνουμε σπουδαίοι ή ακόμη και απαράμιλλοι, αν αυτό είναι δυνατό, είναι να μιμηθούμε τους Έλληνες) Ibn Khaldun (1332-1406) [Άραβας ιστορικός, λόγιος, θεολόγος και πολιτικός]
(Πρέπει να παραδεχτούμε πως όλο το Ισλαμ, εκτός της θρησκείας, ήταν Ελληνικό. Προδοσία ενάντια των Ελλήνων από τα Ισλαμικά έθνη, ισούται με προδωσία ενάντια στην ίδια τους τη φύση) Sir Henry James Sumner Maine (1822-1888) [ιστορικός]
(Εκτός των τυφλών δυνάμεων της φύσεως, τίποτα δεν κινείται σε αυτόν τον κόσμο που να μην είναι Ελληνικό στις καταβολές του) Wilhelm Von Humboldt (1767-1835) [Διπλωμάτης, φιλόσοφος και λόγιος]
(Στους Έλληνες και μόνο βρίσκουμε την ιδέα αυτού που θα θέλαμε να είμαστε και να παράγουμε... από τους Έλληνες παίρνουμε κάτι περισσότερο από γήινο – σχεδόν θεϊκό) (Για εμάς οι Έλληνες στέκονται έξω από τον κύκλο της ιστορίας. Η γνώση των Ελλήνων δεν είναι μόνο ευχάριστη, χρήσιμη ή απαραίτητη για εμάς – όχι, στους Έλληνες και μόνο βρίσκουμε την ιδέα αυτού που θα έπρεπε να θέλουμε να είμαστε και να παράγουμε) Johann Gottfried von Herder (1744-1803) [Γερμανός φιλόσοφος, ποιητής και κριτικός λογοτεχνίας]
(Όπως τα λουλούδια στολίζουν τη γη και τα αστέρια τον ουρανό, έτσι και η Ελλάδα [στολίζει] τον κόσμο) Francois Rabelais (1744-1803) [Γάλλος αναγεννησιακός ποιητής]
(Είναι ντροπή να αποκαλούνται "μορφωμένοι" αυτοί που δεν μελετούν τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς) "Mainichi Shimbun" (1940) Ιαπωνική Εφημερίδα
(Η χώρα μας, στην οποία τιμάται ιδιαίτερα η αρετή, παρακολουθεί με θαυμασμό τον αγώνα των Ελλήνων στην Αλβανία. Είμαστε τόσο συγκινημένοι, που, αφήνωντας στην άκρη κάθε άλλο συναίσθημα, φωνάζουμε: ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!) Leo Tolstoy (1828-1910) [Ρώσσως Συγγραφευς](Δίχως Ελληνικές σπουδές, δεν υπάρχει εκπαίδευση) Franklin D. Roosevelt (1882-1945) [32ος Πρόεδρος των Η.Π.Α.)
(Όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι είναι βαθιά εντυπωσιασμένοι από το κουράγιο και την προσήλωση του Ελληνικού έθνους που αμύνεται τόσο γενναία) Victor Hugo (1802-1855) [Γάλλος ποιητής]
(Είναι σπουδαίο να κατάγεσαι από την Ελλάδα, τη χώρα που έδωσε το φως στον κόσμο) Frederich II Βασιλιάς της Πρωσίας (1712-1786)
(Είμαστε παιδιά των Ελλήνων) Jonathan Miller of Vermont (1797-1847) [Αμερικανός μεταρρυθμιστής, νομικός και λέκτωρ. Φιλέλληνας που ήρθε στην Ελλάδα και πολέμησε ως εθελοντής]
(Έχω υπάρξει ως Γραικός, και με τους Γραικούς διατίθεμαι να υποφέρω για τον αγώνα της ελευθερίας. [...] Η ζωή μου είναι αφοσιωμένη στην ανατροπή της Τουρκικής αυτοκρατορίας. Οι θεοί είναι στο πλευρό των Γραικών – 1824) Federico Krutwig Sagredo (1921-1998) [Ισπανός (Βάσκος) συγγραφεύς και πολιτικός]
(Ο δυτικός πολιτισμός μας γεννήθηκε στην Ελλάδα, και στην καταγωγή του καθώς επίσης και στη μελλοντική του εξέλιξη, υπήρξε πάντοτε Ελληνικός και ποτέ το αποτέλεσμα συμβολής καμίας άλλης περιοχής ή έθνους. Γι' αυτό το λόγο δεν είναι αρκετό μόνο να γνωρίζουμε Ελληνικούς γλωσσικούς όρους. Αυτοί συχνά ξεχνιούνται. Οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να λένε πως η Ελλάς ηταν η μητέρα κάθε γνώσης και αυτή η αλήθεια δεν έχει αλλάξει από τότε) François-Marie Arouet [Voltaire] (1694-1778) [Γάλλος διαφωτιστής, συγγραφεύς και φιλόσοφος]