Ο ιδρυτής της σοφιστικής κίνησης κι ένας από τους κορυφαίους σοφιστές στην παγκόσμια φιλοσοφική ιστορία, θεμελιωτής του ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΣΜΟΥ και ΑΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΥ δίνοντας ερείσματα στην υποκειμενική άποψη σχετικά με την ΑΛΗΘΕΙΑ, είπε...
[Πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε ουκ όντων ως ουκ έστιν...]
Ερμ...Για όλα τα πράγματα μέτρο είναι ο άνθρωπος, γι’ αυτά που υπάρχουν, ότι υπάρχουν, και γι’ αυτά που δεν υπάρχουν, ότι δεν υπάρχουν...]
Η φιλοσοφία των ΣΟΦΙΣΤΩΝ
[Πρωταγόρας, Γοργίας, Πρόδικος, Ιππίας, Αντίφων, Θρασύμαχος, Κριτίας, Αλκιδάμας...]
H σοφιστική ήταν μια πνευματική και κοινωνική κίνηση που εκδηλώθηκε στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αθήνα του Περικλή, αποτέλεσμα της οικονομικής, πολιτικής και πνευματικής άνθισης της πόλης και της ανάδειξής της σε κέντρο της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ.
Tα κυριότερα θέματα που τους απασχόλησαν...
-Η πολύπλευρη μόρφωση των νέων και η ηθική συμπεριφορά τους.
-H διδασκαλία της αρετής, ηθικής και πολιτικής.
-H αντίθεση «φύσης» και «νόμου», φυσικής πραγματικότητας και κοινωνικών συμβάσεων, στις πολιτικά οργανωμένες πολιτείες, και η έννοια της δικαιοσύνης.
-H σχετικότητα της γνώσης και της αλήθειας (σχετικισμός), που οφείλεται στις πλάνες των αισθήσεων και την υποκειμενικότητα των αισθημάτων.
-Η προέλευση της θρησκείας και η κοινωνιολογική ερμηνεία των θρησκευτικών δοξασιών.
Oι Σοφιστές θεωρούνται οι πιο ρηξικέλευθοι και καινοτόμοι στοχαστές της αρχαίας Ελλάδας. Δημιούργησαν κίνηση ιδεών και ανέπτυξαν έναν γόνιμο διάλογο μεταξύ των φιλοσόφων και των διανοουμένων της εποχής. Στηρίχτηκαν στην εμπειρία και στον λόγο, άσκησαν κριτική στον μυθικό και θρησκευτικό τρόπο σκέψης και υποστήριξαν την κοινωνική ισότητα.
Kατά το πρότυπο των Διαφωτιστών του 18ου αιώνα, οι Σοφιστές διακρίνονται από ορθολογισμό, κριτικό πνεύμα και από ενδιαφέρον για τα προβλήματα της ανθρώπινης ζωής και της κοινωνίας. Eγκαινίασαν τη συζήτηση κύριων φιλοσοφικών προβλημάτων που σχετίζονταν με τη γνώση και την αλήθεια, την αρετή, το πολιτικό σύστημα της εποχής, τους θεσμούς, την κοινωνία και τη θρησκεία.
Oι Σοφιστές, αν και είχαν μεγάλη επίδραση στην εποχή τους, δέχτηκαν αρνητική κριτική, κυρίως από τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα που τους κατηγόρησαν για θρησκευτικό αγνωστικισμό, αμφισβήτηση των παραδοσιακών αξιών και για επαγγελματισμό επειδή πληρώνονταν για τη διδασκαλία τους.
Αποτέλεσμα της αρνητικής κριτικής ήταν ο όρος «σοφιστές», που είχαν κερδίσει ως ειδικοί σε θέματα σοφίας, να καταλήξει και να παραμείνει στην κοινή χρήση, ως τις μέρες μας, ως συνώνυμος του αμοραλιστή και του «επαγγελματία φιλοσόφου».
Συμπερασματικά...
Μολονότι...
Οι Σοφιστές συχνά κατηγορήθηκαν από τον Σωκράτη και κυρίως από τον Πλάτωνα για σχετικισμό, κυνισμό, επιφανειακή σοφία και εμπορευματοποίηση της γνώσης.
Μολαταύτα...
Τον 19ο αιώνα τους χαρακτήρισαν ως «Διαφωτιστές» και τη σοφιστική κίνηση ως τον «Αρχαίο Ελληνικό Διαφωτισμό».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου