Σάββατο 4 Απριλίου 2020

ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ - Ἑλένη (476-514)

ΓΡ. πρὶν τοὺς Ἀχαιούς, ὦ ξέν᾽, ἐς Τροίαν μολεῖν.
ἀλλ᾽ ἕρπ᾽ ἀπ᾽ οἴκων· ἔστι γάρ τις ἐν δόμοις
τύχη, τύραννος ἧι ταράσσεται δόμος.
καιρὸν γὰρ οὐδέν᾽ ἦλθες· ἢν δὲ δεσπότης
480 λάβηι σε, θάνατος ξένιά σοι γενήσεται.
εὔνους γάρ εἰμ᾽ Ἕλλησιν, οὐχ ὅσον πικροὺς
λόγους ἔδωκα δεσπότην φοβουμένη.
ΜΕ. τί φῶ; τί λέξω; συμφορὰς γὰρ ἀθλίας
ἐκ τῶν πάροιθε τὰς παρεστώσας κλύω,
485 εἰ τὴν μὲν αἱρεθεῖσαν ἐκ Τροίας ἄγων
ἥκω δάμαρτα καὶ κατ᾽ ἄντρα σώιζεται,
ὄνομα δὲ ταὐτὸν τῆς ἐμῆς ἔχουσά τις
δάμαρτος ἄλλη τοισίδ᾽ ἐνναίει δόμοις.
Διὸς δ᾽ ἔλεξε παῖδά νιν πεφυκέναι·
490 ἀλλ᾽ ἦ τις ἔστι Ζηνὸς ὄνομ᾽ ἔχων ἀνὴρ
Νείλου παρ᾽ ὄχθας; εἶς γὰρ ὅ γε κατ᾽ οὐρανόν.
Σπάρτη δὲ ποῦ γῆς ἐστι πλὴν ἵνα ῥοαὶ
τοῦ καλλιδόνακός εἰσιν Εὐρώτα μόνον;
διπλοῦν δὲ Τυνδάρειον ὄνομα κλήιζεται,
495 Λακεδαίμονος δὲ γαῖά τις ξυνώνυμος
Τροίας τ᾽; ἐγὼ μὲν οὐκ ἔχω τί χρὴ λέγειν.
πολλοὶ γάρ, ὡς εἴξασιν, ἐν πολλῆι χθονὶ
ὀνόματα ταὔτ᾽ ἔχουσι καὶ πόλις πόλει
γυνὴ γυναικί τ᾽· οὐδὲν οὖν θαυμαστέον.
500 οὐδ᾽ αὖ τὸ δεινὸν προσπόλου φευξούμεθα·
ἀνὴρ γὰρ οὐδεὶς ὧδε βάρβαρος φρένας
ὃς ὄνομ᾽ ἀκούσας τοὐμὸν οὐ δώσει βοράν.
[κλεινὸν τὸ Τροίας πῦρ ἐγώ θ᾽ ὃς ἧψά νιν,
Μενέλαος, οὐκ ἄγνωστος ἐν πάσηι χθονί.
505 δόμων ἄνακτα προσμενῶ· δισσὰς δέ μοι
ἔχει φυλάξεις· ἢν μὲν ὠμόφρων τις ἦι,
κρύψας ἐμαυτὸν εἶμι πρὸς ναυάγια·
ἢν δ᾽ ἐνδιδῶι τι μαλθακόν, τὰ πρόσφορα
τῆς νῦν παρούσης συμφορᾶς αἰτήσομαι.]
510 κακῶν τόδ᾽ ἡμῖν ἔσχατον τοῖς ἀθλίοις,
ἄλλους τυράννους αὐτὸν ὄντα βασιλέα
βίον προσαιτεῖν· ἀλλ᾽ ἀναγκαίως ἔχει.
λόγος γάρ ἐστιν οὐκ ἐμός, σοφῶν δέ του,
δεινῆς ἀνάγκης οὐδὲν ἰσχύειν πλέον.

***
ΓΕΡ. Προτού να πάνε οι Αχαιοί στην Τροία.
Μα τώρα φύγε. Κάτι στο παλάτι
συμβαίνει που μας έχει αναστατώσει.
Ήρθες σε δύσκολη στιγμή· ο αφέντης
αν σέ ᾽βρει εδώ, τον θάνατο θα λάβεις
480 για δώρο της φιλοξενίας. Έχω
στους Έλληνες αγάπη, ωστόσο σου είπα
λόγια πικρά, γιατί τονε φοβάμαι.
(Η γερόντισσα μπαίνει στο παλάτι.)
ΜΕΝ. Μα τί να πω; Καινούριες, πιο μεγάλες
κι από τις πρώτες συμφορές που ακούω.
Ήρθα από την Τροία και φέρνω την Ελένη
που μέσα στη σπηλιά καλά την κρύβω
και τώρα μέσα εδώ στο σπίτι ετούτο
κάποια άλλη κατοικεί με τ᾽ όνομά της.
Του Δια την είπε θυγατέρα. Μήπως
490 κανένας ζει στον Νείλο που τον κράζουν
Δία; Ένας μονάχα, αυτός στα ουράνια.
Υπάρχει Σπάρτη αλλού ξον από κείνη
πλάι στα καλάμια τα χλωρά του Ευρώτα;
Τυνδάρεω μονάχα έναν φωνάζουν.
Δεν ξέρω τί να πω. Δεύτερη υπάρχει
στον κόσμο Λακεδαίμονα; Άλλη Τροία;
Κι ωστόσο ναι, πολλοί στην οικουμένη
τα ίδια ονόματα έχουν κι οι γυναίκες
κι οι πόλεις, καθώς φαίνεται. Δεν πρέπει
για τούτα ν᾽ απορώ κι ούτε, από φόβο
500 στα λόγια της γριάς, θα φύγω· τόσο
σκληρή καρδιά κανείς δεν έχει, που όταν
ακούσει πώς με λεν, να μη μου δώσει
λίγο ψωμί. Της Τροίας την ξακουσμένη
φωτιά γνωρίζουνε παντού κι εμένα,
τον Μενέλαο, που την άναψα. Εδώ τώρα
θα καρτερώ τον βασιλιά· δυο τρόπους
έχω να φυλαχτώ· σκληρός αν είναι,
θα τρέξω να κρυφτώ στο συντριμμένο
καράβι· αν όμως δείξει καλοσύνη,
βοήθεια του ζητάω στη συμφορά μου.
510 Χειρότερο κακό άλλο δεν υπάρχει
να ζητιανεύω εγώ ένας βασιλέας
απ᾽ άλλον βασιλιά· το θέλ᾽ η ανάγκη.
Πολύ σοφός —όχι δικός μου— ο λόγος·
η πιο μεγάλη δύναμή ᾽ναι η ανάγκη.

Μακεδονία εν μύθοις φθεγγομένη: Μύθοι επείσακτοι - Κάδμος

Αν και ήρωας του θηβαϊκού κύκλου ο Κάδμος, ο μύθος του, μέσα από το ταξίδι αναζήτησης της αδελφής του Ευρώπης, απλώθηκε στη Μ. Ασία, την Ιλλυρία, την Αφρική.

Ύστερα από την αρπαγή της Ευρώπης, ο πατέρας της Αγήνορας, βασιλιάς της Τύρου ή της Σιδώνας, έστειλε τα αδέλφια της Κάδμο, Κίλικα, Φοίνικα να αναζητήσουν την κόρη. Ο Κάδμος κατευθύνθηκε προς τη Θράκη, όπου και έγινε ευνοϊκά δεκτός από τους κατοίκους. Στη συνέχεια πέρασε στο νησί της Σαμοθράκης, στα μυστήρια της οποίας μυήθηκε. Εκεί παντρεύτηκε την αδελφή του Δάρδανου και του Ιασίωνα, την Αρμονία, παιδιά του Δία και της κόρης του Άτλαντα Ηλεκτρυόνης. Είναι μάλιστα ο πρώτος γάμος στον οποίο παρευρέθηκαν και θεοί (Διόδωρος Σικελιώτης, Ε, 49, 1*).

Η συνέχεια του μύθου βρίσκει τον Κάδμο να ιδρύει την πόλη των Θηβών καθιστώντας την ένα από τα κέντρα λατρείας των Καβείρων, που στη Σαμοθράκη είναι γνωστοί ως Μεγάλοι Θεοί της Σαμοθράκης. Ο χαρακτήρας της λατρείας ήταν διονυσιακός και σε σχέση με την κορυφαία θεά Δήμητρα Καβειραία, η οποία στη Θήβα ταυτιζόταν με την Ευρώπη, που το όνομά της παραπέμπει σε θεότητα της βλάστησης. Όσο για την επωνυμία της θεάς ως Καβειραίας, αυτή οφείλεται προφανώς στο γεγονός ότι παρευρέθηκε στους γάμους του Κάδμου και της Αρμονίας, όπου και ερωτεύτηκε τον Ιασίωνα**.

Οι Μεγάλοι Θεοί της Σαμοθράκης, όπως αναφέραμε, παραδίδονται με τα μυστικά ονόματα Αξίερος, Αξιόκερσος, Αξιόκερσα, Καδμίλος. Στην εποχή του Ελλάνικου ο Κάδμος των Θηβών ταυτίστηκε με τον Καδμίλο και η Κόρη Καβιρία με την Αρμονία, γνωστή στη Θεογονία του Ησιόδου.
-------------------------------
*Διόδωρος Σικελιώτης, Ε, 49, 1
Τον δε γάμον τούτον πρώτον δαίσαι θεού, και Δήμητραν μεν Ιασίωνος ερασθείσαν τον καρπόν του σίτου δωρήσασθαι, Ερμήν δε λύραν, Αθηνά δε τον διαβεβοημένον όρμον και πέπλον και αυλούς, Ηλέκτρα δε τα της μεγάλης καλουμένης μητρός των θεών ιερά μετά κυμβάλων και τυμπάνων και των οργιαζόντων· και Απόλλωνα μεν κιθαρίσαι, τας δε Μούσας αυλήσαι, τους δ’ άλλους θεούς ευφημούντας[1] συναυξήσαι τον γάμον.
[Μετάφραση]
Στον γάμο αυτό [του Κάδμου και της Αρμονίας] παρακάθισαν για πρώτη φορά σε γαμήλιο γεύμα οι θεοί, και η Δήμητρα που ερωτεύτηκε τον Ιασίωνα του χάρισε τον καρπό του σιταριού, ο Ερμής τη λύρα, η Αθηνά το περίφημο περιδέραιο και πέπλο και αυλούς και η Ηλέκτρα τα μυστήρια της λεγόμενης μεγάλης μητέρας των θεών που τελούνται με κύμβαλα και τύμπανα και ό,τι άλλο ταιριάζει στις οργιαστικές τελετές . και ο Απόλλωνας έπαιξε κιθάρα και οι Μούσες τον αυλό και οι άλλοι θεοί με λέξεις ευοίωνες συνεργούσαν για την ευγονία αυτού του γάμου.
[1] Η λέξη «ευφημώ» σημαίνει μεταχειρίζομαι λέξεις ευοίωνες, αποφεύγω κάθε δυσοίωνη λέξη, κάτι που απαιτούνταν στις ιερές τελετές· επειδή όμως η σιωπή ήταν το ασφαλέστερο μέσο για να αποφύγει κανείς τις δυσοίωνες λέξεις, η λέξη σημαίνει επίσης τηρώ θρησκευτική σιωπή. Η προστακτική «ευφήμει», «ευφημείτε», σημαίνει σιγάτε, σιωπή. Θα μπορούσαν δηλαδή οι θεοί εκείνη την ώρα να είχαν σιωπήσει. Επειδή όμως το όλο σκηνικό του γάμου χαρακτηρίζεται από κίνηση, με την ανταλλαγή των δώρων και τη μουσική, θεωρώ ότι η ιερή σιωπή στο επίπεδο των λόγων δεν συνάδει με τη θεϊκή μουσική. Γι’ αυτό και απέδωσα τη λέξη με την πρώτη της σημασία. 

**Υπάρχουν και άλλες εκδοχές γι’ αυτόν τον έρωτα και την ένωση του Ιασίωνα και της Δήμητρας. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη μας ότι αργότερα ο Ιασίωνας παντρεύτηκε την Κυβέλη από την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Κόρυβα, αντιλαμβανόμαστε ότι οι σχετικοί με αυτές τις θεότητες μύθοι κάνουν κύκλους, παραλλάσσουν ονόματα, όχι ουσίες.

«Μένουμε Σπίτι» και «καλλιεργούμε» την κοινωνική ευθύνη στους εφήβους

Αναμφίβολα βιώνουμε μια δύσκολη και πρωτόγνωρη κατάσταση με άγνωστες παραμέτρους για όλους μας. Χρειάζεται να προσαρμοστούμε σε νέα δεδομένα που αλλάζουν ριζικά την καθημερινότητα μας, έτσι όπως την γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Σε αυτές τις νέες συνθήκες είναι εύκολο να χαθεί κανείς στον φόβο του, εστιάζοντας μόνο στο τι μπορεί να πάει στραβά μέσα σε όλη την υπερπληροφόρηση.

Μπροστά στον φόβο μια πρώτη ανθρώπινη αντίδραση είναι να γινόμαστε επικριτικοί ή να ψάχνουμε για απόδοση ευθυνών. Αυτό δεν βοηθάει.

Έρευνες δείχνουν ότι όταν αναγνωρίζουμε ότι είμαστε όλοι συνδεδεμένοι και εστιάζουμε στην ανθρώπινη πλευρά μας είναι πιθανότερο να διατηρούμε μια καθαρή ματιά και να βρίσκουμε λύσεις σε πολύπλοκα προβλήματα.

Είναι σημαντικό να βρούμε τρόπους θετικής αντιμετώπισης, να διατηρούμε την ψυχραιμία μας και να μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης για τα μικρά και καθημερινά. Σίγουρα δεν είναι εύκολο στην πραγματικότητα που βιώνουμε. Το να μείνουμε σπίτι δεν είναι μια εύκολη συνθήκη για κανέναν και ιδιαίτερα για τους εφήβους.

Πώς μπορούμε λοιπόν να τους ζητήσουμε να συνεργαστούν και να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση;

Έρευνες δείχνουν ότι το να προστατέψουμε, να φροντίσουμε τους άλλους, ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους, είναι ένα σημαντικό εσωτερικό κίνητρο που μας παρακινεί. Ο αλτρουϊσμός είναι μέσα μας, είναι στην ανθρώπινη φύση. Εστιάζοντας σε αυτή την πλευρά μπορούμε να ζητήσουμε τη συνεργασία τους – όχι με επιβολή και απειλές – αλλά περνώντας το μήνυμα ότι είναι ικανά και υπεύθυνα μέλη μιας κοινότητας και είναι και δικό τους καθήκον να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ποιότητα ζωής και την προστασία της κοινότητας μέσα στην οποία ζουν. Η κατάσταση αυτή μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία για τα παιδιά μας, τους μελλοντικούς πολίτες, να έχουν μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη κοινωνική συνείδηση.

Μπορούμε να εστιάσουμε και να τους μιλήσουμε για τα θετικά παραδείγματα που αναδύονται μέσα στη δυσκολία. Για τους ανθρώπους που καθημερινά παλεύουν με κίνδυνο της δικής τους ζωής, γιατροί, νοσηλευτές, ακόμα και υπάλληλοι στα σουπερμάρκετ. Όταν ακούμε τέτοια παραδείγματα «καθημερινών ηρώων», όλοι νιώθουμε μια ζεστή αίσθηση που μας εμπνέει και μας παρακινεί θετικά να ακολουθήσουμε το παράδειγμα τους.

Με αυτό τον τρόπο εστιάζουμε στο «ανήκειν», που είναι μια πανανθρώπινη ανάγκη. Το να αισθάνεσαι ότι ανήκεις κάπου είναι ένα πολύτιμο και αναγκαίο συναίσθημα. Οι έφηβοι είναι ιδιαίτερα πρόθυμοι να βοηθήσουν και να συμβάλλουν αν τους αναγνωριστεί το θετικό, το ότι μπορούν να είναι χρήσιμοι. Μπορούμε να τους βοηθήσουμε να αντιληφθούν ότι με τη στάση τους έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν και να αλλάξουν τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω τους και δεν είναι απλοί θεατές του προβλήματος. Αυτό συνήθως δίνει ικανοποίηση και μια αίσθηση ολοκλήρωσης και πληρότητας.

Στη σύγχρονη πραγματικότητα τα παιδιά είναι παραφορτωμένα με υλικά αγαθά, κοινωνικές υποχρεώσεις, μαθήματα, δραστηριότητες. Όλα αυτά τα κρατούν υπεραπασχολημένα με ένα γεμάτο και συχνά απαιτητικό πρόγραμμα που όμως δεν τα βοηθάει να νιώθουν «γεμάτα». Μέσα σε αυτή τη δυσκολία ίσως αναδύεται μια ευκαιρία και δυνατότητα να συμβάλλουν στο κοινό καλό και αυτό μπορεί να δίνει ένα άλλο «νόημα» στη ζωή τους. Ίσως αυτή η κατάσταση είναι μια άριστη αφορμή για να φανερωθούν η καλοσύνη, η αλληλεγγύη και η ευαισθησία που όλοι έχουμε μέσα μας.

Χωρίς να ξεχνάμε τους κανόνες υγιεινής ας βάλουμε δίπλα και την κοινωνική υγεία μέσα από την αίσθηση προσφοράς, αλληλεξάρτησης και ατομικής ευθύνης για το κοινό καλό.

Δεν είστε μόνοι!

Carl Jung: Τι είναι τα συμπλέγματα (complex) και πως μας επηρεάζουν;

Ένα σύμπλεγμα στην Αναλυτική Ψυχολογία είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη ομάδα ιδεών ή εικόνων. Μια εικόνα μιας συγκεκριμένης ψυχικής κατάστασης, που είναι έντονα επιφορτισμένη συναισθηματικά. Είναι επιπλέον, ασυμβίβαστη με τη συνήθη στάση της συνείδησης. Το σύμπλεγμα, επομένως, είναι ένας ψυχικός παράγοντας ο οποίος, από την άποψη της ενέργειας, έχει μια αξία που μερικές φορές υπερβαίνει εκείνη των συνειδητών μας προθέσεων. Στην πραγματικότητα, ένα ενεργό σύμπλεγμα μας βάζει στιγμιαία, κάτω από μια κατάσταση καταναγκασμού, ή καταναγκαστικής σκέψης και δράσης. Οδηγεί σε έλλειψη ευθύνης της συμπεριφοράς μας.

Οι ψυχικές διαδικασίες φαίνεται να είναι ισορροπίες ενέργειας που ρέουν μεταξύ πνεύματος και ενστίκτου. Αν και το ζήτημα αν μια διαδικασία πρέπει να περιγραφεί ως πνευματική ή ως ενστικτώδης παραμένει σκεπασμένο στο σκοτάδι.

Ποια είναι η φύση των συμπλεγμάτων;

Ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό των συμπλεγμάτων είναι ότι τείνουν να είναι διπολικά ή αποτελούνται από δύο αντίθετα μέρη. Συνήθως όταν ενεργοποιείται ένα σύμπλεγμα, ένα μέρος του διπολικού συμπλέγματος αποδίδεται στο ξύπνημα του εγώ, και το άλλο μέρος αποσυντίθεται και απορρίπτεται. Συχνά προβάλλεται σε κάποιον άλλο. Αυτή η διπολικότητα του συμπλέγματος οδηγεί σε ατέλειωτη σύγκρουση. Ένα άτομο μπορεί να εντοπίσει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, τον έναν ή τον άλλο πόλο του φάσματος.

Για παράδειγμα, σε ένα τυπικό σύμπλεγμα αρνητικού πατέρα, ένας επαναστατικός γιος συναντά αναπόφευκτα τον αυταρχικό πατέρα σε κάθε δάσκαλο, αστυνομικό ή αφεντικό. Στον οποίο προβάλλει τις αρνητικές εικόνες του πατέρα του. Ωστόσο, όταν είναι στο ρόλο του πατέρα ή της αρχής, φαίνεται να συναντά πάντα τον επαναστατικό γιο στον οποίο έχει προβάλει αυτόν τον ρόλο. Τα συμπλέγματα προέρχονται από την ανώριμη ψυχή, ενός μικρού παιδιού και επομένως φέρουν την απλοϊκή βεβαιότητα, μιας ασπρόμαυρης παγκόσμιας όψης.

Πως δραστηριοποιούνται τα συμπλέγματα;

Όταν ένα σύμπλεγμα ενεργοποιείται από κάποιο γεγονός, εισέρχεται για να βοηθήσει ή να προστατεύσει την αυτο-εικόνα του εγώ. Οδηγώντας σε μείωση των ανώτερων λειτουργιών της συνείδησης. Με μια τάση του ίδιου του συμπλέγματος να αναλάβει την ταυτότητα του εγώ. Ένα παράδειγμα για αυτό είναι μια μητέρα που παίζει με το παιδί της ανέμελα και αθώα. Σε μια έκτακτη ανάγκη όμως, αμέσως μετατοπίζεται σε μια ικανή ταυτότητα ενήλικου εγώ. Ορισμένα συμπλέγματα δεν είναι καλά ενσωματωμένα στην συνειδητότητα. Έτσι σχετίζονται με την κρυφή σκιά. Μπορεί να είναι πιο απαιτητικά όταν ενεργοποιηθούν, προσπαθούν να εισβάλουν και να συσκοτίσουν την συνειδητή ταυτότητα του εγώ.

Ο Jung είδε το αρχέτυπο ως ψυχοσωματική έννοια, συνδέοντας το σώμα και την ψυχή. Θεώρησε ότι το ψυχικό και το φυσικό, άξιζαν έναν ίσο τόπο. Δεν πίστευε ότι η ψυχή ήταν απλώς μια συνάρτηση βιολογικών κινήσεων. Μοιάζει με τα δύο άκρα του φάσματος του φωτός. Στο ένα άκρο υπάρχει το υπέρυθρο:-ενστικτώδες. Στο άλλο άκρο υπάρχει το υπεριώδες: το πνευματικό τέλος του φάσματος.

Τα συμπλέγματα χαρακτηρίζονται από φόβο και αντίσταση

Όταν ένα μέρος της προσωπικότητάς μας είναι αποσχισμένο, επειδή δεν είναι αποδεκτό από τους γονείς ή την κοινωνία μας. Όπως ο θυμός, η δολοφονία, η εξέγερση ή η σεξουαλικότητα,. Επίσης ο οδυνηρός τόπος ενός συγκεκριμένου τραύματος, όπως οι εμπειρίες με έναν καταθλιπτικό γονέα. Ακόμα, η απόρριψη, ο εκφοβισμός ή κατάχρηση, τότε το σύμπλεγμα αποφεύγεται. Φυσικά, αυτές οι δύο κατηγορίες είναι στενά συνδεδεμένες καθώς πιθανότατα, θα ανακαλύψαμε ότι ο θυμός μας είναι απαράδεκτος για τους γονείς μας. Μέσα από την αποδοκιμασία και την απόρριψή τους, που αν επαναληφθεί, αντιπροσωπεύει ένα πρόωρο σχεσιακό τραύμα. Μας υποχρεώνει να αποκηρύξουμε ένα μέρος του εαυτού μας.

Όπως το θέτει ο Jung, τα βασικά χαρακτηριστικά των συμπλεγμάτων είναι «φόβος και αντίσταση». Όταν φοβόμαστε να είμαστε θυμωμένοι ή επαναστατικοί ή να ντρεπόμαστε όταν έχουμε δολοφονικά συναισθήματα ή σεξουαλικές παρορμήσεις και προτιμήσεις. Θα χρειαστούμε πολλή δουλειά ενάντια στην αντίσταση μα. Ώστε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να τα αναγνωρίσει και να τα αποδεχθεί. Πόσο μάλλον να εκφράσει αυτά τα συναισθήματα. Αυτά τα συμπλέγματα βρίσκονται λοιπόν σε αυτό που ο Jung ονομάζει «η σκιά», ανεπτυγμένο και αδιάσπαστο.

Πώς επηρεάζουν τα συμπλέγματα τη ζωή μας;

Τα συμπλέγματα παρεμποδίζουν τις προθέσεις της θέλησής μας και διαταράσσουν τη συνειδητή μας απόδοση. Προκαλούν διαταραχές της μνήμης και μπλοκάρισμα στη ροή της πληροφορίας. Εμφανίζονται και εξαφανίζονται σύμφωνα με τους δικούς τους νόμους. Μπορούν προσωρινά να εμείνουν στη συνείδηση ή να επηρεάζουν τον λόγο και τη δράση κατά τρόπο ασυνείδητο. Με μια λέξη, τα συμπλέγματα συμπεριφέρονται σαν ανεξάρτητα όντα.

Τα καταπιεσμένα συναισθήματα, χρειάζονται αποδοχή

Χωρίς να έχουμε ενσωματώσει αυτά τα συμπλέγματα, οι ζωές μας παρεμποδίζονται. Σαν να πηγαίνουμε με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη μας. Μπορεί να φοβόμαστε τους άλλους που είναι θυμωμένοι, βίαιοι ή δολοφονικοί. Ίσως επειδή γνωρίζουμε ότι δεν θα είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε με το θυμό ή τη βία που απαιτείται για να προστατευθούμε από αυτούς. Μια ικανότητα να είμαστε θυμωμένοι και ίσως ακόμη και βίαιοι, απαιτείται σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να ενεργούμε συνέχεια, με θυμό ή βία.

Συχνά αναπτύσσουμε στάσεις και πεποιθήσεις που υποστηρίζουν και ενισχύουν αυτά τα συμπλέγματα, όπως ότι οι άνθρωποι που είναι θυμωμένοι είναι κακοί. Αν θέλουμε να γνωρίσουμε τα συμπλέγματά μας και τι βρίσκεται στη σκιά μας, λέει ο Jung, θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στους ανθρώπους που αποχαιρετάμε, καθώς πάντα θα αποτελούν παραδείγματα των εαυτών μας, που δεν μπορούμε να αποδεχθούμε.

Τα συμπλέγματα προέρχονται από τα τραύματα μας

Τα συμπλέγματα είναι στην πραγματικότητα «θρυμματισμένες ψυχές». Η αιτιολογία της προέλευσής τους είναι συχνά ένα λεγόμενο τραύμα, ένα συναισθηματικό σοκ ή κάτι που διαχωρίζει ένα κομμάτι της ψυχής. Βεβαίως, ένα από τα πιο κοινά αίτια είναι μια ηθική σύγκρουση. Η οποία τελικά απορρέει, από την προφανή αδυναμία, να επιβεβαιωθεί ολόκληρη η φύση μας.

Τα συμπλέγματα είναι πάντα αρνητικά;

Ο Γιουνγκ τόνισε ότι τα συμπλέγματά από μόνα τους, δεν είναι αρνητικά, αλλά μόνο τα αποτελέσματά τους. Με τον ίδιο τρόπο που τα άτομα και τα μόρια είναι τα αόρατα συστατικά των φυσικών αντικειμένων. Τα συμπλέγματα είναι τα δομικά στοιχεία της ψυχής και η πηγή όλων των ανθρώπινων συναισθημάτων.

Τα συμπλέγματα είναι κομβικά σημεία της ψυχικής μας ζωής, που δεν θα θέλαμε να κάνουμε τίποτα χωρίς αυτά. Πράγματι, δεν πρέπει να λείπουν, διότι διαφορετικά η ψυχική δραστηριότητα θα έπεφτε σε αδράνεια. Τα συμπλέγματα προφανώς αντιπροσωπεύουν ένα είδος κατωτερότητας με την ευρύτερη έννοια. Αλλά το να έχουμε συμπλέγματα, δεν σημαίνει απαραίτητα κατωτερότητα. Αυτό σημαίνει μόνο ότι υπάρχει κάτι ασύμφωνο, ανόμοιο και ανταγωνιστικό. Ίσως ως εμπόδιο, αλλά και ως κίνητρο για μεγαλύτερη προσπάθεια και για νέες δυνατότητες επίτευξης.

Η αρνητική επίδραση ενός συμπλέγματος συνήθως εμφανίζεται ως παραμόρφωση σε μία ψυχολογική λειτουργία (αίσθημα, σκέψη, διαίσθηση και αίσθηση). Αντί για την ορθή κρίση και την κατάλληλη ανταπόκριση. Για παράδειγμα, κάποιος αντιδρά ανάλογα με το τι του υπαγορεύει το σύμπλεγμα. Όσο κάποιος είναι ασυνείδητος των συμπλεγμάτων του, αυτά διαμορφώνουν τη ζωή του και τις σχέσεις του.

Το παρελθόν δεν είναι φυλακή… Ήταν απλά ένα μάθημα, όχι καταδίκη σε ισόβια

Never be a prisoner of your past. It was just a lesson, not a life sentence. Ποτέ να μην είσαι φυλακισμένος, φυλακισμένη του παρελθόντος σου. Ήταν απλά ένα μάθημα και όχι ισόβια κάθειρξη.

Πόσο αληθινό και ταυτόχρονα μας πονάει, ίσως γιατί είναι κάτι που πολλοί άνθρωποι το κάνουμε πράξη. Όλοι κουβαλάμε το παρελθόν μας, υπάρχουν όμως φορές που δεν του συμπεριφερόμαστε σαν παρελθόν⋅ αντίθετα, το αντιμετωπίζουμε σαν παρόν και το σκεφτόμαστε σαν μέλλον.

Δεν το αφήνουμε να φύγει. Εστιάζουμε σε αυτό και προσπαθούμε συχνά να κατανοήσουμε γιατί μας συνέβη κάτι. Προσπαθούμε να καταλάβουμε την αιτία, αναλογιζόμαστε αν φταίξαμε και επειδή δεν μπορούμε να αποδεχτούμε τη συμπεριφορά του άλλου, της άλλης, το κουβαλάμε. Κουβαλάμε τα δικά τους λάθη, τις δικές τους ευθύνες και άλλες φορές νιώθουμε θλίψη, άλλες θυμό και άλλες άρνηση.

Είναι όμως κάποια γιατί, τα οποία θα μείνουν αναπάντητα. Και αυτό πρέπει να το αποδεχτούμε. Γιατί, η αλήθεια είναι ότι δεν εξαρτώνται όλα από τον έλεγχό μας. Δεν μπορούμε να τον έχουμε τον έλεγχο. Οι σχέσεις όμως είναι αμφίδρομες, είναι διαδραστικές, που σημαίνει ότι αναπόφευκτα δεν μπορούμε να προβλέψουμε τη συμπεριφορά του άλλου.

Δώσε στο παρελθόν σου λοιπόν τη θέση που του αρμόζει. Μάθε από αυτό, χωρίς όμως να ασκείς αυτοκριτική. Να μην χαρακτηρίζεις δηλαδή τον εαυτό σου.

Κάνε αυτο-αξιολόγηση. Δες τα θετικά σου στοιχεία, τα αδύναμα, τα λάθη σου, χωρίς όμως να εμμένεις, γιατί με αυτό τον τρόπο γίνεσαι μονοδιάστατος, μονοδιάστατη. Η εμμονή και η επιμονή συχνά μας εγκλωβίζουν. Μας εγκλωβίζουν σε ένα φαύλο κύκλο σκέψεων, συναισθημάτων και αναπάντητων γιατί.

Μην αφήσεις το παρελθόν να πάρει τη θέση του μέλλοντός σου. Να του δώσεις τη θέση που του αξίζει και σε εσένα το δικαίωμα να ονειρευτείς και να ελπίζεις.

Όταν όλα αυτά περάσουν, σε παρακαλώ, δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα

Και ήρθε η Άνοιξη, ελεύθερη, ατρόμητη με όλη της τη δύναμη και φούντωσε τα λιβάδια και τους αγρούς. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσαν τα λουλούδια να ανθίσουν και να πολλαπλασιαστούν, ίσως για πρώτη τους φορά χωρίς κανένα φόβο.

Και ήρθαν τα πουλιά και τα χελιδόνια και πλημμύρισαν τους ουρανούς. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσαν και έφτιαξαν τις φωλιές τους ίσως για πρώτη τους φορά χωρίς να φοβηθούν για τη ζωή τους και για τα μωρά τους.

Και ήρθαν τα ψάρια στις θάλασσες και στους ωκεανούς και κολυμπούσαν ελεύθερα και ανέμελα. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσαν να φτάσουν μέχρι τις ακτές ίσως για πρώτη τους φορά χωρίς να φοβηθούν να ζήσουν στο φυσικό τους περιβάλλον.

Και ήρθαν μέσα στα δάση τα ελάφια και τα ζαρκάδια και όλα τα άλλα ζωντανά της πλάσης και ζευγάρωσαν και αυξήθηκαν. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσαν να βοσκίσουν, να μηρυκάσουν, να παίξουν ίσως για πρώτη τους φορά χωρίς να φοβηθούν.

Και ήρθε ο αέρας από το βορρά, καθάριος, στεγνός και αναζωογονητικός. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσε να περάσει μέσα από πόλεις και χωριά καθαρίζοντάς τα, ίσως για πρώτη του φορά χωρίς να φοβηθεί ότι θα μολυνθεί και θα αλλάξει η σύστασή του.

Και ήρθε ο μεγάλος ωκεανός, ο κυρίαρχος των θαλασσών, των ποταμών και των λιμνών και είδε τη ζωή μέσα του να αυξάνεται. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και αισθάνθηκε ίσως για πρώτη του φορά τόσο καθαρός, χωρίς το φόβο των σκουπιδιών και του πλαστικού.

Και ήρθε ο ουρανός, γαλάζιος και φωτεινός. Και μαζί του ήρθαν οι μπόρες με κρυστάλλινο βρόχινο νερό. Και οι άνθρωποι δεν ήταν εκεί. Και μπόρεσε ίσως για πρώτη του φορά να λάμψει τόσο, χωρίς να φοβηθεί ότι θα λερωθεί το ουράνιο τόξο του.

Και όταν όλα αυτά περάσουν, σε παρακαλώ δημιούργησε μια νέα πραγματικότητα, πιο συνετή, γιατί ΕΣΥ χρειάζεσαι αυτόν τον πλανήτη, όχι ο πλανήτης εσένα. Και οι άνθρωποι θα ξαναείναι εκεί. Και στις επιλογές τους θα φανεί αν όλος ο πλανήτης θα τους φοβάται.

Εσύ επιλέγεις αν θα μεταμορφωθείς

Τριγύριζε πάλι κοντά στον αναμμένο λαμπτήρα.

Χορός τρελός, χωρίς ρυθμό, ζαλισμένος από το ένστικτο. Δεν ήθελε να καεί, ούτε και να παραδοθεί. Ήθελε να το ζήσει και να μεταμορφωθεί από πεταλούδα σε πυγολαμπίδα. Όμως δεν τολμούσε. Ήξερε, πώς κάτι τέτοια ταξίδια, δεν έχουν γυρισμό. Πως έπρεπε να αφεθεί και να μυρίσει πρώτα αυτός, τα καμένα φτερά του.

Η αντανάκλαση του, περνώντας μέσα απ' τον λαμπτήρα, στον τοίχο, έδειχνε μια τεράστια σκιά. Την δική του, παραμορφωμένη κάπως , μα μεγάλη για το μέγεθος του. Την είδε και ταράχτηκε. Είμαι μεγάλος, δεν αξίζει να καώ, τίποτα δεν τ’ αξίζει να μεταμορφωθώ, να μεταλλαχτώ.

Δεν έχω λόγο…
Μπορώ, φώναξε μέσα στην συντριβή του. Ηρέμησε.

Ξέχασε τα βράδια που έτρεμε από αμφιβολία για το είναι του. Ξέχασε αυτά τα ατέρμονα φανταστικά ταξίδια του μυαλού του, εκείνα που χόρευε ελεύθερα στο σκοτάδι, ετερόφωτος και λυτρωμένος. Ξέχασε την χαρά που θα ζούσε, μοιράζοντας φως και τα σκοτεινά παιχνίδια με άλλες πυγολαμπίδες στο σκοτάδι.

Αμυδρά θυμόταν πια, την εποχή που από σκουλήκι ξύπνησε σε πεταλούδα. Η λήθη σκέπασε τον πόνο της μεταμόρφωσης που άθελά του είχε νιώσει.. Ένιωσε, πώς είχε από πάντα πλουμιστά φτερά. Ένιωσε όμορφος από γεννησιμιού του. Βολική η λήθη, κούρνιασε μέσα του και τον εξάγνισε από την κάποτε αδιαμφισβήτητη ασχήμια του.

Ιαματική…

Νόμισε πως έφτασε στον προορισμό του. Πώς ήταν το καλύτερο απ’ ότι θα μπορούσε να ήταν. Όλα τα είχε μετρήσει. Όλα τα είχε υπολογίσει. Όλα μοχθούσε να τα καταφέρει και ήταν σωστά, τέλεια. Έκανε δύο τρεις στροφές, να θαυμάσει, ακόμα μια φορά την τελειότητα του. Τι όμορφα φτερά!

Αχ, πώς λικνίζομαι, με πόση χάρη, δες, δες, δες! (φώναξε στον εαυτό του). Αναπαυμένος κούρνιασε πάνω σε έναν πίνακα ζωγραφικής του Μονέ. Τα φώτα έσβησαν, ο ύπνος ήρθε γρήγορα …

Εκεί στα σκοτεινά λουλούδια και περάσματα, μέσα σε κήπο από νούφαρα έπαιζαν κρυφτό οι πυγολαμπίδες. Αχνογέλασε στον ύπνο του και ένιωσε χαρά και μυστηριακό άπιαστο πάθος..

Ίσως τα όνειρα να ναι ευεργετικά, μόνο στον ύπνο όταν ξυπνούν. Μονάχα τότε αγγίζονται χωρίς πόνο. Μα κάθε εξέλιξη είναι πόνος, φόβος και μεθύσι διψασμένου. Όταν αχνοαγγίζεις χωρίς να το ζεις, σίγουρα θα μείνεις πεταλούδα. Πυγολαμπίδα που θα δίνεις φως στους άλλους και ζεστή χαρά, δεν θα γίνεις ποτέ.

Κάποιοι γεννιούνται και πεθαίνουν σκουλήκια.

Κάποιοι άλλοι πάνω στο εφηβικό τους ξέσπασμα, καταφέρνουν φτερά να βγάλουν.

Κάποιοι μέχρι θανάτου προσπαθούν για μια ζωή, να κάψουν τα φτερά, φως να γίνουν. Όλα με κόστος…

Εσύ επιλέγεις.

Ζακλιν Ντε Ρομιγί: Αν η Ελλάδα ζητούσε πίσω τις λέξεις που έχουμε δανειστεί ο δυτικός πολιτισμός θα κατέρρεε

H Ζακλίν ντε Ρομιγί ήταν μια μεγάλη ελληνίστρια, καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας στην École Normale και στη Σορβόννη, η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια του Κολεγίου της Γαλλίας και μία από τις λίγες εκπροσώπους του γυναικείου φύλου στη Γαλλική Ακαδημία.

Γεννήθηκε στο Σάρτρ και απέκτησε μεγάλη εμπειρία καθώς έζησε όλες τις αλλαγές που αφορούσαν την εκπαίδευση των γυναικών της εποχής της. Ήταν η πρώτη γυναίκα στην έδρα της Επιγραφικής και της Φιλολογίας και η γυναίκα που διαδέχτηκε τη Μαργκερίτ Γιουρσενάρ, μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας , θαυμάστρια της ελληνικής σκέψης. Οι εργασίες της πλούσιες, περιέχουν ολόκληρη την αρχαία ελληνική γραμματεία, Όμηρο, Τραγικούς, σοφιστές, Θουκυδίδη, τον οποίο και μετέφρασε, αποδεικνύοντας την τεράστια σημασία που απέδιδε στα ελληνικά γράμματα.

Η Ελλάδα είναι το σύμβολο της Ευρώπης

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί καταδεικνύει ότι στην Ελλάδα γεννήθηκαν, ή απέκτησαν μια πραγματική υπόσταση και έναν δυναμισμό που ποτέ πριν δεν είχαν υπάρξει στην κοινωνική ζωή κανενός λαού, οι καθοριστικοί παράγοντες της ανθρώπινης προόδου, όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, το δίκαιο, η τέχνη και ο λόγος χωρίς τα δεσμά της θρησκείας, οι έννοιες της ισότητας, της υπεροχής του ατόμου, του πολίτη, και ένας μοναδικός, νέος τρόπος σύνδεσης του ανθρώπου με τη μετά θάνατον ζωή και τους θεούς, και, φυσικά, οι ιδέες της ομορφιάς και της ασχήμιας, του καλού και του κακού, της ευτυχίας και της δυστυχίας που, αν και με τις αναπόφευκτες αποχρώσεις και προσαρμογές που έχει επιβάλει η ιστορία, παραμένουν εν ισχύ.

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί θεωρεί ως μεγαλύτερη εμπειρία της ζωής της τον πόλεμο του 1940

Τα χρόνια της δοκιμασίας, όπως η ίδια τα χαρακτηρίζει , τα οποία, όμως, “ήταν γεμάτα ελπίδα, γιατί όλος ο κόσμος ήξερε τί ήθελε.” Σε αντίθεση με τη σημερινή εποχή, που δυστυχώς είναι εποχή αδιαφορίας, ακροτήτων και θρησκευτικού φανατισμού.

Σύμφωνα με τη Ζακλίν ντε Ρομιγί, όλα αυτά θα τα είχαμε αποφύγει “αν είχαμε αφήσει στους ανθρώπους την παιδεία που τους δίναμε και την οποία αρνηθήκαμε. Μια παιδεία που τους έφερνε σε επαφή με τις μεγάλες στιγμές της ιστορίας, με τις μεγάλες αναμονές, με τους ήρωες.

Αν τους είχαμε αφήσει τη σχέση τους με την Αντιγόνη, τον Αχιλλέα, θα υπήρχε μια πνοή πιο δυνατή. Δεν λέω ότι αυτό είναι αγάπη για τη ζωή, ότι δίνει την ίδια ευχαρίστηση με ένα μπάνιο στο Σούνιο είναι όμως, κι αυτό μέρος της ζωής και πηγή θάρρους.”

Οι θέσεις αυτές εγείρουν μεγάλες συζητήσεις στη Γαλλία, όπου ο αντίλογος είναι έντονος από τους ανθρώπους που ζουν και πιστεύουν ότι η κλασική παιδεία είναι παρωχημένη για τα νέα παιδιά.

Tο 1992 ίδρυσε την Ένωση για την Υπεράσπιση των Κλασικών Σπουδών

Σύμφωνα με τον διδάκτορα και μαθητή της κ. Αναστάσιο Στέφο «Η σοφή ελληνίστρια αποτελεί μια εμβληματική φυσιογνωμία που ενσαρκώνει το ανθρωπιστικό ιδεώδες, τον έρωτα για την αρχαία ελληνική γλώσσα και την αγωνιστικότητα για τη διάδοση της διδασκαλίας της. Είναι γνωστή η φράση της «Αν η Ελλάδα μάς ζητούσε πίσω όλες τις λέξεις της που έχουμε δανειστεί, ο Δυτικός πολιτισμός θα κατέρρεε».

Στο βιβλίο της με τον τίτλο ” Τι πιστεύω “η Ζακλίν ντε Ρομιγί κάνει μια εξομολόγηση καρδιάς, ψυχής και πνεύματος

Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο που θα έπρεπε να διαβάσει κάθε Έλληνας, κυρίως στην εποχή μας, που ζούμε μια μεγάλη κρίση αξιών. Κάθε Έλληνας διαβάζοντάς το, θ’ ανακαλύψει σε βάθος την αξία ενός σπουδαίου πολιτισμού, του ελληνικού , για τον οποίο τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότερο ενδιαφέρεται δυστυχώς ο ελληνικός λαός και η εξουσία φροντίζει με κάθε τρόπο, επιεικώς να τον συρρικνώσει.

Λέει λοιπόν η Ρομιγί στο βιβλίο της «Πίστεψα για πολύ καιρό σε πράγματα τα οποία δεν απαρνιέμαι». Ο κόσμος αλλάζει. «Ακόμα και τα μαθηματικά έχουν αλλάξει. Κι όλα αυτά χωρίς να κάνουμε λόγο για την κακοτυχία τού να έχεις υπάρξει νέος όταν μετρούσε η εμπειρία της ηλικίας και να γερνάς όταν μόνο η νεολαία παίζει ρόλο στην κοινωνία». «Αυτό το βιβλιαράκι ίσως είναι ένα φάρμακο για τη δυσφορία. Ένα ερέθισμα για την καρδιά, ένα βοήθημα για τη ζωή». Αυτό το βιβλιαράκι θα μας βοηθήσει να δούμε «πώς η ελληνική εμπειρία μπορεί να μας βοηθήσει να πιστέψουμε σ’ έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία».

Η Ρομιγί μέσα από τα αρχαία κείμενα έψαξε να βρει τις ρίζες του ανθρώπου, να εξηγήσει την συμπεριφορά του αλλά και την συμπεριφορά της κοινωνίας, και βέβαια την ανθρώπινη ψυχή

Το ότι η Ρομιγί δεν είναι Ελληνίδα την κάνει πιο σημαντική γιατί δεν την υποχρέωσε κανείς να μάθει και να σπουδάσει Αρχαία Ελληνικά, να εμβαθύνει τόσο σε όλα τα είδη των κειμένων φτάνοντας στις πιο βαθιές έννοιες του αρχαίου ελληνικού πνεύματος.

Είναι ελληνίστρια και ως ελληνίστρια ίσως αγαπά και εκτιμά πολύ περισσότερο από έναν Έλληνα τα ελληνικά γράμματα, καθώς πολύ σπάνια πλέον οι Έλληνες και κυρίως η νέα γενιά ενδιαφέρονται για τις αξίες του ελληνικού πνεύματος, αφήνοντας στην ” άκρη” τον ένδοξο ελληνικό πολιτισμό. Δεν είναι πλέον πολλοί οι Έλληνες που γνωρίζουν μια ραψωδία του Ομήρου ή μια αρχαία τραγωδία ή που έχουν επισκεφτεί το Ηρώδειο ή την Επίδαυρο.

Το βιβλίο της “βλέποντας το φως” αποτελεί ύμνο στη ζωή

Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της ” βλέποντας το φως “ δηλώνει την αγάπη στη ζωή, ουσιαστικά είναι ένας ύμνος στη ζωή, καθώς διαφωνεί με αυτούς που γκρινιάζουν και τους υπενθυμίζει πως «Το να μιλάμε για την ευτυχία εκλαμβάνεται από πολλούς σαν προσβολή σε όσους υποφέρουν».

Κάποιες από τις πολύ σοφές επισημάνσεις της που αξίζει να θυμόμαστε;

-Όλα μια μέρα (η έναστρη νύχτα, οι δυστυχίες και ο πλούτος) ξαφνικά τελειώνουν. Κι έρχεται η σειρά ενός άλλου να ευτυχήσει, προτού τα χάσει όλα κι αυτός. (Σοφοκλέους, Αίας)

-Στον χώρο του τραγικού δεν μπορούμε να προχωρήσουμε περισσότερο από τους Έλληνες του 5ου αιώνα.

-Η ευγένεια δεν ταυτίζεται με τη φιλανθρωπία.

-Ο λόγος είναι το φρούριο κατά της κτηνωδίας.

-Πώς να διδάξει κανείς, αν δεν τρέφει για τους μαθητές του τη συμπάθεια που έτρεφε ο Σωκράτης για τους δικούς του; Με συγκινεί η υπομονή του Σωκράτη, η επιεικής ειρωνεία του για τα ελαττώματα των νέων, η αργή διαδικασία της αφύπνισης, οι φιλοφρονήσεις του, η σοβαρότητά του. Μ’ αρέσει που ο Σωκράτης περιπαίζει, με λεπτότητα, τους αλαζόνες. Μ’ αρέσει που δείχνει συμπάθεια στον ωραίο Χαρμίδη.

-Η προνομιακή σχέση μεταξύ δασκάλου και νεαρού μαθητή απειλείται σήμερα.

-Δεν είναι πάντα εύκολο να εμπιστεύεσαι τους άλλους αλλά, αν θέλουμε να γεννηθεί ένας σύγχρονος ανθρωπισμός, είναι η πρωταρχική προϋπόθεση.

-Κατανόηση είναι να βλέπεις καθαρά.

-Η τραγωδία ήταν πάντοτε, ακόμα και στις πιο δραματικές και τεταμένες της εκφάνσεις, μια προσπάθεια για κατανόηση.

-Οι Έλληνες, ο πολιτισμός των οποίων ήταν αριστοκρατικός, δεν είχαν το ιδεώδες της εργασίας, όμως τους ενδιέφερε η εργασία του πνεύματος.

-Η κατανόηση δεν προϋποθέτει καθόλου την αναγωγή των πάντων στη λογική. Ο Ηρόδοτος παραδέχεται τη θεϊκή παρέμβαση. Ο Θουκυδίδης ακινητοποιείται μπροστά στον ρόλο της τύχης. Η τραγωδία μάς βοηθά να καταλάβουμε την αδυναμία του ανθρώπου μπροστά στο μυστήριο της μοίρας του.

-Ό,τι είναι ο ήλιος για τα υλικά πράγματα, είναι η ιδέα του Καλού για όσα δεν μπορούμε να κατανοήσουμε.

-Η εκπαίδευση δεν πρέπει να συγχέεται με τις γνώσεις. Ο Πλάτων έλεγε ότι όλες οι κοινωνίες θεωρούσαν πρώτιστο καθήκον τους την καλλιέργεια κάποιων αξιών που χαρακτηρίζουν το ανθρώπινο είδος και που ο καθένας πρέπει να μάθει. Όπως ο σεβασμός για την ανθρώπινη ζωή. Όπως ο σεβασμός για την ελευθερία. Όπως ο σεβασμός για τη δικαιοσύνη.

-Ίσως η παιδεία που μεταδόθηκε σε υπερβολικό αριθμό ανθρώπων, για τους οποίους δεν προοριζόταν, να έφθειρε την ουσία.

-“Ὁ θαυμασμός μου προς τὸν ἑλληνικὸ πολιτισμὸ εἶναι ἀπέραντος, μόνο ποὺ μᾶς μπερδεύει ἡ ἀλλαγὴ ποὺ κάνετε στην γλώσσα σας. Τὸ μονοτονικὸ ἀφοῦ ἀναστάτωσε τούς Ἕλληνες, μπερδεύει συγχρόνως καὶ τοὺς ξένους. Πηγὴ κακῶν Ἑλλήνων καὶ τῆς Ἑλλάδος θαυμαστῶν!”

Ζακλίν Ντε Ρομιγί


Δεν είναι δράση, έχε το υπόψη σου, είναι αντίδραση

Αντιδράς. Κάποιος σε προσβάλει, σου πατάει ένα κουμπί κι εσύ αντιδράς – θυμώνεις, του βάζεις τις φωνές. Κι αυτό εσύ το λες δράση; Δεν είναι δράση, έχε το υπόψη σου, είναι αντίδραση. Εκείνος σε κατευθύνει κι εσύ κατευθύνεσαι. Σου έχει πατήσει ένα κουμπί κι εσύ αρχίζεις να λειτουργείς σαν μηχανή.

Όπως πατάς ένα κουμπί κι ανάβει το φως, όπως πατάς ένα κουμπί και σβήνει το φως, αυτό ακριβώς κάνουν και σ’ εσένα οι άνθρωποι.

Σε ανάβουν και σε σβήνουν.

Κάποιος έρχεται και σε επαινεί και φουσκώνει το εγώ σου κι εσύ νιώθεις πολύ σπουδαίος. Κι ύστερα έρχεται κάποιος άλλος και σε κεντρίζει κι εσύ ξεφουσκώνεις και πέφτεις σαν άδειο σακί στο χώμα.

Δεν είσαι κύριος του εαυτού σου.

Ο οποιοσδήποτε μπορεί να σε προσβάλει και να σε κάνει στεναχωρημένο, θυμωμένο, εξοργισμένο, ταραγμένο, βίαιο, τρελό.

Και ο οποιοσδήποτε μπορεί να σε επαινέσει και να σε κάνει να νιώσεις πως είσαι μεγάλος και σπουδαίος, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δεν είναι τίποτα συγκρινόμενος μ’ εσένα.

Κι εσύ αντιδράς σύμφωνα με το πως σε κατευθύνουν οι άλλοι.

Αυτό δεν είναι πραγματική δράση.

Κάποιος περνούσε από ένα χωριό και οι άνθρωποι μαζεύτηκαν κι άρχισαν να τον προσβάλλουν. Και χρησιμοποιούσαν τις προσβλητικότερες λέξεις που μπορούσαν να βρουν.

Στάθηκε, τους άκουσε σιωπηλά κι ύστερα είπε:

“Σας ευχαριστώ που ήρθατε για μένα, εγώ όμως βιάζομαι. Πρέπει να φτάσω στο επόμενο χωριό, που με περιμένουν. Δεν μπορώ να σας δώσω περισσότερο χρόνο σήμερα. Αύριο όμως που θα επιστρέψω, θα έχω περισσότερο χρόνο. Μπορείτε να ξαναμαζευτείτε κι αν αύριο έχει απομείνει κάτι που θέλατε να πείτε σήμερα και δεν μπορέσατε, ελάτε να μου το πείτε.

Σήμερα όμως, συγχωρείστε με.”

Εκείνοι οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να πιστέψουν στα αυτιά και στα μάτια τους: Αυτός ο άνθρωπος έμεινε εντελώς ατάραχος. Ένας από αυτούς ρώτησε: “Δεν μας άκουσες; Τόσα πράγματα σου είπαμε κι εσύ δεν έδωσες καμία απάντηση!”

Εκείνος τους είπε: “Αν θέλατε να απαντήσω, τότε ήρθατε αργά. Έπρεπε να είχατε έρθει πριν δέκα χρόνια. Μέσα σ’ αυτά τα δέκα χρόνια όμως, έχω σταματήσει να κατευθύνομαι από τους άλλους. Δεν είμαι πια σκλάβος, είμαι κύριος του εαυτού μου. Δρω σύμφωνα με τον εαυτό μου, δρω σύμφωνα με την εσωτερική μου ανάγκη. Δεν μπορείτε να με αναγκάσετε να κάνω τίποτα. Θέλατε να με προσβάλλετε και είπατε ό,τι είχατε να πείτε. Πολύ καλά. Νιώστε ικανοποιημένοι. Σε ό,τι αφορά όμως εμένα, εγώ δεν παίρνω τις προσβολές σας. Κι αν δεν τις πάρω, δεν έχουν κανένα νόημα”.

Όταν κάποιος σε προσβάλλει, πρέπει να αποδεχτείς αυτό που λέει – μόνο τότε μπορείς να αντιδράσεις. Αν όμως δεν το αποδεχτείς, αν κρατήσεις απόσταση, αν παραμείνεις ψύχραιμος, τότε τι μπορεί να κάνει εκείνος;

Συνεχίζοντας είπε: “Αν ρίξετε έναν αναμμένο πυρσό μέσα στο ποτάμι, θα παραμείνει αναμμένος μέχρι να φτάσει στο ποτάμι. Τη στιγμή που πέφτει μέσα στο ποτάμι, όλη η φωτιά φεύγει – το ποτάμι τη σβήνει. Εγώ έχω γίνει ποτάμι. Ρίχνετε προσβολές πάνω μου. Τη στιγμή που τις ρίχνετε, είναι φωτιά, τη στιγμή όμως που φτάνουν σ’ εμένα, όλη η φωτιά τους σβήνει. Δεν πληγώνουν πια. Εσείς πετάτε αγκάθια, καθώς όμως πέφτουν μέσα στη σιωπή μου, γίνονται τριαντάφυλλα.
Εγώ δρω από τη δική μου εσωτερική φύση”.

Δεν πρέπει με τις καταστάσεις να θυμώνουμε· αυτές δεν νοιάζονται καθόλου

ΠΕΡΙ ΕΥΘΥΜΙΑΣ

Έτσι, όπως το υπόδημα προσαρμόζεται στο σχήμα του ποδιού και όχι το αντίστροφο, ομοίως και οι διαθέσεις των ανθρώπων κάνουν τις ζωές τους σαν τους ίδιους. Δεν κάνει, δηλαδή, η συνήθεια την άριστη ζωή ευχάριστη γι’ αυτούς που την έχουν επιλέξει, όπως έχει πει κάποιος, αλλά η φρόνηση κάνει την ίδια ζωή ταυτόχρονα και άριστη και ευχάριστη. Γι’ αυτό πρέπει να καθαρίζουμε την πηγή της ψυχικής γαλήνης που βρίσκεται μέσα μας, ώστε και τα εξωτερικά πράγματα, σαν να ήταν δικά μας και φιλικά, να μας είναι ευχάριστα όταν δεν τα χρησιμοποιούμε άσχημα:

Δεν πρέπει με τις καταστάσεις να θυμώνουμε·
αυτές δεν νοιάζονται καθόλου· εκείνος, όμως, που όσα του τυχαίνουν
σωστά θα χρησιμοποιήσει, θα ευτυχήσει
. (ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ)

Ο Πλάτων, επί παραδείγματι, παρομοίασε τη ζωή με το παιχνίδι των κύβων, κατά το οποίο πρέπει όχι μόνο να φέρνουμε το συμφερότερο αποτέλεσμα στο ρίξιμο των κύβων, αλλά, αφού το φέρουμε, να χρησιμοποιούμε σωστά αυτό που μας έτυχε. Με τις περιστάσεις όμως, αν και δεν είναι στο χέρι μας να ρίξουμε και να φέρουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε, ωστόσο, έργο δικό μας είναι, αν είμαστε σώφρονες, να δεχτούμε με τον κατάλληλο τρόπο ότι φέρνει η τύχη και να δώσουμε στο κάθε γεγονός τη θέση στην οποία και κείνο που μας είναι επιθυμητό θα μας είναι ωφελιμότατο και κείνο που μας είναι ανεπιθύμητο θα μας βλάψει όσο λιγότερο γίνεται.

Ο Θεόδωρος, που επονομάστηκε άθεος, έλεγε ότι προσέφερε τις ομιλίες του με το δεξί του χέρι αλλά το ακροατήριό του τις δεχόταν με το αριστερό· έτσι και οι απαίδευτοι άνθρωποι, όταν η τύχη είναι στα δεξιά τους, αυτοί την πιάνουν από τα αριστερά, ενεργώντας έτσι κατά τρόπο απαράδεκτο. Οι φρόνιμοι, όμως, όπως οι μέλισσες παίρνουν μέλι από το θυμάρι, το πιο δριμύ και ξηρό φυτό, με παρόμοιο τρόπο πολλές φορές αντλούν από τις πιο δυσμενείς περιστάσεις κάτι που τους είναι ταιριαστό και χρήσιμο.

Είναι, δηλαδή, δυνατό ν’ αλλάξουμε την κατεύθυνση της τύχης όταν μας έχει δώσει πράγματα που δεν θέλουμε. Ο Διογένης εξορίστηκε· “δεν ήταν κι άσχημα τελικά!” γιατί μετά την εξόρισή του άρχισε να φιλοσοφεί.

Στον Ζήνωνα τον Κιτιέα είχε απομείνει μόνο ένα φορτηγό πλοίο· όταν έμαθε ότι το πλοίο βυθίστηκε μαζί με όλο του το φορτίο, φώναξε: “Ωραία τα έκανες, τύχη, που με σπρώχνεις στον τρίβωνα και στη στοά”.

Τι μας εμποδίζει λοιπόν να μιμηθούμε τους παραπάνω; Απέτυχες ως υποψήφιος για το αξίωμα; Θα μπορούσες να ζήσεις στην εξοχή και να φροντίσεις τις προσωπικές σου υποθέσεις.

Αποκρούστηκες όταν προσπαθούσες να κάνεις φίλο σου κάποιον άρχοντα; Η ζωή σου θα είναι απαλλαγμένη από κινδύνους και προβλήματα.

Μήπως από συκοφαντία ή φθόνο, σου έτυχε ημέρα κακή και σε περιφρόνησαν; Ούριος ο άνεμος θα σε φέρει στις Μούσες και στην Ακαδημία, όπως έγινε με τον Πλάτωνα που χειμάστηκε από τη φιλία του Διονύσιου.

Γι’ αυτό συμβάλλει πολύ στην ψυχική γαλήνη η παρατήρηση ότι ένδοξοι άνδρες δεν έπαθαν τίποτα απολύτως από δεινά όμοια με τα δικά σου.

Σε στενοχωρεί, για παράδειγμα, η ατεκνία; Σκέψου τους βασιλείς της Ρώμης, από τους οποίους κανείς δεν άφησε το βασίλειο σε γιο του.

Δυσφορείς για την τωρινή σου φτώχεια; Ποιος Βοιωτός θα προτιμούσες να είσαι άλλος από τον Επαμεινώνδα; Ποιος Ρωμαίος άλλος από τον Φαβρίκιο;

“Μα η γυναίκα μου ξελογιάστηκε”. Δεν έχεις διαβάσει, λοιπόν, την επιγραφή στους Δελφούς:

Ο κύριος στεριάς και θάλασσας, ο βασιλιάς Άγις, με αφιέρωσε, και δεν έχεις ακούσει πως ο Αλκιβιάδης ξελόγιασε τη γυναίκα του Άγιδος, την Τιμαία, και ότι εκείνη ονόμαζε το γιο της ψιθυριστά στις θεραπαινίδες της Αλκιβιάδη;

Αυτό όμως δεν εμπόδισε τον Άγι να είναι ο ενδοξότερος και ο μέγιστος Έλληνας.

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, ΗΘΙΚΑ

Και ακριβώς επειδή δεν αισθανόμαστε πως είμαστε άρρωστοι, η γιατρειά μας καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη

Ας προσθέσουμε μιαν ακόμα ιστορία, την οποία ο Σενέκας διηγείται σε ένα γράμμα του.

“Ξέρεις”, λέει, γράφοντας στον Λουκίλιο, “πως η Αρπάστη, η παλαβή δούλα της γυναίκας μου, έμεινε στο σπίτι μου σαν κληρονομικό βάρος· γιατί, από το χαρακτήρα μου, είμαι εχθρός αυτών των τεράτων και αν έχω διάθεση να γελάσω με κάποιον χαζό, δεν μου χρειάζεται να τον ψάξω αρκετά μακριά: γελάω με τον ίδιο μου τον εαυτό. Αυτή η χαζή έχασε ξαφνικά το φως της.

Σου διηγούμαι πράγμα περίεργο αλλά αληθινό: δεν αισθάνεται διόλου πως είναι τυφλή και πιέζει αδιάκοπα τον επιστάτη να την πάρει έξω, γιατί λέει πως το σπίτι μου είναι σκοτεινό.

Εκείνο που περιγελάμε σε αυτή τη γυναίκα, σε παρακαλώ να πιστέψεις πως συμβαίνει στον καθένα μας· κανείς δεν γνωρίζει πως είναι φιλάργυρος ή πως ορέγεται ξένα πράγματα.

Οι τυφλοί τουλάχιστον ζητούν έναν οδηγό. Εμείς ξεφεύγουμε από τον ίσιο δρόμο με τη δική μας συγκατάθεση. Δεν είμαι φιλόδοξος, λέμε, αλλά στη Ρώμη δεν μπορεί να ζήσει κανείς διαφορετικά· δεν είμαι σκορποχέρης, αλλά η πόλη απαιτεί μεγάλα έξοδα· δεν είναι λάθος μου να είμαι χολερικός ή φταίει η νιότη αν ακόμα δεν έχω φέρει σε λογαριασμό κάποιον οριστικό τρόπο ζωής. Ας μην ψάχνουμε έξω από εμάς για την αρρώστια μας· η αρρώστια είναι μέσα μας, φυτεμένη στα σωθικά μας. Και ακριβώς επειδή δεν αισθανόμαστε πως είμαστε άρρωστοι, η γιατρειά μας καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη.

Αν από νωρίς δεν αρχίσουμε να φροντίζουμε τις πληγές μας, πότε άραγε θα καταφέρουμε να γιατρέψουμε και αυτές και τα κακά που τις προκαλούν; Ωστόσο, έχουμε ένα πολύ γλυκό γιατρικό, δηλαδή τη Φιλοσοφία, που προσφέρει την πιο γλυκιά γιατρειά. Τις άλλες γιατρειές τις απολαμβάνουμε μόνο όταν έχουν κάμει τη δουλειά τους· ετούτη μας προσφέρει χαρά μεμιάς”.

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ Φ: το χρυσό νήμα της πολυετούς σοφίας

Η ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ: Το μεγαλύτερο μυστικό της φύσης

Δεν είναι εύκολο να ξετυλίξουμε την ιστορία της χρυσής τομής. Αν και χρησιμοποιήθηκε στην αρχαία Αίγυπτο αλλά και στην πυθαγόρεια παράδοση, ο πρώτος ορισμός που έχουμε γι’ αυτήν ανήκει στον Ευκλείδη (325-265 π.Χ.), που την ορίζει ως διαίρεση ενός ευθύγραμμου τμήματος σε άκρο και μέσο λόγο. Η παλαιότερη γνωστή μελέτη είναι η Θεία αναλογία, έργο του μεθυσμένου από την ομορφιά μοναχού Λούκα Πατσιόλι (1445-1517) που εικονογραφήθηκε από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση επινόησε και τον όρο section aurea δηλαδή «χρυσή τομή». Ωστόσο, η πρώτη δημοσιευμένη χρήση της φράσης βρίσκεται στο έργο Die Reine Elementar-Mathematik [Καθαρά στοιχειώδη μαθηματικά] του Μάρτιν Ομ (1835).

Υπάρχουν πολλά ονόματα για τη μυστηριώδη τομή. Αναφέρεται ως χρυσός ή θείος λόγος, μέσος, αναλογία, αριθμός ή τομή. Στα μαθηματικά συμβολίζεται με το γράμμα τ, που δηλώνει την τομή, ή συχνότερα με το Φ ή το φ, το πρώτο γράμμα από το όνομα του γλύπτη Φειδία, που τη χρησιμοποίησε στον Παρθενώνα.

Τι είναι λοιπόν αυτή η αινιγματική τομή και πού οφείλεται η γοητεία της; Ένα από τα αιώνια ερωτήματα που απασχόλησαν τους φιλοσόφους αφορά το πώς το Ένα γίνεται Πολλά. Ποια η φύση του χωρισμού ή της διαίρεσης; Υπάρχει τρόπος να διατηρήσουν τα μέρη ουσιαστική σχέση με το σύνολο;

Θέτοντας το ερώτημα με αλληγορικούς όρους, ο Πλάτωνας (427-347 π.Χ.) στην Πολιτεία ζητάει από τον αναγνώστη να πάρει μια γραμμή και να τη διαιρέσει άνισα. Καθώς δεσμευόταν από τον πυθαγόρειο όρκο να μην αποκαλύψει τα μυστικά των μυστηρίων, ο Πλάτωνας έθετε ερωτήσεις ελπίζοντας να προκαλέσει μια διορατική απάντηση. Γιατί λοιπόν χρησιμοποιεί μια γραμμή αντί για αριθμούς; Και γιατί μας ζητάει να τη διαιρέσουμε άνισα;

Για να ανταποκριθούμε στην πρόσκλησή του θα πρέπει να κατανοήσουμε το λόγο και την αναλογία.

Ο λόγος είναι η σχέση ενός αριθμού προς έναν άλλο, για παράδειγμα 4:8 («4 προς 8»). Η αναλογία είναι ένας επαναλαμβανόμενος λόγος που συνήθως περιλαμβάνει τέσσερις όρους, όπως 4:8 :: 5:10 («το 4 προς 8 είναι ό,τι το 5 προς 10»). Οι Πυθαγόρειοι την αποκαλούσαν ασυνεχή αναλογία τεσσάρων όρων. Ο σταθερός λόγος εδώ είναι το 1:2, που επαναλαμβάνεται στο 4:8 και στο 5:10. Ο ανεστραμμένος λόγος αντιστρέφει τους όρους, έτσι το 8:4 είναι το αντίστροφο του 4:8 και ο σταθερός λόγος είναι τώρα 2:1. Μεταξύ του λόγου δύο όρων και της αναλογίας τεσσάρων όρων βρίσκεται ο μέσος τριών όρων, στον οποίο ο μεσαίος όρος διαθέτει τον ίδιο λόγο με τον πρώτο που έχει ο τελευταίος με τον ίδιο. Ο γεωμετρικός μέσος δύο αριθμών ισούται με την τετραγωνική ρίζα του γινομένου τους. Έτσι, ο γεωμετρικός μέσος π.χ. του 1 και του 9 είναι √(1Χ9)=3. Η σχέση αυτή γράφεται 1:3:9 ή, ανεστραμμένη, 9:3:1. Μπορεί επίσης να γραφτεί πληρέστερα ως συνεχής γεωμετρική αναλογία, όπου οι δύο αυτοί λόγοι επαναλαμβάνουν τον ίδιο σταθερό λόγο 1:3. Δηλαδή, 1:3 :: 3:9. Το 3 είναι ο γεωμετρικός μέσος που είναι κοινός για τους δύο λόγους, συνδέοντας ή διαπλέκοντάς τους σε αυτό που οι Πυθαγόρειοι αποκαλούσαν συνεχή γεωμετρική αναλογία τριών όρων.

Ο Πλάτωνας θεωρεί ότι η συνεχής γεωμετρική αναλογία αποτελεί τον βαθύτερο κοσμικό δεσμό. Στον Τίμαιο, η ψυχή του κόσμου συγκροτείται σε αρμονική συνήχηση, αποτελούμενη στο πάνω μέρος από τον νοητό κόσμο των μορφών (συμπεριλαμβανομένων των καθαρών μαθηματικών) και στο κάτω από τον ορατό κόσμο των υλικών αντικειμένων, μέσω των ακολουθιών 1, 2, 4, 8 και 1, 3, 9, 27.

Για να επιστρέψουμε λοιπόν στο γρίφο μας, ας αναρωτηθούμε γιατί μας ζητάει ο Πλάτωνας να κάνουμε ασύμμετρη τομή; Μια συμμετρική τομή θα έδινε λόγο συνόλου προς τμήμα 2:1 και λόγο των δύο ίσων τμημάτων 1:1. Οι λόγοι αυτοί δεν ισούνται κι έτσι δεν παρουσιάζεται αναλογία.

Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να σχηματίσουμε αναλογία από έναν απλό λόγο, κι αυτός είναι η χρυσή τομή. Ο Πλάτωνας θέλει να ανακαλύψουμε έναν ιδιαίτερο λόγο, τέτοιον ώστε το σύνολο προς το μεγαλύτερο τμήμα να ισούται με το μεγαλύτερο τμήμα προς το μικρότερο. Γνωρίζει ότι αυτό θα μας οδηγούσε στον προσφιλή του στη φύση δεσμό, μια συνεχή γεωμετρική αναλογία. Το αντίστροφο ισχύει επίσης, ο λόγος του μικρότερου τμήματος προς το μεγαλύτερο ισούται με το λόγο του μεγαλύτερου προς το σύνολο.

Γιατί όμως χρησιμοποιεί ένα ευθύγραμμο τμήμα και όχι απλώς αριθμούς; Ο Πλάτωνας γνώριζε ότι η απάντηση είναι ένας άρρητος αριθμός, που μπορούμε να προσδιορίσουμε γεωμετρικά σ’ ένα ευθύγραμμο τμήμα αλλά δεν μπορεί να εκφραστεί ως απλό κλάσμα.

Αν λύσουμε το πρόβλημα μαθηματικά, και υποθέτοντας ότι ο μέσος (μεγαλύτερο τμήμα) έχει μήκος 1, βρίσκουμε μεγάλη χρυσή τιμή 1,6180399… (για το σύνολο) και μικρή χρυσή τιμή 0,6180399… (για το μικρότερο τμήμα). Ορίζουμε αυτά Φ για το μεγάλο και φ για το μικρό, αντίστοιχα. Σημειώνουμε ότι τόσο το γινόμενό τους όσο και η διαφορά τους δίνουν τη μονάδα. Επιπλέον, το τετράγωνο του Φ είναι 2,6180399, ή Φ+1. Κι ακόμη, το καθένα είναι αντίστροφο του άλλου, δηλαδή το φ ισούται με 1/Φ.

MIGUEL DE CERVANTES: Όμως δεν θα καταφέρουν τίποτα τα φθονερά του μάγια απέναντι στην καλοσύνη του σπαθιού μου

Ο Δον Κιχώτης πέρασε δεκαπέντε μέρες στη βολή του σπιτιού του, και ασχολιόταν με τις υποθέσεις του, χωρίς τίποτα να δείχνει ότι ήθελε να ξαναρχίσει τις τρέλες του.

Όλο αυτό το διάστημα κουβέντιασε πολύ με τον γεωργό, το χωριανό του, έναν καλοκάγαθο άνθρωπο, αλλά χωρίς πολύ μυαλό στο κεφάλι του. Από τα πολλά που του είπε, τις τόσες υποσχέσεις που του έκανε, στο τέλος έπεισε τον δύστυχο χωρικό να μπει στη δούλεψή του ως ιπποκόμος. Ανάμεσα στα άλλα, του έλεγε ο Δον Κιχώτης, πως αν ερχόταν μαζί του με την καρδιά του, γιατί – ποιος ξέρει – όλο και θα του τύχαινε κάποια περιπέτεια από την οποία θα έβγαινε νικητής, θα τον διόριζε διοικητή σε ένα νησί. Με αυτήν, αλλά και με πολλές άλλες υποσχέσεις, ο Σάντσο Πάντσα, έτσι λεγόταν ο χωρικός, άφησε γυναίκα και παιδιά και πήγε ιπποκόμος του Δον Κιχώτη.

Ο Δον Κιχώτης βάλθηκε να βρει χρήματα. Αφού πούλησε κάποια πράματα, έβαλε ενέχυρο κάποια άλλα, και ξεπούλησε τα υπάρχοντά του όσο-όσο, συγκέντρωσε ένα σημαντικό χρηματικό ποσό.

Ύστερα, ανακοίνωσε στον Σάντσο Πάντσα τη μέρα και την ώρα που θα ξεκινούσαν, ώστε να πάρει μαζί του ό,τι του ήταν απαραίτητο. Πάνω απ’ όλα του είπε να πάρει προμήθειες για το ταξίδι. Εκείνος δέχτηκε και, μάλιστα, του είπε πως μπορούσε να φέρει και το γαϊδούρι του που ήταν πολύ καλό, γιατί ήταν συνηθισμένο στα μεγάλα ταξίδια.

Χωρίς να αποχαιρετήσει τη γυναίκα του και τα παιδιά του ο Σάντσο Πάντσα, όπως ούτε και ο Δον Κιχώτης την οικονόμο και την ανεψιά του, βγήκαν νύχτα από το χωριό χωρίς να τους δει κανείς.
Έκαναν πολύ δρόμο, μέχρι να βεβαιωθούν ότι κανείς δε θα τους έβρισκε, όσο και να τους έψαχνε, ώσπου στο τέλος ξημέρωσε.

Πήραν το δρόμο τους κουβεντιάζοντας, όταν είδαν στον κάμπο καμιά τριάντα με σαράντα ανεμόμυλους. Ο Δον Κιχώτης, μόλις τους αντίκρισε, είπε στον ιπποκόμο του: «Η τύχη οδηγεί τα βήματά μας.»

Βλέπεις εκεί φίλε μου Σάντσο Πάντσα, τριάντα, ίσως και λιγότερους, τεράστιους γίγαντες που ενάντια τους θα πολεμήσω και θα τους πάρω τη ζωή;»

«Μα ποιους γίγαντες;» είπε ο Σάντσο.»

 «Εκείνους εκεί κάτω, δεν βλέπεις;» απάντησε ο αφέντης του, μερικοί μάλιστα έχουν χέρια μακριά ίσαμε δυο λεύγες.»

«Κοιτάξτε αφέντη μου,» παρατήρησε ο Σάντσο «εκείνα εκεί κάτω που φαίνονται έτσι δεν είναι γίγαντες, αλλά ανεμόμυλοι, και αυτά που μοιάζουν με χέρια είναι τα φτερά του που, καθώς ο άνεμος τα γυρίζει, κάνουν τη μυλόπετρα να αλέθει.»

«Πώς φαίνεται ότι δεν έχεις ιδέα από περιπέτειες! Αυτοί εκεί είναι γίγαντες και, αν φοβάσαι, πήγαινε στην άκρη να προσευχηθείς, όσο θα δίνω την άνιση μάχη ενάντια τους.».

Και με αυτά τα λόγια, σπιρούνιασε το Ροσινάντη χωρίς να δίνει σημασία στις φωνές του ιπποκόμου. Ήταν τόσο πεισμένος ότι οι ανεμόμυλοι ήταν γίγαντες, που δεν το κατάλαβε ούτε καν, όταν τους πλησίασε.

Στο μεταξύ, τους φώναζε: «Μη φεύγετε δειλά και άνανδρα πλάσματα, ένας και μόνο ιππότης σάς επιτίθεται!»

Εκείνη τη στιγμή σηκώθηκε αέρας, τα μεγάλα φτερά των ανεμόμυλων άρχισαν να κινούνται και βλέποντάς το αυτό ο Δον Κιχώτης είπε: «Ε λοιπόν, και περισσότερα από το Βριάρεω χέρια να κινήστε, θα το πληρώστε!». Και με αυτά τα λόγια, πιστεύοντας πως η κυρά του η Δουλσινέα, όπως την είχε ικετεύσει, θα του συμπαραστεκόταν σε εκείνη τη δύσκολη στιγμή, καλύφθηκε καλά με την ολοστρόγγυλη λεπτή του ασπίδα, κατέβασε οριζόντια τη λόγχη, κάλπασε με όλη του τη φόρα και όρμησε με δύναμη πάνω στον πρώτο ανεμόμυλο που βρέθηκε μπροστά του. Έδωσε ένα χτύπημα με τη λόγχη του στο φτερό του ανεμόμυλου, αλλά ο αέρας το μετακίνησε με τόση ορμή που έσπασε στα δυο τη λόγχη και ξεπέταξε μακριά στα χωράφι άλογο και καβαλάρη.

Ο Σάντσο έτρεξε με το γάιδαρό του όσο πιο γρήγορα μπορούσε, για να βοηθήσει τον αφέντη του, αλλά, όταν έφτασε στο μέρος όπου είχε πέσει, ο Δον Κιχώτης δεν μπορούσε να κουνήσει.

«Ο Θεός το ξέρει, είπε ο Σάντσο, μια ώρα δεν φώναζα στην ευγένειά σας να προσέξει καλά τι κάνει, γιατί δεν ήταν γίγαντες, αλλά ανεμόμυλοι;»

«Πάψε φίλε μου Σάντσο», απάντησε ο Δον Κιχώτης, «τα πράγματα στον πόλεμο, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αλλάζουν διαρκώς. Και μάλιστα, όσο το σκέφτομαι, τόσο πείθομαι ότι εκείνος ο μάγος ο Φρεστώνας μεταμόρφωσε αυτούς τους γίγαντες σε ανεμόμυλους για να μου στερήσει τη δόξα που θα κέρδιζα αν τους νικούσα. Όμως δεν θα καταφέρουν τίποτα τα φθονερά του μάγια απέναντι στην καλοσύνη του σπαθιού μου!». Και με τη βοήθεια του Σάντσο καβάλησε και πάλι το άλογό του.

Εκείνη τη νύχτα την πέρασαν ανάμεσα στα δέντρα. Μάλιστα ο Δον Κιχώτης έκοψε και ένα κλαδί από κάποιο δέντρο και στην άκρη του έμπηξε τη μεταλλική αιχμή από τη λόγχη του που είχε σπάσει. Δεν έκλεισε μάτι όλη τη νύχτα ο Δον Κιχώτης, καθώς η σκέψη ήταν στην κυρά του τη Δουλσινέα. Αντίθετα, ο Σάντσο, που είχε γεμάτο το στομάχι του, κοιμήθηκε μονορούφι.

Μιγκέλ ντε Θερβάντες, Δον Κιχώτης

Εναντίον της Νέας Παγκόσμιας Τάξης: η Τελική Μάχη

Ζούμε σε συναρπαστική χρονική περίοδο.

Το άγνωστο που βρίσκεται στο άμεσο μέλλον για όλους μας, είναι τόσο συναρπαστικό όσο και τρομακτικό. Ευτυχές μακροπρόθεσμα, αλλά αρκετά τρομακτικό βραχυπρόθεσμα. 'Ολες οι αυτοκρατορίες πεθαίνουν τελικά και βρισκόμαστε στην τελική φάση της Νέας Παγκόσμιας Τάξης που δεν θα ανακάμψει από την “Ρώσικη Ρουλέτα” που παίζει, γιατί ο Βλαντιμίρ Πούτιν τους έδωσε ένα γεμάτο όπλο και τράβηξε την σκανδάλη.
 
Οι τελευταίες εβδομάδες έβαλαν τα πάντα στην θέση τους για την τελευταία μάχη. Υπάρχουν τόσα πολλά διαφορετικά γεγονότα, αριστερά και δεξιά και θα προσπαθήσω να καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια για να είμαι ακριβής σε αυτήν την περίπλοκη αναφορά. 'Οσον αφορά εμένα, αγωνίζομαι για τρεις εβδομάδες με αυτό το άρθρο, λόγω της τρελής ποσότητας των πρόσθετων λεπτομερειών που η κάθε μέρα μας παρέχει. Ίσως ήταν λάθος να σταματήσω το κάπνισμα, αλλά μου αρέσει μια καλή πρόκληση.
 
Η πτώση του δολαρίου
 
Εδώ απαιτείται μία μικρή παρένθεση. Η ιδέα της Ν.Τ.Π. είναι απλώς η επιθυμία μιας χούφτας διεθνών τραπεζιτών που θέλουν να κυβερνήσουν οικονομικά και πολιτικά ολόκληρο τον πλανήτη ως μια «ευτυχισμένη οικογένεια». Ξεκίνησε το 1773 και αν και πέρασε σημαντικές αλλαγές με την πάροδο των ετών, η έννοια και ο στόχος τους δεν έχουν αλλάξει. Δυστυχώς γι’ αυτούς, οι διεθνείς τράπεζες που λεηλατούν τον πλανήτη δια του αμερικανικού δολαρίου από το 1944, τώρα απειλούνται από υπερπληθωρισμό, καθώς η μηχανή εκτύπωσης τους δουλεύει για χρόνια για να καλύψει τις παράλογες δαπάνες τους για την διατήρηση των πετρελαϊκών και πολεμικών πόρων που έχουν χάσει.
 
Προκειμένου να αποφευχθεί ο επερχόμενος υπερπληθωρισμός, προκάλεσαν επίθεση σε τέσσερις χώρες (Κίνα, Ιράν, Ιταλία και τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες) για να εξαπλωθεί ο πανικός στον πληθυσμό, με την πολύτιμη βοήθεια των πιστών μέσων τους ενημέρωσης. Ακόμα κι αν ο ιός αυτός δεν είναι διαφορετικός από τους νέους ιούς που προσβάλλουν ανθρώπους κάθε χρόνο, ο τρόμος των μέσων ενημέρωσης έσπρωξε τους ανθρώπους να απομονώσουν εθελοντικά τον εαυτό τους μέσω του φόβου και της τρομοκρατίας. Κάποιοι έχασαν την δουλειά τους, οι εταιρείες χρεοκοπούν, ο πανικός δημιούργησε ένα χρηματιστικό δυστύχημα που αδειάζει τα πορτοφόλια και εξαφανίζει τα περιουσιακά στοιχεία, με αποτέλεσμα μερικά τρισεκατομμύρια εικονικά δολάρια εκτός αγοράς να μειώσουν την πίεση από το νόμισμα.
 
Μέχρι στιγμής, καλά, αλλά όλα τα άλλα πήγαν στραβά σε αυτήν την απεγνωσμένη και απόλυτη “πολεμική κραυγή”. Ο κορυφαίος ιολόγος στον πλανήτη επιβεβαίωσε ότι η χλωροκίνη χρησιμοποιήθηκε από τους Κινέζους με θεαματικά αποτελέσματα για να θεραπεύσει τους ασθενείς, κατόπιν βελτίωσε το μαγικό φίλτρο του προσθέτοντας μια πνευμονική αντιβακτηριδιακή ουσία την αζιθρομικίνη και έσωσε όλες τις πρώτες 1000 περιπτώσεις, εκτός από μία. Ο Ντόναλντ Τράμπ επέβαλε αμέσως την ίδια μέθοδο μέσω ενός αγώνα κατά της δικής του Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Φαρμάκων, που είχε αγοραστεί και ανήκε στο βαθύ κράτος.
 
Αυτό ανάγκασε όλα τα συστημικά μέσα ενημέρωσης να μιλήσουν για το θαυματουργό Ελιξίριο του Didier Raoult, υπογράφοντας το ένταλμα θανάτου για την εμπιστοσύνη μας σε όλες τις δυτικές κυβερνήσεις και τις ιατρικές υπηρεσίες τους, την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και τα μέσα ενημέρωσης που προσπαθούσαν να καταστρέψουν την άψογη φήμη του γιατρού, επικίνδυνες παρενέργειες ενός σχεδόν αβλαβούς φαρμάκου που έχει χρησιμοποιηθεί για 60 χρόνια για την θεραπεία της ελονοσίας.
 
Όχι τόσο μακριά στην Γερμανία, ο διεθνούς κύρους Dr. Wolfgand Wodarg σημείωσε ότι ο τεχνητός πανικός ήταν εντελώς άχρηστος, αφού αυτός ο ιός δεν είναι διαφορετικός από τους άλλους που μας επηρεάζουν κάθε χρόνο. Αυτό αποτέλεσε μια καταπληκτική νίκη για τον Trump και τον γενικό πληθυσμό ενάντια τα κοινωνικά μέσα, που εξέθεσε όλα μαζί τα παθολογικά ψέματα των επίσημων καναλιών επικοινωνίας κάθε χώρας που ελέγχεται από την Ν.Τ.Π. Στην πραγματικότητα, η αξιοπιστία αυτών των κυβερνήσεων που είναι μαριονέτες έχει εξαφανιστεί γενικώς, η Ιταλία θα βγει από την ΕΕ αμέσως μετά την κρίση, γεγονός που θα προκαλέσει φαινόμενο ντόμινο που θα επηρεάσει όλες τις χώρες της ΕΕ και τα μέλη του ΝΑΤΟ.
 
Φίλοι μου, η παγκοσμιοποίηση είναι νεκρή και έτοιμη για καύση.
 
Σκάβοντας την άβυσσο
 
Οι διεθνείς τραπεζίτες δεν το είδαν να έρχεται το 1991, όταν κυριαρχούσαν στο 95% του πλανήτη μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Φάνηκε ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να σταματήσει την τελική αποστολή τους να ολοκληρώσουν το όνειρο των Οργουελιανών, να καταστρέψουν μερικές χώρες στην Μέση Ανατολή, να διευρύνουν το Ισραήλ και να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου, το τελευταίο κομμάτι του παζλ που συναρμολογούν εδώ και έναν ολόκληρο αιώνα, ξεκινώντας με την δήλωση Balfourτ το 1917.
 
Οταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέλαβε την Ρωσία, δεν υπήρχε κανένα σημάδι ότι θα κατάφερνε κάτι καλύτερο από τον αλκοολικό που είχε αντικαταστήσει. Ένας αξιωματικός της πρώην KGB έμοιαζε με μια επιλογή που οδηγούνταν περισσότερο από την νοσταλγία και όχι από την ιδεολογία, ο Πούτιν όμως είχε πολλά περισσότερα προσόντα απ’ ό,τι θα έβλεπε κανείς με μια πρώτη ματιά, πατριωτισμό, ανθρωπισμό, αίσθηση δικαιοσύνης, πονηρή μανία, έναν πανέξυπνο φίλο οικονομολόγο τον Sergey Glazyev ο οποίος μισούσε φανερά την Νέα Παγκόσμια Τάξη, αλλά πρωτίστως ενσωμάτωσε την μετενσάρκωση της μακρόχρονης χαμένης ρωσικής ιδεολογίας της πλήρους πολιτικής και οικονομικής ανεξαρτησίας.
 
Μετά από μερικά χρόνια που πέρασε στο να στραγγίξει τον Ρωσικό βάλτο από τους ολιγάρχες και την μαφία, όπου ο προκάτοχός του είχε αφήσει μονοπάτι από άδεια μπουκάλια, ο Βλαδίμηρος σήκωσε τα μανίκια και έπεσε στην δουλειά με τα μούτρα.
 
Επειδή οι αντίπαλοί του είχαν λεηλατήσει τον πλανήτη για 250 χρόνια μέσω αποικισμού ασφαλισμένου από στρατιωτική κυριαρχία, ο Βλαδίμηρος γνώριζε ότι έπρεπε να ξεκινήσει κατασκευάζοντας μια ανίκητη στρατιωτική μηχανή. Και το έκανε. Παρουσιάστηκε με διαφορετικούς τύπους υπερηχητικών πυραύλων που τίποτε δεν τους σταματάει, τα καλύτερα αμυντικά συστήματα στον πλανήτη, τα καλύτερα ηλεκτρονικά συστήματα εμπλοκής και τα καλύτερα αεροπλάνα. Στην συνέχεια, για να βεβαιωθεί ότι ένας πυρηνικός πόλεμος δεν θα ήταν μία επιλογή, εμφανίστηκε με αντικείμενα με τα οποία κατασκευάζονται εφιάλτες, όπως τους Sarmat, τους Poseidon και τους Avangard, όλοι ασταμάτητοι και ικανοί να καταστρέψουν οποιαδήποτε χώρα σε λίγες ώρες.
 
Ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που διαθέτει υπερηχητικά όπλα, οι στρατιωτικές δαπάνες είναι ένα κλάσμα του αμερικανικού στρατιωτικού προϋπολογισμού.

Με ένα νέο και ασύγκριτο οπλοστάσιο, θα μπορούσε να προχωρήσει και να νικήσει οποιαδήποτε δύναμη του ΝΑΤΟ ή οποιονδήποτε από τους αντιπροσώπους του, όπως έκανε από το Σεπτέμβριο του 2015 στην Συρία. Έδειξε σε κάθε χώρα ότι η ανεξαρτησία από το τραπεζικό σύστημα της NWO ήταν τώρα θέμα επιλογής. Ο Πούτιν κέρδισε όχι μόνο τον πόλεμο στην Συρία, αλλά κέρδισε την υποστήριξη πολλών χωρών της Νέας Παγκόσμιας Τάξης, οι οποίες ξαφνικά άλλαξαν πλευρά όταν συνειδητοποίησαν πόσο ανίκητη έγινε η Ρωσία.
 
Σε διπλωματικό επίπεδο, πήρε επίσης με το μέρος του την ισχυρή Κίνα και στην συνέχεια κατάφερε να προστατεύσει ανεξάρτητους παραγωγούς πετρελαίου όπως την Βενεζουέλα και το Ιράν ενώ ηγέτες όπως ο Ερντογάν της Τουρκίας και ο Muhammad Ben Salman της Σαουδικής Αραβίας αποφάσισαν να πάνε με το μέρος της Ρωσίας, η οποία δεν κρατάει μόνο το καλύτερο χαρτί στο πόκερ, αλλά ολόκληρο το τραπέζι με τα χαρτιά.
 
Τελειώνοντας στο συμπέρασμα ότι ο Πούτιν ελέγχει τώρα την πανίσχυρη αγορά πετρελαίου, τον αναπόφευκτο ενεργειακό πόρο που λιπαίνει τις οικονομίες και τους στρατούς, ενώ το ΝΑΤΟ των τραπεζιτών μπορεί μόνο να παρακολουθεί, χωρίς κανένα μέσο για να μπορεί να το πάρει πίσω. Με τα απίστευτα αποτελέσματα που έχει επιτύχει ο Πούτιν τα τελευταία πέντε χρόνια, η Νέα Παγκόσμια Τάξη ξαφνικά μοιάζει με ένα σπίτι από τραπουλόχαρτα που πρόκειται να καταρρεύσει. Η Αυτοκρατορία των Τραπεζών έχει αρρωστήσει ανεπανόρθωτα για πέντε χρόνια, αλλά τώρα στέκεται με μορφίνη και με το ζόρι αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει.
 
Τραγωδία και ελπίδα
 
Δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για έναρξη 3ου ΠΠ, η τελευταία πολεμική κραυγή βγήκε από τους θάμνους με την μορφή ενός ιού και την επακόλουθη δημιουργία μέσων μαζικής πανδημίας. Η κύρια εστίαση ήταν να αποφευχθεί ένας καταστροφικός υπερπληθωρισμός της τεράστιας μάζας του αμερικανικού δολαρίου που κανείς δεν θέλει πια, να ‘χει χρόνο για να εφαρμόσει το κρυπτογραφικό νόμισμα του εικονικού κόσμου, σαν οι τραπεζίτες που χάνουν συνεχώς, να έχουν ακόμα νόμιμη δύναμη να ελέγχουν τα χρήματά μας. Φάνηκε αρχικά ότι το σχέδιο θα μπορούσε να λειτουργήσει.
 
Τότε ο Βλαδίμηρος έβγαλε το περίστροφο του για να ξεκινήσει την ρωσική ρουλέτα και οι τραπεζίτες τίναξαν τα μυαλά τους με το τράβηγμα της σκανδάλης. Κάλεσε μια συνάντηση με τον OPEC και σκότωσε την τιμή του πετρελαίου αρνούμενος να μειώσει την παραγωγή της Ρωσίας, φτάνοντας το βαρέλι κάτω από τα 30 δολάρια. Χωρίς καμία σκέψη και σίγουρα ακόμη λιγότερο πόνο, ο Βλαδίμηρος σκότωσε την δαπανηρή δυτική παραγωγή πετρελαίου. Όλα τα δολάρια που είχαν αφαιρεθεί από την αγορά χρειάστηκε να επιστραφούν από την Fed και άλλες κεντρικές τράπεζες για να αποφευχθεί η μείωση και η τελική καταστροφή. Αυτήν την στιγμή, οι αγαπητοί τραπεζίτες έχουν ξεμείνει από λύσεις.
 
Εν τω μεταξύ, ο Trump ταρακούνησε και τους γκάνγκστερ με την γραβάτα.
 
Ενώ τα μέσα ενημέρωσης απέφευγαν το θέμα της χλωροκίνης, ένα παλιό χάπι που σχεδιάστηκε για να θεραπεύσει την ελονοσία, ο Trump επέβαλε στο FDA την χρήση αυτού του φαρμάκου για ασθενείς μολυσμένους στις Η.Π.Α. Τα ΜΜΕ δεν είχαν άλλη επιλογή από το να αρχίσουν να μιλάνε γι ‘αυτό, γεγονός που πυροδότησε μια αλυσιδωτή αντίδραση: οι εκτελεστικοί διευθυντές μεγάλων φαρμακευτικών εταιριών απολύθηκαν επειδή έχασαν το συμβόλαιο των εμβολίων, χώρες όπως ο Καναδάς έμοιαζαν με γενοκτονικούς ανόητους επειδή δεν χρησιμοποιούσαν το φτηνό και αβλαβές φάρμακο, ενώ μια εξωφρενική εγκληματική πράξη από μια κυβέρνηση εκτέθηκε στο άπλετο φως: η κυβέρνηση Macron είχε ανακηρύξει τον Ιανουάριο του 2020 ότι η χλωροκίνη ήταν επιβλαβής και είχε περιορίσει την χρήση της, λίγες μόνο εβδομάδες πριν από την έκρηξη της ψεύτικης πανδημίας! Η ρουλέτα είναι ένα δημοφιλές παιχνίδι στις δυτικές κυβερνήσεις αυτές τις μέρες.
 
Το Σάββατο 28 Μαρτίου, η Ρωσία ανακοίνωσε την δική της θεραπεία, βασισμένη στο μαγικό φίλτρο του Dr Raoult. Ακόμα ένα τεράστιο χτύπημα, αυτή την φορά στην μεγάλη φλέβα της φαρμακοβιομηχανίας, ενώ οι περισσότερες δυτικές χώρες πρέπει τώρα να εφαρμόσουν την θεραπεία του καλού γιατρού ή να αντιμετωπίσουν το χαστούκι ενός ρωσικού χαπιού που έρχεται για να σώσει τους πολίτες τους. Ο Πούτιν βρίσκεται σήμερα στην επιχείρηση διάσωσης: την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, έστειλε 15 στρατιωτικά αεροσκάφη γεμάτα με γιατρούς και προμήθειες απευθείας στην Βόρεια Ιταλία, αφού ένα αεροπλάνο βοήθειας από την Κίνα μπλοκαρίστηκε από την Τσεχική Δημοκρατία. Πρόκειται να μάθουμε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες φοβούνται ότι η Κίνα ή η Ρωσία θα βρουν την αλήθεια στην περιοχή της Λομβαρδίας, όπου οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν από κάποιο κορονοϊό, αλλά πιθανώς από ένα θανατηφόρο υβριδικό κοκτέιλ από δύο προηγούμενα εμβόλια για μηνιγγίτιδα και γρίπη. Αυτά έγιναν σε δύο ξεχωριστές εκστρατείες εμβολιασμού.
 
Η διάτρηση
 
Είπα νωρίτερα ότι η κάθε μέρα φέρνει εκπληκτικά νέα. Λοιπόν, την Κυριακή 29 Μαρτίου, το πιο εκπληκτικό από αυτά έπεσε σαν ένας τόνος από τούβλα στα κοινωνικά μέσα: οι θεατές έμαθαν ότι ο Trump είχε πάρει τον έλεγχο του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού, το οποίο χειρίζονται τώρα δύο εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών. Από όλες τις τρελές ειδήσεις τον τελευταίο μήνα, αυτό είναι μακράν το καλύτερο και πιο συγκλονιστικό. Μετά από τρία χρόνια στην εξουσία, ο Trump εκπλήρωσε τελικά την εκλογική του υπόσχεση ότι βγάζει τις ιδιωτικές τράπεζες από τις δημόσιες υποθέσεις των ΗΠΑ, πράγμα που είχε οδηγήσει σε έναν αιώνα εκμετάλλευσης των Αμερικανών πολιτών. Έχει αναθέσει στον διαβόητο επενδυτικό όμιλο Blackrock να αρχίσει να αγοράζει σημαντικές εταιρείες για την Fed, πράγμα που σημαίνει ότι εθνικοποιεί κομμάτια της οικονομίας, αποφεύγοντας την συντριβή της αγοράς εμπλέκοντας σημαντικούς ιδιώτες επενδυτές στην συμφωνία.

Αυτή η εξαιρετικά τολμηρή κίνηση έρχεται σε ένα κρίσιμο χρονικό σημείο και μας υποχρεώνει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ενωμένοι και έχουν οδηγήσει την ανθρωπότητα στο σταυροδρόμι της Νέας Τάξης και της Ελευθερίας. Όπως δήλωνα συχνά πριν, σκέφτηκα ότι ο κόσμος θα αλλάξει βαθιά από το 2020 έως το 2024, διότι αυτά θα είναι τα τελευταία 4 χρόνια των δύο αυτών ηρώων στην πολιτική εξουσία των εθνών τους.
 
Η Νέα Παγκόσμια Τάξη αντιμετωπίζει τις δύο πιο ισχυρές χώρες του πλανήτη και αυτή η ψεύτικη πανδημία άλλαξε τα πάντα. Έδειξε πόσο απελπισμένοι είναι οι τραπεζίτες και αν δεν θέλουμε να καταλήξουμε με πυρηνικές κεφαλές να πετούν και στις δύο κατευθύνσεις, ο Πούτιν και ο Trump πρέπει να τους σταματήσουν τώρα. Τερματίζουμε τώρα την BIS, την Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την ΕΕ, το ΝΑΤΟ.
 
Ο κόσμος μας δεν θα είναι τέλειος, αλλά σύντομα θα μπορούσε να γίνει πολύ καλύτερος.
Η ανάσταση του Πάσχα έρχεται. Αυτή η περίοδος μπορεί να πάρει βιβλική μορφή.
 
 
Με άλλα λόγια, και οι δύο Φατρίες εργάζονται για την κατάρρευση της αγοράς, την καταστροφή του αντιπάλου τους και για να παραμείνει όποιος τα καταφέρει στην θέση του οδηγού. Οι πραγματικά χαμένοι είναι όσοι τοποθετούν τις οικονομίες μιας ζωής σε μια ναρκοθετημένη αγορά κεφαλαίου! Εάν η Φατρία Ένα -οι διεθνείς τραπεζίτες που αποκαλείται Νέα Τάξη Πραγμάτων- κερδίσει, θα εγκατασταθεί μία παγκόσμια κυβέρνηση και οι άνθρωποι θα γίνουν σκλάβοι και θα χάσουν και τα ελάχιστα προνόμια που τους έχουν δώσει οι αφέντες τους …όσοι γλιτώσουν το πογκρόμ… και στοιχηματίζω ότι ΕΣΕΙΣ κι ΕΓΩ δεν θα είμαστε στους επιζώντες!
 
Εάν κερδίσει η Φατρία Δύο, υπάρχει ένα σχέδιο να πάρουν τα χρήματα που έχουν κλαπεί από ολόκληρο τον πλανήτη και να τα αποδώσουν στα κράτη από όπου προήλθαν. Τα σχέδια είναι έτοιμα και θα εφαρμοστούν άμεσα μόλις απελευθερωθούν τα χρήματα κι ωριμάσει το σχέδιο. Αν κερδίσει η Φατρία δύο, θα επιτρέψει στην ανθρωπότητα μία μερικώς ελεύθερη ενέργεια για καθαρότερο περιβάλλον, αλλά όχι φυσικά για τηλεμεταφορές ή stargates. οι δούλοι είναι πάντα δούλοι ακόμη κι αν είναι δούλοι με κάποια έξτρα προνόμια από τον Κύριο. Εδωνά ταιριάζει «το μη χείρον βέλτιστον» όπου ΕΣΕΙΣ και ΕΓΩ θα είμαστε στους επιζώντες!

Cl.-A.Helvetus: Όταν η Κυβέρνηση απαγορεύει τη σκέψη

Claude-Adrien Helvetius: 1715-1771

Το όπλο της δεσποτικής κυβέρνησης: η άγνοια του λαού

§1

Ποιος είναι ο Κλωντ-Αντριέν Ελβέτιους; Είναι Γάλλος φιλόσοφος, εγκυκλοπαιδιστής, από τους προδρόμους της Γαλλικής επανάστασης, με κύρια κατεύθυνση της σκέψης του: τον ματεριαλισμό και την αισθησιοκρατία. Από τη σκοπιά λοιπόν του ματεριαλιστή, όχι σπάνια και φυσιοκράτη, διατυπώνει ορισμένες σκέψεις σχετικά με το πώς μια κυβερνητική εξουσία, που δεν ενδιαφέρεται για την αληθινή ευτυχία του λαού αλλά μόνο για ίδια οφέλη, τον καταδικάζει στην παντελή άγνοια και στον σκοταδισμό. Η νεοελληνική πραγματικότητα κυβερνητικής εξουσίας και λαού φαίνεται να επαληθεύει εν πολλοίς τις στοχαστικές υποτυπώσεις του Ελβέτιους. Αποφαίνεται λοιπόν ο τελευταίος πως η άγνοια βυθίζει τους λαούς στη μαλθακότητα, στην ηλιθιότητα, στην αεργία με το νόημα της νωθρότητας και απραξίας, στην εξαχρείωση. Ένα τέτοιας υφής ηλίθιο Έθνος χαρακτηρίζεται από απουσία μαχητικότητας, μεγαθυμίας, αντοχής και ήθους. Ποιος καταδικάζει τους λαούς σε άγνοια; Η δεσποτική εξουσία και η δεισιδαιμονία ποικίλου είδους. Όταν μια τέτοια εξουσία επιφέρει την άγνοια, τότε ο λαός αναζητεί την «ευτυχία» του μέσα στη φιληδονία. Πώς επέρχεται αυτή η άγνοια; Με το να εμποδίζει η κυβέρνηση, μετερχόμενη παντοία μέσα και τρόπους, τον λαό να σκεφτεί. Όταν του απαγορεύει κυριολεκτικά να σκέπτεται, τότε τον σπρώχνει σε αρνητικούς εθισμούς: στην αδιαφορία, στην εφήμερη απόλαυση, σε μια αχαλίνωτη αισθησιακή ηδονή και αμφίβολης ποιότητας ερωτισμό, στην πλήξη, στη γενικευμένη ασωτία. Στο νεοελληνικό τοπίο τέτοια «συμπτώματα» αποτελούν πρωτίστως βιώματα των παντοειδών μηχανισμών εξουσίας και μέσω αυτών επιχειρείται η διοχέτευσή τους στον λαό.
§2

Η ηδονή άραγε, καθεαυτήν και διεαυτήν, είναι εξ υπαρχής κάτι κακό; Ασφαλώς και όχι. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί ο Ελβέτιους, η ηδονή ιδιάζει στη φύση του ανθρώπου, αποτελεί την κύρια παρόρμηση αυτής της φύσης· σε κάθε περίπτωση όμως σημασία έχει πώς κανείς συνδέεται με την ηδονή. Ο καλλιεργημένος, ο ευαίσθητος, ο φιλόπονος, ο ενεργός πολίτης την βλέπει ως ξεκούραση, ως ανάπαυση, ενώ ο αργόσχολος, ο ηλίθιος ως τη μοναδική απασχόληση. Ποιος είναι ο αργόσχολος και ηλίθιος; Ο άνθρωπος της εξουσίας, αυτός που κάθεται, που είναι άεργος, που είναι φορέας της πλήξης και ο οποίος κατά φυσική συνέπεια αναγορεύει τα σκυλάδικα σε πολιτιστικά κέντρα. Όταν ενεργεί έτσι, τότε όλες οι έκφυλες καταστάσεις στη δημόσια ζωή είναι δυνατές. Το αντίπαλο δέος μιας τέτοιας πλήξης, για τον Ελβέτιους, είναι η δραστηριοποίηση του λαού σε ένα επίπεδο πιο πνευματικό, πιο ευσυγκίνητο, πιο εμπνευσμένο. Οι αρχαίοι Έλληνες, μας λέει ο Γάλλος φιλόσοφος, ανήγαγαν τον Έρωτα σε θεό. Ποτέ όμως δεν έγιναν σκλάβοι αυτού ή άλλου θεού, γιατί είχαν μάθει να σκέπτονται. Ένας λαός –ο οποίος είναι δούλος και εξάρτημα του κάθε εξουσιαστικού μορφώματος που παράγει και αναπαράγει την αβεβαιότητα, την πλήξη, το φόβο και τη δεισιδαιμονία– μπορεί να σκεφτεί πολύ λίγο, να είναι πραγματικά ελεύθερος ακόμα πιο λίγο και φωτισμένος καθόλου. Τότε συμβαίνει να κυριαρχεί παντού: «άκρα του τάφου σιωπή» (Σολωμός) και στην ημερήσια διάταξη της ζωής του να προβάλλει η απελπισία. Ως αντίδοτο σε μια τέτοια απελπισία οι κυβερνήτες τον ωθούν να ζητά «τους στρατηγούς και τους υπουργούς του από το εξωτερικό» (Ελβέτους). Τότε όμως, συνεχίζει ο φιλόσοφος, αυτό το Έθνος έχει φτάσει στην ύπατη κατάσταση εξευτελισμού. Μόνο ένας φωτισμένος αληθινά λαός γίνεται ισχυρός, ανεξάρτητος και ευτυχισμένος.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Ρητορική (1408b-1409a)

[VIII] Τὸ δὲ σχῆμα τῆς λέξεως δεῖ μήτε ἔμμετρον εἶναι μήτε ἄρρυθμον· τὸ μὲν γὰρ ἀπίθανον (πεπλάσθαι γὰρ δοκεῖ), καὶ ἅμα καὶ ἐξίστησι· προσέχειν γὰρ ποιεῖ τῷ ὁμοίῳ, πότε πάλιν ἥξει· ὥσπερ οὖν τῶν κηρύκων προλαμβάνουσι τὰ παιδία τὸ «τίνα αἱρεῖται ἐπίτροπον ὁ ἀπελευθερούμενος;» «Κλέωνα»· τὸ δὲ ἄρρυθμον ἀπέραντον, δεῖ δὲ πεπεράνθαι μέν, μὴ μέτρῳ δέ· ἀηδὲς γὰρ καὶ ἄγνωστον τὸ ἄπειρον. περαίνεται δὲ ἀριθμῷ πάντα· ὁ δὲ τοῦ σχήματος τῆς λέξεως ἀριθμὸς ῥυθμός ἐστιν, οὗ καὶ τὰ μέτρα τμήματα· διὸ ῥυθμὸν δεῖ ἔχειν τὸν λόγον, μέτρον δὲ μή· ποίημα γὰρ ἔσται. ῥυθμὸν δὲ μὴ ἀκριβῶς· τοῦτο δὲ ἔσται ἐὰν μέχρι του ᾖ. τῶν δὲ ῥυθμῶν ὁ μὲν ἡρῷος σεμνῆς ἀλλ᾽ οὐ λεκτικῆς ἁρμονίας δεόμενος, ὁ δ᾽ ἴαμβος αὐτή ἐστιν ἡ λέξις ἡ τῶν πολλῶν (διὸ μάλιστα πάντων τῶν μέτρων ἰαμβεῖα φθέγγονται λέγοντες), δεῖ δὲ σεμνότητα γενέσθαι καὶ ἐκστῆσαι. ὁ δὲ τροχαῖος κορδακικώτερος· δηλοῖ δὲ

[1409a] τὰ τετράμετρα· ἔστι γὰρ τροχερὸς ῥυθμὸς τὰ τετράμετρα. λείπεται δὲ παιάν, ᾧ ἐχρῶντο μὲν ἀπὸ Θρασυμάχου ἀρξάμενοι, οὐκ εἶχον δὲ λέγειν τίς ἦν. ἔστι δὲ τρίτος ὁ παιάν, καὶ ἐχόμενος τῶν εἰρημένων· τρία γὰρ πρὸς δύ᾽ ἐστίν, ἐκείνων δὲ ὁ μὲν ἓν πρὸς ἕν, ὁ δὲ δύο πρὸς ἕν, ἔχεται δὲ τῶν λόγων τούτων ὁ ἡμιόλιος· οὗτος δ᾽ ἐστὶν ὁ παιάν. οἱ μὲν οὖν ἄλλοι διά τε τὰ εἰρημένα ἀφετέοι, καὶ διότι μετρικοί· ὁ δὲ παιὰν ληπτέος· ἀπὸ μόνου γὰρ οὐκ ἔστι μέτρον τῶν ῥηθέντων ῥυθμῶν, ὥστε μάλιστα λανθάνειν. νῦν μὲν οὖν χρῶνται τῷ ἑνὶ παιᾶνι καὶ ἀρχόμενοι ‹καὶ τελευτῶντες›, δεῖ δὲ διαφέρειν τὴν τελευτὴν τῆς ἀρχῆς. ἔστιν δὲ παιᾶνος δύο εἴδη ἀντικείμενα ἀλλήλοις, ὧν τὸ μὲν ἓν ἀρχῇ ἁρμόττει, ὥσπερ καὶ χρῶνται· οὗτος δ᾽ ἐστὶν οὗ ἄρχει μὲν ἡ μακρά, τελευτῶσιν δὲ τρεῖς βραχεῖαι, «Δαλογενὲς εἴτε Λυκίαν», καὶ «Χρυσεοκόμα Ἕκατε παῖ Διός»· ἕτερος δ᾽ ἐξ ἐναντίας, οὗ βραχεῖαι ἄρχουσιν τρεῖς, ἡ δὲ μακρὰ τελευταία·

μετὰ δὲ γᾶν ὕδατά τ᾽ ὠκεανὸν ἠφάνισε νύξ.

οὗτος δὲ τελευτὴν ποιεῖ· ἡ γὰρ βραχεῖα διὰ τὸ ἀτελὴς εἶναι ποιεῖ κολοβόν. ἀλλὰ δεῖ τῇ μακρᾷ ἀποκόπτεσθαι, καὶ δήλην εἶναι τὴν τελευτὴν μὴ διὰ τὸν γραφέα, μηδὲ διὰ τὴν παραγραφήν, ἀλλὰ διὰ τὸν ῥυθμόν.

Ὅτι μὲν οὖν εὔρυθμον δεῖ εἶναι τὴν λέξιν καὶ μὴ ἄρρυθμον, καὶ τίνες εὔρυθμον ποιοῦσι ῥυθμοὶ καὶ πῶς ἔχοντες, εἴρηται.

***
[8] Εξετάζοντας τον (πεζό) λόγο από την πλευρά της εξωτερικής του μορφής λέμε ότι αυτός δεν πρέπει να είναι ούτε έμμετρος ούτε άρρυθμος. Ο λόγος είναι ότι, αν είναι έμμετρος, χάνει την πειστικότητά του (επειδή φαίνεται πλαστός), ενώ, συγχρόνως, στρέφει προς άλλη κατεύθυνση την προσοχή του ακροατή, καθώς τον κάνει να προσέχει πότε θα ξαναγυρίσει η ίδια ρυθμική ενότητα· το ίδιο, δηλαδή, ακριβώς με αυτό που κάνουν τα παιδιά, που, προτού οι κήρυκες ολοκληρώσουν την ερώτηση, «Ποιόν διαλέγει ο απελεύθερος για επίτροπό του;», αυτά προλαβαίνουν και απαντούν, «Τον Κλέωνα». Από την άλλη, πάλι, μεριά ό,τι δεν έχει ρυθμό δεν έχει πέρας· πέρας, ωστόσο, πρέπει να υπάρχει, φτάνει αυτό να μη γίνεται μέσω του μέτρου· γιατί το άπειρο προκαλεί ένα δυσάρεστο αίσθημα και είναι κάτι που δεν μπορεί να γνωσθεί. Τα πάντα βρίσκουν το πέρας τους με τον αριθμό, και ο αριθμός που αναφέρεται στη μορφή του λόγου είναι αυτό που λέμε ρυθμός, μέρη του οποίου είναι τα μέτρα. Ανάγκη, γι᾽ αυτό, ο (πεζός) λόγος να έχει ρυθμό, όχι μέτρο· αλλιώς θα είναι ποίημα. Αλλά και ο ρυθμός του δεν πρέπει να είναι καθορισμένος επακριβώς, κάτι που πετυχαίνεται αν δεν ξεπερνά κάποια όρια.

Από τους ρυθμούς ο ηρωικός έχει σοβαρότητα και επισημότητα, του λείπει όμως ο τόνος του καθημερινού λόγου, ενώ ο ίαμβος είναι ο ίδιος ο καθημερινός λόγος (αυτός είναι και ο λόγος που μιλώντας οι άνθρωποι χρησιμοποιούν από όλα τα μέτρα κατά κύριο λόγο τα ιαμβικά τρίμετρα), ο λόγος όμως πρέπει να έχει σοβαρότητα και επισημότητα και να μπορεί να ξεσηκώνει τον ακροατή. Ο τροχαίος θυμίζει πολύ τον κόρδακα· το πράγμα φαίνεται καθαρά

[1409a] στους τροχαϊκούς τετράμετρους στίχους, που είναι ένας ελαφρός και γρήγορος ρυθμός. Μένει ο παιάνας, που τον χρησιμοποιούσαν οι ρήτορες από την εποχή του Θρασύμαχου, δίχως όμως να μπορούν να πουν τί ακριβώς ήταν. Ο παιάνας είναι ένα τρίτο είδος ρυθμού και βρίσκεται σε στενή σχέση με τα είδη που πραγματευθήκαμε προηγουμένως: τα στοιχεία που τον αποτελούν βρίσκονται στη σχέση τρία προς δύο, ενώ από τους άλλους εκείνους ρυθμούς ο ένας περιέχει στοιχεία που βρίσκονται μεταξύ τους στη σχέση ένα προς ένα και ο άλλος στοιχεία που βρίσκονται μεταξύ τους στη σχέση δύο προς ένα. Με αυτές τις σχέσεις συνδέεται στενά η ημιόλια σχέση — αυτός είναι ο παιάνας. Όλοι λοιπόν οι άλλοι ρυθμοί πρέπει να μη χρησιμοποιούνται για τους λόγους που είπαμε, αλλά και λόγω του μετρικού τους χαρακτήρα· αντίθετα πρέπει να χρησιμοποιείται ο παιάν, γιατί από όλους τους ρυθμούς που είπαμε είναι ο μόνος από τον οποίο δεν μπορεί να γίνει μέτρο και, άρα, είναι αυτός κυρίως που δεν τραβάει την προσοχή των ακροατών. Σήμερα χρησιμοποιείται τόσο στην αρχή όσο και στο τέλος η μία μορφή του παιάνα, το σωστό όμως είναι το τέλος να διαφέρει από την αρχή. Υπάρχουν δύο είδη παιάνα, αντίθετα μεταξύ τους· το ένα ταιριάζει στην αρχή — όπως και χρησιμοποιείται: είναι ο παιάνας που αρχίζει με τη μακρόχρονη συλλαβή και τελειώνει με τις τρεις βραχύχρονες:

Δαλογενές εἴτε Λυκίαν
(Σύ που γεννήθηκες στη Δήλο είτε τη Λυκία...)

και

 Χρυσεοκόμα Ἕκατε παῖ Διός
(Συ με τα χρυσά μαλλιά, που ρίχνεις μακριά το τόξο, γιε του Δία)·


το άλλο είδος, ακριβώς αντίθετο, είναι ο παιάνας που αρχίζει με τις τρεις βραχύχρονες συλλαβές και τελευταία είναι η μακρόχρονη:


μετὰ δὲ γᾶν ὕδατά τ᾽ ὠκεανὸν ἠφάνισε νύξ
(ύστερα από τη στεριά και τα νερά τον ωκεανό έκρυψε η νύχτα)

Αυτού του είδους ο παιάνας είναι που πετυχαίνει να κάνει ένα πραγματικό τέλος· γιατί η βραχύχρονη συλλαβή, λειψή καθώς είναι, κάνει τον ρυθμό κολοβό. Η πρόταση όμως πρέπει να τελειώνει σε μακρόχρονη συλλαβή, και το τέλος της να δηλώνεται όχι από τον γραφέα, ούτε με ένα σημάδι στο περιθώριο, αλλά μέσω του ρυθμού.

Είπαμε ό,τι είχαμε να πούμε για το ότι ο λόγος πρέπει να είναι ρυθμικός και όχι άρρυθμος, για το ποιοί ρυθμοί τον κάνουν ρυθμικό και με ποιά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τους.