Η θέση του Προφήτη Αβραάμ στο Ισλάμ και η ιστορία του

بـسـم الله والحـمـد لله والـصلاة والـسـلام عــلى رسـول الله

EidMubarak σε όλα τα αδέλφια μου και τις αδελφές μου. Ο ΑΛΛΑΧ ο ύψιστος να δεχτεί τις καλές μας πράξεις. Με αφορμή την Ισλαμική μας εορτή (Ίντ αλ Άντχα) θέλω να παρουσιάσω την θέση του Προφήτη Αβραάμ στο Ισλάμ.

Ο Προφήτης Αβραάμ (ειρήνη σε αυτόν) θεωρείτε στο Ισλάμ ότι είναι ο πατέρας των προφητών, ο πατριάρχης μας, αυτός που δίδαξε στην ουσία τον Μονοθεϊσμό, στην αγνή και πραγματική του μορφή. Παρακάτω θα δούμε αναλυτικά τι λέει το Κοράνι για αυτόν τον σπουδαίο Προφήτη.

Ο Θεός στέλνει τον Αβραάμ σαν Προφήτη και του χαρίζει τον Ισαάκ και τον Ιακώβ (εγγονός του). Του υπόσχεται ότι θα είναι Προφήτες μετά από αυτόν και ότι θα δώσει στους απογόνους τους το «kitab» (βιβλίο) δηλαδή την ιερή αποκάλυψη.

«Και χαρίσαμε (στον Αβραάμ) τον Ισαάκ και τον Ιακώβ και κάναμε (δώρο) στους απογόνους του (το χάρισμα) τη Προφητείας, και το Βιβλίο (Τοραχ, Ευαγγέλιο), δώσαμε και στον ίδιο την αμοιβή του στον κόσμο αυτό. Κι οπωσδήποτε στη Μέλλουσα Ζωή θα είναι (με τη συντροφιά) των Δικαίων.» 

(Κοράνι 29:27)

Ο Θεός λέει στον Προφήτη Μουχάμαντ (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) να αναφέρει στους δικούς του την ιστορία του Προφήτη Αβραάμ.

«Και να διηγηθείς (επίσης) στο Βιβλίο – το Κοράνιο – (Την Ιστορία) του Αβραάμ. Ήταν ένας (άνδρας) της Αλήθειας (και δίκαιος), ένας προφήτης.» 

(Κοράνι 19:41)

Ο Θεός καθοδήγησε τον Αβραάμ και τον τίμησε με αρετές και αξιέπαινα χαρακτηριστικά:

«Ο Αβραάμ – πραγματικά -αντιστοιχούσε (ένα Έθνος πρότυπο), υπάκουος ήταν ευλαβικά στον ΑΛΛΑΧ (και) Αληθινός στην πίστη, που ποτέ δεν έκλινε προς άλλη θεότητα, και δεν ήταν από εκείνους που συνεταιρίζουν άλλους με τον ΑΛΛΑΧ.

Έδειχνε την ευγνωμοσύνη του για τις χάρες του ΑΛΛΑΧ, που τον είχε διαλέξει, και τον καθοδηγούσε στον Ίσιο Δρόμο.

«Και του δώσαμε – σ’ αυτό τον κόσμο – το καλό και στη Ζωή του 'Αλλου Κόσμου που βρίσκεται με την τάξη των Ενάρετων.» 

(Κοράνι 16:120-122)

Ο Αβραάμ ήταν ο «πατέρας» των Προφητών, τόσο ως προς την ιδεολογία που όλοι μοιραζόντουσαν (το Ισλάμ) όσο και στην καταγωγή, μιας και οι περισσότεροι καταγόντουσαν από αυτόν γενεαλογικά. Είχε επίσης δυο υιούς όπου ο Θεός τους έχρησε με το Προφητικό χάρισμα. Τον Ισμαήλ (ειρήνη σε αυτόν), οπου «γέννησε» τους Άραβες και στους οποίους στάλθηκε ο Προφήτης Μουχάμαντ (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν), και τον Ισαάκ οπου «γέννησε» τα παιδιά του Ισραήλ όπου και από αυτούς έχουμε μια σειρά από Προφήτες.

Το Κοράνι αναφέρει το γεγονός ότι ο Αβραάμ ήταν ο πατέρας των Προφητών λέγοντας:

«Και χαρίσαμε σ’ αυτόν, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ και (τους δυο) τους καθοδηγήσαμε. Και πριν απ’ αυτόν καθοδηγήσαμε το Νώε (Νωχ), κι απ’ τους απογόνους του, τον Δαβίδ, το Σολομώντα, τον Ιωβ (Εγιούμπ), τον Ιωσήφ, το Μωυσή και τον Ααρών, κι έτσι ανταμείβομε τους αγαθοεργούς.

Κι ο Ζαχαρίας (Ζακαρία), 

ο Ιωάννης (Γιάχια), ο Ιησούς, κι ο Ηλίας.
Όλοι τους είναι απ’ την τάξη των
ενάρετων (όσιων).
Και τον Ισμαήλ και τον Ελισαίο 

και τον Ιωνά (Γιούνους) και τον Λωτ (Λουτ), 

κι όλους τους ξεχωρίσαμε πάνω απ’ όλους τους σύγχρονους τους.» 

(Κοράνι 6:84-86)

Ο Αβραάμ στην Μεσοποτάμια κάλεσε τον λαό του να λατρέψει τον Θεό αποκλειστικά και να σταματήσουν να λατρεύουν είδωλα που δεν μπορούν να κάνουν τίποτα και είναι άχρηστα. Το Κοράνι λέει:

«Και (θυμήσου επίσης) τον Αβραάμ, όταν (μίλησε) στο λαό του, είπε: “Να υπηρετείτε τον ΑΛΛΑΧ και να εκπληρώσετε το καθήκον σας σ’ Αυτόν.

Αυτό είναι το καλύτερο για σας, αν (βέβαια θέλετε) να το καταλάβετε!

Εσείς όμως λατρεύετε είδωλα -αντί τον ΑΛΛΑΧ, και πλάθετε ψεύτικες (καταστάσεις). Αυτά που λατρεύετε – αντί τον ΑΛΛΑΧ – δεν έχουν τη δύναμη να σας συντηρήσουν (να ικανοποιήσουν τις ανάγκες σας). Γι’ αυτό αναζητείστε – τη συντήρηση – προς τη μεριά του ΑΛΛΑΧ, να Τον υπηρετείτε και να Του είστε ευγνώμονες! Σ’ Αυτόν θα επιστρέψετε.» 

(Κοράνι 29:16-17)

Ο Αβραάμ) ήθελε να ελευθερώσει τον λαό του από την ειδωλολατρία και να τους απαλλάξει από μύθους και θρύλους. Ρώτησε λοιπόν ορισμένους από αυτούς και τον πατέρα του σχετικά για αυτά τα είδωλα:

«Και διάβασε τους (απαγγέλλοντας κάτι) από την ιστορία του Αβραάμ.
Πρόσεξε τι είπε στον πατέρα του και το λαό του: “Τι είναι αυτό που λατρεύετε;”
Είπαν: “Λατρεύουμε είδωλα και παραμένουμε συνέχεια στην υπηρεσία τους.
Είπε: “Μήπως σας ακούνε όταν (τους) επικαλείστε
Ή μήπως σας ωφελούν ή σας βλάπτουν;”
Είπαν: “(Όχι) αλλά βρήκαμε τους πατέρες μας να κάνουν το ίδιο (που τώρα κάνουμε εμείς)”.» 

(Κοράνι 26:69-74)

Έπειτα τους εξήγησε ότι δεν είναι πρέπον να ακολουθούν τυφλά παραδόσεις χωρίς να δίνουν σημασία για την εγκυρότητα τους. Τους εξήγησε την υπέρτατη αλήθεια λέγοντας τους ότι αυτός που αξίζει να λατρευτεί είναι αποκλειστικά και μόνο ο Δημιουργός όπου στα «χέρια» Του βρίσκεται η εξουσία των πάντων:

«Είπε: “Κοιτάζετε αυτά που λατρεύατε,
Εσείς και οι πατέρες σας (που έζησαν) πολύ πριν (από σας);
Αυτά (οι θεότητες) είναι εχθροί μου ενώ ο Κύριος του Σύμπαντος (είναι Κύριος μου),
που με έπλασε και είναι Εκείνος που με καθοδηγεί,
που με τρέφει και με ποτίζει,
κι όταν είμαι άρρωστος, Εκείνος που με γιατρεύει,
και με θανατώνει κι έπειτα με ξαναζωντανεύει,
και – που ελπίζω – να με συγχωρήσει την αμαρτία μου – κατά την ημέρα της Πίστης (της Κρίσης).» (Κοράνι 26:75-82)

Ο πατέρας του Αβραάμ ήταν πολυθεϊστής. Συνήθιζε να σκαλίζει τα είδωλα και να τα πουλούσε. Ο Αβραάμ είχε ενοχληθεί πολύ από την απιστία του πατέρα του και αποφάσισε να τον συμβουλέψει λέγοντας του:

«Πατέρα μου! Γιατί λατρεύεις κάτι που δεν ακούει, κι ούτε βλέπει, κι ούτε μπορεί να σε κάνει να κερδίσεις τίποτε;

“Ω! Πατέρα μου! Ήλθε –
πραγματικά- σε μένα ένα μέρος της
γνώσης, που δεν σου έφτασε. Γι’ αυτό
ακολούθησε με. Θα σε οδηγήσω σε ένα
Δρόμο που (η επιφάνεια του) είναι
επίπεδη (και είναι ίσιος).» 

(Κοράνι 19:42-43)

Ο πατέρας του όμως δεν του απάντησε αλλά τον απείλησε λέγοντας του ότι θα τον λιθοβολήσει και θα τον εγκαταλείψει:

«Είπε (ο πατέρας): “Μήπως εσύ -ω! Αβραάμ! – αποστρέφεσαι τους θεούς μου; Αν δεν μετανιώσεις θα σε πετροβολήσω, και τώρα φύγε από μένα, για ένα χρονικό διάστημα”!» 

(Κοράνι 19:46)

Ο Αβραάμ λοιπόν αφού δεν είχε καμία άλλη επιλογή έφυγε και του είπε:

«Είπε (ο Αβραάμ): “Η ειρήνη ας είναι πάνω σου. Θα προσεύχομαι, στον Κύριο μου για να σε συγχωρήσει. Γιατί είναι για μένα Ευεργέτης.» 

(Κοράνι 19:47)

Όταν ο λαός του Αβραάμ συνέχιζε με επιμονή να λατρεύει αυτά τα είδωλα, ο Αβραάμ αποφάσισε να τους αποδείξει με πρακτικούς τρόπους ότι αυτά τα είδωλα δεν είναι σε θέση να τους ωφελήσουν η ακόμα και να τους βλάψουν, άρα δεν είναι άξια λατρείας. Αφού λοιπόν τα διδάγματα του δεν έπιασαν τόπο ο Αβραάμ επινόησε ένα τρόπο για να τους συνετίσει. Έκανε τον άρρωστο έτσι ώστε να βρεθεί στον Ναό με τα είδωλα:

«Κι έριξε μια ματιά στα άστρα (κατά το, τότε έθιμο τους σαν αστρονόμοι), και είπε: “Είμαι πραγματικά άρρωστος”!

Έτσι απομακρύνθηκαν απ’ αυτόν και τον εγκατέλειψαν.

Τότε έστρεψε κρυφά προς τις θεότητες τους (τα είδωλα) και είπε: “Γιατί δεν τρώτε (από τις προσφορές (θυσίες) που είναι μπροστά σας);..!

“Τι συμβαίνει σ’ εσάς, και δεν προφέρετε μια συλλαβή”;

Και προχώρησε κρυφά πάνω τους χτυπώντας (τα) με το δεξί του (χέρι)».

(Κοράνι 37: 88-93)

Τα έσπασε όλα εκτός από το μεγαλύτερο είδωλο. Το άφησε επίτηδες με την ελπίδα να το ρωτήσουν (το είδωλο) για αυτήν την κατάσταση.

«Έτσι τα έκανε κομμάτια (όλα) εκτός από το μεγαλύτερο απ’ αυτό, ώστε ίσως επιστρέψουν σ’ αυτό.» (Κοράνι 21:58)

Όταν επέστρεψαν από την γιορτή τους είδαν τα σπασμένα είδωλα και κατηγόρησαν τον Αβραάμ. Ο Αβραάμ είπε σε αυτούς:

«Είπε: “Όχι, αυτό έχει γίνει απ’ αυτόν τον μεγαλύτερο! Ρωτείστε τους, αν μπορούν να μιλήσουν!“.» (Κοράνι 21:63)

Ειρωνικά και σαρκαστικά κατηγόρησε το μεγάλο είδωλο, δείχνοντας τους την ανακολουθία και τον παραλογισμό στο να λατρεύουν αντικείμενα. Επειδή όμως γνώριζαν ότι αυτά τα αντικείμενα δεν μπορούν να μιλήσουν είπαν στον Αβραάμ:

«Κι έπειτα – έστριψαν κάτω πάνω τα κεφάλια τους (δηλ. έπαθαν σύγχυση) και ντροπιασμένοι (είπαν): Έσύ (Αβραάμ) γνωρίζεις πολύ καλά ότι αυτά (τα είδωλα) δεν έχουν λαλιά!”.» 

(Κοράνι 21:65)

Όταν παραδέχτηκαν την ανικανότητα των ειδώλων τους ο Αβραάμ είπε:

«Είπε (ο Αβραάμ): “Πώς – τότε -λατρεύετε, αντί τον ΑΛΛΑΧ, πράγματα που δεν σας ωφελούν σε τίποτε, κι ούτε σας βλάπτουν.

Αλίμονο! (αγανακτώ) με σας και για τα αντικείμενα που λατρεύετε αντί τον ΑΛΛΑΧ! Μα δεν θα λογικευθείτε”;» 

(Κοράνι 21:66-67)

Αφού λοιπόν εξάντλησαν όλα τα επιχειρήματα τους έναντι του Αβραάμ και απέτυχαν, αποφάσισαν να κάνουν χρήση βίας.

«Είπαν: “Κάψτε τον, και προστατέψτε τις θεότητες σας, αν θέλετε να κάνετε κάτι”» 

(Κοράνι 21:68)

Μάζεψαν λοιπόν ξύλα και άναψαν μεγάλη φωτιά. Πέταξαν μέσα τον Αβραάμ καθώς έλεγε: «Hasbi Allaah wa ni’am al-wakeel» (δηλ ο ΑΛΛΑΧ είναι αρκετός για μένα και είναι ο Καλύτερος στην τακτοποίηση των θεμάτων). Ο Θεός (ΑΛΛΑΧ) τον έσωσε και τον προστάτεψε όταν διέταξε την φλόγα να είναι δροσερή και ασφαλής για τον Αβραάμ. Επίσης τον προστάτεψε από όλες τις παγίδες των εχθρών του.

«Είπαμε: “Ω! Φωτιά! Να είσαι κρύα και με ασφάλεια στον Αβραάμ”!

Και θέλησαν να του στήσουν παγίδα. Αλλά κάναμε (αυτούς τους ίδιους) να χάσουν.» 

(Κοράνι 21:69-70)

Μετά που σώθηκε ο Αβραάμ από τους εχθρούς του, ο Θεός τον πρόσταξε να φύγει από την Μεσοποτάμια και να μεταναστεύσει στην ιερή πόλη της Παλαιστίνης. Παντρεύτηκε την εξαδέλφη του, την Σάρα, και ξεκίνησε μαζί της και μαζί με τον ανιψιό του, τον Λωτ, προς την Συρία. Το Κοράνι λέει:

«Και σώσαμε αυτόν και (τον ανιψιό του) τον Λώτ (και τους οδηγήσαμε) στη γη, που την είχαμε ευλογήσει για (όλα) τα έθνη.» 

(Κοράνι 21:71)

Έπειτα, έπεσε μεγάλη κακουχία στη Συρία και ο Αβραάμ αναγκάστηκε να φύγει προς την Αίγυπτο με την γυναίκα του. Μετά κατευθύνθηκε ξανά προς την Παλαιστίνη. Η γυναίκα του είχε πάρει και μια δούλα, την Άγαρ την αιγύπτια. Ο Αβραάμ είχε έντονη επιθυμία και λαχταρά να αποκτήσει παιδιά, η γυναίκα του όμως ήταν ηλικιωμένη και στείρα. Η Σάρα βλέποντας την λαχτάρα του Αβραάμ για παιδί, του παραχώρησε την δούλα της ως δεύτερη σύζυγο του. Ο Θεός ευλόγησε τον Αβραάμ και την Άγαρ με ένα παιδί, τον Προφήτη Ισμαήλ.

«”Κύριε μου! Χάρισε μου ένα ενάρετο (αγόρι)”! Έτσι του δώσαμε το ευχάριστο νέο για ένα επιεικές αγόρι (στην αυτοθυσία και την υπομονή).» 

(Κοράνι 37:100-101)

Μετά που η Άγαρ γέννησε τον Ισμαήλ η Σάρα άρχισε και ένιωθε ζήλια και ζήτησε από τον Αβραάμ να τους απομακρύνει από αυτούς. Ο Θεός αποκάλυψε στον Αβραάμ ότι πρέπει να τους στείλει στην Μέκκα. Τους πήρε λοιπόν και τους έδειξε τον δρόμο αφήνοντας τους φαγητό και προμήθειες για το ταξίδι τους. Τους άφησε στην ερημιά, σε ένα απομονωμένο μέρος που δεν είχε νερό. Τους άφησε και γύρισε πίσω. Η  Άγαρ του είπε «για ποιον μας αφήνεις σε αυτήν εδώ την ερημιά;» Ο Αβραάμ απομακρυνόταν όταν η Άγαρ τον ξαναρώτησε «μήπως ο Θεός σε διέταξε να μας το κάνεις αυτό»; «Ναι» είπε ο Αβραάμ. Απάντησε η Άγαρ «τότε ο Θεός δεν θα μας εγκαταλείψει και δεν θα μας κάνει να χαθούμε».

Ο Αβραάμ υποτάχτηκε στην διαταγή του Θεού και με υπομονή άντεξε αυτόν τον χωρισμό της γυναίκας του και του παιδιού του. Έπειτα στράφηκε προς την ιερή πόλη της Μέκκας όπου έστειλε την γυναίκα του και το παιδί του και προσευχήθηκε για αυτούς με τα εξής λόγια:

«”Κύριε μας! Έχω κάνει μερικούς απ’ τους απογόνους μου να κατοικήσουν σε μια κοιλάδα χωρίς καλλιέργεια, στο Απαράβατο Οίκο Σου ώστε – Κύριε μας! – ίσως να εκτελούν τις προσευχές και να κάνεις ομάδες ανθρώπων να πάνε σ’ αυτούς με μεγάλη επιθυμία και να παρέχεις σ’ αυτούς τα καλά αγαθά ώστε να μπορούν να ευχαριστούν.» 

(Κοράνι 14:37)

Η Άγαρ έμεινε στην Μέκκα τρώγοντας και πίνοντας νερό από τις προμήθειες που της άφησε ο Αβραάμ για αυτήν και το παιδί τους. Όταν η προμήθειες τελείωσαν η Άγαρ και ο Ισμαήλ δίψασαν. Η Άγαρ έψαξε για νερό σκαρφαλώνοντας τον λόφο «al-Safaa» αλλά δεν βρήκε τίποτα. Μετά σκαρφάλωσε στο λόφο «al-Marwah» οπού επίσης δεν βρήκε τίποτα. Έκανε αυτή την διαδικασία 7 φορές (ακριβώς όπως κάνουν σήμερα την ιεροτελεστία του Χατζ οι Μουσουλμάνοι). Επέστρεψε μετά στον υιό της Ισμαήλ οπού βρήκε κάτω από τα πόδια του νερό να αναβλύζει (μέχρι σήμερα υπάρχει η πηγή αυτή στην Σ. Αραβία). Η χαρά της ήταν μεγάλη όπου ήπιε και έδωσε και στον υιό της. Μετά μια φυλή της περιοχής (Jurham) πήγε στην Άγαρ και της ζήτησε άδεια να εγκατασταθούν δίπλα στην πηγή του νερού. Τους έδωσε την άδεια και εγκαταστάθηκαν δίπλα της. Όταν ο Ισμαήλ μεγάλωσε, παντρεύτηκε μια από τις γυναίκες της φυλής και έμαθε την γλώσσα από αυτούς.

Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου ο Αβραάμ συνήθιζε να κάνει επισκέψεις στον υιό του Ισμαήλ. Σε μια από αυτές τις επισκέψεις ο Αβραάμ είδε στο όνειρο του τον Θεό να τον προστάζει να θυσιάσει τον Ισμαήλ. Τα όνειρα των Προφητών είναι αληθινά και έτσι ο Αβραάμ υπάκουσε με πόνο και θλίψη την διαταγή του Κυρίου του και παρόλο που ήταν γέρος και ο Ισμαήλ ήταν ο μοναδικός του υιός μέχρι εκείνη την στιγμή.

«Έπειτα σαν έφτασε να έχει (την ηλικία) να βοηθήσει τον πατέρα του, (του) είπε: ” Ω! Γιε μου! είδα στον ύπνο μου ότι σε σφάζω. Κοίταξε τώρα εσύ τι βλέπεις! (ποια είναι η άποψη σου)!” Είπε (ο γιος): “Ω! Πατέρα μου! Κάνε ό,τι σου διατάζει (ο ΑΛΛΑΧ), θα με βρεις – αν το θέλει ο ΑΛΛΑΧ – να είμαι ένας από τους υπάκουους!”.

Αφού κι οι δύο υπόταξαν τη θέληση τους (στον ΑΛΛΑΧ), και τον είχε τοποθετήσει ξαπλωμένο με το μέτωπο του για να τον σφάξει, του φωνάξαμε: Ώ! Αβραάμ!

“Έχεις κιόλας επαληθεύσει το όνειρο”! Μ’ αυτό τον τρόπο ανταμείβουμε τους αγαθοεργούς, (που εκτελούν τις εντολές Μας).

Αυτό - βέβαια-ήταν μια φανερή δοκιμασία – Και τον απολυτρώσαμε (με άλλη) πιο σπουδαία (θυσία) σφαγή, (με ένα μεγάλο κριάρι).

Κι αφήσαμε – για τις μελλοντικές γενιές (να λένε) γι’ αυτόν (αυτό τον έπαινο)» 

(Κοράνι 37:102-108)

Ο Θεός έπειτα ανήγγειλε στον Αβραάμ για δεύτερη φορά τα ευχαρίστα νέα για τον ερχομό του δεύτερου υιού του, τον Ισαάκ.

«Και του αναγγείλαμε τα ευχάριστα νέα για τον Ισαάκ – έναν προφήτη – από τους Δίκαιους.» 

(Κοράνι 37:112)

Ο Ισαάκ γεννήθηκε από την πρώτη γυναίκα του Αβραάμ την Σάρα:

«Κι η γυναίκα του (του Αβραάμ) όρθια (εκεί) χαμογελούσε. Της αναγγείλαμε τα χαρούμενα Μηνύματα για την (γέννηση) του Ισαάκ, κι έπειτα απ’ τον Ισαάκ, τον γιο του Ιακώβ.» 

(Κοράνι 11:71)

Ο Αβραάμ έμεινε λίγο στην Παλαιστίνη και έπειτα γύρισε πάλι στην Μέκκα για ένα σοβαρό λόγο. Ο Θεός τον διέταξε να φτιάξει στην Μέκκα, τον πρώτο οίκο για να λατρεύετε ο Ένας και Μοναδικός Αληθινός Θεός, ο ΑΛΛΑΧ. Έτσι λοιπόν ο Αβραάμ ανέλαβε αυτό το έργο οπου τον βοηθούσε και ο υιός του Ισμαήλ.

«Και κοίτα! Όταν ο Αβραάμ κι ο Ισμαήλ έστησαν τα θεμέλια του Οίκου (μ’ αυτή την προσευχή είπαν): “Κύριε μας! δέξου από μας. Γιατί, Εσύ είσαι ο Ακούων (που όλα τ’ ακούς), ο Παντογνώστης (κι όλα τα γνωρίζεις)» 

(Κοράνι 2:127)

Ο Θεός διέταξε τον Αβραάμ και τον Ισμαήλ (ειρήνη σε αυτούς) να είναι καθαρός αυτός ο οίκος από είδωλα και ακαθαρσίες έτσι ώστε να είναι καθαρό και αγνό για αυτούς που θα προσεύχονται εκεί και θα εκτελούν το προσκύνημα. Όταν ο Αβραάμ ολοκλήρωσε το έργο αυτό ο Θεός τον διέταξε να καλέσει τον κόσμο να εκτελέσουν το «Χάτζ» (το προσκύνημα)

«Και προκήρυξε προσκαλώντας τους ανθρώπους για το Χατζ, το Προσκύνημα (το Χατζηλίκι), θα σου φτάσουν πεζοί ή πάνω σε κάθε ισχνό ζώο (καμήλα) από το μεγάλο ταξίδι -από κάθε βαθύ κι απομακρυσμένο δρόμο.» 

(Κοράνι 22:27)

Έπειτα ο Αβραάμ έκανε την εκπληκτική ικεσία προς τον Θεό για την Μέκκα και για τους κατοίκους της λέγοντας:

«Και κοίτα! Όταν ο Αβραάμ είπε: “Κύριε μου! Κάνε τον τόπο αυτό, χώρα ειρήνης και θρέψε το λαό της με καρπούς, σ’ όποιον πίστεψε στον ΑΛΛΑΧ και στην τελευταία μέρα (Τη μέρα της κρίσεως) ο ΑΛΛΑΧ αποκρίθηκε: “(Ναι), και στους άπιστους θα κάνω τη χάρη να τους αφήσω να τ’ απολαύσουν για λίγο καιρό. Έπειτα όμως θα τους οδηγήσω στην κόλαση της Φωτιάς, Και είναι άθλιος ο προορισμός τους“» 

(Κοράνι 2:126)

Επίσης προσευχήθηκε για τον εαυτό του και για τους απογόνους του:

«”Κύριε μας! δέξου από μας. Γιατί, Εσύ είσαι ο Ακούων (που όλα τ’ ακούς), ο Παντογνώστης (κι όλα τα γνωρίζεις). “Κύριε μας! Κάνε μας Μουσουλμάνους, (αφιερωμένους) σε Σε.
Κι απ’ τους απογόνους μας κάνε ένα λαό μουσουλμανικό, (υποταγμένο) σε Σένα, και
δείξε μας τις τοποθεσίες για να τελούμε τις (οφειλόμενες) ιεροτελεστίες. Και μας
συγχωρείτε. Γιατί, εσύ είσαι ο Δεχόμενος την μετάνοια ο Πολυεύσπλαχνος.» 

(Κοράνι 2:127-128)

Προσευχήθηκε για τους ανθρώπους για τον τόπο της Μέκκας να τους στείλει ο Θεός έναν Απόστολο και Προφήτη καλώντας τους στον Μονοθεϊσμό και να λατρεύουν μόνο και αποκλειστικά τον Έναν και Μοναδικό Θεό:

«”Κύριε μας! Στείλε ανάμεσα τους έναν απόστολο από δικό τους άνθρωπο που ν’ απαριθμεί σ’ αυτούς τα εδάφια του Βιβλίου Σου. Και να τους διδάσκει το Βιβλίο (το Κοράνιο) και τη φρόνηση και να τους εξαγνίσει. Γιατί Εσύ είσαι ο Παντοδύναμος, ο Σοφός.»

(Κοράνι 2:129)

Ο Θεός εισάκουσε τις προσευχές του Προφήτη Αβραάμ. Έκανε την Μέκκα ένα ασφαλές μέρος. Ευλόγησε τους ανθρώπους της με πλούτο, και έστειλε σε αυτούς έναν Αγγελιοφόρο από τους ίδιους ο όποιος με την παρουσία του ήταν και η σφραγίδα των Προφητών. Ήταν ο Μουχάμαντ (ειρήνη και ευλογία του Θεού να τον συνοδεύει)

Μετά τον Αβραάμ, η Προφητεία παρέμεινε αρκετά στα παιδιά του Ισραήλ μέχρι που ο Θεός έστειλε τον Μουχάμαντ (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) στους απογόνους του Ισμαήλ (τους Άραβες) σαν Προφήτη και Αγγελιοφόρο προς όλη την ανθρωπότητα και σαν έλεος για όλη την κτίση! Ο Θεός διέταξε τον Μουχάμαντ (ειρήνη και ευλογία σε αυτόν) να πει:

«Πες: “Ω! Άνθρωποι! Εγώ είμαι για σας όλους Απόστολος του ΑΛΛΑΧ,» 

(Κοράνι 7:157)

Ο Θεός τον διέταξε να ακολουθήσει την πίστη του Αβραάμ:

«(Ω! Μουχάμμεντ) Σου έχουμε εμπνεύσει (το Μήνυμα) “Να ακολουθείς τη θρησκεία του Αβραάμ που έχει στρέψει από την απιστία και δεν ήταν απ’ εκείνους που συνεταίριζαν άλλες θεότητες με τον ΑΛΛΑΧ.» 

(Κοράνι 16:123)

Η συμβουλή του ίδιου του Αβραάμ προς τα παιδιά του ήταν να ακολουθούν το Ισλάμ (υποταγή στον Θεού):

«Αυτό ήταν το κληροδότημα που ο Αβραάμ άφησε στα παιδιά του. Το ίδιο έκαμε κι ο Ιακώβ. “Παιδιά μου! Ο ΑΛΛΑΧ διάλεξε για χάρη σας την θρησκεία. Να μη πεθάνετε παρά μόνο στην πίστη του Ισλάμ”.» 

(Κοράνι 2:132)

Αυτή είναι η ιστορία του Αβραάμ κατά το Ιερό Κοράνι. Ενός άνδρα που κέρδισε τον τίτλο, σύμφωνα με το Ισλάμ, σαν ο φίλος του ΑΛΛΑΧ!

Ειρήνη και Ευλογία στον Προφήτη μας Αβραάμ, τον φίλο του Ένα και Μοναδικού Θεού.
وصلى الله وسلم وبارك على نبينا محمد

Όσο δεν φοβάσαι δεν μπορεί να σου κουμαντάρει κανείς τη ζωή

Όσο δεν φοβάσαι δεν μπορεί να σου κουμαντάρει κανείς τη ζωή. Να το θυμάσαι αυτό. Η κόλαση είναι να φοβάσαι. Ο παράδεισος είναι να αρνείσαι να φοβηθείς.

Οι πρώτες θρησκείες έμοιαζαν με λασπωμένες λιμνούλες με μπόλικη υδροβλάστηση. Κρυμμένο εκεί, το ψάρι της ψυχής μπορούσε να παίζει και να τρέφεται. Τελικά όμως, οι θρησκείες έγιναν ενυδρεία. και μετά έγιναν ιχθυοτροφεία. Από το μικρό ψαράκι μέχρι το κατεψυγμένο φιλέτο δεν είναι μεγάλη η απόσταση…

Η θρησκεία είναι ένας από τους κυριότερους δημιουργούς της ανθρώπινης δυστυχίας. Δεν είναι απλώς το όπιο της μάζας: είναι το υδροκυάνιό της. Φυσικά οι απανταχού παρόντες υπερασπιστές της θρησκείας θα σπεύσουν να επισημάνουν ότι η θρησκεία παρηγορεί τους αρρώστους, τους κουρασμένους και τους απογοητευμένους. Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Αλλά η Θεότητα δε χασομερά σουλατσάροντας στη ζώνη της παρηγοριάς!

Σαν λαχταράει κανείς να δει το πρόσωπο του Θείου πρέπει να βγει από το ενυδρείο, να ξεφύγει από το ιχθυοτροφείο, να κολυμπήσει σε άγριους καταρράχτες, να βουτήξει σε βαθιά νερά. Πρέπει να εξερευνήσει το λαβύρινθο του υφάλου, τις σκιές των νουφάρων.

Πόσο περιοριστικό και πόσο προσβλητικό είναι να πιστεύουμε ότι ο Θεός είναι ένας καλοκάγαθος δεσμοφύλακας , ένας απών διευθυντής του ιχθυοτροφείου που μας φυλακίζει μέσα στην «παρηγοριά» των τεχνητών λιμνών, όπου κάποιοι μεσάζοντες ραντίζουν το περιορισμένο εγκλωβισμένο νερό μας με αποστειρωμένες νιφάδες επεξεργασμένων θρεπτικών ουσιών. Η λαχτάρα για το Θεϊκό είναι ένα εγγενές χαρακτηριστικό του ανθρώπου. (Και μπορεί κάλλιστα να είναι ένα εγγενές χαρακτηριστικό των σκίουρων, των τριαντάφυλλων και των διαμαντιών)

Προσεγγίζουμε το Θεϊκό διευρύνοντας την ψυχή μας και φωτίζοντας το μυαλό μας. Και ο σκοπός της ύπαρξής μας μπορεί να είναι το να επισπεύσουμε αυτές τις δυο διαδικασίες.

Η θρησκεία δεν είναι τίποτε άλλο από το θεσμοποιημένο και τυποποιημένο μυστικισμό. Το πρόβλημα είναι ότι ο μυστικισμός δεν προσφέρεται για θεσμοποίηση και τυποποίηση. Από τη στιγμή που αρχίζουμε να οργανώνουμε το μυστικισμό, καταστρέφουμε την ουσία του.

Η θρησκεία λοιπόν είναι ένας μυστικισμός στον οποίο έχει φονευθεί το μυστικιστικό στοιχείο. Ή τουλάχιστον έχει σβηστεί.

Η θρησκεία όχι μόνο καταπιέζει και δημιουργεί διχόνοια, αλλά είναι και μια άρνηση κάθε θεϊκού στοιχείου που υπάρχει μέσα στον άνθρωπο. Είναι μια ασφυξία της ψυχής.

Οι πιο μεγάλοι μας φόβοι, όπως οι πιο μεγάλες μας ελπίδες, δεν ξεπερνούν τις δυνάμεις μας, και μπορούμε να καταφέρουμε να κυριαρχήσουμε πάνω στους πρώτους και να πραγματοποιήσουμε τις δεύτερες.

Αυτός που κερδίζει δεν τα παρατάει ποτέ κι αυτός που τα παρατάει δεν κερδίζει ποτέ.

Σοπενχάουερ: Όσο μεγαλώνουμε, ζούμε με όλο και λιγότερη συνείδηση

Κάθε προικισμένος άνθρωπος, κάθε άνθρωπος που δεν ανήκει στα θλιβερά 5/6 της ανθρωπότητας που είναι εκ φύσεως μειονεκτικά, όταν περάσει τα σαράντα είναι δύσκολο να μη δείξει κάποια στοιχεία μισανθρωπισμού.

Γιατί κρίνοντας απ’ τον εαυτό του, έχει καταλήξει στα συμπεράσματά του σχετικά με τους άλλους κι έχει ανα­καλύψει πως σε ό,τι αφορά το κεφάλι αλλά και την καρ­διά, πολλές φορές μάλιστα και τα δύο, έχει φτάσει σ’ ένα επίπεδο που οι άλλοι αδυνατούν να φτάσουν, γι’ αυτό και αποφεύγει την οποιαδήποτε σχέση μαζί τους.

Για τον ίδιο λόγο, ο καθένας αγαπάει ή μισεί τη μοναξιά του, με άλλα λόγια την παρέα με τον εαυτό του, ανάλογα με το πόσο αξίζει ο ίδιος.

Όταν είμαστε νέοι, ό,τι και να μας λένε οι άλλοι, θεωρούμε πως η ζωή είναι ατέλειωτη και χρησιμοποιούμε τον χρόνο μας απερίσκεπτα -όσο μεγαλώνουμε όμως, αρχίζουμε να κάνουμε οικονομία. Γιατί προς τα τέλη της ζωής μας, κάθε μέρα που ζούμε μας προκαλεί μια αίσθηση που μοιάζει μ’ αυτήν που έχει σε κάθε του βήμα ο εγκληματίας, όταν τον πάνε στο ικρίωμα.

Όσο περισσότερο ζούμε, τόσο λιγότερα γεγονότα μάς φαίνονται σημαντικά, ή αρκετά σπουδαία, για να θέλουμε να τα θυμόμαστε αργότερα, να τα κρατήσουμε δηλαδή σταθερά στη μνήμη μας: γι’ αυτό και μόλις περάσουν, τα ξεχνάμε. Περνάει λοιπόν ο χρόνος έτσι, χωρίς ν’ αφήνει ίχνη.

Όσο μεγαλώνουμε, ζούμε με όλο και λιγότερη συνείδηση. Τα πράγματα έρχονται και παρέρχονται χωρίς να μας κάνουν εντύπωση· σαν ένα έργο τέχνης που το έχουμε δει χιλιάδες φορές: κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε και μετά δεν ξέρουμε αν το έχουμε κάνει ή όχι. Και καθώς η ζωή γίνεται όλο και πιο ασυναίσθητη, επιταχύνεται και η γενικότερη ασυνειδησία, οπότε η ζωή περνάει όλο και πιο γρήγορα.

Γενικά μπορεί να πει κανείς, ότι τα πρώτα σαράντα χρό­νια της ζωής μάς δίνουν το κείμενο, τα επόμενα τριάντα τα σχόλια πάνω στο κείμενο, τα οποία μας επιτρέπουν να καταλάβουμε για πρώτη φορά σωστά το νόημα, τις ανα­φορές, τα ηθικά διδάγματα και τις λεπτές έννοιες του κει­μένου.

Προς τα τέλη της ζωής, συμβαίνει κάτι ανάλογο μ’ αυτό που γίνεται στο τέλος ενός χορού μεταμφιεσμένων: πέφτουν οι μάσκες. Τότε βλέπεις καθαρά ποιους ακρι­βώς είχες συναναστραφεί στη διάρκεια της ζωής σου. Γιατί τότε βγαίνουν οι χαρακτήρες των ανθρώπων πραγ­ματικά στο φως, οι πράξεις έχουν επιτέλους καρποφορή­σει, τα επιτεύγματα έχουν σωστά εκτιμηθεί και καθετί το ψεύτικο έχει γκρεμιστεί.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι γενικά, και ανεξάρτητα από τις επιμέρους συνθήκες και τις ιδιαιτερότητες, η νιότη χαρακτηρίζεται από μια κάποια μελαγχολία και θλίψη, ενώ τα γηρατειά αντίθετα χαρακτηρίζονται από μια σχε­τική ευθυμία: και ο λόγος γι’ αυτό δεν είναι άλλος απ’ το γεγονός ότι ο νέος υπηρετεί δουλικά τον δαίμονα εκείνο, που δεν τον αφήνει ούτε στιγμή ήσυχο.

Στο ίδιο αίτιο μπορεί να αποδοθεί σχεδόν κάθε δυστυχία που καταδυνα­στεύει ή απειλεί τον άνθρωπο. Ο ηλικιωμένος όμως είναι χαρούμενος και γαλήνιος, μοιάζει με κάποιον που μετά από πολλά χρόνια έχει απαλλαγεί από τα δεσμά του και κινείται πια ελεύθερα.

Από την άλλη μεριά ωστόσο πρέ­πει να ειπωθεί ότι, όταν σβήνει το σεξουαλικό ένστικτο, χάνεται ο πραγματικός πυρήνας της ζωής, και το μόνο που μένει είναι το κέλυφος· η ζωή δηλαδή μοιάζει με μια κωμωδία, που ξεκινάει με κανονικούς ηθοποιούς και μετά συνεχίζει να παίζεται μέχρι το τέλος από κούκλες που έχουν φορέσει τα ρούχα των ανθρώπων.

Άρθουρ Σοπενχάουερ, Η τέχνη να επιβιώνεις

Η επιδίωξη της ευτυχίας οδηγεί σε μια καλύτερη ζωή;

Αισθάνεστε ποτέ απογοητευμένοι από το ατελείωτο κυνήγι της ευτυχίας; Αν ναι, δεν είστε μόνοι σας – και μπορεί να υπάρχουν επιστημονικοί λόγοι πίσω από τα συναισθήματά σας.

Μια πρόσφατη μελέτη στο Psychological Science θέτει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον το να θέτετε την ευτυχία ως προτεραιότητα ενισχύει πραγματικά την ευημερία. Η ερευνήτρια Kuan-Ju Huang διεξήγαγε έρευνα σε περισσότερους από 8.000 Ολλανδούς ενήλικες, με στόχο να αποκαλύψει αν η συνεπής αποτίμηση της ευτυχίας βελτιώνει πράγματι την ευημερία με την πάροδο του χρόνου. Τα ευρήματα μπορεί να αμφισβητήσουν ορισμένες από τις υποθέσεις που έχετε σχετικά με τη σχέση μεταξύ ευτυχίας και ευημερίας.

Πρώτα απ’ όλα, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η ευτυχία είναι αναμφίβολα ένα κρίσιμο συστατικό της ευημερίας. Ωστόσο, προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η αντιμετώπιση της ευτυχίας ως ρητού στόχου μπορεί μερικές φορές να έχει ακούσια αρνητικά αποτελέσματα. Ένας λόγος γι’ αυτό είναι ότι η αποτυχία να ικανοποιήσετε τις επιθυμίες σας για ευτυχία συχνά οδηγεί σε συναισθήματα απογοήτευσης. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν σαφή αντίληψη για το ποια βήματα πρέπει να κάνουν για να ενισχύσουν πραγματικά την ευτυχία, καθιστώντας την επιδίωξη της ευτυχίας συγκεχυμένη και αναποτελεσματική.

Σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες που μετρούσαν την ευτυχία των συμμετεχόντων μόνο σε μια χρονική στιγμή, η νέα αυτή μελέτη χρησιμοποίησε διαχρονικό σχεδιασμό, παρακολουθώντας τις αλλαγές από το 2019 έως το 2023. Κάθε χρόνο, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αξιολογήσουν τη σημασία της ευτυχίας για αυτούς και να αναφέρουν την ικανοποίηση από τη ζωή τους και τις συναισθηματικές τους εμπειρίες, θετικές και αρνητικές.

Τα αποτελέσματα; Οι συμμετέχοντες που εκτιμούσαν σταθερά την ευτυχία ανέφεραν γενικά υψηλότερα επίπεδα συνολικής ευημερίας. Ωστόσο, προέκυψε μια πιο διαφοροποιημένη εικόνα όταν εξέτασαν πώς οι αλλαγές στην αξία που έδιναν στην ευτυχία επηρέαζαν την ικανοποίηση από τη ζωή με την πάροδο του χρόνου. Η Kuan-Ju Huang διαπίστωσε ότι η απλή αύξηση της εστίασης στην ευτυχία από το ένα έτος στο άλλο δεν οδήγησε σε μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή ένα έτος αργότερα. Στην πραγματικότητα, οδήγησε σε μικτά συναισθηματικά αποτελέσματα, με αυξήσεις τόσο στα θετικά όσο και στα αρνητικά συναισθήματα.

Η Huang υποδηλώνει ότι αυτό το μοτίβο μπορεί να αντανακλά την πίεση που συνεπάγεται η ανάδειξη της ευτυχίας σε πρωταρχικό στόχο. Όσο περισσότερο εστιάζεις στην ανάγκη να είσαι ευτυχισμένος, τόσο μεγαλύτερη πίεση νιώθεις για να το πετύχεις, οδηγώντας ενδεχομένως σε συναισθήματα αποτυχίας ή σε «ανησυχία για την ευτυχία» (η τάση να ανησυχείς υπερβολικά για την ευτυχία). Αυτή η ανησυχία για την ευτυχία παραδόξως μειώνει την ευημερία!
Βασικά συμπεράσματα

Ίσως η πιο σημαντική διαπίστωση από αυτή τη μελέτη είναι ότι η επιδίωξη της ευτυχίας ως πρωταρχικού στόχου μπορεί να είναι λανθασμένη. Η ευτυχία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αποτέλεσμα και όχι ως στόχος. Αναδύεται με φυσικό τρόπο όταν ασχολείστε με δραστηριότητες που έχουν νόημα για εσάς.

Αντί να κυνηγάτε την ευτυχία ως αφηρημένο στόχο, ίσως είναι πιο αποτελεσματικό να επιδιώκετε συγκεκριμένες δραστηριότητες που είναι γνωστό ότι ενισχύουν την ευημερία, όπως το να περνάτε ποιοτικό χρόνο με αγαπημένα πρόσωπα ή να ασχολείστε με πρακτικές ενσυνειδητότητας. Αυτές οι προσεγγίσεις προάγουν την παρουσία και την ικανοποίηση, προωθώντας μια πιο γνήσια αίσθηση πληρότητας.

Για παράδειγμα, ως τραγουδοποιός, βρίσκω χαρά στη δημιουργία μουσικής. Αντί να κυνηγάω την ίδια την ευτυχία, μπορώ να επικεντρωθώ στο να γράφω περισσότερα τραγούδια και να παίζω περισσότερη κιθάρα. Κάνοντας αυτό που αγαπώ, η ευτυχία γίνεται ένα αναπόφευκτο υποπροϊόν και όχι ένας άπιαστος στόχος.

Βλέπετε τη διαφορά; Όταν κατευθύνετε τις προσπάθειές σας σε δραστηριότητες που σας γεμίζουν, η ευτυχία είναι φυσικό αποτέλεσμα. Η επιδίωξη απτών στόχων που ενισχύουν την ευημερία όχι μόνο κάνει την ευτυχία πιο εφικτή, αλλά χρησιμεύει και ως πρακτική στρατηγική για μια καλύτερη ζωή.

Και αν οι δραστηριότητες που επιδιώκετε σήμερα δεν συμβάλλουν στην ευτυχία σας; Ίσως ήρθε η ώρα να επανεκτιμήσετε την αξία τους για τη συνολική σας ευημερία.

O μαγνητικός βόρειος πόλος πλησιάζει τη Ρωσία

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πώς ο μαγνητικός βόρειος πόλος κατευθύνεται προς τη Ρωσία με έναν τρόπο που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ άλλοτε στο παρελθόν.

Ο μαγνητικός βόρειος πόλος είναι το σημείο προς το οποίο δείχνουν όλες οι μαγνητικές βελόνες των πυξίδων και η θέση του αλλάζει λόγω της μεταβολής των μαγνητικών πεδίων της Γης.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο μαγνητικός βόρειος πόλος δεν ταυτίζεται με τον γεωγραφικό Βόρειο Πόλο, ο οποίος παραμένει σταθερός στο σημείο τομής όλων των Μεσημβρινών της Γης.

Αναφερόμενος στο γεωλογικό φαινόμενο, ο καθηγητής Ουίλιαμ Μπράουν, μοντελοποιητής του παγκόσμιου γεωμαγνητικού πεδίου στη Βρετανική Γεωλογική Έρευνα (BGS), μιλά στην βρετανική εφημερίδα Independent, λέγοντας τα εξής:

«Είναι μια μεγάλη, χαοτική μπάλα λιωμένου σιδήρου που προκαλεί αναταράξεις και κινείται στο κέντρο της Γης. Ενώ μπορούμε να παρακολουθούμε και να βλέπουμε πώς διαφοροποιείται, είναι αρκετά δύσκολο να προβλέψουμε ακριβώς πώς θα αλλάξει».

Το «ταξίδι» προς τη Σιβηρία

Ο μαγνητικός πόλος κινούνταν κατά μήκος της βόρειας ακτής του Καναδά για αιώνες. Στη δεκαετία του 1990, όμως, παρασύρθηκε στον Αρκτικό Ωκεανό και από τότε άρχισε να επιταχύνεται με κατεύθυνση προς τη Σιβηρία.

Από το 1600 έως το 1990, εκτιμάται ότι ο μαγνητικός βόρειος πόλος μετακινούνταν κατά περίπου 10-15 χιλιόμετρα ετησίως. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η ταχύτητα της κίνησής του αυξήθηκε στα περίπου 55 χιλιόμετρα ετησίως, όπως δήλωσε ο καθηγητής Μπράουν.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, ο μαγνητικός βόρειος πόλος έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, με την κίνησή του να φτάνει περίπου τα 25 χιλιόμετρα ετησίως, σύμφωνα με την ισραηλινή εφημερίδα Jerusalem Post.

Τα δεδομένα προέρχονται από το Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο (WMM), το οποίο έχει ιδρυθεί από τη Βρετανική Γεωλογική Έρευνα (BGS) σε συνεργασία με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA). Το μοντέλο προβλέπει τη θέση του πόλου οποιαδήποτε στιγμή και η τελευταία ενημέρωσή του αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο.

«Το Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο είναι ενσωματωμένο σχεδόν σε κάθε κομμάτι της τεχνολογίας, από τα smartphones μέχρι τα αυτοκίνητα και τα στρατιωτικά αεροσκάφη», δήλωσε ο καθηγητής Μπράουν.

Η κίνηση του πόλου προκαλείται από απρόβλεπτες διακυμάνσεις στην αναταραχή του λιωμένου σιδήρου που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του εξωτερικού πυρήνα της Γης.

Το υγρό μέταλλο κινείται λόγω της θερμότητας που διαφεύγει από τον πυρήνα του πλανήτη, δημιουργώντας το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Το πεδίο και η θέση του μαγνητικού πόλου επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις της στροβιλιστικής κίνησης αυτού του λιωμένου σιδήρου, ο οποίος βρίσκεται περίπου 3.200 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης.

Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη των ακριβών κινήσεων του μαγνητικού πόλου είναι αδύνατη, αλλά η Βρετανική Γεωλογική Έρευνα (BGS) χρησιμοποιεί ένα δίκτυο επίγειων σταθμών και δορυφόρων για να χαρτογραφήσει το μαγνητικό πεδίο της Γης σε διάφορα μέρη του κόσμου.

Ιάπωνες καμικάζι: Οι πρώτοι βομβιστές αυτοκτονίας

Το 1281 μ.X. ο Μογγόλος αυτοκράτορας Κουμπλάι Χαν ετοιμαζόταν να εισβάλλει στην Ιαπωνία με στόλο από 3.500 πλοίων. Ένας ισχυρός τυφώνας διασκόρπισε τον εχθρικό στόλο. Ο αυτοκράτορας Κομέι, ευγνωμονώντας τον θεό του ανέμου Ίσε, αναφέρει το γεγονός ονομάζοντας τον «Θείο Άνεμο» ή αλλιώς «καμικάζε»

Το 1944, επτά αιώνες αργότερα, ο ιαπωνικός λαός αντιμετωπίζει ένα μεγαλύτερο κίνδυνο από το Ναυτικό των ΗΠΑ. O «θείος άνεμος», όσο ισχυρός και αν ήταν, δεν θα μπορούσε να διαλύσει τα εχθρικά μεγαθήρια.

Οι επιχειρήσεις στο πεδίο των μαχών του Ειρηνικού είχαν ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό της ιαπωνικής Αεροπορίας. Σύμφωνα με στατιστικές, στις αερομαχίες και κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων σε ναυτικούς στόχους, οι Ιάπωνες χάνουν από 40% έως και 80% της δύναμής τους, χωρίς όμως να συμβαίνει κάτι ανάλογο στo συμμαχικό στρατόπεδο.

Παρ’ όλες τις φιλότιμες προσπάθειες των ιθυνόντων, δεν μπορούσαν να ανατρέψουν την υπεροχή των Αμερικανών.

Στα μέσα του Οκτωβρίου του 1944 συνέβη ένα γεγονός που έδειξε στην ιαπωνική ηγεσία την πιθανή λύση και έθεσε ένα μεγάλο ηθικό ερώτημα.

Πρωταγωνιστής του εγχειρήματος ήταν ο υποναύαρχος Μαζαμπούμι Αρίμα, Διοικητής του 26ου Στολίσκου του 1ου Αεροπορικού Στόλου του Ναυτικού.

Στις 15 Οκτωβρίου, ο Αρίμα συγκάλεσε έκτακτο συμβούλιο στη βάση του στολίσκου στον αερολιμένα Κλαρκ των Φιλιππίνων, όπου ζήτησε από τη διοίκηση του στρατού να του παραχωρήσει την αεροπορική δύναμη, με σκοπό να οργανώσει επιχείρηση που θα έπληττε την αμερικανική ναυτική Μοίρα Task Group 38.

Το αίτημα γίνεται δεκτό από την στρατιωτική ηγεσία και ο Αρίμα αποφασίζει ότι η επιχείρηση θα διεξαχθεί σε δύο κύματα.

Το πρώτο κύμα εφορμά χωρίς αποτέλεσμα, ενώ στο δεύτερο κύμα η επίθεση θα γίνει από 13 βομβαρδιστικά Yokosuka D4Y Suisei, 16 καταδιωκτικά Mitsubishi A6M Zero-Sen και 70 καταδιωκτικά διαφόρων τύπων παραχωρημένα από τον στρατό, τα οποία αναμένουν σήμα για να απογειωθούν.

Ο υποναύαρχος Αρίμα τίθεται επικεφαλής του δευτέρου κύματος. Αντίθετα προς τους κανονισμούς, φορά την στολή του χειριστή και ανεβαίνει σε ένα από τα 13 Suisei.

Το μεσημέρι τα αεροσκάφη απογειώνονται με τέτοιο σχηματισμό, ώστε τα Zero-Sen να πετούν χαμηλότερα από τα βομβαρδιστικά για να τους παρέχουν προστασία.

Τα καταδιωκτικά του στρατού ακολουθούν πιο πίσω κατά σμήνη. Η ιαπωνική δύναμη γίνεται γρήγορα αντιληπτή από τις αμερικανικές δυνάμεις, και σε μικρό χρονικό διάστημα τα Hellcats απογειώνονται από τα αεροπλανοφόρα.

Η κατάσταση που επικρατεί είναι σωστή κόλαση για τους Γιαπωνέζους. Χάνουν το ένα αεροσκάφος μετά το άλλο, από τα πανίσχυρα Hellcats και την αντιαεροπορική άμυνα των πλοίων.

Τα βομβαρδιστικά Suisei θερίζονται και καταρρίπτονται όλα, εκτός από αυτό του υποναύαρχου Αρίμα, το οποίο βρίσκεται κρυμμένο μέσα σε ένα σύννεφο προσπαθώντας να αιφνιδιάσει το αεροπλανοφόρο «Φράνκλιν».

Βρίσκοντας την κατάλληλη ευκαιρία, εφορμά με όλο το φορτίο του και προσκρούει στη γέφυρα του αεροπλανοφόρου.

Η πυρκαγιά που ακολούθησε από την έκρηξη των βομβών και των δεξαμενών του αεροσκάφους προκάλεσε σοβαρές ζημιές στο αεροπλανοφόρο, με αποτέλεσμα να πάρει επικίνδυνη κλίση και να μείνει για αρκετό καιρό στη βάση επισκευών, απέχοντας από τα πεδία των μαχών.

Παρόμοια μεμονωμένα περιστατικά φανατικών πιλότων, που έγιναν ολοκαύτωμα εφορμώντας κατά αμερικανικών στόχων, συνέβησαν από τους πρώτους μήνες του πολέμου στο Ειρηνικό. Εκείνο, όμως, που κατάφερε ο Αρίμα ήταν να επιβεβαιώσει τα λόγια του εκφραστή της ιδέας των Καμικάζε, πλοιάρχου Ειικίρο Τζο.

Μετά την ήττα των Μαριάννων με τις τρομακτικές απώλειες για το Αυτοκρατορικό Ναυτικό, ο κυβερνήτης του αεροπλανοφόρου «Κιγιόντα», Ειικίρο Τζο, στέλνει επιστολή προς την Ανώτατη Διοίκηση αναφέροντας: «Δεν είναι πια καιρός να ελπίζουμε ότι θα καταστρέψουμε με τα συνηθισμένα μέσα τα αριθμητικώς πολύ υπέρτερα εχθρικά αεροπλανοφόρα. Παρακαλώ, λοιπόν, να συγκροτηθεί, το γρηγορότερο, ειδικό αεροπορικό σώμα, του οποίου οι πιλότοι θα ρίχνονται κατευθείαν πάνω στα εχθρικά πλοία. Του σώματος αυτού επιθυμώ να αναλάβω εγώ τη διοίκηση».

Ο υποναύαρχος Αρίμα έμαθε το περιεχόμενο της επιστολής του πλοιάρχου Ειικίρο και, βλέποντας τον άσκοπο θάνατο των υφισταμένων συναδέλφων του, παραμέρισε κάθε δισταγμό και αποφάσισε να πείσει την Ανώτατη Διοίκηση με τον δικό του τρόπο.

Η ίδρυση του πρώτου ειδικού αεροπορικού σώματος αυτοκτονίας

Αν και στους κύκλους των πιλότων του Αυτοκρατορικού Ναυτικού συζητιόταν με δέος το κατόρθωμα του Αρίμα, που άναψε τη φλόγα της αυτοθυσίας για τη σωτηρία της πατρίδας του ως νέος σαμουράι, κανείς από τους υψηλά ιστάμενους της Ανώτατης Ηγεσίας δεν τολμά να υλοποιήσει μια στρατηγική που να βασίζεται στην αρχή του υποχρεωτικού θανάτου.

Από την άλλη, οι αμερικανικές δυνάμεις σφυροκοπούσαν τις Φιλιππίνες όλο και περισσότερο, γνωρίζοντας ότι ήταν ίσως η βασικότερη πηγή πρώτων υλών της ιαπωνικής βιομηχανίας. Οι Ιάπωνες ήξεραν ότι, εάν χαθούν οι Φιλιππίνες, θα χανόταν και η Ιαπωνία. Η Ανώτατη Ηγεσία αποφασίζει να υπερασπίσει τις Φιλιππίνες με κάθε τρόπο βάζοντας σε εφαρμογή το Σχέδιο Σο-γκο (σχέδιο της νίκης). Ακόμη και σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο, η αυτοκρατορική ηγεσία σχεδιάζει τις αεροπορικές επιχειρήσεις με συμβατικό τρόπο.

Στις 17 Οκτωβρίου, δύο ημέρες μετά την ηρωική αυτοκτονία του υποναύαρχου Αρίμα, μεγάλη αμερικανική δύναμη συγκεντρώνεται στον κόλπο της Λέιτε. Το Σχέδιο Σο μπαίνει σε εφαρμογή. Μεγάλες ναυτικές δυνάμεις στέλνονται στην περιοχή. Ταυτόχρονα, ο αντιναύαρχος Τακτζίρο Ονίσι φθάνει στη Μανίλα και αναλαμβάνει τη διοίκηση του 1ου Στόλου.

Στις 19 Οκτωβρίου συναντάται με τον υποδιοικητή της 201ης Σμηναρχίας, Ασαΐκι Ταμάι, τον υπαρχηγό του 1ου Αεροπορικού Στόλου Ρικιχέι Ινογκούκι και τους διοικητές σμηναρχιών Γιοκογιάμα και Ιμπουσούκι.

Τους εξηγεί τη σοβαρότητα της κατάστασης και την πιθανή αποτυχία του Σχεδίου Σο, ανακοινώνοντάς τους ότι ο μόνος τρόπος για να σταματήσουν την προέλαση του εχθρού είναι η συγκρότηση επίλεκτων αεροπορικών μονάδων που θα συντρίβονται επί των στόχων. Ο Ταμάι και ο Ιμπουσούκι συμφωνούν με τον Ονίσι και του ζητούν να αναθέσει στη 201η Σμηναρχία τη δημιουργία της πρώτης ομάδας ειδικών αποστολών.

Η ειδική μονάδα που θα δρούσε μόνο για μία φορά, με σκοπό να καθηλώσει τα αμερικανικά αεροσκάφη στα αεροπλανοφόρα, ονομάσθηκε «Καμικάζε» και συγκροτήθηκε από 26 αεροσκάφη, από τα οποία τα 13 ήταν εξοπλισμένα με βόμβες των 250 lb και είχαν ως αποστολή να συντριβούν. Χωρίσθηκε σε 4 τμήματα με τα ονόματα «Σικισίμα», «Γιαμάτο», «Ασάχι» και «Γιαματζακούρα».

Οι χειριστές ήταν όλοι εθελοντές, γνήσια τέκνα της Ιαπωνίας, που θεωρούσαν υπέρτατη τιμή το να θυσιάσουν τη ζωή τους για την Ιαπωνία και τον αυτοκράτορα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι εθελοντές ήσαν πολλοί περισσότεροι από τον αριθμό που χρειαζόταν για τη συγκρότηση του ειδικού σώματος.

Η δράση και οι αποστολές των Καμικάζε

Η πρώτη επιχείρηση των Καμικάζε πραγματοποιείται στις 23 Οκτωβρίου από τη βάση Τσεμπού χωρίς επιτυχία, διότι δεν βρήκαν τον εχθρό. Στις 25 Οκτωβρίου και ώρα 7:30 πραγματοποιούν νέα έξοδο, και 40 μίλια από το νησί Σιαργκάο το Σμήνος «Γιαμάτο» εντοπίζει την αμερικανική δύναμη «Taffy Group 1», αποτελούμενη από 4 αεροπλανοφόρα συνοδείας και 7 αντιτορπιλικά.

Ένα από τα 6 Zero-Sen του «Γιαμάτο» εφορμά κατά του αεροπλανοφόρου «Santee» και προσκρούει στο μπροστινό τμήμα της γέφυρας προκαλώντας τεράστιες ζημιές.

Το «Santee» λόγω των μεγάλων ζημιών έμεινε για αρκετό καιρό εκτός επιχειρήσεων. Ένα άλλο Zero-sen εφορμά κατά του «Πετρόφ-Μπέι», αλλά χτυπιέται από τα πυρά του «Suwanne». Ο πιλότος επαναφέρει το αεροσκάφος και συντρίβεται πάνω στο «Suwanee», το οποίο ακολουθεί την τύχη του «Santee».

Τα υπόλοιπα τέσσερα αεροσκάφη του τμήματος «Γιαμάτο» έπεσαν ηρωικά στο πεδίο της μάχης, χωρίς να προκαλέσουν κάποια σημαντική φθορά στον εχθρό.

Το τμήμα «Σικισίμα» εντοπίζει την αμερικανική ναυτική δύναμη «Taffy Group 3», ανοικτά της Λέιτε. Γρήγορα οι Ιάπωνες γίνονται αντιληπτοί από τα ραντάρ του εχθρού και 40 Hellcats απογειώνονται για να τους αναχαιτίσουν. Ο Γιακουχίτο Σέκι, επικεφαλής του τμήματος, εντοπίζει τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα και διατάσσει «τσιμακού» (κάθετη εφόρμηση αυτοκτονίας).

Το πρώτο Zero-Sen εφορμά κατά του «Κιτκούν Μπέι», αλλά αστοχεί και συντρίβεται περίπου 100 μέτρα από το πλοίο προκαλώντας μικρές ζημιές.

Δύο άλλα εφορμούν κατά του «White Plains», εκ των οποίων το ένα εκρήγνυται εν πτήσει και προκαλεί μεγάλες ζημιές στο «White Plains», ενώ το άλλο την τελευταία στιγμή κάνει ελιγμό και συντρίβεται πάνω στο αντιτορπιλικό «St.Lo».

Από την έκρηξη προκαλείται μεγάλη φωτιά που εξαπλώνεται στον χώρο αποθήκευσης των τορπιλών του πλοίου. Οι τορπίλες αναφλέγονται και σε λίγα λεπτά το πλοίο βυθίζεται. Τα υπόλοιπα δύο αεροσκάφη του τμήματος «Σικίμα» καταρρίπτονται από τα πυκνά πυρά του «White Plains».

Τα άλλα δύο τμήματα του πρώτου ειδικού σώματος, «Ασάχι» και «Γιαματζακούρα», ακολουθούν τα πλοία της ίδιας αμερικανικής ναυτικής δύναμης.

Ορισμένα εφορμούν κατά του «Κιτκούν Μπέι» χωρίς επιτυχία. Τέσσερα άλλα εφορμούν ομαδικά κατά του «Καλινίν Μπέι». Το ένα από αυτά βρίσκει τον στόχο και προκαλεί σημαντικές ζημιές. Στις 12:20 επιστρέφουν στο Τσεμπού μόνο τρία αεροσκάφη συνοδείας.

Πολλά από τα αεροσκάφη συνοδείας, αν και δεν έφεραν βόμβες, ακολούθησαν το παράδειγμα των «συναδέλφων» τους και συνετρίβησαν.

Παρά τα σχετικά καλά αποτελέσματα που κατάφεραν οι Καμικάζε στην αεροναυμαχία της Λέιτε, τα πλοία του Αυτοκρατορικού Ναυτικού και οι συμβατικές επιθέσεις αεροσκαφών βύθισαν μόνο 5 εχθρικά πλοία, ενώ οι απώλειες ανέρχονταν σε 26 πλοία, ανάμεσά τους και τα θωρηκτά «Γιαμασίρο» και «Φούσο», καθώς και 391 αεροσκάφη.

Οι επιτελείς αντιλαμβάνονται την παταγώδη αποτυχία του Σχεδίου Σο σε συνδυασμό με τη μεγάλη προσφορά των εθελοντών Καμικάζε και αποφασίζουν τη συγκρότηση νέων ειδικών σωμάτων αυτοκτονίας.

Τα επιτελεία του 1ου και του 2ου Αεροπορικού Στόλου συγχωνεύονται και Διοικητής τίθεται ο ναύαρχος Φουκουντόμε, Διοικητής του 2ου Στόλου.

Ο Ονίσι, ως νεότερος, αναλαμβάνει καθήκοντα υποδιοικητή. Αμέσως δημιουργούνται 4 νέα Σμήνη Καμικάζε από τους πιλότους της 701 Σμηναρχίας με τις ονομασίες «Κουγιού», «Σεΐκου», «Τζουνκού» και «Τζιρετσού». Τα ειδικά σώματα αυτοκτονίας είναι πλέον μια πραγματικότητα.

Στις 27 Οκτωβρίου, τα 4 Σμήνη επιχειρούν την πρώτη τους αποστολή και προκαλούν σοβαρές ζημιές στο ελαφρό καταδρομικό «Ντένβερ».

Σε σύσκεψη των υπευθύνων για τα ειδικά σώματα και των πιλότων συνοδείας αποφασίσθηκε ότι το κάθε Σμήνος θα έπρεπε να αποτελείται από τρία αεροσκάφη εφόδου και δύο συνοδείας. Επίσης, για τον τρόπο επίθεσης επικράτησαν δύο απόψεις:

1) Η εφόρμηση από μεγάλο ύψος, όπου αποφεύγονται τα πυρά της αντιαεροπορικής άμυνας του εχθρού και γίνεται καλύτερη επιλογή στόχου.

2) H χαμηλή πτήση για να μην γίνονται αντιληπτοί από τα εχθρικά ραντάρ, να ελαχιστοποιούν τον χρόνο επέμβασης των Hellcats και την τελευταία στιγμή να ανυψώνονται και να εφορμούν το πολύ από ύψος 2.500 ποδών.

Στην αρχή χρησιμοποιήθηκε η πρώτη μέθοδος με αρκετή επιτυχία, αλλά πολύ γρήγορα υιοθετήθηκε και η δεύτερη μέθοδος, η οποία σε μεγάλη συχνότητα χρησιμοποιήθηκε από τους Καμικάζε του Σέκι στο Σαμάρ. Για την επιτυχία της πρώτης μεθόδου θα έπρεπε οι πιλότοι να είναι ικανοί και με μεγάλη εμπειρία.

Οι έμπειροι πιλότοι, όμως, χρειάζονταν για τις συμβατικές επιχειρήσεις και την υπεράσπιση στρατηγικών σημείων πίσω από την πρώτη γραμμή.

Παρ’ όλα αυτά, χρησιμοποιήθηκαν και οι δύο μέθοδοι, με σκοπό τη δημιουργία λανθασμένων εντυπώσεων στον εχθρό για τον τρόπο δράσης τους.

Ο Ονίσι σε συνάντηση με την Ανώτατη Διοίκηση στο Τόκιο ενημερώνεται για την κρισιμότητα της κατάστασης και την σπουδαιότητα των Φιλιππίνων και προτείνει την υπεράσπισή τους αποκλειστικά και μόνο από τους Καμικάζε.

Η πρόταση γίνεται δεκτή, και περίπου 150 αεροσκάφη στέλνονται στους αερολιμένες Ταϊνάν και Ταϊκού για να εκπαιδευτούν οι νέοι Καμικάζε.

Παρά το μεγάλο αριθμό των εθελοντών, η επιλογή γίνεται με κριτήριο τη μικρή τους ηλικία και την έλλειψη οικογενειακών υποχρεώσεων.

Η εκπαίδευση των νέων Καμικάζε κάθε άλλο παρά επαρκής θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί. Διαρκούσε το πολύ δώδεκα ημέρες, με ελάχιστες ώρες πτήσης, λόγω της οικονομίας καυσίμων.

Το πιο δραματικό ήταν ότι αρκετοί από τους εκπαιδευόμενους προς το τέλος του πολέμου εκπαιδεύονταν σε ξύλινα ομοιώματα, λόγω έλλειψης καυσίμων και αεροπλάνων. Για τους περισσότερους, η τελευταία αποστολή τους ήταν και η πρώτη.

Είναι απόλυτα κατανοητό από τα προαναφερθέντα ότι τα νέα σμήνη των Καμικάζε δεν είχαν τις ίδιες δυνατότητες με τα πρώτα τμήματα, σίγουρα όμως πετύχαιναν πολύ καλύτερα αποτελέσματα από τις συμβατικές αεροπορικές επιθέσεις.

Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στα σημαντικότερα πλήγματα που επέφεραν οι Καμικάζε στον εχθρό, διότι είναι πρακτικά αδύνατο να αναφέρουμε όλες τις αποστολές τους. Πάντως, δεν υπήρξε σχεδόν ούτε μία μέρα της περιόδου που περιγράφουμε που να μην υπήρξε επιτυχημένη ή αποτυχημένη αποστολή Καμικάζε.

Μια σημαντική επιχείρηση των Καμικάζε πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου, όταν 8 Καμικάζε και 4 αεροσκάφη συνοδείας από το Μαμπαλακάτ επισήμαναν την «Task Force 38».

Παρά την ισχυρότατη αντιαεροπορική ομπρέλα της ναυτικής δύναμης, οι 8 Καμικάζε κατάφεραν να προκαλέσουν τεράστιες ζημιές στα αεροπλανοφόρα «Έσεξ», «Ίντρεπιντ», «Χανκόκ» και «Καμπότ». Μικρότερης σημασίας αποστολές πραγματοποιούνται όλο το Δεκέμβριο.

Οι πολλές αποστολές αυτοκτονίας αποδυναμώνουν ακόμη περισσότερο την ήδη αιμορραγούσα Ιαπωνία, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τρομακτικές απώλειες σε πιλότους και αεροπλάνα. Στις 5 Ιανουαρίου επισημαίνεται μεταξύ Μίντορο και Λουζόν μεγάλη εχθρική ναυτική δύναμη αποτελούμενη από 700 πλοία.

Στις 11:25 της ίδιας μέρας, μετά από υπεράνθρωπη προσπάθεια του τεχνικού τμήματος, απογειώνονται 35 Καμικάζε και 7 αεροσκάφη συνοδείας.

Συναντούν τα εχθρικά πλοία δυτικά της Λουζόν, ανοικτά της Ίμπα, στον κόλπο Σαν Φερνάνδο, όπου αντιμετωπίζουν αντιαεροπορικά πυρά μεγάλης ισχύος.

Καταφέρνουν να περάσουν και εφορμούν χτυπώντας τα αεροπλανοφόρα συνοδείας «Μανίλα Μπέι» και «Σέιβο Ατλάντικ», το καταδρομικό «Λούισβιλ», τα αντιτορπιλικά «Ντέιβιντ Τέιλορ», «Χελμ» και «Στάφορντ», το υδροπλανοφόρο «Όρκα» και το ρυμουλκό «Απάτσε». Την επόμενη μέρα, 29 Καμικάζε και 15 αεροσκάφη συνοδείας επιτίθενται στην ίδια δύναμη, προκαλώντας μεγάλες ζημιές στα θωρηκτά «Καλιφόρνια» και «Νιου Μέξικο», στα καταδρομικά «Μινεάπολη», «Λούισβιλ» και «Κολούμπια», σε πέντε αντιτορπιλικά, ένα ναρκοθετικό και ένα μεταγωγικό.

Οι επιθέσεις συνεχίζονται και τις επόμενες μέρες, προκαλώντας σοβαρά πλήγματα στα αεροπλανοφόρα συνοδείας «Κίτκουν Μπέι» και «Καντάσαν Μπέι», καθώς και στο ελαφρό καταδρομικό «Κολούμπια», με τρομακτικές όμως απώλειες. Ο Ονίσι, βλέποντας να εξαντλούνται οι αεροπορικές εφεδρείες των Φιλιππίνων, πείθει τον Φουκουντόμε να μεταφέρουν στη Φορμόζα τις βάσεις και την ενιαία διοίκηση των δύο στόλων.

Στις 10 Ιανουαρίου, το αρχηγείο εγκαταστάθηκε σε ένα ύψωμα κοντά στο Τακάο. Ουσιαστικά εδώ τελειώνει η δράση των Καμικάζε στις Φιλιππίνες, αν και τυπικά η τελευταία αποστολή πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου. Συνολικά, στους τρεις μήνες που έδρασαν στις Φιλιππίνες, χρησιμοποιήθηκαν 421 Καμικάζε, εκ των οποίων οι 378 εκτέλεσαν την αποστολή τους, ενώ οι υπόλοιποι δεν βρήκαν τον στόχο τους.

Μαζί με τα καταδιωκτικά συνοδείας συνολικά χάθηκαν 480 αεροσκάφη, ενώ βύθισαν 16 πλοία και προκάλεσαν σοβαρότατες ζημιές σε άλλα 87.

Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς των αεροπορικών δυνάμεων από τις Φιλιππίνες, τη φύλαξη ανέλαβαν οι χερσαίες δυνάμεις. Στη νέα βάση τα ειδικά σώματα αυτοκτονίας αναδιοργανώνονται, και στις 15 Ιανουαρίου 8 Καμικάζε και 4 αεροσκάφη συνοδείας απογειώνονται από τη βάση της Ταϊκού για την πρώτη τους αποστολή.

Κατά τη διάρκεια της αποστολής συναντώνται με αμερικανικά Hellcats και χάνουν ένα αεροσκάφος Καμικάζε και ένα συνοδείας. Στις 20 Ιανουαρίου συγκροτείται νέα μονάδα Καμικάζε με το όνομα «Νιιτάκα».

Στις 21 Ιανουαρίου το σμήνος Νιιτάκα, αποτελούμενο από 6 βομβαρδιστικά Suisei, 6 καταδιωκτικά Zero-Sen και 6 αεροσκάφη συνοδείας, ετοιμάζεται να απογειωθεί με σκοπό να πλήξει τον 3ο Αμερικανικό Στόλο που βρίσκεται σε απόσταση 200 μιλίων από τη βάση του.

Ξαφνικά, μεγάλη αμερικανική αεροπορική δύναμη περνά από πάνω τους, κατευθυνόμενη προς τη Φορμόζα. Οι εχθρικές δυνάμεις, μόνο στην Ταϊνάν βυθίζουν 10 ιαπωνικά πλοία και περισσότερα από 60 αεροσκάφη.

Το Σμήνος «Νιιτάκα» πλησιάζοντας τα πλοία του 3ου Στόλου αντιμετωπίζει πλήθος εχθρικών αεροσκαφών και πυκνών πυρών. Τέσσερα αεροσκάφη Καμικάζε καταφέρνουν να διασπάσουν τον κλοιό.

Τα δύο εφορμούν κατά του αεροπλανοφόρου «Τικοντερόγκα», ένα κατά του ελαφρού αεροπλανοφόρου «Λάνγκλι» και το άλλο κατά του αντιτορπιλικού «Μάντοξ». Εκτός του «Λάνγκλι», τα άλλα δύο πλοία υπέστησαν τεράστιες ζημιές, που τα ανάγκασαν να μείνουν αρκετό διάστημα εκτός επιχειρήσεων.

Στην επιστροφή τους, τα ελάχιστα αεροσκάφη του Σμήνους «Νιιτάκα» αντίκρισαν κυριολεκτικά καμένη γη μετά την «επίσκεψη» των εχθρικών δυνάμεων και χρειάστηκαν ακροβατικές ικανότητες για να προσγειωθούν στον σμπαραλιασμένο από τους βομβαρδισμούς διάδρομο.

Βλέποντας την απελπιστική κατάσταση που επικρατεί, η Ανώτατη Ηγεσία της Ιαπωνίας αποφασίζει στις 11 Φεβρουαρίου του 1945 την ίδρυση του 5ου Αεροπορικού Στόλου, με σκοπό να πλήξει τον εχθρό στο μέτωπο Οκινάβα – Ίβο Τζίμα. Τη διοίκηση αναλαμβάνει ο ναύαρχος Κιμπέι Τεραόκα και αμέσως συγκροτεί ειδικά σώματα αυτοκτονίας από τη δύναμη της 601ης Σμηναρχίας.

Το νέο τμήμα με την ονομασία «Μιτάτε» αποτελείται από πέντε σμήνη με συνολικά 32 αεροσκάφη.

Ακριβώς την επομένη η Αμερικανοί επιχειρούν κατά της νήσου Ίβο-Τζίμα. Οι αμερικανικές δυνάμεις υπερέχουν κατά πολύ των ιαπωνικών και όλοι γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει τρόπος να σταματήσουν την προέλαση των συμμάχων.

Ο ίδιος ο Τεραόκα θεωρεί ανώφελη τη δράση των Καμικάζε στην Ίβο-Τζίμα. Το Σμήνος «Μιτάτε» πραγματοποίησε ουσιαστικά μία μόνο αποστολή στις 21 Φεβρουαρίου.

Οι 32 Καμικάζε του Μιτάτε, πετώντας πάνω από την Ίβο-Τζίμα και αντικρίζοντας ηφαιστειογενές τοπίο από τους καπνούς της μάχης, παίρνουν διαταγή να επιτεθούν. Στις 17:00 δύο Καμικάζε, εκτελώντας άψογα τσεμπάκου, συντρίβονται σχεδόν ταυτόχρονα στη γέφυρα του «Σαρατόγκα». Αμέσως η αντιαεροπορική άμυνα των πλοίων ενεργοποιείται και πυκνά πυρά πλήττουν τους Καμικάζε.

Δύο χτυπημένα αεροσκάφη συντρίβονται πάνω στο «Μπίσμαρκ Σι», προκαλώντας από την έκρηξη μεγάλη φωτιά. Ένα άλλο αεροσκάφος εκρήγνυται στον αέρα, λίγα μέτρα πάνω από το αεροπλανοφόρο συνοδείας «Λούγκα Πόιντ», προκαλώντας του σημαντικές ζημιές. Άλλο ένα αεροσκάφος πέφτει πάνω στο «Σαρατόγκα» και τρία άλλα σε δύο αποβατικά και ένα μεταγωγικό.

Το «Μπίσμαρκ Σι» γίνεται παρανάλωμα του πυρός και σε λίγα λεπτά διαλύεται με μια γιγαντιαία έκρηξη και βυθίζεται μαζί με τους 350 άνδρες του πληρώματος. Το «Σαρατόγκα» έχασε περίπου 300 άνδρες και με βαρύτατες ζημιές κατέπλευσε προς το Περλ Χάρμπορ για επισκευές. Από το σμήνος «Μιτάτε» όλα τα αεροσκάφη χάθηκαν ηρωικά μαχόμενα, χωρίς να επιστρέψει στη βάση στο Κατόρι ούτε ένα αεροπλάνο συνοδείας.

Τον Μάρτιο του 1945 οι Αμερικανοί αρχίζουν συστηματικούς βομβαρδισμούς των ιαπωνικών πόλεων, ξεκινώντας από το Τόκιο με τα ιπτάμενα υπερφρούρια Β-29, με αποτέλεσμα τον θλιβερό απολογισμό των περίπου 130.000 θυμάτων. Η Ανώτατη Ηγεσία διατάσσει την εφαρμογή του Σχεδίου Ταν, με σκοπό να πλήξει την αμερικανική βάση Ουλίθι όπου επισκευάζονται τα μεγάλα αεροπλανοφόρα.

Από τον 5ο Στόλο συγκροτείται η ομάδα «Αζούσα» με 24 νέα ταχύτατα αεροσκάφη εξοπλισμένα με βόμβες των 800 κιλών.

Στις 11 Μαρτίου τα αεροσκάφη απογειώνονται με σκοπό να διανύσουν 3.000 χιλιόμετρα από τη βάση Κιούσου, για να βρουν και να πλήξουν τον στόχο τους.

Ο καιρός κατά την απογείωση είναι ιδανικός για την αποστολή, αλλά πάνω από το νησί Οκινοτόρι Σίμα τα δεδομένα αλλάζουν και ο ουρανός γεμίζει με μαύρα σύννεφα. Τα αεροσκάφη, προσπαθώντας να αποφύγουν την κακοκαιρία, αλλάζουν τη διαδρομή σπαταλώντας πολύτιμα καύσιμα. Μερικά προσγειώνονται στη Μινάμι Ντετοτζίμα, άλλα χάνονται στη δίνη της θύελλας και τελικά μόνο 11 με ελάχιστα καύσιμα καταφέρνουν να συνεχίσουν.

Φθάνοντας κοντά στο Ουλίθι εντοπίζουν από μακριά τις αμερικανικές εγκαταστάσεις, αλλά έχοντας διανύσει περίπου 4.000 μίλια πέφτουν το ένα μετά το άλλο στη θάλασσα από έλλειψη καυσίμου. Μόνο ένα, με σβηστούς τους κινητήρες, εφορμά χωρίς να γίνει αντιληπτό κατά του αεροπλανοφόρου «Ράντολφ» και συντρίβεται στη γέφυρα του πλοίου προκαλώντας μεγάλη πυρκαγιά.

Η αρνητική έκβαση του Σχεδίου Ταν και οι μεγάλες απώλειες αναγκάζουν τον Τερακόα να μην επιχειρήσει παρόμοιες αποστολές. Η Ναυτική Αεροπορία διαθέτει πλέον μόνο 2.100 αεροσκάφη διαφόρων τύπων, από τα οποία πολλά δεν έχουν ανταλλακτικά ή βρίσκονται καθηλωμένα από έλλειψη καυσίμων.

Ένα άλλο απεγνωσμένο όπλο που χρησιμοποιήθηκε ήταν η ιπτάμενη βόμβα ΟΧΚΑ (το όνομά της σημαίνει λουλούδι της κερασιάς). H ΟΧΚΑ ήταν μια κατευθυνόμενη βόμβα με εκρηκτικά 800 χιλιογράμμων, που μεταφέρονταν στον στόχο από ένα δικινητήριο Mitsubishi GAM, γνωστό στο συμμαχικό στρατόπεδο με το προσωνύμιο «Μπέτι».

Η πρώτη αποστολή πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαρτίου με στόχο μεγάλο ναυτικό σχηματισμό που είχε επισημανθεί νοτιοανατολικά της Κιούσου. Στις 11:35, 16 Μπέτι με βόμβες ΟΧΚΑ, δύο αεροσκάφη συνοδείας και 30 Zero-Sen πλησιάζουν τον στόχο.

Οι Ιάπωνες είναι σίγουροι για την επιτυχία της αποστολής. Ξαφνικά εμφανίζονται 50 Hellcats, και τα αργοκίνητα Μπέτι θερίζονται όλα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, χωρίς τα Zero-Sen να προλάβουν να αντιδράσουν. Οι απώλειες είναι τρομακτικές. Ελάχιστα Zero-Sen επιστρέφουν, ενώ τα Hellcats δεν έχουν καμία απώλεια.

Παρά την παντελή αποτυχία της πρώτης αποστολής, ο ναύαρχος Ματόμε Ουγκάκι, Διοικητής όλων των αεροπορικών δυνάμεων του Ναυτικού της Κιούσου, διατάσσει τη συγκρότηση ειδικών σωμάτων αυτοκτονίας, που τα ονομάζει «Κικουσούι» (πλωτά χρυσάνθεμα), για να ενισχύσει το τελευταίο προπύργιο πριν την Ιαπωνία, την Οκινάβα, που την υπεράσπισή της έχει αναλάβει η 32η Στρατιά. Το παράδειγμα του ναυτικού ακολουθεί και ο στρατός, δημιουργώντας τα δικά του ειδικά σώματα αυτοκτονίας που τα ονομάζει «Τοκουμπέτσου» (ειδικός). Επίσης, ειδικά σώματα αυτοκτονίας συγκροτούν και οι 10ος και 3ος Αεροπορικός Στόλος.

Στις 18 Μαρτίου, 40 Καμικάζε από την Κανόγια και 8 από την Κοκουμπού επιχειρούν κατά εχθρικής ναυτικής δύναμης, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στο αεροπλανοφόρο «Ίντρεπιντ».

Τελικά, στη βάση επιστρέφουν μόνο 18. Στο διάστημα 20-25 Μαρτίου καταφέρνουν πλήγματα στο αντιτορπιλικό «Χάλσι Πάουελ», στο υποβρύχιο «Νέβιλφις», σε ένα ναρκοβόλο και σε ένα αποβατικό.

Στις 26 Μαρτίου, τη στιγμή που Αμερικανοί επιχειρούν αποβατική ενέργεια σε νησίδα της Οκινάβα, περισσότεροι από 100 Καμικάζε απογειώνονται και χτυπούν το Θ/Κ «Νεβάδα», τα Α/Τ «Πόρτεφιλντ», «Ο Μπράιεν», «Κάλαγκαν» και «Φόουρεμαν», το ελαφρό καταδρομικό «Μπίλοξ», το ναρκοβόλο «Ντόλσι» και το ναρκαλιευτικό «Σκέρμις». Στις 29 Μαρτίου, Καμικάζε συντρίβεται στο βαρύ καταδρομικό «Ινδιανάπολις».

Την 1η Απριλίου Αμερικανοί πεζοναύτες καταφέρνουν να αποβιβασθούν σε ακτή της Οκινάβα. Μετά από λίγο, τρία Μπέτι με βόμβες ΟΧΚΑ πλήττουν το Θ/Κ «Γουέστ Βιρτζίνια» και τρία μικρά φορτηγά.

Στις 6 Απριλίου πραγματοποιείται η πρώτη μαζική επίθεση του «Κικουσούι», όπου απογειώνονται 80 Καμικάζε, 8 Μπέτι με βόμβες ΟΧΚΑ, 11 καταδιωκτικά συνοδείας και 160 Τοκουμπέτσου.

Από τα 358 αεροσκάφη που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση θα επιστρέψουν μόνο τα 41, καταφέρνοντας να βυθίσουν τα Α/Τ «Μπας» και «Κόλουμ», το ναρκοβόλο «Έμονς», ένα αποβατικό, καθώς και να προκαλέσουν βλάβες στο ελαφρύ καταδρομικό «Σαν Τζατσίνο» σε 12 Α/Τ, 1 ναρκοβόλο, 4 ναρκαλιευτικά και 2 μικρότερα σκάφη. Στις 7 Απριλίου προκαλούν ζημιές στο Θ/Κ «Μέριλαντ» και το αεροπλανοφόρο «Χανκόκ».

Στις 11 Απριλίου πλήττουν το Θ/Κ «Μισούρι» και το αεροπλανοφόρο «Εντερπράιζ».

Στις 12 Απριλίου εξαπολύεται δεύτερη μαζική επίθεση αποτελούμενη από 83 Καμικάζε, 9 Μπέτι με ΟΧΚΑ, 60 Τοκομπέτσου και 196 αεροσκάφη συνοδείας. Το αποτέλεσμα ήταν 330 ιαπωνικά αεροσκάφη να χαθούν στα νερά της Οκινάβα, καταφέρνοντας να βυθίσουν το Α/Τ «Μάνερτ Αμπέλε» και να πλήξουν το Α/Τ «Στάνλεϊ» και τα Θ/Κ «Τένεσι» και «Αϊντάχο».

Στις 14 Απριλίου, 76 Καμικάζε και 7 Μπέτι με Όχκα πλήττουν το Θ/Κ «Νέα Υόρκη» και 3 Α/Τ. Στις 16 Απριλίου, 126 Καμικάζε, 6 Μπέτι με ΟΧΚΑ, 23 Τοκουμπέτσου και αεροσκάφη συνοδείας αποδεκατίζονται. Χάνονται 110 αεροσκάφη, βυθίζοντας το Α/ Τ «Πρινγκλ» και προκαλώντας σοβαρές ζημιές στο αεροπλανοφόρο «Ίντερπιντ», το Θ/Κ «Μισούρι» και σε 4 μικρότερα πλοία. Στο διάστημα από τις 17 έως τις 22 Απριλίου επιχειρούν 87 Καμικάζε και επιστρέφουν μόνο 33.

Το πλήγμα που καταφέρνουν στον εχθρό είναι να βυθίσουν ένα ναρκαλιευτικό και να προκαλέσουν ζημιές σε 4 Α/Τ και 3 ναρκοβόλα.

Στις 28 και 29 Απριλίου, εξορμούν 90 Καμικάζε, 4 Μπέτι με βόμβες ΟΧΚΑ και 21 Τοκουμπέτσου. Μονάχα 22 επιστρέφουν στη βάση τους προκαλώντας μικρές ζημιές σε 6 Α/Τ, 3 ναρκοβόλα και 2 πλωτά νοσοκομεία. Στις 3 και 4 Μαΐου, 75 Καμικάζε απογειώνονται και πάλι από την Κιούσου.

Βουλιάζουν 3 Α/Τ και προκαλούν μικρές ζημιές στο αεροπλανοφόρο «Μπέρμιγχαμ», στο αεροπλανοφόρο συνοδείας «Σάνγκαμον» και σε 4 Α/Τ. Στις 24 και 25 Μαΐου πραγματοποιούνται επίσης μαζικές έξοδοι Καμικάζε, χωρίς όμως σημαντικές απώλειες για τον εχθρό. Στις 5 και 6 Ιουνίου χτυπούν το Θ/Κ «Μισισιπής», το βαρύ καταδρομικό «Λούισβιλ» και το αεροπλανοφόρο συνοδείας «Νατόμα Μπέι».

Τις επόμενες μέρες μέχρι την 21η Ιουνίου, που η Οκινάβα κυριεύεται από το στρατό των ΗΠΑ, οι Καμικάζε επιχειρούν πολλές εξόδους, χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα. Η τελευταία καταβύθιση από Καμικάζε πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουλίου 1945, όταν ένα αεροσκάφος από Σμήνος Καμικάζε εφορμά και συντρίβεται στον πυργίσκο του κυβερνήτη του Α/Τ «Κάλαχαν», με αποτέλεσμα το πλοίο να βυθιστεί μέσα σε ελάχιστα λεπτά.

Στις 13 Αυγούστου από άγνωστο Καμικάζε χτυπιέται ελαφρά το φορτηγό «Λαγκράνζ».

Στις 15 Αυγούστου, ημέρα παράδοσης άνευ όρων της Ιαπωνίας, 11 αεροσκάφη Susei με τον Ουγκάκι ξεκινούν για την τελευταία τους αποστολή. Τέσσερα από αυτά προσγειώνονται λόγω μηχανικών βλαβών σε βάσεις κοντά στην Οκινάβα, που βρίσκονται ακόμη στην κατοχή της Ιαπωνίας.

Τα υπόλοιπα 7 μαζί με τον Ουγκάκι συντρίβονται στα παγωμένα νερά του νησιού, σε ένδειξη τιμής για τους αδικοχαμένους συντρόφους τους. Έτσι άδοξα τελείωσε η ηρωική, αλλά χωρίς τελικά αποτέλεσμα, δράση των Καμικάζε και των Τοκουμπέτσου.

Από τη δημιουργία τους στις 25 Οκτωβρίου 1944 μέχρι την τελευταία αποστολή τους στις 15 Αυγούστου του 1945, θυσιάστηκαν 4.615 χιλιάδες αεροπόροι των ειδικών σωμάτων από τους οποίους 2.630 ανήκαν στη Ναυτική Αεροπορία και 1985 στην Αεροπορία Στρατού.

Το Ναυτικό εξαπέλυσε συνολικά 298 μονοθέσιες κατευθυνόμενες βόμβες ΟΧΚΑ, που συνολικά βύθισαν 34 πλοία των συμμάχων και προκάλεσαν σοβαρές ζημιές σε άλλα 288.

Σίγουρα το ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με τα αποτελέσματα των συμβατικών αεροπορικών επιθέσεων, αν εξαιρέσουμε βέβαια το τίμημα: 4.615 άνθρωποι θυσίασαν τη ζωή τους για ένα σκοπό χωρίς προοπτική. Μπορεί οι μαχητές του θείου ανέμου να μην κατάφεραν τελικά να σώσουν την Ιαπωνία, σίγουρα όμως απέδειξαν ότι ήταν άξιοι απόγονοι των θρυλικών Σαμουράι.

Υποβρύχια-νάνοι και άλλα όπλα αυτοκτονίας του Ναυτικού

Μετά τις πρώτες αποστολές των Καμικάζε εκδηλώνεται μια διάθεση συναγωνισμού κυρίως στο Ναυτικό, που επίμονα θέλει να συγκροτηθούν τμήματα αυτοκτονίας χρησιμοποιώντας υποβρύχια-νάνους. Τα υποβρύχια αυτού του τύπου χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στο Περλ Χάρμπορ στις 7 Δεκεμβρίου του 1941. Τα πρωτότυπα των υποβρυχίων-νάνων τύπου «Κο» κατασκευάσθηκαν το 1938 στα ναυπηγεία του Κουρέ.

Ουσιαστικά ήταν μικρογραφίες υποβρυχίων, με μήκος 24 μέτρα, μέγιστη ταχύτητα 19 κόμβους και 46 τόνους εκτόπισμα. Είχαν τη δυνατότητα πλεύσης με μέγιστη ταχύτητα 32 χιλιομέτρων ή με οικονομική ταχύτητα 2 κόμβων.

Η κίνηση δινόταν στην τετράφυλλη έλικα από έναν ηλεκτροκινητήρα 600 ίππων. Ο οπλισμός τους αποτελούνταν από δύο τορπίλες των 458 χλστ. και πλήρωμα δύο ανδρών.

Λόγω των περιορισμένων δυνατοτήτων τους δεν είχαν τη δυνατότητα πλεύσης σε ανοικτή θάλασσα, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται από κανονικά υποβρύχια σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τον στόχο. Ο τρόπος δράσης τους στηριζόταν στο ότι δεν γίνονταν εύκολα αντιληπτά από τον εχθρό και μπορούσαν να διαπερνούν εύκολα τα προστατευτικά πλέγματα των λιμανιών και να πλήττουν τα αγκυροβολημένα πλοία.

Μετά, το πλήρωμα θα έπρεπε να εγκαταλείψει το υποβρύχιο-νάνο και κολυμπώντας να επιστρέψει στο υποβρύχιο-μητέρα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι, αν και το υποβρύχιο-νάνος δεν ήταν ακριβώς όπλο Καμικάζε, το πλήρωμα θα πρέπει να είχε σίγουρα τα ψυχικά αποθέματα ενός γνήσιου Καμικάζε, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο θάνατος ήταν βέβαιος.

Η πιο επιτυχής ίσως αποστολή με υποβρύχια-νάνους πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 30ής Μαΐου 1942 στο λιμάνι Ντιέγκο Σουάρεζ της Μαδαγασκάρης, με σκοπό να πληγούν τα αγγλικά πλοία που βρίσκονταν στο λιμάνι. Το αποτέλεσμα της επιχείρησης ήταν η καταβύθιση ενός πετρελαιοφόρου και μικρές ζημιές στο θωρηκτό «Ραμίρεζ». Σίγουρα μικρό κέρδος, αν αναλογιστεί κανείς ότι χάθηκαν αύτανδρα δύο υποβρύχια-νάνοι.

Χρησιμοποιήθηκαν σε αρκετές αποστολές στις Φιλιππίνες στο τέλος του 1944 και στις αρχές του 1945, χωρίς όμως κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Ένας νεότερος τύπος υποβρυχίου-νάνου ή «μύγας», κατά το ιαπωνικό προσωνύμιο, ήταν ο τύπος «Οτσού» με μήκος 24,5 μέτρα, εκτόπισμα 50 τόνους, με δυνατότητα πλεύσης 650 χιλιομέτρων στην επιφάνεια και 220 χιλιομέτρων σε κατάδυση. Από τον τύπο αυτό προέκυψε ο τύπος «Χέι», με τριμελές πλήρωμα και με τη δυνατότητα μεταφοράς του από πλοίο.

Ο επόμενος τύπος «Κοριού» παρουσιάσθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 1944 και είχε πενταμελές πλήρωμα, μήκος 26,20 μέτρα, εκτόπισμα 60 τόνους, δυνατότητα πλεύσης 1.850 χιλ. στην επιφάνεια με 8 κόμβους ταχύτητα και 320 χιλ. σε κατάδυση με 4 κόμβους. Συνολικά κατασκευάσθηκαν 115 μονάδες, χωρίς να επιτύχουν κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα.

Το τελευταίο και πιο εξελιγμένο υποβρύχιο-νάνος ήταν ο τύπος «Κερίου», με κινητά φτερά ισορρόπησης, εκτόπισμα 19 τόνους και μήκος 17 μέτρα. Κατασκευάσθηκαν 20 μονάδες το 1945. Είχε δυνατότητα πλεύσης 830 χιλ. στην επιφάνεια της θάλασσας και 67 χιλ. σε κατάδυση με 3 κόμβους. Έφερε για οπλισμό δύο τορπίλες των 600 κιλών, αλλά δεν έλαβε ποτέ μέρος σε καμία επιχείρηση.

Παρ’ όλη την αυταπάρνηση των πληρωμάτων και τους διάφορους εξελιγμένους τύπους που κατασκευάσθηκαν, όπου και αν έδρασαν τα υποβρύχια απέτυχαν παταγωδώς.

Ένας άλλος τύπος όπλου Καμικάζε που χρησιμοποίησε το Αυτοκρατορικό Ναυτικό ήταν η κατευθυνόμενη τορπίλη «Κάιτεν». Εξελίχθηκε σε τέσσερις εκδόσεις, όπου η πιο εξελιγμένη είχε διμελές πλήρωμα, μπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα 40 κόμβων, είχε χημικό κινητήρα υπεροξειδίου του υδρογόνου ισχύος 1.500 ίππων και έφερε εκρηκτικό φορτίο 1.800 κιλών τρινιτροτολουόλη.

Αν και το πλήρωμα θεωρητικά εγκατέλειπε την τορπίλη 50 μέτρα πριν τον στόχο, ο θάνατός του ήταν σίγουρος από το ωστικό κύμα της έκρηξης.

Στις 8 Νοεμβρίου 1944 συγκροτήθηκε η πρώτη μονάδα με «Κάιτεν», με την ονομασία «Κικουμίζου», και στη συνέχεια άλλες δύο, η «Καμπάγια» και η «Καμιτάκε». Οι τρεις ειδικές μονάδες με τις κατευθυνόμενες τορπίλες «Κάιτεν» έδρασαν από το Νοέμβριο του 1944 μέχρι και τον Ιούλιο του 1945, επιτυγχάνοντας καλύτερα αποτελέσματα από τα υποβρύχια-νάνους, χωρίς όμως να μπορούν να αντισταθμίσουν τις τεράστιες απώλειες ανθρώπων και υλικού.

Το τελευταίο όπλο αυτοκτονίας του Ναυτικού που χρησιμοποιήθηκε, ουσιαστικά ήταν πλοιάρια φορτωμένα με μεγάλες ποσότητες εκρηκτικής ύλης και έφεραν την ονομασία «Σίνγιο». Κατασκευάσθηκαν σε τρεις τύπους, εκ των οποίων οι δύο ήταν ξύλινοι με διαστάσεις 4,90μ. και 5,20μ., συνολικού βάρους 1.125 και 1.700 κιλών, με δυνατότητα ανάπτυξης 26 κόμβων και με δυνατότητα μεταφοράς 1,5 τόνου εκρηκτικής ύλης τρινιτροτολουόλης.

Ο τρίτος τύπος ήταν από ατσάλι με επένδυση αλουμινίου, με 5,50 μέτρα μήκος, βάρος 2.150 κιλά, ταχύτητα 30 κόμβων και δυνατότητα μεταφοράς 2 τόνων τρινιτροτολουόλης. Συνολικά κατασκευάσθηκαν 6.000 μονάδες με αποστολή να πλησιάζουν με μέγιστη ταχύτητα τα εχθρικά πλοία και να συντρίβονται πάνω τους.

Η πρώτη αποστολή τους πραγματοποιήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 1945, όταν 70 «Σίνγιο» έπληξαν το αμερικανικό Ναυτικό στον κόλπο «Λινγκαγιέν» των Φιλιππίνων.

Στις 31 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε η τελευταία τους αποστολή στην ακτή Χαγκούσι της Οκινάβα, όπου ένα «Σίνγιο» κατάφερε να βυθίσει ένα αποβατικό σκάφος.

Η Ανώτατη Ηγεσία, βλέποντας τις χωρίς αποτέλεσμα θυσίες των αυτόχειρων χειριστών των «Σίνγιο», αποφάσισε να τους απομακρύνει από την ενεργό δράση και να τους χρησιμοποιήσει για την άμυνα των ακτών της Ιαπωνίας, σκέψη η οποία δεν υλοποιήθηκε ποτέ λόγω του βομβαρδισμού της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι.

Γενικά, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων, τα «Σίνγιο» απέτυχαν παταγωδώς στην αποστολή τους, όπως και τα «Κάιτεν» και τα υποβρύχια-νάνοι.

Το βασικό αίτιο της αποτυχίας των αποστολών με τα μέσα αυτά εντοπίζεται στην αδυναμία προσέγγισης του στόχου και στην κακή εκτίμηση της αποτελεσματικότητας του εχθρού.

Η Ανώτατη Αυτοκρατορική Διοίκηση, υποτιμώντας συνεχώς τον εχθρό και πιστεύοντας φανατικά στην πνευματική ανωτερότητα τον Ιαπώνων έναντι των αντιπάλων τους, θέλησε να ανατρέψει μια προδιαγεγραμμένη πορεία ήττας με τον χειρότερο τρόπο και τις περισσότερες απώλειες.

Το μυστήριο των εγκεφάλων που συρρικνώνονται

Είμαστε μήπως όντως μικρόμυαλοι; Ένα επίθετο που προσδίδουμε σε κάποιον όταν δεν είναι πρόθυμος να δεχτεί απόψεις, πεποιθήσεις και συμπεριφορές που είναι ασυνήθιστες ή διαφορετικές από τις δικές του, τελικά φαίνεται να είναι πολύ περισσότερο κυριολεκτικό από ότι πιστεύαμε. Υπάρχουν ωστόσο, δυο διαστάσεις του φαινομένου αυτού. Οι ειδικοί εξηγούν αρχικά ότι το συνολικό μέγεθος του εγκεφάλου μας αρχίζει να συρρικνώνεται – κομμάτι της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης – όταν είμαστε στα 30 ή 40 μας χρόνια και ο ρυθμός συρρίκνωσης αυξάνεται όταν αγγίξουμε την ηλικία των 60 ετών. Η συρρίκνωση δεν συμβαίνει σε όλες τις περιοχές του εγκεφάλου ταυτόχρονα, ενώ ορισμένες περιοχές μικραίνουν περισσότερο και ταχύτερα από άλλες, και η συρρίκνωση του εγκεφάλου είναι πιθανό να γίνει πιο σοβαρή όσο μεγαλώνετε.

Από την άλλη πλευρά πολλοί παρατηρούν αυτή την μείωση μεγέθους ως ένα ευρύτερο φαινόμενο, που δεν περιορίζεται μόνο στην ηλικία μας, αλλά αποτελεί κομμάτι της εξέλιξής μας ως είδος. Αυτό σημαίνει απλούστερα ότι φαίνεται να έχουμε πολύ μικρότερο εγκέφαλο από ότι είχαν οι Homo sapiens, όταν περπατούσαν την γη πριν 100.000 χρόνια. Το γιατί ακριβώς όμως, είναι κάτι που εξακολουθεί να προβληματίζει τους ερευνητές.

Είναι φυσιολογική η συρρίκνωση του εγκεφάλου καθώς γερνάμε;

Ναι, οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Όλα ξεκινούν από το ρυτιδωμένο εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου μας, το οποίο λεπταίνει καθώς μεγαλώνουμε. Αυτό μάλιστα είναι ιδιαίτερα αισθητό στον μετωπιαίο λοβό, ο οποίος επεξεργάζεται τη μνήμη, τα συναισθήματα, τον έλεγχο των παρορμήσεων, την επίλυση προβλημάτων, την κοινωνική αλληλεπίδραση και την κινητική λειτουργία. Η λέπτυνση μπορεί επίσης να είναι αισθητή σε τμήματα του κροταφικού λοβού, ο οποίος βρίσκεται πίσω από τα αυτιά και μας βοηθά να κατανοούμε τις λέξεις, να μιλάμε, να διαβάζουμε, να γράφουμε και να συνδέουμε τις λέξεις με τις έννοιές τους. Μάλιστα, τα τμήματα του εγκεφάλου που ωριμάζουν τελευταία κατά την εφηβεία, είναι και τα πρώτα που αρχίζουν να γερνούν και να συρρικνώνονται. Κάποιοι αναφέρονται σε αυτόως θεωρία του “τελευταίου μέσα, πρώτου έξω”. Εν ολίγοις, τα τελευταία μέρη του εγκεφάλου που αναπτύσσονται καθώς μεγαλώνουμε, είναι τα πρώτα που φθίνουν στα γηρατειά.

Αυτά τα τμήματα του εγκεφάλου που συρρικνώνονται, περιέχουν σημαντικές νευρικές ίνες, δηλαδή δομές που μοιάζουν με σωλήνες και μεταφέρουν πληροφορίες από τον εγκέφαλό σας στο υπόλοιπο σώμα σας και από το σώμα σας πίσω στον νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο. Όταν λοιπόν ο εγκέφαλός μας συρρικνώνεται, υπάρχουν λιγότερες συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων και των συστημάτων νευροδιαβιβαστών που μεταδίδουν πληροφορίες από εκείνον σε διάφορα μέρη του σώματος, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται πολυάριθμες επιπλοκές, που επηρεάζουν την νοητική μας λειτουργία. Από προβλήματα μνήμης, δυσκολίες στην επικοινωνία, την ανάκληση λέξεων και την εκμάθηση νεών λέξεων, έως και τη μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο. Επιπτώσεις δηλαδή που είναι φυσιολογικό να συμβούν καθώς γερνάμε, αλλά που μπορούν να μετριαστούν εφόσον ενστερνιστούμε έναν καλύτερο τρόπο ζωής.

Αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

Να είμαστε σωματικά δραστήριοι κάθε μέρα. Η σωματική άσκηση αυξάνει τη ροή του αίματος σε ολόκληρο το σώμα σας, ιδίως στον εγκέφαλό σας. Οι ειδικοί πιστεύουν επίσης ότι η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες και της κατάθλιψης και να βελτιώσει τη μνήμη.

Να τρώμε υγιεινά. Γνωρίζατε ότι η υγιεινή διατροφή ωφελεί και τον εγκέφαλό σας; Τροφές όπως τα φρέσκα φρούτα, τα ψάρια, το άπαχο κρέας και το κοτόπουλο χωρίς πέτσα είναι όλες καλές επιλογές.

Να μην πίνουμε. Καθώς μεγαλώνετε, καλό είναι να αποφεύγετε την υπερβολική χρήση αλκοόλ, καθώς η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα μνήμης και σύγχυση.

Να μένουμε διανοητικά δραστήριοι. Δραστηριότητες όπως το διάβασμα, τα λογοπαίγνια, η ενασχόληση με ένα νέο χόμπι, η εγγραφή σε μαθήματα ή η εκμάθηση κάποιου οργάνου είναι πολύ καλοί τρόποι για να παραμείνετε πνευματικά δραστήριοι. Η συνεπής πνευματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει να διατηρήσετε τη μνήμη και την επεξεργασία της σκέψης σας σε καλή κατάσταση.

Να μείνουμε κοινωνικοί. Το να διατηρείτε επαφή με τους φίλους και την οικογένεια δεν είναι μόνο ευχάριστο, αλλά βοηθά επίσης στην αποτροπή της κατάθλιψης και του άγχους. Ίσως να θέλετε να δοκιμάσετε να εργαστείτε εθελοντικά ή να ενταχθείτε σε μια οργάνωση, ώστε να έχετε την ικανοποίηση ότι βοηθάτε ανθρώπους, διατηρώντας παράλληλα θετική κοινωνική αλληλεπίδραση.
Να σταματήσουμε το κάπνισμα. Το κάπνισμα δεν είναι μόνο κακό για τους πνεύμονές σας, αλλά μπορεί επίσης να συμβάλει στη γνωστική έκπτωση καθώς γερνάτε. Η διακοπή του καπνίσματος βοηθά το σώμα σας να παραμείνει υγιές.

Τι γίνεται με τους Homo sapiens;

Πέρα όμως από τα παραπάνω, παρατηρείται επίσης το φαινόμενο που θέλει τους δικούς μας σύγχρονους εγκεφάλους κατά 13% μικρότερους από εκείνων των προγόνων μας. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί μια απλή παρατήρηση.

Σε σύγκριση με άλλα ζώα παρόμοιου μεγέθους, ο εγκέφαλός μας είναι γιγαντιαίος. Αυτός λοιπόν ο “μεγάλος εγκέφαλός” μας είναι και αυτό που διαφοροποιεί το είδος μας από τα άλλα ζώα, καθώς η ικανότητά του για σκέψη και καινοτομία μας επέτρεψαν να δημιουργήσουμε την πρώτη τέχνη, να εφεύρουμε τον τροχό, ή ακόμη και να προσγειωθούμε στη Σελήνη. Αν και ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί σε μέγεθος μέσα σε έξι εκατομμύρια χρόνια από τότε που το είδος μας μοιραζόταν κοινά στοιχεία με τους χιμπατζήδες, οι μελέτες δείχνουν ότι αυτή η τάση προς μεγαλύτερους εγκεφάλους έχει αντιστραφεί στον Homo sapiens. Στο είδος μας λοιπόν, το μέσο μέγεθος του εγκεφάλου έχει συρρικνωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων 100.000 ετών. Πιο συγκεκριμένα, τα κρανία των ανδρών και των γυναικών σήμερα είναι κατά μέσο όρο 12,7% μικρότερα από εκείνα των Homo sapiens που ζούσαν κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων.

Πώς μπορούμε λοιπόν να εξηγήσουμε αυτή την εντυπωσιακή μείωση; Ο Ian Tattersall, ένας παλαιοανθρωπολόγος και επίτιμος επιμελητής του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Νέα Υόρκη, προτείνει ότι η συρρίκνωση του μεγέθους του εγκεφάλου αντιστοιχεί σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία οι άνθρωποι μεταπήδησαν από ένα πιο διαισθητικό στυλ σκέψης, σε αυτό που ο ίδιος ονομάζει “συμβολική επεξεργασία πληροφοριών” – σκέφτονταν δηλαδή με έναν πιο αφηρημένο τρόπο για να κατανοήσουν καλύτερα το περιβάλλον τους. “Καθώς οι μικρότεροι και καλύτερα οργανωμένοι εγκέφαλοι ήταν σε θέση να εκτελούν πιο πολύπλοκους υπολογισμούς, οι μεταβολικά ακριβοί μεγαλύτεροι εγκέφαλοι έγιναν απλά περιττοί”, εξηγεί ο ίδιος στο BBC. Σκεφτείτε το σαν τις ηλεκτρονικές συσκευές. Κάποτε ο ηλεκτρονικός μας υπολογιστής ήταν ένα τεράστιο μηχάνημα που καταλάμβανε ένα ολόκληρο γραφείο. Σήμερα, βρίσκεται απλώς στην παλάμη του χεριού μας, εκτελώντας λειτουργίες και εντολές που είναι πιο πολύπλοκες από ότι παλιά. Κάπως έτσι συνέβη και με τον εγκέφαλό μας.

Ωστόσο, άλλοι παλαιοντολόγοι υποστηρίζουν ότι το αρχείο των απολιθωμάτων δείχνει ότι οι εγκέφαλοι άρχισαν να συρρικνώνονται πιο πρόσφατα από ό,τι προτείνει ο Tattersall. Πολλοί θεωρούν ότι η αλλαγή του κλίματος, και όχι οι λειτουργίες, θα μπορούσε να εξηγήσει τους μικρότερους εγκεφάλους μας. Σε μια μελέτη του 2023, που αναλύθηκαν τα κρανία 298 Homo sapiens των τελευταίων 50.000 ετών, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι ανθρώπινοι εγκέφαλοι συρρικνώνονται τα τελευταία 17.000 χρόνια περίπου – από το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων, γεγονός δηλαδή που συσχετίζεται με περιόδους αύξησης της θερμοκρασίας του κλίματος. “Αυτό που είδαμε ήταν ότι όσο θερμότερο ήταν το κλίμα, τόσο μικρότερο ήταν το μέγεθος του εγκεφάλου των ανθρώπων, και όσο ψυχρότερο ήταν το κλίμα, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο εγκέφαλος”, λέει ο Stibel στο BBC. Ο λόγος είναι, όπως προτείνεται, ότι οι μικρότεροι εγκέφαλοι θα μπορούσαν να επιτρέψουν στους ανθρώπους να κρυώσουν γρήγορα.

Γινόμαστε λιγότερο έξυπνοι;

Αν λοιπόν οι εγκέφαλοι συρρικνώνονται, τι σημαίνει άραγε αυτό για την ανθρώπινη νοημοσύνη; Ανάλογα λοιπόν με τη θεωρία που υποστηρίζουν οι ειδικοί, οι μικρότεροι εγκέφαλοι θα μπορούσαν είτε να μας κάνουν πιο έξυπνους, είτε πιο χαζούς, είτε να μην έχουν καμία επίδραση στη νοημοσύνη μας.

Είναι αλήθεια όμως, ότι το μέγεθος του εγκεφάλου δεν είναι το παν. Πιο συγκεκριμένα, οι εγκέφαλοι των ανδρών είναι περίπου 11% μεγαλύτεροι από τους εγκεφάλους των γυναικών, λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους του σώματός τους. Έρευνες βέβαια έχουν αποδείξει ότι οι γυναίκες και οι άνδρες έχουν παρόμοιες γνωστικές ικανότητες. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, το να έχεις μεγαλύτερο εγκέφαλο σε σχέση με το μέγεθος του σώματός σου συσχετίζεται με τη νοημοσύνη. “Το γεγονός ότι το μέγεθος του εγκεφάλου μας μειώνεται σημαντικά αυτή τη στιγμή οδηγεί στο λογικό συμπέρασμα ότι η ικανότητά μας για μεγαλύτερη νοημοσύνη είτε συρρικνώνεται, είτε τουλάχιστον δεν αυξάνεται”, προτείνει ο Stibel.

Οι έρευνες όμως συνεχίζονται, τόσο για να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει αυτό, όσο και για να κατανοήσουμε που μπορεί να μας οδηγήσει αυτή σμίκρυνση στο μέλλον. Ίσως σε έναν κόσμο που η φράση “είσαι μικρόμυαλος” μπορεί όντως να είναι κυριολεκτική.

Eckhart Tolle: Η ζωή δεν είναι τόσο σοβαρή όσο την κάνει ο νους μου

-Η θέαση της ομορφιάς σε ένα λουλούδι θα μπορούσε να αφυπνίσει τους ανθρώπους έστω και για λίγο, στην ομορφιά που αποτελείς ουσιαστικό μέρος της δικής τους εσώτερης Ύπαρξης, της αληθινής τους φύσης.

-…η αναγνώριση των συλλογικά αποκτηθέντων μέσω εξαρτημένης μάθησης νοητικών διεργασιών που διαιωνίζουν τη μη αφυπνισμένη κατάσταση.

-Ο ανθρώπινος νους είναι εξαιρετικά ευφυής. Ωστόσο, η ίδια του η ευφυία είναι μολυσμένη από παραφροσύνη.

-Αν η ιστορία της ανθρωπότητας ήταν η κλινική περίπτωση ενός μεμονομένου ανθρώπου, η διάγνωση θα έπρεπε να είναι: χρόνια παρανοϊκά παραληρήματα, παθολογική ροπή προς τη διάπραξη φόνου και πράξεων ακραίας βίας και ωμότητας, εναντίον αυτών που αντιλαμβάνεται ως «εχθρούς» του – καθώς η δική του έλλειψη συνειδητότητας προβάλεται προς τα έξω.

–Φόβος, απληστία και επιθυμία για εξουσία είναι οι ψυχολογικές παρωθητικές δυνάμεις όχι μόνο πίσω από τον πόλεμο και τη βία μεταξύ εθνών, φυλών, θρησκειών και ιδεολογιών, αλλά και η αιτία ατέρμονης σύγκρουσης στις προσωπικές σχέσεις.

–Δε γίνεσαι καλός προσπαθώντας να είσαι καλός, αλλά βρίσκοντας την καλοσύνη που είναι ήδη εντός σου επιτρέπονται σ΄αυτή την καλοσύνη να αναδυθεί.

-Κάνουν σχέδια χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το πρότυπο για τη δυσλειτουργία που κουβαλάει κάθε άνθρωπος μέσα του: το Εγώ.

-Ένα μεγάλης κλίμακας άνοιγμα πνευματικότητας έξω από τις θρησκευτικές δομές είναι μια εντελώς καινοτόμος εξέλιξη.

-Αν οι δομές του ανθρώπινου νου παραμείνουν αμετάβλητες, θα καταλήγουμε πάντα να αναδημιουργούμε τον ίδιο κόσμο, τα ίδια δεινά, την ίδια δυσλειτουργία

-…όταν έχεις προσαρτήσεις μια λέξη σε κάτι, γνωρίζεις τι είναι. Η πραγματικότητα είναι: Δεν γνωρίζεις τι είναι, απλώς έχεις καλύψει το μυστήριο με μια ετικέτα.

-Όταν το κοιτάζεις ή το κρατάς και του επιτρέπεις να υπάρχει χωρίς να του επιβάλλεις μια λέξη ή μια νοητική ετικέτα μια αίσθηση δέους, θαυμασμού ξυπνάει μέσα σου. Η ουσία του κοινωνείται σιωπηλά σ΄εσένα και αντανακλά τη δική σου ουσία πίσω σ΄εσένα.

–Όταν δεν καλύπτεις τον κόσμο με λέξεις και ετικέτες, επιστρέφει στη ζωή σου μια αίσθηση του θαυμαστού που έχει χαθεί εδώ και πολύ καιρό, από τότε που η ανθρωπότητα, αντί να χρησιμοποιεί τη σκέψη κατακυριεύτηκε από αυτήν. Ένα βάθος επιστρέφει στη ζωή σου.

-Όταν βλέπεις ποιος δεν είσαι, η πραγματικότητά του ποιος είσαι αναδύεται από μόνη της.

-Δεν συνειδητοποιούσα ακόμα ότι η σκέψη δίχως συναίσθηση είναι το κύριο δίλημμα της ανθρώπινης ύπαρξης.
–Η ζωή δεν είναι τόσο σοβαρή όσο την κάνει ο νους μου.

-Οι περισσότεροι άνθωποι δεν κατοικούν σε μια ζωντανή πραγματικότητα αλλά σε μια εννοιοποιημένη.

–Ο ανεξέλεγκτος αγώνας για περισσότερα, για ατέρμονη ανάπτυξη αποτελεί δυσλειτουργεία και ασθένεια. Είναι η ίδια δυσλειτουργία που εκδηλώνει το καρκινικό κύτταρο, που ο μοναδικός του στόχος είναι να πολλαπλασιαστεί, χωρίς να έχει επίγνωση του ότι επιφέρει την ίδια του την καταστροφή καταστρέφοντας τον οργανισμό του οποίου είναι μέρος.

–Αν μπορώ να νιώσω το «Υπάρχω» τόσο έντονα, τότε αυτό που είμαι δεν έχει μειωθεί καθόλου. Μπορώ να το νιώθω και τώρα, κάτι γαλήνιο και πολύ ζωντανό.

–Την Ύπαρξη πρέπει να την νιώσεις. Δεν μπορείς να τη σκεφτείς. Το Εγώ δεν τη γνωρίζει επειδή αποτελείται από σκέψη.

-Όλα όσα επιζητεί το Εγώ και στα οποία δεν μπορεί να νιώσει.

-…μερικές φορές το να παραιτείσαι από πράγματα είναι μια πράξη πολύ μεγαλύτερης δύναμης από το να τα υπερασπίζεσαι ή να γατζώνεσαι πάνω τους.

–Η ζωή θα σου δώσει όποια εμπειρία είναι πιο βοηθητική για την εξέλιξη της συνειδητότητάς σου.

–Το Εγώ δεν είναι λάθος, είναι απλώς μη συνειδητό… το Εγώ δεν είναι προσωπικό. Δεν είναι αυτό που είσαι.

-…το να βγάζεις τον εαυτό σου σωστό και τους άλλους λάθος είναι ένα από τα κύρια εγωικά πρότυπα, μια από τις κύριες μορφές της μη συνείδησης.

-Επομένως η επιθυμία διατηρεί το Εγώ ζωντανό πολύ περισσότερο από το έχω… Είναι μια εθιστική ανάγκη, όχι μη αυθεντική.

-Η έσχατη αλήθεια του ποιος είσαι δεν είναι «είμαι αυτός», «είμαι εκείνος» αλλά Είμαι.

Eckhart Tolle, Για μια νέα ζωή

Η Μη Εικονιστική Αφηρημένη Τέχνη

Η αφηρημένη τέχνη χρησιμοποιεί οπτική γλώσσα σχήματος, μορφής, χρώματος και γραμμής για να δημιουργήσει μια σύνθεση που μπορεί να υπάρχει με έναν βαθμό ανεξαρτησίας από οπτικές αναφορές στον κόσμο.

Η δυτική τέχνη βασιζόταν, από την Αναγέννηση έως τα μέσα του 19ου αιώνα, από την λογική της προοπτικής και μια προσπάθεια αναπαραγωγής μιας ψευδαίσθησης της ορατής πραγματικότητας. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα πολλοί καλλιτέχνες ένιωσαν την ανάγκη να δημιουργήσουν ένα νέο είδος τέχνης που θα περιλάμβανε τις θεμελιώδεις αλλαγές που συντελούνται στην τεχνολογία, την επιστήμη και την φιλοσοφία. Οι πηγές από τις οποίες οι μεμονωμένοι καλλιτέχνες άντλησαν τα θεωρητικά τους επιχειρήματα ήταν ποικίλες και αντανακλούσαν τις κοινωνικές και πνευματικές ενασχολήσεις σε όλους τους τομείς του δυτικού πολιτισμού εκείνη την εποχή.

Η αφηρημένη τέχνη, η μη εικονιστική τέχνη, η μη αντικειμενική τέχνη και η μη αναπαραστατική τέχνη είναι όλα στενά συνδεδεμένοι όροι. Έχουν παρόμοιες, αλλά ίσως όχι πανομοιότυπες έννοιες.

Η αφαίρεση υποδηλώνει απομάκρυνση (αφαίρεση) από την “πραγματικότητα” στην απεικόνιση των εικόνων στην τέχνη. Αυτή η απόκλιση από την ακριβή αναπαράσταση μπορεί να είναι μικρή, μερική ή πλήρης. Η αφαίρεση υπάρχει σε μια συνέχεια. Ακόμη και η τέχνη που στοχεύει σε αληθοφάνεια ύψιστου βαθμού μπορούμε να πούμε ότι είναι αφηρημένη, τουλάχιστον θεωρητικά, αφού η τέλεια αναπαράσταση είναι αδύνατη. Το έργο τέχνης που παίρνει ελευθερίες, π.χ. η αλλαγή χρώματος ή μορφής με τρόπους που είναι εμφανείς, μπορεί να ειπωθεί ότι είναι εν μέρει αφηρημένο. Η ολική αφαίρεση δεν φέρει κανένα ίχνος αναφοράς σε οτιδήποτε αναγνωρίσιμο. Στη γεωμετρική αφαίρεση, για παράδειγμα, είναι απίθανο να βρει κανείς αναφορές σε νατουραλιστικές οντότητες. Η εικονιστική τέχνη και η συνολική αφαίρεση είναι σχεδόν αμοιβαία αποκλειόμενες. Αλλά η εικονιστική και η αναπαραστατική (ή ρεαλιστική) τέχνη συχνά περιέχουν μερική αφαίρεση.

Τόσο η γεωμετρική αφαίρεση όσο και η λυρική αφαίρεση είναι συχνά εντελώς αφηρημένα. Ανάμεσα στα πολυάριθμα καλλιτεχνικά κινήματα που ενσωματώνουν τη μερική αφαίρεση θα ήταν για παράδειγμα ο φωβισμός στον οποίο το χρώμα αλλάζει εμφανώς και σκόπιμα σε σχέση με την πραγματικότητα και ο κυβισμός, ο οποίος αλλάζει τις μορφές των πραγματικών οντοτήτων που απεικονίζονται.

Οι εξπρεσιονιστές ζωγράφοι διερεύνησαν την τολμηρή χρήση της επιφάνειας βαφής, σχεδιάζοντας παραμορφώσεις και υπερβολές και το έντονο χρώμα. Οι εξπρεσιονιστές παρήγαγαν συναισθηματικά φορτισμένους πίνακες που ήταν αντιδράσεις και αντιλήψεις της σύγχρονης εμπειρίας και αντιδράσεις στον ιμπρεσιονισμό και άλλες πιο συντηρητικές κατευθύνσεις της ζωγραφικής του τέλους του 19ου αιώνα.

Οι Εξπρεσιονιστές άλλαξαν δραστικά την έμφαση στο θέμα προς όφελος της απεικόνισης των ψυχολογικών καταστάσεων της ύπαρξης. Αν και καλλιτέχνες όπως ο Edvard Munch και ο James Ensor άντλησαν επιρροές κυρίως από το έργο των μετα-ιμπρεσιονιστών, συνέβαλαν καθοριστικά στην εμφάνιση της αφαίρεσης τον 20ο αιώνα. Ο Paul Cézanne είχε ξεκινήσει ως ιμπρεσιονιστής, αλλά ο στόχος του -να κάνει μια λογική κατασκευή της πραγματικότητας βασισμένη σε μια άποψη από ένα μόνο σημείο, με διαμορφωμένο χρώμα σε επίπεδες περιοχές- έγινε η βάση μιας νέας εικαστικής τέχνης, που αργότερα θα αναπτυχθεί στον κυβισμό.

Επιπλέον, στα τέλη του 19ου αιώνα στην Ανατολική Ευρώπη ο μυστικισμός και η πρώιμη μοντερνιστική θρησκευτική φιλοσοφία, όπως εκφράστηκαν από την Στοά της Θεοσοφικής Εταιρείας. Η Μπλαβάτσκυ είχε βαθιά επίδραση σε πρωτοπόρους γεωμετρικούς καλλιτέχνες όπως η Hilma af Klint και ο Wassily Kandinsky. Η μυστικιστική διδασκαλία του Georges Gurdjieff και του Ouspensky είχε επίσης σημαντική επίδραση στους πρώιμους σχηματισμούς των γεωμετρικών αφηρημένων στυλ του Piet Mondrian και των συναδέλφων του στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο πνευματισμός ενέπνευσε επίσης την αφηρημένη τέχνη των Kasimir Malevich και František Kupka.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο Henri Matisse και αρκετοί άλλοι νέοι καλλιτέχνες, όπως ο προκυβιστής Georges Braque, ο André Derain, ο Raoul Dufy και ο Jean Metzinger έφεραν επανάσταση στον κόσμο της τέχνης του Παρισιού με «άγρια», πολύχρωμα, εκφραστικά τοπία και ζωγραφιές. οι κριτικοί ονόμασαν Φωβισμό. Η ακατέργαστη γλώσσα του χρώματος όπως αναπτύχθηκε από τους Fauves επηρέασε άμεσα έναν άλλο πρωτοπόρο της αφαίρεσης, τον Wassily Kandinsky.

Ο κυβισμός, βασισμένος στην ιδέα του Σεζάν ότι “…κάθε απεικόνιση της φύσης μπορεί να αναχθεί σε κύβο, σφαίρα και κώνο”, έγινε, μαζί με τον Φωβισμό, το καλλιτεχνικό κίνημα που άνοιξε άμεσα την πόρτα στην αφαίρεση στις αρχές του 20ου αιώνα.

Κατά την άνοδο των Ναζί στην εξουσία την δεκαετία του 1930 πολλοί καλλιτέχνες έφυγαν από την Ευρώπη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1940 τα κύρια κινήματα της μοντέρνας τέχνης, του εξπρεσιονισμού, του κυβισμού, της αφαίρεσης, του σουρεαλισμού και του νταντά αντιπροσωπεύονταν στην Νέα Υόρκη: Marcel Duchamp, Fernand Léger, Piet Mondrian, Jacques Lipchitz, André Masson, Max Ernst και André Breton,… μόνο λίγοι από τους εξόριστους Ευρωπαίους που έφτασαν στην Νέα Υόρκη.

Οι πλούσιες πολιτιστικές επιρροές που έφεραν οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες αποστάχθηκαν και βασίστηκαν από ντόπιους ζωγράφους της Νέας Υόρκης. Το κλίμα ελευθερίας στη Νέα Υόρκη επέτρεψε σε όλες αυτές τις επιρροές να ανθίσουν. Οι γκαλερί τέχνης που είχαν επικεντρωθεί κυρίως στην ευρωπαϊκή τέχνη άρχισαν να προσέχουν την τοπική καλλιτεχνική κοινότητα και το έργο νεότερων Αμερικανών καλλιτεχνών που είχαν αρχίσει να ωριμάζουν. Ορισμένοι καλλιτέχνες εκείνη την εποχή έγιναν σαφώς αφηρημένοι στην ώριμη δουλειά τους.

Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, ο πίνακας του Piet Mondrian Σύνθεση Νο. 10 , 1939–1942, που χαρακτηρίζεται από βασικά χρώματα, λευκό έδαφος και μαύρες γραμμές πλέγματος καθόρισε ξεκάθαρα την ριζοσπαστική αλλά κλασική προσέγγισή του στο ορθογώνιο και την αφηρημένη τέχνη γενικά. Ορισμένοι καλλιτέχνες της περιόδου αψήφησαν την κατηγοριοποίηση, όπως η Georgia Totto O’Keeffe, η οποία, ενώ ήταν μοντερνίστρια αφαιρετική, ήταν καθαρά “τρελή” στο ότι ζωγράφιζε εξαιρετικά αφηρημένες φόρμες, ενώ δεν εντάχθηκε σε κάποια συγκεκριμένη ομάδα της περιόδου.

Στα αφηρημένα εικαστικά έργα περιγράφεται η πραγματικότητα, όχι μέσω της μίμησης ή της πιστής αναπαράστασης, αλλά με έναν αντισυμβατικό και αφηρημένο τρόπο που κρατά αμετάβλητες τις εσωτερικές συνιστώσες της. Η ζωγραφική και όλες οι εικαστικές τέχνες, εκφραζόταν ελεύθερα χωρίς να υποχρεώνονται οι καλλιτέχνες, να επεξηγούν, το πώς και το γιατί λειτουργούν έτσι.

Κι αν το σύμπαν δεν είχε αρχή;

Όλες οι θεωρίες για το σύμπαν ξεκινάνε ότι υπήρχε μία αρχή. Ίσως όμως δεν υπήρχε αρχή και ο Κόσμος υπήρχε για πάντα.Και αυτό υπονοεί μια νέα θεωρία της κβαντικής βαρύτητας, του φυσικού Bruno Bento που μελετά τη φύση του χρόνου στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ.

Η ιστορία του σύμπαντος

Στο έργο του, χρησιμοποίησε μια νέα θεωρία κβαντικής βαρύτητας, που ονομάζεται θεωρία αιτιώδους συνόλου (Causal set theory), στην οποία ο χώρος και ο χρόνος διασπώνται σε διακριτά κομμάτια του χωροχρόνου. Σε κάποιο επίπεδο όμως, υπάρχει μια θεμελιώδης μονάδα του χωροχρόνου , σύμφωνα με αυτή τη θεωρία.

Ο Bento και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν αυτήν την αιτιώδη προσέγγιση για να εξερευνήσουν την αρχή του σύμπαντος. Διαπίστωσαν ότι είναι πιθανό το σύμπαν να μην είχε αρχή – ότι πάντα υπήρχε στο άπειρο παρελθόν και μόλις πρόσφατα εξελίχθηκε σε αυτό που ονομάζουμε Μεγάλη Έκρηξη.

Η Μεγάλη Έκρηξη μας διδάσκει ότι το διαστελλόμενο σύμπαν ήταν παλαιότερα νεότερο, πυκνότερο και πιο ζεστό. Ωστόσο, η επέκταση σε όλη τη διαδρομή πίσω σε μια ιδιαιτερότητα οδηγεί σε προβλέψεις που διαφωνούν με αυτά που παρατηρούμε. Αντίθετα, ο κοσμικός πληθωρισμός προηγήθηκε και δημιούργησε τη Μεγάλη Έκρηξη, αλλάζοντας την ιστορία της κοσμικής προέλευσης για πάντα.

Ένα κβάντο βαρύτητας

Η κβαντική βαρύτητα είναι ίσως το πιο απογοητευτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη φυσική. Έχουμε δύο εξαιρετικά αποτελεσματικές θεωρίες για το σύμπαν: την κβαντική φυσική και τη γενική σχετικότητα. Η κβαντική φυσική παρήγαγε μια επιτυχημένη περιγραφή τριών από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης (ηλεκτρομαγνητισμός, ασθενής και ισχυρή πυρηνική δύναμη) σε μικροσκοπικές κλίμακες. Η γενική σχετικότητα, από την άλλη πλευρά, είναι η πιο ισχυρή και πλήρης περιγραφή της βαρύτητας που επινοήθηκε ποτέ.

Αλλά παρά τα δυνατά της σημεία, η γενική σχετικότητα είναι ελλιπής. Σε τουλάχιστον δύο συγκεκριμένα σημεία του σύμπαντος, τα μαθηματικά της γενικής σχετικότητας απλά καταρρέουν, αποτυγχάνοντας να παράγουν αξιόπιστα αποτελέσματα: στο κέντρο των μαύρων οπών και στην αρχή του σύμπαντος. Αυτές οι περιοχές ονομάζονται “ιδιαιτερότητες”, οι οποίες είναι σημεία στο χωροχρόνο όπου οι σημερινοί νόμοι της φυσικής μας καταρρέουν και είναι μαθηματικά προειδοποιητικά σημάδια ότι η θεωρία της γενικής σχετικότητας κάπου δεν μας τα εξηγεί σωστά. Και στις δύο αυτές ιδιαιτερότητες, η βαρύτητα γίνεται απίστευτα ισχυρή σε πολύ μικρές κλίμακες μήκους.

Ως εκ τούτου, για να λύσουν τα μυστήρια των ιδιαιτεροτήτων, οι φυσικοί χρειάζονται μια μικροσκοπική περιγραφή της ισχυρής βαρύτητας, που ονομάζεται επίσης κβαντική θεωρία της βαρύτητας. Υπάρχουν πολλές υποψήφιες θεωρίες, συμπεριλαμβανομένης της θεωρίας των χορδών και της κβαντικής βαρύτητας βρόχου .

Υπάρχει επίσης και μια άλλη προσέγγιση που ξαναγράφει πλήρως την αντίληψή μας για το χώρο και το χρόνο.

Η θεωρία των αιτιωδών συνόλων

Σε όλες τις τρέχουσες θεωρίες της φυσικής, ο χώρος και ο χρόνος είναι συνεχείς οντότητες. Σχηματίζουν έναν “λείο ιστό” που διέπει όλη την πραγματικότητα. Σε έναν τέτοιο συνεχή χωροχρόνο, δύο σημεία μπορούν να βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κοντά το ένα στο άλλο στον χώρο, και δύο γεγονότα μπορούν να συμβαίνουν όσο το δυνατόν πιο κοντά το ένα στο άλλο στον χρόνο.

Μια άλλη προσέγγιση όμως, που ονομάζεται αιτιώδης θεωρία συνόλων,επαναπροσδιορίζει εκ νέου το χωροχρόνο ως μια σειρά διακριτών κομματιών ή χωροχρονικών “ατόμων”. Αυτή η θεωρία θα θέτει αυστηρά όρια στο πόσο κοντά μπορεί να είναι τα γεγονότα στο χώρο και στο χρόνο, αφού δεν μπορούν να είναι πιο κοντά από το μέγεθος του “χωροχρονικού ατόμου”.

Σαν pixel

Για παράδειγμα, αν κοιτάζετε την οθόνη σας διαβάζοντας αυτό το κείμενο, όλα φαίνονται ομαλά και συνεχή. Αλλά αν κοιτάξετε την ίδια οθόνη μέσω μεγεθυντικού φακού, μπορεί να δείτε τα εικονοστοιχεία που χωρίζουν το χώρο και θα διαπιστώσετε ότι είναι αδύνατο να φέρετε δύο εικόνες στην οθόνη σας πιο κοντά από ένα εικονοστοιχείο.

Αυτή η θεωρία της φυσικής ενθουσίασε τον Μπέντο. «Ενθουσιάστηκα που βρήκα αυτή τη θεωρία, η οποία όχι μόνο προσπαθεί να γίνει όσο το δυνατόν πιο θεμελιώδης – είναι μια προσέγγιση στην κβαντική βαρύτητα και στην πραγματικότητα επανεξετάζοντας την έννοια του ίδιου του χωροχρόνου – αλλά που δίνει επίσης έναν κεντρικό ρόλο στον χρόνο και στο τι αυτό σημαίνει για το πέρασμα του χρόνου, πόσο φυσικό είναι το παρελθόν σας και αν το μέλλον υπάρχει ήδη ή όχι », δήλωσε ο Μπέντο.

Αρχή του χρόνου

Η θεωρία αυτή έχει σημαντικές συνέπειες για τη φύση του χρόνου.

«Ένα τεράστιο μέρος της θεωρίας αυτής είναι ότι το πέρασμα του χρόνου είναι κάτι φυσικό, ότι δεν πρέπει να αποδίδεται σε κάποιο αναδυόμενο είδος ψευδαίσθησης ή σε κάτι που συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλό μας και μας κάνει να πιστεύουμε ότι ο χρόνος περνάει. Αυτό το πέρασμα είναι, από μόνο του, μια εκδήλωση της φυσικής θεωρίας», δήλωσε ο Μπέντο. «Έτσι, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη θεωρία, ένα αιτιατό σύνολο θα μεγαλώνει κατά ένα “άτομο” κάθε φορά και θα γίνεται όλο και μεγαλύτερο».

Η προσέγγιση αυτή απομακρύνει επιδέξια το πρόβλημα της ιδιομορφίας της Μεγάλης Έκρηξης, επειδή, στη θεωρία αυτή, δεν μπορούν να υπάρξουν ιδιομορφίες. Είναι αδύνατο για την ύλη να συμπιεστεί σε απείρως μικροσκοπικά σημεία – δεν μπορούν να γίνουν μικρότερα από το μέγεθος ενός “ατόμου του χωροχρόνου”.

Έτσι, χωρίς τη ιδιομορφία της Μεγάλης Έκρηξης, πώς θα έμοιαζε η αρχή του σύμπαντός μας; Ο Μπέντο, πήραν το αρχικό νήμα, εξερευνώντας τι έχει να πει η θεωρία των αιτιωδών συνόλων για τις αρχικές στιγμές του σύμπαντος. Το έργο τους εμφανίζεται σε ένα έγγραφο που δημοσιεύτηκε στις 24 Σεπτεμβρίου στη βάση δεδομένων arXiv . (Η εργασία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό με κριτές.)

Η εργασία εξέτασε “εάν πρέπει να υπάρχει αρχή στην προσέγγιση της θεωρίας αιτιώδους συνόλου”, είπε ο Μπέντο. “Στην αρχική διατύπωση και τη δυναμική των αιτιωδών συνόλων, κλασικά, ένα αιτιώδες σύνολο αναπτύσσεται από το τίποτα στο σύμπαν που βλέπουμε σήμερα. Στη μελέτη μας, αντίθετα, δεν θα υπήρχε η Μεγάλη Έκρηξη ως αρχή, καθώς το αιτιώδες σύνολο θα ήταν άπειρο για το παρελθόν, και έτσι υπάρχει πάντα κάτι πριν”.

Το σύμπαν απλώς υπήρχε πάντα;

Η εργασία τους υπονοεί ότι το σύμπαν μπορεί να μην είχε αρχή – ότι απλώς υπήρχε πάντα. Αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως η Μεγάλη Έκρηξη μπορεί να ήταν απλώς μια συγκεκριμένη στιγμή στην εξέλιξη αυτού του υπάρχοντος αιτιώδους συνόλου, όχι μια αληθινή αρχή.

Ωστόσο, υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτή η αρχική αιτιολογική προσέγγιση μπορεί να επιτρέψει φυσικές θεωρίες με τις οποίες μπορούμε να εργαστούμε για να περιγράψουμε τη σύνθετη εξέλιξη του σύμπαντος κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Έκρηξης.

“Μπορεί κάποιος ακόμη να αναρωτηθεί αν αυτή η προσέγγιση του αιτιώδους συνόλου μπορεί να ερμηνευτεί με “λογικό τρόπο” ή τι σημαίνει φυσικά με μια ευρύτερη έννοια. Δείξαμε όμως ότι ένα πλαίσιο είναι πράγματι δυνατό», είπε χαρακτηριστικά ο Μπέντο. «Έτσι, τουλάχιστον μαθηματικά, αυτό μπορεί να γίνει».

Ωστόσο, υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν αυτή η αιτιώδης προσέγγιση συνόλου μπορεί να επιτρέψει φυσικές θεωρίες με τις οποίες μπορούμε να εργαστούμε για να περιγράψουμε τη σύνθετη εξέλιξη του σύμπαντος κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Έκρηξης.

Με άλλα λόγια, είναι … μια αρχή.