DART: η αποστολή πλανητικής άμυνας της NASA

Η NASA δεν στέλνει μόνο ρομπότ στον Άρη ούτε κατασκευάζει μόνο διαστημικά τηλεσκόπια. Κάνει επίσης σχέδια για να διατηρήσει τον πλανήτη μας ασφαλή σε περίπτωση που ανακαλύψουμε έναν αστεροειδή ή κομήτη σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των σχεδίων, φυσικά, είναι η μελέτη του ουρανού για τυχόν δυνητικά επικίνδυνα αντικείμενα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό: το πρόγραμμα πλανητικής άμυνας περιλαμβάνει επίσης μια αποστολή που ονομάζεται DART.

Πρώτα απ’ όλα: Δεν υπάρχει αστεροειδής σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη. Δεν θα ακολουθήσουμε τον δρόμο των δεινοσαύρων ακόμα. Ο στόχος της αποστολής DART είναι να προετοιμαστούμε. Τι θα κάναμε αν βρίσκαμε ένα επικίνδυνο διαστημικό σώμα να κατευθύνεται προς το μέρος μας; Και μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το σχέδιό μας θα λειτουργήσει;

Η NASA δεν σχεδιάζει να ανατινάξει έναν επικίνδυνο αστεροειδή όπως ο Bruce Willis στο Armageddon. Αντίθετα, η ιδέα πίσω από την αποστολή DART είναι να πέσει ένα διαστημόπλοιο πάνω του, ρίχνοντάς το σε μια ασφαλέστερη τροχιά. Το διαστημόπλοιο θα εκτοξευθεί μέσα στο Νοέμβριο του 2021 και θα φτάσει στον αστεροειδή-στόχο του το 2022.

Το DART αποτελεί μέρος της αποστολής AIDA (Asteroid Impact and Deflection Assessment), μιας κοινής συνεργασίας μεταξύ της ESA, της NASA, του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστημικής (DLR), του Παρατηρητηρίου της Ακτής του Αζούρ (OCA) και του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου John Hopkins (JHU/APL).

Τι είναι η αποστολή DART

Η αποστολή Double Asteroid Redirection Test (DART) είναι μια δοκιμή των σχεδίων πλανητικής άμυνας της NASA. Ένας αστεροειδής ή κομήτης με διάμετρο άνω των 140 μέτρων που πλησιάζει τη Γη σε απόσταση μικρότερη από το 5% της απόστασης της Γης από τον Ήλιο ονομάζεται «δυνητικά επικίνδυνο αντικείμενο» (PHO). Τα περισσότερα από αυτά δεν θα αποτελέσουν κίνδυνο για εμάς – στην πραγματικότητα, η NASA λέει ότι κανένα από τα γνωστά PHO δεν έχει σημαντικές πιθανότητες να χτυπήσει τη Γη τα επόμενα 100 χρόνια. Ωστόσο, εκτιμά ότι μόνο το 40% αυτών των αντικειμένων είναι γνωστά.

Έτσι, σε περίπτωση που ανακαλύψουμε ένα PHO που κατευθύνεται κατευθείαν προς τη Γη, η NASA έχει ένα σχέδιο: να χρησιμοποιήσει ένα διαστημόπλοιο για να εκτρέψει τον επερχόμενο αστεροειδή. Το DART είναι η πρώτη απόπειρα να γίνει ακριβώς αυτό, χρησιμοποιώντας έναν κοντινό στη Γη δυαδικό αστεροειδή που ονομάζεται Δίδυμος. Σε τροχιά γύρω από τη Δίδυμο βρίσκεται ένα μικρό φεγγάρι που ονομάζεται Dimorphos, το οποίο το διαστημικό σκάφος έχει ως στόχο να ρίξει σε διαφορετική τροχιά.

Είναι ασφαλές;

Ναι, η αποστολή DART είναι ασφαλής. Ο Δίδυμος, ο αστεροειδής-στόχος, δεν αποτελεί απειλή για τη Γη. Όταν το DART θα τον φτάσει το 2022, θα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων και ο στόχος είναι μόνο να μετακινήσει το φεγγάρι Dimorphos σε διαφορετική τροχιά γύρω από τον αστεροειδή.

Η διαδικασία εκτόξευσης του DART ξεκινά την Τετάρτη 23 Νοεμβρίου (ξημερώματα Πέμπτης 24 Νοεμβρίου). Το διαστημικό σκάφος θα εκτοξευθεί με πύραυλο SpaceX Falcon 9 από την αεροπορική βάση Vandenberg της Καλιφόρνια και θα φτάσει στο στόχο του μεταξύ 26 Σεπτεμβρίου και 1 Οκτωβρίου 2022.

Πώς θα λειτουργήσει το DART;

Η NASA σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την τεχνική του «κινητικού κρουστήρα» – δηλαδή το διαστημικό σκάφος θα προσκρούσει στον αστεροειδή για να αλλάξει την πορεία του. Το DART θα κάνει ελιγμούς χρησιμοποιώντας την ενσωματωμένη κάμερα DRACO και το λογισμικό αυτόνομης πλοήγησης. Αυτά θα κατευθύνουν το διαστημόπλοιο να συγκρουστεί με τον Dimorphos με ταχύτητα περίπου 6,6km/s, αλλάζοντας την ταχύτητα του φεγγαριού κατά λιγότερο από 1%. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, ωστόσο, η αλλαγή στην τροχιά του θα είναι αρκετά μεγάλη για να την παρατηρήσουν τα γήινα τηλεσκόπια.