Η στιγμή της απόσυρσης

Απομακρύνομαι για να μείνω λίγο με τον εαυτό μου ή για να πάω πάλι από την αρχή.

Ας πάρουμε ένα κλασικό παράδειγμα: τον ζωγράφο με τον πίνακά του.

Ο ζωγράφος στέκεται λίγα λεπτά μπροστά στο τελάρο πριν ακόμη αρχίσει να ζωγραφίζει. Αισθάνεται την πρόκληση που τον δημιουργεί η λευκότητα του τελάρου. Αντιλαμβάνεται το κενό που έχει απέναντι του και νιώθει την ευθύνη ότι κάτι πρέπει να κάνει μ’ αυτό που υπάρχει εκεί μπροστά στα μάτια του. Ο καλλιτέχνης δέχεται, σαν να μη μπορεί να κάνει αλλιώς, έναν καταιγισμό συναισθημάτων. Αρχίζει να αισθάνεται διάφορα πράγματα μπροστά σ’ αυτό το λευκό τελάρο, μαζί με την επιθυμία να ζωγραφίσει. Και τότε, κάνει μια κίνηση. Αρπάζει ένα πινέλο, λίγη μπογιά και μια σπάτουλα, πλησιάζει το τελάρο και ζωγραφίζει κάτι. Αυτό αποτελεί τη μετουσίωση του συναισθήματος που ένιωθε.

Αφού βάλει μερικές πινελιές, ο ζωγράφος σταματάει. Κάνει δυο-τρία βήματα πίσω και κοιτάζει.

Αυτή είναι η στιγμή που ονομάσαμε «της απόσυρσης».

Όταν πηγαίνει λίγο πίσω και κοιτάζει, συνειδητοποιεί και αντιλαμβάνεται αυτό που βλέπει, και αποκτά συναίσθηση του τι έχει βάλει στον πίνακά του. Λίγα μόλις δευτερόλεπτα ή λεπτά μετά, έχει συνείδηση του έργου τον και αισθάνεται ξανά να τον πλημμυρίζουν συναισθήματα, έχει ξανά συναίσθηση αυτού που βλέπει, και νιώθει ξανά ότι κάτι πρέπει να κάνει. Η αίσθηση αυτή μετατρέπεται πάλι σε ενέργεια. Ο καλλιτέχνης πλησιάζει το πινέλο και την παλέτα. Ζωγραφίζει για κάποιο διάστημα, πριν κάνει πάλι λίγα βήματα πίσω για ένα νέο ξεκίνημα του κύκλου.

Η ζωή μας ολόκληρη σημαδεύεται από τέτοιες στιγμές. Ενώ είμαστε μόνοι μας και σε απόσταση από αυτό που συμβαίνει, ανακαλύπτουμε αισθήματα και νιώθουμε να διακινούνται μέσα μας συναισθήματα τα οποία, όπως είπαμε παραπάνω, μπορεί να γίνουν ενέργεια στην υπηρεσία αυτού που θα ακολουθήσει.

Όταν καταφέρνω να μετατρέπω τα συναισθήματά μου σε μιαν ανάλογη ενέργεια, τότε η πράξη αυτή με φέρνει σε επαφή με «το πράγμα». Το ζω, λειτουργώ μέσα σ’ αυτό και, σ’ έναν μικρό ή μεγάλο βαθμό, το αλλάζω.

Αν με την παρέμβασή μου εξαντληθεί ή αλλάξει η κατάσταση (ή όταν εμένα με κουράσει το βίωμα), αποσύρομαι ξανά — όχι όμως με την έννοια ότι φεύγω, αλλά ότι ακόμη μια φορά ξαναρχίζω.