Ανθολόγιο Αττικής Πεζογραφίας

ΣΟΦΟΚΛΗΣ, ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ

ΣΟΦ Φιλ 1222–1471

Έξοδος: Ο Νεοπτόλεμος επιστρέφει τα όπλα του Φιλοκτήτη – Ο Ηρακλής πείθει τον Φιλοκτήτη να μεταβεί στην Τροία

Στο τέλος του τρίτου επεισοδίου ο Νεοπτόλεμος και ο Οδυσσέας έφυγαν, έχοντας πλέον στην κατοχή τους το τόξο του Φιλοκτήτη, όχι όμως και τη συγκατάθεσή του να τους ακολουθήσει στην Τροία (βλ. σχετικά και ΣΟΦ Φιλ 1–134). Το τρίτο στάσιμο είναι ένας κομμός, στον οποίον ο Φιλοκτήτης, γεμάτος απογοήτευση για τη στάση των Αχαιών, εξέφρασε την επιθυμία να πεθάνει στη Λήμνο, ενώ ο χορός προσπάθησε μάταια να τον μεταπείσει. Πριν επιστρέψουν στη σκηνή ο Νεοπτόλεμος και ο Οδυσσέας, ο Φιλοκτήτης αποσύρθηκε στη σπηλιά του, για να πεθάνει, δηλώνοντας ότι δεν θα πήγαινε στην Τροία, ακόμα και αν τον έκαιγε με τους κεραυνούς του ο Δίας.

ΟΔ. Οὐκ ἂν φράσειας ἥντιν’ αὖ παλίντροπος
κέλευθον ἕρπεις ὧδε σὺν σπουδῇ ταχύς;
ΝΕ. Λύσων ὅσ’ ἐξήμαρτον ἐν τῷ πρὶν χρόνῳ.
(1225) ΟΔ. Δεινόν γε φωνεῖς· ἡ δ’ ἁμαρτία τίς ἦν;
ΝΕ. Ἣν σοὶ πιθόμενος τῷ τε σύμπαντι στρατῷ
ΟΔ. Ἔπραξας ἔργον ποῖον ὧν οὔ σοι πρέπον;
ΝΕ. Ἀπάταισιν αἰσχραῖς ἄνδρα καὶ δόλοις ἑλών.
ΟΔ. Τὸν ποῖον; Ὤμοι· μῶν τι βουλεύῃ νέον;
(1230) ΝΕ. Νέον μὲν οὐδέν, τῷ δὲ Ποίαντος τόκῳ
ΟΔ. Τί χρῆμα δράσεις; Ὥς μ’ ὑπῆλθέ τις φόβος.
ΝΕ. Παρ’ οὗπερ ἔλαβον τάδε τὰ τόξ’, αὖθις πάλιν
ΟΔ. Ὦ Ζεῦ, τί λέξεις; Οὔ τί που δοῦναι νοεῖς;
ΝΕ. Αἰσχρῶς γὰρ αὐτὰ κοὐ δίκῃ λαβὼν ἔχω.
(1235) ΟΔ. Πρὸς θεῶν, πότερα δὴ κερτομῶν λέγεις τάδε;
ΝΕ. Εἰ κερτόμησίς ἐστι τἀληθῆ λέγειν.
ΟΔ. Τί φῄς, Ἀχιλλέως παῖ; Τίν’ εἴρηκας λόγον;
ΝΕ. Δὶς ταὐτὰ βούλει καὶ τρὶς ἀναπολεῖν μ’ ἔπη;
ΟΔ. Ἀρχὴν κλύειν ἂν οὐδ’ ἅπαξ ἐβουλόμην.
(1240) ΝΕ. Εὖ νῦν ἐπίστω πάντ’ ἀκηκοὼς λόγον.
ΟΔ. Ἔστιν τις, ἔστιν ὅς σε κωλύσει τὸ δρᾶν.
ΝΕ. Τί φῄς; Τίς ἔσται μ’ οὑπικωλύσων τάδε;
ΟΔ. Ξύμπας Ἀχαιῶν λαός, ἐν δὲ τοῖς ἐγώ.
ΝΕ. Σοφὸς πεφυκὼς οὐδὲν ἐξαυδᾷς σοφόν.
(1245) ΟΔ. Σὺ δ’ οὔτε φωνεῖς οὔτε δρασείεις σοφά.
ΝΕ. Ἀλλ’ εἰ δίκαια, τῶν σοφῶν κρείσσω τάδε.
ΟΔ. Καὶ πῶς δίκαιον, ἅ γ’ ἔλαβες βουλαῖς ἐμαῖς,
πάλιν μεθεῖναι ταῦτα; ΝΕ. Τὴν ἁμαρτίαν
αἰσχρὰν ἁμαρτὼν ἀναλαβεῖν πειράσομαι.
(1250) ΟΔ. Στρατὸν δ’ Ἀχαιῶν οὐ φοβῇ, πράσσων τάδε;
(1251) ΝΕ. Ξὺν τῷ δικαίῳ τὸν σὸν οὐ ταρβῶ φόβον.
(1251) ΟΔ. ...

ΝΕ. Ἀλλ’ οὐδέ τοι σῇ χειρὶ πείθομαι τὸ δρᾶν.
ΟΔ. Οὔ τἄρα Τρωσίν, ἀλλὰ σοὶ μαχούμεθα.
ΝΕ. Ἔστω τὸ μέλλον. ΟΔ. Χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς
(1255) κώπης ἐπιψαύουσαν; ΝΕ. Ἀλλὰ κἀμέ τοι
ταὐτὸν τόδ’ ὄψει δρῶντα κοὐ μέλλοντ’ ἔτι.
ΟΔ. Καίτοι σ’ ἐάσω· τῷ δὲ σύμπαντι στρατῷ
λέξω τάδ’ ἐλθών, ὅς σε τιμωρήσεται.
ΝΕ. Ἐσωφρόνησας· κἂν τὰ λοίφ’ οὕτω φρονῇς,
(1260) ἴσως ἂν ἐκτὸς κλαυμάτων ἔχοις πόδα.
Σὺ δ’, ὦ Ποίαντος παῖ, Φιλοκτήτην λέγω,
ἔξελθ’, ἀμείψας τάσδε πετρήρεις στέγας.
ΦΙ. Τίς αὖ παρ’ ἄντροις θόρυβος ἵσταται βοῆς;
τί μ’ ἐκκαλεῖσθε; Τοῦ κεχρημένοι, ξένοι;
(1265) Ὤμοι· κακὸν τὸ χρῆμα. Μῶν τί μοι μέγα
πάρεστε πρὸς κακοῖσι πέμποντες κακά;
ΝΕ. Θάρσει· λόγους δ’ ἄκουσον οὓς ἥκω φέρων.
ΦΙ. Δέδοικ’ ἔγωγε. Καὶ τὰ πρὶν γὰρ ἐκ λόγων
καλῶν κακῶς ἔπραξα σοῖς πεισθεὶς λόγοις.
(1270) ΝΕ. Οὔκουν ἔνεστι καὶ μεταγνῶναι πάλιν;
ΦΙ. Τοιοῦτος ἦσθα τοῖς λόγοισι χὤτε μου
τὰ τόξ’ ἔκλεπτες πιστὸς ἀτηρὸς λάθρᾳ.
ΝΕ. Ἀλλ’ οὔ τι μὴν νῦν· βούλομαι δέ σου κλύειν,
πότερα δέδοκταί σοι μένοντι καρτερεῖν,
(1275) ἢ πλεῖν μεθ’ ἡμῶν. ΦΙ. Παῦε, μὴ λέξῃς πέρα·
μάτην γὰρ ἃν εἴπῃς γε πάντ’ εἰρήσεται.
ΝΕ. Οὕτω δέδοκται; ΦΙ. Καὶ πέρα γ’ ἴσθ’ ἢ λέγω.
ΝΕ. Ἀλλ’ ἤθελον μὲν ἄν σε πεισθῆναι λόγοις
ἐμοῖσιν· εἰ δὲ μή τι πρὸς καιρὸν λέγων
(1280) κυρῶ, πέπαυμαι. ΦΙ. Πάντα γὰρ φράσεις μάτην·
οὐ γάρ ποτ’ εὔνουν τὴν ἐμὴν κτήσῃ φρένα,
ὅστις γ’ ἐμοῦ δόλοισι τὸν βίον λαβὼν
ἀπεστέρηκας· κᾆτα νουθετεῖς ἐμὲ
ἐλθών, ἀρίστου πατρὸς αἴσχιστος γεγώς.
(1285) Ὄλοισθ’, Ἀτρεῖδαι μὲν μάλιστ’, ἔπειτα δὲ
ὁ Λαρτίου παῖς, καὶ σύ. ΝΕ. Μὴ ’πεύξῃ πέρα·
δέχου δὲ χειρὸς ἐξ ἐμῆς βέλη τάδε.
ΦΙ. Πῶς εἶπας; Ἆρα δεύτερον δολούμεθα;
ΝΕ. Ἀπώμοσ’ ἁγνοῦ Ζηνὸς ὕψιστον σέβας.
(1290) ΦΙ. Ὦ φίλτατ’ εἰπών, εἰ λέγεις ἐτήτυμα.
ΝΕ. Τοὔργον παρέσται φανερόν· ἀλλὰ δεξιὰν
πρότεινε χεῖρα, καὶ κράτει τῶν σῶν ὅπλων.
ΟΔ. Ἐγὼ δ’ ἀπαυδῶ γ’, ᾧ θεοὶ ξυνίστορες,
ὑπέρ τ’ Ἀτρειδῶν τοῦ τε σύμπαντος στρατοῦ.
(1295) ΦΙ. Τέκνον, τίνος φώνημα, μῶν Ὀδυσσέως
ἐπῃσθόμην; ΟΔ. Σάφ’ ἴσθι· καὶ πέλας γ’ ὁρᾷς,
ὅς σ’ ἐς τὰ Τροίας πεδί’ ἀποστελῶ βίᾳ,
ἐάν τ’ Ἀχιλλέως παῖς ἐάν τε μὴ θέλῃ.
ΦΙ. Ἀλλ’ οὔ τι χαίρων, ἢν τόδ’ ὀρθωθῇ βέλος.
(1300) ΝΕ. Ἆ, μηδαμῶς, μὴ πρὸς θεῶν, μεθῇς βέλος.
ΦΙ. Μέθες με, πρὸς θεῶν, χεῖρα, φίλτατον τέκνον.
ΝΕ. Οὐκ ἂν μεθείην. ΦΙ. Φεῦ· τί μ’ ἄνδρα πολέμιον
ἐχθρόν τ’ ἀφείλου μὴ κτανεῖν τόξοις ἐμοῖς;
ΝΕ. Ἀλλ’ οὔτ’ ἐμοὶ τοῦτ’ ἐστὶν οὔτε σοὶ καλόν.
(1305) ΦΙ. Ἀλλ’ οὖν τοσοῦτόν γ’ ἴσθι, τοὺς πρώτους στρατοῦ,
τοὺς τῶν Ἀχαιῶν ψευδοκήρυκας, κακοὺς
ὄντας πρὸς αἰχμήν, ἐν δὲ τοῖς λόγοις θρασεῖς.
ΝΕ. Εἶεν. Τὰ μὲν δὴ τόξ’ ἔχεις, κοὐκ ἔσθ’ ὅτου
ὀργὴν ἔχοις ἂν οὐδὲ μέμψιν εἰς ἐμέ.
(1310) ΦΙ. Ξύμφημι. Τὴν φύσιν δ’ ἔδειξας, ὦ τέκνον,
ἐξ ἧς ἔβλαστες, οὐχὶ Σισύφου πατρός,
ἀλλ’ ἐξ Ἀχιλλέως, ὃς μετὰ ζώντων ὅτ’ ἦν
ἤκου’ ἄριστα, νῦν δὲ τῶν τεθνηκότων.
ΝΕ. Ἥσθην πατέρα τὸν ἀμὸν εὐλογοῦντά σε
(1315) αὐτόν τ’ ἔμ’· ὧν δέ σου τυχεῖν ἐφίεμαι
ἄκουσον. Ἀνθρώποισι τὰς μὲν ἐκ θεῶν
τύχας δοθείσας ἔστ’ ἀναγκαῖον φέρειν·
ὅσοι δ’ ἑκουσίοισιν ἔγκεινται βλάβαις,
ὥσπερ σύ, τούτοις οὔτε συγγνώμην ἔχειν
(1320) δίκαιόν ἐστιν οὔτ’ ἐποικτίρειν τινά.
Σὺ δ’ ἠγρίωσαι, κοὔτε σύμβουλον δέχῃ,
ἐάν τε νουθετῇ τις εὐνοίᾳ λέγων,
στυγεῖς, πολέμιον δυσμενῆ θ’ ἡγούμενος.
Ὅμως δὲ λέξω· Ζῆνα δ’ ὅρκιον καλῶ·
(1325) καὶ ταῦτ’ ἐπίστω, καὶ γράφου φρενῶν ἔσω.
Σὺ γὰρ νοσεῖς τόδ’ ἄλγος ἐκ θείας τύχης,
Χρύσης πελασθεὶς φύλακος, ὃς τὸν ἀκαλυφῆ
σηκὸν φυλάσσει κρύφιος οἰκουρῶν ὄφις·
καὶ παῦλαν ἴσθι τῆσδε μή ποτ’ ἂν τυχεῖν
(1330) νόσου βαρείας, ἕως ἂν αὑτὸς ἥλιος
ταύτῃ μὲν αἴρῃ, τῇδε δ’ αὖ δύνῃ πάλιν,
πρὶν ἂν τὰ Τροίας πεδί’ ἑκὼν αὐτὸς μόλῃς,
καὶ τοῖν παρ’ ἡμῖν ἐντυχὼν Ἀσκληπίδαιν
νόσου μαλαχθῇς τῆσδε, καὶ τὰ πέργαμα
(1335) ξὺν τοῖσδε τόξοις ξύν τ’ ἐμοὶ πέρσας φανῇς.
Ὡς δ’ οἶδα ταῦτα τῇδ’ ἔχοντ’ ἐγὼ φράσω.
Ἀνὴρ γὰρ ἡμῖν ἔστιν ἐκ Τροίας ἁλούς,
Ἕλενος ἀριστόμαντις, ὃς λέγει σαφῶς
ὡς δεῖ γενέσθαι ταῦτα· καὶ πρὸς τοῖσδ’ ἔτι,
(1340) ὡς ἔστ’ ἀνάγκη τοῦ παρεστῶτος θέρους
Τροίαν ἁλῶναι πᾶσαν· ἢ δίδωσ’ ἑκὼν
κτείνειν ἑαυτόν, ἢν τάδε ψευσθῇ λέγων.
Ταῦτ’ οὖν ἐπεὶ κάτοισθα, συγχώρει θέλων.
Καλὴ γὰρ ἡ ’πίκτησις, Ἑλλήνων ἕνα
(1345) κριθέντ’ ἄριστον, τοῦτο μὲν παιωνίας
ἐς χεῖρας ἐλθεῖν, εἶτα τὴν πολύστονον
Τροίαν ἑλόντα κλέος ὑπέρτατον λαβεῖν.
ΦΙ. Ὦ στυγνὸς αἰών, τί με, ἔτι δῆτ’ ἔχεις ἄνω
βλέποντα, κοὐκ ἀφῆκας εἰς Ἅιδου μολεῖν;
(1350) Οἴμοι, τί δράσω; Πῶς ἀπιστήσω λόγοις
τοῖς τοῦδ’, ὃς εὔνους ὢν ἐμοὶ παρῄνεσεν;
Ἀλλ’ εἰκάθω δῆτ’; Εἶτα πῶς ὁ δύσμορος
εἰς φῶς τάδ’ ἔρξας εἶμι; Τῷ προσήγορος;
Πῶς, ὦ τὰ πάντ’ ἰδόντες ἀμφ’ ἐμοὶ κύκλοι,
(1355) ταῦτ’ ἐξανασχήσεσθε, τοῖσιν Ἀτρέως
ἐμὲ ξυνόντα παισίν, οἵ μ’ ἀπώλεσαν;
Πῶς τῷ πανώλει παιδὶ τῷ Λαερτίου;
Οὐ γάρ με τἆλγος τῶν παρελθόντων δάκνει,
ἀλλ’ οἷα χρὴ παθεῖν με πρὸς τούτων ἔτι
(1360) δοκῶ προλεύσσειν· οἷς γὰρ ἡ γνώμη κακῶν
μήτηρ γένηται, πάντα παιδεύει κακούς.
Καὶ σοῦ δ’ ἔγωγε θαυμάσας ἔχω τόδε.
Χρῆν γάρ σε μήτ’ αὐτόν ποτ’ ἐς Τροίαν μολεῖν,
ἡμᾶς τ’ ἀπείργειν· οἵ γέ σου καθύβρισαν,
(1365) πατρὸς γέρας συλῶντες [οἳ τὸν ἄθλιον
(1365) Αἴανθ’ ὅπλων σοῦ πατρὸς ὕστερον δίκῃ
(1365) Ὀδυσσέως ἔκριναν]. Εἶτα τοῖσδε σὺ
εἶ ξυμμαχήσων, κἄμ’ ἀναγκάζεις τάδε;
Μὴ δῆτα, τέκνον· ἀλλ’, ἅ μοι ξυνώμοσας,
πέμψον πρὸς οἴκους· καὐτὸς ἐν Σκύρῳ μένων
ἔα κακῶς αὐτοὺς ἀπόλλυσθαι κακούς.
(1370) Χοὔτω διπλῆν μὲν ἐξ ἐμοῦ κτήσῃ χάριν,
διπλῆν δὲ πατρὸς· κοὐ κακοὺς ἐπωφελῶν
δόξεις ὁμοῖος τοῖς κακοῖς πεφυκέναι.
ΝΕ. Λέγεις μὲν εἰκότ’, ἀλλ’ ὅμως σε βούλομαι
θεοῖς τε πιστεύσαντα τοῖς τ’ ἐμοῖς λόγοις
(1375) φίλου μετ’ ἀνδρὸς τοῦδε τῆσδ’ ἐκπλεῖν χθονός.
ΦΙ. Ἦ πρὸς τὰ Τροίας πεδία καὶ τὸν Ἀτρέως
ἔχθιστον υἱὸν τῷδε δυστήνῳ ποδί;
ΝΕ. Πρὸς τοὺς μὲν οὖν σε τήνδε τ’ ἔμπυον βάσιν
παύσοντας ἄλγους κἀποσώσοντας νόσου.
(1380) ΦΙ. Ὦ δεινὸν αἶνον αἰνέσας, τί φῄς ποτε;
ΝΕ. Ἃ σοί τε κἀμοὶ λῷσθ’ ὁρῶ τελούμενα.
ΦΙ. Καὶ ταῦτα λέξας οὐ καταισχύνῃ θεούς;
ΝΕ. Πῶς γάρ τις αἰσχύνοιτ’ ἂν ὠφελούμενος;
ΦΙ. Λέγεις δ’ Ἀτρείδαις ὄφελος, ἢ ’π’ ἐμοὶ τόδε;
(1385) ΝΕ. Σοί που φίλος γ’ ὤν· χὠ λόγος τοιόσδε μου.
ΦΙ. Πῶς, ὅς γε τοῖς ἐχθροῖσί μ’ ἐκδοῦναι θέλεις;
ΝΕ. Ὦ τᾶν, διδάσκου μὴ θρασύνεσθαι κακοῖς.
ΦΙ. Ὀλεῖς με, γιγνώσκω σε, τοῖσδε τοῖς λόγοις.
ΝΕ. Οὔκουν ἔγωγε· φημὶ δ’ οὔ σε μανθάνειν.
(1390) ΦΙ. Ἐγὼ οὐκ Ἀτρείδας ἐκβαλόντας οἶδά με;
ΝΕ. Ἀλλ’ ἐκβαλόντες εἰ πάλιν σώσουσ’ ὅρα.
ΦΙ. Οὐδέποθ’ ἑκόντα γ’ ὥστε τὴν Τροίαν ἰδεῖν.
ΝΕ. Τί δῆτ’ ἂν ἡμεῖς δρῷμεν, εἰ σέ γ’ ἐν λόγοις
πείσειν δυνησόμεσθα μηδὲν ὧν λέγω;
(1395) Ὡς ῥᾷστ’ ἐμοὶ μὲν τῶν λόγων λῆξαι, σὲ δὲ
ζῆν, ὥσπερ ἤδη ζῇς, ἄνευ σωτηρίας.
ΦΙ. Ἔα με πάσχειν ταῦθ’ ἅπερ παθεῖν με δεῖ·
ἃ δ’ ᾔνεσάς μοι δεξιᾶς ἐμῆς θιγών,
πέμπειν πρὸς οἴκους, ταῦτά μοι πρᾶξον, τέκνον,
(1400) καὶ μὴ βράδυνε μηδ’ ἐπιμνησθῇς ἔτι
Τροίας· ἅλις γάρ μοι τεθρήνηται γόοις.
ΝΕ. Εἰ δοκεῖ, στείχωμεν. ΦΙ. Ὦ γενναῖον εἰρηκὼς ἔπος.
ΝΕ. Ἀντέρειδε νῦν βάσιν σήν. ΦΙ. Εἰς ὅσον γ’ ἐγὼ σθένω.
ΝΕ. Αἰτίαν δὲ πῶς Ἀχαιῶν φεύξομαι; ΦΙ. Μὴ φροντίσῃς.
(1405) ΝΕ. Τί γάρ, ἐὰν πορθῶσι χώραν τὴν ἐμήν; ΦΙ. Ἐγὼ παρὼν
ΝΕ. Τίνα προσωφέλησιν ἔρξεις; ΦΙ. Βέλεσι τοῖς Ἡρακλέους
ΝΕ. Πῶς λέγεις; ΦΙ. Εἴρξω πελάζειν σῆς πάτρας. ΝΕ. Ἀλλ’ εἰ <δοκεῖ
σοὶ τό> δρᾶν τάδ’ ὥσπερ αὐδᾷς, στεῖχε προσκύσας χθόνα.
ΗΡ. Μήπω γε, πρὶν ἂν τῶν ἡμετέρων
(1410) ἀΐῃς μύθων, παῖ Ποίαντος·
φάσκειν δ’ αὐδὴν τὴν Ἡρακλέους
ἀκοῇ τε κλύειν λεύσσειν τ’ ὄψιν.
Τὴν σὴν δ’ ἥκω χάριν οὐρανίας
ἕδρας προλιπὼν,
(1415) τὰ Διός τε φράσων βουλεύματά σοι,
κατερητύσων θ’ ὁδὸν ἣν στέλλῃ·
σὺ δ’ ἐμῶν μύθων ἐπάκουσον.
Καὶ πρῶτα μέν σοι τὰς ἐμὰς λέξω τύχας,
ὅσους πονήσας καὶ διεξελθὼν πόνους
(1420) ἀθάνατον ἀρετὴν ἔσχον, ὡς πάρεσθ’ ὁρᾶν.
καὶ σοί, σάφ’ ἴσθι, τοῦτ’ ὀφείλεται παθεῖν,
ἐκ τῶν πόνων τῶνδ’ εὐκλεᾶ θέσθαι βίον.
Ἐλθὼν δὲ σὺν τῷδ’ ἀνδρὶ πρὸς τὸ Τρωϊκὸν
πόλισμα πρῶτον μὲν νόσου παύσῃ λυγρᾶς,
(1425) ἀρετῇ τε πρῶτος ἐκκριθεὶς στρατεύματος,
Πάριν μέν, ὃς τῶνδ’ αἴτιος κακῶν ἔφυ,
τόξοισι τοῖς ἐμοῖσι νοσφιεῖς βίου,
πέρσεις τε Τροίαν, σκῦλά τ’ εἰς μέλαθρα σὰ
πέμψεις, ἀριστεῖ’ ἐκλαβὼν στρατεύματος,
(1430) Ποίαντι πατρὶ πρὸς πάτρας Οἴτης πλάκα.
Ἃ δ’ ἂν λάβῃς σὺ σκῦλα τοῦδε τοῦ στρατοῦ,
τόξων ἐμῶν μνημεῖα πρὸς πυρὰν ἐμὴν
κόμιζε. Καὶ σοὶ ταῦτ’, Ἀχιλλέως τέκνον,
παρῄνεσ’· οὔτε γὰρ σὺ τοῦδ’ ἄτερ σθένεις
(1435) ἑλεῖν τὸ Τροίας πεδίον οὔθ’ οὗτος σέθεν.
ἀλλ’ ὡς λέοντε συννόμω φυλάσσετον
οὗτος σὲ καὶ σὺ τόνδ’. Ἐγὼ δ’ Ἀσκληπιὸν
παυστῆρα πέμψω σῆς νόσου πρὸς Ἴλιον.
Τὸ δεύτερον γὰρ τοῖς ἐμοῖς αὐτὴν χρεὼν
(1440) τόξοις ἁλῶναι. Τοῦτο δ’ ἐννοεῖθ’, ὅταν
πορθῆτε γαῖαν, εὐσεβεῖν τὰ πρὸς θεούς·
ὡς τἆλλα πάντα δεύτερ’ ἡγεῖται πατὴρ
Ζεύς. Οὐ γὰρ ηὑσέβεια συνθνῄσκει βροτοῖς·
κἂν ζῶσι κἂν θάνωσιν, οὐκ ἀπόλλυται.
(1445) ΦΙ. Ὦ φθέγμα ποθεινὸν ἐμοὶ πέμψας,
χρόνιός τε φανείς,
οὐκ ἀπιθήσω τοῖς σοῖς μύθοις.
ΝΕ. Κἀγὼ γνώμην ταύτῃ τίθεμαι.
ΗΡ. Μή νυν χρόνιοι μέλλετε πράσσειν.
(1450) Καιρὸς καὶ πλοῦς
ὅδ’ ἐπείγει γὰρ κατὰ πρύμναν.
ΦΙ. Φέρε νυν στείχων χώραν καλέσω.
Χαῖρ’, ὦ μέλαθρον ξύμφρουρον ἐμοί,
Νύμφαι τ’ ἔνυδροι λειμωνιάδες,
(1455) καὶ κτύπος ἄρσην πόντου προβολῆς,
οὗ πολλάκι δὴ τοὐμὸν ἐτέγχθη
κρᾶτ’ ἐνδόμυχον πληγῇσι νότου,
πολλὰ δὲ φωνῆς τῆς ἡμετέρας
Ἑρμαῖον ὄρος παρέπεμψεν ἐμοὶ
(1460) στόνον ἀντίτυπον χειμαζομένῳ.
Νῦν δ’, ὦ κρῆναι Λύκιόν τε ποτόν,
λείπομεν ὑμᾶς, λείπομεν ἤδη,
δόξης οὔ ποτε τῆσδ’ ἐπιβάντες.
Χαῖρ’, ὦ Λήμνου πέδον ἀμφίαλον,
(1465) καί μ’ εὐπλοίᾳ πέμψον ἀμέμπτως,
ἔνθ’ ἡ μεγάλη Μοῖρα κομίζει,
γνώμη τε φίλων, χὠ πανδαμάτωρ
δαίμων, ὃς ταῦτ’ ἐπέκρανεν.
ΧΟ. Χωρῶμεν δὴ πάντες ἀολλεῖς,
(1470) Νύμφαις ἁλίαισιν ἐπευξάμενοι
νόστου σωτῆρας ἱκέσθαι.

***

ΕΞΟΔΟΣ

[στ. 1218–1221:

ΧΟΡΟΣ
Εγώ κιόλα θε να 'μουνα στο δρόμο
για το καράβι μου, αν δε βλέπαμε
να 'ρχουνται κατά μάς εδώ ο Οδυσσέας
και του Αχιλλέα ο γυιος, που πλησιάζουν.]

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Δε θα μου πης, τι πάλι αυτό σημαίνει
που έτσι πίσω γυρνάς με τόση βιάση;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Οσ' αμάρτησα πριν να διορθώσω.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Περίεργα λες· και ποια ήταν η αμαρτία;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Πού για ν' ακούσω εσένα και τους άλλους ―

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Έκαμες τι, που να μη σου ταιριάζη;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Που εγέλασ' άνθρωπο μ' αισχρές απάτες
και με δόλο.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Τον ποιον; ω αλλίμονό μου!
μη μελετάς τίποτα νέο στο νου σου;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τίποτα νέο· στο γυιο του Ποίαντα θέλω ―

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Να κάμης τι; πώς μου έρχετ' ένας φόβος!

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Σε κείνον, που τα τόξ' αυτά τού πήρα,
πίσω πάλι ―

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Για το Θεό, ποιο λόγο
θα πής; δεν έχεις βέβαια στο νου σου
να του τα δώσης;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Ναι, γιατί τα πήρα
με τρόπο αισχρό και τα κρατώ όχι δίκια.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Στο Θεό σου, θες ν' αστειευτής μαζί μου;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Αν αστειεύεται κανείς σαν λέγη
την αλήθεια.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Τι λες, γυιε του Αχιλλέα;
ποιο λόγο από το στόμα σου έχεις βγάλη;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Θες δυο και τρεις φορές τα ίδια τα λόγια
να ξαναλέω;

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Καθόλου· μήτε μία
φορά δε θα 'θελα να τα 'χα ακούση.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μάθε τώρα λοιπόν, πως αυτός είναι
ο τελευταίος μου λόγος.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Ναι, μα υπάρχει,
υπάρχει κάποιος που θα σ' έμποδίση
να το κάμης.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τι λες; ποιος θα 'ν' εκείνος
που θα μπόδιζ' εμένα;

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Ολόκληρος
των Αργείων ο στρατός κι εγώ απ' τους πρώτους.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μ' όλη σου τη σοφία, καθόλου λόγια
δε μιλάς γνωστικά.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Σένα ίσα–ίσα
κι αυτά που λες κι αυτά που θες να κάμης
δεν είναι παρά τρέλλα.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Φτάνει να 'ναι
δίκια, κι αξίζουν πιο πολύ για μένα
απ' τις σοφίες σου όλες.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Και λες δίκιο,
να δώσης πίσω εκείνα που τα πήρες
με τις δικές μου συμβουλές;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Το σφάλμα
που έφταιξα πριν το αισχρό, θα προσπαθήσω
να διορθώσω.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Και ώστε δε φοβάσαι
το στρατό των Αργείων, μ' αυτά που κάνεις;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Με το δίκιο μαζί μου δεν τρομάζω
τη φοβέρα σου αυτή κι ούτε στη βία
τη δική σου ποτέ θενά υποκύψω.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Ώστε όχι με τους Τρώες, αλλά με σένα
θα πολεμήσωμε.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Ό,τι θέλει ας γίνη.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Βλέπεις το χέρι μου έτοιμο να σύρη
το σπαθί;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Το ίδιο θα με δής να κάνω
κι εγώ χωρίς ν' αργώ.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Καλά· σ' αφήνω·
μα θα τα πω όλα στο στρατό, σαν πάω,
που θα σε τιμωρήση αυτός.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Να που ήρθες
στο νου σου· κι αν αυτή τη γνώση δείξης
ως το τέλος, μπορ' ίσως να γλυτώσης
από χειρότερα κακά την κεφαλή σου.
Μα αι συ, γυιε του Ποίαντα, Φιλοχτήτη,
εσένα κράζω, έλα εβγ' απ' τη σπηλιά σου.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Τι 'ναι αυτή παλ' η αντάρα κι οι φωνές
που εδώ έξω ακούω; τι με φωνάζετ' έτσι;
τι θέλετ' από μένα εσείς; ω αλλί μου,
κακό που βλέπω·μήπως έρχεστε
καμιά μεγάλη ακόμα δυστυχία
να φέρετε, πάνω στις άλλες πόχω;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μη φοβάσαι μ' άκου τα λόγια πού ηρθα
να σου φέρω.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Και πώς να μη φοβούμαι;
μήπως και πριν απ' τα καλά τα λόγια
δε χάθηκα, που πήα να σε πιστέψω;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τάχα και δε μπορεί ποτέ κανένας
να μετανοιώση;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Έτσι έδειχνες και τότε
που μου 'κλεβες τα τόξα· όλο ειλικρίνεια
στα λόγια και στο βάθος προδοσία.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τώρα όχι πια· μα θα 'θελα νακούσω
τι έχεις αποφασίση; εδώ να μείνης
οριστικά ή να 'ρθής μαζί μας;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Πάψε,
μήτε μια λέξη παραπάνω· κι όσα
να πης, όλα θα πήγαιναν χαμένα.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Ώστε αποφάσισες;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Και πιο πολύ
απ' όσο λέγω, νοιώσε το.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μα εγώ
θα 'θελα να μπορούσαν να σε πείσουν
τα λόγια μου, μ' αφού δεν χρησιμεύουν
τίποτα, παύω.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Κι άδικα θα χάσης
τον κόπο σου μ' όσα κι αν πης, γιατί
ποτέ δε θα κερδίσης την καρδιά μου,
συ που με δόλους τη ζωή μου εμένα
μου έχεις στερήση, και τολμάς ακόμα
να δίνης συμβουλές, εσύ, το ανάξιο
παιδί ενός τέτοιου ασύγκριτου πατέρα.
Στ' ανάθεμα όλοι σας, οι Ατρείδες πρώτοι,
έπειτα του Λαέρτη ο γυιος και συ.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Πάψε να καταριέσαι και να, πάρε
απ' το δικό μου χέρι αυτά τα τόξα.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Πώς είπες; μήπως μας δολώνουν πάλι;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Όχι, μά τ' άγιο σέβας του Ύψιστου Δία.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ω τι λαχτάρα, λόγια αν λες αλήθεια!

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Να ευτύς κι η απόδειξη– άπλωσε το χέρι
και κράτα να 'χης τα όπλα που σου ανήκουν.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Μα εγώ το απαγορεύω ―μάρτυρες μου
οι θεοί― εξ ονόματος των Ατρειδών
κι όλου μας του στρατού.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Τίνος, παιδί μου,
είναι ή φωνή; δεν είναι του Λαέρτη
π' άκουσα ο γυιός;

ΟΔΥΣΣΕΑΣ
Εγώ όλος κι όλος, να με
κι εμπρός σου να με δης, εγώ που θα σε
στείλω στης Τροίας τους κάμπους με τη βία
κι αν του Αχιλλέα ο γυιος θέλη ή δε θέλη.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Μα δε θα το χαρής, αν ίσια πάη
αυτό το βέλος.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μη, για το Θεό,
στάσου, μη ρίχνης.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Άφις με, παιδί μου,
σε ξορκίζω, μη μου βαστάς το χέρι.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Όχι· δε θα σ' αφήσω.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Αχ, τον εχθρό μου
κι αντίμαχο γιατί να μ' εμποδίσης
με τα βέλη μου αυτά να τον σκοτώσω;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μα ούτε για μεν' αυτό κι ούτε για σένα
καλό δεν είναι.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Μα τουλάχιστο
μάθε και συ να ξέρης, τι δειλοί 'ναι
οι πρώτοι του στρατού και των Αργείων
οι ψευτοκήρυκες, όταν βρεθούνε
μπρος σε όπλο, και γενναίοι στα λόγια μόνο.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Καλά· τώρα λοιπόν τα τόξα σου έχεις
στην κατοχή σου κι άλλη δε σου μένει
θυμού αφορμή μαζί μου ή παραπόνου.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Σύμφωνος· και τ' απόδειξες, παιδί μου,
από ποια φύτρα εβλάστησες· δεν έχεις
το Σίσυφο πατέρα εσύ, μα ένα Αχιλλέα,
που κι όταν ήταν στη ζωή και τώρα
μες στους νεκρούς αθάνατη έχει δόξα.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Χαίρομαι που έτσι τον πατέρα μου
παινάς και μέ τον ίδιο· μ' άκουσέ μου
τι 'ναι εκείνο που εγώ ποθώ από σένα.
Οι άνθρωποι ανάγκη να υπομένουν ό,τι
τους τύχη απ' τους θεούς, μ' αυτοί που πέφτουν,
καθώς εσύ, σε συφορές που μόνοι
τις θέλησαν, αυτούς δεν είναι δίκιο
να συγχωρά κανείς ή να λυπάται.
Εσύ ένας άγριος είσαι, π' ούτε λόγο
δε δέχεσαι κι αν μ' όλη την καρδιά του
κανείς σε συμβουλεύη για καλό σου,
συ τον μισείς κι εχθρό σου τον νομίζεις
που σου θέλει κακό· μα μολαταύτα
θα μιλήσω κι όρκο το Δία σού παίρνω
για να νοιώσης αυτά που θα μ' ακούσης
και γράψε τα καλά μέσα στο νου σου.
Εσένα από θεού σε βρήκε αυτό σου
το πάθος, γιατί πήες να πλησιάσης
της Χρύσας το φυλάχτορα, το φίδι
το σπιτικό, που της φυλάει κρυμένο
το ξέσκεπο το κλείσμα του ιερού της
και ξέρε πως ποτέ γιατρειά δε θά 'βρης
απ' την κακιά σου αρρώστεια, όσο που ο ήλιος
βγαίνει απ' εδώ και κάτω εκεί βυθίζει,
πριν το θελήσης μόνος σου να 'ρθης
στης Τροίας τους κάμπους, όπου στο στρατό μας
θα βρης τους γυιους του Ασκληπιού και κείνοι
θα σου γιατρέψουν την πληγή και τότε
μ' αυτά τα τόξα και μαζί με μένα
θα δείξης πώς την παίρνουνε την Τροία.
Και πώς τα ξέρω αυτά, θα σου εξηγήσω·
ένας αιχμάλωτός μας απ' την Τροία,
ο Έλενος, μάντης άριστος, μας λέγει
ξάστερα, πως αυτά πρέπει να γίνουν
εξάπαντος κι ακόμα πως ανάγκη
να πέση αυτό το καλοκαίρι η Τροία
ή δίνει το κεφάλι του να κόψουν,
αν βγουν οι προφητείες του γελασμένες.
Και τωρ' αφού τα ξέρεις, θέλησέ το
να υποχωρήσης· πόσο ωραίο κέρδος,
αφού κριθής ο άριστος των Ελλήνων,
πρώτα χέρια να βρης να σε γιατρέψουν
κι έπειτα την αθάνατη να πάρης
τη δόξα, πως κυρίεψες την Τροία,
που έκαμε να χυθούνε τόσα δάκρυα.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ω ζωή μαύρη, πώς ακόμη απάνω
στον κόσμο με κρατείς και δε μ' αφήνεις
να πάω στον Άδη; αλλί μου, τι να κάμω;
και πώς στα λόγια αυτού να μην πιστέψω,
που έτσι καλοπροαίρετα για μένα
με συμβουλεύει; λοιπόν πρέπει
να υποχωρήσω· κι επειτ' αν το κάμω,
πώς θα μπορώ να βγαίνω ο άμοιρος
στης ημέρας το φως; με ποιο θε να 'χω
να πω ένα λόγο; πώς θα το βαστάτε,
ω μάτια, που είδατ' όλα μου τα πάθη,
να ζω με τα παιδιά μαζί του Ατρέα
που με κατάστρεψαν, και πώς με του
Λαέρτη τον καταραμένο γυιο;
Γιατί δεν είναι ο πόνος που με σκίζει
των περασμένων, μα θαρρώ, προβλέπω
κι όσα πρέπει απ' αυτούς να πάθω ακόμα·
γιατ' ο νους που γεννήση άπαξ το κρίμα,
μαθαίνει πια κακός και στ' άλλα να 'ναι.
Μα εγώ 'μαι ν' απορήσω και με σένα,
που έπρεπ' εσύ μήτε ποτέ κι ο ίδιος
στην Τροία να πας κι άλλους να μην αφήνης,
μια που και τέτοια προσβολή σού εκάμαν,
να σου κλέψουν του πατέρα σου τα όπλα·
κι έπειτα θες να πας να πολεμήσης
μαζί μ' αυτούς και βιάζεις και μένα;
Όχι, παιδί μου, μα πιστός στους όρκους
που μου 'δωσες πάρε με να με πας
στον τόπο μου· και συ μείνε στη Σκύρο
κι άφις τους άθλιους άθλια να χαθούνε·
κι έτσι διπλή θε νάχης κι από μένα
διπλή κι απ' τον πατέρα σου τη χάρη
και δε θενά φανής, αν θα συντρέξης
κακούς ανθρώπους, πως και συ είσαι τέτοιος.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Έχεις δίκιο σ' αυτά· μα έλα εμπιστέψου
στους θεούς και σε μένα που 'μαι φίλος,
κι εμπρός ας φεύγωμ' απ' εδώ, να πάμε ―

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Στης Τροίας τους κάμπους αι; στους μισητούς μου
τους Ατρείδες, μ' αυτό τ' άθλιο μου πόδι.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Σε κείνους, που απ' τους πόνους θα σε σώσουν
και τ' ομπυασμένο πόδι θα σου γιάνουν.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ω φρίκη λόγια· τί 'ν' αυτά που λες;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μα που για σένα και για μένα βλέπω
πως είναι τα καλύτερα, αν γενούν.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Και τους θεούς δε ντρέπεσαι, μ' αυτά
που κάθεσαι να λες;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Γιατί κανένας
να ντρέπεται, σαν ωφελεί τους φίλους;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Για ωφέλεια λες των Ατρειδών ή εμένα;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Εσένα βέβαια, γιατί σου είμαι φίλος
και σου μιλώ σαν τέτοιος.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Και πώς, όταν
θες στους εχθρούς μου να με παραδώσης;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μάθε, καλέ μου, να μην είσαι τόσο
περήφανος μέσα στις συφορές.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Εσύ, το βλέπω, θα με καταστρέψης
μ' αυτά τα λόγια.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Εγώ; καθόλου·μόνο
σου λέγω, πως εσύ δε θες να νοιώσης.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Δε με φτάνει να ξέρω πως οι Ατρείδες
στην εξορία με πέταξαν;

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μ' αν θέλουν
να σε σώσουνε πάλι, αυτό να βλέπης.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ποτέ μου δε θα το δεχτώ, αν είναι
να ιδώ την Τροία.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τι άλλο λοιπόν μου μένει
να κάμω, αφού και μ' όλα μου τα λόγια
ποτέ δε θα μπορέσω να σε πείσω
σ' αυτά που λέγω; το πιο απλούστερο είναι
να μην προστέσω λέξη και ν' αφήσω
να ζης και συ καθώς ως τώρα εζούσες,
χωρίς καμιάν ελπίδα σωτηρίας.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Άφις μ' εμένα να τραβώ όσα πάθη
μου μέλλουνται· μα την υπόσκεσή σου
που μόδωσες πιάνοντας το δεξί μου
το χέρι, να με ξαναφέρης πίσω
στην πατρίδα μου, κάμε το, παιδί μου,
χωρίς ν' αργής και πια μη μου θυμίζης
την Τροία κι αρκετά την έχω κλάψη.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Λοιπόν πάμε αν θες.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ω λόγος μεγαλόψυχης καρδιάς!

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Πάνω μου στηρίξου κι έρχου.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Μ' όση δύναμη μπορώ.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Μα εγώ πώς θενά ξέφυγω την οργή των Αχαιών;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Μην ανησυχής.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Κι αν έρθουν και τη χώρα μου χαλούν;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Εγώ παρών ―

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τι θα ωφελήσης;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Με τα τόξα του Ηρακλή..

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Τι λοιπόν;

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Τα σύνορά σου δε θ' αφήσω να διαβούν.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Ελ' ακλούθα μου, αφού πρώτα ανασπαστής αυτή τη γη.

ΗΡΑΚΛΗΣ
Όχι ακόμα, του Ποίαντα ω γυιέ,
πριν ακούσης τα λόγια μου αυτά
κι ειμ' εγώ ο Ηρακλής που μ' ακούς
και την όψη μου βλέπεις,
που για χάρη σου αφήνοντας
τ' ουρανού τα σκηνώματα, έρχομαι
του Διός να σου πω τις βουλές
και το δρόμο σου αυτό που ξεκίνησες
να εμποδίσω· λοιπόν άκουσέ με.
Θα σου θυμίσω πρώτα της ζωής μου
τις περιπέτειες όλες· πόσους μόχτους
υπόφερα και πέρασα, για να 'χω
τη δόξα την αθάνατη που βλέπεις.
Και συ χρωστάς της Μοίρας, ν' ακλουθήσης
τον ίδιο δρόμο κι απ' τα τωρινά σου
τα βάσανα να δοξαστής στον κόσμο.
Λοιπόν μαζί μ' αυτόν θα πας στους κάμπους
της Τροίας και πρωτ' απ' τη φριχτή σου αρρώστεια
θ' απαλλαχτής κι αφού κριθής ο πρώτος
του στρατού στην αντρεία, θα σκοτώσης
μ' αυτά τα τόξα μου τον Πάρη, πού ηταν,
σ' όλες αυτές τις συφορές, η αιτία.
Τότε θα κυρίευσης και την Τροία
και θα στείλης τα λάφυρα, που πάρης
για την αντρεία σου απ' το στρατό, στην Οίτη,
στου Ποίαντα του πατέρα σου τα σπίτια·
κι όσα ο στρατός ξεχωριστά σου δώση
για θύμηση των τόξων μου, στον τόπο
της πυράς μου θα πας ν' αφιερώσης.
Και σένα, του Αχιλλέα γυιε, σου λέγω
να ξέρης, ούτε συ μπορείς να πάρης
χωρίς αυτόν της Τροίας τη χώρα, μήτε
κι αυτός χωρίς εσένα, μα σα δύο
λιοντάρια, που βόσκουν μαζί, ας φυλάη
ο ένας τον άλλο. Κι εγώ πάλι αμέσως
θα στείλω τον Ασκληπιό εκεί κάτω,
που μια για πάντα αυτός θα σ' απαλλάξη
απ' την κακιά σου αρρώστεια· γιατί πρέπει
για δεύτερη φορά με τα δικά μου
τα τόξα να παρθούν του Ιλίου τα κάστρα.
Μα αυτό στο νου σας να 'χετε, όταν
κουρσεύετε τη χώρα, να φυλάτε
την πάσα ευσέβεια στους θεούς· γιατ' όλα
τ' άλλα δεύτερα τα 'χει ο Δίας πατέρας·
η ευσέβεια τους ανθρώπους συνοδεύει
ως τη στερνή πνοή τους και ποτέ
δε χάνεται, είτε ζουν ή αφού πεθάνουν.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Ω εσύ, που με τόση λαχτάρα μου
η φωνή σου στ' αυτιά μου αντιλάλησε,
θα υπακούσω σ' αυτά που προστάζεις.

ΝΕΟΠΤΟΛΕΜΟΣ
Και 'γω με την ίδια τη γνώμη μαζί.

ΗΡΑΚΛΗΣ
Μην αργείτε λοιπόν περισσότερο,
γιατί βιάζει ο καιρός,
που φυσά 'πο την πρυμν' ο αγέρας.

ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ
Λοιπόν τώρα που φεύγω, ας τα πω
τα στερνά μου στη χώρα έχε γεια.
Χαιρ' εσύ, που πιστά με φρουρούσες, σπηλιά
και σεις των χλωρών λιβαδιών Νεροκόρες
και του πόντου ολοτράνταχτο βρόντημα,
κι ορθόστηθε κάβε, που τόσες φορές
και κει μέσα βαθιά το κεφάλι μου
στης νοτιάς τα δαρσίματα εμούσκευε,
και του Ερμή το βουνό, που συχνά πίσω μού 'στελλε
των δικών μου των θρήνων τ' αντίφωνα,
σαν παράδερνα μες στη φουρτούνα μου.
Τώρα, ω κρήνες και Λύκεια νερά,
σας αφήνομε, πια σας αφήνομε,
που τέτοια ποτέ δε μας πέρασ' ελπίδα.
Έχε γεια, κυματόζωστη ολόγυρα Λήμνο,
και προβόδα με πρίμα και δίχως κακό
εκεί όπου με στέλλουν η Μοίρα η μεγάλη
και των φίλων η γνώμη κι η Δύναμη
της θεότητας, π' όλα νικά
και έτσι τα ώρισε αυτά να γενούνε.

ΧΟΡΟΣ
Λοιπόν όλοι ας πηγαίνωμε τώρα μαζί,
αφού στις θεές ευχηθούμε της θάλασσας
να μας δίνουν καλό κατευόδιο.