Αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι

2.1. Η γέννηση του κόσμου

Στο επίκεντρο της σκέψης του Αναξίμανδρου είναι η κοσμογονική αναζήτηση. Η διδασκαλία του Θαλή για τον πρωταρχικό ρόλο του νερού θα πρέπει να δημιούργησε ένα πρότυπο το οποίο ακολούθησαν οι άμεσοι επίγονοί του. Ενώ όμως ο Θαλής, όπως είδαμε, διατύπωσε κάποιες νύξεις μόνο για την προτεραιότητα του υγρού στοιχείου, στον Αναξίμανδρο βρίσκουμε μια πλήρως ανεπτυγμένη κοσμολογία, που αρχίζει από τη γέννηση του Κόσμου και φτάνει ως την εμφάνιση των ζωντανών οργανισμών και του ανθρώπου. Ο σημερινός αναγνώστης είναι φυσικό να εντυπωσιάζεται από την πρωτοτυπία και από τα προδρομικά στοιχεία της αναξιμάνδρειας κοσμολογίας, ίσως όμως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της να είναι η τάση για πληρότητα. Ο Αναξίμανδρος αισθάνεται την ανάγκη να εξηγήσει κάθε πλευρά του σύμπαντος που μας περιβάλλει, να δώσει μια συστηματική γενεαλογία του φυσικού κόσμου. Στην προσπάθειά του αυτή θα αξιοποιήσει τις προγενέστερες απόψεις αλλά και ένα πλήθος εμπειρικών παρατηρήσεων, τις οποίες θα πρέπει να συνέλεξε μόνος του. Όταν ωστόσο τα εμπειρικά δεδομένα είναι ανεπαρκή (πράγμα απολύτως φυσικό για ένα τόσο πρώιμο στάδιο σκέψης), δεν διστάζει να διατυπώνει τολμηρές θεωρήσεις, καθώς πρώτιστο μέλημά του είναι να φτάσει σε μια συνολική περιγραφή της φυσικής πραγματικότητας.

Ο κόσμος λοιπόν προήλθε, κατά τον Αναξίμανδρο, από ένα πρωταρχικό υλικό, αιώνιο και άφθαρτο, που αποκαλείται «άπειρο». Από το άπειρο αποχωρίστηκαν οι δύο βασικές αντίθετες δυνάμεις, του θερμού και του ψυχρού. Το θερμό πήρε τη μορφή πύρινης σφαίρας, και το ψυχρό τη μορφή νεφελώδους αέρα. Η πύρινη σφαίρα τύλιξε τον νεφελώδη αέρα, και στο εσωτερικό του συμπυκνώθηκε η Γη. Στη συνέχεια η πύρινη σφαίρα εξερράγη, εκτινάχθηκαν δακτύλιοι φωτιάς και αέρα και έτσι σχηματίστηκαν ο Ήλιος, η Σελήνη και τα άστρα. Η ακίνητη Γη καταλαμβάνει το κέντρο του σύμπαντος, που θα πρέπει να το φανταστούμε κλειστό και ίσως σφαιρικό, και γύρω από τη Γη κινούνται οι δακτύλιοι των ουρανίων σωμάτων, με τον Ήλιο να τοποθετείται στην πιο απομακρυσμένη από τη Γη θέση και τα άστρα στην πιο κοντινή. Ένας κοσμικός άνεμος είναι υπεύθυνος για τα κύρια μετεωρολογικά φαινόμενα. Προκαλεί τη βροντή και την αστραπή, την κίνηση των νεφών, ίσως και των άστρων, τη συμπύκνωση των υδρατμών η οποία καταλήγει στη βροχή.

Η αρχική κατάσταση της Γης ήταν υγρή. Ο Ήλιος με τη θερμότητά του προκαλεί τη βαθμιαία αποξήρανση της επιφάνειας της Γης, με τον περιορισμό του υγρού στοιχείου στη θάλασσα, ενώ δημιουργεί και ευνοϊκές συνθήκες για τη γέννηση της ζωής. Η ζωή, κατά τον Αναξίμανδρο, ξεκίνησε από τη θάλασσα. «Τα πρώτα ζώα γεννήθηκαν στο υγρό στοιχείο και είχαν αρχικά αγκαθωτό κέλυφος· καθώς μεγάλωναν, έβγαιναν στην ξηρά, έσπαζε το κέλυφός τους και ζούσαν με έναν διαφορετικό τρόπο» (Αέτιος 5.19.4). Ο άνθρωπος προήλθε από άλλο ζωικό είδος, μάλλον από τα ψάρια, αφού, «καθώς χρειάζεται μακροχρόνια μητρική φροντίδα, θα ήταν αδύνατο να επιβιώσει αν αυτή [η ανθρώπινη] ήταν η αρχική του μορφή» (Ψευδοπλούταρχος, Στρωματείς 2). Έτσι λοιπόν ενηλικιώθηκε μέσα σε ιχθυόμορφα πλάσματα και βγήκε από αυτά όταν πια ήταν ικανός να συντηρήσει τον εαυτό του.

Η συνοπτική αυτή περιγραφή δείχνει πρώτα απ᾽ όλα πόσο μακριά από τη μυθολογική σκέψη είναι η κοσμολογία του Αναξίμανδρου. Ο Αναξίμανδρος σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται σε έναν σωστό συνδυασμό εμπειρικής παρατήρησης και λογικού συλλογισμού. Από την παρατήρηση ότι ο άνθρωπος χρειάζεται αισθητά μεγαλύτερη φροντίδα από τα άλλα ζώα για να γίνει ικανός προς επιβίωση, φτάνει στο εύλογο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος προήλθε από άλλο ζωικό είδος. Η επιλογή τώρα της χρονικής προτεραιότητας των ψαριών θα πρέπει να ξεκίνησε από την κοινή διαπίστωση ότι το υγρό στοιχείο ευνοεί την ανάπτυξη της ζωής. Αυτή ωστόσο η γραμμή της σκέψης δεν μπορεί να καλύψει και τομείς της κοσμολογίας όπου δεν είναι δυνατόν να έχει κανείς εμπειρικές παρατηρήσεις. Για παράδειγμα, τι μπορεί να παρατηρήσει κανείς για την υφή και την προέλευση των άστρων; Ίσως είναι εύλογο να αποδώσει κανείς στα άστρα πύρινη φύση, αφού είναι πηγές φωτός και, στην περίπτωση του Ήλιου, θερμότητας. Για τη γέννησή τους όμως και την απόστασή τους από τη Γη, η εμπειρία ελάχιστα μας βοηθά. Εδώ ακριβώς έρχεται η τολμηρή φαντασία του Αναξίμανδρου να καλύψει κάθε κενό. Και καταρχήν στην επιλογή του μυστηριώδους «απείρου».

Τα ηροδότεια erotica (μέρος δ΄)

La Grande Odalisque,
Jean Auguste Dominique Ingres 1814 Λούβρο

Το ηροδότειο ρόδο.

Κράτησα το πορτραίτο της Ροδώπιος για το τέλος των ηροδότειων erotica. Αυτή είναι η πλήρης απόδοσή του στην Ιστορίην (ΙΙ 134-35):

“Γι’ αυτή την πυραμίδα [του Μυκερίνου] πολλοί υποστηρίζουν ότι ήταν της εταίρας Ροδώπιος, πράγμα που δεν είναι σωστό. Κι ούτε μου φαίνεται πως γνωρίζουν καν ποια ήταν η Ροδώπις (διαφορετικά δεν θα της απέδιδαν τέτοιας κλίμακας οικοδόμημα για το οποίο θα πρέπει οπωσδήποτε να ξοδεύτηκαν αναρίθμητες χιλιάδες ταλάντων). Εξάλλου, η Ροδώπις βρέθηκε στην ακμή της όταν βασίλευε ο Άμασις, όχι την εποχή του Μυκερίνου. Με άλλα λόγια, η Ροδώπις έζησε πολλά χρόνια αργότερα από τους βασιλείς που άφησαν πίσω τους πυραμίδες. Με καταγωγή από τη Θράκη, υπήρξε αρχικά σύνδουλος του ποιητή Αισώπου στην κυριότητα του Ιάδμωνος, γιου του Ηφαιστιοπόλεως, από τη Σάμο. Ότι κι αυτός είχε υπάρξει δούλος το φανερώνει, πάνω απ’ όλα, το γεγονός ότι, όταν οι Δελφοί διακήρυξαν, κατόπιν σχετικού χρησμού, πως όποιος ενδιαφερόταν θα μπορούσε να ζητήσει από το μαντείο αποζημίωση για τη ζωή του Αισώπου, κανένας άλλος δεν παρουσιάστηκε παρά ο εγγονός και συνονόματος του Ιάδμωνος. Κι αυτό είναι η απόδειξη ότι ο Αίσωπος ανήκε στον Ιάδμωνα.

Η Ροδώπις έφτασε στην Αίγυπτο για να εργαστεί (κατ’ ἐργασίην), όταν την έφερε ένας άλλος Σάμιος, ο Ξάνθος, Εκεί όμως απελευθερώθηκε, αφού πλήρωσε σημαντικό χρηματικό ποσό γι’ αυτήν ο Χάραξος από τη Μυτιλήνη, γιος του Σκαμανδρωνύμου και αδελφός της ποιήτριας Σαπφούς. Έτσι λοιπόν η Ροδώπις, ελεύθερη πλέον, παρέμεινε στην Αίγυπτο όπου έγινε πολύ θελκτική (κάρτα ἐπαφρόδιτος) κι απέκτησε μεγάλη περιουσία, όχι όμως τέτοια που να μπορούσε και να παραγγείλει να της χτίσουν πυραμίδα. Αν θέλει κανείς να διαπιστώσει σε τι ακριβώς αντιστοιχούσε το ένα δέκατο της περιουσίας της, είναι εύκολο. Γιατί επεθύμησε να αφήσει στην Ελλάδα ένα μνημείο, που όμοιό του δεν έχει ξαναβρεθεί αλλού κι ούτε έχει ξαναστηθεί ποτέ σε ιερό. Έστειλε στους Δελφούς τη δεκάτη της περιουσίας της ως ανάθημα, τέτοιο όμως που να την θυμίζει (τοῦτο ἀναθεῖναι μνημόσυνον). Κι αυτό το πράγμα που η Ροδώπις έκανε (ποίημα ποιησαμένη) δεν ήταν άλλο παρά πάμπολλες σιδερένιες σούβλες, τόσο μεγάλου μήκους η καθεμία που διαπερνούσε βόδι (ὀβελοὺς βουπόρους πολλοὺς σιδηρέους). Και οι μακριές αναθηματικές σούβλες τοποθετήθηκαν σε σωρό πίσω από τον βωμό των Χίων, απέναντι ακριβώς από τον δελφικό ναό του Απόλλωνα. Γιατί, με κάποιο τρόπο, οι εταίρες στη Ναύκρατιν συνηθίζουν να γίνονται πολύ θελκτικές (φιλέουσι δέ κως ἐν τῇ Ναυκράτι ἐπαφρόδιτοι γίνεσθαι αἱ ἐταῖραι). Κι έγινε τόσο περιλάλητη ώστε όλοι οι Έλληνες έμαθαν το όνομά της. Έτσι συνέβη και με τη μεταγενέστερη Αρχιδίκη, που την τραγούδησε ολόκληρη η Ελλάδα, αν και η φήμη της κυκλοφόρησε στις αντρικές λέσχες σε μικρότερο βαθμό από τη φήμη της άλλης. Ο δε Χάραξος, που απελευθέρωσε τη Ροδώπιν, επέστρεψε στη Μυτιλήνη, όπου η Σαπφώ τον σατίρισε στα ποιήματά της. Αυτά είναι όλα που έχω να πω για τη Ροδώπιν.”

Αυτή την παρέκβαση, έκτασης δύο παραγράφων στην περί πυραμίδων αναφορά του Αιγυπτιακού Λόγου, αφιερώνει ο Ηρόδοτος στην εταίρα Ροδώπιν που έζησε το πρώτο μισό του 6ου π.Χ. αιώνα, απ’ όσο συμπεραίνουμε από το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται. Και σε αυτή την τόσο μικρή αναφορά του σωρεύονται στοιχεία σχετικά με τη φιγούρα της εταίρας στην ελληνική αρχαιότητα που εξάπτουν κάθε φαντασία.

Ένα πρώτο σύνολο είναι το πραγματολογικό.

Επιτρέπει να φανταστούμε ένα δίκτυο διακίνησης ανθρώπων προερχόμενων από περιοχές περιφερειακές του ελληνικού κόσμου, προορισμένων για την τέρψη αριστοκρατών με εκλεπτυσμένα γούστα, συμποσιακών συνδαιτυμόνων ασφαλώς. Αυτοί εξίσου επιθυμούν τη συντροφιά μιας όμορφης γυναίκας, όσο και ενός κακάσχημου, αλλά χαρισματικού, ποιητή. Το δουλεμπορικό δίκτυο έχει ισχυρά ερείσματα στις πόλεις του Αιγαίου, εμπλέκει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ηχηρά ονόματα, κι απλώνεται, προς άγραν πελατείας, μέχρι την Ανατολή. Και στα πλοκάμια του πιασμένη η όμορφη γυναίκα παράγει πλούτο για τους αφέντες προαγωγούς της, μέχρι που κάποιος ευκατάστατος εραστής πληρώνει ακριβά ως προστάτης για την απελευθέρωσή της.

Εκείνος μάλλον κινήθηκε με τη μεγαλοψυχία και την αφέλεια, την τύφλωση που φέρνει ο έρωτας ‒γιατί για ποιον άλλο λόγο θα τον γελοιοποιούσε στα έργα της η αδελφή του και ποιήτρια Σαπφώ;

Όμως η νεαρή όμορφη γυναίκα κινείται πλέον αυτοβούλως, καρπωνόμενη πλήρως και απευθείας τα κέρδη της εργασίας της. Δικτυώνεται στην πόλη Ναύκρατιν και εξελίσσεται, όπως οι εταίρες της πόλης αυτής συνηθίζουν, σε “κάρτα ἐπαφρόδιτον”. Εξόχως θελκτική είναι η σημασία που προσφέρεται στα λεξικά. Ετούτη όμως η μετάφραση φαίνεται λειψή μπροστά στις συμπαραδηλώσεις της αφοσίωσης στην Αφροδίτη που περιέχει ο ηροδότειος όρος. Αφιερώθηκε η Ροδώπις στα έργα της θεάς, ενδεχομένως με μυητικές τελετουργικές πρακτικές από αυτές που εφαρμόζονταν στα ιερά της Ουρανίας Αφροδίτης σαν εκείνο της Ασκαλώνος ή της Κύπρου και των Κυθήρων. Ας μην προξενεί απορία το γεγονός ότι, στη σχετική του μνεία (Ι 105) ο Ηρόδοτος δεν είχε συμπεριλάβει και την Ναύκρατιν στην απαρίθμηση ‒εξάλλου, δεν είχε επίσης αναφερθεί και σε άλλο διακεκριμένο σχετικό ιερό της εποχής του, το ιερό της Κορίνθου. Στην περίπτωση εκείνη εστίαζε αποκλειστικά στα γεγονότα που αφορούσαν στο ιερό της συριακής ακτής, το οποίο ‒με τη γνωστή του παρορμητικότητα‒ συνειρμικά συνέδεσε με τα άμεσα θυγατρικά του.

Άλλοι συγγραφείς συσχετίζουν ρητά τη Ναύκρατιν με τη λειτουργία διακεκριμένου ανάλογου ιερού. Το μνημονεύει στους Δειπνοσοφιστές του (ΧV 18a-c) ο Αθήναιος, Ναυκρατίτης από γεννησιμιού του, που παραθέτει ως πηγή του το έργο Περὶ Ἀφροδίτης ‒χαμένο σήμερα για εμάς‒ του συντοπίτη του Πολυχάρμου. Στο βιβλίο αυτό αναφερόταν ο εξής θρύλος, αναγόμενος στην εποχή της 23ης Ολυμπιάδας, δηλαδή στο 684 π.Χ. περίπου ‒κι αυτή η πολύ πρώιμη χρονολόγηση, έναν αιώνα πριν την ίδρυση της Ναυκράτιδος, επιβεβαιώνει τη ρευστότητα μιας προφορικής παράδοσης, που ωστόσο και πολύ αρχαία ήταν και σημαντική. Κάποιος Ηρόστρατος, έμπορος πολυταξιδευμένος κι επίσης Ναυκρατίτης, είχε αγοράσει από την Πάφο της Κύπρου ‒δηλαδή από το ιερό της Ουρανίας που έχει υπόψιν του κι ο Ηρόδοτος‒ένα παλαιότατο αγαλμάτιο της Αφροδίτης, ύψους μιας σπιθαμής, για να το πάει στην πόλη του στην οποία η θεά λατρευόταν με ιδιαίτερες τιμές. Το τέχνεργο αποδείχτηκε θαυματουργό γιατί έσωσε το καράβι του από φοβερή καταιγίδα, όταν παντού τριγύρω στο κατάστρωμα φύτρωσαν κλαδιά μυρτιάς που άπλωσαν την ευωδία τους τριγύρω. Κι έτσι αφιερώθηκε το ειδώλιο με όλες τις πρέπουσες τιμές στη Ναύκρατιν, σε συμπόσιο (ἑστίασιν) μέσα στο ιερό της Αφροδίτης, στο οποίο κλήθηκαν όλοι οι φίλοι του Ηροστράτου.

Είμαστε εδώ, λοιπόν, σε σημείο κομβικό, στο Κανωβικό του Δέλτα του Νείλου: στη Ναύκρατιν. Ο Ηρόδοτος επιμένει στη σημασία της σε επόμενο χωρίο (ΙΙ 178-79) του Αιγυπτιακού Λόγου. Μαθαίνουμε ότι ο Άμασις, λόγω του φιλελληνισμού του, επέτρεψε κατ’ αποκλειστικότητα στους Έλληνες να ιδρύσουν εμπορείο εκεί και να το κατοικούν ή να το χρησιμοποιούν όποτε ταξιδεύουν στην Αίγυπτο. Παραχώρησε γη για να ιδρύσουν τεμένη και ιερά για τους θεούς, τα οποία νέμονταν κατά φυλετικές ομάδες οι Ίωνες (από τη Χίο, την Τέω, τη Φώκαια και τις Κλαζομενές), οι Δωριείς (από τη Ρόδο, την Κνίδο, την Αλικαρνασσό και Φάσηλιν) κι οι Αιολείς (από τη Μυτιλήνη). Όμως κι η Αίγινα κι η Σάμος και η Μίλητος απέκτησαν αυτοτελή δικαιώματα στη μοιρασιά. Την περίοδο εκείνη, επρόκειτο για το μοναδικό οργανωμένο εμπορείο που λειτουργούσε σε ολόκληρη την Αίγυπτο. Κι αν κανείς κατέπλεε σε άλλο σημείο του Δέλτα, με καράβι παρασυρμένο απ’ τους ανέμους, έπρεπε να ορκιστεί στις αρχές ότι δεν του συνέβη αυτό ηθελημένα και, στη συνέχεια, να μεταφέρει τα εμπορεύματά του στη Ναύκρατιν για να τα διακινήσει. Κι έτσι η πόλις ενισχύθηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε, όταν οι Δελφοί χρειάστηκαν χρήματα για να ιδρύσουν το καινούργιο τους ιερό, η Ναύκρατις συνέβαλε σημαντικά στον έρανο της Αμφικτυονίας, όπως εξάλλου έκανε κι ο ίδιος ο Άμασις. “Τόσο οικονομικά ακμαία ήταν η Ναύκρατις” (οὕτω μὲν δὴ Ναύκρατις ἐτετίμητο), καταλήγει ο Ηρόδοτος.

Αυτό το Κράτος των Καραβιών, όπως προδίδει το τοπωνύμιο, ήτανε κοινωνία πλήρως εκχρηματισμένη. Εκεί θα πρωτοκυκλοφόρησαν τα πρώτα ελληνικά νομίσματα σαν τις αιγινίτικες χελώνες. Και με τα χρήματα αυτά, μια πρωτοεμφανιζόμενη και διαρκώς ισχυροποιούμενη τάξη μεταπρατών μπορούσε πλέον να απολαμβάνει εταίρες, “φίλες” δηλαδή, όπως και κάθε άλλο εκλεκτό αγαθό ανταποκρινόταν στα εκλεπτυσμένα της γούστα. Δεν είναι απίθανο να γεννήθηκε στη Ναύκρατιν η φιγούρα της εταίρας, υπερσκελίζοντας πλέον οριστικά τον παλαιότερο θεσμό της παλλακίδος που προϋπέθετε να έχει κερδηθεί μια γυναίκα ως “γέρας” κι ανταμοιβή σε μάχη, σύμφωνα με τους κώδικες αξιών της προγενέστερα κραταιάς αριστοκρατίας του πολέμου. Τώρα πια, από τον 6ο π.Χ. αιώνα και μετά, οι επιθυμητές σεξουαλικές υπηρεσίες μπορούσαν να αγοράζονται, ακόμη και τόσο βραχυπρόθεσμα όσο επέβαλλε η σύντομη παραμονή ενός εμπόρου περαστικού από το λιμάνι. Σύμφωνα με τα μέτρα της γενικής συναλλαγματικής ισοδυναμίας, γυναίκες και νομίσματα τίθεντο πλέον σε κυκλοφορία ελεύθερη.

Από ένα τέτοιο κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο αναδυόμενη, η φήμη της Ροδώπιος ευνόητα υπερεκχείλισε τα όρια της Ναυκράτιδος. Διαπεραιώθηκε των θαλασσών. Απεδαφικοποιήθηκε. Έμποροι, χωρίς αμφιβολία, την μετέφεραν στις λέσχες σ’ όλη την Ελλάδα, στους χώρους δηλαδή που στέγαζαν την αντρική κοινωνικότητα σε ολονύκτιες συνευρέσεις, με χαλαρή κουβέντα, εκμυστηρεύσεις και ζωηρή μυθοπλασία. Κι εκεί, στις ελληνικές λέσχες ‒όπως ο Ηρόδοτος τονίζει‒, τόσο μακριά απ’ το έδαφος το αιγυπτιακό, η Ροδώπις τραγουδήθηκε, έγινε θρύλος, τόσο που, ακόμη και για χρόνια πολλά μετά τον θάνατό της, οι Έλληνες την μνημονεύανε, αποδίδοντάς της μάλιστα εσφαλμένα μια ολόκληρη αιγυπτιακή πυραμίδα.

Αρκετά με τα στοιχεία τα πραγματολογικά. Τα πιο ουσιώδη συγκεντρώνονται στις αποχρώσεις με τις οποίες η Ιστορίη την ζωγραφίζει. Ροδώπις είναι αυτή με την τριανταφυλλένια όψη.

Διαφωνεί με τον Ηρόδοτο ο Αθήναιος ο Ναυκρατίτης (Δειπνοσοφισταί ΧΙΙΙ 69a-b). Η φημισμένη εταίρα της Ναυκράτιδος ‒υποστηρίζει‒ εκείνη την οποία ο Χάραξος ερωτεύτηκε κι απελευθέρωσε, λεγότανε Δωρίχα, όπως εξάλλου την αναφέρει και στο περιφρονητικό της ποίημα η Σαπφώ (fr. 3). Άλλη ήτανε η Ροδώπις που έκανε το ανάθημα στους Δελφούς. Και για να ενισχύσει τη θέση του ο Αθήναιος, παραθέτει το επίγραμμα του Ποσειδίππου, το οποίο σφράγισε τον τάφο της εταίρας στη Ναύκρατιν. Μνημόνευε “το πολυτελές φόρεμα που απέπνεε το μύρο/ και που σ’ αυτό κάποτε τυλιγόταν ο όμορφος ο Χάραξος,/ όταν σώμα με σώμα αντάμωναν ποτήρια την αυγή/ κι άφηναν άφωνες τις λευκές σελίδες των ωδών της Σαπφούς”.

Όλα αυτά τα ρομαντικά τα παρακάμπτει ο Ηρόδοτος. Παρακάμπτει και το όνομα Δωρίχα, που ίσως ήταν το αρχικό της, όταν την πρωτογνώρισε δηλαδή, δούλα ακόμη, ο Χάραξος. Ήταν εξάλλου συνηθισμένο για τις εταίρες να αλλάζουν ονόματα, ειδικά όταν μεταφέρονταν σε νέα περιβάλλοντα. Ο Ηρόδοτος κρατάει το Ροδώπις ‒και στη δική μου σκέψη, έπρόκειτο μάλλον για το όνομα, το οποίο η εταίρα πήρε όταν μεταμορφώθηκε σε “κάρτα ἐπαφρόδιτον” στη Ναύκρατιν και με το οποίο έγινε γνωστή στις ανά την Ελλάδα λέσχες.

Κρατάει επίσης ο Ηρόδοτος την κίνηση σοκ στην οποία η γυναίκα ανενδοίαστα προχώρησε όταν είχε πια συγκεντρώσει μια καλή περιουσία. Όταν αναμετρήθηκε με τους ίδιους τους Δελφούς, ένα από τα πλέον σεμνά και μεγαλύτερα ιερά του τότε γνωστού κόσμου, αλλά και κέντρο που ασκούσε πραγματικά διεθνή πολιτική. Δεν ήταν, άλλωστε, η Δελφική Αμφικτυονία εκείνη που ζητούσε ‒ακόμη κι απ’ τη μακρινή Ναύκρατιν‒ οικονομική ενίσχυση για τα καινούργια οικοδομήματα στην κοιλάδα του Παρνασσού; Εκεί έστειλε λοιπόν η Ροδώπις το δικό της ιδιαίτερο ανάθημα για να την μνημονεύει, δαιμόνια μοναδικό στη σύλληψή του, ένα εφεύρημα που όμοιό του δεν είχε ξαναϋπάρξει. Σαν άλλος νικηφόρος στρατηλάτης επένδυσε σ’ αυτό τη δεκάτη (το ένα δέκατο δηλαδή) της περιουσίας της. Οι στρατηγοί αφιέρωναν στους ναούς τη δεκάτη των λαφύρων που μάζευαν από τους ηττημένους στο πεδίο της μάχης. Η Ροδώπις προσάρμοσε την ειρωνική της αυθάδεια στο μέτρο της πολυκύμαντης ζωής της –εντέλει στο κομψό μέτρο της ανθρώπινης κλίμακας που αποτελεί το επίκεντρο της ηροδότειας ηθικής, αλλά και του ηροδότειου ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος. Αφιέρωσε στους Δελφούς το “ποίημα” που απόλυτα της ταίριαζε: ένα σωρό από σούβλες. Ήτανε η δεκάτη των έργων και των ημερών της.

Με πόσο χιούμορ, αλλά κι ενσυναίσθηση, είδε η Ιστορίη την απαιτούμενη σκληρότητα στο όνομα του ρόδου!

Ο Πολεμιστής της Αρετής: Ένα Μυστικό Ταξίδι

Στην απέραντη έκταση της ύπαρξης, όπου το απτό και το άυλο συμπλέκονται, οι ιδέες χρησιμεύουν ως αρχιτέκτονες της πραγματικότητάς μας. Ως αισθανόμενα όντα, διαθέτουμε τη βαθιά ικανότητα να διαμορφώνουμε τον κόσμο γύρω μας μέσω των σκέψεών μας. Η αρχαία σοφία των σοφών μας διδάσκει ότι για να σφυρηλατήσουμε μια ζωή με νόημα και σκοπό, πρέπει να ευθυγραμμίσουμε το μυαλό μας με τις αιώνιες αλήθειες, το κοινό καλό και μια αταλάντευτη αίσθηση θετικότητας. Κάνοντας αυτό, κατασκευάζουμε έναν προστατευτικό μαγικό κύκλο, έναν ιερό χώρο όπου το πνεύμα μας ευδοκιμεί και ακμάζει.

Οι σκεπτομορφές, αυτές οι εφήμερες κατασκευές του νου, φέρουν τεράστια δύναμη. Όσο περισσότερη ενέργεια επενδύουμε σε αυτά, τόσο περισσότερο εκδηλώνονται στην πραγματικότητά μας. Επομένως, το να οραματιστούμε την ομορφιά, την καλοσύνη και την αρμονία δεν είναι απλώς μια άσκηση ευχών αλλά μια σκόπιμη πράξη δημιουργίας. Εστιάζοντας σε θετικές εικόνες και ευγενείς φιλοδοξίες, φέρνουμε τάξη στο χάος του κόσμου, ακόμα κι αν οι καρποί του οράματός μας δεν εμφανίζονται αμέσως μπροστά στα μάτια μας.

Κάθε συνάντηση με αρνητικότητα ή αντιληπτό κακό είναι μια ευκαιρία καλυμμένη με μανδύα. Αυτές οι εμπειρίες χρησιμεύουν ως υπενθυμίσεις και καταλύτες, προτρέποντάς μας να στρέψουμε το βλέμμα μας προς το Αιώνιο και να δεσμευτούμε ξανά στο Μονοπάτι της Αρετής. Αγκαλιάζοντας αυτό το μονοπάτι, λυτρώνουμε τον εαυτό μας από τα νύχια της κακίας, μετατρέποντας κάθε αντίπαλη δύναμη σε σκαλοπάτι προς τη φώτιση.

Η αφθονία σε όλες τις μορφές της —πνευματική, ψυχική και υλική— θέτει τις βάσεις για την επίτευξη ανώτερων σκοπών. Όταν η ζωή μας δίνει τα χαρίσματα της, είναι ιερό μας καθήκον να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα χαρίσματα για το μεγαλύτερο καλό. Αν υποκύψουμε στους πειρασμούς του εγωισμού και της ανομίας, αυτές οι ευλογίες γίνονται βάρη, στραγγαλίζοντας το πνεύμα μας στο πνιγμό του εγώ και της απληστίας. Η αληθινή αφθονία δεν είναι προσωπική ιδιοκτησία, αλλά ένας κοινός θησαυρός που προορίζεται να ανυψώσει και να υπηρετήσει τη συλλογικότητα.

Η ζωή, με την απέραντη σοφία της, μας παρουσιάζει συχνά αρρώστιες και ατυχήματα. Αυτές οι δοκιμασίες δεν είναι τιμωρίες αλλά αφυπνίσεις, που μας προτρέπουν να αναγνωρίσουμε την ουσία της καθαρής, φυσικής ανθρώπινης ύπαρξης. Μας καλούν να συγκεντρώσουμε την εσωτερική μας δύναμη και να αγωνιστούμε για τη νίκη, ακόμη και ενόψει της φαινομενικής ήττας. Όρθιοι με αξιοπρέπεια, αγκαλιάζουμε κάθε πρόκληση με χάρη, περπατώντας το Μονοπάτι της Αρετής με ακλόνητη αποφασιστικότητα. Αποδεχόμενοι όλα όσα έρχονται στο δρόμο μας, καλλιεργούμε ανθεκτικότητα και σοφία, μετατρέποντας τις αντιξοότητες σε θρίαμβο.

Σε αυτό το ταξίδι, αναπόφευκτα θα συναντήσουμε άτομα που είναι ανόητα ή κακόβουλα, που μπορεί να τρέφουν ανεξήγητο μίσος απέναντί μας. Αυτές οι συναντήσεις δεν αποτελούν περισπασμούς αλλά επιβεβαιώσεις ότι βρισκόμαστε στο Σωστό Μονοπάτι. Η αρνητικότητά τους χρησιμεύει ως μια έντονη αντίθεση, τονίζοντας την αγνότητα και τη δικαιοσύνη της αναζήτησής μας. Αγνοώντας την τρέλα τους, διατηρούμε την εστίασή μας στις αιώνιες αξίες που καθοδηγούν τα βήματά μας.

Όλα όσα παρουσιάζει η ζωή έχουν τις αιτίες και τους λόγους τους, που διέπονται από τον αμετάβλητο Νόμο του Κόσμου. Αντί να αντισταθούμε σε αυτή την κοσμική τάξη, πρέπει να την αγκαλιάσουμε με ταπεινοφροσύνη, υπομονή και ευγνωμοσύνη. Τα δώρα της ζωής, είτε είναι χαρούμενα είτε προκλητικά, είναι τελικά για το καλό μας, διαμορφώνοντας τον χαρακτήρα και την ψυχή μας. Ζυγίζοντας τα γεγονότα της ζωής με τις αιώνιες αξίες, το κοινό καλό και τη θεία τάξη, διασφαλίζουμε ότι η ζυγαριά μας είναι αληθινή, οδηγώντας μας προς τη δικαιοσύνη.

Η αληθινή θρησκεία ξεπερνά το τελετουργικό και το δόγμα, αγκυροβολώντας στη βιωματική αλήθεια που μας οδηγεί στο θείο. Οι ενέργειές μας πρέπει πάντα να στοχεύουν στην πνευματική ανύψωση και οι διαλογισμοί μας πρέπει να επικεντρώνονται αταλάντευτα στο Αιώνιο. Το να παρασύρεσαι από τους παροδικούς ανέμους της σκέψης σημαίνει ότι χάνεις από τα μάτια σου το Υπέρτατο. Επικεντρώνοντας το μυαλό και το πνεύμα μας στο Αιώνιο, καλλιεργούμε μια σταθερή καρδιά, αδιαπέραστη από τους περισπασμούς του κόσμου.

Το να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας είναι ιερό καθήκον, ανεξάρτητα από τα δικά μας υλικά αγαθά. Ακόμη και όταν δεν έχουμε τίποτα χειροπιαστό να δώσουμε, διαθέτουμε τα ανεκτίμητα δώρα του χαμόγελου, ένα παρήγορο άγγιγμα και την προθυμία να είμαστε παρόντες στους άλλους. Η αγάπη δεν μετριέται με μεγάλες χειρονομίες αλλά με την ειλικρίνεια των πράξεών μας και τη ζεστασιά της καρδιάς μας. Με αυτόν τον τρόπο εκδηλώνουμε το θείο μέσα από απλές, καθημερινές πράξεις καλοσύνης.

Ως Πολεμιστές της Αρετής, πλοηγούμαστε στην πολυπλοκότητα της ύπαρξης με μια καρδιά ευθυγραμμισμένη με τις αιώνιες αλήθειες, ένα μυαλό αφοσιωμένο στο κοινό καλό και ένα πνεύμα που εκπέμπει θετικότητα και αγάπη. Το ταξίδι μας δεν είναι μοναχικό αλλά αλληλένδετο με όλα τα έμβια όντα, ενωμένα από ένα κοινό πεπρωμένο και σκοπό. Μέσα από τις σκέψεις, τις πράξεις και την παρουσία μας, διαμορφώνουμε έναν κόσμο που αντανακλά τα υψηλότερα ιδανικά της ανθρωπότητας, βαδίζοντας το Μονοπάτι της Αρετής με ακλόνητη πίστη και χάρη.

Ο Δρόμος της Αλήθειας: Ένα Ταξίδι στο Φως

Η πορεία του ανθρώπου είναι μοναδική, αταλάντευτη και δεμένη με τα ρεύματα της μοίρας. Δεν περιπλανιέται άσκοπα στην απεραντοσύνη της ύπαρξης, αλλά ακολουθεί έναν προδιαγεγραμμένο δρόμο—έναν δρόμο που δεν εκτρέπεται ούτε διασπάται από την ψευδαίσθηση. Στα βάθη της ύπαρξής του, νιώθει το σιωπηλό ψίθυρο της Αλήθειας, μια καθοδηγητική φλόγα που φωτίζει τα βήματά του στο ιερό μονοπάτι.

Το Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας

Το Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας δεν είναι απλώς ένα δημιούργημα του νου, ούτε μια απλή κατασκευή της αντίληψης. Είναι η ουσία που διαπερνά τα πάντα, η πρωταρχική πνοή που φέρνει τάξη στο χάος και νόημα στο εφήμερο. Όποιος παραδίδεται σε αυτό το φως, ανακαλύπτει ότι η ίδια η ζωή είναι μια μεγάλη συμφωνία, όπου κάθε νότα αντηχεί με θεία αρμονία.

Περπατώντας στο Ερεβοκτόνο Φως

Το να βαδίζεις στο Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας δεν σημαίνει να δραπετεύεις από τον κόσμο ούτε να υπερβαίνεις τις ευθύνες της μορφής και της λειτουργίας. Αντίθετα, σημαίνει να βλέπεις καθαρά, να διακρίνεις το ιερό μέσα στο καθημερινό και να επιτρέπεις στην αγάπη και τη σοφία να καθοδηγούν κάθε σου πράξη. Όποιος κατανοεί τη φύση του Δρόμου γνωρίζει ότι κάθε βήμα στην αλήθεια είναι ένα βήμα πιο κοντά στο αιώνιο.

Ο άνθρωπος μπορεί να ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα—να είναι τεχνίτης, θεραπευτής, ηγέτης ή ταπεινός οδοιπόρος—κι όμως, αν βαδίζει στην αλήθεια, το έργο του γίνεται προσφορά στο θείο. Τα χέρια του γίνονται όργανα ιερής πρόθεσης, και η καρδιά του ένας φάρος φωτός στο σκοτάδι του κόσμου. Δεν έχει σημασία η μορφή που παίρνει η ζωή του· αυτό που έχει σημασία είναι η καθαρότητα της όρασής του και η ειλικρίνεια της αγάπης του.

Η Ιερή Αγάπη που Ενώνει τα Πάντα

Η αγάπη είναι η δύναμη που υφαίνει τον ιστό του σύμπαντος, το αόρατο νήμα που ενώνει όλα τα όντα σε μια κοινή αγκαλιά. Δεν είναι επιθυμία ούτε προσκόλληση, αλλά η λαμπερή έκφραση του θείου που πάλλεται μέσα σε κάθε δημιούργημα. Η αγάπη δεν περιορίζεται από τα δεσμά της ύλης· δεν επιδιώκει να κατέχει ούτε ταλαντεύεται μπροστά στο πέρασμα του χρόνου. Είναι αιώνια, ανιδιοτελής και απόλυτη.

Όταν κάποιος βαδίζει στο Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας, η αγάπη γίνεται η καθοδηγητική αρχή της δράσης του. Δεν είναι πλέον ένα εφήμερο συναίσθημα, αλλά μια ιερή φωτιά που εξαγνίζει, θεραπεύει και ενώνει. Είναι η αγάπη του ήλιου, που χαρίζει θερμότητα χωρίς να ζητά αντάλλαγμα, η αγάπη του ποταμού, που προσφέρει νερό σε όποιον διψά, και η αγάπη του ανέμου, που ψιθυρίζει μυστικά σε όσους ξέρουν να ακούσουν.

Το να ζει κάποιος μέσα σε αυτή την αγάπη σημαίνει να γίνεται σκεύος της θείας πρόθεσης. Σημαίνει να παραδίδεται στη ροή της ύπαρξης, να εμπιστεύεται τις αόρατες δυνάμεις που μορφοποιούν τα πάντα. Όποιος βαδίζει στην αλήθεια, αγαπά χωρίς προσδοκία, υπηρετεί χωρίς υπερηφάνεια και προσφέρει χωρίς φόβο. Έτσι, γίνεται το φως που μπορούν να ακολουθήσουν και άλλοι, μια φωτεινή παρουσία μέσα στο απέραντο σύμπαν.

Η Κατανόηση του Μεγάλου Σχεδίου

Υπάρχουν εκείνοι που προσπαθούν να κατανοήσουν τη ζωή μόνο με τον νου, όμως οι βαθύτερες αλήθειες δεν χωρούν στα όρια της διάνοιας. Πρέπει να βιωθούν, να αναπνευστούν και να γίνουν εμπειρία στα σιωπηλά διαστήματα μεταξύ των σκέψεων. Όταν κάποιος ευθυγραμμίζεται με το Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας, δεν προσπαθεί πλέον να ελέγξει, αλλά να κατανοήσει· δεν παλεύει ενάντια στο ρεύμα, αλλά ρέει μαζί του.

Κάθε γεγονός, κάθε συνάντηση, κάθε λύπη και κάθε χαρά είναι μέρος ενός μεγάλου σχεδίου—ενός ιστού υφασμένου από τα χέρια του αιώνιου. Το να δεις αυτό το σχέδιο σημαίνει να ελευθερωθείς από τις αλυσίδες της αμφιβολίας και του φόβου, διότι όλα όσα εκτυλίσσονται δεν είναι παρά η ηχώ ενός ανώτερου σκοπού. Ακόμη και οι σκοτεινότερες νύχτες είναι μόνο προάγγελοι της αυγής, και ακόμη και οι πιο σφοδρές καταιγίδες έρχονται για να καθαρίσουν και να ανανεώσουν.

Γι’ αυτό, οι σοφοί δεν ρωτούν, "Γιατί μου συμβαίνει αυτό;" αλλά, "Τι μου διδάσκει αυτή η στιγμή;" Δεν αντιστέκονται στην εξέλιξη της μοίρας, αλλά την αγκαλιάζουν, γνωρίζοντας ότι το Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας αποκαλύπτει τα πάντα στον κατάλληλο χρόνο. Το να δεις τη ζωή στην ουσία της, να κατανοήσεις την αποκάλυψή της, είναι να είσαι σε ειρήνη με όλα.

Γινόμενος το Ερεβοκτόνο Φως

Στο τέλος, το ταξίδι δεν αφορά την άφιξη σε έναν μακρινό προορισμό, αλλά την αφύπνιση σε αυτό που πάντα υπήρχε. Ο αναζητητής δεν πλησιάζει την αλήθεια ως κάτι ξεχωριστό από αυτόν· την αποκαλύπτει μέσα στον ίδιο του τον εαυτό, διότι το Ερεβοκτόνο Φως της Αλήθειας πάντα κατοικούσε στα βάθη της ύπαρξής του. Είναι η φωνή που μιλά στη σιωπή, η αιώνια φλόγα που δεν σβήνει ποτέ.

Το να περπατάς αυτόν τον δρόμο σημαίνει να γίνεσαι το φως—να λάμπεις μέσα σε έναν κόσμο που συχνά ξεχνά τη δική του λάμψη. Σημαίνει να στέκεσαι σταθερός μέσα στην αγάπη, να δρας με σοφία και να ζεις με ιερό σκοπό. Και μέσα από αυτό, ο άνθρωπος ανακαλύπτει ότι δεν είναι αποκομμένος από το θείο, ούτε χαμένος στα ρεύματα του χρόνου. Ήταν, είναι και θα είναι πάντα μέρος του μεγάλου και αιώνιου Ενός.

Το ταξίδι είναι μπροστά σου. Προχώρα στην αλήθεια και άφησε το φως να καθοδηγήσει τον δρόμο σου.

Η Ανύψωση στην Πραγματικότητα: Το Μονοπάτι της Αποταγής

Ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι ένας κόσμος ψευδαισθήσεων, μια λαμπερή οπτασία που μας δελεάζει να βαδίσουμε σε αμέτρητα μονοπάτια, το καθένα υποσχόμενο πληρότητα, αλλά προσφέροντας μόνο παροδική ικανοποίηση. Στον πυρήνα της ύπαρξής μας υπάρχει μια έμφυτη λαχτάρα, μια πρόσκληση να επιστρέψουμε στην πηγή της αληθινής μας φύσης. Αλλά αυτή η πηγή, αυτή η Πραγματικότητα, δεν μπορεί να βρεθεί στις παροδικές απολαύσεις και περισπάσεις του υλικού κόσμου. Βρίσκεται πέρα από το πέπλο της αντίληψης, εκεί όπου όλες οι ψευδαισθήσεις της μορφής και της ταυτότητας διαλύονται στην ενότητα της ύπαρξης. Η ανύψωση στην Πραγματικότητα, στο Αληθινό, είναι το μοναδικό πεπρωμένο που έχει ο άνθρωπος από τη φύση του.

Λέγεται ότι ο άνθρωπος, από τη φύση του, είναι προορισμένος για ένα ταξίδι πέρα από τον εαυτό του, μια αναζήτηση για να διαπεράσει τον ιστό της ψευδαίσθησης και να αγγίξει το αιώνιο. Από τη στιγμή που ξυπνάμε στη συνείδηση, ριχνόμαστε σε έναν κόσμο δυαδικότητας — έναν κόσμο αντιθέσεων, του σωστού και του λάθους, του καλού και του κακού, της ευχαρίστησης και του πόνου. Ωστόσο, βαθιά μέσα μας, αναδεύεται μια γνώση ότι αυτές οι δυαδικότητες είναι απλά θραύσματα ενός μεγαλύτερου συνόλου. Αυτός ο κατακερματισμένος κόσμος δεν είναι το αληθινό μας σπίτι· δεν προοριζόμαστε να παραμείνουμε χαμένοι μέσα του.

Υπάρχει μια βαθύτερη πραγματικότητα, μια ανώτερη αλήθεια που μας καλεί πέρα από τα όρια των αισθήσεών μας. Αυτή είναι η Πραγματικότητα της ενότητας, της άπειρης συνείδησης, της καθαρής ύπαρξης. Αλλά πώς μπορούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτή την Πραγματικότητα; Πώς μπορούμε να απελευθερωθούμε από τα δεσμά που μας δένουν με τις ψευδαισθήσεις του κόσμου;

Η απάντηση βρίσκεται στην αποταγή.

Η αποταγή δεν είναι η πράξη της απόρριψης του κόσμου αυτού καθαυτού. Δεν είναι μια άρνηση των απολαύσεων και των εμπειριών που προσφέρει η ζωή. Αντίθετα, η αποταγή είναι η πράξη της στροφής προς τα μέσα, της εγκατάλειψης των προσκολλήσεων στα παροδικά πράγματα, της απελευθέρωσης από τη λαβή του νου στις επιθυμίες, στις απόψεις και στις πεποιθήσεις. Η αποταγή είναι η απελευθέρωση της ψυχής από το βάρος της δικής της άγνοιας, η αποβολή των ψεύτικων ταυτοτήτων και η απελευθέρωση από όλα όσα μας αποσπούν από την αληθινή φύση του Εαυτού.

Το να αποτάσσεσαι σημαίνει να υψώνεσαι πάνω από τον θόρυβο του κόσμου και να ακούς τη σιωπηλή, σταθερή φωνή της ψυχής. Σημαίνει να αποσυνδέεσαι από τη φασαρία του νου και να στέκεσαι στη γαλήνη της ύπαρξης, εκεί όπου οι ψευδαισθήσεις του διαχωρισμού εξαφανίζονται και η αλήθεια της ενότητας λάμπει. Η αποταγή δεν είναι μια απόρριψη της ζωής, αλλά μια παράδοση στη θεϊκή ροή της ύπαρξης, μια παράδοση στην αλήθεια που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια των φαινομένων.

Καθώς βαδίζουμε στο μονοπάτι της αποταγής, αρχίζουμε να κατανοούμε ότι δεν είναι ο εξωτερικός κόσμος που μας δεσμεύει, αλλά η προσκόλλησή μας σε αυτόν. Οι επιθυμίες μας, οι σκέψεις μας και οι φόβοι μας είναι οι αλυσίδες που μας κρατούν δεμένους στον τροχό της σαμσάρα — τον ατελείωτο κύκλο της γέννησης, του θανάτου και της αναγέννησης. Αυτές οι αλυσίδες είναι βαριές, και κάθε κρίκος που προσθέτουμε κάνει το βάρος μεγαλύτερο. Όσο περισσότερο προσκολλιόμαστε στις παροδικές απολαύσεις του κόσμου, τόσο περισσότερο βαραίνουμε, όχι μόνο σε αυτή τη ζωή αλλά και στις ζωές που έρχονται.

Όμως, όταν αρχίζουμε να αφήνουμε — όταν στρεφόμαστε προς τα μέσα και αντικρίζουμε το Φως της Αλήθειας — απελευθερωνόμαστε από τις αλυσίδες που μας δένουν. Το Φως της Αλήθειας δεν είναι κάτι που μπορεί να κατακτηθεί ή να αποκτηθεί· δεν είναι ένα αντικείμενο προς απόκτηση. Είναι η ίδια η ουσία αυτού που είμαστε, ο αμετάβλητος πυρήνας της ύπαρξής μας που υπάρχει πέρα από τον χρόνο και τον χώρο. Αυτό το Φως φωτίζει όλους τους κόσμους, και όταν παραδινόμαστε σε αυτό, δεν είμαστε πλέον δεσμευμένοι από τις ψευδαισθήσεις του υλικού κόσμου.

Σε αυτή την κατάσταση παράδοσης, ερχόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο με τον Ήλιο της Αλήθειας, μια ακτινοβολία που διαλύει κάθε σκοτάδι και άγνοια. Ο Ήλιος της Αλήθειας είναι η πηγή κάθε ζωής, η αρχή κάθε δημιουργίας. Είναι η αιώνια δύναμη που οδηγεί την ψυχή πίσω στο αληθινό της σπίτι. Το να αντικρίσεις αυτόν τον Ήλιο σημαίνει να λουστείς στο θεϊκό του φως, να μεταμορφωθείς από την καθαρότητά του και να αφυπνιστείς στην πλήρη συνειδητοποίηση του ποιοι είμαστε.

Το μονοπάτι της αποταγής δεν είναι εύκολο. Απαιτεί να αφήσουμε ό,τι γνωρίζουμε, να αντιμετωπίσουμε το άγνωστο με θάρρος και πίστη. Απαιτεί να αντιμετωπίσουμε τους βαθύτερους φόβους και τις επιθυμίες μας, να αναμετρηθούμε με τις προσκολλήσεις που μας κρατούν αιχμάλωτους για τόσο καιρό. Όμως, η ανταμοιβή αυτού του μονοπατιού είναι η απόλυτη ελευθερία: η ελευθερία από τις ψευδαισθήσεις του κόσμου, η ελευθερία από την τυραννία του νου και η ελευθερία να ζούμε στην πληρότητα της αληθινής μας φύσης.

Καθώς βαδίζουμε αυτό το μονοπάτι, αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι ο κόσμος δεν είναι ξεχωριστός από εμάς. Είναι μια αντανάκλαση της δικής μας συνείδησης, μια προβολή των δικών μας πεποιθήσεων και αντιλήψεων. Όσο περισσότερο καθαρίζουμε τις καρδιές και τους νου μας, τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η αντανάκλαση. Όσο περισσότερο παραδινόμαστε στη θεϊκή αλήθεια μέσα μας, τόσο περισσότερο βιώνουμε τον κόσμο όπως πραγματικά είναι — ως έκφραση του Ενός, της αιώνιας και αμετάβλητης πραγματικότητας που διέπει τα πάντα.

Σε αυτή την κατάσταση συνειδητοποίησης, δεν αναζητούμε πλέον τις παροδικές απολαύσεις του κόσμου, γιατί έχουμε βρει τη διαρκή χαρά που κατοικεί μέσα μας. Δεν προσκολλιόμαστε πλέον στις ψευδαισθήσεις του διαχωρισμού, γιατί έχουμε ανακαλύψει την ενότητα που συνδέει τα πάντα. Δεν φοβόμαστε πλέον τον θάνατο, γιατί γνωρίζουμε ότι η ζωή και ο θάνατος είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, και οι δύο πηγάζουν από την ίδια πηγή και επιστρέφουν στην ίδια πηγή.

Το μονοπάτι της αποταγής δεν είναι ένα μονοπάτι αυτοβασανισμού ή ασκητισμού. Είναι ένα μονοπάτι εσωτερικής ελευθερίας, μια ελευθερία που έρχεται από το να αφήνεις την ανάγκη να ελέγχεις, να κατέχεις και να ταυτίζεσαι με τον κόσμο. Είναι η ελευθερία να είσαι πλήρως παρών σε κάθε στιγμή, να βιώνεις τη ζωή στην πληρότητά της χωρίς προσκόλληση ή κρίση.

Καθώς αποτάσσουμε τις ψευδαισθήσεις του κόσμου, δεν απορρίπτουμε τη ζωή· αγκαλιάζουμε την αλήθεια της ζωής. Βαδίζουμε στο Φως της Αλήθειας, που αποκαλύπτει την αιώνια φύση της ύπαρξής μας. Αυτό είναι το μοναδικό πεπρωμένο που έχει ο άνθρωπος από τη φύση του — να επιστρέψει στην πηγή, να αφυπνιστεί στην Πραγματικότητα που βρίσκεται πέρα από τις ψευδαισθήσεις του κόσμου.

Και έτσι, βαδίζουμε στο μονοπάτι της αποταγής, όχι με απόγνωση ή ήττα, αλλά με χαρά και ευγνωμοσύνη. Γιατί με κάθε βήμα, πλησιάζουμε πιο κοντά στο Φως, και με κάθε βήμα, αποβάλλουμε τις βαριές αλυσίδες της προσκόλλησης που μας έχουν δεσμεύσει για τόσο καιρό. Καθώς αντικρίζουμε τον Ήλιο της Αλήθειας, λουζόμαστε στη θεϊκή του ακτινοβολία και μεταμορφωνόμαστε. Δεν είμαστε πλέον ξεχωριστοί από το Ένα. Είμαστε Ένα με την Αλήθεια, και σε αυτή την ένωση, βρίσκουμε την απόλυτη ειρήνη και απελευθέρωση.

Στο τέλος, συνειδητοποιούμε ότι δεν υπάρχει ταξίδι, καμία απόσταση να διανύσουμε. Γιατί η Πραγματικότητα που αναζητούμε δεν βρίσκεται κάπου εκεί έξω — βρίσκεται μέσα μας, περιμένοντας να ανακαλυφθεί. Είναι η αληθινή φύση της ύπαρξής μας, η ουσία του ποιοι είμαστε. Το να ανυψωθούμε στην Πραγματικότητα δεν είναι να πάμε κάπου, αλλά να επιστρέψουμε στην αλήθεια της δικής μας ύπαρξης. Και όταν το κάνουμε, ανακαλύπτουμε ότι ο κόσμος δεν είναι πλέον ένα βάρος, αλλά μια αντανάκλαση του θείου. Σε εκείνη τη στιγμή, όλα είναι όπως πρέπει να είναι, και είμαστε στο σπίτι μας.

Το Μυστικό Ταξίδι: Αγκαλιάζοντας τη Σιωπή Μέσα

Στην καρδιά της σιωπής, υπάρχει μια βαθιά σοφία, ένας ψίθυρος του σύμπαντος που μιλάει στην ψυχή. Αυτή η σιωπή δεν είναι απλή απουσία ήχου. είναι η παρουσία μιας βαθύτερης, άφατης αλήθειας που αντηχεί στον πυρήνα της ύπαρξής μας. Όταν συντονιζόμαστε με αυτήν την εσωτερική ακινησία, αρχίζουμε να ακούμε τη φωνή των πάντων—των φύλλων που θροΐζουν, των ποταμών που ρέουν, του ίδιου του παλμού του σύμπαντος. Αλλά σε έναν κόσμο θορυβώδη με περισπασμούς και επιφανειακές αναζητήσεις, η τέχνη του να ακούς αυτή την εσωτερική φωνή συχνά χάνεται. Αντίθετα, αναζητούμε γνώση, αλήθεια και κατεύθυνση από εξωτερικές πηγές. Ωστόσο, πώς μπορούμε να διακρίνουμε ποιον να εμπιστευτούμε στον έξω κόσμο;

Η ουσία της αληθινής εμπιστοσύνης

Οι άνθρωποι συχνά αναγνωρίζονται από τις φιλοδοξίες και τις δραστηριότητές τους, από τους απτούς στόχους που θέτουν για τον εαυτό τους. Για να διακρίνει κανείς ποιον να εμπιστευτεί, πρέπει να κοιτάξει πέρα από αυτές τις εγκόσμιες ταυτότητες και προθέσεις. Η εμπιστοσύνη πρέπει να τίθεται σε αυτό που υπερβαίνει το πρόσκαιρο βασίλειο, στον θεϊκό σκοπό που ζυγίζει τη ζωή ενάντια στην ίδια τη ζωή, όχι ενάντια στη ζυγαριά του κέρδους και της ζημίας. Εκείνοι των οποίων οι στόχοι περιορίζονται σε υλικά, πνευματικά ή ψυχολογικά κέρδη δεσμεύονται από την εγκόσμια ατομικότητα και δεν πρέπει να τους εμπιστευόμαστε πλήρως στην πνευματική πορεία.

Περπατώντας το μονοπάτι μόνος

Το μυστικιστικό ταξίδι είναι συχνά μοναχικό. Το να βαδίζει κανείς την Οδό, έστω και μόνος, είναι απόδειξη της δέσμευσής του στην αλήθεια και την πνευματική ακεραιότητα. Οι αληθινοί φίλοι, αυτοί που μοιράζονται το πνευματικό σας όραμα, θα σας συνοδεύσουν σε αυτό το μονοπάτι. Όσοι δεν το κάνουν δεν είναι αληθινοί φίλοι. είναι σύντροφοι της ευκολίας, όχι της πεποίθησης. Μην θρηνείτε την απουσία τους, γιατί ο δρόμος προς τη φώτιση είναι στενός και λίγοι επιλέγουν να τον πατήσουν.

Αναζητώντας τη μοναξιά

Προτιμήστε ήσυχα μέρη από την κακοφωνία των πολυσύχναστων χώρων. Στη μοναξιά, ο αέρας είναι πιο ελαφρύς, καθαρός από την άγνοια, τις επιθυμίες και τις ασυμβίβαστες φωνές των άλλων. Εδώ, στην ηρεμία της φύσης ή στην ιερότητα ενός απομονωμένου χώρου, ο νους μπορεί να συνδεθεί βαθύτερα με το θείο.

Η ακεραιότητα της εργασίας

Η εργασία είναι ένα ουσιαστικό μέρος της ζωής, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζεται με ειλικρίνεια και ακεραιότητα, ακόμη και με κόστος προσωπικής απώλειας. Σε έναν κόσμο γεμάτο αδικία και δόλο, η προσήλωση στην αλήθεια είναι μια επαναστατική πράξη. Όπου οδηγεί η αλήθεια και η ειλικρίνεια, ακολουθήστε χωρίς δισταγμό. Οι απώλειες που γίνονται στον άδικο κόσμο των ανθρώπων είναι ασήμαντες σε σύγκριση με τα πνευματικά κέρδη μιας καθαρής συνείδησης και μιας καθαρής καρδιάς.

Η Διαχρονική Στιγμή

Το να περπατάς το μονοπάτι είναι να κοιτάς τον ουρανό και να αγγίζεις το αιώνιο. Μην αποσπάτε την προσοχή σας από παροδικούς στόχους ή καθυστερήσεις. Κάθε στιγμή είναι πολύτιμη, μια πύλη στο διαχρονικό. Αγκαλιάστε το παρόν με πλήρη επίγνωση, γιατί είναι στο τώρα που το αιώνιο αποκαλύπτεται.

Ειλικρίνεια και Αυτοστοχασμός

Η ειλικρίνεια είναι πρωταρχικής σημασίας, τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους άλλους. Είναι καλύτερο να αναγνωρίζει κανείς και να διορθώνει τα λάθη του παρά να φοράει μια πρόσοψη τελειότητας. Η αυθεντικότητα προάγει την ανάπτυξη και προωθεί γνήσιες σχέσεις με άλλους που εκτιμούν την αλήθεια.

Η αξία του χρόνου

Ο χρόνος είναι ένας ιερός πόρος, που δεν πρέπει να σπαταλάται σε επιφανειακές αλληλεπιδράσεις ή ανούσιες αναζητήσεις. Φυλάξτε τον χρόνο σας όπως θα κάνατε με έναν πολύτιμο θησαυρό. Επικοινωνήστε με όσους μοιράζονται τις πνευματικές σας φιλοδοξίες και αποφύγετε τους περισπασμούς των εγκόσμιων εμπλοκών. Η μοναξιά είναι προτιμότερη από την επιφανειακή παρέα, αλλά οι αληθινοί σύντροφοι στο μονοπάτι είναι ανεκτίμητοι.

Εμφάνιση και διόρθωση σφαλμάτων

Η δίκαιη κρίση των σφαλμάτων, τόσο προσωπικών όσο και άλλων, είναι ζωτικής σημασίας. Επικεντρωθείτε στη διόρθωση των δικών σας λαθών χωρίς να ρίχνετε ευθύνες στους άλλους. Κάθε ψυχή πρέπει να βρει την ισορροπία και την πορεία της προς την ανάπτυξη ανεξάρτητα.

Υγεία και Ανώτεροι Σκοποί

Η σωματική υγεία είναι ζωτικής σημασίας καθώς υποστηρίζει υψηλότερες πνευματικές αναζητήσεις. Οι καλές συνήθειες, η σωστή διατροφή, η ουσιαστική εργασία και η σοφή χρήση του χρόνου συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας. Εκτιμήστε το σώμα σας ως ναό για το πνεύμα σας, διασφαλίζοντας ότι είναι σε βέλτιστη κατάσταση για το ταξίδι σας.

Απόσπαση και Ελευθερία

Αποσπαστείτε από τα πάντα για να αποκτήσετε την αληθινή ελευθερία. Σε αυτή την απόσπαση, οι αποφάσεις και οι πράξεις δεν θολώνονται από εγκόσμιες ανησυχίες. Καθώς ανεβαίνετε πνευματικά, οι εγκόσμιες ανησυχίες της ανθρωπότητας εξαφανίζονται, και στην κορυφή της φώτισης, υπάρχει μόνο η απεριόριστη έκταση του Ουρανού.

Συμπέρασμα

Το μυστικιστικό ταξίδι απαιτεί μοναξιά, ειλικρίνεια και σταθερή δέσμευση στην αλήθεια. Απαιτεί από τον αναζητητή να αποσπαστεί από τους εγκόσμιους περισπασμούς και να επικεντρωθεί στο θείο μέσα. Αγκαλιάζοντας τη σιωπή, προτιμώντας τη μοναξιά, δουλεύοντας με ακεραιότητα και εκτιμώντας τον χρόνο, ο αναζητητής κινείται πιο κοντά στο αιώνιο. Στην κορυφή αυτού του ταξιδιού, υπάρχει μια γαλήνια ελευθερία, μια ένωση με το θείο όπου η ψυχή βρίσκει το αληθινό της σπίτι στην απέραντη έκταση του σύμπαντος.

Οι σκέψεις μας ασκούν ισχυρή επίδραση στην υγεία του μυαλού και του σώματός μας

Τέταρτος μύθος: κάθε ασθένεια είναι το αποτέλεσμα της αρνητικής ενέργειας και όλοι κρύβουμε κακία στον πυρήνα μας

Οι σκέψεις μας ασκούν ισχυρή επίδραση στην υγεία του μυαλού και του σώματός μας, και η διερεύνηση του εσωτερικού μας εαυτού είναι αναγκαία για τη διαδικασία της θεραπείας. Ωστόσο, δεν βρίσκονται πάντα οι αρνητικές εμπειρίες στη ρίζα της ασθένειας, και η αποτυχία να θεραπευτούμε δεν θα έπρεπε πάντα να αποδίδεται σε δυσάρεστα γεγονότα του παρελθόντος ή σε αρνητικές αντιλήψεις βαθιά θαμμένες στο υποσυνείδητο.

 
Πάρα πολλοί άνθρωποι μου έχουν πει ότι έψαξαν για καιρό, ακούραστα, στο ιστορικό τους για τη χαμένη αρ­νητική εμπειρία, αλλά έμειναν με άδεια χέρια. Γιατί έγινε αυτό, αναρωτιούνται, και πώς μπορούν να φέρουν στο φως αυτό το χαμένο κομμάτι της ψυχής τους;

Μερικές φορές η ασθένεια είναι το αποτέλεσμα ενός συμπλέγματος αιτίων και μπορεί να είναι μάταιο να προσπαθούμε να εντοπίσουμε την αιτία σε έναν απλό, μεμονωμένο παράγοντα. Η ζωή δεν είναι τόσο απλή. Μερικές ασθένειες εμφανίζονται, για παράδειγμα, εξαιτίας της ολοένα αυξανόμενης μόλυνσης του περιβάλλοντος, όπως κι από την έκθεση στα μικρόβια, βακτηρίδια και ιούς. Άλλες είναι το αποτέλεσμα της επαφής με μολυσμένο νερό ή παράσιτα. Άλλες πάλι είναι το αποτέλεσμα γενετικών παραγόντων που μπορεί να είναι αδύνατον να υπερνικηθούν. Και κάποιες, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, μπορεί να είναι μια μορφή πνευματικής καθοδήγησης.

Στην προσπάθειά μας να γίνουμε σωματικά και πνευματικά υγιείς, έχουμε ξεχάσει ότι το συναισθηματικό μας ταξίδι βρίσκεται ακόμη στην αρχή του κι ότι τα φθαρτά μας σώματα υπόκεινται ακόμα στην ισχυρή κυριαρχία του περιβάλλοντος και των μεταβαλλόμενων με γοργούς ρυθμούς άστατων δομών της κοινωνίας μας.

Η θεραπεία θα μπορούσε να προσεγγιστεί πιο αποτελεσματικά αν ερευνούσαμε το παρελθόν μας και για θετικές εμπει­ρίες εκτός από αρνητικές. Ακόμη και καθώς αναζητούμε όλα γεγονότα που μπορεί να συμβάλουν στην αδυναμία μας, πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στα ισχυρά και ανθεκτικά κομμάτια της προσωπικότητάς μας. Όταν οι άνθρωποι επικεντρώ­νονται μόνο στα αρνητικά τους σημεία, όλα όσα είναι καλά στο χαρακτήρα και τη ζωή τους μπορεί να εκλείψουν.

Η δυνατή και συγκεντρωμένη θέληση, που είναι απαραίτητη για τη θεραπεία των σωματικών ιστών, είναι σπάνιο προσόν. Έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε τη δύναμη της θέλησής μας πιο πολύ για να ελέγχουμε τους άλλους παρά για να μάθουμε να ελέγχουμε τον εαυτό μας. Κι όταν προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε μια ισχυρότερη αίσθηση της εσωτερικής μας θέλησης, το κίνητρό μας θα είναι μάλλον η επιθυμία ξεφύγουμε από έναν εθισμό ή να αρχίσουμε μια καθημερινή ασχολία, παρά η επιθυμία να ελέγξουμε τις αρνητικές μας σκέψεις.

Τα προγράμματα υποστήριξης δεν θα έπρεπε μόνο να βοηθούν τον κόσμο να ξεπερνά τα τραύματά του, αλλά και να εκτιμά τις δυνάμεις του.

Δεν χρειάζεται το ανθρώπινο πνεύμα μέσα μας να πέσει σε λήθαργο εξαιτίας αρνητικών προτύπων ζωής ούτε είναι η ζωή των περισσότερων ανθρώπων μια σειρά από τραγωδίες.

Η αποκάλυψη των θετικών στοιχείων είναι μια θεραπευτική διαδικασία το ίδιο αποτελεσματική με το ξεκαθάρισμα των αρνητικών σημείων της προσωπικής μας ιστορίας

Ερωτήσεις για Προσωπική Εξέταση:

♦ Αναρωτιέστε συχνά πού φταίξατε για να αξίζετε μια ασθένεια;
♦ Πιστεύετε ότι μέχρι να ανακαλύψετε τι λάθος κάνα­τε, δεν θα μπορέσετε να θεραπευτείτε;
♦ Πιάνετε τον εαυτό σας να “κολλάει” σε αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος, πιστεύοντας ότι έτσι υποβοηθάτε τη θεραπεία σας;

Η ευδαιμονία στην αρχαία Ελλάδα

Κοινός παρονομαστής όλων των Ελληνιστικών σχο­λών είναι η αναγνώριση της επίγειας προσωπικής ευδαιμονίας ως υπέρτατου αγαθού, ή τέλους (τέλος = ο σκοπός για τον όποιο κάθε τι άλλο αποτελεί μέσον). Όλη η μεταπλατωνική ηθική φιλοσοφία των Ελλήνων είναι ευδαιμονιστική. Αν κάποιος είναι ευδαίμων, αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στον δικό του έλλογο νου, και όχι σε εξω­τερικές περιστάσεις. (Οι Στωικοί φρονούν ότι οφείλεται ΜΟΝΟ στον έλλογο νου). Γι’ αυτό και λέγεται ευδαίμων: το θεϊκό στοιχείο (ο δαί­μων) εντός του, δηλαδή ο νους (ή, κατά τους Στωικούς, το ηγεμονι­κόν), είναι «καλό».

Η νεοελληνική σημασία των λέξεων ευδαιμονία και ευδαιμονισμός (ταυτισμένη με την υλική «καλοζωΐα» όπως την εννοούμε σήμερα) είναι αποπροσανατολιστική. Ευδαιμονία σημαίνει το να είναι κανείς πλήρως ικανοποιημένος από τη ζωή, χάρη στις δικές του αρετές. Οι Στωικοί ορίζουν την ευδαιμονία, αντικειμενικά, με δύο λέξεις: εύροια [=αρμονική ροή] βίου. Ενώ η ευτυχία (όπως την εννοούμε σήμερα) έχει εφήμερο ή φευγαλέο χαρακτήρα, καθώς εξαρτάται από εξωτερι­κές περιστάσεις και έχει να κάνει με ικανοποίηση επιθυμιών και με έντονα θετικά συναισθήματα, η ευδαιμονία έχει χαρακτήρα διάρκειας, θεμελιωμένη καθώς είναι στην προσωπικότητα και στις αρετές του ατόμου. (Η ίδια η λέξη, όπως είδαμε, παραπέμπει στην προσωπικό­τητα του ατόμου).

Οι διαφωνίες και αντιπαραθέσεις μεταξύ των σχολών, στον χώρο της ηθικής φιλοσοφίας, αφορούν τόσο στο περιεχόμενο της ευδαιμο­νίας (αν λ.χ. αυτή ταυτίζεται με την αρετή ή με την επικούρεια στα­τική ηδονή ή με την αταραξία που επιφέρει η εποχή -η μη τοποθέτη­ση, η αναστολή της κρίσης- των Σκεπτικών) όσο στα ποιητικά της ευδαιμονίας, δηλαδή σ’ αυτά που οδηγούν στην ευδαιμονία. Και πάλι, επικούρειοι, στωικοί και αριστοτελικοί -από διαφορετική σκοπιά αναγνωρίζουν ως πρωταρχικό τον ρόλο των 4 θεμελιωδών αρετών (φρόνηση, ανδρεία, εγκράτεια, δικαιοσύνη), στην κατάκτηση της ευ­δαιμονίας. 

Αντίθετα οι χριστιανοί, ξένοι προς την λογική της ελλη­νικής ευδαιμονίας, θεωρώντας ως υπέρτατο σκοπό την επιβράβευση από τον θεό τους, αντικατέστησαν τις 4 θεμελιώδεις αρετές με ένα δικό τους τρίπτυχο αρετών -πίστις, ελπίς, αγάπη- εκ των οποίων οι δύο πρώτες είναι ολωσδιόλου ασύμβατες με τις Ελληνικές αρετές.

Λουκιανός, Περί των σχολών της φιλοσοφίας ή Ερμότιμος

Νίτσε: Το μετά τον θάνατο

Ο χριστιανισμός βρήκε την ιδέα για τιμωρίες στην κόλαση σε όλη τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία: την είχαν επωάσει με ιδιαίτερη περιποιητικότητα αναρίθμητες μυστικές λατρείες, σαν να ήταν το πιο γόνιμο αβγό της δύναμής τους. Ο Επίκουρος είχε πιστέψει ότι δεν μπορούσε να κάνει μεγαλύτερο πράγμα για τους ομοίους του από το να ξεριζώσει τις ρίζες της πίστης αυτής, ο θρίαμβός του, που ηχεί πιο ωραία από οπουδήποτε αλλού στο στόμα του πιο σκοτεινού (που έγινε όμως διαυγής) οπαδού της διδασκαλίας του, του Ρωμαίου Λουκρήτιου, ήρθε πολύ νωρίς -ο χριστιανισμός πήρε υπό την ιδιαίτερη προστασία του την ήδη μαραμένη πίστη στα υποχθόνια φόβητρα, πράττοντας έξυπνα!

Γιατί, πώς θα μπορούσε δίχως αυτή την τολμηρή κίνηση μέσα στην πλήρη ειδωλολατρία να νικήσει τη δημοτικότητα των λατρειών του Μίθρα[1] και της Ίσιδας[2]. Έτσι, πήρε τους φοβιτσιάρηδες με το μέρος του -τους σθεναρότερους οπαδούς μιας καινούργιας πίστης!

Οι Εβραίοι, ως ένας λαός που κρεμιόταν και κρεμιέται από τη ζωή, σαν τους Έλληνες και περισσότερο από τους Έλληνες, είχαν καλλιεργήσει ελάχιστα τις ιδέες αυτές: ο οριστικός θάνατος, ως η τιμωρία του αμαρτωλού, ο θάνατος δίχως ανάσταση, ως η πιο ακραία απειλή -ιδού τι εντυπωσίαζε αρκετά αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους, που δεν ήθελαν να απαλλαγούν από το σώμα τους, αλλά που έλπιζαν, μέσα στον εκλεπτυσμένο αιγυπτισμό τους, να τον σώσουν για όλη την αιωνιότητα. [Ένας Εβραίος μάρτυρας, για τον οποίο διαβάζουμε στο δεύτερο βιβλίο των Μακκαβαίων[3], δεν διανοείται να παραιτηθεί από τα ξεριζωμένα σωθικά του: θέλει να τα έχει στην Ανάσταση, -να τι θα πει εβραϊκό!]

Οι πρώτοι χριστιανοί απείχαν πολύ από τη σκέψη των αιώνιων βασάνων, πίστευαν ότι ήταν λυτρωμένοι από τον “θάνατο” και περίμεναν από μέρα σε μέρα μια μεταμόρφωση και όχι ένα θάνατο. (Τι παράξενη εντύπωση πρέπει να προκάλεσε η πρώτη περίπτωση θανάτου σ’ αυτούς τους αναμένοντες! Τι μείγμα έκπληξης, ευθυμίας, αμφιβολίας, ντροπής, ζέσης πρέπει να τους διακατείχε! -αληθινά ένα θέμα για μεγάλους καλλιτέχνες!)

Ο Παύλος δεν ήξερε να πει τίποτε καλύτερο για τον λυτρωτή από το ότι αυτός είχε ανοίξει για όλους τη δίοδο προς την αθανασία -δεν πιστεύει ακόμη στην ανάσταση των αλύτρωτων, και μάλιστα, σύμφωνα με τη διδασκαλία του για τον ανεκπλήρωτο νόμο και για τον θάνατο ως συνέπεια της αμαρτίας υποπτεύεται ότι κανένας μέχρι τώρα (ή πολύ λίγοι, κι εκείνοι από χάρη και δίχως αξία) δεν έγινε αθάνατος· τώρα αρχίζει για πρώτη φορά να ανοίγει τις πύλες της η αθανασία -και τελικά έχουν επιλεχτεί γι’ αυτήν πολύ λίγοι, όπως δεν μπορεί να παραλείψει να προσθέσει η έπαρση εκείνου που έχει επιλεχτεί.

Αλλού, όπου η ενόρμηση για ζωή δεν ήταν τόσο μεγάλη, όπως μεταξύ των Εβραίων και των Εβραιοχριστιανών, και η προοπτική για αθανασία δεν φαινόταν ασυζητητί πιο πολύτιμη από την προοπτική για έναν οριστικό θάνατο, εκείνη η ειδωλολατρική και μολαταύτα όχι εντελώς μη εβραϊκή προσθήκη της κόλασης έγινε επιθυμητό όργανο στα χέρια των ιεραπόστολων: τότε γεννήθηκε η καινούργια διδασκαλία, ότι και οι αμαρτωλοί και οι αλύτρωτοι είναι αθάνατοι, η διδασκαλία για τους αιώνια καταδικασμένους, και ήταν ισχυρότερη από την στο εξής ψυχορραγούσα σκέψη για τον οριστικό θάνατο.

Η επιστήμη όφειλε να την ξανακατακτήσει, αποκρούοντας, είναι αλήθεια, συγχρόνως κάθε άλλη ιδέα για τον θάνατο και κάθε είδος ζωής στο επέκεινα. Έχουμε γίνει φτωχότεροι ως προς ένα ενδιαφέρον: το “μετά τον θάνατο” δεν μας αφορά πια! -πρόκειται για ανείπωτη ευεργεσία, που είναι ακόμη πολύ νέα για να γίνει αισθητή ως τέτοια σε μήκος και σε πλάτος. -Κι έτσι θριαμβεύει πάλι ο Επίκουρος!
-------------------------------
1. Θεός του ήλιου της αρχαίας Περσίας. Η λατρεία του διαδόθηκε στον ελληνιστικό κόσμο και, μετά τον πόλεμο του Πομπήιου κατά των πειρατών το 68 π.Χ., και στον ρωμαϊκό κόσμο. Τα Μυστήρια του Μίθρα διεξάγονταν σε υπόγειους χώρους.

2. Αιγυπτιακή θεότητα που απέκτησε πλατιά δημοτικότητα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο..

3. Οι Μακκαβαίοι είναι βιβλίο της Παλαιός Διαθήκης.

Φρίντριχ Νίτσε, Χαραυγή*

*Η Χαραυγή είναι το τέταρτο βιβλίο του Φρίντριχ Νίτσε. Γραμμένο σε αφοριστικό ύφος, προσπαθεί να αποκαλύψει, με όλη τη δηκτικότητα και την παραδοξότητα που χαρακτηρίζουν τη γραφή του μεγάλου φιλοσόφου, τα προσωπεία και τις ψευδαισθήσεις των ευρωπαϊκών αξιών. Χάρη στις εμπνεύσεις, τις διαπιστώσεις, αλλά και τη λογοκρατική μέθοδό του, το έργο αυτό υπήρξε πηγή έμπνευσης για πολλούς σύγχρονους στοχαστές, από τον Σίγκμουντ Φρόυντ ως τον Μισέλ Φουκό.

Ο Θεός Ποσειδών - αποσυμβολισμός

Ο Ποσειδών υπήρξε πανάρχαια χθόνια θεότητα, για αυτό και ο συσχετισμός του με τους σεισμούς και την Γη. Με την επικράτηση του Ολύμπιου δωδεκαθέου, ο Ζευς έλαβε τους ουρανούς, ο Ποσειδών την θάλασσα και όλο το υδάτινο στοιχείο επάνω στη Γη, ο δε αδελφός τους Πλούτων, τον Κάτω Κόσμο. Τον Όλυμπο και την γη τα άφησαν αμοίραστα, ώστε να τα χαίρονται και οι τρεις τους.

Για την ετυμολογία του ονόματος του υπάρχουν οι ακόλουθες εκδοχές: Ποσειδώνας: Ο ενοσείχθων ή σεισίχθων (=κοσμοσείστης) Ποσειδώνας, προέρχεται ετυμολογικά από:

α) πότος ή πόντος (= θάλασσα) + δάω (=μαθαίνω, κατέχω κάτι, είμαι ειδήμων, γνωρίζω καλά), δηλαδή αυτός πουγνωρίζει καλά, συνεπώς εξουσιάζει τη θάλασσα και γενικά το υγρό στοιχείο,
β) πόσις (<ρ. πίω = πίνω) + δοῦναι (< ρ. δίδωμι = δίνω),δηλαδή αυτός που παρέχει το πόσιμο ύδωρ,
γ) εἴδη + ποιῶν, αυτός που δημιουργεί τα παράξενα πλάσματα (είδη) της θάλασσας, που δεν υπάρχουν στη στεριά.

Ο Ποσειδώνας, συμβολίζει την αέναη κίνηση και τη ρευστότητα. Τα συναισθήματα μας ακολουθούν την φύση του υγρού στοιχείου, και αυτό γιατί τα συναισθήματά μας δεν βρίσκονται ποτέ σε μια μόνιμη κατάσταση αλλά μεταβάλλονται ανάλογα με τις συνθήκες και το περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ψυχικές νόσοι αποδίδονταν στον μεγάλο αυτό Θεό που κινεί τα ανθρώπινα συναισθήματα με την τρίαινα του, όπως τα ύδατα των ωκεανών. Κατά τους Στωϊκούς (Κικέρων «De Νatura Deorum» ΙΙΙ.25), ο Ποσειδών αποτελεί τη νοήμονα πνοή (το πνεύμα) και τη Θέληση.

Η φύση και η δύναμη του είναι διττή , όπως ακριβώς είναι και η ιδιότητα των υδάτων: στην ήρεμη / ήμερη μορφή τους απ’ τη μια είναι γονιμοποιός δύναμη –όταν ενωθούν με τη γη την οποία κάνουν να καρποφορήσει και μαζί καθαρτήρια δύναμη, αφού τα ύδατα έχουν την ιδιότητα να εξαγνίζουν, ακριβώς επειδή είναι κρυστάλλινα και διάφανα. Απ’ την άλλη, η οργή τους μπορεί να προκαλέσει θεομηνίες που καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμά τους και εκδηλώνεται με τους σεισμούς και τις τρικυμίες.

Σύμφωνα με τον Παυσανία, ο Θεός Ποσειδών ήταν ένας από τους επιστάτες του χρησμού στους Δελφούς, προτού να τους αναλάβει ο Ολύμπιος Απόλλων. Οι Θεοί Απόλλων και Ποσειδών λειτουργούν στενά σε πολλές περιπτώσεις, όπως λ.χ. στον αποικισμό. Ο Δελφικός Απόλλων παρέχει την έγκριση για την εγκατάσταση ανθρώπων σε αποικίες, ενώ ο Ποσειδών βοηθά δίνοντάς τους το εξαγνιστικό ύδωρ για την θυσία που αφορούσε την ίδρυση της αποικίας. Γι’ αυτό και οι πρόγονοί μας τον θεωρούσαν και θεμελιωτή των οίκων τους, επικαλούμενοι την προστασία του για τη σταθερότητα του εδάφους και την ασφάλεια των κτισμάτων. Έτσι λατρεύεται και ως Εδραίος, Ασφάλειος, Θεμελιούχος, Τειχοποιός, κλπ.

Πάνω στο χρυσό άρμα του και με τη συνοδεία δελφινιών, ιππόκαμπων, γοργονών, και θαλάσσιων θεοτήτων σκίζει τα νερά, κρατώντας στα χέρια του την τρίαινα. Το όπλο αυτό ήταν δώρο κατ’ άλλους των Κυκλώπων, κατ’ άλλους των Τελχινών και το χρησιμοποίησε στην Γιγαντομαχία. Από τότε το κρατά συνέχεια και μ’ αυτό άλλοτε ανακινεί την θάλασσα, δημιουργώντας τεράστια κύματα και τρικυμίες, ενώ άλλοτε την γαληνεύει.

Γι’ αυτό και προσφωνείται Ποντομέδων (από το πόντος και μέδω = κυβερνώ), Αλίδουπος (από το αλς και δούπος= κρότος, βουητό), Βαρύκτυπος, Κυμοθαλής, Κοσμοσείτης. Οι ναυτικοί έκαναν πάντα σπονδές σε αυτόν πριν το ταξίδι τους, για να έχουν ήρεμη θάλασσα και ασφαλή επιστροφή στο σπίτι τους. Οι ίπποι οι οποίοι έσερνα το άρμα του ονομάζονταν: Εριώλης, που σημαίνει την ταραχή των ανέμων, Εγκέλαδος - κρότος, το Σθεναρός - δύναμη, και Γλαύκος, τους οποίους ο Όμηρος αποκαλεί «χαλκόποδας, ὠκυπέτας και χρυσότριχας». Γύρω του είχε το Γαλύκο, τον Παλαίμονα, τους Τρίτωνες, τη Θέτιδα και τις Νηρηΐδες.

Σύμβολο του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα είναι η τρίαινα η οποία συμβολίζει την τρισυπόστατη Θεϊκή αρχή, όπως αυτή εκφράζεται στο Ολύμπιο πάνθεο, από τους τρεις Θεϊκούς αδελφούς Δία –Ποσειδώνα- Πλούτωνα, και των αντίστοιχων συμπαντικών και πλανητικών διαστάσεων που αυτοί εποπτεύουν.

 
Ο Ζεύς εποπτεύει το ένα από τα τρία μέρη του «παντός», καθώς «τα πάντα έχουν μοιραστεί στα τρία» . Ο Δίας είναι ο κορυφαίος των τριών και ομώνυμος καλείται ως μονάδα Ζευς, ο δεύτερος καλείται δυαδικός Ζεύς ενάλιος και Ποσειδώνας. Ο τρίτος καλείται τριαδικός Ζεύς καταχθόνιος και Πλούτων και Άδης.

Πιο συγκεκριμένα, ο Πρόκλος (Πλατωνική Θεολογία ΣΤ 29.15), αναφέρει πως στην πατρική τριάδα των υπερκοσμίων Θεών (Ουσία -Ζεύς, Ζωή -Ποσειδών και Νούς -Πλούτων), ο Ποσειδώνας, είναι ένας από τους τρείς δημιουργούς Ζεύς, Ποσειδών και Πλούτωνα, ο Ποσειδώνας είναι δημιουργός της κίνησης, της ζωής και της γέννησης των αισθητών, κύριος των πλανητών, του αέρος και του νερού, των κοίλων και σπηλαιωδών τμημάτων της γης και κύριος των σεισμών.

Στην δικαιοδοσία του Ποσειδώνα βρίσκονται οι ψυχές που έχουν μπει στον κόσμο της γέννησης. ( Για αυτό τον λόγο, και ο Οδυσσέας συμβολίζει την ψυχή που παλεύει για να απελευθερωθεί από τον κόσμο της γέννησης, «ταλαιπωρείται» στην θάλασσα – που συμβολίζει τον κόσμο της γέννησης – από τον Ποσειδώνα ).

Ο Ζευς κατέχει την κορυφή των όντων που γεννιούνται και κυβερνά την σφαίρα του πυρός και τον αιθέρα (νόηση). Ο Ποσειδώνας κινεί με όλους τους τρόπους τα ενδιάμεσα και τα μεταβαλλόμενα στοιχεία, και είναι επόπτης κάθε υγρής ουσίας η οποία παρατηρείται στον αήρ και στο ύδωρ (ψυχή - εμψυχωτής), ενώ ο Πλούτων ασκεί την πρόνοια του στην γη και στα μέσα στην γη, και για αυτό αποκαλείται «Χθόνιος Ζεύς» (ύλη).

Για την τρίαινα λένε πως είναι σύμβολο της τριπλής του δύναμης πάνω στη θάλασσα, δηλαδή την ταράσσει, την καταπραΰνει και την κρατά ήρεμη όταν θέλει, ή επειδή τα ύδατα είναι τριών ποιοτήτων, οι ποταμοί και οι πηγές είναι γλυκές, τα θαλάσσια ύδατα είναι αλμυρά, και τα λιμναία μικτά.

Ο Πλούταρχος αναφέρει (Περί Ίσιδος και Οσίριδος) πως: «Η τρίαινα τού Ποσειδώνα είναι σύμβολο τού τρίτου χώρου, τον οποίον κατέχει η θάλασσα, κατά σειρά ταγμένη μετά από τον ουρανό και τον αέρα. Γι’ αυτό ονόμασαν έτσι την Αμφιτρίτη και τους Τρίτωνες».

Αστρολογικά, το σύμβολο του πλανήτη Ποσειδώνα, αποτελείται από το ημικύκλιο της ψυχής, το οποίο το διαπερνά ο σταυρός της ύλης, και μαζί καταλήγουν σε τρεις αιχμηρές άκρες.

Κάθε μία από αυτές συμβολίζει και μία έκφανση της ανθρώπινης υπόστασης η οποία πρέπει να εξαγνιστεί από τα νερά του Ποσειδώνα. Αυτές είναι:

(1) η υλική μας υπόσταση και οι αισθήσεις της,
(2) η αστρική (συναισθηματική) υπόστασή μας και οι επιθυμίες της,
(3) η κατώτερη πνευματική υπόστασή μας και οι εγωκεντρικές σκέψεις της. Πώς ερμηνεύεται αυτό το σύμβολο;

Ο άνθρωπος καλείται μέσα από τις εμπειρίες του στη γη να προάγει τις τρεις αυτές εκφάνσεις της ύπαρξής τους σε ένα πιο εξευγενισμένο επίπεδο. Σύμφωνα με μία διαφορετική ερμηνεία, το ημικύκλιο της τρίαινας το διαπερνά ο ιστός της Ζωής του Ήλιου, απελευθερώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την προσωπικότητα από υποκειμενικούς περιορισμούς και επιτρέποντάς της να εκφραστεί με ανιδιοτέλεια. Ο μικρός κύκλος στη βάση του συμβόλου αντιπροσωπεύει το Πνεύμα, κι επομένως η τρίαινα συμβολίζει την κατάσταση κατά την οποία το Πνεύμα διαπερνά την ανθρώπινη υπόσταση, δίνοντάς της ώθηση ώστε να αποκτήσει ηθικοπλαστικά οράματα, συμπόνια και ανιδιοτελή συναισθήματα.

Σύμφωνα με μία διαφορετική ερμηνεία, το ημικύκλιο της τρίαινας το διαπερνά ο ιστός της Ζωής του Ήλιου, απελευθερώνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο την προσωπικότητα από υποκειμενικούς περιορισμούς και επιτρέποντάς της να εκφραστεί με ανιδιοτέλεια. Ο μικρός κύκλος στη βάση του συμβόλου αντιπροσωπεύει το Πνεύμα, κι επομένως η τρίαινα συμβολίζει την κατάσταση κατά την οποία το Πνεύμα διαπερνά την ανθρώπινη υπόσταση, δίνοντάς της ώθηση ώστε να αποκτήσει ηθικοπλαστικά οράματα, συμπόνια και ανιδιοτελή συναισθήματα.κοίλα και τα ύπαντρα» της μέρη, στα οποία προκαλείται η γένεσις και η κίνηση και η πρόκληση των σεισμών, και για αυτό τον αποκαλούν «χθονοσείστη» θεό. Ο Πλούτωνας κατέχει τα υπό γη, τα ποικίλα ρεύματα και τα ίδια τα Τάρταρα και γενικά τα δικαστήρια των ψυχών.

Για αυτό λένε ότι όσες ψυχές δεν κατέβουν «εἰς γένεσιν», αλλά παραμένουν «ἐν τῷ νοητῷ», ανήκουν στη δικαιοδοσία του Διός, όσες «ἐν γενέσει» ζουν ανήκουν στην δικαιοδοσία του Ποσειδώνα, όσες μετά την γένεση καθαίρονται ή τιμωρούνται και περιπλανιούνται «υπό τη γη κατά τη χιλιετή πορεία», ανήκουν στην δικαιοδοσία του Πλούτωνα.

Ο Ποσειδώνας ως ο μέσος κυβερνήτης των φανερών στους ανθρώπους πραγμάτων και φαινομένων, φέρει ως σύμβολο την Τρίαινα, ώστε να υποδεικνύει σε αυτούς τόσο την άρρηκτη σχέση των ορατών και των αοράτων, όσο και την ανεξερεύνητη και τρομακτική φύση των υδάτων, που ομοιάζουν προς τα ανεξέλεγκτα ανθρώπινα συναισθήματα.

Ο Ήφαιστος, ο όνος, ο Διόνυσος, και οι Κάβειροι

Αφορμής δοθείσης συνάντησης με ένα θηλυκό γαιδαράκο (είδος υπό εξαφάνιση).

Πρωτότυπη σύγχρονη μυθοπλασία, με στοιχεία ευφυολογήματος, κατά τα πρότυπα του Λουκιανού του Σύρου.

Στην ηφαιστειακή πολιτεία της Ηφαιστείας, εκεί όπου οι πέτρες διατηρούν ακόμα μνήμη από το πρώτο πυρ και το έδαφος αχνίζει σαν νά ’χει ψυχή, ο Ήφαιστος, θεός της φωτιάς και της τέχνης, ανηφορίζει με κόπο την πλαγιά. Καβάλα στον γάιδαρο του – το χαριτωμένο αυτό τετράποδο, ταπεινό αλλά ανθεκτικό, πιστό και ακούραστο συνοδοιπόρο – κρατά τις λαβίδες στο ένα χέρι, τη σφύρα στο άλλο, κι έχει το αμόνι του δεμένο πάνω στο σαμάρι, όπως άλλοι κουβαλούν θυμιατήρια ή οβολούς.

Ο όνος του δεν είναι ένα απλό ζώο μεταφοράς. Είναι προέκταση της δύναμής του – αυτός που τον μεταφέρει στο κακοτράχαλο και ηφαιστειογενές τοπίο της Λήμνου, εκεί όπου η σιγή του τοπίου σμιλεύεται από τη φωτιά. Ούτε αετός, ούτε λιοντάρι· αλλά ο γάιδαρος, με το σταθερό του βήμα και το ανεπιτήδευτο ήθος, είναι άξιος να κουβαλά όχι μόνο τα σύνεργα της μεταλλουργικής τέχνης, αλλά και μυστικά.

Καθώς ο ήλιος πυρώνει όπως το μέταλλο στον ορίζοντα, ο Ήφαιστος σηκώνει το βλέμμα και βλέπει τα αμπέλια να πρασινίζουν τον λόφο. Η άμπελος βρίσκει στην Λήμνο έδαφος πρόσφορο και εύφορο. Ο θεός του πυρός και της μεταλλουργίας σκέφτεται να προσκαλέσει τον θεό της χαράς, του οίνου και της έκστασης στη Λήμνο, να μυήσει τους γιους του, τους Κάβειρους, και τους κατοίκους του νησιού στην αμπελουργική τέχνη.

Ήφαιστος:

Διόνυσε! Έλα στη Λήμνο, γη ηφαιστειακή και φιλοξενούσα! Εδώ, η λάβα μου δίνει καρπούς, και οι γκρίζες πλαγιές γεννούν σταφύλια. Αν ο κόσμος είναι κάμινος, εγώ σου στρώνω τον πιο μεθυστικό φούρνο.

Λίγο αργότερα, με τραγούδι και τσαλαπατήματα, φτάνει ο Διόνυσος – θεός του οίνου, των οργίων και της αστείρευτης έμπνευσης. Ντυμένος με κισσούς και αμπελόφυλλα, φέρνει μαζί του έναν ασκό και δυο σατύρους σε εκστατικό και οργιαστικό χορό.

Διόνυσος:

Ήφαιστε, κουτσαίνεις ακόμα· αλλά πώς να μη σε αγαπήσω, αφού μέχρι και γάιδαρο εξημέρωσες για να σε πάει εκεί που ούτε θεός δεν τολμά; Τι έχουμε εδώ; Λιβάδι με αμπέλια, γαϊδούρι μεταφορέα και θεό μεταλλουργό που μετατρέπεται σε γεωργό!

Ήφαιστος (χαμογελώντας και κτυπώντας ελαφρά τη σφύρα στο γόνατο):

Ούτε γεωργός, ούτε αμπελουργός· τεχνίτης πάντα. Όπως μαλάσσω τον σίδηρο, έτσι και το χώμα μου μεταστρέφεται – από στείρο γίνεται έφορο. Κι εσύ, φίλε των παθών, μπορείς να βγάλεις χυμό εκεί που άλλοι βλέπουν μονάχα πέτρα.

Διόνυσος:

Το λες και με καλείς λοιπόν: να κάνω τον γάιδαρό μου ιερό, να γεμίσω τα πανέρια του με σταφύλια και να ξεκινήσω πομπές στους ηφαιστειακούς δρόμους;

Ο γάιδαρος, ήρεμος αλλά πανέτοιμος, γυρνά το κεφάλι του και ρουθουνίζει. Ο Διόνυσος σκύβει και τον χαϊδεύει γελώντας.

Διόνυσος:

Εσύ, φίλε μου, από σήμερα είσαι το σύμβολό μου. Γιατί αντέχεις, μεταφέρεις, και μες στην απλότητά σου κρύβεις την αγριότητα και τη σοφία της φύσης. Στις βακχικές μου τελετές, θα σε συνοδεύουν τύμπανα και θυμιάματα!

Ήφαιστος:

Ναι! Και κάτι ακόμη. Οι γιοί μου, οι Κάβειροι, παρακολουθούν. Μικροί θεοί του πυρός, με μυαλά κοφτερά σαν λεπίδες. Θέλω να δουν πώς ο χυμός γίνεται οίνος· πώς η τέχνη σου είναι αδελφή της δικής μου.

Γυρνά προς το σπήλαιο και καλεί με φωνή που πάλλεται σαν χάλκινο τύμπανο:

Ήφαιστος:

Κάβειροι! Τέκνα μου, πλησιάστε! Σήμερα δε σφυρηλατούμε μέταλλα, αλλά ψυχές!

Μέσα από τον καπνό αναδύονται τρεις μορφές με μαύρα μάτια και λαμπερά μέτωπα. Φορούν ποδιές από ηφαιστειακό ύφασμα και κρατούν σκαλισμένα κύπελλα.

Πυροφόρος - Πρώτος Κάβειρος:

Τι είναι τούτος ο χυμός που μυρίζει σαν λάβα, αλλά δεν καίει;

Λαβαφέρων - Δεύτερος Κάβειρος:

Μήπως πρόκειται για κάποιον χρυσό που ρέει και μεθά;

Θέρμος- Τρίτος Κάβειρος:

Ή για μετάλλευμα της ψυχής που γίνεται φλόγα χωρίς να φλογίζει;

Διόνυσος:

Ακριβώς. Ο οίνος είναι φωτιά που πίνεται. Όπως το μέταλλο λιώνει και γίνεται όπλο ή στολίδι, έτσι και ο οίνος μεταμορφώνει τον νου: τον ανοίγει, τον χαλαρώνει, τον γλυκαίνει. Και σε όποιον έχει νου που ωρά, αποκαλύπτει αλήθειες.

Πυροφόρος, Κάβειρος:

Άρα, πατέρα, ο οίνος είναι ο χρυσός του σταφυλιού.

Λαβαφέρων ,Κάβειρος:

Και η ζύμωση, η κάμινος της φύσης.

Θέρμος- Κάβειρος:

Κι εμείς; Θα φτιάξουμε κύλικες όχι μόνο από μέταλλο, αλλά από σοφία. Γιατί κάθε κρασί, όταν το πίνεις με Νου, είναι μυστήριο.

Έτσι, στη Λήμνο, τη νήσο της φωτιάς και της μετάλλαξης, γεννήθηκε ένας μύθος.

Ο Ήφαιστος κάλεσε τον Διόνυσο· ο Διόνυσος έφερε τον οίνο· και οι Κάβειροι, τέκνα της μεταστοιχείωσης, έμαθαν πως:

> το σταφύλι γίνεται οίνος όπως το μέταλλο γίνεται χρυσός· η ύλη μεταμορφώνεται όπως και ο άνθρωπος, όταν του δοθεί πνοή και πνεύμα· και πως, στην καρδιά της καμίνου, ο νους που ωρά βλέπει τον θεό.

Από τότε, λένε, όποιος πίνει κρασί από κύλικα σκαλισμένη απ’ τους Κάβειρους, μπορεί – έστω για λίγο – να αισθανθεί την ύλη να γίνεται φλόγα, και τη φλόγα να γίνεται φως. Και αν κάπου δει έναν γάιδαρο να στέκει ήσυχος με πανέρια σταφύλια στην πλάτη, ας του υποκλιθεί – γιατί ίσως μεταφέρει κάτι ιερό.

ΓΕΝΙΚΑΙ ΗΘΙΚΑΙ ΑΡΧΑΙ

Οι άνθρωποι εκείνοι οι οποίοι επιθυμούν να ανέλθουν τις βαθμίδες του πραγματικού μύστη, γιά να επιτύχουν την πραγματική πρόοδο και να βοηθήσουν το έργο της εξελίξεως των ανθρωπίνων κοινωνιών πρέπει κατά πρώτιστο λόγο να διάγουν βίο απολύτως φυσικό.

Φυσικός δε βίος είναι εκείνος ο οποίος προσαρμόζεται προς τις λειτουργίες των φυσικών νόμων και δεν καθίσταται το αίτιο της εκτροπής της ανθρωπίνης διανοήσεως προς σχηματισμό συλλογισμών οι οποίοι εξωθούν τον άνθρωπο έξω της πραγματικής του ζωής και εμποδίζουν τις εκδηλώσεις των ψυχικών του δυνάμεων. Ο φυσικός βίος γίνεται το αίτιο, το πραγματικό αίτιο της εκδηλώσεως των ψυχικών δυνάμεων του ανθρώπου όπως και το αίτιο της ομαλής μεταξύ αυτών συνεργασίας, η οποία διευκολύνει την δυναμική αύξηση της διανοητικής και συναισθηματικής τους ενέργειας. Ο φυσικός βίος δεν αφήνει την διανόηση του ανθρώπου να εκτρέπεται σε συλλογισμούς διά των οποίων δημιουργούνται όλες οι ανωμαλίες των ανθρωπίνων σχέσεων και oι παραλογισμοί και τα εξ αυτών ανθρώπινα πάθη τα οποία κατατυραννούν τις ανθρώπινες ψυχές, με συνέπεια να εμποδίζουν τη δυναμική τους ανέλιξη όπως κατευθύνονται προς πλήρωση του ανθρωπίνου σκοπού των.

Οταν ο βίος του ανθρώπου δεν είναι φυσικός, όπως απαιτούν αυτό οι λειτουργούντες νόμοι της φύσεώς του, τότε όλες oι ενέργειες και της ψυχής του και της οργανικής του φύσεως τείνουν στην δημιουργίαν ανωμάλων λειτουργιών και αυτές είναι εκείνες οι οποίες συνταράσσουν τις αισθησιακές λειτουργίες και εκτρέπουν τα όργανα της διανοήσεως σε σχηματισμόν ιδεών oι οποίες δεν εξυπηρετούν την φυσική της ανέλιξη διότι γίνονται ξένες προς τις πραγματικές αλήθειες της Φύσεως. Μη φυσικός βίος του ανθρώπου δεν είναι δυνατόν να έχει ως αποτέλεσμα διανόηση ικανή να ρυθμίζει τις ψυχικές εκδηλώσεις της βουλήσεως, της επιθυμίας, της θελήσεως και όλες εκείνες τις άλλες εκδηλώσεις οι οποίες εμφανίζουν την συνειδητή ύπαρξη του ανθρώπου, τις συνειδητές ενέργειές του και τις αρμονικές συλλειτουργικές σχέσεις μετά των άλλων συνανθρώπων του.

Οι ψυχικές εκδηλώσεις oι οποίες δεν ρυθμίζονται υπό της διανοήσεως του ανθρώπου η οποία ενεργεί φυσιολογικώς, δεν λειτουργούν μόνον ατάκτως κατά την εκδήλωσή τους, αλλά καθίστανται και ασυνείδητοι και ως εκ τούτου τα αποτελέσματα των ενεργειών τους παρεμποδίζουν την ψυχική πρόοδο των ανθρώπων και εν συνεχεία κρατούν τη διανόησή τους στο σκότος. Ο μη φυσικός βίος του ανθρώπου είναι βίος ανώμαλος, μη εξυπηρετών την διανοητική και συναισθηματική του πρόοδο και εξ αυτού μη εξυπηρετών και την ηθική του πρόοδο, με αποτέλεσμα την μη αύξηση των ψυχικών του δυναμικοτήτων. Μη αυξανομένων όμως των ψυχικών του δυναμικοτήτων δεν είναι δυνατόν να φθάνει τις βαθμίδες εκείνες της διανοήσεως oι οποίες επιτρέπουν στις ακτίνες της να έρχονται σε επαφή με τις ακτίνες ακτινοβολούσης διανοήσεως πνευματικών όντων υπεροχωτέρων αυτού.

Διά την αύξηση της ψυχικής δυναμικότητος των ανθρώπων και την δι’ αυτής αύξηση της διανοήσεώς τους όπως επιτύχει την επαφή και τις σχέσεις προς τα υπέρτερα διανοητικά πνευματικά όντα, θα υποδείξουμε τις αρχές εκείνες oι οποίες εφαρμοζόμενες και εξαγνίζουν την φύση των μυστών και τους προπαρασκευάζουν στο έργον διά του οποίου και αυτοί oι ίδιοι θα ανέλθουν ψυχικώς σε Θειοτέρους πνευματικούς κόσμους και τηv ανθρωπότητα θα βοηθήσουν να ανελιχθεί και να κατανοήσει τον σκοπό της.

Πρώτον καθήκον του ανθρώπου είναι να εργάζεται. Η εργασία είναι φυσικός νόμος και δι’ αυτό ουδέν αργεί στον Άπειρο Κόσμο. Ο μη εργαζόμενος άνθρωπος παρεμβαίνει διά της βουλήσεώς του επί της λειτουργίας των νόμων της οργανικής του φύσεως και τους εκτοπίζει εκ των σχέσεων τους οποίους έχουν προς τους λειτουργούντες νόμους της Φύσεως του περιβάλλοντός του. Η του είδους αυτού διά της βουλήσεώς του επέμβαση και η εξ αυτής χαλάρωση των σχέσεων της οργανικής του φύσεως προς το σύνολο της Φύσεως του περιβάλλοντός του, προκαλεί από απόψεως ενεργείας παθητικότητα στην οργανική του φύση, εξ αυτής δε περιέρχεται σε παθητικότητα και η ψυχή του, δηλαδή σε κατάσταση να μη δύναται αυτή (η ψυχή) να εξωτερικεύει σε λειτουργίαν στην οργανική της φύση τις δυνάμεις της προς αύξηση των ενεργειών της.

Τότε μη εξωτερικευομένων των ψυχικών δυνάμεων προς ενέργειαν στην διανοητική και συναισθηματική λειτουργία της ανθρωπίνης φύσεως και διά της ενεργείας αυτής σε μεταβολή τους προς περαιτέρω ενίσχυση της λειτουργίας της διανοήσεως και συναισθηματικότητος, τότε η ανθρωπίνη φύση περιέρχεται σε αδράνεια από απόψεως εκτάσεως των νοητικών και ηθικών της δυνάμεων, οπότε δεν συντελείται η ανθρωπίνη πρόοδος, παρά τις υπαγορεύσεις των λειτουργούντων νόμων των νοητικών και ηθικών όντων.

Η διανοητική φύση του ανθρώπου λόγω του ανωτέρω διατυπωθέντος λόγου υφίσταται και προσαρμογή προς μη φυσική κατάσταση η οποία την απομακρύνει περισσότερο από τις πραγματικές της φυσικές λειτουργίες και ούτω φθάνει στο σημείον ώστε να μη γίνει ουδεμία δυναμική της αύξηση καθ’ όλον το χρόνο της ενεργού ζωής του οργανισμού της. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα και την πλήρη στασιμότητα της ανθρωπίνης ψυχής.

Η εργασία του ανθρώπου πρέπει όμως να είναι και ανάλογος των φυσικών του δυνάμεων και δεν πρέπει να καταναλίσκονται οργανικές δυνάμεις πέραν του ποσού των δυνάμεων εκείνων τις οποίες δύναται να αναπληροί η οργανική του φύση διά της ομαλής λειτουργίας της, διότι η πέραν των ορίων αυτών κατανάλωση οργανικών δυνάμεων προκαλεί τα φαινόμενα της παθητικότητας και στην οργανική του φύση και στην ψυχήν του, με τα αυτά αποτελέσματα τα οποία δημιουργούνται και κατά την περίπτωση του μη εργαζομένου και μάλιστα υπό βαρύτερα μορφήν. Η μεγάλη εξάντληση των οργανικών δυνάμεων παρεμποδίζει την εξωτερίκευση σε λειτουργίαν των ψυχικών δυνάμεων, διότι διά να εκδηλωθούν και λειτουργήσουν αυτές έχουν ανάγκην μέσου και το μέσον αυτό είναι oι οργανικές δυνάμεις.

Η εργασία του ανθρώπου δεν είναι μόνον σωματική αλλά είναι και ψυχική. Ψυχική εργασία είναι η διανοητική, διότι το σύνολο του περιεχομένου των ιδεών αποτελείται από ψυχικές δυνάμεις βοηθούμενες σε λειτουργίαν από την καθόλου εγκεφαλική ουσία προς την οποία oι ψυχικές δυνάμεις δίδουν το μέσον της Κινήσεως και Ενεργείας. Περί αυτού όμως θα πραγματευθούμε αργότερα.

Εάν η σωματική εργασία γίνεται διά συμμετοχής και διανοητικής, τότε το μήκος του χρόνου πρέπει να είναι βραχύτερον. Εάν επίσης η διανοητική εργασία προκαλεί μεγαλυτέρα ένταση των διανοητικών οργάνων, επίσης πρέπει ο χρόνος της να είναι βραχύτερος. Σε ουδεμία περίπτωση ούτε η διανοητική ούτε η σωματική εργασία πρέπει να προκαλούν κατανάλωση δυνάμεων πέραν των υπό της φύσεως του ανθρώπου και της ψυχικής του ικανότητος επιτρεπομένων, διότι άλλως δημιουργείται κατάσταση αντιφυσική η οποία υπονομεύει την εξέλιξη και των ψυχικών και των οργανικών δυνάμεων του αvθρώπου.

Η ανθρωπίνη φύση πρέπει να έχει διαθέσιμο χρόνο και γιά ψυχικές της καθαρώς λειτουργίες. Ο χρόνος αυτός πρέπει να διατίθεται προς επισκέψεις φυσικών τοπίων τα οποία εμφανίζουν αρμονίες μορφών και χρωμάτων και εν γένει πάσης φύσεως μορφών των οποίων η θέα τους (αρμονιών και χρωμάτων) δύναται να ξεκουράζει και τέρπει τις ανθρώπινες αισθήσεις. Επίσης διαφόρων θεαμάτων τέχνης όπως και εκδηλώσεις της ανθρωπίνης καλαισθησίας και διανοήσεως, διότι αυτές επιδρούν επί της σκέψεως των παρατηρητών και δημιουργούν ψυχικές εξάρσεις οπότε οι ψυχικές δυνάμεις εκδηλούνται αφθονότερων προς ενέργεια, εκ της οποίας γίνεται η διανοητική και ηθική πρόοδος. Η ανθρωπίνη φύση πρέπει ακόμη να διαθέτει χρόνον διά διανοητικές της και ψυχικές της συναναστροφές, διά συζητήσεις και διά πάν ό,τι δύναται να την τέρπει και της προκαλεί ψυχική ηρεμία και γλυκύτητα και εν γένει διανοητική χαρά.

Της εργασίας και της αναψυχής του ανθρώπου έπεται ο ύπνος. Κατά τον χρόνον αυτόν συντελούνται μέγιστες λειτουργίες της ανθρωπίνης ψυχής. Ο υπαγορεύων τον ύπνο φυσικός νόμος φέρει σε αδράνεια τα επαρκώς ενεργήσαντα όργανα της φύσεως των όντων, ίνα μη αυτά εν τω συνόλω τους απασχολούν την ψυχή και δεν της είναι δυνατόν να ελευθερώνεται και να έρχεται σε επαφή μετ’ άλλων ζωικών και πνευματικών μορφών του περιβάλλοντός της.

Τηρεί τον βρισκόμενο σε ύπνο οργανισμό της δια των ζωικών και κινητικών της λειτουργιών όπως μη διακόπτεται η συνέχεια της ζωής του, αλλά ελευθερουμένη αυτού και ερχόμενη σε επαφήν μετά άλλων ζωικών και πνευματικών φύσεων τελεί μετ’ αυτών είδος τι επιμιξίας, προσλαμβάνει εξ αυτών αύξουσα δυναμικότητα και κατόπιν αυτού έρχεται και περιβάλλει εκ νέου τα όργανά της με τις ζωικές της δυνάμεις. Αλλά και απλώς ακόμη ανάπαυλα των ενεργειών της επί του οργανισμού της δίδει στην ψυχή την ευκαιρία να αυτοσυγκεντρούται, να ανασυντάσσει μηχανικώς τις δυνάμεις της και να περιβάλλει τα όργανά της με μεγαλυτέρα ζωική ενέργεια.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΘΝΙΣΜΟΣ

Ο Εθνισμός ξεπερνά το τοπικό και άρα χρονικά περιορισμένο "εμείς" που συγκροτεί σε πολιτική οντότητα τα Έθνη. Είναι άχρονος, η αρχή του, αυτό που μπορεί ν΄αντιληφθούν τα ανθρώπινα μάτια ως τέτοια, χάνεται στον παρελθοντικό ορίζοντα, δίχως να έχει γεννηθεί ποτέ. Αλλά προϋπήρχε ως σπερματική ουσία που ανέμενε να γίνει αντιληπτός από την ανθρώπινη διάνοια για να εκδηλωθεί. Ξεπερνά το μέλλον καθορίζοντάς το. Είναι οι πνοές, οι διάνοιες, τα στρατηγήματα, οι έρωτες, το θέατρο, τα ποιήματα, τα νομοθετήματα, η συνέλευση, αλλά και ο θάνατος στα λατομεία των Συρακουσών. Είναι ο κόσμος της δικής μας εντιμότητας και της ευθύνης. Είναι όσοι έζησαν πριν από εμάς και μοιράζονται μαζί μας αυτή την κοινή ματιά κάτω απ΄αυτό το κομμάτι τ΄ουρανού. Είναι όλοι αυτοί, άντρες και γυναίκες, που θα ζήσουν και μετά από εμάς και θ΄αφουγκράζονται τις ίδιες ανησυχίες μαζί μας.

Ο Εθνισμός είναι ένα τεράστιο ποτάμι που ρέει ολόγυρά μας με τα ζωντανά αποτυπώματα όλων όσων έζησαν και όλων όσων θα ζήσουν, είναι οι ενέργειες των Θεών προς τους ανθρώπους, οι θλίψεις μας, τα δάκρυά μας αλλά και τα χαμόγελα που πηγάζουν από την Φιλότητα και την συντροφικότητα. Έχει μέσα του τα δικά μας αποτυπώματα αλλά καθορίζει και τις πορείες μας, που μπορεί κάποιες φορές να φαίνονται ότι συγκρούονται, ωστόσο υπακούουν στην ίδια αδυσώπητη εγγενή δύναμη για να κρατήσουν την οργανικότητα του "εμείς", όχι μόνο ζωντανή αλλά και μαχόμενη, απαστράπτουσα νικηφόρα και μεγαλειώδη. Με έργα που μιμούνται τους Θεούς.

Ο Εθνισμός δεν είναι μια κοινή συνισταμένη αντίρροπων και αλληλοκαταστροφικών δυνάμεων που ακολουθεί την κατεύθυνση της ευκαιριακά ισχυρότερης συνιστώσας. Ούτε αποτελεί μια μελαγχολική ενατένιση ενός παρελθοντικού, ιδεολογικά αμόλυντου εαυτού της ανθρωπότητας. Δεν αποτελεί ένα μαγικό καλειδοσκόπιο όπου η κάθε ιδεολογία της νεωτερικότητας ανακαλύπτει γεμάτη οίηση κομμάτια του εαυτού της στο αρχαίο παρελθόν(Ο... αναρχισμός στην αρχαία Ελλάδα, ο... φιλελευθερισμός στην μάχη των Θερμοπυλών, ο... εθνικοσοσιαλισμός στην Σπάρτη, κ.ο.κ.).

Ο Εθνισμός δεν αναγνωρίζει τις ιδεολογίες της διαποτισμένης από τον μονοθεϊσμό, νεωτερικότητας, όχι γιατί είναι πολιτικά αδιάφορος αλλά διότι τις ξεπερνά ως ένα ελλειμματικό εργαλείο μιας ιδιωτικής ατομικότητας στην πόρευσή του σε έναν κόσμο που κατά κανόνα τον αντιλαμβάνεται ως εχθρικό. Ο Εθνισμός το μόνο που έχει ν΄αντιπροτείνει είναι η οργανικότητα όχι μεμονωμένων προσωπικοτήτων, αλλά πολιτικά συγκροτημένων "εμείς". Αυτή είναι η μόνο απαίτηση που έχει ο Εθνισμός, για τα υπόλοιπα αφήνει ελεύθερο τον άνθρωπο να ακολουθήσει τη ροή που του ταιριάζει.

Οι τραγικές, τώρα, υπάρξεις που προσπαθούν να κάνουν εργαλειακή χρήση ενός αλά καρτ "εθνισμού" ανακαλύπτοντας διάφορα ιδεολογήματα, γεννήματα του μονοθεϊσμού και άρα στυλοβάτες του, σ΄ έναν κόσμο που υπήρξε και εξακολουθεί να είναι ο διαχρονικός του αντίπαλος, εκτός από την πλήρωση ενός κατά κανόνα υπερτροφικού "εγώ", (είδες πόσο δίκιο είχα, εγώ!), ανοίγουν τις κερκόπορτες, προσφέροντας γη και ύδωρ στις ίδιες δυνάμεις που κατέστρεψαν τον πολυθεϊστικό κόσμο και μετέτρεψαν τον άνθρωπο σε μονάδα και πρόσωπο, κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν του ερημικού θεού.

Με άλλα λόγια: Σου δείχνουμε ολόκληρο το Σύμπαν κι εσύ αναρωτιέσαι ποιος κατέχει τα μέσα παραγωγής ή αν θα μολυνθεί το "άγιο" DNA σου;

ΕΛΛΗΝΑΣ: Ο άγνωστος πρόγονος των Ελλήνων

Έλλην... αγνώστου πατρός!

Κάποτε ο Έλληνας μπορούσε να καυχηθεί: «Εγώ είμαι ο Οδυσσέας, ο γιος του Λαέρτη, που όλοι οι άνθρωποι με μελετάνε για τις πανουργίες μου και η δόξα μου έφτασε στον ουρανό» Οδύσσεια I.19

Αυτός ήταν κάποτε ο Έλληνας, που με τον πολυμήχανο νου του έγραφε ιστορία. Δεν είχε καμιά ανάγκη να είναι υμνητής αλλότριων κατορθωμάτων, ούτε ουραγός και πειθήνιο όργανο αντιμισθίας!

Ήταν ο ίδιος δημιουργός και κυρίαρχος της δικής του ένδοξης πραγματικότητας και κρατούσε την μοίρα του σταθερά στα παντάξια χέρια του, γιατί όπως έλεγε: «Εγώ πάντας δόλους και μήτιν ύφαινον» Οδύσσεια Ι΄420.

Αυτά έλεγε κάποτε ο πολυμήχανος και «πολύτροπος» στην σκέψη Οδυσσέας, ο ενδοξότερος και ίσως ο αντιπροσωπευτικότερος πρόγονος των Ελλήνων.

Τι απέγινε όμως όλη αυτή η πολύτροπος νόησης; Πόσο βαθιά είναι τελικά χαμένος μέσα μας αυτός ο πατριάρχη των Ελλήνων Οδυσσέας;

-Πως μπορούμε να ξεφύγουμε από την επαιτεία που μας επιβάλει η επίμονη πνευματική μας τύφλωση;

-Πως μπορούμε να ανακτήσουμε την χαρά της διάκρισης, και την αναγκαία υπερηφάνεια στην προσπάθεια της αξιοπρεπούς επιβίωσης, της ευημερίας και του πολιτισμού;

Τελικά, μετά από πολυχιλιόχρονη ιστορία αγώνων, προσφορών και διακρίσεων, γιατί δεν μπορούμε να ξεφύγουμε απ’ την μετριότητα και την αφάνεια και την βασανιστική επανάληψη των λαθών μας; Τι μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε καθαρά, πότε αποτελούμε στόχο θυματοποίησης και πότε πολλές φορές μόνοι μας βάλουμε κατά των ίδιων των ζωτικών μας συμφερόντων; Υπάρχει επιτέλους "κάτι" που μπορεί να μας απαλλάξει απ’ τον ύπουλο παλιμπαιδισμό, και να απαντήσει σε όλες αυτές και σε άλλες παρόμοια σημαντικές, αλλά και τόσο οδυνηρές ερωτήσεις;

Ναι, σίγουρα υπάρχει...! Αυτό το αναντικατάστατο "κάτι" είναι η ιερή σπουδή της ιστορίας.

Καλύτερα όμως θα μας τα πει κάποιος άλλος που συνέγραψε αλλά και εκτίμησε βαθύτερα την σωτήρια λειτουργία της ιστορίας.

Λέει λοιπόν Διόδωρος ο Σικελιώτης: «είναι ωραίο πράγμα να γίνεσαι ικανός να χρησιμοποιείς τα λάθη των άλλων και να διορθώνεις τις δικές σου πλάνες, ώστε να μην είσαι αναγκασμένος απ’ την αρχή να αναζητάς τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων, αλλά να ακολουθείς τον δρόμο της επιτυχίας που είναι δοκιμασμένος από το παρελθόν.

Ο καθένας λοιπόν μπορεί να εκτιμήσει ότι η μελέτη και η αφομοίωση της ιστορίας είναι υπόθεση χρησιμότατη... και ενώ μερικοί άνθρωποι έφτασαν να γίνουν ιδρυτές πόλεων, άλλοι εισηγητές νόμων, άλλοι να προάγουν φιλότιμα τις επιστήμες και τις τέχνες και ενώ η ευημερία είναι πράγματι συνδυασμένη λειτουργία όλων αυτών... τον πρώτο όμως έπαινο πάντων, πρέπει να απονέμουμε στην ιστορία. Γιατί πρέπει να θεωρούμε την ιστορία φρουρό της αρετής, μάρτυρα της μοχθηρίας των φαύλων ανθρώπων και ευεργέτη ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους.

Πρέπει λοιπόν να πιστεύουμε ότι προφήτισσα της αλήθειας (!) είναι η ιστορία, και τρόπον τινά μητρόπολη της φιλοσοφίας, που μπορεί να επηρεάζει τους ανθρώπους αποφασιστικά προς την καλοκαγαθία... γιατί η ιστορία εγκωμιάζει τους καλούς και απαγγέλλει αμείλικτο «κατηγορώ» στους φαύλους προσφέροντας στους γνώστες της ένα τεράστιο απόθεμα σοφίας.» Διόδ. Σικελιώτης. (1ΟΣ π.Χ.αι.) ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Α΄1-2

Η ιστορία λοιπόν, δεν θα έπρεπε να είναι "κάποιο μάθημα" στα μαθητικά μας χρόνια... είναι η σημαντικότερη και ιερότερη μορφή παιδείας. Οι δε μελετητές και οι διδάσκαλοι της ιστορίας, οι βασικότεροι παράγοντες της παιδείας!

Η ιστορία είναι το ιδανικότερο απόθεμα δοκιμασμένων λύσεων! Η πολυτιμότερη παρακαταθήκη δεδομένων. Η διαχρονική φανέρωση της σχέσης λόγων και έργων. Τα αποτελέσματα των προσπαθειών, προικισμένων ανθρώπων του πνεύματος και μάχιμων ηρώων του πολιτισμού, που αποτελούν την δυναμικότερη σχολή αφύπνισης, και τον αναντικατάστατο οπλοστάσιο, απέναντι στα αιώνια προβλήματά μας.

Όμως... μπροστά απ’ αυτόν τον υπέροχο θησαυρό, τον οποίο θα μπορούσαμε ατέλειωτα να επαινούμε, υπάρχει ένα σχεδόν αξεπέραστο εμπόδιο... στην διαχείριση της πολύτιμης αυτής παρακαταθήκης γνώσεων, επεμβαίνει αποφασιστικά η θρησκεία του κάθε λαού και τόπου!

Το μεγάλο λοιπόν αυτό απόθεμα της ανθρώπινης εμπειρίας, με τις σοφές και σωτήριες καταγραφές λαθών, σοφών εκτιμήσεων και συμπερασμάτων... τον ανεκτίμητο αυτόν θησαυρό, την ιερή αυτή φλόγα ενίσχυσης των μικρών αντιληπτικών μας δυνάμεων... την φυλάει άγρυπνα (όπως συμβαίνει άλλωστε με όλους τους ανεκτίμητους θησαυρούς) ένας ικανότατος "δράκος", που αποτρέπει αποτελεσματικά την κλοπή της προμηθεϊκής φλόγας, και την ευεργετική χρήση της απ’ τους ανίσχυρους, εφήμερους και καταδικασμένους σε ισόβια επαιτεία "θνητούς" ανθρώπους, αφήνοντας τους σε αξιοθρήνητη παγωνιά και ένδεια, απ’ όπου μόνο ο τοπικός "καλός θεός" με το πρόθυμο ιερατείο του (αν ευαρεστηθεί) μπορεί να τους βοηθήσει!

Έτσι και οι "σωτήρες" μας έχουν τα χέρια τους γεμάτα δουλειά, κι εμείς οι ταλαίπωροι, ποτέ δεν πρόκειται να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει!

Ναι καλά καταλάβατε.. Η θρησκεία από την φύση και την θέση της, έχει κάθε λόγο να αποτρέπει την σοφία της συνολικής ιστορικής γνώσης. Αποτρέποντας την γνώση της ιστορίας, καταφέρνει να υπάρχει πάντοτε διαθέσιμος χώρος στην λαϊκή φαντασία, για τις δικές της μυθομανίες, ώστε τις θέσεις και τα πανάκριβα εργαλεία του πολύτιμου αγώνα της ζωής μας, να τα καθορίζει και να τα εμπορεύεται με το αζημίωτο η ίδια!

Μιά λοιπόν απ’ τις καταστροφικότερες παρεμβάσεις της θρησκείας στην ζωή μας, είναι η κακοδιαχείριση των αποθεμάτων της ιστορικής σοφίας. Η αναγνώριση της μάλιστα ως τον ηθικό και εθνικό θεματοφύλακα, την αναγορεύει δυστυχώς και σε δικαιωματικό κριτή και διαχειριστή της ιστορικής αλήθειας!

Αιώνες τώρα, η θρησκεία έχοντας ρίξει επιλεκτικά το τεράστιο "ιερό" βάρος της, σε συγκεκριμένες πράξεις, ιδέες και ανθρώπους, έχει επιτυχώς "αγιοποιήσει" ένα σύνολο από θρησκευτικούς ήρωες και περιστατικά, ενώ αντιστοίχως κάτω από τις ιδανικές συνθήκες της πάνδημης σχεδόν αποδοχής της, έχει καταφέρει, δαιμονοποιώντας ασταμάτητα, να εκτοπίσει τμήματα ολόκληρα ιστορίας εξωθρησκευτικών ηρώων, δημιουργώντας έτσι, το αποτελεσματικότερο φράγμα-εμπόδιο στην αξιοποίησης της αφυπνιστικής ιστοριογνωσίας.

Ειδικά στην Eλληνική πραγματικότητα, όπου η ιστορία έχει δημιουργήσει τα μεγαλύτερα και πολυτιμότερα αποθέματα ανθρώπινων εμπειριών, η ζημιά απ’ την θρησκευτική κηδεμονία ξεπερνά κάθε φαντασία, αφού όχι μόνο ερμηνεύει κατά πως συμφέρει στις ιδέες της την ιστορία των Ελλήνων, αλλά τεράστια τμήματα ιστορίας του πανάρχαιου αυτού λαού, έχουν φυλακιστεί στο έρεβος της αφάνειας, του αναθέματος, και της αιώνιας παρασιώπησης.

Είναι δε η έλλειψη της ιστορικής αυτογνωσίας τόσο ισχυρή, που ο πάλε ποτέ αυτός ένδοξος και φιλομαθής λαός, παρουσιάζει πια ακραία φαινόμενα ιστορικής αφασίας, μια και κανένα σχεδόν απ’ τα σημερινά Ελληνόπουλα δεν γνωρίζει, για φαντάσου, ούτε καν από που προέρχεται το όνομα «Έλλην» που φέρουν!

Ρωτήσαμε πράγματι ένα μεγάλο αριθμό παιδιών λυκείου, και στην κυριολεξία κανένα απ’ αυτά δεν ήξερε ότι αιτία γι’ το ένδοξο όνομα τους, είναι κάποιος προγονός και προπάτορας τους, «ο Έλλην»! Ο πρωτότοκος γιος, του προκατακλυσμικού πατριάρχη των Ελλήνων Δευκαλίωνα!

Ο Έλλην αν και (σύμφωνα με τον μύθο) επέζησαν ενός τρομακτικού κατακλυσμού, και με την πατρική κιβωτό διέσωσε μαζί με την οικογένεια του και ένα πλήθος ζώων, παραδόξως ξεχάστηκε εντελώς από τον λαό που αργότερα ανάστησε και μέχρι σήμερα φέρε τ’ όνομα του!

Φυσικά ακόμα και τον κατακλυσμό αυτόν που φέρει το όνομα του προπάτορα των Ελλήνων Δευκαλίωνα, οι Έλληνες ζώντας κάτω απ’ τον ζυγό της θρησκοκρατούμενης παιδείας τους, τον αγνοούν επίσης.

Στην λησμονιά όμως δεν πετάχτηκαν μόνο οι συγκεκριμένοι προπάτορες των Ελλήνων. Αλλά και ολόκληρος ο αρχαιοελληνικός θησαυρός. Η σημαντικότερη πνευματική παραγωγή του ανθρώπινου γένους. Ο πρώτος και καλύτερος πολιτισμός της ανθρωπότητας. Η πολυτιμότερη παγκοσμίως ιστορική πνευματική παρακαταθήκη, θαμμένη επιμελώς κάτω από αλλεπάλληλα στρώματα θρησκευτικής σπίλωσης, υποτίμησης και διαστροφής, αποκλείσθηκε για μια σειρά αιώνων, απ’ την γνώση του Έλληνα. Και για να προλάβουμε μερικούς που έκπληκτοι θα πουν ότι υπερβάλουμε, θέτουμε ξανά την οδυνηρή ερώτηση που νομίζω τα λέει όλα...!

Γιατί κανένα Eλληνόπουλο της σημερινής παιδείας δεν γνωρίζει: «Ότι (από) Δευκαλίωνος και Πύρας Έλλην, εκ’ του οποίου Ελλάς και Έλληνες» Ελλάνικος 1a,4,F.6a & Σχόλ. Απολλώνιο Ρόδιο 248.7

Ήταν τόσο δύσκολο να συμπεριληφθεί η παραπάνω φράση, με τα ονόματα των Ελλήνων αυτών προπατόρων στην παιδεία των Ελλήνων; Ή μήπως η θρησκευτική κηδεμονία παραμέρισε κάθε τι Eλληνικό, για να εξασφαλισθεί ζωτικός χώρος για τους θρησκευτικούς ξενόφερτους ήρωες και αλλοεθνείς σφετεριστές προγόνους;

Τι είναι επιτέλους η θρησκεία; Εχθρός της ιστορίας του τόπου και αυθαίρετος δυνάστης της ιστορικής μνήμης;

Γιατί όλοι οι Έλληνες, από μικρού έως μεγάλου, διδάχθηκαν και γνωρίζουν τους εβραιο-πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης όπως... Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ, αλλά αγνοούν ολότελα τα ονόματα την ύπαρξη και την ιστορία, ακόμα και των βασικών Eλληνο-προγονικών τους ονομάτων; Γιατί ακόμα και η τελευταία ηλικιωμένη Ελληνίδα, είναι σε θέση με ανυπόκριτη ευλάβεια να επικαλείται σχεδόν καθημερινά, τα πολλά υποσχόμενα ονόματα ηρώων της αρχαιο-εβραϊκής ιστορίας, (όπως τους πασίγνωστους "κόλπους του Αβραάμ"), δεν έχει όμως ξανακούσει τίποτε, ούτε καν το όνομα... της μητέρας των Ελλήνων και συζύγου του Έλληνα… Ορσηίδας;!

Πολύ δε περισσότερο, οι σημερινοί Έλληνες αγνοούν τα πάντα γύρω απ' τον τρισένδοξο προπάππου τους, τον Τιτάνα Προμηθέα! Ο θυσιαστικότερος και πλέον φιλάνθρωπος αυτός Τιτάνας, κατά μιαν τουλάχιστον εκδοχή, είναι πατέρας του Δευκαλίωνα, άρα παππούς του Έλληνα, άρα και προπάππους των Ελλήνων! Κι όμως, το όνομα του μαχητικότερου αλλά και πολύπαθου, σταυρωμένου για την ανθρωπότητα αυτού Τιτάνα, παραμένει μαζί με τις υπόλοιπες, άπειρες υπέροχες προγονικές ιστορίες, στο παγερό έρεβος της αχρήστευσης και του θρησκευτικού αναθεματισμού!

Γιατί όλοι οι Έλληνες από μικρού έως μεγάλου γνωρίζουν τον Νώε, αλλά αγνοούν τον Δευκαλίωνα, ξέρουν τον Αβραάμ αλλά δεν έχουν ακούσει ποτέ για τον Έλληνα;

Μήπως λοιπόν οι προσωπικότητες της Παλαιάς Διαθήκης, ήταν απίστευτα σημαντικότερες και συντριπτικά ανώτερες των αρχαιοελληνικών, ώστε δικαιολογημένα οι ήρωες της δικής μας πατρογονικής ιστορίας παραμερίστηκαν στην λήθη και την απαξίωση;

Μήπως οι Βιβλικές ιστορίες, έχουν τέτοια ποιοτικά μηνύματα, ώστε δικαιολογείται έτσι η ανταλλαγή αυτή, και ο συστηματικός αφανισμός των συχνά πανομοιότυπων αλλά και πληρέστερων Ελληνικών ιστοριών;

Ήταν πραγματικά σοφή, ή έστω συμφέρουσα και δικαιολογημένη η αντικατάσταση των Ελληνικών ιδεών και ηρώων, από τις αντίστοιχες εβραιοβιβλικές προσωπικότητες και τις ιστορίες της Παλαιάς Διαθήκης; Ή μήπως όλη αυτή η συστηματική αντικατάσταση είναι επίτευγμα μιας πνευματικής ιδεολογικο-θρησκευτικής κατοχής, που οι Έλληνες εν αγνοία τους πλέον βιώνουν εδώ και πολλές εκατονταετίες;

Θέσπις: Ο δημιουργός της δραματικής τέχνης

Ο αρχαίος δραματικός ποιητής Θέσπις του 6ου π.χ από τον Αττικό δήμο Ικαρίας (σημερινό Διόνυσο), θεωρείται σύμφωνα με την παράδοση ο εφευρέτης της τραγωδίας και πιθανότατα και ο πρώτος ηθοποιός. Θεωρείται δημιουργός της δραματικής τέχνης...

Σύγχρονος του Σόλωνα και του Πεισιστράτου, ο Θέσπις ήταν ο πρώτος όπου το 536 π.χ. στα Μεγάλα Διονύσια κατά 61η Ολυμπιάδα, έβαλε τον πρώτο υποκριτή (ηθοποιό) στην παράσταση της αρχαίας τραγωδίας. Εκεί συνομιλούσε με το χορό και υποδυόταν πολλά πρόσωπα. Υπάρχει όμως μια άποψη ότι δεν υπήρξε ποτέ, αλλά τ’ όνομά του φτιάχτηκε απ’ το θέσπιν και αοιδήν του Ομήρου (Οδύσσεια). Άλλη πάλι άποψη λέει πως η Ικαρία έγινε πατρίδα του από σύγχυση με τ’ όνομα του Ικαρίου του αμπελοκαλλιεργητή που όπως λέει ο μύθος πρωτοδέχτηκε τον Διόνυσο στην Αττική. Μερικοί μάλιστα ισχυρίζονται πως πίσω του κρυβόταν κάποιος με το όνομα Ηρακλείδης απ’ τον Πόντο.

Το σίγουρο αυτό στοιχείο δείχνει ότι μια τέτοιου είδους παράσταση είχε γίνει με τις προσπάθειες του Πεισιστράτου σαν μέρος των κρατικών πνευματικών εκδηλώσεων στην Αθήνα.

Στα μέσα περίπου του 6ου αι. π.χ., είχε την ιδέα να ξεχωρίσει ένα μέλος του χορού (πιθανότατα τον ίδιον) και να παρεμβάλλει στο διθύραμβο απαγγελία με άλλο μέτρο και διαφορετική μελωδία από του Χορού. Ο Θέσπις ήταν ο πρώτος από τους χορευτές του Διθυράμβου που βγήκε από τον κύκλο του χορού και αποκρίθηκε στους χορευτές. Έτσι είχαμε την αρχή ενός διαλόγου και την μετάβαση από την αφήγηση στην δράση. Έτσι, επειδή ο εξ άρχων του χορού -που φορούσε προσωπείο, δηλαδή μάσκα- έκανε διάλογο με το χορό και αποκρινόταν (αρχ. ὑπεκρίνετο) στις ερωτήσεις του, ονομάστηκε υποκριτής δηλαδή ηθοποιός. Ο Θέσπις κατασκεύασε ένα άρμα και μαζί με τους "χορευτές" του περιόδευσε σ' όλη την Αττική παίζοντας τα Δράματα που ίδιος έγραφε.

Το Άρμα Θέσπιδος μαζί με τους ηθοποιούς του έγινε γνωστό σ' όλο τον κόσμο σαν τον πρώτο θίασο που περιοδεύει και παίζει τα πρώτα αρχαία ελληνικά Δράματα.

Για τις φάσεις που προηγήθηκαν αυτών των παραστάσεων τραγωδιών, δηλαδή για το Άρμα Θέσπιδος, επινόηση του πρώτου ηθοποιού κι εισαγωγή του προλόγου και του διαλογικού στίχου, δεν έχουμε ασφαλείς πληροφορίες.

Πάντως αν λογαριάσουμε πληροφορίες που συλλέγουμε απ’ τον Διοσκορίδη, τον Πλούταρχο, τον Κλήμη, τον Ευάνθιο κι ακόμ’ απ’ τον Αθήναιο, τον Διογένη τον Λαέρτιο και τη Σούδα, πρέπει να θεωρήσουμε ότι ο Θέσπις υπήρξε ο πατέρας της τραγωδίας και πιο συγκεκριμένα:

1) Ανακάλυψε το τραγικό είδος και δημιούργησε το τραγικό άσμα.
2) Επινόησε πρώτος τους σατύρους.
3) Χορογράφησε ο ίδιος τα έργα του.
4) Καθιέρωσε τον Πρώτο Υποκριτή.
5) Έβαψε το πρόσωπό του με φυσικές χρωστικές ουσίες και μετά έφτιαξε Προσωπεία από πανί.

 
Ο Σόλωνας, γέρος πια, θεωρούσε τις δραματικές αυτές παραστάσεις ως επικίνδυνο νεωτερισμό, τον κατηγόρησε ότι η θεατρική του τέχνη βασίζεται στο ψέμα. τις ανέχθηκε όμως υποκύπτοντας στην προτίμηση του λαού. Έτσι τουλάχιστον μας λέει ο Πλούταρχος. Ο Αριστοτέλης δεν τον αναφέρει καθόλου ούτε κι οι παλιότεροι συγγραφείς, όμως ο Αριστοφάνης στο τελευταίο επεισόδιο στους Σφήκες τον αναφέρει ως εκπρόσωπο της παλιάς τραγικής τέχνης. Τίτλοι και αποσπάσματα απ’ τα έργα του Θέσπις, έφτασαν σε μας, αλλά σίγουρα όχι γνήσια. Κατά τη Σούδα είναι: Άθλα Πελίου ή Φορβάς, Ιερείς, Ήμίθεοι, Πενθεύς. Τον 4ο π.χ. αιώνα κυκλοφορούσαν με τ’ όνομά του νόθα έργα. Το λεξικό της Σούδας αναφέρει ότι ο Θέσπις πρώτος χρησιμοποίησε μάσκα, γεγονός που αμφισβητείται γιατί το προσωπείο ήταν σε χρήση από παλιότερα.