Φαντάσου, για μια στιγμή, έναν απέραντο ωκεανό. Τα βάθη του είναι ανεξιχνίαστα, η επιφάνειά του φιλημένη από το παιχνίδι του φωτός, τα ρεύματά του πλέκουν μοτίβα που κανένας χάρτης δεν μπορεί να ιχνογραφήσει. Η Αλήθεια είναι σαν αυτόν τον ωκεανό—δεν περιορίζεται από τις ακτές της κατανόησής μας, δεν μειώνεται από τις προσπάθειές μας να την αντλήσουμε στα εύθραυστα δοχεία των λέξεων. Ρέει όπου θέλει, ανέγγιχτη από την αναζήτησή μας, κι όμως πάντα παρούσα για όσους παύουν να την κυνηγούν. Ο μυστικιστής το γνωρίζει αυτό: Η Αλήθεια δε βρίσκεται· αντικρίζεται. Και το να την αντικρίσεις είναι να διαλυθείς μέσα της, να γίνεις καθρέφτης που αντανακλά τη σιωπηλή της μεγαλοπρέπεια.
Η Ψευδαίσθηση της Αναζήτησης
Είμαστε προγραμματισμένοι να κυνηγάμε. Από την κούνια μας διδάσκουν ότι η αξία βρίσκεται στην απόκτηση—γνώσης, πλούτου, δύναμης, ακόμη και φώτισης. Ο νους, ανήσυχος και άπληστος, ξεκινά να κατακτήσει την Αλήθεια σαν να ήταν βουνό που πρέπει να αναρριχηθεί ή αίνιγμα που πρέπει να επιλυθεί. Στοιβάζουμε βιβλία πάνω σε βιβλία, πλέκουμε θεωρίες σε υφαντά και αποκαλούμε τις προσπάθειές μας σοφία. Όμως, σε αυτή την επιδίωξη, απομακρυνόμαστε περισσότερο από την απλότητα του τι είναι. Η Αλήθεια δεν κρύβεται· δεν περιμένει στο τέλος ενός ταξιδιού. Στέκεται μπροστά μας, μέσα μας, γύρω μας—αμετακίνητη από τα φρενήρη βήματά μας.
Σκέψου τον άνεμο. Μπορείς να τον αρπάξεις; Μπορείς να τον κρατήσεις στα χέρια σου και να πεις: "Αυτός είναι δικός μου"; Όχι—ο άνεμος γλιστρά μέσα, γελώντας με τις σφιγμένες γροθιές σου. Έτσι είναι και με την Αλήθεια. Τη στιγμή που επιδιώκεις να την αιχμαλωτίσεις, να την καρφιτσώσεις κάτω από το βάρος των ορισμών ή τις αλυσίδες της λογικής, σου διαφεύγει. Η διάνοια, με όλη της τη λαμπρότητα, είναι ένα δίχτυ πολύ χοντρό για να κρατήσει το άπειρο. Πιάνει σκιές, θραύσματα, αντίλαλους—αλλά ποτέ τη ζωντανή ουσία. Το να γνωρίσεις την Αλήθεια είναι να εγκαταλείψεις το κυνήγι, να σταθείς ακίνητος και να την αφήσεις να αναπνεύσει μέσα από σένα.
Η Εξω-Διανοητική Ματιά
Τι είναι, λοιπόν, αυτή η "άμεση εξω-διανοητική θέαση"; Είναι η όραση της ψυχής, το όραμα που ανθίζει όταν η φλυαρία του νου σβήνει. Δεν είναι γνώση που γεννιέται από τη μελέτη ή τη συζήτηση, αλλά μια αναγνώριση που αναδύεται στη γαλήνη. Φαντάσου ένα παιδί που κοιτάζει τα αστέρια—χωρίς να έχει ακόμα μάθει να τα ονομάζει, χωρίς να έχει ακόμα επιβαρυνθεί με τις αποστάσεις ή τις συνθέσεις τους. Το παιδί απλά βλέπει—και σε αυτή τη θέαση, υπάρχει θαυμασμός, παρουσία, μια κοινωνία με την απεραντοσύνη. Έτσι είναι και με την Αλήθεια. Δεν απαιτεί διαπιστευτήρια, ούτε κυριαρχία της φιλοσοφίας. Ζητά μόνο να αποβάλουμε τα στρώματα του προγραμματισμού μας και να κοιτάξουμε με αθώα μάτια.
Οι μυστικιστές κάθε παράδοσης έχουν τραγουδήσει γι' αυτό. Στον στροβιλιζόμενο χορό του Σούφι, στο σιωπηλό ζάζεν του μοναχού Ζεν, στους εκστατικούς ύμνους του αφοσιωμένου μπάκτι—η Αλήθεια αποκαλύπτεται όχι μέσα από το δόγμα, αλλά μέσα από την παράδοση. Ο Ρουμί έγραψε: "Πέρα από τις ιδέες του κακού και του καλού, υπάρχει ένα πεδίο. Θα σε συναντήσω εκεί." Αυτό το πεδίο είναι ο τομέας της Αλήθειας, ένας τόπος όπου η διάνοια αφήνει τα εργαλεία της και η καρδιά ανοίγει σαν λωτός στον ήλιο. Είναι εξω-διανοητικό επειδή υπερβαίνει την κυριαρχία του νου, αναπαύεται αντ' αυτού στο αιώνιο τώρα.
Το Αδόμητο Αιώνιο
Είμαστε κατασκευαστές από τη φύση μας. Χτίζουμε πόλεις, συστήματα, ιδεολογίες—πύργους σκέψης που φτάνουν προς τους ουρανούς. Όμως η Αλήθεια στέκεται ξέχωρα από την αρχιτεκτονική μας. Δεν είναι κάτι που μπορούμε να συναρμολογήσουμε, τούβλο-τούβλο, από τα υλικά της εμπειρίας ή της λογικής. Δεν είναι υπόθεση προς έλεγχο, ούτε γλυπτό που μορφοποιείται από το χέρι του καλλιτέχνη. Η Αλήθεια είναι αδόμητη, αγέννητη, αθάνατη—μια φλόγα που καίει χωρίς καύσιμο, ένα τραγούδι που τραγουδά χωρίς τραγουδιστή.
Αυτό είναι το μεγάλο παράδοξο: Η Αλήθεια είναι παντού, κι όμως πουθενά που μπορούμε να δείξουμε. Είναι το έδαφος κάτω από τα πόδια μας, η ανάσα στα πνευμόνια μας, η σιωπή ανάμεσα στα λόγια μας—κι όμως όταν προσπαθούμε να την κατευθύνουμε, να τη στοχεύσουμε σαν βέλος σε στόχο, εξαφανίζεται. Το Τάο Τε Τσινγκ ψιθυρίζει: "Το Τάο που μπορεί να ειπωθεί δεν είναι το αιώνιο Τάο." Έτσι είναι και με την Αλήθεια. Το να την ονομάσεις είναι να τη χάσεις· το να την ορίσεις είναι να την ελαττώσεις. Υπάρχει πέρα από την εμβέλεια των χαρτών μας, ένα μυστήριο που μας περιβάλλει ακόμη κι όταν παραπατάμε μέσα στην αγκαλιά της.
Ο Χορός του Είναι
Το να ζεις με την Αλήθεια είναι να χορεύεις μαζί της—όχι ως σύντροφος που οδηγείται ή ακολουθεί, αλλά ως ρυθμός που κινείται μέσα σου. Είναι να περπατάς στη γη με γυμνά πόδια, νιώθοντας τον παλμό του απείρου σε κάθε βήμα. Είναι να γελάς με την παραλογότητα της δικής μας αναζήτησης, να κλαις για την ομορφιά αυτού που πάντα υπήρχε. Ο μυστικιστής δεν κατέχει την Αλήθεια· ο μυστικιστής είναι η Αλήθεια, ένα κύμα που υψώνεται και πέφτει στον ωκεανό της ύπαρξης.
Κι έτσι, επιστρέφουμε στην απλότητα: Η Αλήθεια απλά υπάρχει. Δεν είναι δική μας για να τη βρούμε, γιατί ποτέ δεν χάθηκε. Δεν είναι δική μας για να την ανακαλύψουμε, γιατί ποτέ δεν κρύφτηκε. Δεν είναι δική μας για να την κατασκευάσουμε, γιατί προηγείται κάθε δημιουργίας. Δεν είναι δική μας για να την αναλύσουμε, γιατί αψηφά το νυστέρι της σκέψης. Δεν είναι δική μας για να την κατευθύνουμε, γιατί ρέει όπου θέλει. Για να τη δούμε, πρέπει να αφεθούμε—από την προσπάθεια, από τη γνώση, από τον εαυτό. Πρέπει να σταθούμε γυμνοί μπροστά στο μυστήριο, ευάλωτοι και απέραντοι, και να αφήσουμε την Αλήθεια να κοιτάξει τον εαυτό της μέσα από τα μάτια μας.
Η Πρόσκληση
Εδώ, λοιπόν, είναι η πρόσκληση: Σταμάτα την αναζήτηση. Άφησε κάτω τα εργαλεία του νου. Βημάτισε στη σιωπή όπου η Αλήθεια περιμένει—όχι ως ανταμοιβή, αλλά ως επιστροφή στην πατρίδα. Κοίτα τον κόσμο με αυτή την εξω-διανοητική ματιά, όπου κάθε φύλλο, κάθε ανάσα, κάθε φευγαλέα στιγμή λάμπει με την ακτινοβολία του αιώνιου. Η Αλήθεια απλά υπάρχει—και στην παρουσία της, έτσι κι εμείς, αποκαλυμμένοι, αδιάσπαστοι, ολόκληροι.
Ας αρχίσει ο χορός!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου