Η ΘΗΛΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

«Είναι εξίσου δύσκολο και επικίνδυνο να προσπαθήσεις να ελευθερώσεις ένα λαό που θέλει να ζήσει στην σκλαβιά, όσο είναι και να προσπαθήσεις να υποδουλώσεις ένα λαό που θέλει να ζήσει ελεύθερος.» Niccolo Machiavelli

«Το 2% των ανθρώπων, σκέφτονται. Το 3% νομίζουν πως σκέφτονται και το 95% των ανθρώπων προτιμούν να πεθάνουν, παρά να μπουν στη διαδικασία της σκέψης» George Bernard Shaw

«Δημιουργείστε ανεξάρτητη σκέψη. Γίνετε ο σκακιστής και όχι το πιόνι» Ralph Charell
«Δεν έχετε πίστη. Απλά πιστεύετε ότι έχετε πίστη.» Samuel Coleridge

Ποια είναι η λειτουργία της θρησκείας; Παρουσιάζει το ανεξήγητο ως ανέφικτο, προκειμένου να κλέψει τα μυαλά των αστόχαστων. Η θρησκεία προσπαθεί να αναγκάσει το μυαλό μας να μετατρέψει μυστηριώδεις μύθους σε αναμφισβήτητα γεγονότα. Αντί να επιτρέψει στους μύθους να παραμείνουν μυστηριώδη βασίλεια όπου η φαντασία μας μπορεί να παίξει, η θρησκεία τα μετατρέπει σε τρομακτικά γεγονότα με σοβαρά προγράμματα που καταλήγουν να δημιουργούν περιττό άγχος στον πραγματικό κόσμο.

Η θρησκεία ατροφεί τη δημιουργικότητα. Συρρικνώνει το εργαλείο της φαντασίας μας. Όπως ο Deepak Chopra μάντεψε: «Η καλύτερη χρήση της φαντασίας είναι η δημιουργικότητα. Η χειρότερη χρήση της φαντασίας είναι το άγχος.» Αλλά δεν θα έπρεπε να είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας όταν πρόκειται για την θρησκεία. Όπως πολλοί από μας έχουν εθιστεί στο να εξαρτώνται από το κράτος, οι περισσότεροι από εμάς, έχουμε συνηθίσει να σκεφτόμαστε θρησκευτικά. Και έτσι είναι μάλλον καλύτερα να προσεγγίσουμε το θέμα με ένα σκεπτικό παρόμοιο με του Guy Harrison: «Μίσησε το δόγμα και αγάπησε τον πιστό». Μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται για να αντιληφθούμε τα πράγματα είναι, να πάρουμε μια βαθειά ανάσα και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ένα πολύ νέο και σαστισμένο είδος μέσα σε ένα κατά τ’ άλλα αρχαίο και τέλειο σύμπαν.

«Η πίστη, είναι μία πληγή που θεραπεύει η γνώση.» Ursula K. Le Guin

Όπου υπάρχει προσκόλληση στην θρησκεία, χάνεται η πνευματικότητα. Όπου το θρήσκο μυαλό κλείνει από την πίστη, το πνευματικό μυαλό ανοίγει από θαύμα. Πνευματικοί στοχαστές, είναι εκείνοι, που είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν το μυαλό τους χωρίς προκαταλήψεις και χωρίς τον φόβο να κατανοήσουν πράγματα που συγκρούονται με τον δικό τους τρόπο σκέψης. Είναι ελεύθεροι να είναι δημιουργικοί, να σκέφτονται τις παλιές προκαταλήψεις, αντίθετα με τον άκριτο θρησκευτικό νου που υπόκειται στην τυραννία της πίστης. Και όπως ο Salman Rushdie προειδοποίησε:

«Η στιγμή που θα πεις πως κάθε ιδεολογικό σύστημα είναι θεϊκό, είτε πρόκειται για ένα σύστημα θρησκευτικής πίστης, είτε για μία κοσμική ιδεολογία, η στιγμή που θα διακηρύξεις ένα σύνολο ιδεών προκειμένου να καταστούν απρόσβλητες από κριτική, σάτιρα, χλευασμό ή περιφρόνηση, η ελευθέρια της σκέψης καθίσταται αδύνατη.»

Εδώ είναι η ουσία: Με την πνευματικότητα, ο Θεός και ο μη-Θεός δεν είναι αντίρροπες δυνάμεις. Είναι απλά δύο τρόποι να αντικρίζεις την ίδια δύναμη, στην πορεία της προσωρινότητας, είναι τόσο κατασκευαστής όσο και καταστροφέας, τόσο ζωή όσο και εντροπία, τόσο υπαρξιστής όσο και μηδενιστής, τόσο θεϊστής όσο και άθεος και η πνευματικότητα τα συμπεριλαμβάνει όλα ως δυνητική Εμπειρία για τον έξυπνο και ανοιχτόμυαλο παρατηρητή.

Στην τελική είμαστε όλοι επιρρεπείς στα λάθη. Όλοι περνάμε από το στάδιο του γυμνού πιθήκου που λαθεύει αλλά φαντάζεται ότι είναι ένας θωρακισμένος αλάθητος θεός. Η δοκιμασία και το σφάλμα σχετικά με όλο αυτό είναι στην καλύτερη περίπτωση επίπονα και υπάρχουν φυλακές και παγίδες εν αφθονία, αλλά εάν μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τα βασικά ζητήματα του σκουντουφλήματός μας –ιδιοκτησία, διακυβέρνηση, θρησκεία- με κουράγιο, μια αίσθηση του χιούμορ και με την ικανότητα να θυσιάσουμε τη σοβαροφάνειά μας, τότε ίσως μπορέσουμε να κάνουμε το ταξίδι λίγο πιο ευφάνταστο και αλίμονο, λίγο πιο ευχάριστο.