Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των Αρχαίων Ελλήνων ήταν ο υγιής θαυμασμός τους για τα επιτεύγματα των άλλων. Αισθάνονταν δέος για τους Αιγυπτίους και πήγαιναν να διδαχθούν από αυτούς (κυρίως μαθηματικά).
Εκτιμούσαν τη φιλαλήθεια, τον χαρακτήρα και τις ικανότητες των Περσών (Ο Ηρόδοτος λέει γι’ αυτούς τα καλύτερα).
Σεβόντουσαν τους Βαβυλώνιους και εκπαιδεύονταν από αυτούς στην αστρονομία.Έβρισκαν πράγματα να θαυμάσουν ακόμη και στους νομάδες της στέπας όπως οι Σκύθες.
Ο λόγος που οι πρόγονοί μας ήταν τόσο ανοικτοί στους επαίνους τους για άλλους λαούς ήταν πως είχαν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Αν πιστεύεις πως είσαι σημαντικός, ικανός και αξιόλογος δεν έχεις κανένα λόγο να φοβηθείς την ανωτερότητα του άλλου σε κάποιο πεδίο. Αντίθετα, τρέχεις προς αυτόν για να πάρεις ό,τι σου λείπει και να γίνεις ακόμη καλύτερος.
Ποιον άλλο λαό όμως εκτιμάμε εμείς οι νεοέλληνες; Πες έναν καλό λόγο σε μια παρέα για την οργανωτικότητα των Γερμανών, την τεχνολογία των αμερικανών ή την παραγωγικότητα των Κινέζων και η πρώτη αντίδραση του άλλου είναι πάντα: Ναι αλλά αυτοί δεν είναι τόσο καλοί όσο εμείς γιατί …
Τα κόμπλεξ ανωτερότητας όμως είναι στην πραγματικότητα κρυμμένα συμπλέγματα κατωτερότητας. Δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε τα καλά των άλλων και να διδαχθούμε από αυτά γιατί φοβόμαστε πως έτσι θα αποκαλυφθεί η δική μας (πραγματική ή υποτιθέμενη) κατωτερότητα.
Όσο όμως συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως είμαστε κατώτεροι τόσο θα αρνούμαστε να διδαχθούμε από τους άλλους και τόσο πιο χαμηλά από αυτούς θα βρισκόμαστε. Η αυτοπεποίθηση δεν τονώνεται από τη μείωση του άλλου αλλά από την αναγνώριση της αξίας του.
Θα το καταλάβουμε ποτέ;
