Παρασκευή 15 Ιουλίου 2016

ΑΡΧΑΪΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, ΠΙΝΔΑΡΟΣ - •Πυθιονίκαις II - Ἱέρωνι ἅρματι (2.73-2.96)

καλός. ὁ δὲ Ῥαδάμανθυς εὖ πέπραγεν, ὅτι φρενῶν [στρ. δ]
ἔλαχε καρπὸν ἀμώμητον, οὐδ᾽ ἀπάταισι θυ-
μὸν τέρπεται ἔνδοθεν,
75 οἷα ψιθύρων παλάμαις ἕπετ᾽ αἰεὶ βροτῷ.
ἄμαχον κακὸν ἀμφοτέροις διαβολιᾶν ὑποφάτιες,
ὀργαῖς ἀτενὲς ἀλωπέκων ἴκελοι.
κέρδει δὲ τί μάλα τοῦτο κερδαλέον τελέθει;
ἅτε γὰρ ἐννάλιον πόνον ἐχοίσας βαθύν
80 σκευᾶς ἑτέρας, ἀβάπτιστος εἶμι φελ-
λὸς ὣς ὑπὲρ ἕρκος ἅλμας.

ἀδύνατα δ᾽ ἔπος ἐκβαλεῖν κραταιὸν ἐν ἀγαθοῖς [αντ. δ]
δόλιον ἀστόν· ὅμως μὰν σαίνων ποτὶ πάντας ἄ-
ταν πάγχυ διαπλέκει.
οὔ οἱ μετέχω θράσεος. φίλον εἴη φιλεῖν·
ποτὶ δ᾽ ἐχθρὸν ἅτ᾽ ἐχθρὸς ἐὼν λύκοιο δίκαν ὑποθεύσομαι,
85 ἄλλ᾽ ἄλλοτε πατέων ὁδοῖς σκολιαῖς.
ἐν πάντα δὲ νόμον εὐθύγλωσσος ἀνὴρ προφέρει,
παρὰ τυραννίδι, χὠπόταν ὁ λάβρος στρατός,
χὤταν πόλιν οἱ σοφοὶ τηρέωντι. χρὴ
δὲ πρὸς θεὸν οὐκ ἐρίζειν,

ὃς ἀνέχει τοτὲ μὲν τὰ κείνων, τότ᾽ αὖθ᾽ ἑτέροις [επωδ. δ]
ἔδωκεν μέγα κῦδος. ἀλλ᾽ οὐδὲ ταῦτα νόον
90 ἰαίνει φθονερῶν· στάθμας δέ τινες ἑλκόμενοι
περισσᾶς ἐνέπαξαν ἕλ-
κος ὀδυναρὸν ἑᾷ πρόσθε καρδίᾳ,
πρὶν ὅσα φροντίδι μητίονται τυχεῖν.
φέρειν δ᾽ ἐλαφρῶς ἐπαυχένιον λαβόντα ζυγόν
ἀρήγει· ποτὶ κέντρον δέ τοι
95 λακτιζέμεν τελέθει
ὀλισθηρὸς οἶμος· ἁδόν-
τα δ᾽ εἴη με τοῖς ἀγαθοῖς ὁμιλεῖν.
***
πάντα όμορφο. Ευτυχισμένος είναι ο Ραδάμανθης, [στρ. δ]γιατί έλαχε του νου καρπό αψεγάδιαστο,και η καρδιά του δεν χαίρεται μ᾽ απάτες75που των ψιθυριστών το πονηρό μυαλό γεννοβολά.Αμάχητο κακό και για τους δύο των διαβολών οι χαλκευτές,ω πόσο μοιάζουν με τις παμπόνηρες αλεπούδες!Αλλά όσο για το κέρδος, τί διάφορο τους μένει;80Καθώς τα υπόλοιπα σύνεργα στα βάθη τη δουλειά τους κάνουν,αβύθιστος εγώ επιπλέω σαν τον φελλόστην άρμη τη θαλασσινή επάνω.
Από του δολερού τα χείλη αδύνατο να βγει [αντ. δ]λόγος που να ᾽χει κύρος για τον σωστό πολίτη·κι όμως, τους πάντες κολακεύοντας,απάτες όλο μηχανεύεται. Τέτοια θρασύτητα ας κρατηθεί μακριά μου!Τον φίλο μου είθε ν᾽ αγαπώ· στον εχθρό μου όμως σαν εχθρός θα φερθώ,κι απάνω του σαν λύκος θα ριχτώ, κάθε φορά κι αλλιώτικους85δρόμους λοξούς πατώντας.Όποιος μιλάει σωστά παντού θα ξεχωρίζει,κι όπου υπάρχει τύραννος,κι όπου ο ασυγκράτητος λαός προστάζει,κι όπου οι σοφοί την πόλη κυβερνούνε.Με τον θεό, ωστόσο, κανείς δεν πρέπει να τα βάζει·
ο θεός πότε εκείνους ανυψώνει [επωδ. δ]και άλλοτε πάλι σε άλλους μεγάλη δίνει δόξα.90Μα ούτε αυτό των φθονερών τον νου δεν γαληνεύει,αλλά, μια στάφνη πολύ μεγάλη με βία τραβώντας,οδυνηρή ανοίγουνε πληγή στην ίδια την καρδιά τους,προτού πετύχουν ό,τι μες στο μυαλό τους έχει μπει.Τον ζυγό στον αυχένα όποιος πήρεκαι μ᾽ ελαφριά καρδιά τον σηκώνεικέρδος έχει· τη βουκέντρα να κλωτσάς95είναι δρόμος γλιστερός.Είθε στους αγαθούς να είμαι αρεστόςκαι μ᾽ αυτούς να κάνω συντροφιά.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΚΗ ΚΑΙ ΝΕΟΤΕΡΗ ΛΟΓΙΚΗ

Στην ανακοίνωσή μου αυτή δεν προσπαθώ να δώσω μια οριστική απάντηση στο ερώτημα αν η νεότερη λογική αποτελεί τελειοποίηση της αριστοτελικής λογικής, ή αν υπάρχει κάποια άλλη σχέση ανάμεσά τους. Επιθυμώ μόνο να θέσω μερικές ερωτήσεις σχετικές με αυτό το πρόβλημα, οι οποίες συνδέονται με το γενικότερο πρόβλημα της φιλοσοφίας της επιστήμης. Δηλαδή είναι η λογική ένας αθροιστικά αναπτυσσόμενος κλάδος, ή μήπως τα παραδείγματα αλλάζουν και κατά συνέπεια τα συστήματα που βασίζονται σε διαφορετικά παραδείγματα δεν είναι μεταφράσιμα το ένα στο άλλο, ή υπάρχει πρόοδος στην ιστορία της λογικής, αλλά αυτή η πρόοδος είναι κατά κάποιο τρόπο διαφορετική από τις αθροιστικά αναπτυσσόμενες εξελίξεις;

Πριν μερικά χρόνια επισκέφθηκα το θέατρο της Επιδαύρου, το οποίο κτίστηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα. Φυσικά, όπως και οι άλλοι περιηγητές δοκίμασα την ακουστική του θεάτρου και επιβεβαίωσα το γεγονός ότι ένας ψίθυρος, ή ο θόρυβος που κάνει το άναμμα ενός σπίρτου στο κέντρο της σκηνής μπορούσε να ακουστεί στην καθεμία από τις 55 σειρές θέσεων του θεάτρου, το οποίο χωρούσε ένα κοινό 14 χιλιάδων ανθρώπων. Όλα αυτά είχαν επιτευχθεί χωρίς τη χρήση περίπλοκου ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Μπορούμε λοιπόν και εμείς - διερωτόμουν - να δηλώσουμε απερίφραστα, ότι τα ηχητικά συστήματα που χρησιμοποιούνται στα σύγχρονα θέατρα είναι πιο εξελιγμένα; Πιο εξελιγμένα επειδή -για τον ίδιο σκοπό χρησιμοποιούμε πιο πολύπλοκα μέσα; Ή είναι η νέα τεχνολογία του είδους αυτού πιο εξελιγμένη, όχι για να επιτύχει τον ίδιο σκοπό στο θέατρο της Επιδαύρου, αλλά μάλλον για να επιτύχει άλλα αποτελέσματα (π.χ. να στέλνει τον ήχο σε μεγαλύτερες αποστάσεις);

Μία παρόμοια ερώτηση μπορούμε να θέσουμε σε σχέση με τις λογικές θεωρίες. Με ποια έννοια είναι η νεότερη λογική πιο εξελιγμένη από την αριστοτελική λογική;

Κατά την πρώτη περίοδο της νεότερης λογικής οι εκπρόσωποι της αθροιστικής θεωρίας - η οποία ήταν η επικρατούσα θεωρία εκείνη την εποχή - θεωρούσαν την ιστορία της λογικής μια σειρά συμβολών που άρχισε από τον Αριστοτέλη, συμπληρώθηκε με τα αποτελέσματα μερικών λογικών φιλοσόφων του Μεσαίωνα και έφτασε στην ακμή της με τη γέννη­ση του τύπου των μαθηματικών-λογικών λογισμών που εισήγαγαν οι Frege και Russell. Για να δείξω πώς περιγράφεται η σχέση μεταξύ αριστοτελικής και νεότερης λογικής - σύμφωνα με αυτή την άποψη- επιτρέψτε μου να αναφέρω ένα παράθεμα από τον Α.Ν. Whitehead. Στον πρόλογό του στη πρώιμη εργασία του Quine Ένα σύστημα Λογιστικής (1934) ο Whitehead έγραφε: «Στη νεότερη εξέλιξη της λογικής, η παραδοσιακή Αριστοτελική Λογική εντάσσεται σαν μιαν απλοποίηση του προβλήματος που παρουσιάζεται από το θέμα. Σ’ αυτήν υπάρχει μια αναλογία με την αριθμητική των πρωτόγονων φυλών σε σύγκριση με τα νεότερα μαθηματικά».

Για να δώσω άλλο ένα παράδειγμα, θα ήθελα να αναφέρω ένα παράθεμα από τον Tarski για το πώς αξιολόγησε όλη την παραδοσιακή λογική συμπεριλαμβανόμενης και της αριστοτελικής λογικής: «Ολόκληρη η παλαιά παραδοσιακή λογική μπορεί σχεδόν πλήρως να αναχθεί στη θεωρία των θεμελιωδών σχέσεων ανάμεσα στις κλάσεις (classes), δηλαδή σε ένα μικρό μέρος της όλης θεωρίας των κλάσεων»[1].

Είναι αλήθεια ότι στη λογική των κλάσεων, η εγκυρότητα ορισμένων παραγωγικών συμπερασμάτων τα οποία δεν μπορούν να αποδεδειχθούν στο πλαίσιο του αριστοτελικού συλλογισμού, είναι αποδείξιμη. Αλλά είναι πράγματι η αριστοτελική θεωρία του συλλογισμού ένα μέρος της νεότερης λογικής των κλάσεων; Δεν αλλοιώνει αυτή η ερμηνεία την αριστοτελική θεωρία τουλάχιστον όσο ακόμα και το καλύτερο μικρόφωνο θα αλλοίωνε τα χαρακτηριστικά του ήχου που διαδίδεται ελεύθερος στον αέρα;

Μια απέραντη φιλολογία έχει αφιερωθεί στο θέμα των πιθανών ερμηνειών της αριστοτελικής θεωρίας του συλλογισμού. Για παράδειγμα οι Μ. και W. Kneale προσδιορίζουν επτά πιθανούς τύπους ερμηνείας[2] και αποδεικνύουν ότι κανένας από αυτούς δεν πληρεί όλους τους όρους που τέθηκα\ από τον Αριστοτέλη. Δεν είναι αυτό το επιχείρημα αρκετέ για να υποστηρίξουμε την υπόθεση ότι τα αντικείμενα του αριστοτελικού συλλογισμού και της λογικής των κλάσεων είναι διαφορετικά; Αυτές οι δύο θεωρίες λοιπόν δεν μιλούν γιο τα ίδια αντικείμενα και κατά συνέπεια και ο αριστοτελικοί συλλογισμός και η λογική των κλάσεων είναι μέρη ολόκληρης της λογικής, με την έννοια ότι είναι διαφορετικά μέρη της.

Τα αντικείμενα της αριστοτελικής θεωρίας του συλλογισμού είναι οι γενικοί όροι των φυσικών γλωσσών της καθημερινής συνομιλίας και της επιστήμης. Ο Αριστοτέλης είχε συνείδηση της δυαδικής λογικής λειτουργίας με την οποία ο γενικός όρος χρησιμοποιείται στις φυσικές γλώσσες. Π.χ. στο ρόλο του λογικού υποκειμένου η λειτουργία του είναι να ονομάζει ένα ατομικό ον ή να αναφέρεται σ’ ένα άτομο. Και ως λογικό κατηγόρημα η λειτουργία του είναι να δείχνει τι ανήκει και τι δεν ανήκει σ’ ένα άτομο.

Ο Peter Geach ανέφερε στο βιβλίο του Logic Matters ότι στη νεότερη λογική «δεν έχουμε μια τέτοια τυπική θεωρία που να αναγνωρίζει το καθεστώς των ονομάτων των γενικών όρων χωρίς να επισκιάζει τη διαφορά μεταξύ ονόματος και κατηγορήματος»[3]. Τα αντικείμενα της λογικής των κλάσεων όπως και της λογικής των κατηγορημάτων κατασκευάστηκαν αποσπώντας μόνο μία λειτουργία - με αφαίρεση κάθε άλλης λειτουργίας - του γενικού όρου. Αυτός είναι ο λόγος που οι γενικοί όροι με τη διπλή λειτουργία των φυσικών γλωσσών είναι μόνο έμμεσα αντικείμενα αυτών των νεότερων λογικών.

Μπορούμε να αποτιμήσουμε τις θεωρίες που δημιουργήθηκαν από το διαχωρισμό των λειτουργιών σαν αναμφισβήτητη πρόοδο στην εξέλιξη των θεωριών; Ή μήπως η ερώτηση αυτή εμπεριέχει την απάντησή της -όπως στην περίπτωση του θεάτρου της Επιδαύρου- ανάλογα με το ομιλιακό σύμπαν; Την αντιμετωπίζουμε από την άποψη της περιοχής των αντικειμένων εντός των ορίων της αριστοτελικής θεωρίας, ή από κάποια άλλη περιοχή; Επιθυμούμε να μιλήσουμε για τη λογική σχέση που εκφράζεται στη φυσική γλώσσα, επιθυμούμε να διερευνήσουμε τους κανόνες της επιχειρηματολογίας; Ή νομίζουμε ότι οι λογικές σχέσεις που εκφράζονται στη φυσική γλώσσα -η οποία ήταν θέμα των ερευνών του Αριστοτέλη- είναι εντελώς ασήμαντες από τη σκοπιά των απαιτήσεων των επιστημών[4];

Η απάντηση σ’ αυτές τις ερωτήσεις είναι στενά συνδεδεμένη με το πώς ορίζουμε το έργο της λογικής.

Είναι πασίγνωστο ότι ο Αριστοτέλης δεν χρησιμοποιούσε

τη λέξη «λογική» για τα έργα του, τα οποία αργότερα, κατά τον 1ο π.Χ. αιώνα, αποτέλεσαν συλλογή με το όνομα Όργανον. Θέματα σαν αυτά που πραγματεύτηκε ο Αριστοτέλης, στις εργασίες του που περιλήφθηκαν στο Όργανον, ήταν ό, τι στους επόμενους αιώνες οι περισσότεροι άνθρωποι αποκάλεσαν λογική. Ωστόσο στο Όργανον ο Αριστοτέλης δεν μας δίνει απλώς την αξιωματική θεωρία του συλλογισμού. Το πεδίο των μέσων που πρόσφερε ο Αριστοτέλης για το νικηφόρο χειρισμό επιχειρημάτων για συζητήσεις είναι πολύ ευρύτερο από αυτό. Έτσι, είναι προφανές ότι στους επόμενους αιώνες, με βάση το Όργανον, η λογική δεν περιέχει απλά τη θεωρία της τυπικής ανάλυσης της παραγωγής ή τη θεωρία κάποιων αφηρημένων αντικειμένων. Με βάση το Όργανον γεννήθηκαν - κάτω από το όνομα της λογικής θεωρίας - τέτοια «βοηθήματα της σκέψης», τα οποία συζητούν το ρόλο που παίζει η γνωστική λειτουργία μέσω ποικίλων ειδών εννοιών και ποικίλων ειδών δηλώσεων καθώς και αρκετά προβλήματα στη μεθοδολογία.

Με την ανάδυση της νεότερης λογικής, δηλαδή με την εμφάνιση της λεγάμενης κλασικής συμβολικής λογικής τύπου Frege-Russell, συντελέστηκε αναμφισβήτητα μια μεγάλη πρόοδος στη λογική, τα αντικείμενα της οποίας είναι χαρακτηριστικά είδη αφηρημένων αντικειμένων. Συγχρόνως, το φιλοσοφικό πνεύμα της λογικής χάθηκε σχεδόν ολότελα. Απομακρύνθηκε από αυτό που η αριστοτελική, η στωική και η σχολαστική λογική είχαν τάξει ως σημαντικό έργο: να διερευνήσουν τα χαρακτηριστικά της επιχειρηματολογίας στην κοινή γλώσσα και να θεμελιώσουν τους κανόνες του ορθού συμπερασμού για να βελτιώσουν τις μεθόδους της γνωστικής λειτουργίας (cognition).

Σήμερα, όμως, όταν μιλάμε για σύγχρονη λογική, δεν μπορούμε να εννοούμε αποκλειστικά εκείνο το μέρος της νεότερης λογικής που ονομάζεται κλασική συμβολική λογική. Η σύγχρονη λογική περιέχει επίσης τις μη κλασικές λογικές (ενορασιοκρατική, σχεσιακή, «παρασυνεπείς» (intuitionst, relevant, paraconsistent) λογικές κ.λπ.). Η σύγχρονη λογική προσφέρει κάτι περισσότερο από ό,τι η τυπική σπουδή της απαγωγιμότητας (deducibility). Κάνοντας χρήση των αποτελεσμάτων των τυπικών σπουδών και χωρίς να αποκόπτεται από αυτές, εξετάζει προβλήματα με φιλοσοφικό περιεχόμενο, μερικά από τα οποία απαντούσαν ήδη στο έργο του Αριστοτέλη και μόνο αργότερα απομακρύνθηκαν από τη λογική από τα μέλη του πρώιμου νεοθετικιστικού κινήματος κατά το αρχικό στάδιο της νεότερης λογικής.

Καταφεύγοντας ξανά σε μιαν αναλογία, ας μου επιτραπεί να αναφερθώ στο γεγονός ότι τα περισσότερα αρχαία ελληνικά αγάλματα ήταν αρχικά χρωματισμένα. Με το πέρασμα των αιώνων ρυπάνθηκαν. Όταν λοιπόν βρέθηκαν και έγινε προσπάθεια να καθαριστούν, έχασαν το χρωματισμό τους. Αυτός ήταν ένας λόγος που τα άχρωμα γλυπτά έγιναν της μόδας. Η αριστοτελική λογική έχασε επίσης την πολυχρωμία της διαμέ­σου των αιώνων. Ξαναήλθε όμως η ώρα να ανακαλύψουμε πάλι την ομορφιά των χρωμάτων της. Είναι η κατάλληλη στιγμή να επιστρέφουμε στην αριστοτελική ιδέα, σύμφωνα με την οποία η λογική έχει διπλό στόχο: ασχολείται με την απόδειξη και ταυτόχρονα είναι μία επιστήμη. Η πραγμάτωση αυτής της ιδέας δεν είναι φυσικά εφικτή σε μία μόνο λογική, η οποία θα ήταν «η αληθινή λογική» και η οποία ξεπερνά την αριστοτελική από κάθε άποψη. Αλλά, υπάρχει ελπίδα ότι με διαφορετι­κές λογικές θεωρίες, κατασκευασμένες με διαφορετικούς σκο­πούς και μεθόδους, η λογική ως σύνολο, ενώ θα διατηρεί τις αριστοτελικές ιδέες, ταυτόχρονα θα τις υπερβαίνει.
--------------------
[1] Tarski, A. Introduction to Logic and the Methodology of Deductive Science. Oxford University Press. Αναθεωρημένη έκδοση 1946, σελ. 76. 
[2] Βλέπε Kneale, W. and M., The Development of Logic, Oxford Uni­versity Press, 1962. 
[3] Geach, P.T., Logic Matters, University of California Press, Berkeley- Los Angeles, 1972,σελ. 61. 
[4] Ο Tarski έγραφε: «Θεμελιωδώς η παλαιά παραδοσιακή λογική αποτελεί μόνο ένα μέρος της νέας, ένα μέρος μάλιστα το οποίο, από την άποψη των απαιτήσεων των άλλων επιστημών και ιδιαίτερα των μαθηματικών, είναι εντελώς ασήμαντο» (ό.π. σελ. 19). Μετάφραση Μαρίας Κουφάκη, Μεταπτυχιακής φοιτήτριας του ΦΚΣ του Πανεπιστημίου Κρήτης

Ο μύθος είναι ένα κάτοπτρο σπασμένο της αλήθειας

Ο πλούτος της μυθολογίας και της λαϊκής παράδοσης αντικατοπτρίζει τον πλούτο ενός λαού. Και εμείς οι Έλληνες είμαστε εξαιρετικά ευλογημένοι καθώς είναι κοινά αποδεκτό, πως η αρχαία Ελληνική μυθολογία είναι η πλουσιότερη του αρχαίου κόσμου. Τα μυθολογικά πρότυπα των αρχαίων Ελληνικών μύθων διαπαιδαγώγησαν γενιές αρχαίων Ελλήνων, παραδίδοντας αθάνατα πρότυπα ηρωισμού και αρετής, που όλοι οι Έλληνες θέλησαν να μιμηθούν. Αυτό αποτελεί και το μυστικό επιτυχίας των αρχαίων Ελλήνων, η διαπαιδαγώγηση τους..

Έαν κάποιος ασχοληθεί με αγάπη με την αρχαία Ελληνική μυθολογία, τότε τα αρχετυπικά μηνύματα που αυτή εντός της "κυοφορεί", μπορούν να γονιμοποιήσουν συνειδητά και ασυνείδητα πρότυπα συμπεριφοράς, που αν και δεν αποτελούν σήμερα τα κυρίαρχα, είναι όμως ικανά να ενεργοποιήσουν τον δρόμο της ψυχής και του νου, σε ένα ταξίδι που οδηγεί στην Ιθάκη.

Μία Ιθάκη η οποία συμβολίζει μία χώρα όπου αποθεώνονται πανανθρώπινες άυλες αξίες και πρότυπα ηρωισμού, αρετής και ανθρωπισμού, στην πιο αυθεντική μορφή τους.

Οι μύθοι είναι ένας οδηγός συμβολισμού, μυσταγωγίας και μυθαγωγίας. Σε αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η δική μου προσπάθεια . Ας αφήσουμε όμως τους αρχαίους να μας αποκαλύψουν οι ίδιοι την σπουδαιότητα των μυθολογικών αναφορών :

«Ο δρόμος προς τη Σοφία και την απελευθέρωση από την ύλη βρίσκεται μέσα στην συμβολική αντίληψη - την ανάπτυξη της ενεργητικής φαντασίας που μεταφράζει τα σύμβολα σε Γνώση».
Πλωτίνος

«Εξάλλου το ότι οι μύθοι επιδρούν και στους πολλούς το δείχνουν οι τελετές. Αυτές πράγματι, χρησιμοποιώντας τους μύθους, με σκοπό να κλείσουν μέσα τους την απόρρητη αλήθεια σχετικά με τους θεούς, αποβαίνουν για τις ψυχές αιτίες της ταύτισης αισθημάτων με τα δρώμενα κατά τρόπο άγνωστο σε εμάς και θεϊκό.Έτσι άλλοι από αυτούς που μετέχουν στις ιερές τελετές καταπλήσσονται κυριευμένοι από το θεϊκό δέος , ενώ άλλοι που προσαρμόζουν την διάθεση τους προς τα ιερά σύμβολα και εξέρχονται από τον εαυτό τους, τοποθετούνται στην περιοχή των θεών και ευφορούνται από το πνεύμα τους. Και σε κάθε περίπτωση, τα επόμενα αυτών γένη, που είναι ανώτερα από εμάς, βάσει της εναρμόνισης και οικειότητας τους προς τα τέτοιου είδους σύμβολα, μας υψώνουν δια της συμπαθείας μέσω αυτών στους θεούς»
Πρόκλος

«Ο μύθος είναι ένα κάτοπτρο σπασμένο της αλήθειας, όπως το Ουράνιο τόξο είναι η αντανάκλαση του Φώτος του Ήλιου, του οποίου οι ακτίνες διαθλώνται εντός των νεφών. Από τον σπασμένο όμως καθρέπτη μας είναι δυνατόν να συγκεντρώσουμε τα θραύσματα, και να ανασυνθέσουμε την αρχική εικόνα…».
Πλούταρχος

«Εάν θέλεις να διδάξεις σε όλους την αλήθεια για τους Θεούς, από την μία οι ανόητοι θα την περιφρονήσουν, επειδή δεν είναι σε θέση να την κατανοήσουν, από την άλλη οι καλοί θα την βαρεθούν. Ενώ, εάν κρύψεις την αλήθεια με τους μύθους, αποτρέπεις την περιφρόνηση των ανοήτων και αναγκάζεις τους καλούς να ασκήσουν Φιλοσοφία».
Σαλλούστιος

«Σχετικά με τους κλάδους της φιλοσοφίας ούτε στη λογική ούτε στα μαθηματικά ταιριάζει η μυθογραφία. Ταιριάζει μόνο στην ηθική που αφορά το άτομο και στο τμήμα εκείνο της θεολογίας που εξετάζει την μύηση στα μυστήρια. Διότι η «φύση αγαπά να κρύβεται» και δεν ανέχεται να φτάνουν στα αυτιά των ασεβών λόγια ξεκάθαρα πάνω στην απόκρυφη ουσία των θεών. Για αυτό και πρέπει να μεταχειριζόμαστε την απόρρητη και άγνωστη φύση των ιερών συμβόλων. Τούτο ικανοποιεί όχι μόνο την ψυχή αλλά και το σώμα και μας αποκαλύπτει την παρουσία των θεών. Νομίζω πως και οι μύθοι φέρνουν πολλές φορές το ίδιο αποτέλεσμα, ανακατωμένοι δηλαδή με αινίγματα και με μυθική σκηνοθεσία, αποκαλύπτουν τις θείες αλήθειες σε όσους είναι ανίκανοι να τις δεχτούν αυτές καθαυτές. Συνεπώς όχι μόνο πρέπει να προσεγγίζουμε τους μύθους με την προσμονή και την εστίαση του νου για την αποκρυπτογράφηση των εννοιών που κρύβονται μέσα τους, αλλά και ως σύμβολα τα οποία μέσω της συμπαθείας θα αποκαταστήσουν την επαφή της ψυχής μας με τον θείο κόσμο.»
Ιουλιανός

Oι άνθρωποι που τα θέλουν όλα αλλά δε δίνουν τίποτα: Γιατί το κάνουν;

Υπάρχει ένας μάλλον αρχετυπικός νόμος στην ανθρώπινη φύση που διακηρύσσει ότι, τα τρία πράγματα που ποθούμε πιο πολύ απ’ οτιδήποτε άλλο, η Ευτυχία, η Ελευθερία και η Εσωτερική Γαλήνη, επιτυγχάνονται, μόνο αν και στο μέτρο που, κατορθώνουμε να τα χαρίσουμε στον απέναντι Άλλο. Ή, με άλλα λόγια, όλοι χρειαζόμαστε έναν Έρωτα να μας αδειάσει τόσο, που να μη βρίσκουν ψαχνό οι κακίες.

Μιλώ για τη συναισθηματική γενναιοδωρία και όπως το ορίζει ο ποιητής, μιλώ για εκείνους που «γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι».

Είναι αυτή η συναισθηματική γενναιότητα που αντέχει να επαινεί συχνά τους Άλλους. Που μπορεί να τους επαινεί γενικώς. Που κατορθώνει να δει στους Άλλους τα θετικά τους χαρακτηριστικά, δίχως να «μικραίνει», εντοπίζοντας διαρκώς τις αδυναμίες τους.

Πρόκειται για τη συναισθηματική γενναιότητα που καθώς προσφέρει αφειδώλευτα στους Άλλους, δίχως να τη «στήνει» για ανταλλάγματα, ορίζεται ως γενναιοδωρία. Είναι ένα κατόρθωμα, ένα «άθλημα» για γενναίους αθλητές αυτή η ιστορία: το να αγαπάς επαινώντας, επιβραβεύοντας, αναγνωρίζοντας, εκτιμώντας. Το να αγαπάς α-προϋπόθετα. Να αγκαλιάζεις άνευ όρων. Ζόρικα πράγματα δηλαδή, για μεγάλα και γενναία παιδιά.

Στον αντίποδα αυτού του ιδιότυπου πρωταθλητισμού, κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος του καιρού μας, ο Σκρούτζ των συναισθημάτων. Ο Σκρούτζ του Έρωτα. Δεν έχει να μοιραστεί τίποτα περισσότερο, παρά μια ισχνή και μίζερη νοοτροπία. Απρόθυμος να επαινέσει, «ζυγιάζει» τους Άλλους στη μεζούρα των προσδοκιών του πριν εκφράσει, και αν, την έγκριση του. Ένας εισαγγελέας-παπαγάλος κατοικεί κάπου στον ώμο του και τον συμβουλεύει να κρίνει, να δικάζει και να καταδικάζει τι λένε, τι σκέφτονται, τι αισθάνονται και τι πράττουν οι Άλλοι. Εγωκεντρικός στις «μοιρασιές» του, μετρά και ξαναμετρά το «Έχει» του, ώσπου του γίνεται «Είναι».

Ο Σκρούτζ του Έρωτα, υποκινείται από ένα αόρατο ραντάρ, εφοδιασμένο με μια ζυγαριά ακριβείας, εγκατεστημένα στο επίκεντρο του ψυχισμού του. Να λοιπόν, ένα βασικό «λεξικό» λειτουργίας τους.

Η Αποφυγή . Όταν το ραντάρ του εντοπίσει ευτυχισμένους ανθρώπους, η ζυγαριά του πιστοποιεί τη βαθιά εσωτερική του ανασφάλεια και υπενθυμίζει το πόσο είναι ο ίδιος δυστυχισμένος. Δεν έχει, λοιπόν, παρά να αποφύγει, να απομακρυνθεί από την κατάσταση αυτή.

Η Μιζέρια. Ο εσωτερικός κόσμος του μοιάζει με ένα άθλιο κακοφτιαγμένο σκηνικό και επειδή η δυστυχία γουστάρει, αιώνες τώρα, τη συντροφιά, οι Άλλοι οφείλουν να είναι σαν κι’ αυτόν.

Η Αυτοτιμωρία. « Ένοχος για κάποια αιτία που δεν την έμαθε ποτέ», αισθάνεται πως δεν αξίζει να εισπράξει ούτε ίχνος καλοσύνης, μέχρι ο Άλλος να κατορθώσει να του αποδείξει πραγματικά ότι είναι άξιος να κερδίσει ένα ψήγμα αγάπης και ενδιαφέροντος.

Η Ιδιοτέλεια. Καθώς ζητάει να είναι το νούμερο «ένα», είναι φανερό ότι δεν περισσεύουν και πολλά για το νούμερο «δυο» ή το «τρία». Δεν θέλει να βιώσουν και οι Άλλοι ό,τι εκείνος έχει κερδίσει για τον εαυτό του.

Εγώ. Επαινώντας κάποιον θεωρεί ότι τον αναγνωρίζει ως ανώτερο και άρα, ο εαυτός του είναι χειρότερος του Άλλου.

Ανταγωνισμός. Οι Άλλοι είναι απλά «ανταγωνιστές» σε ένα εξοντωτικό παιχνίδι, κι εκείνος δεν έχει κανένα λόγο να μοιράζεται αυτά που έχει με τους «ανταγωνιστές» του.

Φόβος. Η προσφορά στον Άλλο είναι πάντα μια ριψοκίνδυνη ιστορία. Είναι ένα άνοιγμα που τον κάνει ευάλωτο. Κυρίως , γιατί κάπου στο βάθος καραδοκεί η κρυφή σκέψη της ζυγαριάς και η αγωνία, μην τυχόν, η προσφορά δεν επιστραφεί τουλάχιστον στο ίσο, κι εκείνος νιώσει ριγμένος και ταπεινωμένος.

Η αλήθεια είναι πως ο Σκρούτζ του Έρωτα γεννιέται, εκπαιδεύεται, μεγαλώνει και πεθαίνει ανέραστος κάπου πολύ δίπλα μας. Ίσως και μέσα σε όλους μας. Ένα ολόκληρο Σύστημα με τα οικογενειακά του στερεότυπα, τα σχολειά του, τα πανεπιστήμια, τις παρέες, τις Πολιτικές και τα μοντέλα της Εργασίας, μας εκπαιδεύει στην αυτόματη υιοθέτηση αυτής της Ρανταρο-ζυγαριάς. Η κυρίαρχη νοοτροπία του Μηδενικού Αθροίσματος ενσωματώνεται στον ανθρώπινο ψυχισμό με ανεπίγνωστο τρόπο. Σε κάθε κατάσταση, σε κάθε «παιχνίδι», τα κέρδη πρέπει να είναι ίσα με τις ζημιές. Όταν κάποιος κερδίζει, κάποιος άλλος χάνει, και μάλιστα ακριβώς αυτό που κερδίζει ο Άλλος. Κι έτσι, αν μοιράζομαι αυτά που έχω με τους άλλους, αυτό απλά σημαίνει πως θα μείνουν λιγότερα για τον εαυτό μου.

Αρκεί να κοιτάξει κανείς γύρω του για να πιστοποιήσει εμπειρικά, βεβαιωμένο με τις αποδείξεις της καρδιάς του, καμιά φορά, την κοινότατη διάδοση και την απεριόριστη ισχύ του φαινομένου. Η οικογένεια, οι φίλοι, οι συμμαθητές, οι συνάδελφοι, οι γνωστοί μας «παράγουν», μας «συσκευάζουν» και μας «διανέμουν» στην αγορά με τρόπο ώστε να μοιραζόμαστε «δίκαια», όχι μόνο τα «φράγκα» και την υλική χυδαιότητα, αλλά και τον πλούτο των συναισθημάτων. Και όπως λέει ένα όμορφο σύνθημα γραμμένο σε κάποιο τοίχο, «εντάξει, τα λεφτά το καταλαβαίνω. Την αγάπη, όμως, πώς την πήραν;»

Εντούτοις, όσο κι αν μπορεί να πει κανείς ότι πρόκειται, πλέον, για ένα κοινωνικό φαινόμενο με διαστάσεις, σχεδόν, επιδημίας, η συναισθηματική τσιγκουνιά βρίσκει συχνά πυκνά τους κατ’ εξοχήν εκπροσώπους της. Λες και, μ’ έναν τρόπο, το κοινωνικό πρόβλημα συμπυκνώνεται στον ψυχισμό κάποιων ανθρώπων. Μια έκδηλη νευρικότητα στη συναισθηματική ανταλλαγή, μια «καρμιριά» στις φιλοφρονήσεις, ένα «σφιχτό χέρι» στην προσφορά της ενθάρρυνσης, είναι από τα πρώτα δείγματα. Μια συναισθηματική δίνη που απορροφά όλη την ενέργεια των Άλλων όσων είναι κοντά τους, ένα στέγνωμα του Είναι, μια κυριολεκτική αποστράγγιση του Άλλου, είναι η κορύφωση της ελλειμματικής λειτουργίας τους.

Το τραγικό είναι, πως όσο και αν αποστραγγίξουν τον Άλλο, δεν θα ξεδιψάσουν ποτέ. Παγιδευμένοι σε μια αίσθηση ευαλωτότητας, «ζουν» διαρκώς με το Φόβο μας μεγάλης καταστροφής που θα τους πλήξει αργά ή γρήγορα. Γύρω τους, ήδη από την πολύ πρώιμη παιδική τους ηλικία, αναδύεται ένας κόσμος ανασφαλής και επικίνδυνος. Και παρ’ όλο που οι φόβοι τους αυτοί είναι υπερβολικοί και εξωπραγματικοί, εκείνοι υποχωρούν και τους αφήνουν να ελέγχουν τη ζωή τους. Ολόκληρο το Είναι τους, καθορίζεται από μια αδήριτη ανάγκη ασφάλειας και ελέγχου, έτσι που οι αγαπημένες τους λέξεις καταντούν να είναι οι λέξεις «Και Αν…».

Στο σχετικό διήγημα του Κάρολου Ντίκενς, A Christmas Carol, ο ήρωας Εμπενίζερ Σκρουτζ, δέχεται την παραμονή κάποιων Χριστουγέννων, έναν απρόσκλητο επισκέπτη. Το φάντασμα του νεκρού συνεργάτη του, Τζέϊκομπ Μάρλεϊ, επίσης τσιγκούνη και μίζερου, όπως ο Σκρουτζ, που τον προειδοποιεί για τις οδυνηρές συνέπειες της παγίδευσης του. Στην πραγματική ζωή, αυτό είναι κάπως τρελό να το περιμένει κανείς. Κανένα φάντασμα, κανένα πνεύμα των Χριστουγέννων, δεν θα εμφανιστεί και…μεταξύ μας, ακόμη και η ύπαρξη του Αι Βασίλη, μάλλον, αμφισβητείται.

Μόνη ελπίδα, η βαθιά συνειδητοποίηση, η επώδυνη επίγνωση, έστω μιας στιγμής, πως μ’ όλα τα στραγγίσματα των Άλλων, το δικό μου Είναι ακόμη διψά. Κι όσο και αν ακούγεται κάπως παράδοξο, για να ξεδιψάσω, δεν είμαι εγώ που πρέπει να πιώ νερό, αλλά ο Άλλος. Να πιει νερό απ’ τα δικά μου χέρια κι ας πάει και το μισό χαμένο μέσα απ’ τα δάχτυλα μου. Σ’ αυτό το χάσιμο, είναι που βγαίνουν όλοι κερδισμένοι και…ώριμοι ενήλικες…    

Η μαγεία των λέξεων

Ο δημιουργικός λόγος είναι ένας λόγος ενσαρκωμένος (ο λόγος είναι σάρκα) και μ’ αυτή την έννοια είναι πραγματικός· η ζώσα σάρκα του ανθρώπου είναι το σύμβολο του· η λέξη-όρος είναι ένας σκελετός· κανείς δεν θα προσπαθούσε να αρνηθεί τη σημασία ενός οστεολόγου· η γνώση του είναι απαραίτητη και εξυπηρετεί μια πρακτική ανάγκη της ζωής. Η γνώση της ανατομίας είναι, πάνω απ’ όλα, ένας από τους προαπαιτούμενους όρους για τη θεραπεία της αρρώστιας (πρέπει να μπορεί κανείς να ισιώνει καμπούρες, να ξαναδένει σωστά τα σπασμένα κόκαλα κτλ.), όμως κανείς δεν θα ισχυριζόταν ότι ο σκελετός είναι ο κεντρικός άξονας ενός πολιτισμού. Αποδίδοντας πρωταρχική μάλλον παρά δευτερεύουσα και επικουρική σημασία στο ορολογικό νόημα της λέξης, σκοτώνουμε τη γλώσσα, δηλαδή τον ζωντανό λόγο. Υπάρχει μια αδιάκοπη άσκηση των δημιουργικών δυνάμεων της γλώσσας στον ζωντανό λόγο.

Ουσιαστικά ασκούμε δύναμη δημιουργώντας και συνδυάζοντας ηχοεικόνες.

Μπορεί να μας πουν ότι μια τέτοια άσκηση είναι ένα παιχνίδι, αλλά μήπως ένα παιχνίδι δεν είναι στην πραγματικότητα μια άσκηση δημιουργίας; Μια ειδική ποικιλία μορφών προβάλλει πάντα από ένα τέτοιο παιχνίδι· το ίδιο το παιχνίδι είναι ένα ζωτικό ένστικτο· στα αθλητικά παιχνίδια ασκούνται και δυναμώνουν οι μυώνες – ένας μαχητής χρειάζεται μυώνες όταν αντιμετωπίζει τον αντίπαλο του· στη ζωντανή ομιλία η δημιουργική δύναμη του πνεύματος ασκείται και δυναμώνει γιατί αυτό χρειάζεται όταν ο άνθρωπος απειλείται.

Έτσι, αν και φαίνεται γελοίο για το αυτί του μη ανεπτυγμένου, η άσκηση του πνεύματος στο να συνδυάζει τους ήχους των λέξεων έχει τεράστια σημασία· με τη δημιουργία λέξεων, με την ονομασία των αγνώστων φαινομένων, υποτάσσουμε και μαγεύουμε αυτά τα φαινόμενα με ήχους· ολόκληρη η ζωή στηρίζεται στη ζωτική δύναμη της ομιλίας· έξω από αυτήν δεν έχουμε άλλα άμεσα σήματα για να επικοινωνούμε.

Όλα τα άλλα σήματα (παραστατικές χειρονομίες ή αφηρημένα σύμβολα) είναι απλώς δευτερεύοντα, επικουρικά μέσα ομιλίας. Όλ’ αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στη ζωντανή γλώσσα.

Η ζωντανή γλώσσα είναι μια αιωνίως ρέουσα δημιουργική δραστηριότητα, που υψώνει μπροστά στα μάτια μας ένα σύνολο εικόνων και μύθων· η συνείδηση μας αντλεί δύναμη και σιγουριά από αυτές τις εικόνες, είναι τα όπλα που με αυτά διαπερνούμε τα σκοτάδια.

Μόλις τα σκοτάδια νικηθούν, οι εικόνες διαλύονται και η ποίηση φθείρεται όλο και περισσότερο· ταυτίζουμε ήδη τις λέξεις με αφηρημένες έννοιες, μολονότι όχι, κατά κύριο λόγο, για να πειστούμε για το άσκοπο των εικόνων της γλώσσας· κομματιάζουμε τη ζωντανή γλώσσα σε έννοιες για να την αποσπάσουμε από τη ζωή, να τις συσκευάσουμε σε χιλιάδες τόμους και να τις αφήσουμε να μένουν στην σκόνη των αρχείων και των βιβλιοθηκών. Ύστερα η ζωντανή ζωή στερημένη από τις ζωντανές λέξεις γίνεται τρέλα και χάος για μας. Ο χώρος και ο χρόνος αρχίζουν πάλι να μας απειλούν.

Νέα σύννεφα του αγνώστου συσσωρευμένα στον ορίζοντα του γνωστού μας φοβερίζουν με φωτιά και κεραυνούς, απειλώντας να σαρώσουν την ανθρωπότητα από το πρόσωπο της γης. Τότε έρχεται η περίοδος της λεγόμενης παρακμής· ο άνθρωπος καταλήγει να δει πως η ορολογία δεν τον έσωσε.

Παραλοϊσμένος από την επικείμενη καταστροφή, ο άνθρωπος έντρομος αρχίζει να εξακοντίζει με τον λόγο το ξόρκι του εναντίον των αγνώστων κινδύνων· βλέπει αμήχανος πως οι λέξεις είναι τα μόνα μέσα που διαθέτει για την πραγματική ενσάρκωση· τότε κάτω από την κρούστα των φθαρμένων λέξεων αναβρύζει ένα αστραφτερό ρεύμα καινούργιων λεκτικών νοημάτων.

Νέες λέξεις γεννιούνται. Η παρακμή μετατρέπεται σε ρωμαλέο βαρβαρισμό. Η αιτία της παρακμής είναι ο θάνατος της ζωντανής λέξης. Ο αγώνας με την παρακμή είναι η δημιουργία νέων λέξεων. Σε κάθε πολιτισμική παρακμή η αναγέννηση είχε εξαγγελθεί και συνοδευτεί από μιαν εξαιρετική λατρεία των λέξεων· αλλά η λατρεία των λέξεων είναι η ενεργός αιτία της νέας δημιουργίας. Η περιορισμένη γνώση συγχέει διαρκώς αίτια και αποτελέσματα· η αιτία (ο θάνατος της ζωντανής λέξης) έχοντας ονομαστεί αποτέλεσμα (αντεπίδραση του θανάτου μέσω της λατρείας της λέξης) συγχέεται με το αποτέλεσμα· η δημιουργική λατρεία της λέξης συνδέεται διαρκώς με την παρακμή· το αντίθετο αληθεύει: η παρακμή είναι η συνέπεια της φθοράς των λέξεων. Η λατρεία της λέξης είναι η αρχή της αναγέννησης.

Η λέξη όρος είναι ένα ωραίο και νεκρό κρύσταλλο που σχηματίστηκε ως αποτέλεσμα ολοκλήρωσης μιας διαδικασίας φθοράς της ζωντανής λέξης. Η ζωντανή λέξη (ο λόγος-σάρκα) είναι ένας οργανισμός στην ακμή του.

Όλα αυτά που είναι αισθητά πάνω σε μένα παρακμάζουν όταν πεθάνω· το σώμα μου γίνεται ένα σηπόμενο πτώμα που όζει· μα όταν η διαδικασία της φθοράς τελειώσει παρουσιάζομαι στα βλέμματα αυτών που με αγάπησαν σαν μια ωραία σειρά κρυστάλλων. Ο ιδεώδης όρος είναι ένα αιώνιο κρύσταλλο που κατορθώνεται μόνο με την τελική του παρακμή. Η λέξη-εικόνα είναι σαν μια ζωντανή ανθρώπινη ύπαρξη· δημιουργεί, επηρεάζει και μεταβάλλει το περιεχόμενο της. Μια καθημερινή, πεζή λέξη, μια λέξη που έχει χάσει τον ήχο της και την περιγραφικότητα των εικόνων της, χωρίς να έχει φτάσει ακόμα να γίνει ιδεώδης όρος, είναι ένα όζον, σηπόμενο πτώμα.

Υπάρχουν ελάχιστοι ιδεώδεις όροι διότι υπήρξαν και ελάχιστες ζωντανές λέξεις. Όλη η ζωή μας είναι γεμάτη πτώματα λέξεων που μυρίζουν ανυπόφορα. Η χρήση των λέξεων αυτών μας μολύνει με πτωμαΐνη διότι η λέξη είναι η άμεση έκφραση της ζωής.

Και έτσι στο μόνο που μας εμπιστεύεται η ζωτικότητα μας είναι η δημιουργία λέξεων. Χρησιμοποιούμε την ικανότητα μας για το συνταίριασμα λέξεων· μ’ αυτό τον τρόπο σφυρηλατούμε ένα όπλο για να πολεμήσουμε εναντίον των ζωντανών πτωμάτων που σφετερίζονται τις δραστηριότητες μας· πρέπει να γίνουμε βάρβαροι, εκτελεστές της κοινής λέξης αν δεν μπορέσουμε πρώτα να της εμφυσήσουμε ζωή. Η λέξη-όρος είναι άλλο ζήτημα – αυτή δεν ισχυρίζεται πως είναι ζωντανή· είναι αυτό που είναι – δεν μπορείτε να την ξαναφέρετε στη ζωή. Είναι όμως αβλαβής. Η πτωμαΐνη της έχει κατασταλάξει μέσα σ’ έναν ιδεώδη όρο κι έτσι δεν μπορεί πια να μολύνει κανέναν.

Η όζουσα λέξη, η λέξη που είναι μισή εικόνα μισός όρος. Χωρίς να είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο, το σηπόμενο ψοφίμι που προσποιείται πως ζει, είναι άλλο θέμα: είναι ένας λυκάνθρωπος που έρπει μέσα στην καθημερινή ζωή μας για να μειώνει τη δύναμη της δημιουργίας με τον ψευδή ισχυρισμό ότι η γνώση είναι ένας άγονος κατάλογος όρων. Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η μεταφορική ουσία της γλώσσα είναι ένα άσκοπο παιχνίδι με τις λέξεις, ίσως και να ‘χουν δίκιο, γιατί δεν βλέπουμε ένα απτό νόημα στην επιλογή των λέξεων βάσει του ήχου και της παράστασης τους.

Η σκοπιμότητα στην τέχνη δεν έχει ένα σκοπό μέσα στα όρια της τέχνης, γιατί ο σκοπός της τέχνης είναι ριζωμένος στην δημιουργία των αντικειμένων ακριβώς της γνώσης. Πρέπει κανείς είτε να μετασχηματίζει τη ζωή σε τέχνη είτε να κάνει την τέχνη κάτι που ζει. Τότε μόνο το νόημα της τέχνης αποκαλύπτεται και καθοσιώνεται. Σχετικά με την ποίηση, παραδείγματος χάριν, αυτό αληθεύει με την έννοια ότι ο σκοπός της ποίησης είναι η δημιουργία της γλώσσας και η γλώσσα είναι ακριβώς δημιουργία ζωντανών σχέσεων.

Εάν το λεκτικό παιχνίδι δεν έχει σκοπό, τότε υιοθετούμε μια καθαρά αισθητική άποψη· αλλά όταν αναγνωρίζουμε ότι η αισθητική είναι μονάχα μια πλευρά, που διαθλά τη δημιουργία της ζωής κατά τον δικό της τρόπο, και σαν τέτοια, δεν έχει, πέραν αυτής της δημιουργίας, να παίξει άλλο ρόλο, τότε το άσκοπο παιχνίδι με τις λέξεις αποδεικνύεται γεμάτο νόημα: ένας συνδυασμός λέξεων, ανεξαρτήτως του λογικού του νοήματος, είναι το μέσον με το οποίο ο άνθρωπος υπερασπίζεται τον εαυτό του από την πίεση του αγνώστου.

Αρματωμένος με την προστασία των λέξεων ο άνθρωπος αναδημιουργεί το κάθε τι που βλέπει, εισβάλλει στα σύνορα του αγνώστου σαν πολεμιστής, και, όταν νικάει, οι λέξεις του βροντούν, αστράφτουν με τις αναλαμπές των αστερισμών, τυλίγουν τους ακροατές με τη σκοτεινιά του διαστήματος, τους εκτοξεύουν σ’ έναν άγνωστο πλανήτη όπου λάμπουν ουράνια τόξα, ποτάμια τραγουδούν και πυργώνονται τεράστιες πόλεις· και μέσα σ’ αυτές οι ακροατές του, σαν να ονειρεύονται, βρίσκονται εξαντλημένοι σ’ έναν τετράγωνο κλειστό χώρο με την ονομασία δωμάτιο, όπου ονειρεύονται πως κάποιος τους μιλάει· νομίζουν ότι ο λόγος του ομιλητή έρχεται από τον ομιλητή και ότι είναι αυθεντικός.

Εάν αυτό είναι όπως νομίζουν πως είναι, τότε η μαγεία των λέξεων έχει πραγματοποιηθεί και η φαντασία της γνώσης αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα. Αρχίζει τότε να φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο κρυμμένο νόημα πίσω από τις λέξεις, ότι η γνώση μπορεί να διαχωρίζεται από τη λέξη· αλλά εν τω μεταξύ ολόκληρο το όνειρο της γνώσης δημιουργήθηκε από τη λέξη.

Αυτός που γνωρίζει μιλάει πάντα φωναχτά ή από μέσα του. Κάθε γνώση είναι μια φαντασίωση που ακολουθεί τη λέξη: συνδυασμοί λέξεων και αναλογίες ήχων (για παράδειγμα, η αμοιβαία υποκατάσταση χώρου και χρόνου) γεννιούνται ήδη στους μεταφορικούς τύπους ομιλίας. Εάν η ομιλία δεν σχηματίζεται υπό μορφήν μεταφοράς, μετωνυμίας ή συνεκδοχής, τότε η καντιανή θεωρία της κατηγορίας των καθαρών εννοιών του λόγου δεν μπορεί να υπάρχει, διότι δεν είναι ούτε θεωρία ούτε γνώση, αλλά μονάχα μια ρηματική έκθεση και τίποτα περισσότερο.

Αυτός που μιλάει αυτός και δημιουργεί. Αν μιλάει με σιγουριά αρχίζει να πιστεύει πως γνωρίζει, και εκείνοι που επηρεάζονται από τα λόγια του το ίδιο.

Δεν υπάρχουν με την αυστηρή έννοια, δάσκαλοι και μαθητές, ούτε γνώστες και μη γνώσιμα πράγματα. Ο γνώστης είναι πάντα ο ακαθόριστος μυκηθμός της άλεκτης ψυχής. Το γνώσιμο είναι η απάντηση που δίνουν σ’ αυτόν τον μυκηθμό τα στοιχεία της ζωής. Μόνο τα πυροτεχνήματα των λέξεων που εκρήγνυνται στα όρια των δύο μη εφαπτομένων κενών δημιουργούν την φαντασίωση της γνώσης, όμως δεν είναι η γνώση αλλά η δημιουργία ενός νέου κόσμου με ήχους.

Ο ίδιος ο ήχος είναι αδιαίρετος, παντοδύναμος, αναλλοίωτος, αλλά αν ανακατευτούν χορωδίες ήχου και οι συγκεχυμένοι αντίλαλοι ήχων που ανακαλούνται από τη μνήμη, θα αρχίσει να κυματίζει ο πέπλος μιας αιώνιας φαντασίωσης· ονομάζουμε αυτήν την φαντασίωση γνώση μέχρις ότου η γνώση μας, έχοντας εκτοπίσει τελείως τον ήχο, γίνεται μια άφωνη λέξη ή ένα άφωνο μαθηματικό σήμα για μας.

Η γνώση γίνεται ένας κατάλογος βουβών και κούφιων λέξεων – βουβών γιατί δεν έχουν τίποτα να πουν, κούφιων γιατί έχουν αδειάσει από κάθε περιεχόμενο. Αυτή είναι η θεμελιώδης αντίληψη της επιστημολογίας, ή, τουλάχιστον, αυτή προσπαθεί να είναι. Αυτή η αντίληψη θέλει να απελευθερωθεί από κάθε ψυχική ζωή – αλλά δεν υπάρχει ήχος έξω από την ψυχική ζωή, ούτε λόγος, ούτε ζωή, ούτε δημιουργία. Η γνώση αποδεικνύεται άγνοια.

Στη θαρραλέα σμίκρυνση της γνώσης, όπως ακριβώς και στο θαρραλέο συνταίριασμα των ήχων για χάρη των ήχων, υπάρχει περισσότερη ειλικρίνεια και συνέπεια παρ’ όση στον δειλό τρόπο με τον οποίον προσκολλάται κανείς σε λέξεις που αποπνέουν τη φθορά, σε λέξεις που βρίσκονται σε ενδιάμεση κατάσταση, ούτε νεκρές ούτε ζωντανές. Κάθε επιστήμη, αν δεν είναι αποφασιστικά μαθηματική και ορολογική, μας οδηγεί στην ψευδαίσθηση, στην παρακμή και στο πνεύμα. Κάθε ζωντανή γλώσσα αν δεν είναι φανερά μεθυσμένη με τα λεκτικά πυροτεχνήματα των ήχων και των εικόνων, δεν είναι μια ζωντανή γλώσσα αλλά μια γλώσσα διαποτισμένη πτωμαΐνη.

Ας μιλήσουμε ειλικρινά: δεν υπάρχει γνώση υπό την έννοια μιας ερμηνείας των φαινομένων μέσω του λόγου· έτσι, οι επιστημονικές ανακαλύψεις που βασίζονται στο πείραμα, έχουν τη ρίζα τους στη δημιουργία ήχο-αναλογιών που εξωτερικεύονται και θεωρούνται σαν γεγονότα.

Οι κόσμοι των αφηρημένων εννοιών, σαν τους κόσμους των εννοιών, ανεξαρτήτως του πώς ονομάζουμε αυτές τις ουσίες, ύλη (πνεύμα, φύση), δεν είναι πραγματικοί· ο λόγος είναι το πραγματικό καράβι που μας ταξιδεύει από το ένα άγνωστο στο άλλο, μέσα από άγνωστους χρόνους που ονομάζονται γη, ουρανός, αιθέρας, κενό, κ.λπ., μέσα από άγνωστούς χρόνους που ονομάζονται θεοί, δαίμονες, ψυχές. Δεν ξέρουμε τι είναι γη, ουρανός, αέρας, δεν ξέρουμε τι είναι θεός, δαίμονας, ψυχή· ονομάζουμε κάτι «εγώ», «εσύ», «αυτός» αλλά ονομάζοντας τα άγνωστα με λέξεις δημιουργούμε έναν κόσμο για τον εαυτό μας. Η λέξη είναι ένα ξόρκι που ρίχνουμε στα πράγματα, είναι η επίκληση και το επίτευγμα ενός θεού. Όταν λέω «εγώ» δημιουργώ έναν ήχο-σύμβολο, ισχυρίζομαι ότι αυτό το σύμβολο υπάρχει και μόνο τη στιγμή εκείνη συνειδητοποιώ πραγματικά τον εαυτό μου.

Κάθε γνώση είναι τα πυροτεχνήματα των λέξεων με τα οποία γεμίζω το κενό που με περιβάλλει. Αν οι λέξεις μου σπιθοβολούν με χρώματα δημιουργούν τη φαντασμαγορία του φωτός κι αυτή η φαντασμαγορία του φωτός είναι η γνώση. Κανένας δεν πείθει κανέναν. Κανένας δεν αποδεικνύει τίποτα δε κανέναν. Κάθε επιχείρημα είναι μια μάχη λέξεων, είναι μαγεία· μιλάω μόνο για να προφέρω ένα ξόρκι. Μια μάχη με λέξεις που παίρνει τη μορφή φιλονεικίας είναι σαν να γεμίζεις το κενό με ό,τι τύχει: σ’ αυτό το σημείο κανονικά αποστομώνεις τον αντίπαλο με σαπισμένες λέξεις, αλλά αυτό δεν αποτελεί πειστικότητα – ο αντίπαλος μετά την επιστροφή του στο σπίτι μετά το πέρας της συζήτησης αρρωσταίνει από τις σαπισμένες λέξεις. Στους πολύ παλιούς καιρούς το κενό γέμιζε με λάμψη από τις φλόγες των εικόνων, αυτή ήταν η διαδικασία της μυθικής δημιουργίας. Η λέξη γέννησε το περιγραφικό σύμβολο – τη μεταφορά, η μεταφορά φαινόταν σαν κάτι που υπήρχε πραγματικά, έτσι, η λέξη γέννησε τον μύθο, και ο μύθος γέννησε τη θρησκεία, η θρησκεία τη φιλοσοφία και η φιλοσοφία τον όρο.

Είναι προτιμότερο να εκτοξεύεις λέξεις φωτοβολίδες στο κενό απ’ το αφήνεις να μαζεύεται εκεί η σκόνη. Το πρώτο είναι αποτέλεσμα της ζωντανής γλώσσας, το δεύτερο της νεκρής. Συνήθως προτιμάμε το δεύτερο. Είμαστε μισοί ζωντανοί, μισοί πεθαμένοι.

Μια επικίνδυνη, ύπουλη και διαλυτική πανδημία: η ανία

Τα παιδιά µας σαπίζουν αυτές τις µέρες στο σπίτι, µετακινούµενα µε δυσκολία ανάµεσα στην τηλεόραση και τον υπολογιστή και αναφωνώντας κατά τακτικά χρονικά διαστήµατα την οικουµενική και αιωνίως επίκαιρη λέξη «βαριέµαι».

Η πρώτη µας αντίδραση είναι να τα κατηγορούµε για έλλειψη ενδιαφερόντων, να τα σπρώχνουµε µαταίως να διαβάσουν ένα βιβλίο ή να πάνε µια βόλτα, η αλήθεια είναι όµως ότι βαριόµαστε κι εµείς.

Βαριόµαστε στο σπίτι επειδή η τεχνολογία δεν έχει καταφέρει ακόµη να µας απαλλάξει από άσκοπες δουλειές όπως το σιδέρωµα ή η απόψυξη. Βαριόµαστε στη δουλειά επειδή αναγκαζόµαστε να κάνουµε πράγµατα που δεν µας αρέσουν ή δεν µας γεµίζουν. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα µιας έρευνας που δόθηκε αυτήν την εβδοµάδα στη δηµοσιότητα στη Βρετανία, η ικανοποίηση από την εργασία µειώθηκε στη χώρα αυτή από την περσινή άνοιξη κατά 24%.

Η ανία είναι µεγαλύτερη στις δυτικές χώρες. Όπως επισηµαίνει ο βρετανός δηµοσιογράφος, µουσικός και µπλόγκερ Ρόντρι Μάρσντεν (ο οποίος, παρά τα πολλαπλά ενδιαφέροντά του, οµολογεί πως κι αυτός βαριέται!), σε πολλούς ανατολικούς πολιτισµούς η αίσθηση του κενού την οποία εµείς αισθανόµαστε υποχρεωµένοι να εξουδετερώσουµε µε βίντεο γκέιµς και φτηνά κοκτέιλ αντιµετωπίζεται ως µια όµορφη, ήρεµη απελευθέρωση. Είναι αρκετό να κάνει κανείς µια σύγκριση ανάµεσα σε µια εσωτερική πτήση στη Μέση Ανατολή, όπου οι επιβάτες κοιτάζουν µπροστά εν µέσω µιας µακάριας σιωπής, και µια πτήση σε µια ευρωπαϊκή χώρα, όπου οι επιβάτες σηκώνονται συνεχώς χωρίς λόγο, παραπονιούνται για την ποιότητα του φαγητού ή σιγοτραγουδούν στον σκοπό που παίζει το iΡod.

Είναι όµως πράγµατι η ανία απειλητική; Ο Γκαίτε έλεγε ότι χωρίς αυτήν, δύσκολα θα κάναµε τον κόπο να πάρουµε στα χέρια µας ένα µολύβι, ένα πινέλο ή ένα µουσικό όργανο. Η αλήθεια όµως, σηµειώνει ο Μάρσντεν, είναι ότι ένας µέσος νεαρός σε µια µέση ευρωπαϊκή πόλη ένα µέσο βράδυ Παρασκευής πολύ δύσκολα εκτιµά την αξία της ανίας που του επέβαλε η σύγχρονη ζωή. Η ανία αποτελεί την κυριότερη αιτία της βίας στα προάστια των µεγαλουπόλεων. Κι αυτό, επειδή η βία είναι συναρπαστική. Και η συγκίνηση που προσφέρει δύσκολα µπορεί να αντικατασταθεί από τη συγκίνηση που προκαλεί µια παρτίδα πινγκ πονγκ.

Μια λύση για την αντιµετώπιση της ανίας θα ήταν να την απαγορεύσουµε. Δεδοµένου όµως ότι απουσιάζουν τα θρησκευτικά πάθη, οι ταξικοί πόλεµοι ή η πλήρης οικονοµική κατάρρευση, µια ακόµη καλύτερη λύση θα ήταν να την αποδεχθούµε. Ποιος ξέρει, ίσως µια µέρα να την αγαπήσουµε.

Ο ΑΦΡΙΚΑΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΟΙΔΙΠΟΥΣ

«Κανείς δεν μπορεί να χορέψει καλά στο ένα πόδι». Έτσι λέει ένα νοτιοαφρικανικό ρητό, παροιμία θαρρώ μαζί και γρίφος. Μοιάζει να είναι υπόμνηση ότι ο άνθρωπος έχει ανάγκη μιαν υπαρξιακή ισορροπία προκειμένου να πορευτεί ανθρώπινα στη ζωή. Ο χορός είναι βασικός τρόπος έκφρασης και δημιουργίας, κι έτσι νομίζω πως το αίτημα για σωστό χορό παραπέμπει ουσιαστικά στο αίτημα για πληρότητα ζωής: για ζωή, δηλαδή, που δεν καρτερά απλώς την εκμέτρηση του ζειν, αλλά αναζητεί νόημα και φτιάχνει αυτό που αν δεν το φτιάξει δεν θα φτιαχτεί ποτέ από μόνο του...

Τα φύλλα των δέντρων, για παράδειγμα, κινούνται, αλλά κινούνται αναπόφευκτα, καθώς τα σπρώχνει ο άνεμος, ο σεισμός ή ό,τι άλλο. Με τέτοιον τρόπο γίνονται άπειρες κινήσεις στον κόσμο μας. Μια χορογραφία όμως; Πρέπει να εφευρεθεί! Κι αν δεν εφευρεθεί, δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξει.

Ίσως όμως χωράει και μια άλλη σκέψη όσον αφορά την ως άνω ρήση: Όταν ο αφρικανός μιλά για χορό, εξυπακούεται ότι μιλά για κάτι συντροφικό˙ για έκφανση και λειτούργημα της κοινότητάς του. Οπότε, ευσταθεί, άραγε, να πούμε ότι κακά δεν χορεύει απλώς ο μονοπόδαρος, αλλά ο μονόχνωτος; Και ότι αρτιμελής είναι εκείνος που αναγνωρίζει σημαντικό σαν ποδάρι του τον δίπλα;

Υπάρχουν στιγμές που το ερώτημα αυτό απαντιέται τραγικά. «Τι ειν’ αυτό», ρωτούσε η Σφίγγα έξω από την Θήβα, «που έχει φωνή και το πρωί είναι τετράποδο, το μεσημέρι δίποδο και το βράδυ τρίποδο;» Ο Οιδίποδας έλυσε τον γρίφο όταν ο ίδιος ήταν δίποδος˙ ήταν αυτάρκης και βγήκε νικητής. Η ζωή, ωστόσο, του έβγαλε την απάντηση και σωστή και λάθος. Στην οιδιπόδεια ανθρωπολογία το ακούμπισμα στο μπαστούνι είναι το τρίτο πόδι των γηρατιών, των απολύτως αναπόφευκτων.

Όμως η τραγικότητα γεννοβόλησε άλλο ένα υπαρξιακό στάδιο: του τετράποδου, όχι όμως ως παλινδρόμησης στην αρχή. Είναι το στάδιο όπου ο άλλος ανακαλύπτεται ως βακτηρία, ανακαλύπτεται όμως χάρη στην συμφορά. «Ποιος τα τυφλά μου πόδια θα οδηγήσει;» θρηνεί ο Οιδίποδας, όταν, τυφλός πλέον, αναζητεί οδηγό.

Τέτοιες ακραίες ανθρώπινες στιγμές – το τάνυσμα από τη μια και το σκουντούφλημα από την άλλη – ορίζουν κάπως τις δυσκολίες ενός πελώριου πεδίου: Της ερώτησης αν χρειάζεται να συναντιώνται οι άνθρωποι, κι αν ναι, πως να συναντιώνται οι ίδιοι και πώς να ανταμώνουν τα πολύτιμά τους, τα οποία μπορεί να διαφέρουν πολύ μεταξύ τους: ο προσδιορισμός του αληθινού ή ο καυγάς για το ψεύτικο, η έξαψη της δύναμης ή η προτίμηση της αγάπης, η ερμηνεία της ζωής ή η παραίτηση από τον στοχασμό.

Γιατί οι γυναίκες προσποιούνται πως έχουν οργασμό

Οι γυναίκες δεν προσποιούνται πως έχουν οργασμό μόνο για να προστατεύσουν τα συναισθήματα του συντρόφου τους, αλλά και όταν το σεξ είναι κακό ή ανεπιθύμητο και θέλουν να το σταματήσουν.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μίας νέας, μικρής μελέτης την οποία πραγματοποίησαν επιστήμονες από τον Καναδά, οι οποίοι ρώτησαν σχετικώς 15 εθελόντριες ηλικίας 19 έως 28 ετών, οι οποίες ήσαν σεξουαλικώς ενεργές επί τουλάχιστον έναν χρόνο.

Παρότι το θέμα της μελέτης ήταν οι ευχάριστες σεξουαλικές εμπειρίες τους, όλες τους μίλησαν αναλυτικά και για τις προβληματικές στο πλαίσιο των οποίων ήταν ιδιαίτερα συχνός ο προσποιητός οργασμός.

Οι περισσότερες παραδέχτηκαν ότι μερικές φορές προσποιούνταν διότι ήθελαν να «ξεμπερδεύουν» με το σεξ, είτε επειδή «δεν τους έλεγε τίποτα» είτε επειδή εξ αρχής δεν ήθελαν να το κάνουν.

«Οι εθελόντριες ποτέ δεν χρησιμοποίησαν τους όρους “βιασμός” ή “εξαναγκασμός” για να περιγράψουν αυτού του είδους τις εμπειρίες, αλλά οι περιγραφές τους θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυτό το συμπέρασμα» είπε στο ετήσιο συνέδριο της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας για την Ψυχολογία των Γυναικών (POWs 2016) η δρ Μόνικα Στέλτζλ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο St. Thomas, στο Φρέντρικτον του Καναδά.

«Αντ’ αυτών μιλούσαν για ανεπιθύμητο σεξ ή χρησιμοποιούσαν τον όρο “κακό” για να περιγράψουν το σεξ που ήταν ταυτοχρόνως ανεπιθύμητο και δυσάρεστο».

Η δρ Στέλτζλ και οι συνεργάτες της δήλωσαν ότι εξεπλάγησαν από το πόσο συχνά προσποιούνται οι γυναίκες οργασμοί για να επισπεύσουν το τέλος του σεξ, επιταχύνοντας τον οργασμό του άνδρα.

Και πρόσθεσαν πως ως φαίνεται η τακτική αυτή τούς προσδίδει κάποιον έλεγχο σε σεξουαλικές εμπειρίες τις οποίες δεν απολαμβάνουν.

Μαθήματα από εξειδικευμένο Σεξοθεραπευτή (sex coach) είναι το πρώτο βήμα για την τέλεια απόλαυση!

Το Νόημα της Ζωής…

Είναι η μεγαλύτερη απειλή των ανθρώπων αυτό το "δεν υπάρχει νόημα"... Άλλοι κάνουν την "πάπια" για να περάσει η ζωή και να πεθάνουν, άλλοι πολεμάνε για να βρουν ένα νόημα, που στην ουσία είναι μία διέξοδος στα αδιέξοδα τους. Έχει πλάκα να παρατηρείς τις διεξόδους που ο κάθε άνθρωπος βρίσκει για να περάσει λίγο καλύτερα την ζωή του και να ξεχάσει την προσωπική και την συλλογική οδύνη...

Σεξ και χρήμα έχουν αυτήν την στιγμή την προτεραιότητα στα ποσοστά των διεξόδων και αυτό κάτι μας λέει για την πνευματική ωριμότητα της ανθρωπότητας...

Σε δεύτερη προτεραιότητα στα ποσοστά διεξόδων είναι μια πρότυπη ζωή, χωρίς ρίσκο, ανέκφραστη, ουδέτερη και χλιαρή...

Σε τρίτη προτεραιότητα είναι η πολιτική... Οι περισσότεροι ασχολούνται μαζί της, για να ξεχάσουν την ευθύνη τους

Οι μανίες μας είναι απόηχος του τι έχει ο καθένας μας απολέσει από τον Εαυτό του και τον Θεό...

Ευτυχώς η θρησκεία πέρασε σε μια πιο ανώδυνη προτεραιότητα στις διεξόδους...
Είδαν και απόειδαν οι άνθρωποι με τον θεό της και άρχισαν να τον φοβούνται λιγότερο, αφού είτε καλό κάνουν, είτε κακό, ίδια είναι η μοίρα τους... ο θεός αυτός δεν ενδιαφέρεται για το καλό και το κακό, παρά μόνο μετά τον θάνατο... οπότε ποιός ζει, ποιός πεθαίνει...

Και η αλήθεια είναι ότι αν κάποιος δει την ζωή κυνικά, πραγματικά δεν θα βρει κανένα νόημα σε όλον αυτόν τον αγώνα και τον πόνο... σε όλη αυτήν την αυτοκαταστροφική ανοησία που φαίνεται να διέπει την ζωή...

Ο εσωτερικός Δρόμος εξουδετερώνει τούτα τα ά-λογα συμπεράσματα... εξουδετερώνει το νόημα που χρειάζεται ο άνθρωπος για να Ζήσει και να μην σέρνεται στα σκοτάδια του...

Όταν είσαι Παρών στον Δρόμο σου, Παρών θα είναι και ο Εαυτός σου... και τότε θα γνωρίζεις και τον Σκοπό σου, τον ρόλο που διαδραματίζεις στην Αιωνιότητα σου, σαν Δημιουργός...

Την θεωρία "αγάπη του Εαυτού" την ξέρουμε όλοι σχεδόν, απ' έξω και ανακατωτά... Αν η θεωρία μπορούσε να ορίσει τις πράξεις μας, όλοι οι άνθρωποι θα ήμασταν «Βούδες».

Η γενική στάση των ανθρώπων απέναντι στον Εαυτό τους και την Ζωή τους είναι σχεδόν "διεφθαρμένη". Δεν νομίζω να βρίσκουν οι περισσότεροι νόημα να ζουν...

Παρ' όλο που έχει ενταθεί η αγωνία της επιβίωσης τούτη την εποχή, το νόημα χάνεται ολοένα και περισσότερο. Η μηχανοποιημένη αγωνία για την στέρηση αποτρέπει τους ανθρώπους από την ουσία της αφθονίας.

Η αγάπη για τον Εαυτό είναι περισσότερο εγωιστικής φύσης. Συνήθως την αγάπη για τον Εαυτό συγχέεται με το να μην έχεις ανάγκη κανέναν... Και αυτό το ευκολάκι, αποξενώνει ακόμα περισσότερο τον άνθρωπο από τον Εαυτό του και την Ζωή του, γιατί δεν είναι θέμα ανάγκης η επαφή μας με τους άλλους, αλλά θέμα ουσίας, μια και η ανθρώπινη φύση χρειάζεται να τιμήσει την Ενότητα μέσα και έξω, για να εκφράσει τον οριζόντιο άξονά της και την συμπονετική της φύση...

Και αν όλα αυτά συμβαίνουν στην πλειοψηφία, εγώ θα επιμένω στην γνησιότητα της μειοψηφίας και θα αναφέρομαι πάντα σ' αυτήν.

Νέα στήριξη για τη συσχέτιση της εξέλιξης του ανθρώπου με την επέκταση των λιβαδιών

hominins560Οι επιστήμονες είναι πεπεισμένοι ότι η περιοχή που τώρα βρίσκονται η Αιθιοπία και η Κένυα είναι ο γενέθλιος τόπος της ανθρωπότητας, αλλά είναι λιγότερο σίγουροι στο πώς έχει συντελεσθεί αυτή η «γέννηση». Σε μια νέα μελέτη επιστήμονες στο Lamont-Doherty Earth Observatory περιγράφουν μια καταγραφή της βλάστησης 24_ων εκατομμυρίων ετών, που ρίχνει φως στο πώς εξελίχθηκε η ανθρωπότητα στο πολύ απόμακρο παρελθόν. Υποστηρίζουν ότι η αύξηση των λιβαδιών μεταξύ 24 και 10 εκατομμυρίων ετών πριν, πήγαινε χέρι-χέρι με την ανάδυση της ανθρωπότητας στην Ανατολική Αφρική.

Όπως δηλώνουν οι επιστήμονες, αυτή η καταγραφή ενισχύει «την ιδέα ότι αναπτύξαμε βασικά χαρακτηριστικά – ευέλικτες δίαιτες, μεγάλους εγκεφάλους, σύνθετες κοινωνικές δομές και την ικανότητα να περπατάμε και να τρέχουμε στα δυο πόδια – ενώ προσαρμοζόμασταν στην εξάπλωση των ανοιχτών λιβαδιών». Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο ειδικό τεύχος για την ανθρώπινη εξέλιξη του περιοδικού Proceedings of the National Academy of Sciences.

Η μελέτη περιγράφει αυτό που οι επιστήμονες λένε ότι είναι μακράν η μεγαλύτερη και πιο πλήρης καταγραφή της ζωής των αρχαίων φυτών, που ανακαλύφθηκαν σε ιζήματα του βυθού στη θάλασσα της Ανατολικής Αφρικής. Η μελέτη «υποστηρίζει ότι μεταξύ 24 και 10 εκατομμυρίων ετών πριν – πολύ πριν εμφανιστεί οποιοσδήποτε άμεσος πρόγονος του ανθρώπου – υπήρχαν λίγα λιβάδια και έτσι προφανώς τα δάση κυριαρχούσαν». Τότε, με μια προφανή αλλαγή στο κλίμα, άρχισαν να εμφανίζονται τα λιβάδια. Η μελέτη υποστηρίζει ότι η τάση αυτή συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια όλης της γνωστής εξέλιξης του ανθρώπου, οδηγώντας σε μια κυριαρχία των λιβαδιών μέχρι πριν από λίγα εκατομμύρια χρόνια.

Με βάση γενετικά στοιχεία, οι πρώιμοι ανθρωπίδες ή οι πρόγονοι του ανθρώπου, θεωρείται ότι χωρίστηκαν από τους χιμπατζήδες κάπου 6 με 7 εκατομμύρια χρόνια πριν. Πολλοί επιστήμονες υποστήριξαν ότι οι ανθρωπίδες οδηγήθηκαν να γίνουν σύγχρονοι άνθρωποι καθώς η βλάστηση της Ανατολικής Αφρικής άλλαζε από πυκνά δάση σε σαβάνες, σε ανοιχτά λιβάδια που διακόπτονταν από τμήματα δάσους και ποτάμια. Αυτό θα είχε αναγκάσει τους προγόνους μας να κατεβούν από τα δένδρα, να κινούνται γρήγορα και να αναπτύσσουν κοινωνικές ικανότητες που χρειάζονται για να επιβιώσουν.

Η νέα μελέτη πάει λίγο παραπέρα. Για παράδειγμα περιλαμβάνει την ιδέα ότι μόνα τους τα λιβάδια δεν ήταν μόνο ενδιαίτημα των πρώιμων ανθρώπων και ότι μια περισσότερο λεπτομερής θέση έχει αναδυθεί μεταξύ των επιστημόνων τα τελευταία χρόνια. «Αυτό είναι ότι: ήταν η αύξηση της ποικιλομορφίας των τοπίων, συμπεριλαμβανομένων των λιβαδιών, που οδήγησε στην επιτυχία των ανθρωπιδών που ήταν εξυπνότεροι και περισσότερο ευέλικτοι να προσαρμοστούν σε ένα μεταβαλλόμενο κόσμο».

Τα αποτελέσματα της μελέτης προέρχονται από την εξέταση σειράς «καρότων» ιζημάτων που ελήφθησαν από ερευνητικό πλοίο στην Ερυθρά Θάλασσα και τον δυτικό Ινδικό Ωκεανό, στα βορειοανατολικά της Αφρικής. Τα «καρότα» περιέχουν χημικά που δημιουργήθηκαν από τη βλάστηση στην περιοχή που αργότερα παρασύρθηκαν στη θάλασσα και κατακάθισαν σε στρώματα για δεκάδες εκατομμύρια χρόνια.

Είναι σημαντικό ότι τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν ταιριάζουν με τις χημικές αναλύσεις του σμάλτου των δοντιών από αρχαίους ελέφαντες και άλλα μεγάλα φυτοφάγα ζώα, που έδειξαν ότι ορισμένα ζώα της Ανατολικής Αφρικής άρχισαν να στρέφονται περισσότερο σε δίαιτες με βάση το χόρτο πριν από περίπου 10 εκατομμύρια χρόνια.

Οι πιο πρώιμα γνωστοί ανθρωπίδες εμφανίστηκαν μερικά εκατομμύρια χρόνια αργότερα.

Τα νετρίνα δείχνουν την απάντηση στο ερώτημα γιατί η αντιύλη δεν «κατάστρεψε» το Σύμπαν;

Neutrinos-oscillations
Θα μπορούσαν όλα να ήταν πολύ διαφορετικά. Όταν η ύλη για πρώτη φορά σχηματίστηκε στο σύμπαν, οι τρέχουσες απόψεις μας υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να συνοδεύονταν από ίση ποσότητα αντιύλης – ένα συμπέρασμα που γνωρίζουμε ότι είναι λάθος, επειδή δεν θα έπρεπε να είμαστε εδώ εάν ήταν αλήθεια. Τα πρόσφατα αποτελέσματα από ένα ζευγάρι πειραμάτων, που σχεδιάστηκαν για να μελετήσουν τη συμπεριφορά των νετρίνων [σωμάτια που μόλις αλληλεπιδρούν με το υπόλοιπο σύμπαν], θα μπορούσαν να σημαίνουν πως αρχίζουμε να κατανοούμε το γιατί.

Τα νετρίνα και τα αντίστοιχα αντισωμάτιά τους, τα αντινετρίνα, εμφανίζονται σε τρεις τύπους ή γεύσεις: του ηλεκτρονίου, του μυονίου και του ταυ. Διάφορα πειράματα αποκάλυψαν ότι τα νετρίνα μπορούν αυθόρμητα να μεταλλάσσονται μεταξύ αυτών των τριών γεύσεων, ένα φαινόμενο που ονομάζεται ταλάντευση. Το πείραμα T2K στην Ιαπωνία, ψάχνει για αυτές τις ταλαντεύσεις καθώς τα νετρίνα ταξιδεύουν μεταξύ του επιταχυντή J-PARC στη θέση Tokai, [περίπου 115 χιλιόμετρα βορειο-ανατολικά του Τόκιο, κοντά στον Ειρηνικό ωκεανό] και του ανιχνευτή νετρίνων Super-Kamiokande, [που βρίσκεται κάτω από το όρος Ikeno στον τομέα Kamioka της πόλης Hida, της Ιαπωνίας σε απόσταση 295 χιλιομέτρων προς τα δυτικά]. Το πείραμα ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2010, αλλά διακόπηκε για χρόνια μετά το σεισμό του 1011.

Ριπή ακτινοβολίας

Το 2013, η ομάδα ανακοίνωσε ότι 28 από τα νετρίνα μυονίου που έφυγαν από τον J-PARC έγιναν νετρίνα ηλεκτρονίου μέχρι τη στιγμή που έφθασαν στον Super-Kamiokande, η πρώτη πραγματική επιβεβαίωση ότι η μεταμόρφωση συνέβαινε. Μετά από αυτό έτρεξαν το πείραμα με αντινετρίνα μυονίου, για να δουν αν υπήρχε διαφορά μεταξύ του πώς τα συνηθισμένα σωμάτια και τα αντίστοιχα αντισωμάτιά τους ταλαντεύονται. Μια ιδέα που αποκαλείται συμμετρία φορτίου-ομοτιμίας (parity) (CP-symmetry) θεωρεί ότι αυτοί οι ρυθμοί θα πρέπει να είναι ίδιοι.


Ο τεράστιος ανιχνευτής σωματίων Super-Kamiokande

Η CP-συμμετρία [φορτίου-ομοτιμίας] είναι η αντίληψη ότι η Φυσική θα παραμείνει βασικά αμετάβλητη εάν αντικατασταθούν όλα τα σωμάτια με τα αντίστοιχα αντισωμάτιά τους. Εμφανίζεται να παραμένει αληθής για τις αλληλεπιδράσεις σχεδόν όλων των σωματίων και υπαινίσσεται ότι στο σύμπαν, στη Μεγάλη Έκρηξη, θα έχει παραχθεί το ίδιο ποσό ύλης και αντιύλης. Η ύλη και η αντιύλη καταστρέφουν η μια την άλλη, έτσι αν η συμμετρία φορτίου-ομοτιμίας ισχύει και οι δυο, ύλη και αντιύλη, θα είχαν εξαφανιστεί σε μια ριπή ακτινοβολίας, νωρίς στην ιστορία του σύμπαντος, πολύ πριν η ύλη μπορέσει να «πήξει» σε στέρεο υλικό. Αυτό είναι καθαρό ότι δεν συνέβη, αλλά δεν γνωρίζουμε γιατί. Οποιαδήποτε παραβίαση της συμμετρίας φορτίου-ομοτιμίας παρατηρηθεί, θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξήγηση αυτής της ασυμφωνίας.

«Γνωρίζουμε ότι για να δημιουργηθεί περισσότερη ύλη από ότι αντιύλη στο σύμπαν, χρειαζόμαστε μια διαδικασία που παραβιάζει την CP-συμμετρία», λέει η Patricia Vahle, η οποία εργάζεται στο NoVA, ένα πείραμα παρόμοιο με το T2K που στέλνει νετρίνα μεταξύ Illinois και Minnesota. «Έτσι, ψάχνουμε για οποιαδήποτε διαδικασία που μπορεί να παραβιάσει αυτή τη CP-συμμετρία».

Μετατροπείς Γεύσης

Ήδη γνωρίζουμε ένα πράγμα: τις αλληλεπιδράσεις των διαφορετικών ειδών κουάρκ, των συστατικών των πρωτονίων και νετρονίων στα άτομα. Όμως οι διαφορές τους δεν είναι τόσο μεγάλες, αρκετές για να εξηγήσουν γιατί η ύλη κυριάρχησε τόσο πλήρως στο σύγχρονο σύμπαν. Η ταλαντεύσεις των νετρίνων είναι ένα άλλο μέρος για να ψάξουμε για παραβιάσεις.

Αυτή την περίοδο [4/7 – 9/7] διεξάγονται στο Λονδίνο οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου στη Φυσική των νετρίνων και την αστροφυσική (Neutrino 2016), με κύριο σκοπό την ανασκόπηση της κατάστασης στο πεδίο της Φυσικής των νετρίνων και την επίδρασή της στην αστρονομία και την κοσμολογία, αλλά και το όραμα για την μελλοντική ανάπτυξη αυτών των πεδίων. Στο πλαίσιο του Συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα πρώτα σήματα από παραβιάσεις της CP-συμμετρίας. Ο Hirohisa Tanaka του Πανεπιστημίου του Τορόντο, στον Καναδά, αναφέρθηκε στα τελευταία αποτελέσματα από το πείραμα T2K. Έχουν πλέον δει 32 νετρίνα μυονίου να μεταμορφώνονται σε γεύση ηλεκτρονίου, σε σύγκριση με μόλις 4 αντινετρίνα μυονίου που έγιναν στο είδος του αντι-ηλεκτρονίου.

Αυτό το εύρημα δείχνει περισσότερη ύλη και λιγότερη αντιύλη από ότι αναμένονταν να δούμε, υποθέτοντας ότι ισχύει η CP-συμμετρία. Παρόλο που ο αριθμός των ανιχνευθέντων περιστατικών σε κάθε πείραμα είναι μικρός, η διαφορά είναι αρκετή για να αποκλειστεί η ισχύς της CP-συμμετρίας σε στατιστικό επίπεδο 2σ – με άλλα λόγια υπάρχει μόνο 5% περίπου τύχη ότι το T2K θα «δει» τέτοιες διαφορές εάν η CP-συμμετρία διατηρείται σε αυτή τη διαδικασία.

Οι σωματιδιακοί φυσικοί κανονικά περιμένουν μέχρι κάτι να φθάσει στο επίπεδο 3σ, πριν ενθουσιαστούν και δεν το θεωρούν ανακάλυψη μέχρι το επίπεδο 5σ, έτσι είναι νωρίς για να θεωρηθεί ότι τα νετρίνα σπάζουν τη CP-συμμετρία. Όμως στο ίδιο Συνέδριο, η Vahle παρουσίασε τα τελευταία αποτελέσματα από το πείραμα NoVA που αποκαλύπτουν ότι τα δυο πειράματα ήταν σε ευρεία συμφωνία σχετικά με την δυνατότητα να συμβαίνει.

Στο NoVA σχεδιάζουν να τρέξουν τα δικά τους πειράματα αντινετρίνων την επόμενη χρονιά, που θα τους βοηθήσουν να επιβεβαιώσουν τα αποτελέσματα, ενώ και οι δυο ομάδες συνεχίζουν να συλλέγουν περισσότερα δεδομένα. Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να ειπωθεί κατά τρόπο αναμφισβήτητο, αλλά ένα από τα μυστήρια του γιατί βρισκόμαστε εδώ μπορεί να βρίσκεται καθοδόν προς τη λύση του.

Έκρηξη δύο σουπερνόβα πίσω από μαζική εξαφάνιση ειδών στη Γη;

soupernova
Παρόλο που βρίσκονταν σε απόσταση 300 εκατομμυρίων ετών φωτός, δύο υπερκαινοφανείς αστέρες επηρέασαν με τον «θάνατό» τους την εξέλιξη της ζωής στη Γη, παίζοντας ενδεχομένως ρόλο και σε μία από τις μαζικές εξαφανίσεις ειδών, η οποία συνέβη πριν από 2,59 εκατομμύρια χρόνια.

Οι εκρήξεις του ζεύγους σουπερνόβα «βομβάρδισαν» με ακτινοβολία τη Γη, με συνέπεια να προκαλέσουν τον μαζικό αφανισμό των ειδών που ζούσαν τότε.

Αυτό υποστηρίζει μία διεθνής ομάδα αστροφυσικών, με επικεφαλής επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Κάνσας, σε άρθρο της στο περιοδικό The Astrophysical Journal Letters. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι εκρήξεις του ζεύγους σουπερνόβα «βομβάρδισαν» με ακτινοβολία τη Γη, με συνέπεια να προκαλέσουν τον μαζικό αφανισμό των ειδών που ζούσαν τότε.

Το άρθρο επεκτείνει ουσιαστικά την έρευνα που δημοσίευσαν άλλοι επιστήμονες τον περασμένο Απρίλιο, οι οποίοι βασίσθηκαν σε μελέτες ισοτόπου του σιδήρου για να επιβεβαιώσουν ότι ο πλανήτης μας εκείνο το χρονικό διάστημα επηρεάσθηκε από τις εκρήξεις δύο υπερκαινοφανών αστέρων. Έτσι, μέσω ενός μοντέλου σε υπολογιστή, επιχειρεί να διαπιστώσει τις συνέπειες για το γήινο οικοσύστημα.

Παρόλο που οι δύο σουπερνόβα βρίσκονταν σε μεγάλη απόσταση, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι επιπτώσεις κάθε άλλο παρά αμελητέες ήταν.

Μάλιστα, σύμφωνα με τους ίδιους, λόγω των εκρήξεων ο νυχτερινός ουρανός θα πρέπει να έπαιρνε για μερικές εβδομάδες ένα αρκετά έντονο γαλάζιο φως, διαταράσσοντας τον ύπνο των ζώων.

Ωστόσο, η πιο σημαντική επίδραση προήλθε από την ακτινοβολία. Κι αυτό γιατί κάθε πλάσμα που ζούσε στη στεριά ή σε μικρό βάθος στους ωκεανούς θα πρέπει να δέχθηκε δόση που ισοδυναμεί με μία αξονική τομογραφία κάθε έτος.

Η έκρηξη του πρώτου σουπερνόβα εκτιμάται πως έγινε πριν από 1,7-3,2 εκατ. χρόνια, ενώ του δεύτερου πριν από 6,5-8,7 εκατ. χρόνια. Λόγω της απόστασής τους από τη Γη, η ακτινοβολία έφτασε στον πλανήτη μας πριν από 1,7 έως 8,7 εκατ. χρόνια.

Από την ακτινοβολία που αναπέμφθηκε, οι σημαντικότερες συνέπειες για τα έμβιους οργανισμούς προήλθαν από τα σωματίδια υψηλής ενέργειας που έφτασαν στη Γη – όπως για παράδειγμα τα μιόνια, με την ακτινοβολία που οφειλόταν σε αυτά να 20πλασιάζεται εκείνο το χρονικό διάστημα.

Με αυτό τον τρόπο, αυξήθηκε κατά πολύ για τα μεγάλα ζωικά είδη, όπως για τον πρόγονο του ανθρώπου Homo erectus, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου και μεταλλάξεων. Παρ’ όλα αυτά, η πιθανή σύνδεση των εκρήξεων με τη μαζική εξαφάνιση ειδών στη Γη, η οποία συνέβη ανάμεσα στο τέλος της Πλειόκαινου Εποχής και στην έναρξη της Πλειστόκαινου, σχετίζεται με την επίδραση στο κλίμα του πλανήτη.

Ο λόγος είναι ότι, όπως έδειξε η έρευνα, τα σωματίδια υψηλής ταχύτητας διασπούσαν σε μεγάλη κλίμακα τα μόρια αερίων που καταλάμβαναν το κατώτερο τμήμα της ατμόσφαιρας, δηλαδή την τροπόσφαιρα.

Μάλιστα, η επίδρασή τους ήταν 8 φορές ισχυρότερη από αυτήν που προκαλεί η κανονική ροή σωματιδίων που καταλήγει στη Γη από το διάστημα.

Με αυτό τον τρόπο, με βάση τους επιστήμονες, θα πρέπει να αυξήθηκε η δημιουργία κεραυνών, γεγονός που ενδεχομένως συνδέεται με την αλλαγή του κλίματος που συνέβαινε εκείνη την εποχή. Μία αλλαγή που εκδηλώθηκε με παρατεταμένες ξηρασίες στην Αφρική, τη μετατροπή μεγάλων εκτάσεων δάσους σε σαβάνα, αλλά και την έναρξη ενός κύκλου παγετωνικών περιόδων, για την οποία δεν είναι ακόμη σαφές η αιτία που την προκάλεσε.

Τα μικρότερα καρπούζια του κόσμου

Στη ζωή μας όλα τα αντικείμενα τείνουν να γίνονται όλο και μικρότερα. Κάτι τέτοιο μας φαίνεται φυσιολογικό όταν μιλάμε για κινητά τηλέφωνα, μπαταρίες ή άλλα προϊόντα τεχνολογίας. Όταν όμως μιλάμε για καρπούζια τότε τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Το πρώτο που θα μας ερχόταν στο μυαλό είναι ότι πρόκειται για γεννετικά τροποποιημένο προϊόν. Αντίθετα όμως από τη σκέψη μας τα Pepquinos είναι 100% φυσικά και προέρχονται από ένα φυτό που ευδοκιμεί για χιλιάδες χρόνια στη Νότια Αμερική.

Έχουν μήκος 3 εκατοστά και διάμετρο 2 και εκτός από το μέγεθός τους είναι πανομοιότυπα εξωτερικά με τα καρπούζια. Μια κάθετη τομή βέβαια μας αποδεικνύει ότι στο εσωτερικό τους υπάρχει μια πράσινη σάρκα σαν του αγγουριού. Πράγματι έχουν την υφή και τη γεύση του αγγουριού και χρησιμοποιούνται σαν ορεκτικά, συστατικό σε καλοκαιρινές σαλάτες ή ακόμη και τηγανητά.

Τα σπάνια Pepquinos ανακαλύφθηκαν μόλις το 1987, από μια ολλανδική εταιρεία που στη συνέχεια άρχισε να τα καλλιεργεί και να πουλάει σπόρους. Σχετικές καλλιέργειες αρχίζουν να αναπτύσσοβται στις ΗΠΑ και την Ασία και η δημοφιλία ανάμεσα στους γευσιγνώστες αυξάνεται ραγδαία.


25 Θέσεις για την Τρομοκρατία

25 Θέσεις για την ΤρομοκρατίαΠοιον Εξυπηρετεί η Τρομοκρατία και η Στρατηγική της Έντασης;

Καθήκον κάθε εξουσίας που βρίσκεται σε κρίση είναι η κατασκευή μιας απειλής, από την οποία η κρατική εξουσία αναλαμβάνει εργολαβικά να «προστατεύσει» την κοινωνία, ψαλιδίζοντας τις ελευθερίες της. Γιατί δεν υπάρχουν «παροχές υπηρεσιών» χωρίς κόστος. Η ιδεολογία χτίζει πύργους στον ουρανό. Οι αποδέκτες της διακατέχονται από την καταστροφική αυταπάτη ότι κάποτε θα κατοικήσουν σ’ αυτούς. Οι τεχνικοί της εξουσίας τους διαχειρίζονται για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους και η κοινωνία καταβάλλει το κόστος της συντήρησής τους.

Συνεπώς, επαναλαμβάνοντας για λογαριασμό μου τη δήλωση ότι «μιλώ εξ ονόματός μου και δίνω στον εαυτό μου το δικαίωμα της κριτικής και των προτάσεων» (Κορνήλιος Καστοριάδης), νομιμοποιούμαι να υποστηρίζω ότι«η κοινωνία είναι το προϊόν των αρετών μας και το κράτος των ελαττωμάτων μας» (Τόμας Πέιν), να αποφαίνομαι υπέρ «της ελευθερίας της κοινωνίας και της ανελευθερίας του κράτους» (Καρλ Μαρξ) και να αποστρέφομαι κάθε μορφή βίας που οδηγεί στην ελευθερία του κράτους και στην ανελευθερία της κοινωνίας.

1. Η τρομοκρατία είναι η έσχατη έκφραση του παραληρηματικού ιδεολογικού λόγου. Είναι ιδεολογικός λόγος αναγμένος στον ανώτατο συντελεστή της εξουσίας. Είναι εξουσία στο νιοστό βαθμό. Εξουσία που δεν υπόκειται σε κανέναν κανόνα ή περιορισμό. Εξουσία απόλυτη.

2. Η τρομοκρατία είναι προνομιούχο μέσο και, συγχρόνως, πεδίο άσκησης πολιτικής, σε όλες τις ετερόνομες κοινωνίες όπου η «πολιτική» είναι αποκλειστική υπόθεση των επαγγελματιών πολιτικών. Κι αυτό καθίσταται ολοφάνερο «αν την κρίνουμε από τα αποτελέσματά της και αν δούμε ποιον ευνοούν». Εξ ου και η ανάγκη «να πούμε καθαρά ποιος ασκεί την τρομοκρατία και πώς την χρησιμοποιεί ως θέαμα». (G. Sanguinetti).

3. Η τρομοκρατία είναι το χειρότερο από όλα τα αδιέξοδα της κρατικής επιβολής. Επειδή, σε αντίθεση με τη θεσμοποιημένη εξουσία, η οποία στις δημοκρατικές κοινωνίες υπόκειται στους περιορισμούς των κανόνων και των νόμων (πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα οι νόμοι και οι κανόνες να λειτουργήσουν και εναντίον της εξουσίας) η εξουσία της τρομοκρατίας δεν υπόκειται στον περιορισμό κανενός κανόνα ή νόμου: Νόμος και κανόνας της είναι τα προϊόντα της παρανοϊκής εξουσιοφρένειας που πλήττει τους εγκεφάλους και τα εκτελεστικά όργανα της τρομοκρατίας, και μέσο της το περίστροφο και η βόμβα.

4. H τρομοκρατία ενεργοποιεί τα πιο πρωτόγονα αντανακλαστικά των ανθρώπων και τους κάνει να προτιμούν την ασφάλεια της δουλείας από τους κινδύνους της ελευθερίας. Χάρη στην εξουιαστική κατασκευή της τρομοκρατίας, η κοινωνία βρίσκεται «νομίμως» εγκλωβισμένη στις επιλογές της εξουσίας και σπρώχνεται να «συναινεί» στην επιδίωξη της εξουσίας για μετασχηματισμό του κράτους δικαίου και πρόνοιας σε κράτος ασφάλειας και «θεραπείας», στο οποίο επιβάλλεται η πλήρης συμμόρφωση των πολιτών με τη σταδιακή καθιέρωση ενός ποινικού δικαίου που βασίζεται στην υποψία.

5. Η τρομοκρατία είναι συνυφασμένη με την ιστορική, πολιτική και ιδεολογική παράδοση όλων των ολοκληρωτικών κινημάτων και χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τον μπολσεβικισμό, το φασισμό, το ναζισμό αλλά και τις φιλελεύθερες δημοκρατικές ολιγαρχίες. Αυτό αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ «αριστερής» και «δεξιάς» τρομοκρατίας. Η τρομοκρατία είναι πάντοτε αντιδραστική.

6. Η τρομοκρατία είναι ένα από τα παραπροϊόντα της εξουσιαστικά χειραγωγούμενης νηπιακής σκέψης και πράξης ορισμένων επαγγελματιών «σωτήρων», οι οποίοι δρουν είτε υπό την επίδραση μιας ψευτοεπαναστατικής αυταπάτης είτε υπό το βάρος της απελπισίας μιας παραπαίουσας εξουσίας, με κοινό τους χαρακτηριστικό την καθυπόταξη των μέσων στο σκοπό, ο οποίος είναι, πάντοτε και αυταπόδεικτα, «άγιος».

7. Η τρομοκρατία ως μέσο άσκησης πολιτικής εφαρμόζεται είτε αμέσως, με τη δράση πρακτόρων των αυτονομημένων παράλληλων μυστικών υπηρεσιών, είτε εμμέσως, με την «τηλεκατεύθυνση» διαφόρων ατόμων ή ομάδων που έχουν δήθεν «αντικρατικό» προσανατολισμό.

8. Τα επιτελικά όργανα της τρομοκρατίας βρίσκονται σε ορισμένα αυτονομημένα τμήματα των μυστικών υπηρεσιών της κρατικής εξουσίας, που είναι επιφορτισμένες με το καθήκον της εμπέδωσης και συντήρησης της καθεστωτικής σταθερότητας με ενέργειες και μέσα που υπερβαίνουν τα όρια της νομιμότητας και διαφεύγουν παντός κοινωνικού και πολιτικού ελέγχου. «Η τρομοκρατία είναι το κράτος, δηλαδή ένα από τα πολλά ένοπλα παρακλάδια του». (G. Sanguinetti)

9. Τα εκτελεστικά όργανα της τρομοκρατίας ή είναι πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών ή είναι αφελείς «κοινωνικοί αναμορφωτές» που μπορεί να διακατέχονται από την αυταπάτη ότι εξυπηρετούν τα «ύψιστα συμφέροντα του λαού, της φυλής, του έθνους, του προλεταριάτου ή της επανάστασης», ενώστην πραγματικότητα τηλεκατευθύνονται από ειδικά αυτονομημένα τμήματα των μυστικών υπηρεσιών και συνεργούν στην πλήρη καθυπόταξη της κοινωνίας στην κρατική εξουσία.

10. Η τρομοκρατία, ανεξάρτητα από το εάν ασκείται από ή «εναντίον» της κρατικής εξουσίας, οδηγεί πάντοτε στην αποτελμάτωση της κοινωνίας και της Ιστορίας και κατατείνει στην οικοδόμηση ενός εφιαλτικού σύμπαντος που κυριαρχείται από ένα ποινικό «δίκαιο» βασισμένο στην υποψία.

11. Πρώτο καθήκον κάθε εξουσίας που βρίσκεται σε κρίση είναι η κατασκευή μιας απειλής, από την οποία η κρατική εξουσία αναλαμβάνει εργολαβικά να «προστατεύσει» την κοινωνία, ψαλιδίζοντας τις ελευθερίες της. Γιατί δεν υπάρχουν «παροχές υπηρεσιών» χωρίς κόστος.

12. Η απειλή της τρομοκρατίας είναι άκρως αποτελεσματική, με διασφαλισμένη την ικανότητα να πλήττει οποιονδήποτε, οτιδήποτε, οπουδήποτε. Η τρομοκρατία είναι ο ιδανικός βραχίονας της εξουσίας, μέσω του οποίου νομιμοποιείται η τρομοκρατία του κράτους πάνω στην κοινωνία. Γι’ αυτό, ακόμη και εάν δεν υπήρχε η τρομοκρατία, η εξουσία θα ήταν υποχρεωμένη να την εφεύρει.

13. Με διαπιστωμένα τα σημάδια της επερχόμενης κρίσης, οι επαγγελματίες διαχειριστές της κρατικής εξουσίας ανακάλυψαν και στα καθ’ ημάς τη δήθεν «αντικρατική» τρομοκρατία, προκειμένου να της αντιτάξουν την κρατική «αντιτρομοκρατική» τρομοκρατία.

14. Η αυταρχική «δημοκρατία», ως μόνη απάντηση των διαχειριστών της κρατικής εξουσίας στην κρίση του κράτους δικαίου και πρόνοιας, και η τρομοκρατία, ως προνομιούχο μέσο για να εξασφαλιστεί η αναγκαία «σύγκλιση των κομμάτων», με τρόπο ώστε να επιτευχθεί η εξάλειψη κάθε «ριζικής αντιπολίτευσης», σηματοδοτούν το δρόμο που επέλεξε ο φιλελεύθερος ολιγαρχικός καπιταλισμός για να βγει από την πολυδιάστατη οικονομική, πολιτική, ιδεολογική, πολιτιστική και οικολογική κρίση του.

15. Οι δολοφονίες ορισμένων περιστασιακών θυμάτων από διάφορες βαθμίδες του διαχειριστικού προσωπικού της εξουσίας, διαλεγμένα με άγνωστα κριτήρια από ορισμένα, επίσης άγνωστα, αυτονομημένα τμήματα του αδιαφανούς δικτύου των παράλληλων μυστικών υπηρεσιών, προετοίμασαν μεθοδικά το έδαφος για τη νομοθετική αναγωγή ολόκληρης της κοινωνίας σε όμηρο στα χέρια της εξουσίας.

16. Η κρατική εξουσία έχει το μονοπώλιο της νόμιμης βίας. Όταν όμως η νόμιμη βία αποδεικνύεται ανεπαρκής, τότε προσφεύγει στην τρομοκρατία, την οποία όλοι ψάχνουνε ματαίως. Γιατί άπαξ και «εφευρέθηκε» η κρατική εξουσία, μόνο διανοητικά υπολειπόμενοι μπορούν να επιμένουν να ανακαλύψουν ξανά την Αμερική.

17. Η τρομοκρατία είναι ο λόγος ύπαρξης και το πεδίο δράσης διαφόρων αυτονομημένων τμημάτων των μυστικών υπηρεσιών της κρατικής εξουσίας, τα οποία συνθέτουν ένα παράλληλο δίκτυο για την εξυπηρέτηση των εξουσιαστικών σκοπιμοτήτων και αναγκών που απαιτούν υπέρβαση του υφιστάμενου πλαισίου νομιμότητας.

18. Η κρατική και η «αντικρατική» τρομοκρατία αποτελούν τις δύο όψεις του πλέον προνομιούχου μέσου άσκησης πολιτικής σε περιόδους κρίσης.

19. Η αλληλεπίδραση μεταξύ κρατικής και «αντικρατικής» τρομοκρατίας βασίζεται στην ακραία ιδεολογικοποίηση της υφιστάμενης πραγματικότητας, μέσω της οποίας καθίσταται δυνατή η «ακύρωση» της πραγματικότητας και η υποκατάστασή της από τις ιδεολογικές απεικονίσεις της. Οι διαχειριστές της εξουσίας μεριμνούν για τη διαρκή ενίσχυση των αρμοδιοτήτων των διωκτικών αρχών. Οι μηχανισμοί καταστολής ενδυναμώνονται και αναπτύσσονται ως κακοήθης νεοπλασία. Τα ατομικά δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες συρρικνώνονται. Παρ’ όλα αυτά, η τρομοκρατία αποδεικνύεται «άλυτο αίνιγμα» για τις διωκτικές αρχές, γιατί, απλούστατα, όταν ο διώκτης και ο διωκόμενος ταυτίζονται, η σύλληψη του διωκόμενου είναι αδύνατη.

21. Η δηλωμένη «αδυναμία» της κρατικής εξουσίας να προσεγγίζει τα καθοδηγητικά και (πολλές φορές) τα εκτελεστικά, όργανα της τρομοκρατίας είναι ευθέως ανάλογη με τη δυνατότητά της να «αποικιοποιεί» τρομοκρατικά ολόκληρη την κοινωνία.

22. Η απόδειξη της επάρκειας του νομοθεσίας και της αστυνομίας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας είναι ασύμφορη από εξουσιαστική άποψη, γιατί αφήνει έκθετη την απαίτηση για ειδικούς «αντιτρομοκρατικούς» νόμους και υπηρεσίες. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να «αποδεικνύεται» συνεχώς η ανεπάρκεια και η αναποτελεσματικότητα και της νομοθεσίας και της αστυνομίας.

23. Οι διωκτικές αρχές είναι ευκολότερο και βολικότερο να συλλαμβάνουν τους «συνήθεις υπόπτους» και να τους εμφανίζουν ως τρομοκράτες, παρά να τα βάζουν με τους αληθινούς τρομοκράτες, τους ικανούς επαγγελματίες εκτελεστές, που είναι η σαρξ εκ της σαρκός της εξουσίας τους.

24. Οι διωκτικές αρχές υποφέρουν από εναλλασσόμενες κρίσεις μανίας και κατάθλιψης. Μετά τη διάχυτη ευφορία από τη σύλληψη κάποιων «συνήθων υπόπτων», ακολουθεί πάντοτε η κατάθλιψη του «τίποτα» των πραγματικών τρομοκρατών.

25. H κρατική διαχείριση του τρόμου και της αυταπάτης είναι το λυμένο αίνιγμα της διαλεκτικής της εξουσίας και της τρομοκρατίας. «Το κράτος είναι ο αυτουργός και ο αποκλειστικός ωφελημένος από τη σύγχρονη τεχνητή τρομοκρατία. Την τρομοκρατία τη διευθύνει η εξουσία, κι όποιος θέλει την εξουσία, πρέπει να αποδείξει πως ξέρει να διευθύνει την τρομοκρατία». (G. Sanguineti)

Νέος πλανήτης - νάνος ανακαλύφθηκε στο ηλιακό σύστημα

Ένας παγωμένος «κόσμος», ο οποίος βρίσκεται μακρύτερα από τον Πλούτωνα και τον Ποσειδώνα, είναι το νέο μέλος που προστέθηκε στο ηλιακό μας σύστημα. Με όνομα 2015 RR245, φαίνεται πως δεν ξεπερνά σε διάμετρο τα 700 χιλιόμετρα, δηλαδή το μέγεθός του είναι μόλις το 5% της Γης. Κάτι που σημαίνει πως κατατάσσεται στους πλανήτες - νάνους.

Ο 2015 RR245 ανακαλύφθηκε από μία διεθνή ομάδα αστρονόμων, από εικόνες που έλαβε το επίγειο τηλεσκόπιο Καναδά - Γαλλίας - Χαβάης. Στο πιο απομακρυσμένο σημείο της τροχιάς του, η απόστασή του από τον Ήλιο είναι 120πλάσια από τη μέση απόσταση Γης - Ήλιου, ενώ ολοκληρώνει μία πλήρη περιφορά σε 700 γήινα χρόνια.

«Τα ουράνια σώματα πέρα από τον Ποσειδώνα μάς δείχνουν με ποιον τρόπο σχηματίσθηκαν οι γιγάντιοι πλανήτες και πώς, στη συνέχεια, μετατοπίστηκαν μακριά από τον Ήλιο», σημειώνει η Μισέλ Μπάνιστερ, μέλος της ομάδας από το πανεπιστήμιο της Βικτόρια στον Καναδά

«Μας επιτρέπουν να ανασυνθέσουμε την ιστορία του ηλιακού συστήματος. Ωστόσο, σχεδόν όλοι αυτοί οι παγωμένοι “κόσμοι” είναι εξαιρετικά αμυδροί και μικροί. Επομένως, είναι πραγματικά συναρπαστικό το ότι βρήκαμε ένα σώμα αρκετά μεγάλο και φωτεινό, το οποίο μπορούμε να μελετήσουμε με λεπτομέρεια», προσθέτει η ερευνήτρια στην ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του τηλεσκοπίου.

Ο νέος πλανήτης - νάνος είναι αρκετά μικρότερος από τον Πλούτωνα, ο οποίος έχει διάμετρο 2.370 χιλιόμετρα. Εντοπίσθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, σε φωτογραφίες που είχε τραβήξει το τηλεσκόπιο στη Χαβάη τον Σεπτέμβριο του 2015, στο πλαίσιο του πρότζεκτ OSSOS (Outer Solar System Origins Survey) στο οποίο συμμετέχουν 50 αστρονόμοι από ινστιτούτα και πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο.



Η ελλειπτική τροχιά του 2015 RR245 είναι αρκετά επιμήκης, κάτι που σημαίνει πως στην πορεία που διαγράφει μεταβάλλεται σε μεγάλο βαθμό η απόστασή του από τον Ήλιο. Το πλησιέστερο σημείο της τροχιάς του στον Ήλιο υπολογίζεται πως ισοδυναμεί με το 34πλάσιο της μέσης απόστασης Γης - Ήλιου.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η επόμενη φορά που θα βρεθεί σε αυτό το σημείο, δηλαδή όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον αστέρα του ηλιακού μας συστήματος, θα είναι το 2096.

Ο 2015 RR245 θα αποκτήσει μέσα στους επόμενους μήνες την επίσημη ονομασία του, όπως συνέβη για παράδειγμα και με την Έριδα ή τη Χαουμέια (Haumea), δύο ακόμη επιβεβαιωμένους πλανήτες - νάνους που «κατοικούν» όπως και εκείνος στη Ζώνη του Κόιπερ. Η συγκεκριμένη περιοχή, η οποία βρίσκεται στις «παρυφές» του ηλιακού μας συστήματος πέρα από τον Ποσειδώνα, κατακλύζεται από κομήτες και άλλους διαστημικούς βράχους διάφορων μεγεθών.