Ο γαλαξίας Μαύρο Μάτι

Ο γαλαξίας με το όνομα Messier 64 (M64) έχει μια θεαματική σκοτεινή ζώνη από σκόνη που απορροφά το φως μπροστά από το λαμπρό πυρήνα του, γι αυτό και ονομάστηκε ο γαλαξίας «Μαύρο Μάτι» (Black Eye).

 

Σε αυτή την εικόνα που τράβηξε το Hubble φαίνονται λεπτομέρειες της σκοτεινής ζώνης στο κεντρικό τμήμα του M64.

 

Ο γαλαξίας αυτός, που καταχωρήθηκε πρώτα το 18ο αιώνα από το γάλλο αστρονόμο Messier, M64 βρίσκεται στο βόρειο αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης, και βρίσκεται κατά προσέγγιση 17 εκατομμύρια έτη φωτός από τη γη.

 

Με μια πρώτη ματιά, ο M64 εμφανίζεται να είναι ένας αρκετά κανονικός σπειροειδής γαλαξίας σε σχήμα ανεμόμυλου. Όπως και στην πλειοψηφία των γαλαξιών, όλα τα αστέρια του M64 περιστρέφονται στην ίδια κατεύθυνση, δεξιόστροφα, όπως φαίνεται στην εικόνα του Hubble. Εντούτοις, λεπτομερείς μελέτες στη δεκαετία του ’90 οδήγησαν στην ανακάλυψη ότι το διαστρικό αέριο στις εξωτερικές περιοχές του M64 περιστρέφεται στην αντίθετη κατεύθυνση από ότι το αέριο και τα αστέρια στις εσωτερικές περιοχές.

 

Η εσωτερική περιοχή έχει μια ακτίνα περίπου 3.000 έτη φωτός, ενώ το εξωτερικό τμήμα επεκτείνεται άλλα 40.000 έτη φωτός. Αυτό το σχέδιο θεωρείται πως μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία πολλών νέων άστρων γύρω από το όριο που χωρίζει τις 2 περιοχές.

 

Ο ενεργός σχηματισμός των νέων άστρων εμφανίζεται στην περιοχή όπου τα αντιθέτως περιστρεφόμενα αέρια συγκρούονται, συμπιέζονται, και περιορίζονται. Ιδιαίτερα αξιοπρόσεχτο στην εικόνα είναι τα καυτά, μπλε νέα αστέρια που μόλις σχηματίστηκαν, μαζί με τα ροζ νέφη του λαμπρού αερίου υδρογόνου, που φθορίζουν όταν εκτίθεται στο υπεριώδες φως από τα νεο- σχηματισμένα αστέρια.

 

Οι αστρονόμοι θεωρούν ότι το αέριο που περιστρέφεται σε αντίθετη κατεύθυνση προέκυψε όταν ο M64 απορρόφησε έναν δορυφορικό γαλαξία με τον οποίο συγκρούστηκε, ίσως και περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο έτη πριν. Αυτός ο μικρός γαλαξίας τώρα έχει σχεδόν καταστραφεί εντελώς, αλλά τα σημάδια της σύγκρουσης μένουν με την αντίθετη κίνηση του αερίου στην εξωτερική άκρη του M64.

 

Η πιο πάνω εικόνα του M64 λήφθηκε με την Ευρέως Πεδίου Πλανητική Κάμερα 2 του Hubble (WFPC2). Η έγχρωμη εικόνα είναι σύνθεση πολλών εικόνων που λήφθηκαν μέσω τεσσάρων διαφορετικών χρωματικών. Αυτά τα φίλτρα απομονώνουν το μπλε και το εγγύς υπέρυθρο φως, μαζί με το κόκκινο φως που εκπέμπονται από τα άτομα του υδρογόνου και το πράσινο φως από το Strömgren y.