Το αντίθετο του εθισμού είναι η σύνδεση

Οι ισχυρότερες ανθρώπινες σχέσεις μας δημιουργούν ανοσία προς τον συναισθηματικό πόνο;

Μια συναρπαστική νέα προοπτική αρχίζει να αναδύεται για τον εθισμό. Ο Τζοχάν Χάρη, συγγραφέας του «Chasing The Scream», πραγματικά αιχμαλώτισε το κοινό στην ομιλία του «Όλα όσα γνωρίζετε για τον εθισμό είναι λάθος» όπου ολοκλήρωσε με την παρακάτω δήλωση:

«Το αντίθετο του εθισμού δεν είναι η εγκράτεια. Είναι η σύνδεση.» – Τζοχάν Χάρη

Αυτές οι δηλώσεις ενισχύονται από ένα αυξανόμενο αριθμό ειδικών, συμπεριλαμβανομένου του ειδήμονα για τον εθισμό Γιατρού Γκάμπορ Μέιτ, ο οποίος αναφέρει την «συναισθηματική απώλεια και το τραύμα» ως τους πυρήνες του εθισμού. Συγκρίνετε αυτή την «συναισθηματική απώλεια» με την ιδέα του Τζοχάν Χάρη για την έλλειψη σύνδεσης και είναι σαφές ότι μιλάνε για μια παρόμοια συναισθηματική κατάσταση.

Αν η σύνδεση είναι το αντίθετο του εθισμού, τότε είναι απαραίτητη η εξέταση από την νευροεπιστήμη για την ανθρώπινη σύνδεση. Το 2000 δημοσιεύτηκε μια γενική θεωρία για την αγάπη, σε συνεργασία τριών καθηγητών ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. Η «Μια Γενική Θεωρία Για Την Αγάπη» αποκαλύπτει ότι οι άνθρωποι απαιτούν κοινωνική σύνδεση για την βέλτιστη ανάπτυξη του εγκεφάλου και ότι τα μωρά που μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον με αγάπη «έχουν ανοσία» ψυχολογικά και νευρολογικά λόγω της αγάπης. Όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα στην ενήλικη ζωή, η νευρική καλωδίωση που αναπτύχθηκε σε μια παιδική ηλικία με αγάπη οδηγεί σε αυξημένη συναισθηματική ανθεκτικότητα. Αντίθετα, όσοι μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον όπου η αγάπη ήταν ασταθής ή απούσα, είναι λιγότερο πιθανό να είναι ανθεκτικοί στους συναισθηματικούς πόνους.

Πώς σχετίζεται αυτό με τον εθισμό; Ο Γκάμπορ Μέιτ παρατήρησε ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό παιδικών τραυμάτων στους εθισμένους με τους οποίους δουλεύει, και τα τραύματα δημιουργούνται σε ένα περιβάλλον όπου η αγάπη απουσιάζει. Υποστηρίζει ότι είναι εξαιρετικά συνηθισμένο γεγονός τα άτομα με εξαρτήσεις να έχουν μειωμένη ικανότητα αντιμετώπισης του συναισθηματικού πόνου εξ ου και ο αυξημένος κίνδυνος εξάρτησης από τα ναρκωτικά.

Πώς επηρεάζεται η ικανότητα μας να συνδεόμαστε από τα τραύματα

Τα τραύματα, είναι γνωστό ότι προκαλούν διακοπές στις υγιείς νευρικές καλωδιώσεις, και στους αναπτυσσόμενους και στους ώριμους εγκεφάλους. Ένα βαθύτερο ζήτημα εδώ, είναι ότι οι άνθρωποι με τραύματα, ιδιαίτερα τα παιδιά, συχνά έχουν μια αίσθηση ότι ο κόσμος δεν είναι πλέον ασφαλής ή ότι δεν μπορούν πλέον να εμπιστευθούν τους ανθρώπους. Αυτή η διάβρωση (ή η πλήρης καταστροφή) της εμπιστοσύνης ότι η οικογένεια και η κοινωνία θα μας κρατήσουν ασφαλείς, οδηγούν στην απομόνωση- οδηγώντας ταυτόχρονα στην έλλειψη αυτής της σύνδεσης που ο Τζοχάν Χάρη λέει ότι είναι το αντίθετο του εθισμού. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν ναρκωτικά το κάνουν για να αποφύγουν τον πόνο του τραύματος και για να αντικαταστήσουν την απουσία σύνδεσης από την ζωή τους.

Κοινωνικές λύσεις για τον εθισμό

Η λύση στο πρόβλημα του εθισμού σε κοινωνικό επίπεδο είναι απλή και αρκετά εύκολη στην εφαρμογή. Αν ένα άτομο γεννηθεί σε ένα οικογενειακό περιβάλλον όπου δεν υπάρχει η υποστήριξη και η αγάπη ή λόγω κάποιου άλλου τραύματος έχει απομονωθεί και υποφέρει από εθισμούς, πρέπει να υπάρξει πολιτισμική απάντηση ώστε το άτομο να γνωρίζει πως εκτιμάται από την κοινωνία (ακόμα και αν δεν εκτιμάται από την οικογένεια). Η Πορτογαλία έδειξε 50% μείωση των εθισμών χάρη σε προγράμματα ειδικά σχεδιασμένα να επαναδημιουργούν την σύνδεση μεταξύ του εξαρτημένου και της κοινωνίας.

Προσωπικές λύσεις για τον εθισμό

«Μην ρωτάς για τον εθισμό αλλά για τον πόνο» – Γκάμπορ Μέιτ

Η αναδημιουργία των δεσμών είναι ουσιώδης μακροπρόθεσμα, αλλά η ανθρώπινη σύνδεση είναι ζωτικής σημασίας για την επίλυση του τραύματος. Όταν ένα άτομο αποφασίζει τελικά να αντιμετωπίσει και να νιώσει τον πόνο που απέφευγε τόσα χρόνια ή δεκαετίες, δεν μπορεί να κάνει τα πρώτα βήματα μόνος.

«Πρέπει να είσαι μαζί με τον πόνο, αλλά πρέπει να έχεις υποστήριξη» – Γκάμπορ Μέιτ

Αυτή η υποστήριξη είναι ουσιαστικά η επανεισαγωγή της φροντίδας και της υποστήριξης που είναι τόσο σημαντικές για την δημιουργία της νευρικής δομής της συναισθηματικής ανθεκτικότητας στην αρχή της ζωής. Με αυτόν τον τρόπο, αρχίζουμε να αντικαθιστούμε αυτό που λείπει και χάρη στις αποκαλύψεις της νευροεπιστήμης, γνωρίζουμε ότι μπορεί να γίνει νευρική επανασύνδεση στην ενήλικη ζωή. Αν και είναι απαραίτητο για τους εξαρτημένους να αισθάνονται ότι έχουν υποστήριξη για να αντιμετωπίσουν και να νιώσουν τον πόνο που προσπαθούσαν να αποφύγουν, αυτό είναι τελικά ένα εσωτερικό ταξίδι που πρέπει να κάνουν ατομικά.

«Ότι και αν κάνεις, μην προσπαθείς να ξεφύγεις από τον πόνο σου, αλλά να είσαι μαζί του. Επειδή η προσπάθεια του να ξεφύγεις από τον πόνο, δημιουργεί περισσότερο πόνο».– Το Θιβετιανό Βιβλίο για την Ζωή και τον Θάνατο

Οι ρίζες της θεραπείας

Όταν είμαστε μικροί, οι γονείς μας φροντίζουν για μας, μέχρι που μπορούμε τελικά να φροντίσουμε μόνοι μας τον εαυτό μας, γιατί εξάλλου δεν θα είναι μαζί μας για πάντα. Ίσως, σε συναισθηματικό επίπεδο να ισχύει το ίδιο: οι γονείς μας μας αγαπούν μέχρι να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας. Τα προγράμματα στην Πορτογαλία έδειξαν ότι οι εθισμένοι βελτιώνονται όταν νιώθουν ότι εκτιμούνται από την κοινωνία. Είτε το συνειδητοποιούν είτε όχι, με την εκτίμηση της κοινωνίας, μαθαίνουν να εκτιμούν τον εαυτό τους. Όταν οι άνθρωποι είναι εκεί για να δώσουν αγάπη και υποστήριξη σε έναν εξαρτημένο που επιθυμεί να αντιμετωπίσει τον συναισθηματικό του πόνο, τον αγαπούν και τον φροντίζουν μέχρι να μάθει να το κάνει μόνος του. Έχοντας αυτό κατά νου, ίσως η νευρική καλωδίωση της συναισθηματικής ανθεκτικότητας που αναπτύχθηκε μέσω της αγάπης, μόλις αναπτυχθεί πλήρως, απλώς ονομάζεται αγάπη για τον εαυτό του.