Μπορεί να μας κάνει πιο εγωκεντρικούς. Η ενεργητική επιδίωξη της ευτυχίας μπορεί να επιτείνει τις ατομικιστικές τάσεις για αναζήτηση απολαύσεων εις βάρος των άλλων (διαλύουμε μια φιλία επειδή δεν είναι διασκεδαστική), της κοινωνίας (η γρήγορη οδήγηση μπορεί να μας κάνει ευτυχισμένους, αλλά θέτει σε κίνδυνο τη ζωή των ανθρώπων) ή του περιβάλλοντος (κρατάμε το κλιματιστικό ανοιχτό τη νύχτα). Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτός ο εγωκεντρισμός, εκτός του ότι δεν εξυπηρετεί τους άλλους, κάνει επίσης τους ανθρώπους που επιδιώκουν την ευτυχία πιο μοναχικούς. Εστιάζοντας στο να κάνουμε τον εαυτό μας ευτυχισμένο, ξεχνάμε τη βασική αρχή της ευτυχίας, που είναι να αναζητούμε την αληθινή ευτυχία έξω από τον εαυτό μας.
Εκείνοι που σημειώνουν τα υψηλότερα σκορ σε οποιαδήποτε κατάταξη ευτυχίας αναφέρουν καλή κοινωνική υποστήριξη (για παράδειγμα, υποστηρίζουν άλλους όταν έχουν ανάγκη και σε αντάλλαγμα τους προσφέρεται στήριξη), ζουν μια ζωή με νόημα που τους επιτρέπει να συνεισφέρουν στην κοινωνία (καταβάλλουν προσπάθειες για να αναπτύξουν δεξιότητες που εξυπηρετούν τους άλλους), βιώνουν αφθονία θετικών συναισθημάτων που συχνά δημιουργούνται στην παρέα άλλων (χαμογελάμε 30 φορές συχνότερα σε μια ομάδα από ό,τι στη μοναξιά). Αυτή είναι η ειρωνεία της μονοσήμαντης επιδίωξης της ευτυχίας. Το να εστιάζουμε στον εαυτό μας και να θέλουμε να είμαστε πιο ευτυχισμένοι μειώνει τις πιθανότητες να βιώσουμε την ευτυχία.
Μπορεί να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε δυστυχισμένοι. Η ιδέα ότι πρέπει να την αναζητούμε μπορεί να αναδείξει την απουσία της ευτυχίας στη ζωή μας. Όσο περισσότερο εκτιμούμε την ευτυχία, τόσο πιο πιθανό είναι να απογοητευτούμε από την τρέχουσα κατάστασή μας. Ακόμη χειρότερα, όσο πιο απελπισμένοι γινόμαστε για την εύρεση της ευτυχίας, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσουμε συμπτώματα κατάθλιψης.
Μπορεί να μας κάνει να κατηγορούμε τον εαυτό μας για τη δυστυχία μας. Ο υπαινιγμός ότι όλοι θα έπρεπε να είμαστε ευτυχισμένοι και ότι είναι εύκολο να το πετύχουμε μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ότι κάτι δεν πάει καλά με όσους δεν είναι ευτυχισμένοι, προκαλώντας περαιτέρω δυσφορία. Η εμμονή μας με την ευτυχία έχει δημιουργήσει μια βιομηχανία ανθρώπων και οργανισμών που υπόσχονται γρήγορους τρόπους για να μας κάνουν ευτυχισμένους. Αυτός είναι ένας μόνο από τους λόγους για τους οποίους η στενή εστίαση στην «ευτυχία» μπορεί να είναι επιζήμια.
Εκτός του ότι η ευτυχία δεν είναι καλή για τους «κυνηγούς» της, είναι συχνά ακατάλληλο να μιλάμε για ευτυχία όταν αλληλεπιδρούμε με ανθρώπους που υποφέρουν από ακραία φτώχεια, βιώνουν πολιτική αδικία, ζουν μέσα σε καταστροφικές συγκρούσεις ή αντιμετωπίζουν φυσικές καταστροφές. Για να το θέσουμε απλά, η ευτυχία δεν αποτελεί προτεραιότητα σε αυτές τις καταστάσεις. Η υποστήριξη πρωτοβουλιών για την αύξηση της ευτυχίας μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους στο να αισθάνονται αποξενωμένοι και παρεξηγημένοι. Σε τραυματικές περιόδους, η προτροπή στους ανθρώπους να «είναι ευτυχισμένοι» μπορεί να φανεί ως κωφός τόνος ή ως έλλειψη συμπόνιας.
Αντ’ αυτού, ενισχύουμε την ψυχική μας ευημερία
Αν εστιάζουμε πολύ στενά στην αναζήτηση της ευτυχίας, κινδυνεύουμε να ξεχάσουμε την ευημερία, η οποία είναι βαθύτερη από τον απλό ηδονισμό και περιλαμβάνει τις συνδέσεις με τους ανθρώπους, τον σκοπό της ζωής, την αίσθηση της ολοκλήρωσης και της αυτοεκτίμησης. Ακολουθούν πέντε τρόποι για να βελτιώσουμε την ευημερία μας:
– Βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να καλύψετε τις βασικές ανάγκες του εαυτού σας και εκείνων που φροντίζετε.
– Αφιερώστε τακτικά χρόνο για ευχάριστες δραστηριότητες, όπως μια βόλτα, ένα παιχνίδι ή να παρακολουθείτε ή να ακούτε κάτι που σας αρέσει.
– Επενδύστε στην οικοδόμηση και διατήρηση θετικών σχέσεων. Συναντηθείτε με φίλους, διατηρήστε επαφή με μέλη της οικογένειας, καλλιεργήστε τις εργασιακές σας σχέσεις.
– Μείνετε συνδεδεμένοι με ό,τι κάνει τη ζωή σας να έχει νόημα. Για παράδειγμα, υποστηρίζοντας ένα κίνημα ή εστιάζοντας περισσότερο στον προσωπικό ή επαγγελματικό σας ρόλο.
– Κάντε τα πράγματα καλύτερα για την κοινότητά σας, π.χ. υποστηρίζοντας καλύτερες υπηρεσίες, προσφέροντας εθελοντική εργασία στην κοινότητά σας ή αμφισβητώντας άδικες πρακτικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου