Πάγος αρχαίος όσο και το ηλιακό μας σύστημα βρέθηκε στον κομήτη 67Ρ

Τα μυστικά των κομητών σιγά σιγά αποκαλύπτονται. Τώρα πλέον ξέρουμε ότι οι κομήτες σχηματίστηκαν την ίδια περίοδο με το υπόλοιπο ηλιακό μας σύστημα, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα από τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko.

Το σκάφος Rosetta, της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), ανέλυσε τον κομήτη 67P με μεγάλη ακρίβεια και ανακάλυψε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του πάγου στο αντικείμενο αυτό, σχηματίστηκε από το αρχικό πρωτοπλανητικό νέφος από το οποίο δημιουργήθηκαν αργότερα ό ήλιος και οι υπόλοιποι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη αυτή ήρθε για να απαντήσει μια και καλή το ερώτημα δεκαετιών για το πότε ακριβώς δημιουργήθηκαν οι κομήτες.

Η δομή των μορίων πάγου λέει πολλά για τον σχηματισμό των κομητών. Ο πάγος μπορεί να δημιουργηθεί με δύο τρόπους, είτε ως κρύσταλλος είτε σαν άμορφος πάγος. Η δεύτερη μορφή πάγου δημιουργείται όταν τα μόρια νερού παγώσουν πολύ γρήγορα, και κατ’ επέκτασιν δεν οργανώνονται σε μια όμορφη και με ακρίβεια δομή. Αν όμως η ψύξη είναι σταδιακή, ο πάγος δημιουργείται σε κρυστάλλους. Υπάρχει επίσης μια άλλη σημαντική διαφορά που έχει αστρονομικές συνέπειες: ο άμορφος πάγος παγιδεύει πολύ περισσότερα αέρια όταν ψυχραίνεται.

Το Rosina, ένα από τα όργανα που βρίσκονται στο σκάφος Rosetta, μέτρησε τα ποσοστά διάφορων αερίων(άζωτο,αργό και διοξείδιο του άνθρακα) στον κομήτη 67P, και εντόπισε ποσότητες εκατοντάδες φορές πιο μικρές από αυτό που θα περίμενε κάποιος από τον άμορφο πάγο, κάτι που υποδεικνύει μια ξεκάθαρη κρυσταλλική δομή.

Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ανακάλυψη γιατί μας επιτρέπει να προσδιορίσουμε την ηλικία των κομητών. Ο άμορφος πάγος δημιουργείται στο διαστρικό διάστημα όπου δεν υπάρχουν πηγές θερμότητας. Όταν τα άστρα αρχίζουν να δημιουργούνται, το πρωτοπλανητικό νέφος είναι αρκετά ζεστό για να εξαχνωθεί ο διαστρικός πάγος. Καθώς το νέφος ψύχεται και οι πλανήτες αρχίζουν να δημιουργούνται, το νερό παγώνει σε κρυστάλλους πάγου, παγιδεύοντας κατά τη διαδικασία αυτή κάποια αέρια.

Οι κομήτες λοιπόν που είναι φτιαγμένοι από κρυσταλλικό πάγο πρέπει να δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο όπως και το υπόλοιπο ηλιακό σύστημα. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Astrophysical Journal, υποδεικνύει ότι ο κομήτης 67P πρέπει να σχηματίστηκε μεταξύ -228 και -223 βαθμών Κελσίου για να παγιδέψει τις σωστές ποσότητες αερίων που παρατηρήθηκαν.

Τα ευρήματα αυτά μπορούν να έχουν και άλλες προεκτάσεις πέρα από τους κομήτες. Πολλά σενάρια δημιουργίας για τους γίγαντες πλανήτες αερίων και τα φεγγάρια τους, καθώς και αντικείμενα στην ζώνη Kuiper (όπως ο Πλούτωνας), χρειάζονται την συσσώρευση κρυσταλλικού πάγου για να είναι πιθανά.