Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας: ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Λέγει δὲ καὶ Ἐμπεδοκλῆς τὴν ἀρίστην εἶναι μετοίκησιν τὴν τοῦ ἀνθρώπου, εἰ μὲν ἐς ζῷον ἡ λῆξις αὐτὸν μεταγάγοι, λέοντα γίνεσθαι· εἰ δὲ ἐς φυτόν, δάφνην.

 

Ο Εμπεδοκλής λέει ότι η καλύτερη μετενσάρκωση του ανθρώπου, αν μετά τον θάνατο γίνει ζώο, είναι να γίνει λιοντάρι· αν όμως γίνει φυτό, να γίνει δάφνη. (Κλαύδιος Αιλιανός Περί ζώων ιδιότητος 12.7)

 

Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται πρωτίστως θνητοί που μεταμορφώνονται, καταστερίζονται, αντικαθίστανται ή απαθανατίζονται από τους θεούς. Σε ξεχωριστή ενότητα εξετάζονται οι μεταμορφώσεις των θεών και μόνο κατ' εξαίρεση περιλαμβάνονται θεότητες που όμως αγγίζουν τα όρια της θνητότητας. Αντίθετα, περιλαμβάνονται οι Νύμφες, που είναι κατώτερες θεότητες, όχι μόνο γιατί ενίοτε πεθαίνουν μαζί με αυτό που προστατεύουν, π.χ. το δέντρο τους, αλλά γιατί και αυτές μεταμορφώνονται με θεϊκή διαμεσολάβηση και όχι αφ' εαυτές όπως οι θεοί· επιπλέον, ο όρος εννοεί και τις άγαμες κοπέλες. Και συχνά τα όρια ανάμεσα στη Νύμφη θεότητα και τη Νύμφη κορασίδα είναι συγκεχυμένα.

 

Η έννοια της μεταμόρφωσης περιλαμβάνει κάθε αλλαγή, μέχρι την έσχατη που είναι ο θάνατος. Και ενώ οι θεοί μεταμορφώνονται από μόνοι τους, η όποια αλλαγή των θνητών -όχι αυτές που γίνονται βιολογικά, φυσικά- γίνονται με τη διαμεσολάβηση και την απόφαση των θεών· αυτό, ανάμεσα στα άλλα, είναι δηλωτικό της θνητότητάς τους και των ορίων που ορίζουν οι φυσικοί νόμοι.

 

Με τη μεταμόρφωση καταργείται η ιστορικότητα του ανθρώπινου σώματος και τα όρια που αυτή επιβάλλει, καθώς ο άνθρωπος ενδύεται ένα άλλο σώμα μπαίνοντας σε μιαν άλλη ιστορικότητα, ή αποκτά την αιωνιότητα του υλικού ή του είδους στο οποίο μεταμορφώθηκε (π.χ. πέτρα, αστέρι). Η ταυτότητα που καθιστά τον άνθρωπο άνθρωπο και τον διαφοροποιεί από το ζώο και τον θεό θολώνει.

 

Η μεταμόρφωση του θνητού ή της Νύμφης είναι δηλωτική βοήθειας, εύνοιας ή τιμωρίας από τους θεούς. Οι θνητοί παραβιάζουν κανόνες (π.χ. την ιερότητα ενός τόπου) και τιμωρούνται· ή δείχνουν ξεχωριστή ευσέβεια ή ξεχωρίζουν για κάτι (ένα κατόρθωμα, ένα εύρημα). Παράλληλα, αυτό στο οποίο μεταμορφώθηκαν οι ίδιοι ή τα ευρήματά τους (π.χ. το πλοίο Αργώ) λειτουργούν σαν μια διαρκή υπόμνηση στους ανθρώπους να ακολουθήσουν ή να μην ακολουθήσουν το παράδειγμα αυτών που μεταμορφώθηκαν, να τιμούν ευρετές και ευρήματα.

 

Μυθογράφοι και παραδοξογράφοι της ύστερης αρχαιότητας είδαν και στους μύθους των μεταμορφώσεων πυρήνες ιστορικότητας που ενδύθηκαν το μυθώδες. Η Σκύλλα, η όμορφη κοπέλα που μεταμορφώθηκε στο τέρας που κατέτρωγε τους ναυτικούς, ήταν «στην πραγματικότητα» μια νησιώτισσα εταίρα που ήξερε πώς να «τρώει» χρήματα από τους ναυτικούς· η Αμάλθεια ήταν μια πλούσια ξενοδόχος, το κομπόδεμα της οποίας κατέτρωγαν Ηρακλής και Ιόλαος· ο Ακταίωνας δεν κατασπαράχθηκε από τα σκυλιά του αλλά από δανειστές· κοπέλες που μεταμορφώθηκαν σε ζώα (π.χ. Ιώ), για να αποφύγουν τον έρωτα θεών, ήταν γυναίκες που έρεπαν στις ηδονές χωρίς νόμο και κανόνα, υποκύπτοντας σε φυσικές ορμές όπως τα ζώα. Μύθοι μεταμορφώσεων σε πουλιά θεωρήθηκε ότι πηγάζουν από το γεγονός πως στους ανθρώπους οι φωνές τους μοιάζουν με θρήνο (Παυσ. 1.41.9), κάτι που αμφισβήτησε ο Πλάτωνας -αὐτὴ ἥ τε ἀηδὼν καὶ χελιδὼν καὶ ὁ ἔποψ, ἃ δή φασι διὰ λύπην θρηνοῦντα ᾄδειν. ἀλλ᾽ οὔτε ταῦτά μοι φαίνεται λυπούμενα ᾄδειν οὔτε οἱ κύκνοι (Φαίδ. 85a-b).

 

Ωστόσο, ακόμη κι αν δεχθούμε τέτοιες ερμηνείες παραμένει ο μυθώδης χαρακτήρας με τον οποίο ενδύθηκαν οι ιστορίες και ο οποίος είναι φορέας ιδεολογίας. Παράδειγμα: Στην κλασική αρχαιότητα η με ερωτικό υπόβαθρο μεταμόρφωση μιας κοπέλας είναι αποτέλεσμα της παρέμβασης των θεών, για να γλιτώσει από ερωτικά καλέσματα άλλων θεών -ο Δίας μεταμορφώνει τη Δάφνη στο ομώνυμο φυτό για να τη γλιτώσει από τις ερωτικές ορέξεις του Απόλλωνα. Και ο σωτήρας και ο επίβουλος είναι θεοί, η διαδικασία έχει χαρακτήρα ιερό και η μεταμόρφωση έχει τον χαρακτήρα αναγκαιότητας από τον οποίο η κοπέλα δεν μπορεί να ξεφύγει· όπως δεν μπορεί να ξεφύγει από τον θεσμό του γάμου και τη μεταμόρφωσή της από άγαμη κοπέλα σε ύπανδρο και έγκυο. Και επειδή για την κόρη δεν ισχύουν οι αυστηροί περιορισμοί της ώριμης γυναίκας, η δίωξη και η μεταμόρφωση γίνεται στην ύπαιθρο, όπου το κορίτσι κυκλοφορεί ελεύθερο σαν νεαρό πουλάρι.

 

Φυσικά, αυτή είναι μία από τις πολλές αναγνώσεις των πολύσημων μύθων, με την οποία θέλουμε να δείξουμε τον ιδεολογικό χαρακτήρα και ρόλο και των μύθων των μεταμορφώσεων. Στον ρωμαϊκό κόσμο αυτού του είδους οι μύθοι πολλαπλασιάζονται και γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλείς· οι μεταμορφώσεις έχουν περισσότερο τιμωρητικό χαρακτήρα, πολύ ταιριαστά στο νομοθετικό έργο των Ρωμαίων.

 

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

 

Δέντρα - Λουλούδια - Φυτά: ΑΓΔΙΣΤΗ αμυγδαλιά ή ροδιά, ΑΔΩΝΗΣ ανεμώνες, ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ ΔΡΥΟΠΗΣ έλατο, Αμβροσία κλήμα, ΑΜΠΕΛΟΣ αμπέλι, ΑΤΤΗΣ μενεξές, ΒΑΥΚΙΔΑ δέντρο, ΔΑΦΝΗ δάφνη, ΔΡΥΟΠΗ λεύκα, ΗΛΙΑΔΕΣ ιτιές, ΚΑΛΑΜΟΣ καλάμι, ΚΑΡΥΑ καρυδιά, ΚΑΡΠΟΣ καρπός των αγρών, ΚΛΥΤΙΑ ή ΚΛΥΤΙΗ ηλιοτρόπιο, ΚΡΟΚΟΣ κρόκος, ΚΥΠΑΡΙΣΣΟΣ κυπαρίσσι, ΛΕΥΚΗ λεύκα, ΛΕΥΚΟΘΟΗ λιβάνι, ΛΩΤΙΔΑ λωτός, ΜΕΣΣΑΠΙΟΙ δέντρα, ΜΗΚΩΝ παπαρούνα, ΜΗΛΟΣ μηλιά, ΜΙΝΘΑ ή ΜΙΝΘΗ ή ΜΕΝΘΗ μέντα, ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ νάρκισσος, ΠΙΤΥΣ πεύκο, ΠΛΑΤΑΝΟΣ πλάτανος, ΣΙΔΗ ροδιά, ΣΜΥΡΝΑ ή ΜΥΡΡΑ μύρρα, ΣΥΡΙΓΓΑ καλαμιά, ΥΑΚΙΝΘΟΣ υάκινθος, ΦΙΛΗΜΟΝΑΣ δέντρο (;), ΦΥΛΛΙΣ αμυγδαλιά

 

Ερπετά-Αμφίβια: Αγελαδάρηδες βατράχια, Αρμονία φίδι, Ασκάλαβος σαύρα, ΕΡΙΧΘΟΝΙΟΣ φίδι, ΚΑΔΜΟΣ φίδι, ΝΥΜΦΕΣ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ βατράχια, ΧΕΛΩΝΗ χελώνα

 

Κήτη, ψάρια: ΠΕΙΡΑΤΕΣ ΔΙΟΝΥΣΟΥ δελφίνια, ΠΟΜΠΙΛΟΣ πομπίλος ΨΑΜΑΘΗ φώκια,

 

Αρθρόποδα: Αράχνη

 

Έντομα: ΚΕΡΑΜΒΟΣ ή ΤΕΡΑΜΒΟΣ, ΤΙΘΩΝΟΣ τζιτζίκι

 

Ζώα: Ακταίων ελάφι, Αμαθούσιοι ταύροι, ΑΤΑΛΑΝΤΗ λιοντάρι, ΓΑΛΙΝΘΙΑΔΑ νυφίτσα, ΕΚΑΒΗ σκυλί, ΘΕΟΦΑΝΗ προβατίνα, ΙΩ αγελάδα, ΚΑΛΛΙΣΤΩ αρκούδα, ΚΕΡΚΩΠΕΣ πίθηκοι, ΛΥΓΚΟΣ λυγξ, ΛΥΚΑΩΝ λύκος, ΜΕΛΑΝΙΩΝ λιοντάρι, ΜΙΔΑΣ γάιδαρος, ΟΔΥΣΣΕΑΣ άλογο, ΠΡΟΙΤΙΔΕΣ αγελάδες ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ γουρούνια, ΦΑΛΑΓΓΑΣ (;), ΦΙΛΥΡΑ φοράδα, ΦΙΝΕΑΣ τυφλοπόντικας, ΩΚΥΡΡΟΗ φοράδα

 

Άγαλμα-Πέτρα: ΑΓΡΑΥΛΟΣ, Αλεπού του όρους Τευμησσός, Αλκμήνη, Αναξαρέτη, Αριάδνη, Αρσινόη, Ασπαλίδα, ΑΤΛΑΝΤΑΣ, ΒΑΤΤΟΣ, ΒΡΙΤΟΜΑΡΤΗ, ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ, ΙΟΔΑΜΑ, ΙΥΓΓΑ, ΚΕΡΚΩΠΕΣ, ΚΡΑΓΑΛΕΑΣ, ΛΗΘΑΙΑ, ΛΙΧΑΣ, ΛΥΚΟΣ, ΛΥΚΟΣ ΤΗΣ ΨΑΜΑΘΗΣ, ΛΥΚΩ, ΝΙΟΒΗ, ΟΡΦΗ, ΠΑΝΔΑΡΕΟΣ, ΠΟΛΥΔΕΚΤΗΣ, ΠΡΟΙΤΟΣ, ΠΡOΠΟΙΤΙΔΕΣ, ΣΕΙΡΗΝΕΣ, ΣΚΥΛΟΣ του Κέφαλου

 

Πουλιά: ΑΓΡΙΟΣ όρνεο, ΑΓΡΩΝ χαραδριός, Αηδόνα αηδόνι, Αιγυπιός γύπας, Αιγωλιός αετός, Αίσακος θαλασσοπούλι, ΑΚΑΝΘΙΔΑ Ή ΑΚΑΝΘΥΛΛΙΔΑ καρδερίνα, ΑΚΑΝΘΟΣ καρδερίνα, Αλκάμανδρος τρυποκάρυδος, Αλκυών αλκυόνα, ΑΝΘΟΣ άνθος, Αντιγόνη πελαργός, ΑΡΝΗ καλιακούδα, ΑΡΠΑΣΟΣ γεράκι, ΑΡΠΗ γεράκι, Αρτεμίχη σπίνος ή κορυδαλλός, Ασκάλαφος κουκουβάγια, ΑΣΤΕΡΙΑ ορτύκι, ΑΥΤΟΝΟΟΣ όρνεο, ΒΟΤΡΗΣ μελισσοφάγος, ΒΟΥΛΙΣ πώυγξ, ΒΥΣΣΑ βύσσα, ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΩΝ ΘΗΒΩΝ πουλιά, ΔΑΙΔΑΛΙΩΝ γεράκι, ΕΛΑΪΔΑ περιστέρι, ΕΡΙΝΟΝΑ παγώνι, ΕΡΩΔΙΟΣ ερωδιός, ΕΥΜΗΛΟΣ νυχτοκόρακας, ΗΜΑΘΙΔΕΣ ή ΠΙΕΡΙΔΕΣ διάφορα είδη, ΙΕΡΑΚΑΣ γεράκι, ΙΠΠΟΔΑΜΕΙΑ κορυδαλλός, ΙΤΥΣ, ΙΥΓΓΑ Ίυγγα, ΚΕΛΕΟΣ κοράκι, ΚΕΡΒΕΡΟΣ Κέρβερος, ΚΗΥΞ γλάρος, ΚΛΕΙΝΗΣ αετός, ΚΟΜBΗ περιστέρι, ΚΟΡΩΝΙΔΑ κουρούνα, ΚΤΗΣΥΛΛΑ περιστέρι, ΚΥΚΝΟΣ κύκνος, ΛΑΪΟΣ τσίχλα, ΛΗΛΑΝΤΗ κορυδαλλός ή δρυοκολάπτης, ΛΥΚΙΟΣ κοράκι, ΜΕΓΑΛΗΤΟΡΑΣ σπουργίτι, ΜΕΛΕΑΓΡΙΔΕΣ φραγκόκοτες, ΜΕΡΟΠΑΣ αετός, ΜΕΡΟΠΙΔΑ κουκουβάγια, ΜΙΝΥΑΔΕΣ νυχτοπούλια: μπούφος, κουκουβάγια, νυχτερίδα, ΜΟΥΝΙΧΟΣ γεράκι, ΝΕΟΦΡΩΝ γύπας, ΝΙΣΟΣ θαλασσαετός, ΝΥΚΤΙΜΕΝΗ κουκουβάγια, ΟΙΝΟΗ γερανός, ΟΙΝΩ περιστέρι, ΟΡΕΙΟΣ όρνεο, ΟΡΤΥΓΙΟΣ μελισσοφάγος, ΠΑΝΔΑΡΕΟΣ ψαραετός, ΠΕΛΙΑ περιστέρι, ΠΕΛΙΑΔΕΣ ή ΠΛΕΙΑΔΕΣ περιστέρια, ΠΕΡΔΙΚΑΣ ή ΤΑΛΩΣ πέρδικα, ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ περιστέρι, ΠΕΡΙΦΑΝΤΑΣ αετός, ΠΙΕΡΙΔΕΣ / ΗΜΑΘΙΔΕΣ κίσσες, ΠΟΛΥΤΕΧΝΟΣ πελεκάνος, ΠΟΛΥΦΟΝΤΗ νυχτοπούλι, ΠΡΟΚΝΗ αηδόνι, ΣΚΥΛΛΑ, ΣΠΕΡΜΩ περιστέρι, ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ ΤΟΥ ΔΙΟΜΗΔΗ, ΣΧΟΙΝΕΑΣ σχοινοπούλι, ΤΑΛΩΣ πέρδικα, ΤΗΡΕΑΣ τσαλαπετεινός, ΤΙΜΑΝΔΡΑ μελισσοφάγος, ΥΠΕΡΙΠΠΗ κολυμβίδα ή γλάρος, ΦΙΛΑΙΟΣ σπουργίτι, ΦΙΛΟΜΗΛΑ χελιδόνι, ΧΕΛΙΔΟΝΑ χελιδόνι

 

Αστερισμοί: Αετός αστερ. του Αετού, Αίγα αστέρι στον αστερ. του Ηνιόχου, Αμάλθεια αστέρι στον αστερ. του Ηνιόχου, ΑΜΠΕΛΟΣ αστέρι στον Αστερ. του Βοώτη, Ανδρομέδα αστερ. της Ανδρομέδας, Αργώ αστερ. της Αργώς, Αριάδνη αστερ. του Βορείου Στεφάνου, Αρκάδας Μικρή Άρκτος ή Αρκτούρος, Ασκληπιός αστερ. του Οφιούχου, ΑΣΤΡΑΙΑ Αστερισμός της Παρθένου, ΒΕΛΟΣ (ΟΪΣΤΟΣ) ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ αστερ. του Οϊστού, ΒΕΡΕΝΙΚΗ αστερ. Κόμη της Βερενίκης, ΓΑΛΑ, της Ήρας Γαλαξίας, ΓΑΝΥΜΗΔΗΣ αστερ. του Υδροχόου, ΔΕΛΦΙΝΙ ΑΡΙΟΝΑ αστερ. του Δελφίνος, ΔΕΛΦΙΝΙ, Ποσειδώνα και Αμφιτρίτης αστερ. του Δελφίνος, ΔΗΜΙΦΩΝΤΑΣ / ΜΑΣΤΟΥΣΙΟΣ αστερ. του Κρατήρα, ΔΙΚΗ αστερ. της Παρθένου, ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ αστερ. των Διδύμων, ΔΡΑΚΟΝΤΑΣ αστερ. του Δράκοντα, ΕΛΙΚΗ αστερ. της Μικρής Άρκτου, ΕΡΙΧΘΟΝΙΟΣ αστερ. του Ηνιόχου, ΕΣΠΕΡΟΣ πλανήτης Αφροδίτη, ΗΛΕΚΤΡΑ Πλειάδες, ΗΡΑΚΛΗΣ αστερ. Του εν γόνασιν, ΗΡΙΓΟΝΗ αστερ. της Παρθένου, ΗΡΙΔΑΝΟΣ αστερ. του Ποταμού, ΘΕΣΠΕΙΑ ή ΘΕΣΠΙΑ αστερ. της Παρθένου, ΙΩ αστερ. του Ταύρου, ΚΑΛΛΙΣΤΩ Μεγάλη Άρκτος, ΚΑΛΥΜΜΑ ΠΥΡΟΣ αστερ. του Θυτηρίου, ΚΑΝΩΠΟΣ ή ΚΑΝΩΒΟΣ αστερ. του Ποταμού, ΚΑΡΚΙΝΟΣ αστερ. του Καρκίνου, ΚΑΣΣΙΟΠΕΙΑ αστερ. της Κασσιόπειας, ΚΗΦΕΑΣ αστερ. του Κηφέα, ΚΟΡΑΚΙ αστερ. του Κρατήρα και του Κόρακα, ΚΟΡΩΝΙΔΕΣ: Μητιόχη, Μενίππη κομήτες, ΚΡΑΤΗΡΑΣ αστερ. του Κρατήρα και του Κόρακα, ΚΡΙΟΣ αστερ. του Κριού, ΚΡΟΤΟΣ αστερ. του Τοξότη, ΚΥΚΝΟΣ αστερ. του Κύκνου, ΚΥΝΟΣΟΥΡΑ αστερ. Μικρής Άρκτου, ΛΑΔΩΝΑΣ αστερ. του Δράκοντα, ΛΕΟΝΤΑΣ αστερ. του Λέοντα, ΛΥΡΑ αστερ. της Λύρας, ΜΑΙΡΑ αστερ. του Κυνός, ΜΕΡΟΠΑΣ αστερ. του Αετού, ΜΥΡΤΙΛΟΣ αστερ. του Ηνιόχου, ΝΕΙΛΟΣ αστερ. του Ποταμού, ΟΝΟΙ αστέρια Όνοι στον αστερ. του Καρκίνου, ΟΦΙΣ αστερ. του Κρατήρα και του Κόρακα, ΠΑΡΘΕΝΟΣ αστερ. της Παρθένου, ΠΕΛΙΑΔΕΣ ή ΠΛΕΙΑΔΕΣ Πλειάδες, ΠΕΡΣΕΑΣ αστερ. του Περσέα, ΠΗΓΑΣΟΣ αστερ. του Ίππου, ΠΛΕΙΟΝΗ, ή ΠΛΗΙΟΝΗ Πλειάδες, ΣΚΟΡΠΙΟΣ αστερ. του Σκορπιού, ΤΑΥΡΟΣ αστερ. του Ταύρου, ΥΑΔΕΣ υάδες, ΥΔΡΑ αστερ. της Ύδρας, ΦΙΛΟΜΗΛΟΣ, αστερ. του Βοώτη ΦΟΙΝΙΚΗ αστερ. της Μικρής Άρκτου, ΦΟΛΟΣ αστερ. του Κενταύρου ή του Τοξότη, ΧΕΙΡΩΝ αστερ. του Κενταύρου, ΩΡΙΩΝ αστερ. του Ωρίωνα.

 

Όρη: ΑΙΜΟΣ, ΛΙΛΑΙΟΣ, ΡΟΔΟΠΗ

 

Ποταμοί: ΑΚΗΣ, Αλφειός, ΠΥΡΑΜΟΣ, ΜΑΡΣΥΑΣ, ΟΛΓΑΝΟΣ, ΣΕΛΕΜΝΟΣ

 

Πηγή: Αλόπη, Αρέθουσα, ΑΥΡΑ ή ΑΥΡΗ, ΒΥΒΛΙΣ, ΘΙΣΒΗ, ΚΥΑΝΗ, ΛΑΜΙΑ, ΠΕΙΡΗΝΗ, ΡΟΔΩΠΙΣ

 

Γυναίκα: Αρκούδα, ΕΡΙΝΟΝΑ, ΑΓΑΛΜΑ ΠΥΓΜΑΛΙΩΝΑ

 

Διπλή φύση: ΕΡΜΑΦΡΟΔΙΤΟΣ, ΣΑΛΜΑΚΙΔΑ

 

Αλλαγή φύλου: ΙΦΙΣ, ΚΑΙΝΕΑΣ, ΛΕΥΚΙΠΠΗ / ΛΕΥΚΙΠΠΟΣ, ΣΙΠΡΟΙΤΗΣ, ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ

 

ηχώ: ΗΧΩ, ΥΛΑΣ ηχώ

 

Νησί: ΑΣΤΕΡΙΑ, ΔΡΕΠΑΝΙ ΚΡΟΝΟΥ, ΛΙΧΑΣ, ΠΕΡΙΜΗΛΗ

 

Αθάνατοι: ΒΟΛΙΝΑ, ΓΛΑΥΚΟΣ, ΙΝΩ, ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ, ΜΕΛΙΚΕΡΤΗΣ, ΣΕΜΕΛΗ

 

Τέρατα: ΓΟΡΓΩ, ΛΑΜΙΑ, ΣΕΙΡΗΝΕΣ, ΣΚΥΛΛΑ

 

Αντικείμενα: ΔΗΜΙΦΩΝΤΑΣ / ΜΑΣΤΟΥΣΙΟΣ κρατήρας, ΝΗΡΙΤΗΣ (κοχύλι)

 

Πολλαπλές μεταμορφώσεις σε ανθρώπινες μορφές: ΜΗΣΤΡΑ

 

Πολλαπλές μεταμορφώσεις σε ζωικές μορφές: ΠΕΡΙΚΛΥΜΕΝΟΣ

 

Άνθρωποι: ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ, ΜΥΡΜΗΚΑ

 

Κρασί: ΝΙΚΑΙΑ