Φάλανθος ο ιδρυτής του Τάραντα

Νομίσμα από τον Τάραντα,
την μοναδική αποικία των Λακεδαιμόνιων
στην κάτω Ιταλία,
στα οποία απεικονίζεται ο ιδρυτής της,
ο Φάλανθος, πάνω σε ένα δελφίνι. 510- 500 π.χ

O Φάλανθος ήταν ιδρυτής του Τάραντα, της μοναδικής αποικίας της Σπάρτης στην Μεγάλη Ελλάδα. Ήταν γιος του Αράκου, ενός περίοικου. Ο Φάλανθος ήταν ένας από τους Παρθενίες, δηλαδή ένας από τους νόθους Σπαρτιάτες νέους με πατέρες περίοικους που είχαν γεννηθεί στη διάρκεια του Α’ Μεσσηνιακού πολέμου (743-724 π.Χ.) στην αρχαία Σπάρτη.

Εκείνη την εποχή, για να μην ελαττωθεί ο δωρικός πληθυσμός, οι Βασιλείς έδωσαν την άδεια στις Σπαρτιάτισσες να συνάψουν γάμους με περίοικους και είλωτες που είχαν πολεμήσει μαζί τους. Οι γάμοι αυτοί δεν θεωρούνταν νόμιμοι, γι’ αυτό και τις γυναίκες που αποκτούσαν παιδιά από τους περιοίκους τις θεωρούσαν παρθένες και τα παιδιά τους, που λογαριάζονταν ως νόθα, ονομάστηκαν γι’ αυτό τον λόγο Παρθενίες (επίσης τα παιδιά που γεννήθηκαν από τους γάμους με είλωτες ονομάστηκαν Επεύνακτοι).

Μετά το τέλος του εικοσάχρονου πολέμου οι Βασιλείς αρνήθηκαν να δώσουν πολιτικά δικαιώματα και κλήρο γης στους Παρθενίες όπως είχαν υποσχεθεί με αποτέλεσμα οι δεύτεροι να συνωμοτήσουν κατά του πολιτεύματος. Ωστόσο, τα σχέδια των Παρθενίων έγιναν αντιληπτά και ακολούθησαν ταραχές. Τελικά η επανάστασή τους καταστάλθηκε και αποφασίστηκε ότι πρέπει να απομακρυνθούν οριστικά μέσω μετανάστευσης. Αρχηγός της αποστολής των Παρθενίων ορίστηκε ο Φάλανθος, ο οποίος ζήτησε χρησμό από το Μαντείο των Δελφών για τον τόπο εγκατάστασής τους.

Πράγματι, όπως υπέδειξε το Μαντείο οι Παρθενίες ταξίδεψαν στη νότια Ιταλία όπου και κατέλαβαν τον Τάραντα (που μέχρι τότε προϋπήρχε με το όνομα "Άνξα"). Έτσι ο Φάλανθος έμεινε γνωστός ως ο ιδρυτής του Τάραντα, που ιδρύθηκε το 706 π.Χ.. Ο Φάλανθος ήταν παντρεμένος με την Αίθρα.