Οι πιο έξυπνοι άνθρωποι ακούνε και εμπιστεύονται το ένστικτό τους, ακόμα και αν κάποιες φορές αυτό πάει κόντρα στη λογική τους. Η διαίσθηση, σύμφωνα με τον ψυχολόγο Gerd Gigerenzer, διευθυντή του Max Planck Institute for Human Development, συνίσταται λιγότερο στο να «ξέρεις» αυτόματα την σωστή απάντηση και περισσότερο στο να κατανοείς ενστικτωδώς ποια πληροφορία είναι ασήμαντη και μπορείς να την αγνοήσεις.
Ο Gigerenzer, συγγραφέας του βιβλίου Gut Feelings: The Intelligence of the Unconscious, δηλώνει πως ο ίδιος χρησιμοποιεί εξίσου την διαίσθηση και την λογική. «Στην επιστημονική μου έρευνα ακολουθώ συχνά το ένστικτό μου. Δεν μπορώ πάντα να εξηγήσω γιατί μια συγκεκριμένη οδός ή μέθοδος είναι η σωστή, αλλά το εμπιστεύομαι και προχωρώ. Ταυτόχρονα, έχω την ικανότητα να ελέγχω αυτή την διαίσθηση και να βρίσκω κάθε φορά τι σημαίνει και από πού προέρχεται. Στην δε προσωπική μου ζωή, βασίζομαι μόνο στο ένστικτο. Για παράδειγμα, όταν πρωτοσυνάντησα την σύζυγό μου δεν έκανα κανέναν υπολογισμό. Το ίδιο κι εκείνη».
Στην ερώτηση «Τι συμβαίνει με την διαίσθηση; Αν και ποτέ δεν θεωρήθηκε μορφή ευφυΐας, κάποιος με ισχυρή διαίσθηση είναι και περισσότερο ευφυής;». Η Διαίσθηση λέγει πως ναι, ειδικά όταν μιλάμε για ανθρώπους που είναι ανήσυχα πνεύματα, που επιδιώκουν συνεχώς να μαθαίνουν νέα πράγματα και που είναι έτοιμοι να αναθεωρήσουν τις βεβαιότητές τους. Με άλλα λόγια, αν κάθεσαι όλη μέρα σε μια καρέκλα και απλώς “εμπιστεύεσαι” την διαίσθησή σου, δεν χρησιμοποιείς και πολλή από την ευφυΐα σου. Όταν, όμως, ερευνάς σε βάθος ένα θέμα και μελετάς τις αμέτρητες δυνατότητες και επιλογές, χρησιμοποιείς την ευφυΐα σου για να διαχωρίσεις -με βάση τη διαίσθησή σου- τι είναι σημαντικό και τι όχι.
Για παράδειγμα, οι περισσότερες ιστοσελίδες είναι οργανωμένες κατά διαισθητικό τρόπο. Είναι, δηλαδή, οργανωμένες έτσι ώστε όλοι να τις καταλαβαίνουν και να βρίσκουν αυτό που τους αφορά. Αυτή η προσέγγιση είναι αποτέλεσμα εξέλιξης, έπειτα από πολλά χρόνια όπου η πληροφορία ήταν χαοτική. Η συλλογική νοημοσύνη έχει ξεχωρίσει ποια στοιχεία της είναι χρήσιμα και ποια όχι.
Ο σχεδιαστής Theo Humphries, λέκτορας στο Cardiff School of Art & Design, υποστηρίζει πως το διαισθητικό design είναι αυτό που «το καταλαβαίνεις χωρίς να χρειαστείς τις οδηγίες χρήσης. Αυτό σημαίνει ότι ένα αντικείμενο γίνεται αμέσως κατανοητό στους περισσότερους ανθρώπους επειδή αυτοί έχουν μια κοινή αντίληψη για το πώς λειτουργεί ο κόσμος. Θα έλεγε κανείς, ότι εγώ πιστεύω στη δύναμη της πειθαρχημένης διαίσθησης. Κάνε την έρευνά σου, χρησιμοποίησε το μυαλό σου, δώσε μου λογικά επιχειρήματα και εγώ τότε θα εμπιστευθώ και θα σεβαστώ την διαίσθησή σου. Αν, όμως, είσαι αραχτός στην αιώρα σου και μου ζητάς απλώς να σε εμπιστευθώ, θα φύγω άρον-άρον χωρίς καν να σε αποχαιρετήσω. Από την προσωπική μου εμπειρία έχω καταλάβει ένα πράγμα: όσο περισσότερη έρευνα κάνω, τόσο καλύτερα λειτουργεί η διαίσθησή μου».
Το διαισθητικό μυαλό είναι ένα ιερό δώρο και το αναλυτικό, ορθολογικό μυαλό είναι ένας πιστός υπηρέτης. Δημιουργήσαμε μια κοινωνία που τιμά τον υπηρέτη, αλλά έχει ξεχάσει το δώρο. Μερικές φορές, μια εντολή στην δουλειά μας, μια συζήτηση που οδηγεί σε συλλογικές αποφάσεις ή η επιθυμία μας να φτάσουμε σε ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, μπορεί να κάνει το ορθολογικό μας μυαλό να πάρει την λάθος κατεύθυνση. Σε τέτοιες στιγμές, η διαίσθηση έχει τη δύναμη να μας σώσει. Το «κακό προαίσθημα» που έχουμε είναι ο τρόπος που επιστρατεύει η διαίσθησή μας για να μας πει πως όσο και να προσπαθήσουμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι κάνουμε το σωστό, στην πραγματικότητα πάμε να κάνουμε το λάθος. Οι έξυπνοι άνθρωποι αφουγκράζονται αυτά τα συναισθήματα.
Και οι εξυπνότεροι απ’ όλους -εκείνοι που κάνουν τα μεγαλύτερα διανοητικά άλματα- μπορούν να τιθασεύσουν την δύναμη της διαίσθησης και να την χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου