Ήταν πρόθεση της Φύσης να μη χρειάζεται κάποιος σπουδαίος εξοπλισμός για μια καλή ζωή: κάθε άτομο μπορεί να κάνει τον εαυτό του ευτυχισμένο. Τα εξωτερικά αγαθά είναι δευτερεύουσας σημασίας και δεν το επηρεάζουν ιδιαίτερα προς καμία κατεύθυνση: η ευημερία δεν αυξάνει τη σοφία του και η αντιξοότητα δεν το καταθλίβει. Γιατί πάντα κάνει προσπάθεια να βασίζεται όσο περισσότερο μπορεί στον εαυτό του και να βρίσκει χαρά μέσα του.
Οι ιδέες αυτές ήταν σημαντικές από τότε. Ο Σενέκας διαβαζόταν ευρύτατα στον Μεσαίωνα, στην Αναγέννηση αλλά και στον Διαφωτισμό του 18ου αιώνα. Το Εγχειρίδιον του Επίκτητου προσαρμόστηκε και χρησιμοποιήθηκε ως οδηγός για μοναχούς στις αρχές του Μεσαίωνα. Τα Εις Εαυτόν του Μάρκου Αυρήλιου έγιναν μπεστ σέλερ στη βικτωριανή Αγγλία και έκτοτε παρέμειναν ένα από τα πιο δημοφιλή φιλοσοφικά βιβλία. Πολλές από τις βασικές ιδέες των Στωικών επηρέασαν σημαντικά την ανάπτυξη μορφών της γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας στα μέσα του 20ού αιώνα, όπως η Λογικοθυμική Συμπεριφορική Θεραπεία.
Από το 2019 κι έπειτα περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι έχουν συμμετάσχει σε ένα παγκόσμιο διαδικτυακό πείραμα, για να δουν αν ζώντας κάποιος ως Στωικός για μία εβδομάδα βελτιώνει το αίσθημα ευημερίας του. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως ναι. Όσοι ακολούθησαν το πείραμα για έναν μήνα είδαν ακόμα μεγαλύτερα οφέλη. Σε αντίθεση με όλα τα στερεότυπα, τα χαρακτηριστικά που αυξάνονται περισσότερο για όσους ακολουθούν τη στωική καθοδήγηση είναι το αίσθημα ενθουσιασμού και ενέργειας για τη ζωή.
Μπορούμε, ελπίζω, να ωφεληθούμε όλοι αν αναλογιστούμε τα ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκαν οι Στωικοί. Το πραγματικό όφελος, ωστόσο, προκύπτει όπως θα επέμεναν- μόνο αν ενσωματώσουμε τις ιδέες τους στην καθημερινότητά μας. Από εκεί ξεκινά πραγματικά σκληρή δουλειά.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου