Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2016

Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, ΚΩΜΩΔΙΑ, ΑΝΤΙΦΑΝΗΣ - Ποίησις

Τα πλεονεκτήματα των τραγικών

Σ᾽ αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον, αν και φθαρμένο, απόσπασμα από την κωμωδία του Αντιφάνη Ποίησις, που εικάζεται ότι προέρχεται από τον πρόλογο του έργου, κάποιος, που μιλά εξ ονόματος των κωμικών ποιητών (στ. 17), μακαρίζει την τραγωδία για τα "πλεονεκτήματα" που έχουν οι τραγικοί ποιητές σε σύγκριση με τους κωμικούς. Δύο είναι τα υποτιθέμενα πλεονεκτήματα (και τα δύο συνδέονται με την πλοκή): οι τραγικοί ποιητές αφενός δεν χρειάζεται να επινοούν τις υποθέσεις των έργων, αφού αντλούν τα θέματά τους από τον μύθο, που είναι εκ των προτέρων γνωστός στους θεατές, και αφετέρου έχουν τη δυνατότητα, όταν βρεθούν σε αδιέξοδο με την εξέλιξη της πλοκής, να καταφεύγουν, χωρίς τίμημα, στη λύση του θεού από μηχανής.

Ποίησις (Απόσπασμα 189)

μακάριόν ἐστιν ἡ τραγῳδία
ποίημα κατὰ πάντ᾽, εἴ γε πρῶτον οἱ λόγοι
ὑπὸ τῶν θεατῶν εἰσιν ἐγνωρισμένοι,
πρὶν καί τιν᾽ εἰπεῖν· ὥσθ᾽ ὑπομνῆσαι μόνον
5 δεῖ τὸν ποιητήν. Οἰδίπουν γὰρ † φῶ
τὰ δ᾽ ἄλλα πάντ᾽ ἴσασιν· ὁ πατὴρ Λάιος,
μήτηρ Ἰοκάστη, θυγατέρες, παῖδες τίνες,
τί πείσεθ᾽ οὗτος, τί πεποίηκεν. ἂν πάλιν
εἴπῃ τις Ἀλκμέωνα, καὶ τὰ παιδία
10 πάντ᾽ εὐθὺς εἴρηχ᾽, ὅτι μανεὶς ἀπέκτονε
τὴν μητέρ᾽, ἀγανακτῶν δ᾽ Ἄδραστος εὐθέως
ἥξει πάλιν τ᾽ ἄπεισι –ῡ –υ –
‹ἔπει›θ᾽ ὅταν μηδὲν δύνωντ᾽ εἰπεῖν ἔτι,
κομιδῇ δ᾽ ἀπειρήκωσιν ἐν τοῖς δράμασιν,
15 αἴρουσιν ὥσπερ δάκτυλον τὴν μηχανήν,
καὶ τοῖς θεωμένοισιν ἀποχρώντως ἔχει.
ἡμῖν δὲ ταῦτ᾽ οὐκ ἔστιν, ἀλλὰ πάντα δεῖ
εὑρεῖν, ὀνόματα καινά, – ῡ –υ –
ῡ –υ – κἄπειτα τὰ †διῳκημένα
20 πρότερον, τὰ νῦν παρόντα, τὴν καταστροφήν,
τὴν εἰσβολήν. ἂν ἕν τι τούτων παραλίπῃ
Χρέμης τις ἢ Φείδων τις, ἐκσυρίττεται·
Πηλεῖ δὲ πάντ᾽ ἔξεστι καὶ Τεύκρῳ ποιεῖν

***
Η τραγωδία είναι είδος που αξίζει να το μακαρίζεις
από κάθε άποψη. Πρώτα-πρώτα, οι υποθέσεις
είναι ήδη γνωστές στους θεατές,
προτού καν μιλήσεις γι᾽ αυτές. Ο ποιητής
χρειάζεται μόνο να τις υπενθυμίσει.5
Αν, λόγου χάρη, πω «Οιδίπους»,
τα υπόλοιπα τα γνωρίζουν όλα:
πατέρας του ο Λάιος, μητέρα του η Ιοκάστη,
ποιες οι κόρες του, ποιοι οι γιοι του,
τι θα πάθει, τι έπραξε ήδη.
Αν πάλι κάποιος αναφέρει τον Αλκμέωνα,1
και τα μικρά παιδιά, μηδενός εξαιρουμένου,10
σου είπανε στο πι και φι ότι τρελάθηκε και σκότωσε τη μητέρα του,
ότι θα καταφθάσει έξω φρενών ο Άδραστος2
και ότι θα ξαναφύγει ***
Έπειτα, όταν δεν έχουν πια να πουν τίποτα
και τα βρίσκουν σκούρα με την πλοκή,
υψώνουν τη μηχανή3 όπως το δάχτυλο415
και οι θεατές δεν έχουν πρόβλημα.
Εμείς όμως δεν έχουμε τέτοια·
είμαστε υποχρεωμένοι να επινοήσουμε τα πάντα,
νέα ονόματα,***
έπειτα τι προηγήθηκε, τι διαδραματίζεται τώρα,20
το κλείσιμο, την εισαγωγή.
Αν κάποιος Χρέμης ή κάποιος Φείδων5
παραλείψει έστω και ένα απ᾽ αυτά,
τον πέταξαν έξω με σφυρίγματα.6
Στον Πηλέα όμως και τον Τεύκρο7 επιτρέπονται τα πάντα.
------------
1 Γιος του μάντη Αμφιάραου και της Εριφύλης. Ο Αμφιάραος γνώριζε ότι, αν έπαιρνε μέρος στην εκστρατεία των Επτά εναντίον της Θήβας, θα σκοτωνόταν. Γι᾽ αυτό κρυβόταν. Ο Πολυνείκης προσέφερε στην Εριφύλη το περιδέραιο της Αρμονίας και εκείνη του αποκάλυψε πού ήταν κρυμμένος ο μάντης. Ο Αμφιάραος, φεύγοντας για τη Θήβα, έδωσε εντολή στον γιο του τον Αλκμέωνα να τιμωρήσει τη μητέρα του την Εριφύλη, και αυτός τη σκότωσε. Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη εκδοχή, ο μητροκτόνος τρελαίνεται μετά την πράξη του. Στον Αντιφάνη, που ίσως ακολουθεί την εκδοχή κάποιου τραγικού, η σειρά αντιστρέφεται.
2 Αδερφός της Εριφύλης, βασιλιάς του Άργους· ηγήθηκε της εκστρατείας των Επτά για να βοηθήσει τον γαμπρό του Πολυνείκη. Δεν γνωρίζουμε σε ποια συγκεκριμένη τραγωδία αναφέρεται ο Αντιφάνης. Σφοδρή σύγκρουση του Αλκμέωνα με τον Άδραστο μαρτυρείται στην τραγωδία του Σοφοκλή Επίγονοι (απόσπ. 187).
3 Τη λύση με την βοήθεια τῶν θεῶν ἀπὸ μηχανῆςτην καθιέρωσε ο Ευριπίδης.
4 Όπως οι ηττημένοι πυγμάχοι, που γλίτωναν την εξόντωση, όταν αναγνώριζαν την ήττα τους υψώνοντας τον δείκτη μπροστά στο στήθος του αντιπάλου.
5 Ήρωες κωμωδιών. Φαίνεται πως ήδη όταν γράφει ο Αντιφάνης είχαν γίνει σταθερά πρόσωπα.
6 Το θεατρικό κοινό στην αρχαιότητα αντιδρούσε πολύ πιο ζωηρά από ό,τι συνήθως το σύγχρονο θεατρικό κοινό. Είναι χαρακτηριστικά τα ρήματα που περιγράφουν την αποδοκιμασία των ηθοποιών ἐκβάλλω (=πετάω έξω), ἐκσυρίττω (=πετάω έξω με σφυρίγματα).
7 Τυπικοί ήρωες τραγωδιών.

ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

Αν νιώθετε ότι τίποτα δεν «κινείται» στη ζωή σας, ίσως πρέπει να σκεφτείτε τι κάνετε εσείς από την πλευρά σας.

Σίγουρα δεν θα έχετε ακούσει κανέναν να παραπονιέται: «Σηκώνομαι νωρίς κάθε πρωί, γυμνάζομαι, μελετώ, φροντίζω να διατηρώ υγιείς τις σχέσεις μου, καταβάλλω τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια στη δουλειά μου, κι όμως δεν προκύπτει ΤΙΠΟΤΑ ΚΑΛΟ στη ζωή μου!» Η ζωή σας είναι ένα ενεργειακό σύστημα. Αν δεν προκύπτει τίποτα καλό στη ζωή σας, η ευθύνη είναι αποκλειστικά δική σας. Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι οι ενέργειές σας διαμορφώνουν τις συνθήκες και τις συγκυρίες στη ζωή σας, θα πάψετε να υιοθετείτε το ρόλο του θύματος.

Μπορεί να βλέπουμε τη ζωή των άλλων ανθρώπων και να αναρωτιόμαστε: «Μα τι συνέβη στο νόμο της αιτίας και του αποτελέσματος;» Ο Γιάννης παίρνει προαγωγή και σκεφτόμαστε: «Μα τι έκανε και πήρε αυτή την προαγωγή;» Οι γείτονες γιορτάζουν την τεσσαρακοστή επέτειο του ευτυχισμένου γάμου τους και αναρωτιόμαστε: «Γιατί είναι τόσο τυχεροί;» Μπορεί όλα αυτά να σας προκαλούν σύγχυση, αλλά θα πρέπει να κατανοήσετε ότι για όλους ισχύουν οι ίδιοι νόμοι αιτίας και αποτελέσματος.

Η ζωή μας δίνει ότι ζητήσουμε. Ο Χρήστος κερδίζει τις γυναίκες με διαμάντια, αρώματα και ακριβά δώρα. Όταν τον παρατούν, παραπονιέται ότι οι γυναίκες τον θέλουν μόνο για τα λεφτά του και τον εκμεταλλεύονται. Αν πάτε για ψάρεμα με διαμαντένιο δόλωμα, τότε θα πιάσετε ψάρια που προτιμούν τα διαμάντια! Πού βλέπετε το περίεργο;

Η Άννα πηγαίνει για ψώνια φορώντας μπλούζες με βαθύ ντεκολτέ. Στο μεταξύ, εξοργίζεται επειδή οι άντρες θέλουν μόνο το κορμί της. Οι άντρες εντοπίζουν τα ντεκολτέ από μίλια μακριά! Τι σας προκαλεί εντύπωση;

ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ

Αν είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, μπορούμε να θυμηθούμε οτιδήποτε έχει συμβεί στη ζωή μας – και να διαπιστώσουμε με ποιον τρόπο συμβάλαμε στην πρόκληση κάθε κατάστασης. Μην ασχολείστε με τους γείτονες και με όσα τους εξασφαλίζουν οι συμπαντικοί νόμοι. Παρακολουθήστε πώς λειτουργεί ο νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος στη δική σας ζωή – στις δικές σας σχέσεις, στα δικά σας επιτεύγματα και στις δικές σας απογοητεύσεις. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα γνωρίσετε την εσωτερική γαλήνη.

Oι 8 χαρακτήρες του ανθρώπου σύμφωνα με τον Γιούνγκ

Οι συνδυασμοί των τεσσάρων λειτουργιών της συνείδησης μαζί με τις δύο τάσεις, κάνουν τον Γιούνγκ να διακρίνει οκτώ βασικούς ψυχολογικούς τύπους:
α. Τον εξωστρεφή 1 διανοητικό, 2 συναισθηματικό 3 κατα αίσθηση 4 ενορατικό ή διαισθητικό
β. Τον εσωστρεφή 5 διανοητικό 6 συναισθηματικό, 7 κατα αίσθηση 8 ενορατικό.

 
Α. Ο ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ
Γενική τάση της συνείδησης
Βασική τάση αποτελεί η σχέση με τον έξω κόσμο τα αντικείμενα και την προσαρμογή σε αυτά, ανεξαρτήτως ηθικής αξιολόγησης. Το περιβάλλον τον απορροφά. Τον απασχολεί τι θα πει ο κόσμος, τι ζητάει η κοινωνία και πώς θα συμμορφωθεί με αυτά. Επιτυγχάνει έτσι μεγάλη προσαρμοστικότητα ακόμη και σε κοινωνιοπολιτικές συνθήκες που ρέουν και τα καταφέρνει στη διπλωματία, εμπόριο κ.λπ.
 
Όταν ξεπεράσει τα κάποια όρια, χάνει την σύνδεση με τον εαυτό του και κινδυνεύει από νευρώσεις και υστερίες. Τον απασχολεί πάνω από όλα να προκαλεί το ενδιαφέρον των άλλων. Είναι μεγάλος κουτσομπόλης σε αλήθειες και ψέματα.
 
Η τάση του ασυνείδητου
Όσο περισσότερο ασχολείται με τα εξωτερικά, τόσο ο ψυχισμός του στρέφεται προς τα μέσα, σε υποκειμενικές αξιώσεις και ανάγκες. Εφόσον καταπιέζονται τα εσωτερικά προσωπικά στοιχεία συνεχώς, το ασυνείδητο προβάλλει στο προσκήνιο της συνείδησης πόθους και ελπίδες, προοπτικές ζωής, συναισθήματα, προσωπικές αρχές κ.α. που ζητούν έντονα την τροφοδοσία τους.
 
1. Ο εξωστρεφής διανοητικός
Εκτός την εξωστρέφεια χρησιμοποιεί την διανόηση σε εξωτερικά πράγματα, γεγονότα, ακόμη και σε αφηρημένες ιδέες. Ακολουθεί με ακρίβεια και αντικειμενικά τα γεγονότα και τις καταστάσεις. Θέλει να συλλέγει εμπειρικό υλικό κι ας μη μπορεί να το χρησιμοποιήσει. Το συναίσθημά του ατροφεί. Αυτό μπορεί να τον κάνει νευρωτικό. Είναι ο κατά εξοχήν τύπος άνδρα του δυτικού πολιτισμού.
 
2. Ο εξωστρεφής συναισθηματικός τύπος
Συνηθίζεται στις γυναίκες. Βλέπει, βιώνει και εκτιμά τα πράγματα με συναισθηματικό τρόπο. Δύσκολα πείθει εφόσον τείνει να συμπεράνει μέσα από συναισθηματικές προβολές. Όταν η ατροφία της διανόησης γίνει υπερβολική, έχουμε υστερικά συμπτώματα και νηπιακή συμπεριφορά.
 
3. Ο εξωστρεφής κατά αίσθηση τύπος
Λέγεται και αντιληπτικός τύπος. Προέχουν οι αισθήσεις του. Δίνεται αλλά και δένεται με αυτές στα εξωτερικά αντικείμενα, χωρίς να νοιάζεται για λογικές επεξεργασίας και συναισθηματικές εμβαθύνσεις. Επιδιώκει την απόλαυση και καλοπέραση, είναι εύθυμος και αξιαγάπητος, εύπιστος. Μπορεί να καταντήσει ακόλαστος, ζηλιάρης και καχύποπτος. Η ενόραση είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη σε αυτόν.
 
4. Ο εξωστρεφής ενορατικός τύπος
Συναντάται περισσότερο στις γυναίκες. Αντιλαμβάνεται τα πράγματα «ασυνείδητα» και πολλές φορές χωρίς λογική. Με κανένα ή ελάχιστα στοιχεία προβλέπει πρόσωπα και καταστάσεις μελλοντικώς. Έχει σιγουριά για το μέλλον. Συλλαμβάνει νέες ιδέες. Είναι δημιουργικός και προωθεί τα πράγματα. Περιφρονώντας τα της αίσθησης πράγματα εκτρέπεται σε δογματισμούς και αβάσιμες μελλοντολογίες. Εγκαταλείπει μισοτελειωμένα τα πράγματα για να ασχοληθεί με άλλα.
 
Β. Ο ΕΣΩΣΤΡΕΦΗΣ ΤΥΠΟΣ
Γενική τάση της συνείδησης
Έχει δικές του αρχές και αντιλήψεις με τις οποίες βλέπει, βιώνει και κρίνει την πραγματικότητα. Η υποκειμενική του διάθεση προσδιορίζει τις αντιλήψεις του. Δεν τον νοιάζει να προσαρμοστεί στο περιβάλλον, αλλά απαιτεί αυτό από το περιβάλλον. Αν και οι θεωρίες του δεν συμφωνούν με την πραγματικότητα, τότε τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Καταλαβαίνουμε έτσι την ιδιορρυθμία, αντικοινωνικότητα, εγωισμούς και φιλαυτία του εσωστρεφή.
 
Η τάση του ασυνείδητου
Περιφρονώντας την πραγματικότητα ενισχύεται ασυνείδητα η επιρροή των αντικειμένων πάνω του, μέχρι βαθμού επικίνδυνου. Έτσι ένας φανατικός αγώνας για ελευθερία του πνεύματος μπορεί να γίνει ασυνείδητη έξαρση από οικονομικούς και υλικούς παράγοντες. Η ανεξαρτησία της δικής του γνώμης κινδυνεύει να γίνει αγχώδης υποταγή στην κοινή γνώμη. Η ηθική υπεροχή σε εξευτελισμό της προσωπικότητας. Τέλος η υπερβολική εσωστρέφεια καταλήγει σε νεύρωση που χαρακτηρίζεται από αποφασιστικότητα, έμμονες ιδέες, ισχυρή ευσυγκινησία, χρόνια υπερκόπωση.
 
1. Ο εσωστρεφής διανοητικός τύπος
Το εξωτερικό περιβάλλον είναι απλώς η αφετηρία του. Πρώτο το μέλημα να αναγάγει το περιβάλλον στις δικές του υποκειμενικές αρχές και ιδέες μέσα από ισχυρούς εσωτερικούς παράγοντες. Είναι επιφυλακτικός ή ακόμη και αρνητικός στα αντικείμενα. Εμβαθύνει χωρίς να επεκτείνει στις εντυπώσεις και εμπειρίες. Οι κρίσεις του φαίνονται συνήθως απότομες, ψυχρές και αυθαίρετες. Προσπαθεί να επιβάλει τα δικά του διανοήματα και πολλές φορές συγχέεται σε ένα κόσμο από παρανοήσεις. Συχνά ντύνεται και συμπεριφέρεται αδέξια. Στο επάγγελμά του αρχικά διαθέτει δυσμενώς τους συναδέλφους και προϊστάμενους, αλλά η καλύτερη γνωριμία μαζί του πολλές ικανότητες και απόθεμα καλοσύνης. Δεν έχει ανεπτυγμένο το συναίσθημα, για αυτό στις συμπεριφορές και σχέσεις του δείχνει αδεξιότητα και παιδική αφέλεια.
 
2. Ο εσωστρεφής συναισθηματικός τύπος
Το ανεπτυγμένο του συναίσθημα γεννάει μέσα του συναισθηματική ένταση. Επειδή η ροπή δεν εκδηλώνει προς τα έξω τον συναισθηματικό του κόσμο, τον κρύβει από τους άλλους. Έτσι παρουσιάζεται σιωπηλός και δυσκολονόητος ή αντίθετα εκρήγνυται σε συναισθηματικές κρίσεις. Κάθε λανθάνουσα αρχετυπική εικόνα του είναι γεμάτη συναισθηματικούς τόνους. Τα εγωιστικά συναισθήματα που τον κατέχουν φανερώνουν αυταρέσκεια και θέλει να έχει την αποκλειστικότητα στο ενδιαφέρον των άλλων. Η κατάσταση της έκτασης του είναι πολύ γνώριμη. Βιώνει τις παραστάσεις με συναισθηματική ένταση, αντίθετα προς τον εσωστρεφή διανοητικό που τις βιώνει σε βάθος. Θέλει να υπερέχει και να άρχει σε αντικείμενα, περιβάλλον και ανθρώπους. Έτσι συχνά εξελίσσεται σε φιλόδοξο, αρχομανή ή ακόμη τυραννικό. Παθολογική έκφραση των χαρακτηριστικών αυτών δημιουργούν νευρασθένεια και ψυχοπάθεια.
 
3. Ο εσωστρεφής αντιληπτικός (κατά αίσθηση) τύπος
Η ψυχική του διάθεση παρεμβαίνει έντονα στην πορεία που διανύει ο εξωτερικός ερεθισμός μέχρι να γίνει συναίσθηση και συναίσθημα. Έτσι το τελικό αίσθημα-αντίληψη είναι αυστηρά υποκειμενικά εφόσον ο εξωτερικός ερεθισμός χρωματίζεται έντονα από τις προδιαθέσεις, τις βαθύτερες παραστάσεις του και τις αρχετυπικές του εικόνες που λανθάνουν στο ασυνείδητο. Φαίνεται ήρεμος και αδιάφορος. Πραγματικά όμως είναι μαγεμένος από βαθιές εντυπώσεις του. Έχει συνήθως ανεπτυγμένο και συναίσθημα και διανόηση, οπότε δυσκολεύεται να εκφραστεί και να τον κατανοήσουν ή ακόμη να κατανοήσει ο ίδιος τον εαυτό του. Λύπη τον κυριεύει όταν ο εξωτερικός κόσμος αποκαλύπτεται διαφορετικός από τις δικές του αντικειμενικές εκτιμήσεις. Όταν αυτό επεκταθεί υπερβολικά γεννιούνται έμμονες ιδέες που οδηγούν σε ψυχασθένεια.
 
4. Ο εσωστρεφής ενορατικός τύπος
Συλλαμβάνει την αλήθεια πίσω από εικόνες και αντικείμενα με μεγάλη σαφήνεια. Έρχεται εύκολα σε επαφή και σύλληψη με αρχετυπικές εικόνες. Βλέπει βαθιά στις ψυχές και προλέγει συχνά τα μέλλοντα. Απεχθάνεται την πραγματικότητα όπως έχει και την αποφεύγει. Φαίνεται να είναι απών, το βλέμμα του προσηλωμένο σε κάτι μελλοντικό και άσχετο με τον αισθητό κόσμο. Υπερβολική ένταση των χαρακτηριστικών αυτών κυριεύουν την συνείδηση με ενορατικές εσωτερικές εικόνες, έμμονα αισθήματα και οδηγούν σε νεύρωση (υποχονδρία), έμμονες δεσμεύσεις, προσκόλληση σε ορισμένα γεγονότα ή πράγματα, υπερευαισθησία των αισθητηρίων κ.λπ.

Αρχαίοι Έλληνες θαλασσοπόροι : Τιμοσθένης ο Ρόδιος και Ίππαλος ο Κυβερνήτης

Ο Τιμοσθένης (3ος αιώνας π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας, καταγόμενος από την Ρόδο, συγγραφέας και ναύαρχος του στόλου του Πτολεμαίου Β΄ του Φιλαδέλφου στους εναντίον του Αντιγόνου Β΄ πολέμους του (266 ως 245 π.Χ.), καθώς επίσης θαλασσοπόρος, γεωγράφος και σπουδαίος χαρτογράφος.

Ήταν ο δημιουργός του δωδεκάβαθμου ανεμολογίου.

Ο Τιμοσθένης, περιγράφοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια χώρες που ήταν πλέον γνωστές, προσδιόριζε τη θέση λιμένων και σταθμών της Μεσογείου.

Αναφέρονται ως έργα του τα ναυτικά συγγράμματα «Περίπλους», «Περί λιμένων», «Περί νήσων» και οι«Σταδιασμοί», εκπονώντας ένα μεγάλο αριθμό ναυτικών χαρτών.

Επίσης, το σύγγραμμα «Εξηγητικόν», που πραγματευόταν την ερμηνεία των ιερών νόμων.

 Αναφέρεται ακόμα ότι μελοποίησε τον «Πυθικόν νόμον» σε μουσικό διαγωνισμό στους Δελφούς με αυλό και κιθάρα, συμμετέχοντας στην αναμνηστική εορτή της νίκης του Απόλλωνα.

Ο Τιμοσθένης κατά τις θαλασσοπορείες του παρακολουθώντας τους διάφορους ανέμους πρόσθεσε δύο ακόμα ανέμους στο μέχρι τότε δεκάβαθμο ανεμολόγιο που είχε εισαγάγει ο Αριστοτέλης και συγκεκριμένα τους Ν-ΝΑ. και Ν-ΝΔ ανέμους.

Γενικά στον αρχαίο κόσμο ο Τιμοσθένης αποτελούσε αυθεντία σε θέματα ανέμων και της κυκλικής κίνησης αυτών.

 Όσον αφορά στους ναυτικούς χάρτες που εκπονούσε έθετε ως κέντρο αυτών την πατρίδα του, τη νήσο Ρόδο, απ΄ όπου και προσδιορίζονταν οι γεωγραφικές συντεταγμένες, δηλαδή τα ανατολικά και δυτικά μήκη, καθώς και τα βόρεια και νότια πλάτη.

Αυτό ακολούθησαν στη συνέχεια και οι διάδοχοί του.

Τον Τιμοσθένη αναφέρουν σε σχόλιά τους οι Ερατοσθένης, Στράβων, Ίππαρχοςκαι Μαρκιανός.

Τον αναφέρει επίσης και ο Αγαθήμερος. Ο δε Στράβων σημειώνει "Τιμοσθένης το Τυρρηνικόν πέλαγος περιέπλευσεν", συμπληρώνοντας ότι το έργο του Τιμοσθένη χρησιμοποιούσε συχνά ως πηγή πληροφόρησης.

Εκ της αναφοράς αυτής πιθανολογείται ότι το δεκάτομο έργο "Περίπλους", ή "Περί λιμένων", που θεωρείται ότι πρέπει να ήταν το ίδιο θα πρέπει ν΄ αναφερόταν σ΄ αυτό το πέλαγος.

Από τα έργα του Τιμοσθένη μόνο αποσπάσματα έχουν διασωθεί σε έργα άλλων και κυρίως των σχολιαστών του.

Σύμφωνα δε μ΄ αυτούς ο Τιμοσθένης είχε μελετήσει τους μεγάλους φιλοσόφους και γεωγράφους Αριστοτέλη, Δικαίαρχο, Εύδοξο, Έφορο και Κλέωνα.

Ίππαλος

Ο Ίππαλος επονομαζόμενος και «Κυβερνήτης» ήταν αρχαίος Έλληνας θαλασσοπόρος, γεωγράφος, χαρτογράφος και μετεωρολόγος του 1ου π.Χ. αιώνα. Τον αναφέρουν οι Στράβων, Κλαύδιος Πτολεμαίος και Πλίνιος.

Επιγραφές του 78 π.Χ. που αναφέρουν τον Καλλίμαχο επιστράτηγο της Θηβαΐδας με τον ίδιο τίτλο και επί της Ερυθράς καθορίζουν και τους χρόνους που έδρασε ο Ίππαλος ως πολύ σημαντική προσωπικότητα στην εποχή του.

 Φαίνεται ότι είχε αναλάβει πολλά ταξίδια μεταξύ Αιγύπτου, Ερυθράς, Αραβίας και Ινδιών με πολύ ενδιαφέρουσες χαρτογραφήσεις, γεωγραφικές και μετεωρολογικές παρατηρήσεις ιδιαίτερα στον Ινδικό ωκεανό.

Είναι ο πρώτος που παρατήρησε και ανακάλυψε τη διεύθυνση των περιοδικών ανέμων του Ινδικού ωκεανού (των Μουσώνων) που πνέουν το μισό χρόνο με κατεύθυνση από ΝΔ. προς ΒΑ. και κατά το έτερο ήμισυ από ΒΑ. προς ΝΔ. Εξ αυτού του γεγονότος οι άνεμοι αυτοί και πρωτονομάσθηκαν «Ιππάλιοι άνεμοι».

Επίσης σ΄ αυτόν οφείλεται το άνοιγμα (ξεκίνημα) νέας θαλάσσιας εμπορικής οδού Αιγύπτου-Ινδιών, από τις ακτές της Αραβίας απ΄ ευθείας Ινδία διότι είναι ο πρώτος που τόλμησε να πλεύσει ανοικτά τον ωκεανό στηριζόμενος στις παρατηρήσεις του, αντί να ακολουθήσει τη μέχρι τότε ακολουθούμενη Ακτοπλοΐα.

 Έτσι τα πλοία άρχισαν να ακολουθούν τη δική του και πρώτη ωκεανοπλοΐα ακολουθώντας τους Μουσώνες πλέοντα ταχύτερα και ασφαλέστερα.

Ο Πτολεμαίος αναφέρει ένα μεγάλο πέλαγος του Ινδικού ωκεανού ως Ιππάλιο πέλαγος.

Ο Ίππαλος επίσης χαρτογράφησε με σχετική ακρίβεια τις ακτές και τις θέσεις όλων των εμπορικών λιμένων της Ερυθράς, της εποχής του, και αναφέρεται ονομαστικά στον Περίπλου της Ερυθράς Θαλάσσης ως ο πρώτος που ανακάλυψε την διαδρομή από την Ερυθρά θάλασσα προς την Ινδική χερσόνησο μέσω του Ινδικού ωκεανού

Πορεία ζωής

Η ζωή δεν είναι ένας σκοπός που τον ακολουθούμε τυφλά.


Η πορεία μας σε αυτήν αποτελεί μια διαδικασία που την αναλαμβάνουμε βήμα – βήμα παρατηρώντας τις λεπτομέρειες της διαδρομής.


Πόσες φορές δεν πιέζουμε τον εαυτό μας να πετύχουμε ένα στόχο και τελικά χάνουμε τον εαυτό μας σε αυτόν, γιατί ο στόχος γίνεται θηλιά που μας πνίγει και ακυρώνει τη χαρά που μας προσφέρει η πραγμάτωσή του.

Το καθετί που επιθυμούμε θέλει το χρόνο του όχι μόνο για να γίνει, αλλά και για να ωριμάσει μέσα μας τόσο η ιδέα του όσο και η ικανότητά μας να το καλοδεχτούμε, να του δώσουμε χώρο στην καρδιά μας και στη ζωή μας. Αν δεν είμαστε έτοιμοι για αυτό, πως θα το προϋπαντήσουμε;


Ένα όνειρό μας χρειάζεται από μας την πίστη μας σε αυτό αλλά και την αποδοχή των απωλειών που θα ακολουθήσει η ανάληψη του.


Όσο αποχωριζόμαστε τα δεσμά μας, τις εντολές στις οποίες συμμορφωθήκαμε και ψαλίδισαν φτερά μας, όσο συμφιλιωνόμαστε με τα απαξιωμένα μας κομμάτια εαυτού που υπέκυψαν στην επίκρισή μας, τόσο απελευθερώνουμε τη δύναμή μας και τη δεσμεύουμε μ’ εκείνο που επιθυμούμε αληθινά.

Οι δυσκολίες, που παρουσιάζονται στο δρόμο μας και αποσυντονίζουν τη σκέψη μας, συχνά έχουν να κάνουν με ανεπεξέργαστα κομμάτια του εαυτού μας, που μας ζητούν να τα βοηθήσουμε, για να προσανατολιστούν και να βρουν τον δρόμο που τους αξίζει.


Κάθε τί που αξίζει, μας κάνει να νιώθουμε όμορφα συναισθήματα, ανοίγει τη σκέψη μας και μας χαρίζει την ώριμη ανταπόκρισή του, αποτελεί για μας δώρο ζωής που, αν είμαστε έτοιμοι να μυηθούμε σε αυτό, το καλοδεχόμαστε και μεταλαβαίνουμε την ουσία του.

Πώς η ανησυχία, η κριτική και η προσωποποίηση κάνουν τη ζωή μας δύσκολη

Αν έπρεπε να ξεχωρίσουμε κάποιους από τους σημαντικότερους παράγοντες που κάνουν τη ζωή μας δύσκολη, αυτοί θα ήταν: η ανησυχία, η κριτική και η προσωποποίηση. Άλλους τους επηρεάζουν περισσότερο και άλλους λιγότερο, ανάλογα με την ανατροφή που είχαν και τον προγραμματισμό του νου τους.

Η ανησυχία
Η ανησυχία σε επίπεδο σκέψεων, που εκφράζεται στο σώμα ως άγχος και φόβος, έχει τις ρίζες της στο πώς έχει διαμορφωθεί ο εαυτός. Αν ο εαυτός αποτελείται από πεποιθήσεις ανεπάρκειας και μια εικόνα ενοχικού ή ανάξιου, τότε οι σκέψεις που αφορούν όλες τις δραστηριότητες του εαυτού θα περιλαμβάνουν ανησυχία. Οι σκέψεις για το μέλλον σχετικά με κάτι που θέλει να κάνει κάποιος ή πώς θα το κάνει, θα παρουσιάζουν τις καταστάσεις γεμάτες με κινδύνους και απειλές: η ανικανότητα, η κριτική, η απόρριψη και η αποτυχία, θα επανέρχονται ξανά και ξανά στο προσκήνιο ως τα πιθανότερα σενάρια. Μακροχρόνια το σώμα θα υποφέρει από αυτές τις σκέψεις και γι' αυτό δεν αποκλείεται να εμφανιστούν και ψυχοσωματικά συμπτώματα, μέχρι που το σύστημα θα γίνει δυσλειτουργικό και θα πάρει κάποιος την απόφαση να αλλάξει ό,τι μπορεί να αλλάξει.

Η κριτική
Η κριτική, σε αντίθεση με την ανησυχία που εμφανίζεται ακόμα και όταν κάποιος είναι μόνος του, εντοπίζεται μέσα στις σχέσεις, δηλαδή στην αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους. Τα λόγια, οι συμπεριφορές και οι κινήσεις του σώματος μπορούν να αποτελούν πάντα ερεθίσματα για κριτική από κάποιον που κουβαλάει έναν νου που έχει προγραμματιστεί να κρίνει. Η κριτική αποτελεί συνήθως μια απόπειρα για να επιβεβαιώσει ένας εαυτός την ανωτερότητά του (ότι είναι καλύτερος και πιο σωστός) απέναντι σε κάποιον άλλον. Το τι προγραμματίζει έναν νου να κρίνει σχετίζεται με τις παρελθοντικές του εμπειρίες. Μπορεί κάποιος να έχει υποστεί κριτική στη ζωή του που τον πλήγωσε και εντελώς ανεπίγνωστα απέδωσε στην κριτική δύναμη και γι' αυτό την υιοθέτησε ως μια τεχνική για να νιώθει ο ίδιος καλά. Σ' αυτές τις περιπτώσεις το θύμα μιμείται το θύτη, γνωρίζοντας ότι αυτό που του αφαίρεσε κάποτε την ελευθερία έκφρασης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για να νιώθει καλύτερα μειώνοντας τους άλλους. Όλα αυτά, αν και συμβαίνουν μόνο σε επίπεδο σκέψεων και λόγου, έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν ριζικά τη διαμόρφωση του εαυτού, ειδικά των καινούργιων ανθρώπων (των παιδιών).

Η προσωποποίηση
Η προσωποποίηση αποτελεί τη νοητική λειτουργία που ευθύνεται για τη μεγαλύτερη πλάνη που έχει κυριαρχήσει ποτέ στην ανθρωπότητα. Η προσωποποίηση είναι ουσιαστικά οι σκέψεις που αποδίδουν τις λειτουργίες του σώματος σε φανταστικούς χαρακτήρες (σε εαυτούς), αντί να υπάρχουν σκέψεις που να τις αποδίδουν στα σώματα, από όπου και προέρχονται. Με άλλα λόγια, η προσωποποίηση τα κάνει όλα προσωπικά. Αποτελεί ένα φίλτρο του νου που αντί να βλέπει σώματα που λειτουργούν και κάνουν ό,τι κάνουν, βλέπει πρόσωπα που υποτίθεται ότι ελέγχουν τα σώματα και τις λειτουργίες τους. Η όραση γίνεται "εγώ βλέπω", η ακοή "εγώ ακούω", οι σκέψεις "εγώ σκέφτομαι", τα συναισθήματα "εγώ αισθάνομαι", κ.ο.κ. Όλα αποδίδονται σε "κάποιον", ενώ η βιωματική πραγματικότητα που γνωρίζουμε όλοι δεν επιβεβαιώνει τη λειτουργία της προσωποποίησης. Η όραση, η ακοή, οι σκέψεις, τα συναισθήματα και όλες οι υπόλοιπες εμπειρίες μας, αποτελούν λειτουργίες του σώματος που εμφανίζονται αυτόματα, χωρίς να τις ελέγχει κάποιος. Η λειτουργία του νευρικού συστήματος, του μυϊκού, του αναπνευστικού, και όλων των άλλων συστημάτων, γίνεται από μόνη της και όχι από κάποιο "εγώ" ή "εσύ" (ή "ο άλλος"). Οι προσωπικές αντωνυμίες είναι χρήσιμες στη ζωή μας, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι αναφέρονται στα σώματα που κάνουν κάτι, και όχι σε κάποιους εαυτούς που κρίνονται ανάλογα με τις λειτουργίες του σώματος. Η απρόσωπη ζωή, γνωρίζοντας ότι οι λειτουργίες του σώματος αναγνωρίζονται από κάτι (πείτε το "επίγνωση", ή "συνείδηση", ή όπως αλλιώς θέλετε), είναι αυτή που μας εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή υπαρξιακή εμπειρία. Χωρίς προσωποποίηση δεν υπάρχει κριτική, ανησυχία και πολλά άλλα συμπτώματα, αφού δεν υπάρχει ο εαυτός που να κυριαρχεί ως κεντρικός χαρακτήρας στη ζωή μας. Υπάρχουν μόνο εμπειρίες, οι λειτουργίες του σώματος, οι οποίες αναγνωρίζονται από κάτι που είναι πάντα παρόν και ανεξάρτητο από όλα αυτά τα φαινόμενα.

Τα σημάδια που αγνοούμε

Ακόμα και αν το όραμα κάποιου είναι να ανακαλύπτει μέρα με τη μέρα ποιος είναι ο σκοπός της ύπαρξης του, δεν παύει παρόλο αυτά να είναι ένα όραμα. Μέσα σε αυτό τον ευρύτερο σκοπό είναι και η εξέλιξη των σχέσεων μας. Σε προηγούμενο άρθρο, παρουσιάζεται πολύ σύντομα η άποψη ότι είμαστε ο μέσος όρος των 6 ανθρώπων που μας περιβάλλουν. Με την πάροδο της καθημερινότητας δυστυχώς τείνουμε να ξεχνάμε πόσο μεγάλη είναι η επιρροή που ασκούν σε εμάς. Επιπροσθέτως, ξεχνάμε την σημασία, του να είμαστε επιλεκτικοί με τους ανθρώπους που επιτρέπουμε να διεισδύσουν στην καθημερινότητά μας και κατ ’επέκταση στην ζωή μας.

Σημαντικό χαρακτηριστικό για να βαδίσει κανείς προς το όραμα αυτό, είναι να αναγνωρίζει τα “σημάδια”. Τι είναι όμως τα σημάδια αυτά; Δεν είναι παρά μικρά ή μεγαλύτερα γεγονότα, τα οποία μας “κρούουν τον κώδωνα” για αυτόν που έχουμε απέναντι μας.

Πολλές φορές όμως αγνοούμε την προειδοποίηση του κουδουνιού που χτυπάει ηχηρά.

Πόσες φορές έχουμε αγνοήσει “σημάδια” για ανθρώπους γύρω μας και συνεχίζουμε να τους έχουμε μέσα στη ζωή μας; Όταν είμαστε βαθιά μέσα στην κατάσταση οι συμπεριφορές αυτές θολώνουν την κρίση μας όντας σχεδόν αόρατες ‘ όταν όμως πάρουμε έστω και μια μικρή απόσταση από αυτές, ξαφνικά γίνονται απολύτως ξεκάθαρες. Ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι η επιρροή που μας ασκούν είναι ελάχιστη, με την δικαιολογία ότι δεν τους βλέπουμε πολύ. Μπορούμε να «ταΐσουμε» το μυαλό μας με δικαιολογίες ή να τις αναπαράγουμε ακόμη και στην ίδια μας την παρέα.

Από ένα σημείο και μετά, οι άνθρωποι που καθίστανται “επιβλαβείς” προς το συναισθηματικό μας πεδίο, δεν είναι ανάγκη να βρίσκονται στη ζωή μας. Φυσικά είναι στην ευχέρεια του καθενός να αποφασίσει αν θέλει να λάβει αυτήν την απόφαση. Η εμπειρία αυτή διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και εξαρτάται από τις περιστάσεις.

Επιπλέον, δεν σημαίνει ότι κυριαρχεί το μίσος, ή οποιοδήποτε άλλο αρνητικό συναίσθημα Από ένα σημείο και μετά η προσπάθεια για κατανόηση αντικαθίσταται από την κούραση και την αδιαφορία.
Από την άλλη μεριά, μπορούμε να είμαστε επιδραστικοί εκφράζοντας αυτό που μας ενοχλεί. Παράλληλα θα ήταν ωφέλιμη η προσπάθεια, να καταλάβουμε παρά να γίνουμε κατανοητοί και να δίνουμε ευκαιρίες σε ανθρώπους που το αξίζουν. Από την άλλη, δεν μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε τον ίδιο τρόπο, διότι δεν εξαρτώνται από τις ίδιες “μεταβλητές”.

Σε όλο τον πλανήτη είμαστε περίπου επτά δισεκατομμύρια άνθρωποι. Είναι λογικό να μην ταιριάζουμε με όλους. Ο χρόνος που δίνουμε σε άπειρες “δεύτερες ευκαιρίες”, μπορεί να δοθεί σε άλλους ανθρώπους. Ανθρώπους που μας κάνουν να αισθανόμαστε όμορφα, χωρίς κύριο μέλημά τους να μας κρίνουν βεβιασμένα.

Μια αγκαλιά…

Είναι κάτι στιγμές… που νιώθεις τόσο ευάλωτος που το μόνο που έχεις ανάγκη είναι μια αγκαλιά… Δεν θέλεις να ακούσεις τίποτα, δεν θέλεις ούτε να μιλήσεις… χρειάζεσαι μόνο μια αγκαλιά, όχι τυπική, ούτε σε νοιάζει αν έχει πάθος ή ερωτικά συναισθήματα… θέλεις μόνο μια αληθινή αγκαλιά…

Μια αγκαλιά που σου δίνει ζεστασιά και ασφάλεια, που σου δίνει κουράγιο και δύναμη για να συνεχίσεις, για να ζήσεις, που σου δίνει ενέργεια και ελπίδα… χωρίς να μπορείς να εξηγήσεις πώς γίνεται αυτό… χωρίς να μπορείς να το ερμηνεύσεις με τη λογική. Η αγκαλιά κρύβει συναισθήματα και αυτά σου ψιθυρίζει κάθε φορά που έρχεσαι κοντά της… όλα τα άλλα είναι περιττά…

Μια αγκαλιά μέσα στην οποία νιώθεις μαγικά… νιώθεις ότι μπορεί να διώξει μακριά σου όλα όσα σε έχουν πληγώσει, όλα όσα τώρα σε στεναχωρούν και σε κάνουν να απογοητεύεσαι…

Μια αγκαλιά που θα σε κάνει να νιώσεις ότι ο άλλος είναι εδώ για σένα… μόνο για σένα… αυτή τη στιγμή… κι ας μην ξέρεις αν υπάρξει επόμενη στιγμή… αλλά ούτε αυτό δεν σε απασχολεί τώρα… γιατί αυτή η αγκαλιά σου φέρνει γαλήνη και ηρεμία στην ψυχή, σου φέρνει στοργή και αγαλλίαση στην καρδιά… σου δημιουργεί μόνο όμορφα συναισθήματα…

Μια αγκαλιά δυνατή που θα κομματιάσει τις στεναχώριες σου, τόσο που δεν θα τις βλέπεις πλέον και δεν θα μπορούν να σε αγγίξουν.

Μια αγκαλιά που θα σου δώσει όλα όσα εσύ εκείνη τη στιγμή πιστεύεις ότι δεν μπορείς να δώσεις…

Αγάπα κι ας μην ξέρεις το γιατί…

Δεν είναι και εύκολο να χαθείς μέσα στην αγάπη. Γιατί όταν αγαπάς κάποιον… ενεργοποιούνται όλες οι ανασφάλειες και τα τραύματα που ήδη έχεις… βλέπεις τα σημάδια από τις ήδη υπάρχουσες πληγές και μπορεί να μην αιμορραγούν πλέον αλλά σου υπενθυμίζουν πόσο πόνο σου προκάλεσαν στο παρελθόν. Και όλα αυτά τα κουβαλάς στη νέα σου αγάπη και ακόμα και όταν επιλέγεις να επενδύσεις δεν μπορείς να απαλλαγείς από όλα αυτά… και τελικά επενδύεις δίνοντας ταυτόχρονα υπόσταση και σε όλα αυτά που φέρεις από προηγούμενες σχέσεις, απογοητεύσεις και ματαιώσεις… όλα αυτά που κάποτε σ’ έκαναν να πονάς και πίστευες πως τα είχες θάψει για πάντα.

Είναι μεγάλο βήμα να πάρεις την απόφαση να αγαπήσεις και ας μην ξέρεις το γιατί… γιατί πάλι να μπεις σ’ αυτή την κατάσταση, γιατί τώρα, γιατί έτσι, γιατί; Αν καθίσεις να ψάξεις όλα αυτά τα γιατί θα χάσεις τη μαγεία που σου προσφέρει η αγάπη… τα συναισθήματα που σου προκαλεί… Κι εσύ έχεις μόνο μια επιλογή: να επιλέξεις να τη ζήσεις ή να το βάλεις στα πόδια κρατώντας το φόβο και τις πληγές του παρελθόντος… Μπορείς να μείνεις για πάντα με αυτές και να περιμένεις την κατάλληλη στιγμή για να είσαι σίγουρος για την αγάπη και τότε σκέφτεσαι ότι θα αγαπήσεις. Αλλά θα έρθει ποτέ αυτή η στιγμή ή θα πεθάνεις περιμένοντας ότι κάποτε θα αγαπήσεις;

Τι είναι αυτό που τελικά μας κρατάει μακριά από την αγάπη; Γιατί δεν μπορούμε να αφήσουμε την καρδιά μας ελεύθερη να αγαπήσει, να αφεθεί σε όσα νιώθει, όπως τα νιώθει…; Γιατί προσπαθούμε τόσο με βάση τη λογική να εξηγήσουμε όσα ανήκουν μόνο στο συναίσθημα; Γιατί βάζουμε τόσα εμπόδια ανάμεσα σε εμάς και την αγάπη και μετά παραπονιόμαστε ότι κανείς δεν μας αγαπά;

Όλοι λέμε ότι αναζητούμε πραγματικές και ειλικρινείς σχέσεις, που θα στηρίζονται στην αμοιβαία αγάπη. Πόσο ανοιχτοί είμαστε όμως στην αγάπη και πόσο έτοιμοι να αφεθούμε στα συναισθήματα που προκαλεί;

Ας σκεφτούμε κυρίως πώς έχουμε βιώσει την αγάπη κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Τι τραύματα φέρουμε από την παιδική μας ηλικία και πόσο μας έχουν στιγματίσει;

Παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα όπου η αγάπη συνοδεύονταν από φόβο και τιμωρία είχαν δύο επιλογές: από τη μία έμαθαν να έχουν ανοχή στον πόνο ώστε να συνεχίσουν να έχουν την αγάπη ή από την άλλη προτίμησαν να τρέξουν μακριά από τον πόνο και επομένως μακριά από την αγάπη. Και στη δεύτερη περίπτωση ένιωθαν την ανάγκη για αγάπη, αλλά προτιμούσαν να τρέξουν μακριά της πριν πληγωθούν από αυτή.

Μεγαλώνοντας τα παιδιά αυτά έγιναν ενήλικες που έμαθαν ότι η αγάπη προκαλεί πόνο και αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στην αναζήτηση της αγάπης και στην αποφυγή του πόνου που θα έρθει και τελικά καταλήγουν να πληγώνουν τα ίδια τον εαυτό τους, καθώς είναι καταδικασμένα να ζουν χωρίς αγάπη ή να μην εμπιστεύονται την αγάπη που δέχονται ή να μην μπορούν να δώσουν αγάπη.

Και τότε η αγάπη μετατρέπεται σε ένα άπιαστο συναίσθημα που ξέρεις ότι θέλεις να το ζήσεις, αλλά ταυτόχρονα φοβάσαι… και αυτό το φόβο περνάς και στον άλλο απέναντί σου. Αγάπησέ με και θα σ’ αγαπήσω, αλλά δεν τα κάνεις όλα σωστά και ας βρω τώρα τα λάθη σου και ας σε απορρίψω πριν προλάβεις εσύ να με πληγώσεις… Και τελικά το συμπέρασμα είναι πως ποτέ κανείς δεν με αγάπησε και δεν με αποδέχτηκε ή μήπως εγώ δεν κατάφερα ποτέ να νιώσω ότι μ’ αγαπούν και ν’ αφεθώ στην αγάπη;

Αδιέξοδες καταστάσεις…

Μοιάζει με έρωτα… Δεν είναι όμως…

Σταμάτα να ασχολείσαι για άλλη μια φορά… είσαι απλά η επιβεβαίωση που αναζητά κάποιος.

Σου ρίχνει ψίχουλα και του δίνεις τα πάντα, τον διαβεβαιώνεις ότι μπορείς να αναλάβεις να παίξεις αυτό το ρόλο: να τον ανεβάζεις, να του δίνεις αξία, να τον επιβεβαιώνεις ότι είναι πολύ σημαντικός. Και… χωρίς να το καταλάβεις για άλλη μια φορά μπαίνεις σε ένα φαύλο κύκλο και ελπίζεις… σε μια αδιέξοδη κατάσταση, χωρίς συναισθήματα, χωρίς όμορφες στιγμές, μόνο με στείρες σκέψεις και προσεκτικά λόγια, με χρονομετρημένες συζητήσεις και περιορισμένες εκφράσεις.

Είσαι απλά το στήριγμα του εγωισμού του, του ανεπαρκούς εγώ του ή του ναρκισσιστικού εαυτού του.

Συνέχισε να δίνεις και να αισθάνεσαι αυτό το κενό που σου προκαλεί η συμπεριφορά του και κάποια στιγμή θα καταλάβεις ότι είσαι απλά μια τροφός για ένα ανώριμο και άπληστο παιδί που δεν έχει σκοπό να ωριμάσει και να αναγνωρίσει όσα πρόσφερες.

Εσύ το μόνο που τρέφεις είναι οι ελπίδες σου, που είναι όμως τόσο ανυπόστατες, τόσο ουτοπικές και όλα είναι τόσο πληγωτικά. Και… ένα μεγάλο αδιέξοδο απλώνεται μπροστά σου που το μόνο που μπορεί να σε σώσει είναι η έξοδος κινδύνου που δεν έχει την επιλογή της επιστροφής σε αυτή τη «σχέση».

Σκέψου πρώτα τι αναζητάς και τι θέλεις μέσα σε μια διαπροσωπική επαφή, σε μια συντροφική αλληλεπίδραση. Τι σου αρκεί και σε τι μπορείς να συμβιβαστείς; Πόσο μπορείς να επιτρέψεις στον εαυτό σου να νιώθει συναισθηματικά άδειος κάθε φορά που αλληλεπιδράς με το συγκεκριμένο άτομο; Τι σου προσφέρει και πώς νιώθεις; Και μην ξεχνάς ότι κάποιοι άνθρωποι είναι καλύτερα να παραμείνουν απλά μια γνωριμία… χωρίς να επενδύσεις, χωρίς να προσδοκάς, χωρίς να εξελιχθεί όλο αυτό σε σχέση…

Η μοναξιά βλάπτει σοβαρά την υγεία

Σας αρέσει να είστε μόνοι; Αν ναι, ίσως δεν είναι καλή ιδέα. Nέα, μεγάλη μελέτη του Πανεπιστημίου Brigham Young αποκαλύπτει ότι η μοναξιά και...

Σας αρέσει να είστε μόνοι; Αν ναι, ίσως δεν είναι καλή ιδέα. Nέα, μεγάλη μελέτη του Πανεπιστημίου Brigham Young αποκαλύπτει ότι η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση μπορεί να βλάψουν σοβαρά την υγεία, ακόμα και των ανθρώπων που τις επιλέγουν.

Η μελέτη βασίστηκε στη συνδυασμένη ανάλυση 70 προγενέστερων, που διεξήχθησαν την περίοδο 1980 – 2014 σε περισσότερα από 3,4 εκατ. ανθρώπους.

Οι ερευνητές είχαν παρακολουθήσει επί επτά χρόνια κατά μέσον όρο την πορεία της υγείας όλων αυτών των ανθρώπων, καταγράφοντας τον κοινωνικό ιστό και τον τρόπο ζωής τους.

Αποτέλεσμα: όσοι ήταν κοινωνικά απομονωμένοι ή ζούσαν μόνοι είχαν 29% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν κατά τη διάρκεια κάθε επταετίας, σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους οι οποίοι είχαν συχνές κοινωνικές επαφές.

Αντίστοιχα, όσοι ένιωθαν μοναξιά παρότι είχαν την οικογένεια και τους φίλους τους, είχαν 26% περισσότερες πιθανότητες θανάτου, γράφουν οι «New York Times».

Αυτά ίσχυαν σε άνδρες και γυναίκες αδιακρίτως. Οι συσχετίσεις όμως ήταν πιο ισχυρές στους μεσήλικους εθελοντές από ό,τι σε όσους είχαν ηλικία άνω των 65 ετών, καθώς και στους εθελοντές που είχαν από οποιοδήποτε χρόνιο πρόβλημα υγείας (ήταν το περίπου 30% του συνολικού αριθμού τους).

Για την επικεφαλής ερευνήτρια δρα Τζούλιαν Χολτ-Λούνσταντ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας του πανεπιστημίου, τα ευρήματα αυτά είναι πάρα πολύ σοβαρά.

«Η μοναχική ζωή αποτελεί σημαντικό προάγγελο πρόωρης θνησιμότητας, ο οποίος είναι συγκρίσιμος με άλλους, ευρέως αποδεκτούς παράγοντες που υπονομεύουν την υγεία» δήλωσε.

«Επομένως, πρέπει να τη λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη ως παράμετρο που απειλεί ευθέως τη δημόσια υγεία, ακριβώς όπως κάνουμε με άλλους παράγοντες όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία».

Η δρ Χολτ-Λούνσταντ και οι συνεργάτες της σημειώνουν στην επιθεώρηση «Perspectives on Psychological Science» όπου δημοσιεύεται η μελέτη τους ότι η μοναχική ζωή έχει διάφορες μορφές.

Μερικοί άνθρωποι γράφουν, έχουν ισχυρό κοινωνικό ιστό, αλλά παρ' όλα αυτά αισθάνονται μόνοι, ενώ άλλοι επιλέγουν να ζουν μόνοι δίχως πολλά «πάρε – δώσε» με άλλα άτομα.

Ωστόσο η μοναξιά βλάπτει σοβαρά την υγεία και αυτό είναι ιδιαιτέρως αληθές για τους 40άρηδες και 50άρηδες που ζουν ή νιώθουν μόνοι, συνεχίζουν.

Αυτό ίσως να σχετίζεται με το ότι οι μοναχικοί μεσήλικοι είναι πιθανότερο να υιοθετήσουν ριψοκίνδυνες συμπεριφορές και λιγότερο πιθανό να ασχοληθούν με την υγεία τους.

Αντιθέτως, οι μοναχικοί ηλικιωμένοι συχνά επιδιώκουν να βρίσκονται με άλλα άτομα, έστω και με αγνώστους, διότι συνήθως βρίσκονται αντιμέτωποι με τη μοναξιά όταν χάνουν τον/τη σύντροφό τους και έτσι δεν την αντέχουν.

Οι ερευνητές γράφουν ακόμα ότι τα προηγμένα κράτη είθισται να έχουν υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που ζουν μόνοι, επομένως η κοινωνική απομόνωση δεν αποκλείεται να αποκτήσει επιδημικές διαστάσεις τις δύο προσεχείς δεκαετίες.

«Παρότι η μοναχική ζωή μπορεί να εξυπηρετεί έναν άνθρωπο και να έχει πλεονεκτήματα, σε αυτά δεν περιλαμβάνεται η προάσπιση της υγείας» καταλήγουν.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά στοιχεία, στις δυνητικές συνέπειες της μοναξιάς συμπεριλαμβάνονται η κατάθλιψη, οι διαταραχές ύπνου, η εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος και η αύξηση του κινδύνου να εκδηλωθούν νοσήματα όπως η καρδιοπάθεια και ο καρκίνος.

Το σκοτάδι δεν το πολεμάς, Φέρνεις το φως

Όταν το Φως της Επίγνωσης, που γεννιέται από την άμεση επαφή με αυτό που συμβαίνει πραγματικά, διαλύει τις αυταπάτες, όπως ο ήλιος διαλύει την πρωινή καταχνιά, τότε η Ζωή Ελευθερώνεται μέσα στον Απέραντο Χώρο της Αιωνιότητας. Η Ελευθερία είναι ό,τι πιο πολύτιμο μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος. Αντίθετα, χιλιάδες χρόνια σκλαβιάς μέσα στην αυταπάτη δεν περιέχουν την παραμικρή πραγματική χαρά. Όλοι οι κόσμοι είναι αφιλόξενοι κι όλα τα πράγματα είναι άχρηστα, γιατί το εγώ νοιώθει πάντα διαχωρισμένο από όλα κι όσο κι αν τα πλησιάζει δεν τα «αγγίζει».

Ο Σοφός Άνθρωπος είναι Πολύτιμος σαν ζωντανό παράδειγμα μονάχα για όσους βαδίζουν την Οδό της Πραγματικότητας αναζητώντας την Αλήθεια Μέσα τους, πέρα από τις αυταπάτες. Αλλά ταυτόχρονα ο ίδιος άνθρωπος είναι άχρηστος σε όσους έχουν κοσμικές επιδιώξεις κι είναι αποροφημένοι σε εξωτερικές δραστηριότητες.

Η Εμπειρία της Πραγματικότητας, όταν η Σιωπή Απλώνεται παντού, πέρα από κάθε αντίληψη, πέρα από κάθε ψίθυρο της σκέψης, ή ανάσα των αισθήσεων, είναι ο Αληθινός Θησαυρός του Ανθρώπου κι η Αληθινή Γνώση, το Πολύτιμο. Όλα όσα δημιουργεί η σκέψη, θεωρίες, διδασκαλίες, θρησκείες, εξωτερικές ιερουργίες και πρακτικές αυτοπραγματώσεις, όλα είναι σαν το χθεσινό μεθύσι που αφήνει ένα κενό και καμία διέξοδο, είναι σαν τα πυροτεχνήματα στον ουρανό της γιορτής που τελείωσε αφήνοντας πάλι το σκοτάδι μόνο του.

Η Αληθινή Ύπαρξη Είναι Μία στο Βάθος της κι όσοι νοιώθουν αυτή την Ενότητα την εκδηλώνουν με την Αγάπη που τα Ενώνει όλα, σαν μια γέφυρα πάνω από τις αυταπάτες του εγώ. Η Ενότητα όση Αγάπη κι αν δείξει δεν μπορεί ποτέ να ενωθεί με το εγώ, με την αυταπάτη. Κάθε άνθρωπος φυλακισμένος στο εγώ υπερασπίζεται μια απομονωτική στάση, είναι πάντα εχθρικός σε κάθε συνεργασία κι αρνητικός σε κάθε συνεννόηση. Έτσι νομίζει ότι υπερασπίζεται τον εαυτό του και το δικό του αλλά το τίμημα που πληρώνει είναι η βαθιά μοναξιά που νοιώθει μέσα του.

Η Παγκόσμια Συνείδηση, το Σαμάντι της Ενότητας του Είναι, που Ανατέλλει όταν σβήνει η σκέψη, είναι μια Θαυμαστή Εμπειρία σε σύγκριση με αυτά που βιώνει ο συνηθισμένος άνθρωπος που ζει μέσα στην δυαδικότητα, στην αυταπάτη του εγώ και στον διαχωρισμό από τον κόσμο.

Ακόμα πιο Πολύτιμο από όλες τις Αντιληπτικές Καταστάσεις είναι το Υπέρτατο Σαμάντι της Πλήρους Σιωπής. Είναι η Κατάσταση Χωρίς Επιστροφή, η Απόλυτη Απορρόφηση στην Θεία Πραγματικότητα.

Η Αληθινή Ευδαιμονία βρίσκεται Μέσα στον άνθρωπο, όταν Βιώνει Ολοκληρωτικά την Μία Φύση που Είναι Πίσω από όλα, κι όχι σε εξωτερικές δραστηριότητες, σε εξωτερικά φαινόμενα, στους κόσμους, στην υλική πραγματικότητα, στην ζωή στη γη ή στα πράγματα της γης.

Ακόμα και η πιο ελάχιστη πράξη που Εμπνέεται από την Αίσθηση της Ενότητας και την Χωρίς Όρους Αγάπη είναι πιο πολύτιμη από κάθε πράξη φιλανθρωπίας ή ελεημοσύνης που γίνεται μέσα από το εγώ. Η Αγάπη Φωτίζει τις Ψυχές των ανθρώπων. Η ιδιοτελής φιλανθρωπία κρατά τον φιλάνθρωπο φυλακισμένο στο εγώ του και καταρρακώνει την αξιοπρέπεια των ανθρώπων που έχουν ανάγκη και σκιάζει κάθε εξωτερικό όφελος.

Η Ανύψωση στην Πραγματικότητα, στο Αληθινό, είναι ο Μόνος Προορισμός που έχει ο άνθρωπος από την Φύση του. Όπου αλλού κι αν ψάξει ο άνθρωπος δεν θα βρει τίποτα, πέρα από αυταπάτες. Κι η Μόνη Οδός που μπορεί να Ακολουθήσει ο άνθρωπος είναι η Οδός της Απάρνησης που τα αφήνει όλα πίσω της, και κόσμους και επιθυμίες και σκέψεις, για να Αντικρύσει το Φως της Αλήθειας, τον Ήλιο της Αλήθειας που Φωτίζει όλους τους κόσμους. Αυτοί που δένονται σε καταστάσεις και πράγματα απλά φτιάχνουν αλυσίδες βαριές που κουβαλάνε σε κάθε τους βήμα, και σε αυτόν τον κόσμο και στους άλλους κόσμους.

Υπάρχουν δύο τύποι βαρύτητας;

Μια τροποποιημένη θεωρία της βαρύτητας θα μπορούσε να εξηγήσει ένα από τα μεγάλα μυστήρια της αστρονομίας: πώς οι σπειροειδείς γαλαξίες περιστρέφονται χωρίς να διασκορπίζονται.
 
Η αγαπημένη θεωρία είναι ότι η σκοτεινή ύλη στους γαλαξίες παρέχει την απαραίτητη πρόσθετη βαρυτική έλξη. Αλλά ένας Ισραηλίτης, ο φυσικός Mordechai Milgrom είχε μια διαφορετική ιδέα. 
 
Αρχές της δεκαετίας του 1980, βρήκε μια θεωρία που την ονόμασε Τροποποιημένη Νευτώνειο Δυναμική ή MOND, στην οποία μια πολύ ισχυρή βαρύτητα παίρνει τη θέση της σκοτεινής ύλης.
        
Όμως το μεγάλο πρόβλημα με την MOND είναι ότι έρχεται σε αντίθεση με τις δοκιμασμένες προβλέψεις της σχετικότητας, και έτσι δεν λειτουργεί σε συστήματα στα οποία τα αντικείμενα κινούνται κοντά στην ταχύτητα του φωτός ή κάτω από μεγάλες επιταχύνσεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να κάνει προβλέψεις για πάλσαρς, μαύρες τρύπες και, επιπλέον, πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν στη Μεγάλη Έκρηξη. Αλλά τώρα ο Jacob Bekenstein του εβραϊκού πανεπιστημίου στην Ιερουσαλήμ έχει βρει έναν τρόπο να λύσει αυτό το πρόβλημα.
        
Οι υπερασπιστές της θεωρίας της MOND θεωρούν ότι οι δικές τους είναι μια πολύ πιο κομψή εξήγηση από τη θεωρίας της σκοτεινής ύλης. Ενώ η γνωστή, συμβατική δύναμη της βαρύτητας μεταβάλλεται αντιστρόφως ανάλογα προς το τετράγωνο της απόστασης, ο Milgrom πρότεινε ότι υπάρχει επίσης μια άλλη μορφή βαρύτητας η δύναμη της οποίας ελαττώνεται πιο αργά, μειούμενη γραμμικά με την απόσταση.
        
Στην MOND, μια ενιαία παράμετρος εξηγεί την κίνηση των αστεριών σε εκατοντάδες σπειροειδών γαλαξιών. Αυτή η παράμετρος είναι η επιτάχυνση αο, κάτω από την οποία η βαρύτητα μεταπηδά από την κανονική μορφή της στην ισχυρότερη μορφή. Η θεωρία της σκοτεινής ύλης απαιτεί διαφορετικά ποσά της ουσίας με μια διαφορετική κατανομή σε κάθε γαλαξία.
 
Στη θεωρία αυτή ο Milgrom πρότεινε ότι μια ώθηση στη βαρύτητα της συνηθισμένης ύλης είναι η αιτία αυτής της επιτάχυνσης κι όχι η σκοτεινή ύλη.
        
Για να λύσει τη διαφωνία της θεωρίας MOND με τη γενική σχετικότητα, ο Bekenstein έχει εισαγάγει διπλά πεδία. Το ένα προκαλεί τα συμβατικά φαινόμενα της βαρύτητας, ενώ το δεύτερο πεδίο χρησιμεύει ως ο χώρος για τα φαινόμενα που περιλαμβάνουν τις άλλες θεμελιώδεις δυνάμεις της φύσης - την ηλεκτρομαγνητική δύναμη και τις ισχυρές και ασθενείς πυρηνικές δυνάμεις.
        
Ο Bekenstein λέει ότι η θεωρία του είναι σύμφωνη με τη γενικά σχετικότητα, τη βαρύτητα και τη MOND. "Η θεωρία ανάγεται στη θεωρία της βαρύτητας του Einstein σε υψηλές ταχύτητες και σε επιταχύνσεις πολύ πάνω από  την τιμή αο, και στη νευτώνεια βαρύτητα στις χαμηλές ταχύτητες και σε  επιταχύνσεις πάνω από την αο,, και στην MOND για επιταχύνσεις κάτω από την αο.
       
Η νέα θεωρία επιλύει έτσι διάφορα προβλήματα με την MOND, συμπεριλαμβανομένης και της αποτυχίας της να εξηγήσει το φαινόμενο βαρυτικής εστίασης του φωτός, καθώς αυτό κάμπτεται από τη βαρύτητα των των γαλαξιακών σμηνών. "Το φως είναι πλήρως σχετικιστικό κι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αποτυγχάνει η MOND να προβλέψει τη συμπεριφορά του", εξηγεί ο Bekenstein.  "Με τη νέα σχετικιστική θεωρία, η κάμψη αποδεικνύεται σχεδόν ίδια με αυτήν που παρατηρείται."         
 
Ο Bekenstein αναφέρει ότι η θεωρία του είναι σύμφωνη με τις παρατηρήσεις του ηλιακού συστήματος και πέρα ακόμα. Με κάποιους υπολογισμούς, προβλέπει κάποια λεπτά νέα φαινόμενα που μπορεί να τροποποιήσουν τη βαρύτητα στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα. "Είναι πάρα πολύ νωρίς για να πούμε, αλλά αυτό έχει να κάνει με την ανωμαλία που συναντήσαμε στο  Pioneer - μια απροσδόκητη επιτάχυνση που βιώνεται από τα σκάφη Pioneer της NASA", συμπληρώνει.

Η θεωρία MOND ανατρέπει τη θεωρία του Νεύτωνα και Αϊνστάιν

Ένα μεγάλο τμήμα του Κόσμου, για την ακρίβεια το 23%,  φαίνεται να αποτελείται από ένα υλικό που δεν μπορούμε να δούμε. Η κυρίαρχη κοσμολογική θεωρία λέει ότι αυτή η αόρατη "σκοτεινή ύλη" κρύβεται στις καρδιές των γαλαξιών, και έτσι η επιπρόσθετη βαρύτητα της είναι αυτή που συγκρατεί τα πιο ακραία αστέρια από το να διαφύγουν από τους γαλαξίες στους οποίους βρίσκονται και γενικά κάνει τα σμήνη των γαλαξιών να φαίνονται όπως είναι.
 
Η ιστορία αυτής κρατά από το 1933, όταν ο ελβετός αστρονόμος Fritz Zwicky παρατήρησε ότι οι γαλαξίες σε ορισμένα σμήνη κινούνταν τόσο γρήγορα που τα σμήνη δεν θα πρέπει να είναι σε θέση να τους συγκρατήσουν. Για να το εξηγήσει ο Zwicky πρότεινε ότι υπάρχει μια πρόσθετη απαρατήρητη ύλη στα σμήνη που έδινε την απαραίτητη βαρυτική έλξη. Και την ονόμασε σκοτεινή ύλη.
 
Μέχρι τη δεκαετία του '70, οι αστρονόμοι συνειδητοποίησαν ότι υπήρχε ένα παρόμοιο πρόβλημα και για τους μεμονωμένους γαλαξίες: περιστρέφονταν τόσο γρήγορα που θα έπρεπε να σχίζονται. Κι εδώ, επίσης, επικαλέσθηκαν σαν αιτία της διατήρησης των γαλαξιών την σκοτεινή ύλη. Τελικά, το 1978 εισήχθη στους αστρονομικούς κύκλους επίσημα η θεωρία της σκοτεινής ύλης.
 
Έως τώρα κανείς δεν έχει λύσει το μυστήριο της σκοτεινής ύλης, αλλά πρέπει να βρίσκεται μέσα στους γαλαξίες αφού όλα τα ορατά αστέρια, οι πλανήτες και άλλα σώματα δεν έχουν αρκετή μάζα για να εξηγήσουν τις ουράνιες κινήσεις που παρατηρούμε, σύμφωνα με τη νευτώνεια βαρύτητα.
Αλλά τι γίνεται εάν ο Νεύτωνας έκανε λάθος; Είναι ένα μακροχρόνιο ζήτημα εάν ο νόμος της βαρύτητάς του - που θεωρούμε πως εξηγεί όλα τα ζητήματα, από την πτώση των μήλων έως την περιστροφή των γαλαξιών - μπορεί πραγματικά να έχει ελάττωμα. Αυτός είναι και ο ισχυρισμός ενός αυξανόμενου αριθμού φυσικών που υποστηρίζουν μια αμφισβητούμενη εναλλακτική θεωρία, την Τροποποιημένη Νευτώνεια Δυναμική, ή MOND.
 
Η θεωρία, που έχει υπερνικήσει πρόσφατα μερικά σοβαρά προβλήματα που την βασάνιζαν στην αρχή της - όπως το πώς μπορεί να ταιριάξει με τη γενική σχετικότητα - τώρα δείχνει ικανή να κάνει εκπληκτικές προβλέψεις για την εξέλιξη του σύμπαντος. Ξαφνικά, οι άνθρωποι που συνήθως χλεύαζαν τη νέα θεωρία MOND,  άρχισαν να την κοιτάζουν πιο ζεστά στις συζητήσεις τους.
Εάν η MOND είναι τελικά σωστή, θα αλλάξει τα πάντα από την άποψη της βαρύτητας και της σκοτεινής ύλης, οι οποίες υποστηρίζουν μαζί σχεδόν όλα όσα εμείς γνωρίζουμε για την αστρονομία.
Αυτό που έκανε τους φυσικούς να πάρουν σοβαρά τη MOND, ήταν μια επιστημονική δημοσίευση του 2004 από τον Jacob Bekenstein του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ. Στην εργασία του, που ήταν καρπός 20 χρόνων θεωρητικής αναζήτησης, φαίνεται να συμφιλίωνε τη MOND με τη σχετικότητα και μάλιστα έδειξε να αντέχει την πειραματική δοκιμή. Ενώ ήδη έχει πείσει διάφορες άλλες ομάδες να δουλέψουν πάνω στη θεωρία του και να εξετάσουν τις προβλέψεις της.
Τα αποτελέσματά της εργασίας του Bekenstein ήταν βαθύτερα. Είναι μια θεωρία της βαρύτητας που διατηρεί τις καλύτερες όψεις της σχετικότητας, αλλά με τροποποιήσεις που θα μπορούσαν να καταστήσουν τη σκοτεινή ύλη ξεπερασμένη.
     
Το 1981, ο φυσικός Mordehai Milgrom έπεσε επάνω στην εναλλακτική θεωρία MOND. Ήταν αρχικά στο Πανεπιστήμιο του Princeton αλλά σύντομα μετακινήθηκε προς το Ίδρυμα Weizmann κοντά στο Τελ Αβίβ, όπου μένει μέχρι σήμερα. Μάλιστα όταν πήγε στη νέα του θέση επισκέφτηκε τον Bekenstein, ο οποίος ήταν γνωστός καλύτερα για την εργασία του πάνω στην θερμοδυναμική των μαύρων οπών.
Ο Milgrom του ανέφερε την ιδέα του ότι οι γαλαξίες και τα σμήνη των γαλαξιών μπορεί να παραμείνουν άθικτα, όχι λόγω της απαρατήρητης σκοτεινής ύλης, αλλά εξ αιτίας της ίδιας της βαρύτητας, που δεν μειώνεται με την απόσταση τόσο γρήγορα όσο μας λέει ο νόμος του Νεύτωνα ότι κάνει.
Αμέσως ο Bekenstein άρχισε να δουλεύει με τον Milgrom πάνω στη θεωρία του. Το όνομα MOND αντιπαραβάλλει τη θεωρία τους με τη νευτώνεια βαρύτητα, ακόμα κι αν αυτή είχε αντικατασταθεί από τη γενική σχετικότητα του Einstein στις αρχές του 20ού αιώνα. Η θεωρία αυτή προκαλεί αίσθηση γιατί οι αστρονόμοι ακόμα χρησιμοποιούν τη νευτώνεια θεωρία της βαρύτητας για τις περισσότερες καταστάσεις. Εντούτοις, οι Milgrom και Bekenstein αντιμετώπισαν με αποτελεσματικό τρόπο και τη σχετικότητα. Κι αυτό επειδή η MOND θα έπρεπε να είναι διαφορετική αρκετά από τη σχετικότητα για να γίνει η βαρύτητα καταφανώς ισχυρότερη στα περίχωρα των γαλαξιών, όμως όχι τόσο διαφορετική, που να ερχόταν σε αντίθεση με τις πτυχές της σχετικότητας που ελέγχθηκαν στις παρατηρήσεις που φτάνουν πίσω στο 1919.
 
Το πρόβλημα της σχετικότητας
Ο Milgrom δημοσίευσε τη θεωρία του το 1983, αλλά κανένας θα μπορούσε να δει πώς να τη συμβιβάσει με το καλώς δοκιμασμένο μοντέλο του Einstein. Επίσης, φάνηκε πάρα πολύ ειδική δεδομένου ότι απλά τροποποιούσε τη βαρύτητα κάτω από μια ορισμένη δύναμη, και με αυτόν τον τρόπο άλλαζε τη συμπεριφορά της στις μεγάλες αποστάσεις. Έτσι το 1984, οι Milgrom και Bekenstein δημοσίευσαν μια άλλη εκδοχή που προσπαθούσε να εξηγήσει τη MOND ως τροποποιημένη εκδοχή της γενικής σχετικότητας. Αυτοί πήραν τη σχετικότητα και πρόσθεσαν έναν δεύτερο πεδίο βαρύτητας για να προβλέπει μια πρόσθετη βαρυτική έλξη, απαραίτητη για να συνεχίσουν να περιστρέφονται σταθερά οι γαλαξίες.
Εντούτοις υπήρχε μια εμπλοκή στη νέα θεωρία: οι διαταραχές σε αυτό το πρόσθετο πεδίο θα ταξίδευαν γρηγορότερα από την ταχύτητα του φωτός, δημιουργώντας μια διακοπή του αιτίου και του αιτιατού. Ούτε ο Milgrom ούτε ο Bekenstein ήξεραν πώς να την σταθεροποιήσουν, κι έτσι και ο δύο σταμάτησαν την αναζήτηση προς στιγμήν.
Δέκα χρόνια μετά τα πράγματα είχαν γίνει χειρότερα, με την ανακάλυψη νέων στοιχείων για την σκοτεινή ύλη. Οι αστρονόμοι εξέταζαν τον τρόπο που η βαρύτητα κάμπτει το φως καθώς περνά από τους γαλαξίες, ένα φαινόμενο που το ονόμασαν βαρυτικό εστιασμό. Κι αυτό που είδαν ήταν ότι ο βαρυτικός εστιασμός ήταν πολύ ισχυρότερος από όσο αν θεωρούσαμε ότι οι γαλαξίες είχαν τη συνηθισμένη μάζα, αλλά και σύμφωνη με αυτό που προβλέπει η γενική σχετικότητα για γαλαξίες γεμάτους με την σκοτεινή ύλη. Είτε λοιπόν οι γαλαξίες στην πραγματικότητα είχαν κρυμμένη και αόρατη σκοτεινή μάζα, είτε η MOND θα έπρεπε να προβλέπει μια επιπλέον κάμψη του φωτός.
Ο Bekenstein όμως δεν σταμάτησε. Το 1994, αυτός και ο Robert Sanders του πανεπιστημίου του Γκρόνινγκεν στην Ολλανδία απέδειξαν ότι για να εξηγηθούν όλα τα παραπάνω φαινόμενα ήταν ανάγκη η σχετικιστική έκδοση της MOND να περιέχει τουλάχιστον τρία πεδία.
 
Παγωμένα πεδία
Γύρω στο 1997, ο Sanders δημοσίευσε μια έκδοση της MOND με τρία πεδία. Το τρίτο πεδίο παρείχε ένα πρόσθετο βαρυτικό εστιασμό και ξεφορτώθηκε επίσης τα κύματα που διαδίδονταν πιο γρήγορα από το φως, αλλά και πάλι υπήρξε μια κρυμμένη δυσκολία. Το πεδίο ήταν ένα διανυσματικό πεδίο, το οποίο σε κάθε σημείο στο διάστημα έχει ένα μέτρο και μια κατεύθυνση Για να πάρει τα σωστά  αποτελέσματα εστιασμού, ο Sanders πάγωσε το διανυσματικό πεδίο έτσι ώστε να έδειχνε πάντα σε μια ορισμένη κατεύθυνση: την κατεύθυνση του χρόνου.
Στον κόσμο των τεσσάρων διαστάσεων της σχετικότητας, ο χρόνος είναι απλώς μια άλλη κατεύθυνση. Το παγωμένο πεδίο παραβίαζε την αρχή της συμμετρίας ότι ο χωρόχρονος δεν έχει καμιά προτιμητέα κατεύθυνση.
Έτσι, μέχρι το 2003 δεν προχωρούσε η θεωρία, όταν τελικά ο Bekenstein βρήκε μια λύση στο πρόβλημα. Να ξεπαγώσει την κατεύθυνση του διανυσματικού πεδίου στη θεωρία του Sanders, αλλά να έχει τη σωστή κατεύθυνση. Κι αυτό δεν αντίκειται στους κανόνες της σχετικότητας για το πεδίο, εφ' όσον δεν κλειδώνεται αυτή η συμπεριφορά εκ των προτέρων.
Το διανυσματικό πεδίο του Bekenstein είναι ελεύθερο να δείχνει σε οποιαδήποτε κατεύθυνση, αλλά αυτό θα τείνει να ευθυγραμμιστεί στη διεύθυνση του χρόνου μέσω των αλληλεπιδράσεεων του με τα άλλα πεδία.  .
Εδώ επιτέλους έφτασε ο Bekenstein σε μια έκδοση της θεωρίας MOND σε  αρμονία με τα καθιερωμένα τμήματα σχετικότητας, ακόμα όμως διαφορετική που να καθιστά περιττή την σκοτεινή ύλη. Ο Bekenstein την ονόμασε Θεωρία Διανυσματικού Βαθμωτού τένσορα, ή TeVeS, από τα τρία είδη πεδίων που υιοθέτησε. Το πεδίο τένσορας, από τη γενική σχετικότητα, περιγράφει τη συνηθισμένη βαρύτητα που προκύπτει από τον καμπύλο χωρόχρονο. Το βαθμωτό πεδίο δίνει στη βαρύτητα την πρόσθετη ισχύ στα περίχωρα των γαλαξιών. Το διανυσματικό πεδίο ενισχύει τον βαρυτικό εστιασμό. Η θεωρία τελικά είχε μια σχετικιστική άποψη
"Κάποτε η MOND ήταν για μένα μια λανθασμένη θεωρία", λέει ο αστροφυσικός Pedro Ferreira του πανεπιστημίου της Οξφόρδης. "Όταν όμως απέκτησε ένα σχετικιστικό πλαίσιο με την εργασία του Bekenstein, τότε κάτι άλλαξε στο μυαλό μου". 
Μάλιστα τώρα διάφορες ομάδες χρησιμοποιούν τη παραπάνω θεωρία για να κάνουν κοσμολογικές προβλέψεις. Ο Ferreira εργάζεται δε πάνω σε μια έρευνα, με την καθοδήγηση του Κωνσταντίνου Σκορδή του Perimeter Ινστιτούτου στο Βατερλώ του Οντάριο, για να δει πώς γίνεται η μεγάλης κλίμακας δομή του σύμπαντος κάτω από τη θεωρία TeVeS.
Η θεωρία αυτή του Bekenstein, λύνει και ένα θεμελιώδες πρόβλημα στην κοσμολογία για την ύλη των γαλαξιών, που συμπεριλαμβάνει και την σκοτεινή ύλη. Όπως γνωρίζουμε οι γαλαξίες θεωρούνται ότι έχουν διαμορφωθεί από σχετικά πυκνούς θύλακες ύλης αμέσως μετά το big bang. Η καθιερωμένη εξήγηση για το τι κράτησε τους θύλακες μαζί για πολύ χρόνο ήταν η σκοτεινή ύλη. Όμως στη θεωρία του Bekenstein, εντούτοις, οι θύλακες της ύλης επιζούν ακόμη και χωρίς τη σκοτεινή ύλη.
Τέλος, το 2005 μια άλλη ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Groningen στην Ολλανδία, κάτω από τον Robert Sanders, προχώρησε τη θεωρία του Bekenstein αλλά με δύο βαθμωτά πεδία που αλλάζουν τη βαρύτητα αντί για ένα πεδίο. Οι κυματισμοί στο δεύτερο πεδίο προκαλούν ένα είδος σκοτεινής ύλης
Πειραματική επιβεβαίωση
Για μια πειραματική δοκιμασία της θεωρίας του Bekenstein, οι αστροφυσικοί - σαν τον Κωνσταντίνο Σκορδή - εξέτασαν το 2005 το Κοσμικό Υπόβαθρο Μικροκυμάτων, την ακτινοβολία που είχε εκπεμφθεί από την καυτή ύλη, περίπου, σε εκείνη την εποχή στην ιστορία του σύμπαντος. Μπορούμε να ανιχνεύσουμε αυτήν την εξασθενημένη ακτινοβολία σε όλο τον ουρανό, αλλά δεν είναι ομοιόμορφη, μερικές περιοχές της είναι ελαφρώς φωτεινότερες από κάποιες άλλες, και αυτές οι μεταβολές αντιστοιχούν εκεί όπου τα κύματα κάνουν την ύλη σε μερικές περιοχές πυκνότερη ή αραιότερη. Σύμφωνα με τα πειράματα, η σχετικιστική θεωρία της MOND δίνει αποτελέσματα που συμφωνούν πολύ καλά με τις  μετρήσεις του Μικροκυματικού Κοσμικού Υποβάθρου στα χαμηλής συχνότητας κύματα. Βεβαίως υπάρχει μια διαφορά στα υψηλής συχνότητας κύματα (δίνει η θεωρία λιγότερα κύματα). Οι αστροφυσικοί πιστεύουν  ότι αυτό ίσως οφείλεται στις μη ακριβείς μετρήσεις και έτσι δεν είναι σαφές ότι η θεωρία του Bekenstein είναι σε διαφωνία με αυτές. Κάποιες μελλοντικές αποστολές όπως είναι το διαστημικό σκάφος Planck της ESA, που σχεδιάζεται να πετάξει το 2007, θα είναι σε θέση να μετρήσει το μικροκυματικό υπόβαθρο με πολύ υψηλή ακρίβεια και έτσι πρέπει να λυθεί η ασάφεια.
Οι σκεπτικιστές όμως υποστηρίζουν ότι είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει κάποιος τις ιδέες των φυσικών για τη νευτώνεια βαρύτητα και την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης. Και για την ανακάλυψη της τελευταίας σχεδιάζονται αρκετά πειράματα. Μόνο στις ΗΠΑ τρέχουν τώρα ή ετοιμάζονται για την επόμενη πενταετία περίπου 20 πειράματα, που θέλουν να ανιχνεύσουν σωματίδια σκοτεινής ύλης. Μια ομάδα δουλεύει το πρόγραμμα Cryogenic Dark Matter Search II, που ψάχνει για μικρούς κυματισμούς σε κρυστάλλους πυριτίου από την αλληλεπίδραση τους με σωματίδια σκοτεινής ύλης. Αν σε κάποιο πείραμα από αυτά ανιχνευτεί άμεσα σκοτεινή ύλη σε ικανοποιητικό αριθμό, τότε καταρρέει η νέα θεωρία MOND. Έως τότε η MOND θα παραμένει ένα αγκάθι για την καθιερωμένη αστροφυσική.
 
Η MOND είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί
Αλλά που μπορούμε να ψάξουμε για μια Τροποποιημένη Νευτώνεια Δυναμική (MOND);
Ακόμα και στο ηλιακό σύστημά μας. Από την αρχή της δεκαετίας του '80, τα διαστημόπλοια Pioneer 10 και 11 της NASA έχουν μετακομίσει στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Και μας έχει προβληματίσει το γεγονός ότι αυτά τα δύο σκάφη έχουν επιβραδυνθεί γρηγορότερα από όσο προβλέπει ο νόμος του Νεύτωνα. Η αιτία αυτής του "φαινομένου Pioneer" συζητείται αρκετά, αλλά ο ρυθμός της επιβράδυνσης είναι αυτό που αναμένεται εάν η θεωρία του Jacob Bekenstein ήταν σωστή. Ακόμα, οι περισσότεροι φυσικοί δεν θα δεχτούν την τροποποιημένη εξήγηση της βαρύτητας εκτός και αν ένα ειδικό πρόγραμμα - μια διαστημική αποστολή -  επιβεβαιώσει ότι για το φαινόμενο του Pioneer φταίει η θεωρία MOND.
Επίσης, η θεωρία MOND μπορεί να εξεταστεί πιο σίγουρα μέσω του προγράμματος διαστημικού συμβολομέτρου με λέιζερ της NASA και της ESA (LISA), που έχει με σκοπό να ψάξει για τα βαρυτικά κύματα - οι κυματισμοί που δημιουργούνται στον χωρόχρονο από κατακλυσμιαία γεγονότα, όπως είναι η σύγκρουση των αστεριών νετρονίων. Το 2008, μια αποστολή που λέγεται LISA Pathfinder θα φτάσει σε πολύ μεγάλες τροχιές γύρω από τη Γη, φέροντας μαζί της τις συσκευές, που ανιχνεύουν πολύ μικρές επιταχύνσεις.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι στέλνοντας τον Pathfinder σε ένα σημείο στο διάστημα, όπου η βαρύτητα της Γης και του Ήλιου ισορροπούν ακριβώς, εκεί όπου οι βαρυτικές δυνάμεις του Νεύτωνα και του Αϊνστάιν γίνονται μηδέν. Σύμφωνα με τον Bekenstein, εντούτοις, πρέπει ακόμα να υπάρχει μια μικρή δύναμη. Δεν είναι εν τούτοις καθαρό αν ο ανιχνευτής θα είναι αρκετά ευαίσθητος για να ανιχνεύσει αυτήν την δύναμη, αλλά εάν θα την ανιχνεύσει, τότε θα είναι μια νίκη της MOND.
Η κύρια αποστολή LISA είναι για το 2015 και αναμένεται επίσης να ρίξει φως στην MOND, αν συλλάβει τα κύματα της βαρύτητας. Αντίθετα από τα βαρυτικά κύματα στη γενική σχετικότητα, τα βαρυτικά κύματα στη θεωρία του Bekenstein κινούνται πιο αργά από το φως, επειδή ένα από τα πρόσθετα πεδία τα επιβραδύνει. Εάν τα πειράματα της αποστολής LISA διαπιστώσουνι ότι τα κύματα πράγματι κινούνται πιο αργά από το φως, το γεγονός αυτό θα ήταν ισχυρό στοιχείο ότι η MOND είναι στη σωστή τροχιά.
 
Οι αντίπαλες θεωρίες της MOND
Φυσικά η MOND  δεν είναι και η μόνη εναλλακτική θεωρία της βαρύτητας. Άλλες προτεινόμενη ιδέες για την αντικατάσταση των ήδη γνωστών είναι:
1. Η θεωρία των Brans-Dicke  (1961). Ο Carl Brans του Πανεπιστημίου του Σικάγο και ο Robert Dicke του Πρίνσετον υπέθεσαν ότι η σταθερά της βαρύτητας της γενικής σχετικότητας εξαρτάται από ένα επιπρόσθετο βαθμωτό πεδίο. Η δύναμη της βαρύτητας μεταβάλλεται στο χρόνο και στο χώρο σύμφωνα με την  ισχύ αυτού του πεδίου.
2. Η θεωρία των Joel Brownstein και John Moffat στο Perimeter Ινστιτούτο για τη θεωρητική φυσική στο Waterloo του Οντάριο (2005). Στη θεωρία τους (Διανυσματικός Βαθμωτός Τένσορας Βαρύτητας) οι κβαντικές διακυμάνσεις αλλάζουν την ισχύ της βαρύτητας από μέρος σε μέρος, που προκαλεί αποτελέσματα σαν τη MOND.
3. Ο Robert Sanders του πανεπιστημίου του Γκρόνινγκεν στην Ολλανδία,  περιέγραψε μια θεωρία  το 2005), που προχωρά περισσότερο το μοντέλο της MOND, που είναι σχετικιστικό σαν του Bekenstein, αλλά με με δύο βαθμωτά πεδία αντί για ένα. Οι δονήσεις στο δεύτερο πεδίο προκαλούν ένα είδος σκοτεινής ύλης.

Το μυστήριο των χαμένων μίνι-γαλαξιών

<Η τοπική ομάδα των γαλαξιών
 
Χιλιάδες μικροσκοπικοί γαλαξίες δορυφόροι περιτριγυρίζουν τον Γαλαξία μας. Για τους αστρονόμους είναι ένα άπιαστο όνειρο να ταιριάξουν απόλυτα την παρουσία τους, με το τι λένε τα καθιερωμένα μοντέλα για το πως πρέπει να είναι η κοσμική γειτονιά του Γαλαξία μας. Δυστυχώς, είναι ένα όνειρο με περισσότερους από έναν τρόπους εξήγησης και η πραγματικότητα θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετική.
 
“Βλέπουμε όμως μόλις 25 τέτοιους άτακτους δορυφόρους γύρω από τα ‘προάστια’ του Γαλαξία μας. ή μόνο το 1% περίπου από τον προβλεπόμενο αριθμό των δορυφόρων γαλαξιών," λέει ο Pavel Kroupa του Πανεπιστημίου της Βόννης. "Είναι η πιο καθαρή περίπτωση κατά την οποία μπορούμε να δούμε ότι υπάρχει κάτι στραβό με το μοντέλο μας για την προέλευση των γαλαξιών."
Δεν είναι μόνο η εμφανής έλλειψη όλου του αριθμού των γαλαξιών που προκαλεί κατάπληξη. Σε ένα συνέδριο στις αρχές του τρέχοντος έτους η γερμανική πόλη Bad Honnef, ο Pavel Kroupa και οι συνάδελφοί του, παρουσίασε μια ανάλυση της θέσης και της κίνησης των γνωστών δορυφόρων γαλαξιών. Ανέφερε ότι οι περισσότεροι από τους γαλαξίες στρέφονται γύρω από το Γαλαξία με ένα απροσδόκητο τρόπο και ότι, στο σύνολό τους, τα αποτελέσματά τους έρχονται σε αντίθεση με την κυρίαρχη κοσμολογία. Υπάρχει "μόνο ένας τρόπος" για να εξηγήσει τα αποτελέσματα, λέει ο Kroupa: "Η βαρύτητα πρέπει να είναι ισχυρότερη από ότι είχε προβλεφθεί από τον Νεύτωνα."
 
Η αμφισβήτηση της περιγραφής της βαρύτητας του Νεύτωνα είναι αμφιλεγόμενη. Αλλά ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται η αλήθεια, οι δορυφόροι γαλαξίες του Γαλαξία μας έχουν γίνει το τελευταίο πεδίο μάχης μεταξύ των υποστηρικτών της σκοτεινής ύλης και των θεωριών της τροποποιημένης βαρύτητας.
Η καθιερωμένη εικόνα του σύμπαντος προέρχεται μετά από πολλές δεκαετίες παρατηρήσεων. Ισχυρίζεται ότι η ορατή ύλη – τα αστέρια και οι πλανήτες – συνοδεύεται από μία αόρατη και ψυχρή σκοτεινή ύλη έξι ή επτά φορές περισσότερη από την ορατή.  Κανείς δεν ξέρει από τι είναι κατασκευασμένη η σκοτεινή ύλη, αλλά η ύπαρξή της έχει τεκμηριωθεί από το γεγονός ότι συγκρατούνται τα αστέρια μέσα στους στο σπειροειδείς γαλαξίες παρόλο που κινούνται με μια ιλιγγιώδη ταχύτητα. Δεν υπάρχει αρκετή κανονική ύλη εκεί για να τα συγκρατεί, έτσι η επιπλέον βαρυτική έλξη παρέχεται από μεγάλα ποσά σκοτεινής ύλης που εμποδίζει τα αστέρια να φύγουν μακριά στο διάστημα.
Η σκοτεινή ύλη πιστεύεται επίσης πως έχει διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαμόρφωση του πρώιμου σύμπαντος. Στον απόηχο του big bang, η σκοτεινή αυτή ουσία άρχισε να σχηματίζει μεγάλες συγκεντρώσεις κάτω από τη δύναμη της βαρύτητας, επειδή η έλλειψη της αλληλεπίδρασης της σκοτεινής ύλης με το φως σήμαινε ότι δεν ιονιζόταν από την ακτινοβολία του big-bang. Αργότερα, η κανονική αέρια ύλη βρέθηκε μέσα σε αυτή την συγκέντρωση της σκοτεινής ύλης – που ονομάστηκε άλως της σκοτεινή άλως – όπου ‘έπηξε’ σχηματίζοντας αστέρια και τους ορατούς γαλαξίες.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτού του σεναρίου για τη σκοτεινή ύλη είναι ότι η άλως σε όλα τα μεγέθη έχει την ίδια μορφή. Σύμφωνα με το καθιερωμένο μοντέλο της κοσμολογίας, μία πολύ μεγάλη άλως (ή φωτοστέφανος) – όσο αυτή που δημιούργησε τον Γαλαξία μας – θα πρέπει να περιβάλλεται από χιλιάδες μίνι φωτοστέφανα, τα οποία θα πρέπει να έχουν φτιάξει άλλους πιο μικρούς γαλαξίες δορυφόρους.
Γιατί λοιπόν να μην βλέπουμε αυτούς τους μίνι δορυφόρους; Θα μπορούσε να οφείλεται  απλά στο ότι οι περισσότεροι από τους γαλαξίες δορυφόρους περιέχουν μόνο μερικές χιλιάδες αστέρια και εξ αιτίας της εξασθενημένης τους ακτινοβολίας είναι εξαιρετικά δύσκολο να τους δούμε.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι δεν είναι αυτονόητο για το ανθρώπινο μάτι ότι μια ομάδα  άστρων στον ουρανό που φαίνονται μαζί, είναι πράγματι στον ίδιο χώρο και όχι απλώς σε ευθυγράμμιση και σε πολύ διαφορετικές αποστάσεις. Αυτό σημαίνει ότι για να καταλάβουμε περί τίνος πρόκειται απαιτούνται καλές τεχνικές αναζήτησης και λεπτομερείς αναλύσεις σχετικά με τα χρώματα των άστρων, ώστε να μας δώσουν σχετικές αποστάσεις και το είδος τους – μια επίπονη και δαπανηρή επιχείρηση.
Ωστόσο, ο ρυθμός της ανακάλυψης γαλαξιών δορυφόρων έχει ενισχυθεί κατά τα τελευταία πέντε χρόνια μετά από από μια λεπτομερή έρευνα από το Sloan Digital Sky Survey (SDSS). Υπ’ όψιν ότι μόνον εννέα δορυφόροι ανακαλύφθηκαν τα 30 τελευταία χρόνια πριν από SDSS, και από τότε έχουν βρεθεί άλλοι 15. Ο μεγαλύτερος είναι διαμέτρου περίπου 1000 έτη φωτός – λιγότερο από το 1 τοις εκατό της διαμέτρου του δίσκου του Γαλαξία μας – και ο μικρότερος περίπου 150 έτη φωτός. Παρά την πρόοδο αυτή, ο συνολικός αριθμός των δορυφόρων είναι γνωστό πως υπολείπεται κατά πολύ από αυτόν που είχε προβλέψει η θεωρία της ψυχρής σκοτεινής ύλης.
Όμως το πρόβλημα των χαμένων δορυφόρων δεν είναι το μοναδικό. Έχει διαπιστωθεί ότι ένα υψηλό ποσοστό των γαλαξιών φαίνεται να περιορίζονται σε ένα επίπεδο κάθετο προς τον δίσκο του Γαλαξία μας. Επιπλέον, οι περισσότεροι από τους γαλαξίες στρέφονται γύρω από τον Γαλαξία μας προς την ίδια κατεύθυνση. Αυτό είναι εντελώς ασύμβατο με το μοντέλο της σκοτεινής ύλης του σχηματισμού του Γαλαξία. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι οι δορυφόροι θα πρέπει να είναι μάλλον σαν ένα σμήνος από μέλισσες, που διακινούνται σε τυχαίες τροχιές και να κατανέμονται σε ένα σφαιρικό κέλυφος γύρω από τον γαλαξία μας.
Εάν η προέλευση των γαλαξιών δορυφόρων του Γαλαξία μας δεν μπορεί να εξηγηθεί από το μοντέλο της σκοτεινής ύλης, τότε από πού προέρχονται; Μήπως η προέλευση τους μπορεί να βρεθεί σε μια μακριά ουρά από αέριο υλικό και άστρα, δηλαδή μέσα στο Ρεύμα του Μαγγελάνου, το οποίο αποσπάστηκε βιαίως από το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου από την βαρύτητα που εξάσκησε ο Γαλαξίας μας;

Παλιρροϊκοί νάνοι γαλαξίες

Τα εν λόγω αποτελέσματα της παλίρροιας ήταν πολύ πιο συνηθισμένα κάπου 10 έως 12 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, όταν γεννήθηκε η Γαλαξίας μας, επειδή οι γαλαξίες τότε ήταν πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι σήμερα. Ο Pavel Kroupa υποστηρίζει ότι η βαρύτητα του νεαρού Γαλαξία διέσπασε το αέριο από ένα διερχόμενο γαλαξία για να σχηματίσει αρχαίους "παλιρροϊκούς νάνους γαλαξίες", που κατέληξαν ως δορυφόροι γαλαξίες. "Όπως το Ρεύμα του Μαγγελάνου, τέτοιοι γαλαξίες θα σχηματίζουν φυσικά ένα  επίπεδο ρεύμα και θα μοιράζονται την ίδια κίνηση," λέει ο Kroupa.
Φαίνεται λοιπόν μια τακτοποιημένη λύση. Αλλά αυτή η ιδέα των δορυφόρων ότι είναι αρχαίοι παλιρροϊκοί νάνοι εγείρει κι ένα άλλο ζήτημα. Οι μετρήσεις των ταχυτήτων των άστρων στο εσωτερικό των γαλαξιών δείχνουν ότι αυτά στρέφονται στους γαλαξίες πολύ γρήγορα – τόσο γρήγορα που θα έπρεπε να φύγουν μακριά στον απομακρυσμένο διαγαλαξιακό χώρο.
Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα που οι αστρονόμοι βρίσκουν στους σπειροειδείς γαλαξίες και εξ αιτίας του εισήγαγαν την θεωρία της σκοτεινής ύλης για να δικαιολογήσουν την ύπαρξη των άστρων μέσα στους γαλαξίες. "Το πρόβλημα είναι ότι η επίδραση της σκοτεινής ύλης δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση των  παλιρροϊκών νάνων γαλαξιών," λέει ο Kroupa. Ο λόγος έχει να κάνει με το διαφορετικό τρόπο που συμπεριφέρονται η συνηθισμένη και η σκοτεινή ύλη όταν οι γαλαξίες αλληλεπιδρούν ή συγκρούονται.
Αυτές οι διαφορές είναι πιο εμφανείς σε ένα ουράνιο αντικείμενο, το σμήνος Bullet, που σχηματίστηκε όταν συγκρούστηκαν δύο διαφορετικά σμήνη γαλαξιών. Εικόνες που έχουν ληφθεί από το Παρατηρητήριο ακτίνων-Χ Chandra αποκαλύπτουν ότι όταν τα σμήνη συγκρούστηκαν, τα δύο τεράστια νέφη αερίου συγκρούστηκαν  και αυτά και φυσικά επιβραδύνθηκαν. Όμως χάρτες της κατανομής της μάζας δείχνουν ότι τα δύο σμήνη της σκοτεινής ύλης διαπέρασαν το ένα μέσα από το άλλο και έφυγαν ανεπηρέαστα, αφήνοντας πίσω την συνηθισμένη ύλη.
Ο Kroupa υπολογίζει πως η σκοτεινή ύλη και η συνηθισμένη ύλη θα είχαν διαχωριστεί με παρόμοιο τρόπο, όταν σχηματίστηκαν οι παλιρροϊκοί νάνοι γαλαξίες. Αυτό όμως παρουσιάζει ένα αίνιγμα: δεδομένα από την ιλιγγιώδη ταχύτητα των άστρων στους δορυφόρους γαλαξίες  "φωνάζουν” για σκοτεινή ύλη", πιστεύει ο Kroupa, "αλλά όλα τα άλλα στοιχεία λένε ότι αυτοί οι γαλαξίες δεν μπορούν να περιέχουν ενδεχομένως σκοτεινή ύλη".

Ένας νέος τροποποιημένος νόμος της βαρύτητας η λύση;

Και πώς είναι δυνατόν λοιπόν να εξηγηθούν οι ανώμαλα γρήγορες ταχύτητες των άστρων  μέσα στους παλιρροϊκούς νάνους γαλαξίες; Η μόνη απάντηση, εξηγεί ο Kroupa, είναι η τροποποίηση της βαρύτητας. Ο ίδιος ευνοεί μια εναλλακτική λύση για την σκοτεινή ύλη γνωστή ως Τροποποιημένη Νευτώνεια Δυναμική, ή MOND, η οποία επινοήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από τον Mordehai Milgrom. Η θεωρία MOND λέει ότι κάτω από μια συγκεκριμένο επιτάχυνση, η βαρύτητα είναι ισχυρότερη από το νόμο του Νεύτωνα. Έτσι, επειδή τα αστέρια κινούνται κατά μήκος των εξωτερικών άκρων των σπειροειδών γαλαξιών δέχονται μια επιτάχυνση χαμηλότερη από εκείνη του εσωτερικού τμήματος του γαλαξία, οπότε αυτοί θα δέχονται λίγο πιο έντονη δύναμη βαρύτητας από ό,τι θα περίμενε κανείς βάσει του Νεύτωνα. Με μια απλή φόρμουλα, ο Milgrom μπορεί να εξηγήσει την κίνηση των άστρων σε κάθε σπειροειδή γαλαξία, για τους οποίους έχουμε κάνει μετρήσεις ταχύτητας.
Η MOND είναι μια λογική εναλλακτική λύση για την σκοτεινή ύλη. Ωστόσο, είναι δύσκολο να βρούμε συνθήκες υπό τις οποίες τα δύο σενάρια προβλέπουν διαφορετικά αποτελέσματα. Τώρα όλα αυτά θα μπορούσαν να αλλάξουν. Ο Milgrom πιστεύει ότι η αποτυχία του μοντέλου της σκοτεινής ύλης για την πρόβλεψη των αριθμών, την τοποθεσία και τις ταχύτητες των γαλαξιών δορυφόρων του Γαλαξία μας είναι μια σημαντική παρατήρηση. "Είναι η πιο καθαρή κατάσταση, εκεί όπου η MOND επιτυγχάνει και η σκοτεινή ύλη αποτυγχάνει να εξηγήσει τα πράγματα," λέει.
Ο James Binney στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε πλήρη αντίθεση με τον Milgrom, ισχυρίζεται ότι το πρόβλημα των δορυφόρων γαλαξιών ενισχύει το σενάριο της σκοτεινής ύλης. "Αυτή είναι πράγματι η πιο καθαρή κατάσταση κατά την οποία πετυχαίνει η σκοτεινή ύλη," λέει.

Σκοτεινοί γαλαξίες

Πώς όμως μπορούν οι υπέρμαχοι της MOND και της σκοτεινής ύλης να έχουν τόσο διαμετρικά αντίθετες ερμηνείες της ίδιας παρατηρήσεις;
Σύμφωνα με τον James Binney, θα πρέπει να εξετάσουμε τις λεπτομέρειες του σεναρίου της σκοτεινής ύλης  για τον σχηματισμό γαλαξιών. Στον απόηχο του Big Bang, οι κβαντικές διακυμάνσεις στον χωροχρόνο οδήγησαν ορισμένες περιοχές του Κόσμου να γεμίσουν με ύλη και άλλες να είναι γεμάτες κενά. Τα κενά επεκτάθηκαν γρηγορότερα από ότι οι πυκνές περιοχές, η επέκταση των οποίων συγκρατείται από τη βαρύτητα της ύλης που περιείχε.
Καθώς τα κενά απλώνονταν και συνδέονταν μεταξύ τους, πίεζαν την σκοτεινή ύλη και την συνηθισμένη ύλη σε φύλλα και ρεύματα. "Το βλέπουμε αυτό στην κατανομή των γαλαξιών," λέει ο Binney. Το σύμπαν μοιάζει σαν το "ελβετικό τυρί" με συγκεντρώσεις των γαλαξιών που χωρίζονται από τεράστια κενά.
Ο ίδιος βλέπει πως αυτή η διαδικασία να συμπιέζεται η ύλη σε φύλλα και ρεύματα ενεργεί και στην κλίμακα του Γαλαξία μας: η σκοτεινή ύλη θα είχε ξεχυθεί  μέσα στο Γαλαξία σε ορισμένες τροχιές. Έτσι ο Binney θεωρεί ότι είναι απολύτως φυσικό να παρατηρούμε τους γαλαξίες δορυφόρους σε μεγάλο βαθμό να περιορίζονται σε ένα μόνο επίπεδο και με τις ταχύτητες τους να σχετίζονται. "Οι ιδιότητές τους εξηγούνται απόλυτα μέσα στο σενάριο περί σκοτεινής ύλης," λέει.
Αλλά εάν το μοντέλο της σκοτεινής ύλης συμφωνεί με τις θέσεις και την κίνηση των γαλαξιών δορυφόρων, γιατί βλέπουμε μόνο το 1 τοις εκατό του αριθμού που θα περιμέναμε; Ο Binney δεν βλέπει και σε αυτό κανένα πρόβλημα. Λέει ότι οι γαλαξίες που δεν βλέπουμε είναι απλά πάρα πολύ εξασθενημένοι για να μπορούμε να τους ανιχνεύσουμε ακόμη. Ή μπορεί να αποτελούνται αποκλειστικά από σκοτεινή ύλη με αέριο που δεν επαρκεί για να δημιουργεί αστέρια, προσθέτει.
Πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι ο αριθμός των πολύ εξασθενημένων γαλαξιών δορυφόρων που μπορεί να ανακαλυφθούν είναι χιλιάδες.
Αλλά δεν είναι σαφές πώς οι γαλαξίες με τις τεράστιες συγκεντρώσεις τους από αέριο και σκοτεινή ύλη μπορεί να είναι χωρίς άστρα. Η καταστολή του σχηματισμού νέων άστρων περιλαμβάνει πολύπλοκους μηχανισμούς που είναι δυσνόητοι. "Είναι η αχίλλειος πτέρνα του μοντέλου της σκοτεινής ύλης," παραδέχεται ο Binney. Αλλά αυτό σημαίνει ότι έχουν ακόμη πολλά να γίνουν προκειμένου να συμπληρωθεί το μοντέλο. "
Οι Milgrom και Kroupa δεν έχουν πειστεί. Υποστηρίζουν ότι ο μηχανισμός που εμποδίζει την ύπαρξη των άστρων είναι το μοιραίο ελάττωμα στο μοντέλο της σκοτεινής ύλης. Αντιμετωπίζουν μια δυσκολία να πείσουν τους άλλους, όμως: η πλειοψηφία των αστρονόμων είναι προσκολλημένη στην σκοτεινή ύλη και δεν θα πετάξει μια εργασία  περισσότερο από 30 χρόνια τώρα ελαφρά τη καρδία. Η αλήθεια είναι, λέει ο Binney, ότι τόσο η σκοτεινή ύλη όσο και η MOND είναι ελλιπείς με τον δικό τους τρόπο η κάθε μία.
Τι λοιπόν θα χρειαστεί η κάθε πλευρά για να δικαιολογήσει την θεωρία της; Η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στη χαρτογράφηση της βαρύτητας στις παρυφές του Γαλαξία μας. Αν κάνουμε όλο και πιο λεπτομερείς χάρτες της κίνησης όλων των ορατών δορυφόρων γαλαξιών και των σφαιρικών σμηνών, τότε θα πρέπει να συμπεράνουμε την παρουσία όλων των δορυφόρων γαλαξιών που είναι πολύ εξασθενημένοι για να τους δούμε. Αν αποδειχθεί ότι πράγματι υπάρχουν χιλιάδες εξαιρετικά εξασθενημένοι δορυφόροι, όπως προβλέπει το μοντέλο της σκοτεινής ύλης, τότε οι υπέρμαχοι της σκοτεινής ύλης θα έχουν δίκιο. Αν όχι, τότε η σκοτεινή ύλη μπορεί να έχει σκοντάψει πριν από το φίνις.
Δίχως κανένα τέτοιου είδους χάρτη βαρύτητας, και οι δύο πλευρές θα αποτυχαίνουν να μας πείσουν. Για τώρα, τα περίχωρα του Γαλαξία παραμένουν ένα μακρινό πεδίο μάχης ανάμεσα σε δύο μεγάλες θεωρίες για τον Κόσμο μας.
Πηγή: New Scientist
------------
Η MOND  δεν είναι και η μόνη εναλλακτική θεωρία της βαρύτητας. Άλλες προτεινόμενη ιδέες για την αντικατάσταση της ήδη γνωστής Νευτώνειας θεωρίας είναι:
1. Η θεωρία των Brans-Dicke  (1961). Ο Carl Brans του Πανεπιστημίου του Σικάγο και ο Robert Dicke του Πρίνσετον υπέθεσαν ότι η σταθερά της βαρύτητας της γενικής σχετικότητας εξαρτάται από ένα επιπρόσθετο βαθμωτό πεδίο. Η δύναμη της βαρύτητας μεταβάλλεται στο χρόνο και στο χώρο σύμφωνα με την  ισχύ αυτού του πεδίου.
2. Η θεωρία των Joel Brownstein και John Moffat στο Perimeter Ινστιτούτο για τη θεωρητική φυσική στο Waterloo του Οντάριο (2005). Στη θεωρία τους (Διανυσματικός Βαθμωτός Τένσορας Βαρύτητας) οι κβαντικές διακυμάνσεις αλλάζουν την ισχύ της βαρύτητας από μέρος σε μέρος, που προκαλεί αποτελέσματα σαν τη MOND.
3. Ο Robert Sanders του πανεπιστημίου του Γκρόνινγκεν στην Ολλανδία,  περιέγραψε μια θεωρία  το 2005), που προχωρά περισσότερο το μοντέλο της MOND, που είναι σχετικιστικό σαν του Bekenstein, αλλά με με δύο βαθμωτά πεδία αντί για ένα. Οι δονήσεις στο δεύτερο πεδίο προκαλούν ένα είδος σκοτεινής ύλης.

H σκοτεινή ενέργεια εξαφανίζει το Σύμπαν

dark-matterΝέα ενδιαφέρουσα, αλλά δυσοίωνη, κοσμολογική θεωρία για το μέλλον του Κόσμου.
 
H σκοτεινή ενέργεια «καταπίνει» τους γαλαξίες σύμφωνα με τη νέα θεωρία
 
Μια νέα θεωρία για το μέλλον του Σύμπαντος αναπτύσσεται μετά από ευρήματα που εντόπισε διεθνής ερευνητική ομάδα. Ερευνητές από την Βρετανία και την Ιταλία εντόπισαν στοιχεία που δείχνουν ότι η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια «καταπίνει» την επίσης μυστηριώδη σκοτεινή ύλη μετατρέποντας έτσι το Σύμπαν «σε ένα γιγάντιο, άδειο και απολύτως βαρετό κόσμο» όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Αόρατη
Το μυστήριο της σκοτεινής ύλης χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, όταν οι αστρονόμοι αντιλήφθηκαν ότι η μάζα και η βαρύτητα των σωμάτων που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν είναι αρκετή για να εξηγηθεί η κίνηση των γαλαξιών.Έκτοτε έχει υπολογιστεί ότι η κανονική ύλη -από τους πλανήτες και τα άστρα μέχρι τους γαλαξίες- δεν αντιστοιχεί παρά μόνο στο 16% της ύλης στο Σύμπαν, ενώ το υπόλοιπο 84% αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη.
Η σκοτεινή ύλη γίνεται αντιληπτή λόγω της βαρυτικής της επίδρασης στους γαλαξίες, οι επιστήμονες όμως δεν έχουν ιδέα από τι αποτελείται. Γνωρίζουν πάντως ότι δεν εκπέμπει, δεν ανακλά και δεν διαθλά την ακτινοβολία, γι’ αυτό και είναι κυριολεκτικά αόρατη.
 
Η άγνωστη υπερ-δύναμη
Στις αρχές του 20ου αιώνα δειλά δειλά έκαναν την εμφάνιση τους κάποιες μελέτες που έκαναν λόγο για διαστολή του Σύμπαντος ώσπου ήρθε ο Εντουιν Χαμπλ στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και απέδειξε την συνεχιζόμενη διαστολή αλλάζοντας άρδην τα κοσμολογικά δεδομένα. Στη συνέχεια και για περίπου έξι δεκαετίες οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούσαν ότι η διαστολή του Σύμπαντος επιβραδύνεται.
Οι θιασώτες αυτής της άποψης πίστευαν ότι στις κολοσσιαίες κοσμικές κλίμακες η βαρύτητα είναι εκείνη η φυσική αλληλεπίδραση που υπερισχύει. Και καθώς η βαρύτητα είναι πάντα ελκτική, από τη στιγμή της δημιουργίας του και μετά, από τη στιγμή δηλαδή που η Μεγάλη Έκρηξη γέννησε τον ίδιο το χώρο και το χρόνο, η διαστολή του επιβραδύνεται. Γι’ αυτό, όταν ξεκίνησε στα 1987 το διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα Supernova Cosmology Project, ο βασικός του στόχος ήταν να υπολογίσει, μέσα από την ανίχνευση συγκεκριμένων σουπερνόβα εκρήξεων, αυτόν ακριβώς το ρυθμό επιβράδυνσης της διαστολής του.
Λίγα χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 1995, μία δεύτερη ερευνητική ομάδα, η High Z Supernova Team, μπήκε στο παιχνίδι. Τα αποτελέσματα των δύο ερευνητικών ομάδων που ανακοινώθηκαν επίσημα τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 1998 άφησαν τη διεθνή επιστημονική κοινότητα «με το στόμα ανοιχτό»! Γιατί η ανάλυση των δεδομένων, αντί απλά να οδηγήσει στον υπολογισμό του ρυθμού επιβράδυνσης της διαστολής του Σύμπαντος με περισσότερη ακρίβεια, όπως όλοι περίμεναν, οδήγησε τους ερευνητές στο ακριβώς αντίθετο, στο συμπέρασμα δηλαδή ότι η διαστολή του Σύμπαντος επιταχύνεται!
Οι επιστήμονες κατέληξαν ότι, προκειμένου να εξηγηθεί αυτή η επιταχυνόμενη κοσμική διαστολή, το συνολικό απόθεμα μάζας και ενέργειας του Σύμπαντος θα πρέπει να κυριαρχείται από ένα άγνωστο, παράξενο και βαρυτικά απωστικό «κάτι». Αυτό το κάτι το ονόμασαν «σκοτεινή ενέργεια». Και είναι πράγματι σκοτεινή γιατί, ακόμα και σήμερα 20 χρόνια χρόνια μετά την επιβεβαίωση της ύπαρξής της, η φύση της σκοτεινής αυτής ενέργειας εξακολουθεί να διαφεύγει από τους επιστήμονες.
 
Η νέα θεωρία
Σύμφωνα με την νέα μελέτη η σκοτεινή ενέργεια αλληλεπιδρά με τη σκοτεινή ύλη και το αποτέλεσμα αυτής της αλληλεπίδρασης είναι η σκοτεινή ύλη να εξαφανίζεται. Σύμφωνα με τους ερευνητές το φαινόμενο εξελίσσεται σε αργό μεν αλλά σταθερό ρυθμό. Με απλά λόγια αν η θεωρία αυτή ισχύει θα περάσουν πάρα πολλά δισεκατομμύρια έτη για να εξαφανιστούν οι γαλαξίες και το περιεχόμενο τους. «Αυτή η μελέτη αφορά τις θεμελιώδεις ιδιότητες του χωρο-χρόνου. Μιλώντας σε κοσμικό επίπεδο η μελέτη αυτή αφορά το Σύμπαν και την μοίρα του. Αν η σκοτεινή ενέργεια ενισχύεται και ταυτόχρονα η σκοτεινή ύλη εξαφανίζεται θα καταλήξουμε με ένα τεράστιο, άδειο και βαρετό Σύμπαν» αναφέρει ο Ντέιβιντ Γουάντς, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοσμολογίας και Βαρυτικής Ελξης του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Physical Review Letters».
 
Άλλες θεωρίες
Δύο δημοφιλείς θεωρίες για το πιθανό τέλος του Σύμπαντος βασίζονται στην διαπίστωση ότι το Σύμπαν διαστέλλεται και μάλιστα επιταχυνόμενο. Η μια θεωρία αναφέρει ότι η επιτάχυνση του Σύμπαντος οδηγεί σταδιακά στην ψύξη του. Οι γαλαξίες θα απομακρύνονται ολοένα και περισσότερο ο ένας από τον άλλο με αποτέλεσμα να «παγώσουν» και τελικά να «σβήσουν» με το Σύμπαν να μετατρέπεται σε έναν απόλυτα σκοτεινό και ψυχρό κόσμο. Η δεύτερη θεωρία που είναι γνωστή ως «Μεγάλη σχάση», αναφέρει ότι αυτή η διαστολή «τεντώνει» το Σύμπαν με αποτέλεσμα στο τέλος να «σκιστεί» και να καταστραφεί.