Έχουμε δύο μυαλά, ένα που σκέφτεται και ένα που αισθάνεται και αυτοί οι δύο διαφορετικοί τρόποι γνώσης αλληλεπιδρούν στη δόμηση της διανοητικής μας ζωής. Ο ένας, ο λογικός νους, είναι ο τρόπος κατανόησης του οποίου έχουμε επίγνωση: ενσυνείδητος, στοχαστικός, ικανός να συλλογίζεται. Δίπλα σ’αυτόν υπάρχει κι ένα δεύτερο σύστημα γνώσης, παρορμητικό και μερικές φορές παράλογο: o συγκινησιακός νους.
Υπάρχει μια σταθερή αναλογία όσον αφορά τον έλεγχο του συναισθήματος και της λογικής στο μυαλό. Όσο πιο έντονο είναι το συναίσθημα, τόσο πιο πολύ κυριαρχεί ο συγκινησιακός νους και τόσο πιο αδρανής καθίσταται ο λογικός. Αυτά τα δύο μυαλά, το συγκινησιακό και το λογικό, λειτουργούν ως επί το πλείστον σε συνεργασία, ταιριάζοντας τους τόσο διαφορετικούς τρόπους γνώσης που κατέχουν, για να καθοδηγούν τα βήματά μας στον κόσμο.
Ο Ρόλος της αμυγδαλής στη συναισθηματική νοημοσύνη
Η αμυγδαλή λειτουργεί ως «αποθήκη» συναισθηματικής – συγκινησιακής μνήμης και κατά συνέπεια είναι εξαιρετικά σημαντική. Η ζωή χωρίς αμυγδαλή είναι μια ζωή απογυμνωμένη από προσωπικά νοήματα. Με την αμυγδαλή συνδέονται πολλά περισσότερα εκτός από το συναίσθημα. Κάθε πάθος εξαρτάται από αυτήν. Χωρίς αμυγδαλή δεν έχουμε δάκρυα, ούτε θλίψη να κατευνάσουμε. Συνεπώς, οι λειτουργίες της αμυγδαλής και η αλληλεπίδρασή της με το νεοφλοιό βρίσκονται στην καρδιά της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Ενσυναίσθηση και συναισθηματική νοημοσύνη
Η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να συντονιζόμαστε συναισθηματικά με τον συνομιλητή μας και να βλέπουμε με τη δική του ματιά, είναι βασικό στοιχείο της συναισθηματικής νοημοσύνης. Τα βασικότερα στοιχεία της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι η επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων, η αναγνώριση της έκφρασης των συναισθημάτων ως μια ευκαιρία για οικειότητα και επικοινωνία, η ακρόαση με ενσυναίσθηση και επικύρωση των συναισθημάτων των συνομιλητών, η λεκτικοποίηση των συναισθημάτων μας και η παροχή βοήθειας ώστε να εφευρίσκεται ένας κατάλληλος τρόπος για την επίλυση ενός προβλήματος ή της αντιμετώπισης μιας δυσάρεστης κατάστασης.
Ο ρόλος των φύλων στην κατανοήση των συναισθημάτων
Οι περισσότερες έρευνες (ηλικιακή ομάδα: 10-20) δείχνουν ότι υπάρχουν συστηματικές διάφορες μεταξύ των δύο φύλων στην κατανόηση των συναισθημάτων με τα κορίτσια να είναι καλύτερα από τα αγόρια. Οι επιδόσεις των κοριτσιών ήταν σημαντικά υψηλότερες από αυτές των αγοριών και στις αυτοαναπαραστάσεις για τις κοινωνικές διαστάσεις των συναισθημάτων και στις αυτοαναπαραστάσεις για τη θετική αντιμετώπιση των συναισθημάτων. Αντίθετα στον παράγοντα αυτοαναπαραστάσεις για τη συναισθηματική απάθεια, οι επιδόσεις των αγοριών ήταν σημαντικά υψηλότερες από αυτές των κοριτσιών. Παρόλα αυτά οι διαφορές των δύο φύλων τείνουν να εξαφανίζονται με την ηλικία.
IQ vs EQ
Οι έρευνες δείχνουν ότι μόνο το 4% της επιτυχίας οφείλεται στο IQ. Η προσωπική και επαγγελματική επιτυχία προϋποθέτουν και την αναπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη (EQ). Ο έλεγχος των συναισθημάτων μας, η αναγνώρισή τους, η ικανότητα στοχοθεσίας, η αναγνώριση των συναισθημάτων των άλλων και η ικανότητα διαχείρισής τους βοηθούν σε σημαντικό βαθμό την ολοκλήρωση των προσωπικών και επαγγελματικών στόχων.
Η συσχέτιση της συναισθηματικής νοημοσύνης με την ηλικία
Οι έρευνες που εξετάζουν τη συσχέτιση της ηλικίας με τη συναισθηματική νοημοσύνη καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μία μικρή αλλά σημαντική σχέση της συναισθηματικής νοημοσύνης με την ηλικία. Η τάση αυτή παρατηρήθηκε κυρίως στα άτομα ηλικίας 31-60 ετών. Η ελαφρώς υψηλότερη ΣΝ των ηλικιωμένων ατόμων δείχνει ότι πρόκειται για μία διαδικασία αναπτυσσόμενη με την πάροδο του χρόνου και ότι τα άτομα μπορούν να τη βελτιώσουν δια μέσου εμπειριών ζωής, δηλαδή είναι ικανή προς μάθηση.
Υπάρχει μια σταθερή αναλογία όσον αφορά τον έλεγχο του συναισθήματος και της λογικής στο μυαλό. Όσο πιο έντονο είναι το συναίσθημα, τόσο πιο πολύ κυριαρχεί ο συγκινησιακός νους και τόσο πιο αδρανής καθίσταται ο λογικός. Αυτά τα δύο μυαλά, το συγκινησιακό και το λογικό, λειτουργούν ως επί το πλείστον σε συνεργασία, ταιριάζοντας τους τόσο διαφορετικούς τρόπους γνώσης που κατέχουν, για να καθοδηγούν τα βήματά μας στον κόσμο.
Ο Ρόλος της αμυγδαλής στη συναισθηματική νοημοσύνη
Η αμυγδαλή λειτουργεί ως «αποθήκη» συναισθηματικής – συγκινησιακής μνήμης και κατά συνέπεια είναι εξαιρετικά σημαντική. Η ζωή χωρίς αμυγδαλή είναι μια ζωή απογυμνωμένη από προσωπικά νοήματα. Με την αμυγδαλή συνδέονται πολλά περισσότερα εκτός από το συναίσθημα. Κάθε πάθος εξαρτάται από αυτήν. Χωρίς αμυγδαλή δεν έχουμε δάκρυα, ούτε θλίψη να κατευνάσουμε. Συνεπώς, οι λειτουργίες της αμυγδαλής και η αλληλεπίδρασή της με το νεοφλοιό βρίσκονται στην καρδιά της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Ενσυναίσθηση και συναισθηματική νοημοσύνη
Η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να συντονιζόμαστε συναισθηματικά με τον συνομιλητή μας και να βλέπουμε με τη δική του ματιά, είναι βασικό στοιχείο της συναισθηματικής νοημοσύνης. Τα βασικότερα στοιχεία της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι η επίγνωση των συναισθημάτων των άλλων, η αναγνώριση της έκφρασης των συναισθημάτων ως μια ευκαιρία για οικειότητα και επικοινωνία, η ακρόαση με ενσυναίσθηση και επικύρωση των συναισθημάτων των συνομιλητών, η λεκτικοποίηση των συναισθημάτων μας και η παροχή βοήθειας ώστε να εφευρίσκεται ένας κατάλληλος τρόπος για την επίλυση ενός προβλήματος ή της αντιμετώπισης μιας δυσάρεστης κατάστασης.
Ο ρόλος των φύλων στην κατανοήση των συναισθημάτων
Οι περισσότερες έρευνες (ηλικιακή ομάδα: 10-20) δείχνουν ότι υπάρχουν συστηματικές διάφορες μεταξύ των δύο φύλων στην κατανόηση των συναισθημάτων με τα κορίτσια να είναι καλύτερα από τα αγόρια. Οι επιδόσεις των κοριτσιών ήταν σημαντικά υψηλότερες από αυτές των αγοριών και στις αυτοαναπαραστάσεις για τις κοινωνικές διαστάσεις των συναισθημάτων και στις αυτοαναπαραστάσεις για τη θετική αντιμετώπιση των συναισθημάτων. Αντίθετα στον παράγοντα αυτοαναπαραστάσεις για τη συναισθηματική απάθεια, οι επιδόσεις των αγοριών ήταν σημαντικά υψηλότερες από αυτές των κοριτσιών. Παρόλα αυτά οι διαφορές των δύο φύλων τείνουν να εξαφανίζονται με την ηλικία.
IQ vs EQ
Οι έρευνες δείχνουν ότι μόνο το 4% της επιτυχίας οφείλεται στο IQ. Η προσωπική και επαγγελματική επιτυχία προϋποθέτουν και την αναπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη (EQ). Ο έλεγχος των συναισθημάτων μας, η αναγνώρισή τους, η ικανότητα στοχοθεσίας, η αναγνώριση των συναισθημάτων των άλλων και η ικανότητα διαχείρισής τους βοηθούν σε σημαντικό βαθμό την ολοκλήρωση των προσωπικών και επαγγελματικών στόχων.
Η συσχέτιση της συναισθηματικής νοημοσύνης με την ηλικία
Οι έρευνες που εξετάζουν τη συσχέτιση της ηλικίας με τη συναισθηματική νοημοσύνη καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει μία μικρή αλλά σημαντική σχέση της συναισθηματικής νοημοσύνης με την ηλικία. Η τάση αυτή παρατηρήθηκε κυρίως στα άτομα ηλικίας 31-60 ετών. Η ελαφρώς υψηλότερη ΣΝ των ηλικιωμένων ατόμων δείχνει ότι πρόκειται για μία διαδικασία αναπτυσσόμενη με την πάροδο του χρόνου και ότι τα άτομα μπορούν να τη βελτιώσουν δια μέσου εμπειριών ζωής, δηλαδή είναι ικανή προς μάθηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου