Τετάρτη 16 Απριλίου 2014

Τελειομανία: Γιατί όταν πιέζεις τον εαυτό σου δεν πετυχαίνεις τίποτα!

Χαρακτηριστικά Τελειομανίας: Σας Φαίνονται Γνώριμα;

Μήπως οι Πολύ Υψηλές Προσδοκίες Σας Καταστρέφουν την Εσωτερική σας Γαλήνη;
Αν αναρωτιέστε αν είστε ή όχι τελειομανής, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είστε, τουλάχιστον ως ένα βαθμό. Οι τελειομανείς μοιάζουν πολύ με τους πετυχημένους και τους πολύ αποδοτικούς ανθρώπους, αλλά με κάποιες βασικές διαφορές. Αυτές οι διαφορές είναι σημαντικές διότι οι τελειομανείς συνήθως βιώνουν περισσότερο στρες! Τα ακόλουθα είναι κάποια ενδεικτικά χαρακτηριστικά των τελειομανών. Σας είναι κάποια από αυτά οικεία;
Τρόπος Σκέψης ‘Όλα ή Τίποτα’:   Οι τελειομανείς, όπως και οι πολύ αποδοτικοί άνθρωποι, συνήθως βάζουν υψηλούς στόχους και προσπαθούν πολύ για να τους φτάσουνε. Παρόλα αυτά ένα πολύ αποδοτικό άτομο μπορεί να μείνει ικανοποιημένο με το να κάνει πολύ καλά μια δουλειά και να επιτυγχάνει ένα εξαίρετο αποτέλεσμα (ή κάτι κοντά σε αυτό), ακόμα και αν οι πολύ υψηλοί στόχοι δεν έχουν πιαστεί εντελώς. Οι τελειομανείς δεν πρόκειται να δεχτούν τίποτα λιγότερο από το τέλειο. Το ‘σχεδόν τέλειο’ θεωρείτε από αυτούς αποτυχία.
Κριτικό Μάτι: Οι τελειομανείς είναι πιο επικριτικοί με τους εαυτούς τους και τους άλλους, από ότι είναι τα πολύ αποδοτικά άτομα.  Ενώ αυτά νιώθουν περηφάνια για τα κατορθώματά τους και υποστηρίζουν τους άλλους, οι τελειομανείς έχουν την τάση να εντοπίζουν μικρά λάθη και ατέλειες στη δουλειά και στον εαυτό τους, όπως κάνουν και για τους άλλους και τη δουλειά αυτών. Επικεντρώνονται σε αυτές τις ατέλειες και δυσκολεύονται να δουν οτιδήποτε άλλο, και είναι ακόμα πιο αποδοκιμαστικοί για τους εαυτούς τους και τους άλλους, όταν πραγματικά υπάρχει αποτυχία.
‘Σπρώχνωή Τραβώ’: Οι πολύ αποδοτικοί άνθρωποι έχουν την τάση να ‘ωθούνται’ προς τους στόχους τους από μια επιθυμία να τους πραγματοποιήσουνε, και είναι ευχαριστημένοι με οποιοδήποτε βήμα γίνει προς αυτή την κατεύθυνση. Οι τελειομανείς, από την άλλη, έχουν την τάση να ‘σπρώχνονται’ προς τους στόχους τους από φόβο μήπως και δεν τους φτάσουν, και θεωρούν αποτυχία οτιδήποτε λιγότερο από έναν απόλυτα επιτυχημένο στόχο.
Μη Ρεαλιστικά Κριτήρια:  Δυστυχώς, οι στόχοι ενός τελειομανούς δεν είναι μερικές φορές ούτε καν ρεαλιστικοί. Ενώ οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι μπορούν να βάλουν υψηλούς στόχους, απολαμβάνοντας ίσως τη διαδικασία να προχωρούν λίγο παραπέρα αφού έχουν κατακτήσει το στόχο τους, οι τελειομανείς συχνά θέτουν στόχους μη εφικτούς. Για αυτό το λόγο, οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι όχι μόνο είναι πιο ευτυχείς, αλλά και πιο επιτυχείς στην επίτευξη των στόχων τους.
Εστίαση στο Αποτέλεσμα: Οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι μπορούν να ευχαριστηθούν τη διαδικασία της προσπάθειας επίτευξης ενός στόχου, το ίδιο ή και περισσότερο από την ίδια την κατάκτησή του. Αντιθέτως, οι τελειομανείς βλέπουν το στόχο και τίποτα άλλο. Ενδιαφέρονται τόσο πολύ να φτάσουν τον στόχο τους και να αποφύγουν την τρομερή αποτυχία, που δεν μπορούν να ευχαριστηθούν τη διαδικασία της προσπάθειας.
Κατάθλιψη Εξαιτίας μη Κατακτημένων Στόχων:  Οι τελειομανείς είναι πολύ λιγότερο ευτυχισμένοι και καλόβολοι, σε σχέση με τους υψηλά αποδοτικούς ανθρώπους. Ενώ οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι μπορούν να επανέλθουν σχετικά εύκολα από μια απογοήτευση, οι τελειομανείς έχουν την τάση να κατηγορούν όλο και περισσότερο τον εαυτό τους και να γεμίζουν με αρνητικά συναισθήματα, όταν οι υψηλές προσδοκίες τους δεν υλοποιούνται. Αυτό οδηγεί στον…
Φόβο της Αποτυχίας: Οι τελειομανείς φοβούνται επίσης πολύ περισσότερο την αποτυχία από τους υψηλά αποδοτικούς ανθρώπους. Επειδή επενδύουν τόσο πολύ στο αποτέλεσμα και απογοητεύονται τόσο πολύ από οτιδήποτε είναι λιγότερο από την τελειότητα, η αποτυχία γίνεται μια τρομαχτική προοπτική. Και, επειδή οτιδήποτε λιγότερο από την τελειότητα θεωρείται ‘αποτυχία’, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην…
Αναβλητικότητα: Φαίνεται παράδοξο ότι οι τελειομανείς μπορεί να έχουν προδιάθεση να αναβάλουν, τη στιγμή που αυτό το χαρακτηριστικό είναι καταστροφικό για την παραγωγικότητα, αλλά πράγματι η τελειομανία και η αναβλητικότητα φαίνεται να πηγαίνουν χέρι-χέρι. Αυτό συμβαίνει γιατί, καθώς φοβούνται την αποτυχία, συχνά οι τελειομανείς ανησυχούν τόσο πολύ μήπως και κάνουν κάτι ατελώς, που ακινητοποιούνται και αποτυγχάνουν να κάνουν το οτιδήποτε! Αυτό οδηγεί σε περαιτέρω συναισθήματα αποτυχίας, και έτσι διαιωνίζεται ένας φαύλος κύκλος.
Αμυντικότητα: Επειδή μια επίδοση κατώτερη του τέλειου είναι τόσο επώδυνη και τρομαχτική για τους τελειομανείς, τείνουν να κάνουν εποικοδομητική κριτική αμυντικά, ενώ οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι μπορεί να δουν την κριτική ως χρήσιμη πληροφορία για βελτίωση της μελλοντικής του απόδοσης.
Χαμηλή Αυτοεκτίμηση: Οι υψηλά αποδοτικοί άνθρωποι έχουν την τάση να έχουν εξίσου υψηλή αυτοεκτίμηση, όχι όμως και οι τελειομανείς. Αυτοί έχουν την τάση να κάνουν πολλή αυτοκριτική, να είναι δυστυχισμένοι και να υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Μπορεί επίσης να είναι μοναχικοί ή απομονωμένοι, καθώς η κριτική τους φύση και η αυστηρότητα, κάνουν τους άλλους να απομακρύνονται. Αυτό οδηγεί σε ακόμα πιο χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Αν δείτε κάποια από αυτά τα χαρακτηριστικά τελειομανίας σε εσάς, μην απογοητευτείτε. Αναγνωρίζοντας ότι μια αλλαγή είναι απαραίτητη, είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας πιο καλόβολης ζωής, την επίτευξη της εσωτερικής γαλήνης, την συνειδητοποίηση ότι η πραγματική επιτυχία έρχεται όταν ξεπεραστεί η τελειομανία και ότι το ‘σχεδόν τέλειο’ είναι εξίσου πολύ καλό!

Το γνώριζες; Οι λέξεις που χρησιμοποιείς καθορίζουν όλη τη ζωή σου

Ο Νευρογλωσσικός Προγραμματισμός  υποστηρίζει οτι ο τρόπος που χρησιμοποιούμε τις λέξεις συνδέεται άμεσα με το πώς νιώθουμε και συμπεριφερόμαστε. Για παράδειγμα χρησιμοποιείς φράσεις όπως, "πρέπει να χάσω κιλά", "πρέπει να είμαι καλός στη δουλειά μου", "δεν πρέπει να φωνάζω όταν θυμώνω"; Αν χρησιμοποιήσεις τη λέξη χρειάζεται αντί πρέπει τότε τα αποτελεσματα να είν αι πολύ καλύτερα. Αυτή ήταν μια πρώτη πληροφορία που είχαμε για τον νευρολογικό προγραμματισμό.
Ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός είναι ένα μοντέλο ερμηνείας της συμπεριφοράς καθώς και ένα σύστημα τεχνικών που στοχεύει στη ενίσχυση των ανθρώπινων δυνατοτήτων έτσι ώστε να αξιοποιηθούν στο μέγιστο. Δημιουργήθηκε από τους  Richard Bandler και  John Grinder την δεκαετία του 1970 στην Αμερική, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από ιδέες και μεθόδους που χρησιμοποιούσαν οι Milton Erickson (γνωστός για το έργο του στην ύπνωση), ο Fritz Perls ( προσέγγιση Gestalt ) και η Virginia Satir (γνωστή για το έργο της στην οικογενειακή θεραπεία).
Πώς προέκυψε η ονομασία νευρογλωσσικός προγραμματισμός ;
Με απλά λόγια ο όρος υποδηλώνει την σχέση ανάμεσα στο πώς σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε(νεύρο), πως επικοινωνούμε (γλωσσικός) και τα μοτίβα συμπεριφοράς στα οποία καταφεύγουμε(προγραμματισμός). Επιπρόσθετα, ο προγραμματισμός εκφράζει και την ικανότητα μας ν’αλλάζουμε αυτά τα μοτίβα συμπεριφοράς και συναισθήματος με τρόπο που γίνονται περισσότερο λειτουργικά και βοηθητικά για εμάς, ενδυναμώνοντας έτσι την προσωπικότητα μας και την εξέλιξη της.
Ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός περιλαμβάνει ισχυρές τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε διάφορα πεδία προκειμένου να ενισχύσουν την προσωπική απόδοση, να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε δυσάρεστα συναισθήματα και πεποιθήσεις που μας σαμποτάρουν και να βελτιώσουν τις σχέσεις μας με τους άλλους.
Που χρησιμοποιείται;
Ως θεραπευτική προσέγγιση:
Είναι συνήθως  σύντομη θεραπεία η οποία απευθύνει προβήματα όπως φοβίες, επιβλαβείς συνήθειες και θεραπεία εξαρτήσεων, προβλήματα σχέσεων, τραυματικές εμπειρίες κτλ. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί η αποτελεσματικότητα του ΝΓΠ δεν έχει εγκαθιδρυθεί ερευνητικά ως θεραπευτική προσέγγιση και το μεγαλύτερο ποσοστό αποτελεσματικότητας το οποίο ισχυρίζεται είναι εμπειρικό.
Στις επιχειρήσεις:
Είναι ισχυρό εργαλείο στις διαπραγματεύσεις, τις πωλήσεις και την ενίσχυση ηγεσίας.
Στα αθλήματα:
Ενισχύει την απόδοση των αθλητών  σε διάφορα ήδη αθλημάτων.
Στο coaching:
Λόγω του ότι ο ΝΓΠ είναι μια προσέγγιση επικεντρωμένη σε στόχους και λύσεις, μπορεί να βοηθήσει στην τοποθέτηση και πραγματοποίηση στόχων, την ενίσχυση κινήτρου καθώς και στην αίσθηση αυτοπεποίθησης για την επίτευξη των στόχων αυτών.
Στην εκπαίδευση:
Σύμφωνα με τον ΝΓΠ, ο καθένας από εμάς ανήκει σε ένα διαφορετικό μαθησιακό στυλ π.χ  το οπτικό, το ακουστικό, το αισθητηριακό  κτλ. Το οποίο εάν αναγνωιστεί ο μαθητής θα είναι σε θέση να επιταχύνει τη μάθηση του και να βελτιώσει την απόδοση του. 

Το άγνωστο μαντείο Αμφιαράειον Ωρωπού

Μεταξύ Αττικής και Βοιωτίας προς το μέρος του σημερινού Ωρωπού βρίσκεται το μαντείο-θεραπευτήριο του Αμφιαράου, κρυμμένο μέσα σε μία βαθιά ρεματιά χωρίς ορίζοντα, με πλούσια βλάστηση. Το θαυμάσιο τοπίο του ιερού περιβάλλεται με πεύκα, πικροδάφνες, πλατάνια και με ιαματική πηγή.

Η γεωμορφολογία του ιερού χώρου μας παραπέμπει στον αρχέγονο μύθο του ήρωα Αμφιαράου. Ο Αισχύλος στην τραγωδία του “Επτά επί Θήβας” μας εξιστορεί τα γεγονότα που έγιναν αίτια για την ίδρυση του ιερού. Ο Αμφιάραος ήταν γιος του Οικλέους και εγγονός του μάντη θεραπευτή Μελάμποδος.

Ο Αμφιάραος βασίλευσε στο Άργος μαζί με τον Άδραστο, του οποίου την αδελφή του Εριφύλη νυμφεύτηκε. Κάποτε ο Πολυνείκης, υιός του Οιδίποδος εκδιώχτηκε από τον αδελφό του Ετεοκλή, ήλθε στο Άργος και ζήτησε βοήθεια για να καταλάβει την Θήβα. Ο Αμφιάραος ως μάντης που ήταν, αρνήθηκε να πάει επειδή ήξερε πως όσοι θα έπαιρναν μέρος στην εκστρατεία αυτή θα εφονεύοντο, εκτός από τον Άδραστο. Ο Αμφιάραος συμβούλεψε την γυναίκα του Εριφύλη να μη φανερώσει που βρίσκεται ο ίδιος και να μη δεχθεί δώρο από τον Πολυνείκη. Όμως ο Πολυνείκης εξαπάτησε την Εριφύλη χαρίζοντας την το φημισμένο περιδέραιο της Αρμονίας, της γυναίκας του βασιλιά της Θήβας Κάδμου. Ο Αμφιάραος αναγκάστηκε να εκστρατεύσει με τους άλλους έξι αρχηγούς. Πριν φύγει όμως για τον πόλεμο παρότρυνε στα παιδιά του, τον Αμφίλοχο και τον Αλκμαίωνα, όταν ενηλικιωθούν να σκοτώσουν την μητέρα τους και να εκστρατεύσουν κατά των Θηβών. Όπως προέβλεψε ο Αμφιάραος φονεύθηκαν οι στρατηγοί εκτός του Αδράστου. Ο Αμφιάραος καθώς υποχωρούσε με το άρμα του προς την Αττική τη στιγμή που ο διώκτης του ο Περικλύμενος ετοιμαζόταν να τον σκοτώσει, ο Ζευς ρίχνει τον κεραυνό του, άνοιξε η γη και τον κατάπιε μαζί με το άρμα του και τον ηνίοχό του. Ο Αμφιάραος κατέβηκε στον Άδη άτρωτος και τέθριππος.
Δεν είχε παρέλθει όμως πολύς χρόνος και ο ήρωας αυτός αναδύθηκε από το χάσμα του εδάφους, από το οποίο ανέβλυζε νερό. Από την ιερή πηγή ξεκίνησε η λατρεία του Αμφιαράου. Σ’ αυτή τίποτε δεν θυσίαζαν, ούτε χρησιμοποιούσαν το νερό της για καθαρμούς. Όταν όμως ένας θεραπευθεί από την αρρώστια κατόπιν μαντείας που του δόθηκε, υπήρχε η συνήθεια να ρίχνει ασημένια ή χρυσά νομίσματα στην πηγή. Με την προσφορά ο θεραπευμένος εξέφραζε την επιθυμία του να αμείψει τον θεό για την ευεργεσία. Σήμερα όταν κάνουμε μία ευχή ρίχνουμε νομίσματα σε κρήνες. Το νερό της ιερής πηγής του Αμφιαράου αναβλύζει κατά καιρούς σε μία μακρόστενη δεξαμενή κοντά στον βωμό.

Από ήρωας ο Αμφιάραος τώρα έγινε θεός με την ειδικότητα του μάντη και του θεραπευτή. Στο μυθικό παρελθόν υπήρχαν περιπτώσεις ηρώων που τιμήθηκαν ως θεοί, όπως ο Τροφώνιος της Λεβαδιάς. Εκεί λοιπόν όπου εξεβράσθηκε ο Αμφιάραος, ιδρύθηκε μεγαλοπρεπής ναός με ονειρομαντείο και θεραπευτήριο φέροντας το όνομά του. Από τον Ηρόδοτο και τον Στράβωνα μαθαίνουμε ότι ο Αμφιάραος αρχικά λατρεύτηκε στην Θήβα. Το θηβαϊκό Αμφιάρειο έχασε την φήμη του από τον 5 π.Χ. αι. Κάποιος ευλαβής Ορώπιος πήρε χρησμό να ιδρύσει νέο ιερό στην τοποθεσία όπου θύμιζε την εξαφάνιση του ήρωα βαθιά στη γη. Ο μεγάλος βωμόςΣτα τέλη του 5ου π.Χ. αι. ιδρύθηκε το Αμφιάρειο του Ωρωπού. Δίπλα στην ιερή πηγή κτίστηκε επιβλητικός βωμός μνημειακής όψης (4,60 Χ 8,90 μ.). Του βωμού σώζεται μόνο το κάτω μέρος. Διακρίνονται και δύο βωμοί παλαιοτέρας εποχής. Στον υπερκείμενο χώρο του βωμού υπάρχουν ίχνη λαξευμένων εδωλίων τα οποία προοριζόταν για τους θεατές των θυσιών όπου γινόταν πάνω στον βωμό από τους ιερείς. Ο βωμός ήταν αφιερωμένος σε διάφορες θεότητες, ήρωες και συζύγους ηρώων, όπως στους Ηρακλή, Δία, Απόλλωνα, Ερμή, Αφροδίτη, Αθηνά, Πανάκεια, Ιασώ, Υγεία, Αμφίλοχο και τα παιδιά του, ενώ ο Αλκμαίων δεν τιμάται επειδή διέπραξε το σχετικό έγκλημα με την Εριφύλη. Τέλος υπάρχει αφιέρωση για τις Νύμφες, τον Πάνα καθώς και για τους ποταμούς Αχελώο και Κηφισό.

Η συστηματική ανασκαφή που άρχισε το 1884 από την Αρχαιολογική Εταιρεία με την εποπτεία του αρχαιοδίφη και εφόρου Βασιλείου Λεονάρδου, κράτησε ως το 1929 αποκαλύπτοντας πολλά μνημεία και επιγραφές και μας έδωσε σπουδαίες πληροφορίες σχετικά με την λατρεία του Αμφιαράου και την ακτινοβολία του στον αρχαίο κόσμο. Οι επιγραφές και τα ανάγλυφα που ανακαλύφθηκαν επιβεβαιώνουν την ακριβέστατη περιγραφή του Παυσανία για την λειτουργία του Αμφιαράειου.

Τα ερείπια του ναού του Αμφιάραου
Σε μικρή απόσταση δυτικά από τον μεγάλο βωμό βρίσκονται τα ερείπια του μεγάλου ναού του Αμφιαράου του 4 π.Χ. αι. Η θεμελίωση έχει διαστάσεις29 Χ 14 μ. Στην πλευρά της εισόδου υπήρχε πρόναος με έξι δωρικούς κίονες ανάμεσα σε παραστάδες. Πίσω από την κιονοστοιχία της πρόσοψης υπήρχε ο πρόδομος με μαρμάρινους πάγκους στους τοίχους για να αναπαύονται οι επισκέπτες και κατόπιν ο σηκός ο οποίος ήταν χωρισμένος σε τρία κλίτη, με δύο σειρές από ραβδωτούς ιωνικούς κίονες τοποθετημένους σ’ όλο το μήκος του σηκού. Στο κεντρικό κλίτος υπήρχε μαρμάρινο άγαλμα του Αμφιαράου που είχε τον τύπο του όρθιου Ασκληπιού.

Το άγαλμα σήμερα είναι ακρωτηριασμένο. Μπροστά από το άγαλμα βρισκόταν η μαρμάρινη τράπεζα προσφορών με την χρυσή φιάλη, όπου έκανε σπονδές ο ιερέας. Στο βάθος του σηκού υπήρχε το άδυτο για την φύλαξη λατρευτικών σκευών. Ο ναός ήταν κατασκευασμένος από ντόπιο ασβεστόλιθο. Στην αρχαιότητα ο ναός ήταν γεμάτος από αφιερώματα των πιστών, μικρά ομοιώματα μελών του ανθρώπινου σώματος που έχουν θεραπευτεί και νομίσματα κολλημένα με κερί όπως συμβαίνει και σήμερα στις εκκλησίες με τα τάματα. Σώζεται μόνο το βορειοδυτικό τμήμα του ναού γιατί το υπόλοιπο τμήμα του παρασύρθηκε από τον χείμαρρο Μαυροδήλεσι στα ύστερα Ρωμαϊκά χρόνια. Το ποτάμι παρέσυρε το ανάλημμα που συγκρατούσε τα χώματα πάνω στα οποία ήταν θεμελιωμένος ο ναός. Πριν χτιστεί ο μεγάλος ναός υπήρχε ένας μικρός βορειότερα ο οποίος συνυπήρχε με τον μεγάλο επί ένα τουλάχιστον αιώνα.

Από τα σημαντικότερα μνημεία του Αμφιαρείου θεωρείται η Μεγάλη Στοά που χρησίμευε για την εγκοίμηση των προσκυνητών. Όσοι έπασχαν από κάποια αρρώστια και ήθελαν να βρουν ίαση ή ήθελαν την συμβουλή του Θεού για να λύσουν κάποιο πρόβλημα, ελάμβαναν χρησμό κατά την εγκοίμηση πάνω στην προβιά του κριού που την θυσίαζαν αφού προηγουμένως είχαν κάνει αποχή από οινοποσία και μιας ημέρας νηστεία. Μέσα στον ύπνο ο προσκυνητής δεχόταν σε όνειρο την συμβουλή του Θεού ή ακόμα και θεραπευόταν. Τα όνειρα τα ερμήνευαν οι ιερείς.

Μεγάλη Στοά
Η Μεγάλη Στοά χτίστηκε γύρω στα 350 π.Χ. Είχε μήκος 110,15 μ. και πλάτος 10,78 μ. Στην πρόσοψη είχε 41 πώρινες δωρικές κίονες και στο εσωτερικό είχε 17 κίονες Ιωνικού ρυθμού, οι οποίοι χώριζαν το κτήριο στο μήκος σε δύο κλίτη. Στα δύο πέρατα της στοάς κατασκευάστηκαν ανά ένα δωμάτιο διαστάσεων περίπου 10 Χ 5,5 μέτρων για την εγκοίμηση των αρρώστων και των χρηστηριαζομένων.

Η στοά είναι το πιο χαρακτηριστικό κτήριο της αρχαίας Ελλάδος. Εκτός από την ονειρομαντεία, η στοά χρησίμευε για την διαμονή των επισκεπτών, για την ανάπαυση και την συζήτηση. Ας μη λησμονούμε ότι η στοά ήταν συνδεδεμένη με τις κοινωνικές και πνευματικές συνήθειες των Ελλήνων. Στοές υπήρχαν και στις αγορές. Ο Πλάτων συζητούσε στην στοά, ο δε φιλόσοφος Ζήνων και οι διάδοχοι του χρησιμοποιούσαν την Ποικίλη Στοά για την διδασκαλία τους (Στωϊκοί Φιλόσοφοι).

Απαραίτητο θεραπευτικό στοιχείο του Αμφιαράειου ήταν τα λουτρά, για σωματικό καθαρμό και ψυχική εξυγίανση. Οι εγκαταστάσεις των λουτρών αποτελούνταν από το ανδρείο και το γυναικείο λουτρό. Το δάπεδο των λουτρών ήταν στρωμένο με λίθινες πλάκες και χαραγμένο για να μη γλιστράνε οι λουόμενοι. Υπήρχε υπόκαυστο δηλαδή κάτω από το δάπεδο κυκλοφορούσε ζεστός ατμός που διοχετευόταν από πολλές τρύπες μέσα στους λουτήρες. Το σύστημα αυτό (θέρμες) πέρασε στους Ρωμαίους, στους Βυζαντινούς και αργότερα στους Οθωμανούς με τα λεγόμενα χαμάμ. Οι πάσχοντες πριν υποστούν θεραπεία, έπρεπε να κάνουν χρήση θερμού ή ψυχρού λουτρού, ανάλογα την περίσταση. Σήμερα από τα λουτρά σώζεται μία δεξαμενή και δύο μεγάλες λεκάνες.

Μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού το Αμφιαράειο καταστράφηκε. Μόνο ο χώρος των λουτρικών εγκαταστάσεων στα παλαιοχριστιανικά χρόνια ξαναχρησιμοποιήθηκε. Πάνω στα ερείπια των αρχαίων λουτρών χτίστηκε μία νέα λουτρική εγκατάσταση με επτά συνολικά δωμάτια σε σχήμα του γράμματος L. Δύο από τα δωμάτια είχαν χτιστούς πάγκους για να κάθονται εκείνοι που περίμεναν να λουστούν, άλλο δωμάτιο είχε δεξαμενή νερού, και δύο είχαν υπόκαυστα (θέρμες).

Λείψανα του θεάτρου
Κάθε μαντείο και θεραπευτήριο είχε κατά γενικό κανόνα και το θέατρο του για μουσικές και λογοτεχνικές εκδηλώσεις. Το θέατρο του Αμφιάρειου διαμορφώθηκε γύρω στα 190 π.Χ. και βρίσκεται ψηλότερα από τη Μεγάλη Στοά. Το κοίλον λαξεύτηκε στην πλαγιά του λόφου του οποίου σώζονται τα πώρινα εδώλια. Η στρογγυλή ορχήστρα έχει διάμετρο 12,36 μ. Στην ορχήστρα ο ιερεύς Νίκων τον 1ο αι. π.Χ. αφιέρωσε πέντε πλουσιοχτοισμένους μαρμάρινους θρόνους. Όλοι τους έχουν την επιγραφή “Νίκων Νίκωνος ιερεύς γενόμενος Αμφιαράωι”.

Απέναντι από την ορχήστρα υψώνεται η αναστηλωμένη κιονοστοιχία του προσκηνίου του θεάτρου με οκτώ δωρικές κολόνες. Ανάμεσα στους κίονες τοποθετούσαν πίνακες, οι οποίοι παρουσίαζαν ζωγραφισμένες τις παραστάσεις σχετικά με τα έργα που παίζονταν στο θέατρο. Πάνω από το προσκήνιο υπήρχε ένας εξώστης. Στα παλαιότερα χρόνια τα έργα παίζονταν στην ορχήστρα από τον χορό και τους ηθοποιούς. Από τον 2ο π.Χ. αι. ο χορός σχεδόν εξαφανίσθηκε, οι ηθοποιοί έπαιζαν τα έργα πάνω στον εξώστη της σκηνής.

Πολυτελής μαρμάρινος θρόνος του θεάτρου

Συνεχίζοντας την περιπλάνηση στον αρχαιολογικό χώρο του Αμφιαράειου δυτικά της Μεγάλης Στοάς υπάρχει μία σειρά από μνημειώδεις βάσεις αγαλμάτων. Τα αγάλματα όλα καταστράφηκαν, σώζονται μόνο οι βάσεις, τα βάθρα με χαραγμένες επιγραφές και μικρά γράμματα. Πρόκειται για αφιερώματα σημαντικών προσώπων και κατάλογοι νικητών αγώνων (Αμφιάρεια). Υπάρχουν επίσης στήλες με επιγραφές που αφορούσαν ψηφίσματα για την επισκευή του ιερού και τον Ιερό Νόμο που καθόριζε τον τρόπο διοίκησης του ιερού.

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι Αθηναίοι τίμησαν τον Βρούτο, δολοφόνο του Ιουλίου Καίσαρος, με μία αφιερωματική επιγραφή που χάραξαν πάνω σ’ ένα βάθρο επί του οποίου είχε στηθεί έφιππος ανδριάντας. Μάλιστα οι Ωρώπιοι έσβησαν την επιγραφή του 3ου π.Χ. αι. και χάραξαν τη νέα επιγραφή του Βρούτου στο 42 π.Χ. Άλλο ένα δείγμα υποτελείας και παρακμής ήταν να σβήσουν την αναθηματική επιγραφή κάποιου σπουδαίου Έλληνα του 3ου π.Χ. αι. και να χαράξουν το όνομα του Γαϊου Σκριβωνίου Κουρίωνος συνεργάτη του καταστροφέα Σύλλα. Ο Σύλλας αν και είχε κατεδαφίσει πολλά ιερά της Ελλάδος έκανε δωρεές στον Ωρωπό και στο Αμφιάρειο για την άνθηση των αγώνων.

Οι Ωρώπιοι τιμούσαν τον Αμφιάραο κάθε πέμπτο χρόνο με μουσικούς, ποιητικούς, αθλητικούς και ιππικούς αγώνες (Μεγάλα Αμφιάρεια). Οι αγώνες ήταν πανελλήνιοι και έπαιρναν μέρος από όλη την Ελλάδα, Μικρά Ασία και την Κάτω Ιταλία. Οι αθλητικοί αγώνες διεξάγονταν στο στάδιο που πιθανότατα βρισκόταν μπροστά από την Μεγάλη Στοά. Ως ιππόδρομο χρησίμευαν την μικρή πεδιάδα βόρεια του Ιερού, το αυλοτόπι όπως ονομάζουν οι ντόπιοι σήμερα, γεμάτη με καλλιέργειες κι αμπέλια.

Στην αρχαιότητα για να περάσει κανείς στη δεξιά όχθη του ποταμού υπήρχε μία γέφυρα, η οποία καταστράφηκε. Στη μία άκρη της ήταν τα ανδρικά λουτρά, στην άλλη υπάρχει μία κλεψύδρα. Η Κλεψύδρα ήταν ένα μεγάλο υδραυλικό ωρολόϊ, υπόγειο κτίσμα με χτιστή τετράγωνη λεκάνη που λειτουργούσε ως εξής : Όταν γέμιζε η λεκάνη με νερό, επέπλεε ένα κομμάτι ξύλου. Στον πυθμένα της λεκάνης υπήρχε στενή τρύπα από την οποία άδειαζε με πολύ αργό ρυθμό το νερό από ένα κρούνο και προκαλούσε την πτώση της στάθμης του νερού παρασύροντας προς τον πυθμένα το κομμάτι του ξύλου με τον προσαρμοσμένο σ’ αυτό δείχτη, ο οποίος κατέβαινε κι’ αυτός σε αριθμημένη κλίμακα κι έδειχνε την ώρα πάνω στην κλίμακα. Παρόμοια κλεψύδρα υπήρχε και στην αρχαία αγορά της Αθήνας.

Στην δεξιά όχθη που ήταν κατοικήσιμη περιοχή υπήρχαν ξενώνες, αγορά, αγορανόμιο, κατώγια δηλαδή ξενοδοχεία, για όσους ήθελαν να μείνουν περισσότερο καιρό. Από τις επιγραφές πληροφορούμεθα ότι υπήρχαν καπηλεία, μαγαζιά που εξυπηρετούσαν τους ξένους. Υπήρχαν ακόμη και εργαστήρια για να επισκευάσει κανείς τα παπούτσια του. Ιδιαίτερη ζωντάνια αποκτούσε η δεξιά όχθη όταν τελούσαν τα Μεγάλα Αμφιάρεια. Ο τόπος γέμιζε με ετερόκλητο πλήθος, με σκηνές, πάγκους και παραπήγματα. Κάτι σαν τα σημερινά πανηγύρια της Τεγέας και του Μυστρά.

Το παρθένο δάσος που περιβάλλει τον ιερό χώρο, στο παρελθόν δοκιμάστηκε πολλές φορές από τις πυρκαγιές των νεοβαρβάρων εμπρηστών. Όμως το Αμφιάρειο ως εκ θαύματος έμεινε άθικτο. Ο φανατισμός των πρωτοχριστιανικών αιώνων κι οι βαρβαρικές επιδρομές αν και ερήμωσαν το Αμφιάρειο, εν τούτοις δεν μπόρεσαν να σβήσουν την ανάμνηση και τον μαγνητισμό του ιερού. Ως πότε όμως οι θεοί και οι νύμφες θα προστατεύουν τα δάση και τα διασωθέντα μνημεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ


Επικοινωνία: Μάλλον ένα ακανθώδες και κάποιες φορές όχι πολύ ευχάριστο θέμα, όταν μπαίνουμε στον κόπο να αξιολογήσουμε και να ερμηνεύσουμε τις επικοινωνιακές μας συναλλαγές.

Κατ’ αρχήν, το ζήτημα της επικοινωνίας δεν αποτελεί το αντικείμενο ενός ενιαίου επιστημονικού κλάδου. Εξετάζεται από τη μαθηματική επιστήμη, την κυβερνητική, την ψυχολογία, και πάει λέγοντας

Δυο τρία πράγματα θα ήθελα πρωτίστως να καταθέσω όσο μπορώ πιο περιεκτικά :

1. Η επικοινωνία, όπως και η συμπεριφορά (δηλαδή το να συμπεριφέρεται κάποιος), λένε πως είναι διαδικασίες οι οποίες Δεν Έχουν Αντίθετό Τους. Δηλαδή : Όπως δεν μπορεί κάποιος να μην συμπεριφέρεται, κατά τον ίδιο τρόπο δεν μπορεί και να μην επικοινωνεί.

Το αν υπάρχει Θεός είναι ένα ζήτημα αμφιλεγόμενο. Το αν επικοινωνεί κάποιος, δεν είναι ζήτημα προς συζήτηση. Συμβαίνει αξιωματικά. Δηλαδή : Ακόμη και όταν στέκεται κάπου μόνος του και κοιτάζει το “εξωδιάστημα”, ή ακόμη και όταν, στη διάρκεια μιας έντονης συνδιαλλαγής (λεκτικής ή άλλης) με κάποιον, αποχωρεί από τη “συνομιλία”, τότε επικοινωνεί κάτι στον άλλον. Μεταφέρει δηλαδή πληροφορίες για τη διάθεση του απέναντι σε κάποιον κλπ. Η αποχώρηση από τη συνομιλία δεν συνεπάγεται μη επικοινωνία. Απλά σημαίνει, “Θέλω Ν’ Αλλάξω Τον Τρόπο Που Συνομιλώ Μαζί Σου”.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο λοιπόν, θεωρητικοί από το χώρο της μαθηματικής επιστήμης, φαίνεται πως έχοντας συνδέσει την πληροφόρηση με την επικοινωνία, ορίζουν ως πληροφόρηση τη διαδικασία εκείνη κατά την οποία ένα “σημείο” (δηλαδή το στοιχείο που φέρει το μήνυμα) όχι μόνο μεταφέρει πληροφορία για ένα σύστημα (με την έννοια σύστημα εννοούμε οτιδήποτε, πχ έναν άνθρωπο) την οποία θα λάβει ένας δέκτης τροποποιώντας έτσι την άποψή του για το “σύστημα”, αλλά ταυτόχρονα (και αυτονόητα από το ακριβώς προηγούμενο) τροποποιεί αυτόν.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να ισχυριστούμε πως η επικοινωνία είναι μία διαδικασία δυναμική, “ζωντανή”, αδιάλειπτη και μάλλον “κβαντική - οσμωτική” εννοώντας με αυτό, μία συνεχόμενη διαδικασία αλληλεπίδρασης, σύμφωνα με την οποία μία δομή (πχ ένας άνθρωπος) δέχεται υλικό (πληροφορία) που τον τροποποιεί και αυτός με τη σειρά του στέλνει ξανά πίσω υλικό για να προκαλέσει εκ νέου μία δομική τροποποίηση.

Για μία ακόμη φορά συναντάμε την έννοια του “αδιαχώρητου” και της “ενότητας”, για την οποία έχω πολλάκις αναφερθεί στο παρελθόν. Αυτό στο οποίο θέλω να καταλήξω, είναι ότι μέσα από ψυχικές διαδικασίες, μεταβολίζουμε συνεχόμενα υλικό που κινείται απ’ έξω προς τα μέσα μας (και τανάπαλιν ασφαλώς) και στο βαθμό που αυτή η οσμωτική λειτουργία, αυτή η ροή διεκπεραιώνεται μέσα από ένα συμβατικό καλούπι και όχι αυθορμήτως και αυτορυθμιζόμενα, τότε τα συμφέροντα των επιμέρους στοιχείων ενός συστήματος πλήττονται. Σε απλά ελληνικά, όταν κατά την συναλλαγή μας (επικοινωνία) με άλλους, επιβάλλουμε όρους που δεν έχουν κάποια λογική, κάποιον ντετερμινισμό (αιτιοκρατία), τότε αυτή διεκπεραιώνεται με τρόπο παθολογικό, διαταραχτικό και σύνηθα οδυνηρό. Και αυτό, υποθέτω, είναι το εγγενές σφάλμα των ρατσιστικών ή των συγκεντρωτικών (πολιτικών, οικονομικών...) συστημάτων, πράγμα που ασφαλώς τα καθιστά ασταθή, μιας και οι ανάγκες μιας απρόσκοπτης επικοινωνιακής ροής δεν παύει ποτέ να υφίσταται.

2. Ένα δεύτερο πράγμα που θα ήθελα να θίξω, είναι αυτό το οποίο λαμβάνει τη θέση του συμπτώματος στην επικοινωνιακή συναλλαγή και που οι συμπεριφοριστές ψυχολόγοι ονομάζουν “στίξη”. Ασφαλώς αυτός ο όρος έχει περιγραφική και όχι ντετερμινιστική αξία. Δηλαδή, μας περιγράφει κάτι και δεν μας εξηγεί γιατί αυτό συμβαίνει. Τι σημαίνει λοιπόν αυτό : Σε μία δυσχερή “συνομιλία” (σε μία δηλαδή κατάσταση κατά την οποία δύο άνθρωποι ανταλλάσσουν πυρά, στην προσπάθειά τους να διευθετήσουν ένα ζήτημα και οι δύο ισχυρίζονται ότι η συμπεριφορά του καθενός είναι απόρροια της ανάρμοστης συμπεριφοράς του άλλου. Και έτσι η συναλλαγή τους καθίσταται ένα “Σισύφιο” μαρτύριο που δεν έχει τελειωμό.

3. Μία τρίτη επισήμανση που θα ήθελα να κάνω για τη διαδικασία της επικοινωνίας αναφέρεται στα είδη της (δηλαδή στους τρόπους εκφοράς της, έκφρασής της). Και ως τέτοια εννοώ την “αναλογική” και την “ψηφιακή” επικοινωνία.

Αναλογική επικοινωνία είναι, επί παραδείγματι, να δείξω σε κάποιον τη βρύση με ύφος λιγωμένο, ενώ ψηφιακή είναι να του ζητήσω ένα ποτήρι νερό γιατί διψάω. Η αναλογική επικοινωνία μπορεί να μεταδώσει μεγαλύτερο εύρος πληροφοριών, αλλά με μικρότερη ακρίβεια, με αποτέλεσμα να επιτρέπει μεγάλα περιθώρια πολυσημίας (δηλαδή παρερμηνείας), ενώ η ψηφιακή το ακριβώς αντίθετο.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον προφορικό και το γραπτό λόγο. Στον προφορικό λόγο μπορούμε να μεταδώσουμε πιο εύκολα διαφορετικού τύπου πληροφορίες, ενώ στον γραπτό δυσκολότερα. Ο τόνος της φωνής, οι σωματικές κινήσεις συνιστούν αναλογική επικοινωνία, οι οποίες επιτρέπουν σε κάποιον να καταλάβει καλύτερα πως να συσχετιστεί μαζί μας.

4. Ένα τελευταίο πράγμα που θέλω να επισημάνω είναι ότι η επικοινωνία περνάει μέσα από τις εσωτερικές συνιστώσες καθενός. Δηλαδή επικοινωνούμε βάσει του εσωτερικού υλικού που έχουμε δομήσει μέσα μας. Αυτό το υλικό είναι ο βασικός παράγοντας που θα παράγει τη συγκεκριμένη, κάθε φορά, ερμηνεία του μηνύματος για να εξυπηρετήσει, περισσότερο ή λιγότερο, τις παραπάνω επικοινωνιακές διαδικασίες με τους όρους που προϋποθέτουν.

Παρακάτω θα παραθέσω τρία παραδείγματα προβληματικής έως και πραγματικά κακής επικοινωνίας και ένα παράδειγμα αποτελεσματικής επικοινωνίας υπό την έννοια της εξυπηρέτησης της αδιάλειπτης ροής.

1. Ένας φίλος μου περιέγραψε το εξής περιστατικό:
- Μία ημέρα, καθ’ οδόν προς το χώρο εργασίας μου, πήρα μία κλίση από τροχονόμο για παράβαση του κώδικα. Αφού τον ευχαρίστησα ευγενικά και χαμογελάσαμε και οι δύο για τη χαριτωμένη μου αντίδρασή μου (που σημειωτέον δεν περιείχε ούτε παρακάλια, ούτε δικαιολογίες, ούτε προπηλακισμούς ή απειλές), αποχώρησα για τη δουλειά του. Όταν κάποια μέρα βρέθηκα έξω από το αστυνομικό τμήμα στο οποίο ο τροχονόμος (κατά τα φαινόμενα) υπηρετούσε, τον κοίταξα με νόημα και χαμογέλασα. Εκείνος τότε μου ανταπέδωσε ένα βλέμμα αρκετά επιθετικό, ώστε έστρεψε το κεφάλι μου και έφυγα με βήμα γοργό. Το νόημα του χαμόγελου ήταν: «A! βρε ατιμούλη, πάλι για κλίσεις βγήκες; Μας τάραξες! Αλλά δεν πειράζει, βάρα τους όλους!» και η διάθεση ήταν να επικοινωνήσει κάτι λίγο σκωπτικό και καθόλου ειρωνικό ή επικριτικό. Το μήνυμα μου όμως ερμηνεύτηκε ως “βολή”. Μπορείς να με διαφωτίσεις γιατί συνέβη αυτό, ενώ την πρώτη φορά δεν παρερμήνευσε το οτιδήποτε και υπήρξε αρκετά φιλικός;
- Το γεγονός ότι ήσουν σε απόσταση, αυτό αυτομάτως σε ενέταξε σ’ ένα χώρο περισσότερο “μαζικό”, περισσότερο απρόσωπο. Αυτό διευκολύνει τη λειτουργία κάποιον μηχανισμών που εξυπηρετούν την εκδήλωση επιθετικότητας.
- Ναι, αλλά έστω και έτσι, γιατί να νοιώθει επιθετικότητα εναντίον μου, αφού δεν του έχω κάνει κάτι;
- Προφανώς γιατί θεώρησε ότι όπως όλοι τον αποδοκιμάζουν, επειδή κόβει κλίσεις, το ίδιο έκανες, εκείνη τη στιγμή και εσύ
- Μα αυτό είναι κάτι άδικο, παράλογο και δυσπραχτικό. Κατ’ αρχήν δεν κάνουμε όλοι τα ίδια πράγματα και κατά δεύτερο λόγο, αν όλοι ερμηνεύαμε τους άλλους βάσει ενός συγκεκριμένου βιώματος, θα σχιζοφρενούσαμε. Θα μπορούσε τουλάχιστον, αν δεν ήταν σίγουρος για το νόημα του χαμόγελου, να διατηρήσει συναισθηματική ουδετερότητα
- Η αλήθεια είναι ότι μερικοί άνθρωποι έχουν αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους, για τη συμπεριφορά τους, για το ποιόν τους εν τέλει. Αυτό δημιουργεί ενοχή και εν συνεχεία αδικαιολόγητο θυμό, ο οποίος όμως εκτοξεύεται εναντίον άλλων ανθρώπων, οι οποίοι για κακή τους (κάποτε) τύχη έχουν τέτοια χαρακτηριστικά, ώστε να υπενθυμίζουν στους πρώτους την βιούμενη, από τους ίδιους, κατωτερότητά τους. Ασφαλώς όμως επειδή δεν είναι και πολύ ευγενικό αφενός και εύκολο αφετέρου να παραδεχτείς ανοιχτά ότι αντιπαθείς κάποιον χωρίς λόγο, αφού ποτέ δεν σ’ έχει πειράξει, ισχυρίζεσαι (μέσα σου και έξω σου) ότι ο άλλος είναι εχθρικός μαζί σου, οπότε και του επιτίθεσαι, φραστικά, σωματικά ή όπως αλλιώς μπορείς. Έπειτα οι άλλοι αντιδρούν απορριπτικά απέναντί σου και έτσι η κακή εικόνα για τον εαυτό σου επιβεβαιώνεται, για να συνεχιστεί τελικά ο φαύλος κύκλος της δύστοκης επικοινωνιακής συναλλαγής. Να σημειώσω πάντως πως τέτοιες συμπεριφορές, λίγο πολύ, όλοι τις έχουμε εκδηλώσει. Μόνο που κάποιοι το κάνουν εκ συστήματος...
- Δηλαδή ισχυρίζεσαι πως και στην περίπτωσή μου έγινε ακριβώς αυτό;
- Τι να σου πω; Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια άλλη εκδοχή, τουλάχιστον με όσα μου έχεις διηγηθεί…

2. Μία άλλη περίπτωση πραγματικά κακής επικοινωνίας, που εμπεριέχει σε επαρκή βαθμό το στοιχείο του “κακού» ή αλλιώς εχθρικού, είναι και η εξής :

Όπως έλεγε και ο Φρόιντ (τον οποίον σημειωτέον πολλοί θαυμάζουνε), “αν θέλεις να τιμωρήσεις πολύ κάποιον, κάντον «Βασιλιά»”: Αυτό σημαίνει πως με το να τον καθίσεις (χωρίς προηγουμένως να τον έχεις ακριβώς ρωτήσει) στο θρόνο του βασιλιά, μπορείς να απευθύνεις στο πρόσωπό του τις μέγιστες αξιώσεις. Να κάνει τα πάντα για ‘σένα, να αγγίζει τα όρια της τελειότητας, ν’ ανταποκρίνεται σ’ όλα σου τα αιτήματα, να γίνεται θυσία και ασφαλώς στο τέλος, για να μην πολυλογούμε, ...να πεθάνει, μιας και αυτός είναι πραγματικά ο στόχος σου, για ν’ απαλλαγείς οριστικά πια από αυτόν. Και ασφαλώς όταν λειτουργεί όπως ορίζει η φύση του, με ελαττώματα, ιδιοτροπίες, δυστοκίες, κατακεραυνώνεται χωρίς δεύτερη εξέταση ή κουβέντα. Αλλά και όταν οι πράξεις του δεν είναι τέτοιες, ώστε να επισύρουν τη μομφή, τότε το νόημα αυτών των πράξεων διαστρέφεται, ώστε να ταιριάξει στην ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ενός ΝΕΥΡΩΣΙΚΟΥ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑΤΙΚΟΥ, που αρνείται πείσμονα να καταλάβει ότι η ΜΟΝΑΞΙΑ του δεν οφείλεται σε τίποτε άλλο, παρά στην αστείρευτη έκχυση δηλητηρίου εναντίον όλων όσων θα μπορούσαν να περάσουν σταδιακά στο χώρο των ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ή των ΔΙΑΦΥΛΙΚΩΝ του συναλλαγών.

3. Μία τρίτη περίπτωση όχι κακής υποχρεωτικά, αλλά σίγουρα προσκομματικής επικοινωνίας έχει ως αποτέλεσμα τα όσα είπαμε παραπάνω περί “στίξης”. Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση, βλέπουμε συχνά ζευγάρια, όπου τα μέλη τους έχουν μια αρκετά σταθερή ή τουλάχιστον περιοδικά επαναλαμβανόμενη, ανταλλαγή πυρών.

Το απολύτως βέβαιο είναι ότι τα αίτια των διαπληκτισμών τους δεν είναι βασικά “αυτό που φαίνεται”, μα κυρίως “αυτό που δεν φαίνεται”, είτε είναι ενδοατομικό (δηλαδή που ν’ αφορά την ίδια τους την προσωπικότητα) είτε διαπροσωπικό, ώστε οι επικοί, κάποιες φορές, καυγάδες (και “αλυσιδωτές λεκτικές εκτροπές” του τύπου “εσύ που έκανες αυτό, εσύ που είπες εκείνο” ) δεν προκύπτουν παρά από αφορμές, για να εκφράσουν καμουφλαρισμένα την καταγγελία, το παράπονο και το θυμό για τον σύντροφό τους, ο οποίος αρνείται ν’ ανταποκριθεί στα θέλω τους. Η αλήθεια είναι ότι η διένεξη τους υλοποιείται μέσα από το χώρο του συμβολικού, δηλαδή μέσα από την αφορμή και όχι μέσα από το αίτιο. Το χειρότερο δε είναι πως όταν αυτή η συμβολοποίηση επενδυθεί με μία δεύτερη συμβολοποίηση που προωθούν, από τη φύση τους, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλα μιντιακά μέσα, τότε το όλο πράμα γίνεται πραγματικά «βαβέλ”.

Και είναι πραγματικά άσχημο και οδυνηρό το γεγονός ότι τα μέλη ενός τέτοιου ζευγαριού αδυνατούν να βάλλουν μία τελεία σ’ αυτό το μαρτύριο, ώστε να επανεξετάσουν, μ’ έναν περισσότερο ειλικρινή τρόπο, τις διενέξεις και τα αιτήματά τους, με αποτέλεσμα τελικά η όλη επικοινωνιακή συναλλαγή, να κατρακυλάει κάποια στιγμή, στον απόπατο και την ντροπή... Και τότες σκέφτονται : “Πως γίναμε έτσι;...”. Επιπλέον, πέρα από το στοιχείο της εξάρτησης, που εμποτίζει όλο και πιο σταθερά τη σχέση, (πράγμα που δεν θα θίξουμε επί του παρόντος), τα άτομα συνδέονται μέσα από αυτή τη συστηματική ανταλλαγή επιθετικότητας η οποία (με διάφορους τρόπους και στηριζόμενη σ’ έναν επιβαρημένο ψυχισμό) γίνεται εθιστική και ως το μοναδικό πλαίσιο επικοινωνίας των δύο ανθρώπων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάθε φυσιολογική συναλλαγή με το άλλο φύλο καταλήγει να φαντάζει από αλλόκοτη ως αδιάφορη, για να γίνει συνεπώς ανέφικτη και να κατοχυρώσει τον εγκλωβισμό στη βιούμενη κόλαση της υπάρχουσας σχέσης.

Για να μην καταλήξουμε οι άνθρωποι να ευτελίσουμε τη συμπεριφορά μας και να εξευτελίσουμε τους εαυτούς μας κατρακυλώντας στον απόπατο της απρέπειας, της κακεντρέχειας και της κακογουστιάς, στις περιπτώσεις κακής συναλλαγής, καλό είναι κάποιες φορές να κάνουμε μία πραγματική παύση, για ν’ αναθεωρήσουμε τη θέση μας. Αυτή η ανάπαυλα μόνο καλό θα κάνει, όπου και αν τελικά οδηγήσει.

4. Το τελευταίο παράδειγμα αφορά σε μία αρμονική επικοινωνιακή συναλλαγή.
Χμ! Πως ακριβώς να την περιγράψει κανείς αυτή...
Έχεις το φίλο σου δίπλα σου, κάθεσαι κοντά του, είναι ζεστός και εκπέμπει μία ψυχική μυρωδιά σαν άρωμα από γλυκό τριαντάφυλλο. Ο μεταξύ σας λόγος έχει σταθερή ροή. Όχι σταθερή μορφή, αλλά σταθερή ροή. “Λόγος” είναι και να σωπαίνεις, να δηλώνεις κάτι, να μετακινείσαι μέχρι το απέναντι τραπέζι και να επιστρέφεις, να ρωτάς κάτι, να ησυχάζεις. Το ερώτημα είναι αβίαστο, σέβεται το χώρο του άλλου, δεν τίθεται για να θεραπεύσει τον ακοίμητο κλονισμό αυτού που βάλλεται συνέχεια από την αμφιβολία. Η απόκριση έρχεται ήσυχη, αδογμάτιστη, φυσική, αρκετές φορές μετά από αρκετή σκέψη, μα πάντα απόλυτα ειλικρινής. Το όλο πράμα (όποιο και αν είναι αυτό) “συνομιλείται” χωρίς υπεκφυγή, χωρίς μομφή, χωρίς βία, παραφορά ή καταναγκασμό. Κάποιες φορές σκεπτικιστικά, σκωπτικά, γιατί όχι και λίγο αυτοσαρκαστικά. Ο “Λόγος” τα έχει ανάγκη όλα...

Ο αυτοσαρκασμός είναι διαδικασία αυτεπίγνωσης, μ’ έναν λιγότερο οδυνηρό τρόπο, που διοχετεύει τη θλίψη που προκύπτει κάποιες φορές από την ενδοσκόπηση, στη σκέψη και το συναίσθημα, ώστε να γίνει αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας. Η σκωπτικότητα είναι μια λειτουργία που προωθεί την ενημερότητα. Είναι καλό οι άνθρωποι να έχουμε μια κάποια ανοχή στο πείραγμα του άλλου, ο οποίος μ’ έναν ιδιάζοντα και χαριτωμένο τρόπο μας φέρνει μπροστά στον εαυτό μας. Όμως για να το πετύχουμε αυτό, είναι ανάγκη να μη βιώνουμε συνεχώς τον κλονισμό της ταυτότητας ή το γκρέμισμα της προσωπικότητάς μας.

... Και εκεί που κάθεσαι, σηκώνεται κάποια στιγμή και σου λέει, έχω αυτό το βιβλίο για το θέμα που σ’ ενδιαφέρει. Ασφαλώς δεν το βρίσκει γιατί βολοδέρνει συνεχώς στο σύμπαν, όμως...

...Η Επικοινωνία με τον Απομακρυσμένο Διακομιστή Επετεύχθη...

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ: Η αριστοκρατία λόγου και ήθους

«Ποιητικό λόγο έχουν και λαοί βάρβαροι, αλλά καθαρά πεζό λόγο έχουν μόνον οι λαοί που φτάνουν σε μεγάλο ύψος πνευματικής καλλιέργειας.»   (Κων/νος Τσάτσος)

«Βάταλε! Βάταλε!», φώναζαν τα παιδιά στην γειτονιά χλευάζοντας τον μικρό βραδύγλωσσο με το ισχνό σώμα. Το επτάχρονο παιδί έτρεχε στην αγκαλιά της Κλεοβούλης, της μητέρας του, θυμωμένο. Εκείνη χάιδευε το κεφαλάκι του παιδιού, και κοιτώντας το μ΄ επιμονή στα μάτια έλεγε:
«Είσαι ο Δημοσθένης Δημοσθένους Παιανιεύς! Ο πατέρας σου κι εγώ θα προσπαθήσουμε να σου παράσχουμε την άριστη παιδεία. Θα φτάσει η ώρα που θα λησμονήσεις τους χλευασμούς.»
Η μητέρα είχε δίκιο, όμως δεν μπορούσε να υπολογίσει τους κόπους που θα κατέβαλε ο γιος της για να επιτύχει όσα θα φιλοδοξούσε αργότερα.
Σε ηλικία επτά ετών το αγόρι μένει ορφανό από πατέρα, και η μεγάλη περιουσία της οικογένειάς του, από τα εργαστήρια του πατέρα του, το «μαχαιοποιείον» και το «θρονοποιείον» σπαταλιέται από τους επιτρόπους της περιουσίας. Η παιδεία όμως που αποκτά είναι περίφημη, όσο αξιοθαύμαστη και η προσπάθειά του ν΄ απαλλαγεί από τα σωματικά του ελαττώματα.
Μεγαλώνοντας, γυμνάζει το σώμα του δυναμώνοντας τους μύες, και γεμίζοντας τα πνευμόνια του με περισσότερο αέρα τρέχει στις ανηφοριές. Βάζει στο στόμα του χαλίκια και απαγγέλλει δυνατά στίχους ποιητών και περικοπές από λόγους, κατανικώντας το τραύλισμά του. Και όπως λένε για τον Λαομέδοντα τον Ορχομένιο, ότι προσπαθώντας να γιατρέψει κάποια πάθηση της σπλήνας του έκανε μακρινούς δρόμους κατά διαταγή των γιατρών, κι έπειτα αφού εξασκήθηκε, έλαβε μέρος στους «Στεφανίτες αγώνες» κι έγινε ένας από τους καλύτερους δολιχοδρόμους, έτσι έγινε και με τον Δημοσθένη.
……………
Τις ημέρες εκείνες όλοι στην Αθήνα μιλούσαν για τον Καλλίστρατο. Η δίκη του θα γινόταν στην Ηλιαία, και θα έπρεπε μπροστά στους Ηλιαστές ν΄ απολογηθεί και ν΄ αγωνιστεί για την προάσπιση της ζωής του. Η κατηγορία ήταν εσχάτη προδοσία και η ποινή θάνατος. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι, που η γνώμη τους επηρέαζε σημαντικά τους Αθηναίους, δρούσαν με τέτοιον αποτελεσματικό τρόπο, ώστε η καταδικαστική απόφαση φαινόταν σαν κάτι βέβαιο, χωρίς τίποτα να μπορεί ν΄ απαλλάξει τον στρατηγό Καλλίστρατο από τις βαρύτατες κατηγορίες. Τα φερέφωνα των πολιτικών του αντιπάλων είχαν ήδη καταφέρει την διαμόρφωση της κοινής γνώμης εις βάρος του.
Για αρκετούς από τους πολίτες όμως, τους πιο ψύχραιμους και ορθά σκεπτόμενους, οι αποδιδόμενες κατηγορίες ήσαν υπερβολικές και άδικες. Αποδίδονταν σε έναν άνδρα που ήταν ο καλύτερος ίσως πολιτικός ρήτορας και διπλωμάτης της εποχής.
- «Λησμονείτε πως ο Καλλίστρατος με άλλους πολιτικούς μας οργάνωσε την δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία διαμορφώνοντας τους όρους με δίκαιο και ορθό τρόπο για εμάς και τους συμμάχους μας;», ρωτούσε κάποιος Αθηναίος στην Αγορά.
- «Δεν το λησμονούμε, ούτε το γεγονός πως στην προσπάθειά του να υποστηρίξει την διπλή ηγεμονία Αθήνας-Σπάρτης του Ελληνισμού, έστρεψε την πολιτική μας προς την Σπάρτη και εναντίον της Θήβας στο συνέδριο της Σπάρτης», απάντησε ο συνομιλητής του.
- «Πέρασαν πέντε χρόνια από τότε, όμως τώρα χάσαμε τον Ωρωπό από τους Θηβαίους! Υπεύθυνος είναι ο Καλλίστρατος! Δίκαια να πιει το κώνειο!», παρενέβη άλλος πολίτης.
- «Ας αφήσουμε τους Ηλιαστές ν΄ αποφασίσουν», συμφώνησαν μεταξύ τους, αν και στην σκέψη τους η απόφαση είχε ήδη ληφθεί.
Οι συζητήσεις μεταξύ των Αθηναίων συνεχίζονταν, όμως η άποψη υπέρ της καταδίκης κυριαρχούσε σταδιακά φέρνοντας το κύπελλο με το κώνειο πλησιέστερα στα χείλη του Καλλίστρατου. Η κοινή γνώμη είχε διαμορφωθεί.
………….
Οι παιδαγωγοί και οι διδάσκαλοι στο σπίτι του δεκαπεντάχρονου Δημοσθένη σχολίαζαν το επίμαχο θέμα. Ο νεαρός μαθητευόμενος άκουγε καθημερινά τις συζητήσεις, και λίγες ημέρες πριν την έναρξη της δίκης ζήτησε, ή μάλλον ικέτευσε, να τον πάρουν μαζί τους. Ο υπέρμετρος ζήλος του τους προκάλεσε μεγάλη εντύπωση.
- «Είναι παράνομο να παρίστασαι εκεί Δημοσθένη, είσαι ανήλικος!»
- «Γνωρίζετε καλά και συνδέεστε με φιλικές σχέσεις μ΄ εκείνους που ανοίγουν τα δικαστήρια. Μπορεί να βρεθεί κάποιος τρόπος να μπω χωρίς να γίνω αντιληπτός. Σας παρακαλώ!»
Πράγματι, την ημέρα της δίκης ο νεαρός Δημοσθένης έμπαινε στην Ηλιαία και καθόταν σε μέρος που του επέτρεπε να βλέπει και ν΄ ακούει τα πάντα, χωρίς ο ίδιος να φαίνεται. Παρατηρούσε το πλήθος που με την αρνητική φόρτιση που το διακατείχε, έδειχνε με φωνές κι αποδοκιμασίες την αγανάκτησή του. Άκουσε μερικούς να ζητούν καταδικαστική απόφαση πριν ακόμη ο κατηγορούμενος προλάβει ν΄ απολογηθεί.
«Στην θέση του θα έπινα το κώνειο από τώρα, και δεν θα περίμενα την απόφαση», άκουσε κάποιον να σαρκάζει. Οι Ηλιαστές κατέλαβαν τις θέσεις τους στα έδρανα και η δίκη άρχισε. Οι φωνές του πλήθους ακούγονταν δυνατότερα καθώς οι κατήγοροι ανέπτυσσαν τις θέσεις τους. Μερικές γροθιές είχαν υψωθεί κατά του «προδότη».
Και ήλθε η ώρα της απολογίας.
Ο άνδρας που χρημάτισε και στρατηγός με μεγάλη επιβολή, την οποία όμως ποτέ δεν χρησιμοποίησε για προσωπικό του όφελος, στεκόταν τώρα μπροστά στους δικαστές και στο προκατειλημμένο πλήθος. Ύψωσε το χέρι του για να παύσουν οι φωνές ζητώντας ν΄ ακουστεί. Με φωνή δυνατή, παλλόμενη, καθάρια και χωρίς στόμφο ο Καλλίστρατος υπερασπίστηκε την τιμή και την ζωή του.
Όση ώρα ο πολιτικός αυτός άνδρας μιλούσε, στον χώρο της Ηλιαίας επικρατούσε απόλυτη σιγή. Τα πρόσωπα των ακροατών σιγά-σιγά άλλαζαν ύφος καθώς η οργή έδινε την θέση της στην συμπάθεια και την αποδοχή.
Ο νεαρός Δημοσθένης παρακολουθούσε σαστισμένος την δραματική αλλαγή στην συμπεριφορά όλων προς τον κατηγορούμενο. Η δύναμη του λόγου και της πειθούς είχε μεταβάλλει την γνώμη των Ηλιαστών και των ακροατών. Το τέλος της απολογίας συνοδεύτηκε από την αθωωτική απόφαση και τις επευφημίες του πλήθους. Σε λίγο ο Καλλίστρατος θα έβγαινε από την Ηλιαία όχι μόνον αθώος, αλλά και νικητής σε έναν αγώνα ζωής και τιμής. Ήταν ένας άξιος πολιτικός και ρήτορας.
Τα γεγονότα εκείνης της ημέρας σημάδεψαν την ζωή του Δημοσθένη. Κατεβαίνοντας τις κλίμακες της Ηλιαίας μετά το κρίσιμο εκείνο επεισόδιο, γνώριζε ήδη τον προορισμό του. Θα γινόταν πολιτικός και ρήτορας.
Με την ενηλικίωσή του απευθύνθηκε στον ρήτορα Ισαίο, τον άριστο γνώστη του κληρονομικού δικαίου των Αθηναίων. Όχι μόνον επιδόθηκε στην μελέτη των λόγων του διάσημου ρήτορα, αλλά τον προσέλαβε ως δάσκαλό του, για ν΄ αποκτήσει την τέλεια γνώση του δικαίου, της αυστηρής νομικής γλώσσας και της ρητορικής τέχνης. Στόχος του ήταν η τιμωρία της αδικίας των επιτρόπων της πατρικής του κληρονομιάς που κατασπαταλήθηκε απ΄ αυτούς. Κύριο ζήτημα για τον Δημοσθένη δεν ήταν τα χαμένα χρήματα, αλλά η τιμωρία της αδικίας, η αποκάλυψη της προδοσίας και η επανόρθωση της τιμής της οικογένειάς του.
…………..
- «Δημοσθένη! Δημοσθένη! Περίμενε φίλε μου…δεν είναι ανάγκη να στεναχωρείσαι τόσο πολύ! Τα πράγματα δεν είναι τόσο τραγικά όσο φαίνονται εν πρώτοις, άλλωστε δύνασαι να βελτιωθείς αν θέλεις», μίλησε ασθμαίνοντας ο Σάτυρος στην προσπάθειά του να προφτάσει τον απογοητευμένο από την πρώτη δημόσια παρουσία του ρήτορα, που κατηφής επέστρεφε στο σπίτι με καλυμμένη κεφαλή.
- «Γνωρίζεις καλά πόσο προσπάθησα να διορθώσω την προβληματική εκφορά του λόγου μου, να γυμνάσω το ισχνό σώμα μου, να μελετήσω τα πάντα γύρω από την ρητορική τέχνη. Θεωρούμαι πεπαιδευμένος πολίτης! Πού σφάλω Σάτυρε; Γιατί με αποδοκίμασαν; Γιατί δεν έπειθα με τους λόγους μου; Ο γερο-Εύνομος ο Θριάσιος μου είπε πως, ο λόγος μου ήταν ισάξιος με αυτόν του Περικλή, όμως ανίσχυρος να πείσει το ακροατήριο!»
- «Θα σε ακολουθήσω στο σπίτι σου. Πρέπει να σε συμβουλεύσω προκειμένου να διορθώσεις το μοναδικό, αλλά μεγάλης σημασίας σφάλμα σου. Και το αποκαλώ έτσι, γιατί πρέπει ν΄ αντιληφθείς την σημαντικότητα των όσων θα σου πω για να σε βοηθήσω να κατανοήσεις.
- «Τι να κατανοήσω, την στιγμή που περιφρονούμαι από τον λαό, όταν αμαθείς ναύτες ή μεθυσμένοι ακούγονται καλύτερα στο βήμα;
Ο διάσημος ηθοποιός Σάτυρος ακολουθώντας τον βαρύθυμο τριαντάχρονο φίλο του μπήκαν στο σπίτι.
- «Δημοσθένη, αυτά που λες είναι αλήθεια, αλλά θα σε γιατρέψω γρήγορα, αν θελήσεις να μου απαγγείλεις ένα απόσπασμα από τον Αισχύλο.»
- «Ν΄ απαγγείλω είπες; Δεν βρίσκω σε τι θα με βοηθούσε αυτό που ζητάς.»
- «Προσπάθησε να ξεπεράσεις τον θυμό σου και να κάνεις ό,τι σου προτείνω.»
Ο Δημοσθένης αμήχανος και παραξενεμένος άρχισε ν΄ απαγγέλλει τον μονόλογο του Προμηθέα από το ομώνυμο αισχύλειο έργο. Μια άχρωμη, ουδέτερη, μονότονη φωνή ακούστηκε, και ο ηθοποιός, χωρίς να μπορεί να συγκρατήσει πλέον τον εμφανή οίκτο του, κούνησε με αποδοκιμασία το κεφάλι, διακόπτοντας την απαγγελία του φίλου του.
- «Κάθισε Δημοσθένη και άκουσε την δική μου… «εκδοχή» του Προμηθέα.»
Και άκουσε τον ηθοποιό ν΄ απαγγέλλει. Ήταν σαν να έβλεπε πάνω στον βράχο τον Τιτάνα ν΄ απειλεί και να φοβερίζει τον πατέρα θεών και ανθρώπων! Άκουγε μια φωνή με παλμό και δύναμη να περιγράφει πάθη, να ιστορεί το παρελθόν, να προφητεύει το μέλλον, ν΄ αντιδικεί με τον ισχυρό, να απειλεί, να ικετεύει, να πονά, να ενθουσιάζεται! Τόσα πολλά «είδε» ακούγοντας μιαν απαγγελία.
- «Τι τέχνη!» ήταν το μόνο που μπόρεσε να ψελλίσει ο ρήτορας.
- «Η απαγγελία έγκειται στην φωνή, στον τρόπο ορθής εκφοράς του λόγου. Στο πώς πρέπει να την τροποποιούμε ανάλογα με το κάθε πάθος, δηλαδή να την κάνουμε πότε ισχυρή, πότε ασθενή και πότε μέτρια. Και πώς να μεταχειριζόμαστε τους τόνους, δηλαδή πότε οξύ, πότε βαρύ και πότε μέσο. Γιατί τρία είναι εκείνα που εξετάζουμε στην φωνή: το μέγεθος, η αρμονία και ο ρυθμός. Όσοι τα κατέχουν, επιτυγχάνουν σχεδόν πάντοτε τα βραβεία στους αγώνες του βήματος.»
- «Εννοείς πως πρέπει να καλλιεργήσω το ύφος στον λόγο μου;»
- «Εσύ μίλησες για αμαθείς που καταλαμβάνοντας το βήμα καταφέρνουν να γίνονται αρεστοί στον λαό. Καταλαβαίνεις όμως γιατί συμβαίνει αυτό; Όπως είχε πει ο Αριστοτέλης υπαινισσόμενος τον Ευριπίδη, οι απαίδευτοι μιλούν με μουσικότερη γλώσσα στο πλήθος, γι΄ αυτό και είναι πειστικότεροι από τους μορφωμένους.»
- «Φαντάζομαι πως πρέπει να δώσω στους λόγους μου ασυνήθιστο ύφος, επειδή οι άνθρωποι θαυμάζουν ό,τι δεν είναι συνηθισμένο, και το θαυμαστό είναι ευχάριστο.»
- «Ναι, με την διαφορά πως πρέπει να το κάνεις χωρίς να γίνεται αντιληπτό και να μην φαίνεται ότι μιλάς με τέχνη αλλά με φυσικό τρόπο, γιατί αυτό εμπνέει εμπιστοσύνη.
- «Έχεις απόλυτο δίκιο! Θα ασκηθώ εντατικά, μόνο που σ΄ αυτή την περίπτωση δεν θα δυναμώσω το σώμα μου κτυπώντας τον κώρυκο, αλλά θα καλλιεργήσω το ύφος στους λόγους μου ασκούμενος στο κάτοπτρο. Ευελπιστώ να τα καταφέρω.»
- «Είμαι σίγουρος, γιατί όπως είπε και ο Αριστοτέλης, «εκ των προηγουμένων γεγονότων προεικάζοντες, κρίνουμε τα μέλλοντα. Θα έλθει η στιγμή που θα υπερέχεις όλων στην τέχνη που επέλεξες.»
- «Με ενθουσιάζει η προοπτική αυτής της αλλαγής! Πόσο ορθά και ποιητικά το είπε ο Ευριπίδης: το να αλλάζουν όλα είναι όμορφο».
- «Το μόνο που δεν θα αλλάξει, είναι το ήθος σου Δημοσθένη, αφού θα εμποτίζει τους λόγους σου. Και όπως είπε ο Δημόκριτος, «ο λόγος είναι η σκιά της διαγωγής», είμαι σίγουρος πως ό,τι εκφωνήσεις μπροστά στον λαό, θα είναι απόρροια των αρχών και πεποιθήσεών σου. Καλή τύχη φίλε μου.»
Έμεινε μόνος κοιτώντας αφηρημένα τον χώρο γύρω του προσπαθώντας να κατανοήσει την σημαντικότητα του «μαθήματος υποκριτικής» που του έδωσε ο Σάτυρος. Στο νου του τριγυρνούσε συνεχώς η λέξη «μουσικότητα» με τα στοιχεία που την απαρτίζουν. Μηχανικά βηματίζοντας επαναλάμβανε: «μέγεθος, αρμονία, ρυθμός». Μέσα σε λίγες ημέρες ένα μικρό δωμάτιο στο υπόγειο του σπιτιού διαμορφώθηκε σε «γυμναστήριο», με ένα ευμέγεθες κάτοπτρο που στο φως των λίχνων αντανακλούσε το είδωλο ενός μαχητικού ανθρώπου, που προσπαθούσε να υποτάξει το «άμουσο» της φωνής και της κίνησής του, στην δύναμη της καλλιτεχνίας. Οδηγούσε το σώμα του να εκφραστεί με το πάθος ή την συγκίνηση που τον κάτεχε, και τον λόγο του να βγαίνει με σαφήνεια και παλμό, προκειμένου να επιτύχει τον ποθητό στόχο: την πειθώ. Ακαταπόνητος, και έχοντας ξυρίσει το μισό κεφάλι του για να μην μπορεί να βγει από το σπίτι, ασκούνταν συνεχώς.
Είχαν περάσει τρεις μήνες και η απομόνωσή του είχε προκαλέσει σχόλια στην Αθήνα, έτσι που πολλοί αστειεύονταν μαζί του. Ο Χαλκούς, ένας κλέφτης που επιχείρησε να τον πειράξει για τις αγρυπνίες και το νυχτερινό του γράψιμο, πήρε την απάντηση που του άρμοζε:
«Γνωρίζω πως σε στεναχωρώ επειδή καίω λυχνάρι. Κι εσείς Αθηναίοι, να μην παραξενευόσαστε για τις κλεψιές που γίνονται, αφού έχουμε τους κλέφτες «χαλκούς» και τους τοίχους με λάσπη.»
Ο δημαγωγός Πυθέας περιπαίζοντάς τον του είπε πως «οι σκέψεις του μύριζαν λυχνία». Πικραμένος ο Δημοσθένης στράφηκε και του απάντησε: «Βέβαια, Πυθέα, γιατί δεν φωτίζουν τα ίδια πράγματα το δικό μου λυχνάρι και το δικό σου.»
Ήταν ένας μακροχρόνιος αγώνας που προηγήθηκε της απόφασής του να μετάσχει στην πολιτική σκηνή. Και όταν ολοκληρώθηκε η «εκπαίδευση», γεννήθηκε ένας πολιτικός άνδρας με κύριο χαρακτηριστικό του την συνέπεια, κληροδοτώντας στις επερχόμενες γενιές αυτό το «μέγιστο μάθημα».
……………..
Όλες σχεδόν οι κτήσεις των Αθηναίων στην Μακεδονία και Θράκη είχαν καταληφθεί από τον Φίλιππο. Ο Μακεδόνας βασιλιάς απειλούσε την χερσόνησο της Χαλκιδικής που ήταν μια πολύτιμη κτήση για την Αθήνα, αφού της εξασφάλιζε την κυριαρχία των στενών του Ελλησπόντου και τον ανεφοδιασμό της με σιτηρά από την νότια Ρωσία. Η μέχρι τότε αδράνεια των Αθηναίων, ακόμη κι αν εδώ και πέντε χρόνια βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση με τον Φίλιππο, έπαυσε, και η εκκλησία του δήμου ψηφίζει την άμεση αποστολή στόλου. Η φήμη όμως ότι ο Φίλιππος πέθανε, έγινε αιτία να σταματήσουν οι ετοιμασίες για εκστρατεία.
Στην αγορά εκείνη την ημέρα περιδιάβαινε ανήσυχος ο τριαντατριάχρονος ρήτορας Δημοσθένης. Δεν του έμενε πια καμιά αμφιβολία για τις προθέσεις και τα σχέδια του Φιλίππου, αφού είχε παρακολουθήσει προσεκτικά την σταδιακή εφαρμογή τους και είχε διαπιστώσει πως ο αντίπαλος ήταν ένας άνθρωπος που δεν βάδιζε ποτέ στην τύχη, αλλά επιτύγχανε σχεδόν πάντα τον σκοπό του. Ο Φίλιππος στην πραγματικότητα είχε αρρωστήσει και βρισκόταν στην Πέλλα. Δεν άργησε όμως να θεραπευθεί και να δραστηριοποιηθεί. Στην αγορά οι Αθηναίοι επαναπαυμένοι στην ακινησία της πλασματικής ειρήνης, σχολίαζαν τα νέα.
- «Τελικά δεν πέθανε, αλλά δεν νομίζω πως πρέπει να φοβόμαστε.»
- «Δεν θα συμβεί τίποτα σημαντικό. Ως πού μπορεί να φτάσει ο Μακεδόνας; Σίγουρα όχι ως την Αθήνα.»
- «Του αρκούν οι αποικίες μας που κατέλαβε στην Μακεδονία. Νομίζω πως θα σταματήσει να μας προκαλεί.»
Τα λόγια των Αθηναίων πολιτών χτύπησαν σαν αιχμές δοράτων το μυαλό και το στήθος του ρήτορα πολιτικού. Στράφηκε προς το μέρος τους και μη αντέχοντας, διέκοψε την συνομιλία τους.
- «Ακόμη κι αν αυτός πάθει κάτι, γρήγορα εσείς θα δημιουργήσετε έναν άλλο Φίλιππο, όσο θα αντιμετωπίζετε τις υποθέσεις σας μ΄ αυτόν τον τρόπο. Γιατί δεν είναι η δική του δύναμη που τον έκανε ισχυρό, αλλά η δική σας αδιαφορία!»
- «Δημοσθένη μας προκαλείς; Μας αποδίδεις ανευθυνότητα; Δεν θα σε ωφελήσει αυτό στην πολιτική κονίστρα που διάλεξες ν΄ αγωνιστείς!», διαμαρτυρήθηκαν οι Αθηναίοι πολίτες.
- «Θεωρώ καθήκον του καλού πολίτη να προτιμά την σωτηρία της πατρίδας του, από την εύνοια των συμπολιτών του που θα κερδίσει με κολακείες», αντέκρουσε ο ρήτορας, και συμπλήρωσε: «η ανόητη πολιτική γίνεται αιτία πολλών συμφορών για τις δημοκρατίες.»
- «Δεν αντιμετωπίζουμε κανένα άμεσο πρόβλημα και τίποτα δεν φαίνεται να ταράξει στο μέλλον την ηρεμία μας», ακούστηκε πάλι η φωνή της αδράνειας.
- «Οι ανόητοι χάνουν το λογικό τους όταν ευτυχούν χωρίς να το αξίζουν. Γι΄ αυτό φαίνεται πολλές φορές δυσκολότερη η διατήρηση από την απόκτηση των αγαθών», στηλίτευσε ο Δημοσθένης τον Αθηναίο πολίτη.
- «Η Αθήνα δεν φοβάται τίποτα. Φέρει ένα τιμημένο παρελθόν και αναμένει ένα ισάξιο μέλλον!»
- «Πόση χαρά νιώθετε όταν ακούτε να παινεύει κάποιος τους προγόνους μας, να διηγείται τα έργα και να μνημονεύει τα τρόπαιά τους! Πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι, οι πρόγονοί μας έστησαν τα τρόπαια αυτά όχι μόνο για να τα θαυμάζετε βλέποντάς τα, αλλά και να μιμείστε τις αρετές εκείνων που τα έστησαν!»
- «Ο Φίλιππος δεν θα θελήσει να μας πειράξει. Έχει άφθονα αποκτήματα, δεν στερείται τίποτα, απ΄ όσο γνωρίζουμε», διευκρίνισε κάποιος άλλος.
- «Κανένας δεν πολεμάει το ίδιο για ν΄ αποκτήσει περισσότερα ή για να υπερασπίσει τα δικά του, αλλά για όσα στερούνται, όλοι πολεμούν με όλες τις δυνάμεις τους, όχι όμως και για να αυξήσουν όσα έχουν. Επιθυμούν βέβαια να τα αυξήσουν αν δεν τους εμποδίσει κανείς, αν όμως τους εμποδίσει δεν θεωρούν ότι τους έχουν αδικήσει καθόλου όσοι τους εναντιώθηκαν. Όταν όμως όσοι αδικούνται το αρνούνται, όπως εσείς τώρα από τον Φίλιππο, τι πρέπει να κάνει αυτός που αδικεί;»
- «Ο Φίλιππος όμως χρησιμοποιεί κάθε μέσον για να επιβάλει την βούλησή του.»
- «Αν του το επιτρέψετε θα το κάνει. Γιατί είναι αδύνατον, ναι αδύνατον, να αποκτήσει κανείς σταθερή δύναμη με την αδικία, την επιορκία και το ψέμα. Μπορεί όλα αυτά ν΄ αντέξουν στο πρώτο χτύπημα και για λίγο καιρό, και μάλιστα μπορεί, αν βοηθήσει η τύχη, να έχουν και μιαν άνθιση προσωρινή στηριγμένη στις ελπίδες, με τον καιρό όμως ξεσκεπάζεται και καταρρέουν όλα γύρω τους. Γιατί όπως τα θεμέλια ενός σπιτιού, ενός πλοίου και κάθε άλλης παρόμοιας κατασκευής, πρέπει να είναι πολύ στέρεα, έτσι επιβάλλεται να είναι σύμφωνες με την αλήθεια και το δίκαιο και οι πολιτικές ενέργειες.»
- «Δεν φταίμε εμείς για την δύναμη του Φιλίππου, όπως κι αν την απέκτησε. Ίσως φταίει η άτοπη δράση των πολιτικών μας», προσπάθησε να δικαιολογηθεί κάποιος πολίτης.
- «Στους κινδύνους του πολέμου κανένας λιποτάκτης δεν κατηγορεί τον εαυτό του, αλλά τον στρατηγό, τον συμμαχητή του, όλους τους άλλους. Οι αίτιοι της ήττας όμως, είναι βέβαια οι λιποτάκτες. Γιατί θα μπορούσε να μείνει στη θέση του αυτός που κατηγορεί τους άλλους, κι αν έκαμνε το ίδιο ο καθένας, θα νικούσαν!»
- «Ο Φίλιππος δεν δείχνει να θέλει να βλάψει την Αθήνα», αμύνθηκε κάποιος του φιλομακεδονικού κόμματος.
- «Υπάρχει ένα γενικό μέσον προφύλαξης που χαρακτηρίζει την φύση των σκεπτόμενων ανθρώπων και είναι καλό και σωτήριο για όλους, και μάλιστα για τους λαούς απέναντι στους τυράννους. Ποιο είναι αυτό; Μα η επιφυλακτικότητα, η δυσπιστία! Σ΄ αυτήν να βασίζεστε, αυτήν να προσέχετε. Και όσο την διατηρείτε, κανένα κακό δεν θα πάθετε. Γιατί κάθε βασιλιάς και κάθε τύραννος είναι εχθρός της ελευθερίας και αντίπαλος του νόμου! Είναι γνωστό, πως οι δημοκρατίες δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη στα τυραννικά καθεστώτα και ιδιαίτερα όταν οι χώρες ή οι κτήσεις τους γειτονεύουν.»
- «Μιλάς για τις χαμένες ήδη αποικίες μας, εμείς όμως είμαστε, έστω και προς ώρας, ασφαλείς.»
- «Πρέπει πάντα, όσοι ευτυχούν να φαίνεται ότι είναι πρόθυμοι να προσφέρουν σε όσους δυστυχούν, αφού το μέλλον βέβαια είναι άδηλο για όλους τους ανθρώπους.»
- «Άδηλο όχι για μας Δημοσθένη! Είμαστε Αθηναίοι πολίτες, κι εσύ πολύ νέος για να μας κάνεις υποδείξεις!», προσπάθησαν ακόμη μια φορά οι φιλομακεδόνες.
«Ο τρόπος που ενεργούν οι άνθρωποι, αναγκαστικά επηρεάζει και την ποιότητα των ψυχικών τους αντιδράσεων», μονολόγησε ο Δημοσθένης.
Με θυμό και πίκρα λίγο αργότερα ανεβαίνοντας στο βήμα, θα ρίξει τον πολιορκητικό κριό της πειθούς του, στηλιτεύοντας την αδράνεια, αυτόν τον τρομερό εχθρό της ελευθερίας και δημιουργίας. Θα εκφωνήσει τον πρώτο «Φιλιππικό», μια δημηγορία που είχε στόχο της τον Φίλιππο και την εξωτερική πολιτική των Αθηναίων. Ο λόγος αυτός είναι από τους πιο χαρακτηριστικούς για την ιστορία της ρητορείας και για την πολιτική του Δημοσθένη, με το πραγματικά γεμάτο πάθος ύφος του.
……………..
Ο Λουκιανός, ο επικούρειος σοφιστής και συγγραφέας του 2ου αιώνα, θαυμαστής του ήθους και της ρητορικής δεινότητας του Δημοσθένους, συγγράφει το «Δημοσθένους εγκώμιον», αποδίδοντας φόρο τιμής στην μνήμη του άριστου Αθηναίου πολίτη. (Απόσπασμα)
«Ώ Παρμενίων», είπε ο Φίλιππος, «ο Δημοσθένης έχει το δικαίωμα να λέει τα πάντα, αφού είναι ο μόνος απ΄ όλους τους δημαγωγούς της Ελλάδος που δεν είναι γραμμένος στα κατάστιχα των δαπανών μου. Όμως, αυτόν μπορώ να εμπιστευτώ και όχι τους γραμματείς και τους τριταγωνιστές. Αυτοί είναι γραμμένοι στα τεφτέρια μου, αφού έλαβαν από μένα χρυσάφι, ζωντανά, κτήματα στην Εύβοια και την Μακεδονία. Όσο για μας, ευκολότερα θα κυριεύσουμε το τείχος των Βυζαντίων με πολιορκητικές μηχανές, παρά τον Δημοσθένη με χρυσάφι. Εγώ, Παρμενίων, αν κάποιος Αθηναίος μιλώντας στους Αθηναίους, προτιμά εμένα από την ίδια την πατρίδα του, θα του προσφέρω το χρυσάφι μου, όχι όμως την φιλία μου. Αν πάλι κάποιος, για χάρη της πατρίδας του με μισεί, τον πολιορκώ σαν τείχος, σαν τάφρο, σαν νεώριο, τον θαυμάζω όμως για την αρετή του και μακαρίζω την πόλη που έχει τέτοιον πολίτη. Και τους μεν άλλους αφού πάψω να τους έχω ανάγκη με ευχαρίστηση τους χάνω, εκείνον όμως θα ήθελα να τον έχω κοντά μου, πιο πολύ ακόμη κι από το ιππικό των Τριβαλλών και όλους τους μισθοφόρους, γιατί καθόλου δεν θεωρώ κατώτερη των όπλων, την πειθώ του λόγου και την εμβρίθεια του πνεύματος.»
Αυτά είπε ο Φίλιππος στον Παρμενίωνα. Όταν ο Διοπείθης στάλθηκε με σημαντικό στόλο από την Αθήνα, ένιωσα κάποια ανησυχία, ο Φίλιππος όμως γέλασε πολύ και μου είπε:
- Φοβάσαι για μας, έναν στρατηγό και Αθηναίους στρατιώτες; Τα πλοία τους, ο Πειραιάς, τα νεώριά τους, είναι για μένα εύκολη υπόθεση. Τι μπορούν να καταφέρουν άνθρωποι που ζουν αιωνίως μέσα σε γιορτές, συμπόσια και χορούς; Αν δεν υπήρχε ο Δημοσθένης, θα κυριεύαμε την πόλη πιο εύκολα ακόμη και από τους Θηβαίους και τους Θεσσαλούς, χρησιμοποιώντας απάτη, βία, αιφνιδιασμό και χρυσάφι. Αλλά ο Δημοσθένης είναι σε ετοιμότητα, καραδοκεί όλες τις περιστάσεις, παρακολουθεί τις κινήσεις μας, αντιπαρατάσσεται στα στρατηγήματά μας. Ξεσηκώνει κι ενθουσιάζει τους συμπολίτες του, λες και τους δίνει μανδραγόρα. Μεταχειρίζεται την ειλικρίνεια των λόγων του για να σχίσει και καυτηριάσει την τεμπελιά τους, χωρίς να ενδιαφέρεται αν θα τους φανεί αρεστός. Ανυψώνει την αξιοπρέπεια των πολιτών θυμίζοντάς τους τα παραδείγματα των γενναίων μαχητών του Μαραθώνα και της Σαλαμίνας, συνδέει συμμαχίες και συνασπίσεις μεταξύ όλων των ελλήνων. Κανείς δεν μπορεί να τον αγοράσει με περισσότερα χρήματα απ΄ όσα «αγόρασε» ο βασιλιάς των Περσών τον Αριστείδη τον δίκαιο. Αυτόν πρέπει να φοβόμαστε περισσότερο, παρά όλες τις τριήρεις και όλους τους στόλους.»
Αυτά ανέφερε συνεχώς ο Φίλιππος για τον Δημοσθένη. Σε όσους του έλεγαν πως μεγάλο ανταγωνιστή έχει τον δήμο των Αθηναίων, απαντούσε:
«Για μένα, μοναδικός ανταγωνιστής είναι ο Δημοσθένης. Οι Αθηναίοι, χωρίς αυτόν, είναι Αινιάνες και Θεσσαλοί.»
Όταν ο Φίλιππος έστελνε πρεσβείες στις διάφορες πόλεις και οι Αθηναίοι έστελναν και αυτοί κάποιους από τους ρήτορές τους, η πρεσβεία του Φιλίππου σημείωνε επιτυχία. Όταν όμως αντιτασσόταν ο Δημοσθένης, έλεγε:
«Άδικα στείλαμε πρέσβεις. Αδύνατον να εγείρει κανείς τρόπαιο έναντι των λόγων του Δημοσθένη.»
……………
Ήταν Οκτώβριος του –323 όταν πέθανε ο Δημοσθένης. «Πέθανε, λοιπόν, στις δεκαέξι Πυανεψιώνος, την ημέρα που νηστεύουν οι γυναίκες, γιορτάζοντας κοντά στην θεά την σκυθροπώτερη ημέρα των Θεσμοφορίων», θα γράψει ο Πλούταρχος. Αυτοκτόνησε για να μην πέσει στα χέρια των διωκτών του. Σαράντα δυο χρόνια μετά τον θάνατό του, όταν την έξαψη των κομματικών παθών διαδέχθηκε ηρεμία, οι Αθηναίοι τιμώντας την φιλοπατρία, την εθελοθυσία και την γενναιοδωρία του ρήτορα, έστησαν στην αγορά τον χάλκινο ανδριάντα του γράφοντας στην βάση:
«Αν είχες την δύναμη όμοια με την γνώμη σου, Δημοσθένη, δεν θα κυριαρχούσε ποτέ στην Ελλάδα ο Μακεδονικός Άρης.»
Η ρητορική αναπτύσσεται εκεί που υπάρχει συγκέντρωση λαού ή στρατού, που πρέπει να πεισθεί με τον λόγο. Γίνεται όμως έντεχνος λόγος, όταν σ΄ αυτούς που απευθύνεται διαθέτουν καλαισθησία και παιδεία, που αναγκάζει τον ρήτορα να επιμεληθεί την μορφή και την δομή των λεγομένων του για να τους επηρεάσει. Κανένας λαός από τους αρχαιότατους χρόνους δεν ανέπτυξε την ρητορική όσο ο ελληνικός, για τον λόγο ότι αυτός διαμόρφωσε την ελευθερία, την ισηγορία, την παρρησία, τα δικαιώματα και καθήκοντα του πολίτη. Ο Δημοσθένης καταλαμβάνει αδιαφιλονίκητα την πρώτη θέση των ρητόρων λόγω της μεγαλοφυΐας του. Η αφοβία, όπως και η έλλειψη δεισιδαιμονίας στον χαρακτήρα του αποδεικνύεται και από την τραχιά αντίθεσή του προς τους πλατωνικούς, που αποτελούσαν την εποχή εκείνη ισχυρή δύναμη στην Αθήνα. Του προκαλούσε αηδία κάθε φιλοσοφία που απομάκρυνε τον άνθρωπο από τα καθήκοντά του ως πολίτη και τον μετέφερε από την υγιή σφαίρα της πρακτικής δράσης, στον κόσμο των ιδεών. Ο Κικέρων στο έργο του «Περί ύψους» επισημαίνει τον «τόνο υψηγορίας, τα έμψυχα πάθη, την περιουσίαν, την αγχίνοια, το τάχος, την δεινότητα και την δύναμιν που είναι την άπασιν απρόσιτον». Αυτά τα «θεόπεμπτα δεινά δωρήματα» είναι οι αιτίες που ο Δημοσθένης ξεπερνά όλους τους ρήτορες, «και ωσπερεί καταβροντά και καταφέγγει τους απ΄ αιώνος ρήτοτας».
Για τον «Περί του στεφάνου» λόγο του Δημοσθένους, το αριστούργημα αυτό, ο Άγγλος φιλόλογος Jebb, τον περασμένο αιώνα, γράφει:
«Επί 2.000 χρόνια διατηρήθηκε η παράδοση που ζει και πάντα θα ζει, όσο θα απομένουν άνθρωποι ικανοί να νιώσουν την μεγαλοπρεπή μουσική, που μια γλώσσα προσφέρει για την έκφραση ενός ύψιστου ενθουσιασμού. Αυτοί που απ΄ όλα τα μέρη της Ελλάδος συνέρευσαν εκείνη την ημέρα ν΄ ακούσουν τον επιτάφιο της ελευθερίας τους που την είχαν χάσει, και την απολογία μιας τιμής που μπορούσαν ακόμη να την κληροδοτήσουν στα παιδιά τους, είχαν ακροαστεί το αριστούργημα της ρητορικής τέχνης του αρχαίου κόσμου, και ίσως το υπέρτατο επίτευγμα της ανθρώπινης ευγλωττίας.»
Βιβλιογραφία
«Δημοσθένους Άπαντα» Εκδ. Γεωργιάδη
«Πλουτάρχου Βίοι παράλληλοι» Εκδ. Πάπυρος
«Αριστοτέλους Ρητορική Τέχνη» Εκδ. Πάπυρος
«Λουκιανού Εγκώμιον Δημοσθένους» Εκδ. Κάκτος

Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑ ΝΙΤΣΕ

ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.   Φρ. Νίτσε.  « Aυτό που παρουσιάστηκε από το χριστιανισμό ως δήθεν «Αλήθεια», αποδείχθηκε ως η πιό επιζήμια, πονηρότερη και υπόγεια μορφή του ψεύδους. Η ιερή πρόφαση της δήθεν βελτίωσης της ανθρωπότητας είναι μιά απάτη, την οποίας μοναδικός σκοπός είναι να ρουφήξει το αίμα της ζωής κάνοντάς την αναιμική. Η ηθική του βαμπιρισμού…

» Αυτός, που αφαιρεί τη μάσκα από το πραγματικό πρόσωπο της χριστιανικής ηθικής, ξεμασκαρεύει ταυτόχρονα και την απαξία όλων των δήθεν αξιών, στις οποίες πιστεύουν έως σήμερα οι χριστιανοί, ή τουλάχιστον πίστευαν μέχρι τώρα.
» Δεν βλέπει πια τίποτε άξιο για σεβασμό, ακόμα και στους πιο αξιοσέβαστους ανθρώπινους τύπους ανάμεσά τους, και σε εκείνους ακόμα, που κάποιοι θεώρησαν ως δήθεν αγίους, αλλά βλέπει σ’ αυτούς –γιατί δυστυχώς μπορεί ακόμα και γοητεύει αρκετούς- το πιο απαίσιο είδος εκτρωμάτων.
» Η έννοια «Θεός» εφευρέθηκε σαν αντιθετική στην έννοια ζωή συσσωρεύοντας όλους τους θανάσιμους εχθρούς της ζωής, ό,τι πιο βλαβερό, δηλητηριώδες και συκοφαντικό υπάρχει σε μια απαίσια ενότητα. Οι έννοιες «υπερπέραν», «αληθινός κόσμος» εφευρέθηκαν για να απαξιώσουν τον μοναδικό κόσμο που υπάρχει – για να μη μείνει κανένας σκοπός, καμιά λογική, κανένα καθήκον στη γήινη πραγματικότητα μας.
» Οι έννοιες «ψυχή», «πνεύμα» και στο τέλος μάλιστα «αθάνατη ψυχή», εφευρέθηκαν για την ταπείνωση του σώματος, για να το καταστήσουν αρρωστημένα «άγιο», ώστε όλα τα σοβαρά ζητήματα της ζωής… ν’ αντιμετωπισθούν με ανατριχιαστική ελαφρότητα.
» Αντικατέστησαν την φυσιολογικότητα με την «σωτηρία της ψυχής», η οποία δεν είναι τίποτε περισσότερο από μία κυκλική παραφροσύνη, κινούμενη αενάως από τους σπασμούς της μετάνοιας, την υστερία της λύτρωσης.
» Η έννοια «αμαρτία», μαζί με το απαραίτητο όργανο μαρτυρίου, την «ελεύθερη βούληση», επινοήθηκε για να μπερδέψει τα ένστικτα, για να μετατρέψει τη δυσπιστία προς τα ένστικτα σε δεύτερη φύση. Έχοντας σαν έμβλημα, σαν «καθήκον», τείνοντας προς το «άγιον», προς το «θείον» μέσα στον άνθρωπο, με τις έννοιες της «αυταπάρνησης», της «αυτοδιάψευσης», που είναι χαρακτηριστικό σημάδι της παρακμής και με τη σαγήνη τον βλαβερού, την αδυναμία εύρεσης του ωφέλιμου μέσα στον άνθρωπο. Και εν τέλει -το φοβερότερο- στην έννοια του καλού ανθρώπου που περιλαμβάνει όλους τους αδύναμους, άρρωστους, αποτυχημένους, αυτο-υποφέροντες, όλα όσα είναι καταδικασμένα να βουλιάξουν – αγνοώντας το νόμο της επιλογής, ένα ιδανικό αντιμέτωπο με τον υπερήφανο και τον καλοφτιαγμένο άνθρωπο, αυτόν τον άνθρωπο που αποτελεί εγγύηση για το μέλλον, το μέλλον της ανθρωπότητας και που πλέον ονομάζεται ο άνθρωπος του Κακού…
» Και όλα αυτά θεωρήθηκαν ως ηθική! Ecrasez l’infâme! »

Η ποιοτική ποιήση δυναμώνει τον Νου


Η ανάγνωση ποιοτικής λογοτεχνίας και ποίησης κάνει καλό στον εγκέφαλο. Ιδιαίτερα η ανάγνωση έργων ποίησης φαίνεται ότι τονώνει σημαντικά τη δραστηριότητα στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου.  Η ανάγνωση κλασικών έργων λογοτεχνίας και ποίησης μπορεί να λειτουργήσει πιο θεραπευτικά για το νου από ό,τι τα βιβλία αυτο-βοήθειας, είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ερευνητές του πανεπιστημίου του Λίβερπουλ.

Οι ειδικοί παρακολούθησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα σε εθελοντές που διάβαζαν έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, ποιήματα του Τ.Σ. Έλιοτ κι άλλων γνωστών κλασικών λογοτεχνών. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν είναι  ότι όσο πιο απαιτητικά ήταν τα αναγνώσματα, τόσο πιο έντονη ήταν η ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, βοηθώντας έτσι στην αναζωογόνησή του, στην τόνωση της προσοχής των αναγνωστών και στην καλλιέργεια της ικανότητας στοχασμού (μιας μάλλον ξεχασμένης ιδιότητας στη γρήγορη ηλεκτρονική εποχή μας).
 
Όσο πιο ασυνήθιστες λέξεις, πιο αναπάντεχες φράσεις, προτάσεις με δύσκολη σύνταξη και με βαθιά νοήματα συναντούσαν οι εθελοντές αναγνώστες, τόσο περισσότερο «άναβαν» συγκεκριμένα κέντρα του εγκεφάλου τους, ο οποίος φαινόταν να «ανεβάζει ταχύτητα» για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του βιβλίου.
 
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή η δυσκολία είναι που εξασκεί την προσοχή και τη συγκέντρωση του νου και, τελικά, την ικανότητα στοχασμού και αυτοπαρατήρησης.
 
Ιδιαίτερα η ανάγνωση έργων ποίησης φαίνεται ότι τονώνει σημαντικά τη δραστηριότητα στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, το οποίο, μεταξύ άλλων, σχετίζεται με την λεγόμενη «αυτοβιογραφική μνήμη» βοηθώντας έτσι τον αναγνώστη να κάνει αναδρομές στο παρελθόν και να στοχαστεί ξανά για τις δικές του εμπειρίες υπό το φως των όσων διαβάζει.
 
«Η έρευνα δείχνει τη δύναμη της λογοτεχνίας να μεταβάλει τις νοητικές διαδρομές, να δημιουργεί νέες σκέψεις και διασυνδέσεις τόσο στους νέους, όσο και στους ηλικιωμένους», δήλωσε ο καθηγητής Φίλιπ Ντέιβις.
 
Οι Βρετανοί ερευνητές σχεδιάζουν, μεταξύ άλλων, σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το University College του Λονδίνου, μια νέα μελέτη για τις επιπτώσεις της ανάγνωσης λογοτεχνικών βιβλίων σε ασθενείς με άνοια.

Η πραγματικότητα δεν είναι αληθινή


Γνωρίζουμε από την αρχαιότητα ότι η πραγματικότητα που βιώνουμε δεν είναι, και δεν μπορεί να είναι η απόλυτη αλήθεια
 
 «… Όλα είναι σύμβαση ….στην πραγματικότητα τα άτομα και το κενό …κομμένοι από την δυνατότητα να γνωρίσουμε την πραγματικότητα… γνωρίζουμε αυτό που επηρεάζει το σώμα μέσω των αισθήσεων»
 
Δημόκριτος

Όταν το Ελληνικό Πνεύμα γίνεται θεοκρατία


Όταν το Ελληνικό Πνεύμα γίνεται θεοκρατία και η Ελλάδα… Κόμμα!.. 

Α. Δεν υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα οργανωμένη και ιεραρχημένη κάτω από οιοδήποτε ιερατείο θρησκεία. (Ιεραρχία, προκαθήμενος, επαγγελματικός κλήρος, «ιερό βιβλίο», σωματειακή μορφή και «διοίκηση» θρησκείας κ.λ.π. εισέβαλαν στην Ελλάδα από την Ασία και λειτουργούν εδώ και 2.000 χρόνια ως ξένα σώματα.)
 
Β. Δεν υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα κόμμα η άλλης μορφής διασπαστική πολιτική ομάδα η οργάνωση. Το «κόμμα» εισήχθη στην Ελλάδα μετά το 1821, ελήφθη ως «ιμιτασιόν» από τον Παρλαμενταρισμό της Ευρώπης και είναι ως ξένο σώμα προς την ελληνική αντίληψη περί πολιτικής, η οποία έβλεπε την ανθρώπινη ομάδα ως σύνολο –«πόλιν», Εκκλησία του Δήμου, ήταν δηλαδή λειτουργία πολιτική, κατά την οποία αποφάσιζαν οι ίδιοι οι πολίτες ως άτομα και όχι αντιπροσωπευτικό σύστημα, όπως είναι ο κομματισμός του Κοινοβουλευτισμού, με εκπροσώπους-βουλευτές των οποίων οι ψηφοφόροι α) δεν αποφασίζουν οι ίδιοι και β) είναι οπαδοί και όχι πολίτες– και ποτέ δεν είδε την πολιτεία-κράτος ως κατακερματισμένη – κομμα-τιασμένη ενότητα.
 
Γ. Το μαζικό κίνημα (θρησκευτικό, ιδεολογικό, πολιτικό) αποτελεί φαινόμενο παντελώς άγνωστο στην Ελληνική Ιστορία. Όλα τα μαζικά κινήματα, που έχουν εμφανισθεί διεθνώς –και εισήχθησαν και στην Ελλάδα– είναι προϊόντα αποκλειστικά της Εβραϊκής Σκέψης: Χριστιανισμός, Μωαμεθανισμός, Μαρξισμός, Αστισμός-Σοσιαλισμός των νεωτέρων ευρωπαϊκών επαναστάσεων.
 
Δ. Η Ελλάδα ήταν πάντοτε και είναι σήμερα διαχρονική και διαπλανητική μόνον ως τρόπος σκέψεως, που διαμόρφωσαν αποκλειστικά προσωπικότητες-ατομικότητες, που ανήκαν μόνο στους χώρους της Σκέψης-Φιλοσοφίας, της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Επιστήμης και ποτέ στους χώρους των ομαδικών η οργανωμένων δραστηριοτήτων. Το άτομο ήταν ανύπαρκτο στις αυτοκρατορίες της Ασίας, όπου κυριαρχούσε το δίδυμο τύραννος-μάζα.
 
Ε. Η παγκόσμια κυριαρχία της πολιτισμικής Ελλάδος επιβλήθηκε και ισχύει σήμερα, χωρίς ποτέ να την υποστηρίξει η έστω να την υποβοηθήση οιαδήποτε οργανωμένη δύναμη (η κίνημα ιδεολογικό-θρησκευτικό-πολιτικό), που να δημιουργήθηκε και να έθεσε ως στόχο και αγωνιστική της επιδίωξη την εξάπλωση του Ελληνικού Πολιτισμού.
 
Ο Ελληνικός Πολιτισμός (Επιστήμη – Φιλοσοφία – Γλώσσα – Δημοκρατία – Θέατρο – Αθλητισμός κ.λ.π., κ.λ.π.) είναι σήμερα μια πανίσχυρη παγκόσμια πραγματικότητα μόνο και μόνο χάρη στην ανάγκη του Ανθρώπου οιασδήποτε θρησκείας, εθνικότητας, φυλής κ.λ.π. να υιοθετήσει εκούσια, ώστε έτσι να ευεργετηθεί, τον Ελληνικό Τρόπο Σκέψης και το παράγωγό του, τον Ελληνικό Πολιτισμό.
 
ς. Πρόσωπα (κυρίως επιστήμονες, στοχαστές, καλλιτέχνες) και κράτη-κυβερνήσεις εισήγαγαν εκουσίως στις χώρες τους την Ελληνικότητα. Ουδέποτε η Ελληνικότητα έγινε δεκτή ύστερα από δραστηριότητες και αγώνες ομάδων, οργανώσεων, επαναστάσεων, κομμάτων ή ιδεολογημάτων, τα οποία, οσάκις υπήρξαν, οδηγούσαν πάντοτε στο αντίθετο αποτέλεσμα, δηλ. την κάθειρξη της Ελληνικής Ελευθερίας και την φίμωση της Ελληνικής Αλήθειας.
 
Επομένως η πρόσφατη εμφάνιση ελληνωνύμων θρησκευτικών οργανώσεων και ελληνεπιγράφων πολιτικών κομμάτων αποτελεί φαινόμενο εντελώς ξένο προς το Ελληνικό Πνεύμα, που δεν υπήρξε ποτέ θεοκρατικό, και προς την ίδια την Ελλάδα, που δεν υπήρξε ποτέ κόμμα ή κυβέρνηση «αντιπροσώπων» στη θέση των πολιτών.
 
Αποτελεί φαινόμενο-καρμπόν των ομοίων προς αυτό φαινομένων εξουσιασμού, ανελληνικότητας, θεοκρατίας και μαζισμού, τα οποία επικάθηνται ως πνευματική και πολιτική ταφόπλακα πάνω σε μια Ελλάδα πολιτισμικής αφασίας, πάνω σε μία Ελλάδα πολιτικού θανάτου· μια νεκρή Ελλάδα, που μόνο μια μακρά περίοδος διαφωτισμού ίσως μπορέσει να την νεκραναστήσει.
 
Με την έννοια αυτή το φαινόμενο αυτό δεν είναι κάν πολιτικό – δεν υπηρετεί την Πολιτεία. Την Ελληνική Πολιτεία (όχι το ισχύον κοινοβουλευτικό καθεστώς) θα υπηρετούσε και πολιτικά και πνευματικά σήμερα αυτό που η Ιστορία διδάσκει: ότι οι 2-3 κοσμοϊστορικοί σταθμοί, που αποτέλεσαν τα μόνα αληθινά άλματα της Ανθρωπότητας από τη μοίρα του κτήνους προς τα σκαλοπάτια της προόδου, υπήρξαν όλοι ανεξαιρέτως καρπός μιας προηγηθείσας διαφωτιστικής φάσης, πάντοτε μακροχρόνιας.
 
Και ακριβώς η μορφή πολιτικού αγώνα και δράσης που ονομάζεται διαφωτισμός είναι η μόνη πολιτική, που μπορεί να λειτουργήσει δημιουργικά και να φέρει πολιτικά αποτελέσματα κάτω από τις συνθήκες Κοινοβουλευτικής και Θεοκρατικής Δικτατορίας, που ισχύουν στη σημερινή Ελλάδα. 
 
Τα ιδεολογήματα, τα θρησκεύματα, οι πολιτικές οργανώσεις μακροπρόθεσμα αποτέλεσαν και ήδη αποτελούν την πραγματική συμφορά, την αληθινή τροχοπέδη και την βαριά κατάρα της Ελληνικής (και παγκόσμιας) Ιστορίας.

Εχεις Θετική Πρόθεση όταν...


Η πρόθεση είναι μεγάλο κλειδί στην επιτυχία και στη ζωή συνολικά. Ποια είναι η πρόθεση σας πίσω από αυτά που κάνετε; Η θετική πρόθεση ξεπερνάει το στενό Εγώ, περιέχει στοργή και ενσυναίσθηση για το όλον, αφθονία, αυθεντικότητα, αποδοχή του τώρα, αίσθηση ικανοποίησης, ευγνωμοσύνης και εμπιστοσύνης.
 
Όταν κυριαρχεί η θετική πρόθεση αυτά που κάνουμε δεν έχουν κρυμμένο δόλο ή δόλιες σκέψεις. Προωθούμε τότε αυτά που θέλουμε αλλά με γαλήνη, χωρίς ανησυχία, χωρίς ανταγωνισμό, χωρίς φόβο για την πιθανότητα αποτυχίας (αν έρθει η αποτυχία δεν χάθηκε ο κόσμος, το ξανακάνω).
Αυτά ισχύουν ακόμη και αν αυτό που κάνουμε είναι πολύ απλό πχ να λέμε μια καλή κουβέντα, τι κρύβεται από πίσω;  ή όταν πληρώνουμε έναν λογαριασμό ! Τα ίδια ισχύουν όταν οδηγούμε το αυτοκίνητο ή όταν πίνουμε τον πρωινό καφέ μας. Μολύνουμε το μυαλό μας με έγνοιες για το τι θα κάνουμε μετά ή απολαμβάνουμε αυτό που συμβαίνει ΤΩΡΑ;
 
Μπορούμε να εργαζόμαστε και να είμαστε ευτυχείς που έχουμε απασχόληση κι επιθυμούμε να περάσουμε δημιουργικά βάζοντας τον καλύτερο εαυτό μας ή να σερνόμαστε πίσω από ανούσιες ενέργειες, χωρίς καμία ικανοποίηση με δυσφορία που είμαστε εκεί και όχι κάπου αλλού.
 
Αν ο φόβος και η ανησυχία γίνουν κυρίαρχα πάνω μας, αυτό έχει επιπτώσεις στο τρόπο που κάνουμε ότι κάνουμε και επηρεάζει και το αποτέλεσμα. Δεν χρειάζονται εμμονές γι’ αυτό που θέλουμε ή για τον τρόπο που το προσεγγίζουμε.
 
Χρειάζεται να απαλλαγούμε από την αγωνία της επιτυχίας, από την επιτακτική ανάγκη να γίνει αυτό που θέλουμε όπως το θέλουμε την ώρα που το θέλουμε και θα διαπιστώσουμε πόσο πιο απαλά κυλάνε τα γεγονότα και πόσο πιο απλά γίνονται όλα αυτά που θέλουμε. Άλλωστε Πρόθεση είναι η Θέληση.
 
Ας αρχίσουμε λοιπόν να δίνουμε περισσότερη προσοχή στο γιατί θέλουμε αυτά που θέλουμε, στο γιατί κάνουμε αυτά που κάνουμε, ώστε να κατανοήσουμε τις προθέσεις μας, ττην Θέληση μας πίσω απ τις πράξεις μας και να παρέμβουμε ανάλογα. 

Αν θέλεις να πάς μπροστά.


Αν θέλεις να πάς μπροστά,
καλύτερα άφησε τους άλλους να σε περάσουν για ανόητο ή ηλίθιο.
Να μην παριστάνεις πως ξέρεις πολλά.
Ακόμη κι αν σου αναγνωρίζουν πως έχεις κάποια αξία,
εσύ να μην τους πολυπιστεύεις.
Να έχεις υπόψιν σου ότι είναι δεν είναι εύκολο
να διατηρείς ελεύθερη κρίση,
σύμφωνα με τις επιταγές της φύσης αφ'ενός,
κι αφετέρου να παρακολουθείς όσα γίνονται γύρω σου,
γιατί αν φροντίζεις για το ένα,
θα παραμελείς οπωσδήποτε το άλλο.
 
Επίκτητος.

Άγγιγμα, αρχέγονος και θεμελιώδης τύπος επικοινωνίας.


Μήπως έχετε μεγαλώσει σε μια οικογένεια, όπου το "αγγίζειν" ήταν απαγορευμένο; ...και μήπως αυτήν την συνήθεια συνεχίζετε να την εφαρμόζετε μέχρι σήμερα; Γνωρίζετε πως αποτελεί δίψα και ανάγκη επικοινωνίας της ψυχής η αναζήτηση για άγγιγμα. Μάλλον γι αυτό είναι κάτι ἁπαγορευμένο από όλα τα κοινωνικοθρησκευτικά δόγματα.   

Γνωρίζετε το δικό σας "ταμπού" σε σχέση με την συνήθεια αυτή; Ολοκληρώνετε την επιθυμία των γύρω σας και ιδιαίτερα των πιο κοντινών σας ανθρώπων για άγγιγμα; Επιθυμείτε να γνωρίσετε πώς αυτή η αρχέγονη επαφή-επικοινωνία μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή σας ζωή;

Το άγγιγμα αποτελεί ίσως τον πιο αρχέγονο και θεμελιώδη τύπο επικοινωνίας. Αυτό επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους, κατεξοχήν μέσω του δέρματος, του μεγαλύτερου οργάνου του σώματος. Αυτό το ανθρώπινο όργανο, τόσο σημαντικό, δυστυχώς, μέχρι πρότινος είχε "κακομεταχειρισθεί" από την ιατρική, την ψυχολογία και την θρησκεία!

Ένας άνθρωπος από την γέννηση του έως και την πρακτική της εφηβείας, ενηλικίωσης και μακρού γήρατος, ανεξάρτητα από φυλετικές, πολιτισμικές και κοινωνικοοικονομικές διαφορές ή ομοιότητες, επηρεάζει και επιδρά ο ίδιος στους γύρω του, με τις "επαφές" που δημιουργεί, καλλιεργεί ή καταστρατηγεί.

Το άγγιγμα εξομαλύνει και ίσως αρκετές φορές οξύνει σχεδόν κάθε παράμετρο της ζωής του ανθρώπου: σχέση γονέων, παιδιών, ζευγαριών, σχέση φιλίας επιπολάζει και επιταχύνει την θεραπευτική διαδικασία και προετοιμάζει την καρδιά για βαθύτερη, εντιμότερη και πιο αφοσιωμένη αγάπη.

Η κοινωνία "στερείται" σήμερα από κατανόηση, ειλικρίνεια, τρυφερότητα, καλοσύνη, αγάπη. Δεν είναι τυχαίο που αντικοινωνικοί και ψυχωτικοί άνθρωποι δεν θέλουν να τους αγγίζετε και αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι έχουν ταυτόχρονα και πρόβλημα επικοινωνίας.

Αγκαλιάστε όποιον αγαπάτε, ΤΩΡΑ, γιατί ο μόνος χρόνος που έχετε είναι αυτή ακριβώς η στιγμή, μην την σπαταλάτε σε ανοσιότητες, Αγκαλιάστε, αγγίξτε ... είναι η καλύτερη μέθοδος χαλάρωσης και ευδαιμονίας.

Λίγη βρωμιά δεν βλάπτει


Τα παιδιά σήμερα, είναι πιο επιρρεπή σε ασθένειες και αλλεργίες, λόγω της «εμμονής» μας με την καθαριότητα και την αποφυγή μικροβίων. Αυτή η θεωρία είναι γνωστή ως  «υπόθεση υγιεινής».  Η θεωρία προτείνει ότι  το περιβάλλον ενός παιδιού μπορεί να είναι αρκετά καθαρό  για να χτίσει επαρκώς  το ανοσοποιητικό  του σύστημα. Το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού πρέπει να εκτίθεται σε μια σειρά από «απειλές» καθώς ωριμάζει, έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς στα διάφορα μικρόβια.
 
Εάν το ανοσοποιητικό σύστημα δεν έχει απαντήσει σε προκλήσεις από νωρίς , το παιδί μπορεί να αναπτύξει μια σειρά από ασθένειες  του ανοσοποιητικό όπως το άσθμα και οι αλλεργίες.
Μήπως φταίει ο «καθαρός» τρόπος ζωής μας;  Διατηρώντας το χώρο μας καθαρό ,βοηθάμε στην πρόληψη της εξάπλωσης των μικροβίων. Φαίνεται όμως ότι τα υπερ-καθαρά σπίτια μας δεν είναι και  τόσο ωφέλημα  για τα παιδιά μας. Σύμφωνα με τον Marc McMorris από το Πανεπιστήμιο του Michigan Συστήματος Υγείας, όσο πιο καθαρό τρόπο ζωής  έχουμε τόσο πιο εξασθενημένο είναι το ανοσοποιητικό σύστημά μας.
Οι οργανισμοί μας δεν χρειάζονται πλέον να καταπολεμήσουν τόσα μικρόβια, όσα έκαναν στο παρελθόν. Έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα έχει στραφεί από την καταπολέμηση των λοιμώξεων  στην ανάπτυξη αλλεργικών τάσεων.
 
Με τις προόδους που έχουν γίνει στους εμβολιασμούς, το ανοσοποιητικό μας σύστημα  έχει πλέον καθήκον να καταπολεμά θανατηφόρες ασθένειες όπως την  πολιομυελίτιδα. Επιπλέον πολλά αντιβιοτικά είναι διαθέσιμα όταν πρόκειται να καταπολεμήσουν κάποια λοίμωξη.
 
Μέσα στο σπίτι τα  αεροστεγή παράθυρα αποτρέπουν  πολλούς αλλεργιογόνους μικροοργανισμούς εσωτερικού χώρου.
 
Ενδιαφέρον  προκαλεί το γεγονός ότι η  αύξηση των αλλεργιών θα μπορούσε να αποδοθεί στις σημερινές οικογένειες που αποτελούνται από λίγα μέλη . Στο παρελθόν, όταν ήταν μεγαλύτερες οι  οικογένειες, τα παιδιά είχαν εκτεθεί σε περισσότερα  μικρόβια και  ιούς. Τώρα, όμως, τα παιδιά έχουν μικρότερη έκθεση σε λοιμώξεις.
 
Λίγη  βρωμιά δεν βλάπτει! Οι συμβουλές από τους εμπειρογνώμονες ταυτίζονται όσον αφορά την διατήρηση της καλής υγείας των παιδιών μας.  Ο Mc Morris συμβουλεύει να αφήνουμε τα παιδιά  να παίζουν στο χώμα και να έρθουν σε επαφή με τα μικρόβια.

Φυσικά, τα σπίτια μας θα πρέπει να εξακολουθούμε να τα καθαρίζουμε τακτικά για την πρόληψη της ανάπτυξης μούχλας και άλλα αλλεργιογόνα. Όμως, η υιοθέτηση πιο χαλαρών κανόνων μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά μας σε καθημερινή βάση.

Μια βόλτα στην βροχή και τσαλαβούτημα στις λάσπες είναι το καλύτερχο παιχνίδι για τα παιδιά και το δυνατότερο αγχολυτικό για τα "μεγάλα παιδια" το προτείνω ανεπυφύλακτα.

Η ψυχολογία των χρωμάτων στο σχεδιασμό των λογότυπων

Κατά το σχεδιασμό ενός λογότυπου για την επιχείρησή μας, είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι ερμηνεύουν τα χρώματα.
 
Και εδώ πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας την ερώτηση: «Tι είδους συναισθήματα θέλω να μεταφέρω με το λογότυπό μου;»
 
Μια εταιρεία σχεδιασμού λογοτύπου (δείτε την εικόνα στο τέλος του κειμένου), μας δείχνει ξεκάθαρα τι συναισθήματα επικαλούνται ορισμένα χρώματα, χρησιμοποιώντας τα λογότυπα από τα κορυφαία εμπορικά σήματα.
 
Οι ψυχολόγοι έχουν μελετήσει και έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πώς οι άνθρωποι επηρεάζονται από τα χρώματα. Ακόμα βρήκαν και μια συσχέτιση μεταξύ των χρωμάτων και των συναισθηματικών αντιδράσεων. Αυτό σημαίνει ότι η επιλογή του σωστού χρώματος είναι ζωτικής σημασίας για το εμπορικό μας σήμα.
Για παράδειγμα, τα εστιατόρια όπως τα McDonalds, Pizza Hut, KFC, Wendy και Popeyes χρησιμοποιούν το κόκκινο στα λογότυπά τους για να τονώσουν το αίσθημα της πείνας. Μαύρο, λευκό, ασημί και χρυσό χρησιμοποιούνται συχνά στα λογότυπα από τις μάρκες πολυτελείας όπως Chanel, Prada, Michael Kors για να ενισχύσουν το αίσθημα της κομψότητας.
 
Όταν πρόκειται για το σχεδιασμό λογότυπου της επιχείρησή μας, ας αφήσουμε τη χρωματική παλέτα να γίνει οδηγός μας.
 
Ποια τέσσερα συναισθήματα δεν θέλετε να μεταφέρετε όταν κάποιος σκέφτεται το εμπορικό σας σήμα ή όταν βλέπει το λογότυπό σας;

Δεν φταις που δεν ξυπνάς


Κοιμόμαστε νωρίς και ξυπνάμε νωρίς; Ή πέφτουμε για ύπνο πολύ μετά τα μεσάνυχτα και ξυπνάμε μεσημέρι; Νευρογενετιστές εκτιμούν ότι το προσωπικό ρολόι του καθενός εξαρτάται από τα γονίδια του. Δηλαδή πως δεν ισχύει ένα ωράριο ύπνου για όλους, ούτε είναι θέμα επιλογής το αν κοιμόμαστε με τα νυχτοποπούλια ή με τις κότες - άρα δεν έχουμε και καμία ευθύνη αν αργούμε να ξυπνήσουμε το πρωί.

Ο Dr Louis Ptacek από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια μιλά για «χρονότυπο του κάθε ατόμου», δηλαδή για το ποια ώρα της ημέρας λειτουργούμε καλύτερα. «Οι γονείς μας είναι αυτοί που μας λένε πότε πηγαίνουμε για ύπνο, σύμφωνα με τα γονίδια που μας έχουν κληροδοτήσει» αναφέρει ο Dr Ptacek στο BBC.

Το εσωτερικό, κιρκαδικό ρολόι που έχει ο καθένας μας και ρυθμίζεται από το φως, δεν «τρέχει» για όλους με τον ίδιο προγραμματισμό. Γι αυτό υπάρχουν και νυχτοπούλια και κορυδαλλοί.

Στην έρευνά του ο Dr Ptacek συνεργάστηκε και με οικογένειες που είχαν διαταραχές ύπνου. Εντόπισε λοιπόν ένα μεταλλαγμένο γονίδιο, το οποίο οδηγούσε στην παραγωγή μιας πρωτεΐνης που ρυθμίζει τον κύκλο του ύπνου. Κατέληξε λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι διάφορες μεταλλάξεις αυτού του γονιδίου οδηγούν τελικά στη διαμόρφωση του εσωτερικού ρολογιού το καθενός από εμάς -και διόλου δεν φταίμε αν δεν μπορούμε να ξυπνήσουμε το πρωί, με τίποτα.

Παραβολή των ταλάντων. Μια καραμπινάτη χριστιανική απάτη

Η παραβολή αναφέρεται στην αξιοποίηση των ταλάντων που έδωσε κάποιος άρχοντας σε τρεις δούλους του, για όσο καιρό θα έλειπε από τον οίκο του. Κι όταν επέστρεψε παρατήρησε τον καθένα σύμφωνα με το πώς αυτοί διαχειρίστηκαν τα τάλαντα που τους είχε δώσει. Ποιος δηλαδή τα αυγάτισε και κατά πόσο (στην συνέχεια μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την παραβολή).

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΩΡΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ

Ενώ η παραβολή, στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο αρχίζει από το 19, 11 και τελειώνει στο 19, 27, σε κάθε κήρυγμα, σε κάθε χριστιανική ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, σε κάθε σχολικό εγχειρίδιο… την τελειώνουν άπαντες στον στοίχο 19, 26!

Παραλείπουν όλοι δηλαδή τον τελευταίο στοίχο, τον 27, το επιμύθιο, δηλαδή το ρεζουμέ της παραβολής! Γιατί αυτό; Διότι ο στοίχος αυτός τινάζει ολόκληρο το χριστιανικό οικοδόμημα στον αέρα. Το περίφημο: «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν…».

ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΜΑΣ ΛΕΕΙ ΣΤΟΝ ΣΤΟΙΧΟ ΑΥΤΟΝ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ

κατά Λουκάν (19.27): «πλήν τους εχθρούς μου εκείνους τους μη θελήσαντές με βασιλεύσαι επ’ αυτούς, αγάγετε ώδε και κατασφάξατε αυτούς έμπροσθέν μου».

Δηλαδή όποιος δεν υποταχθεί σε μένα να τον φέρεται μπροστά μου και να τον κατασφάξετε!!!

Μάλιστα, αυτό λέει και στα ίσια.

Κι επειδή όλοι οι χριστιανοί επιμένουν ότι το χωρίο είναι παραβολικό, θα τους αφήσουμε κατά μέρος για να μάθουμε τι ακριβώς είναι από τον μέγιστο των θεολόγων και αγίων:
Η βρωμερή λοιπόν ψυχή του Χρυσόστομου, φοβούμενη μήπως κάποιος χριστιανός εκλάβει την ιστορία αυτή σαν παραβολική, προβαίνει στην εξής διευκρίνηση:

«Λόγος κατά Ιουδαίων» τόμος 34 σελ. 107 «… πράγμα που έπαθαν και οι Ιουδαίοι, οι οποίοι, αφού κατέστησαν τους εαυτούς τους άχρηστους για εργασία έγιναν κατάλληλοι για σφαγή» (οι Ιουδαίοι ουδέποτε δέχτηκαν τον Χριστό ως Μεσσία). Και συνεχίζει ο άγιος «Γι’ αυτό και ο Χριστός έλεγε: τους εχθρούς μου που δεν θέλησαν να βασιλεύσω σ’ αυτούς οδηγήστε τους εδώ και κατασφάξετέ τους».

Τώρα θα μυρίσουμε, από το χρυσό του στόμα, τη μεγαλύτερη βρωμιά και δυσωδία που έχει ξεστομίσει ποτέ άνθρωπος σ’ αυτή τη γη: το ανθρώπινο αυτό κτήνος, δεν έχει σταματημό στον κατήφορο της απανθρωπιά του.

Συνεχίζει λοιπόν ως εξής: «Κι αν ακόμη φονεύσει κάποιος κατά το θέλημα του θεού, ο φόνος αυτός είναι από κάθε φιλανθρωπία καλύτερος, ενώ αν κάποιος από λύπη δείξη ευσπλαχνία και φιλανθρωπία, παρά το θέλημα του θεού, θα μπορούσε η φειδώ αυτή να αποβή πιο μιαρή από οποιοδήποτε φόνο»!!!

Ασφαλώς πρόκειται για την ιδρυτική διακήρυξη της γενοκτονίας. Για έναν ορισμό της από θετική αλλά και από αρνητική θέση. Όταν ο ταύρος πιάνεται για τα καλά κι από τα δύο κέρατα. Αρκεί ο άγιος να δηλώσει ότι η δολοφονία των ανθρώπων, τους οποίους αυτός μισεί, είναι θέλημα του θεού του. Πράγματι ο κακούργος αυτός Χρυσόστομος χρηματοδότησε ορδές χριστιανών για να δολοφονήσουν Έλληνες και να καταστρέψουν ιερά, ναούς και δημόσια κτίρια του Ελληνισμού.

Η θεωρία όμως θέλει και το παράδειγμά της: «Λόγος κατά Ιουδαίων Δ΄» σελ. 199, «Ο Φινεές λοιπόν, που διέπραξε σε μια στιγμή δύο φόνους, φονεύοντας έναν άνδρα και μια γυναίκα, τιμήθηκε με το αξίωμα της ιεροσύνης, ενώ αυτός όχι μόνον δεν μόλυνε με το αίμα τα χέρια του αλλά καθαρώτερα τα έκαμε». Αυτός είναι ο πατέρας και θεωρητικός των Ιεροεξεταστών του μεσαίωνα. Δεν μπορεί να υπάρξει καμμιά αμφιβολία.

ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ:

Ο ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ

Ιωάννης (15: 6): «Ἐὰν μή τις μένῃἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται».Ιησούς. («Εάν κάποιος δεν μείνει ενωμένος μαζί μου, πετιέται έξω σαν το ξεραμένο κλήμα και αυτά τα μαζεύουν και τα βάζουν στη φωτιά και καίγονται»).

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ:

«εν πυρί φλογός, διδόντος εκδίκησιν τοις µη ειδόσι Θεόν και τοις µη υπακούουσι τω ευαγγελίω του Κυρίου ηµών Ιησού Χριστού, οίτινες δίκην τίσουσιν όλεθρον αιώνιον από προσώπου του Κυρίου και από της δόξης της ισχύος αυτού,»

«Θα φανερωθή δε με φλόγα πυρός και θα αποδώση την δικαίαν τιμωρίαν εις εκείνους, που δεν θέλουν να γνωρίζουν τον Θεόν και να υπακούουν στο Ευαγγέλιον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού». (Απόστολος Παύλος, Προς Θεσσαλονικείς 1: 8-9)

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ

Λουκ. 19,11        Ἀκουόντων δὲ αὐτῶν ταῦτα προσθεὶς εἶπε παραβολήν, διὰ τὸ ἐγγὺς αὐτὸν εἶναι Ἱερουσαλὴμ καὶ δοκεῖν αὐτοὺς ὅτι παραχρῆμα μέλλει ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀναφαίνεσθαι·
Λουκ. 19,11               Ενώ δε εκείνοι ήκουαν αυτά τα λόγια, τους είπε μίαν παραβολήν· και τούτο επειδή ενόμιζαν ότι τώρα που πλησιάζει ο διδάσκαλος εις την Ιερουσαλήμ, θα φανερωθή με όλην της την δόξαν η βασιλεία του Θεού.
Λουκ. 19,12        εἶπεν οὖν· ἄνθρωπός τις εὐγενὴς ἐπορεύθη εἰς χώραν μακρὰν λαβεῖν ἑαυτῷ βασιλείαν καὶ ὑποστρέψαι.
Λουκ. 19,12               Είπε λοιπόν· “ένας άνθρωπος ευγενούς καταγωγής, επήγεν εις μακρυνήν χώραν, δια να πάρη βασιλείαν και κατόπιν να επιστρέψη.
Λουκ. 19,13        καλέσας δὲ δέκα δούλους ἑαυτοῦ ἔδωκεν αὐτοῖς δέκα μνᾶς καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· πραγματεύσασθε ἐν ᾧ ἔρχομαι.
Λουκ. 19,13               Αφού δε εκάλεσε δέκα δούλους του, τους έδωσε δέκα μνας, μίαν στον καθένα, δηλαδή εκατό περίπου δραχμάς της εποχής εκείνης, και τους είπε· Εμπορευθήτε με τα χρήματα αυτά, έως ότου έλθω, οπότε και θα μου δώσετε λογαριασμόν.
Λουκ. 19,14        οἱ δὲ πολῖται αὐτοῦ ἐμίσουν αὐτόν, καὶ ἀπέστειλαν πρεσβείαν ὀπίσω αὐτοῦ λέγοντες· οὐ θέλομεν τοῦτον βασιλεῦσαι ἐφ᾿ ἡμᾶς.
Λουκ. 19,14               Οι συμπολίται του όμως τον εμισούσαν και αμέσως μόλις αυτός ανεχώρησε, έστειλαν μίαν επιτρπήν και έλεγαν· Δεν θέλομεν να γίνη αυτός βασιλεύς μας.
Λουκ. 19,15        καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ἐπανελθεῖν αὐτὸν λαβόντα τὴν βασιλείαν, καὶ εἶπε φωνηθῆναι αὐτῷ τοὺς δούλους τούτους οἷς ἔδωκε τὸ ἀργύριον, ἵνα ἐπιγνῷ τίς τί διεπραγματεύσατο.
Λουκ. 19,15               Και όταν αυτός επέστρεψε, αφού πλέον είχε λάβει την βασιλείαν, είπε να φωνάξουν τους δούλους του, στους οποίους είχε δώσει τα χρήματα δια να μάθη τι ο καθένας των εμπορεύθηκε και τι εκέρδησε.
Λουκ. 19,16        παρεγένετο δὲ ὁ πρῶτος λέγων· κύριε, ἡ μνᾶ σου προσειργάσατο δέκα μνᾶς.
Λουκ. 19,16               Ηρθε ο πρώτος και είπε· Κυριε, η μνα σου εκέρδησε δέκα άλλας μνας.
Λουκ. 19,17        καὶ εἶπεν αὐτῷ· εὖ, ἀγαθὲ δοῦλε! ὅτι ἐν ἐλαχίστῳ πιστὸς ἐγένου, ἴσθι ἐξουσίαν ἔχων ἐπάνω δέκα πόλεων.
Λουκ. 19,17               Και είπεν εις αυτόν ο Κυριος· Εύγε καλέ και πιστέ δούλε. Επειδή δε εδείχθης εις τα ολίγα, που σου έδωσα, αξιόπιστος, σου δίνω τώρα εξουσίαν επάνω εις δέκα πόλεις.
Λουκ. 19,18        καὶ ἦλθεν ὁ δεύτερος λέγων· κύριε, ἡ μνᾶ σου ἐποίησε πέντε μνᾶς.
Λουκ. 19,18               Και ήλθεν ο δεύτερος λέγων· Κυριε, η μνα σου έφερε ως κέρδος άλλας πέντε μνας.
Λουκ. 19,19        εἶπε δὲ καὶ τούτῳ· καὶ σὺ γίνου ἐπάνω πέντε πόλεων.
Λουκ. 19,19               Είπε και στον πιστόν αυτόν δούλον ο κύριος· και συ γίνε διοικητής επάνω εις πέντε πόλεις.
Λουκ. 19,20        καὶ ἕτερος ἦλθε λέγων· κύριε, ἰδοὺ ἡ μνᾶ σου, ἣν εἶχον ἀποκειμένην ἐν σουδαρίῳ.
Λουκ. 19,20              Και άλλος δούλος ήλθε λέγων· Κύριε, ιδού η μνα, που μου έδωσες, την οποίαν είχα φυλαγμένην και ασφαλισμένην εις ένα μανδήλι.
Λουκ. 19,21        ἐφοβούμην γάρ σε, ὅτι ἄνθρωπος αὐστηρὸς εἶ· αἴρεις ὃ οὐκ ἔθηκας, καὶ θερίζεις ὃ οὐκ ἔσπειρας, καὶ συνάγεις ὅθεν οὐ διεσκόρπισας.
Λουκ. 19,21               Την εφύλαττα δια να σου την επιστρέψω ασφαλώς, επειδή σε εφοβούμην, διότι είσαι άνθρωπος σκληρός και απαιτητικός. Παίρνεις ως ιδικόν σου, εκείνο που δεν έδωσες και θερίζεις χωράφι που δεν έσπειρες, και μαζεύεις εις αλώνι, στο οποίον δεν εσκόρπισες και δεν ελύχνισες.
Λουκ. 19,22        λέγει αὐτῷ· ἐκ τοῦ στόματός σου κρινῶ σε, πονηρὲ δοῦλε. ᾔδεις ὅτι ἄνθρωπος αὐστηρός εἰμι ἐγώ, αἴρων ὃ οὐκ ἔθηκα, καὶ θερίζων ὃ οὐκ ἔσπειρα, καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισα·
Λουκ. 19,22              Είπε δε προς αυτόν ο κύριος· Από τα λόγια σου θα σε κρίνω, πονηρέ δούλε. Εγνώριζες ότι εγώ είμαι άνθρωπος αυστηρός, που παίρνω ο,τι δεν έβαλα, και θερίζω εκεί που δεν έσπειρα και μαζεύω εκεί που δεν ελίχνισα.
Λουκ. 19,23        καὶ διατί οὐκ ἔδωκας τὸ ἀργύριόν μου ἐπὶ τὴν τράπεζαν, καὶ ἐγὼ ἐλθὼν σὺν τόκῳ ἂν ἔπραξα αὐτό;
Λουκ. 19,23              Τοτε, διατί δεν έδωσες το χρήμα μου εις την τράπεζαν, ώστε όταν εγώ θα ηρχόμην, να το εισέπραττα μαζή με τον τόκον;
Λουκ. 19,24        καὶ τοῖς παρεστῶσιν εἶπεν. ἄρατε ἀπ᾿ αὐτοῦ τὴν μνᾶν καὶ δότε τῷ τὰς δέκα μνᾶς ἔχοντι.
Λουκ. 19,24              Και εις εκείνους, που εστέκοντο εκεί κοντά είπε· Πάρτε από αυτόν την μναν και δώστε την εις εκείνον που έχει τας δέκα μνας.
Λουκ. 19,25        καὶ εἶπον αὐτῷ· κύριε, ἔχει δέκα μνᾶς.
Λουκ. 19,25              Και εκείνοι του είπαν· Κυριε έχει δέκα μνας.
Λουκ. 19,26        λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι παντὶ τῷ ἔχοντι δοθήσεται, ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ ἔχοντος καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ.
Λουκ. 19,26              Καμετε όπως σας είπα. Διότι σας λέγω τούτο· εις εκείνον που έχει τα χαρίσματα και τα καλλιεργεί και τα χρησιμοποιεί όπως πρέπει, θα δοθή ακόμη περισσότερον. Από εκείνον όμως που δεν έχει ούτε ελάχιστον καλόν έργον να παρουσιάση, θα του αφαιρεθή και το μικρόν χάρισμα, που έχει.
Λουκ. 19,27        πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου ἐκείνους, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ᾿ αὐτούς, ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου.
Λουκ. 19,27              Οσον δε δια τους εχθρούς μου εκείνους που δεν με ήθελαν βασιλέα των, φέρετέ τους εδώ και κατασφάξατέ τους εμπρός μου”.