Το 2004 ο Μισέλ Γκοντρί σκηνοθέτησε την «αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» (Eternal Sunshine of the Spotless Mind), την ιστορία του Τζόελ και της Κλεμεντίν οι οποίοι μετά από ένα επίπονο χωρισμό αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν μια καινούργια τεχνολογία η οποία τους επιτρέπει να διαγράψουν όλες τις μνήμες της σχέσης τους. Η ζωή όμως τους φέρνει εκπλήξεις…Δεν θα πω παραπάνω πράγματα για την συγκεκριμένη ταινία για να δώσω την ευκαιρία σε όποιον θέλει, να την δει, να την απολαύσει και να εκπλαγεί. Θα μιλήσω όμως για κάτι που ακούω συχνά «δεν με επηρεάζει, έχει πεθάνει για μένα». Όταν ρωτάω τι ακριβώς σημαίνει αυτή η έκφραση, ακούω διάφορες απαντήσεις με πιο συχνές το «σημαίνει ότι δεν μπορεί να με επηρεάσει πια», το «σημαίνει ότι έχω ξεχάσει τα πάντα γύρω από την σχέση μας» και το «σημαίνει ότι δεν με ενδιαφέρει πια ότι και να συμβεί».
Μπορεί όμως κάτι τέτοιο να είναι εφικτό; Μπορεί να είναι αυτή η λύση στην προσπάθειά μας να προχωρήσουμε μετά από ένα διαζύγιο ή χωρισμό; Μπορούμε πραγματικά να κάνουμε μια διαγραφή της μνήμης μας και να προχωρήσουμε;
Μια απλή απάντηση είναι φυσικά και όχι. Είναι εύκολο να πιστεύουμε ότι «πεθαίνοντας» έναν/μια πρώην σύντροφό μας θα απελευθερωθούμε και θα συνεχίσουμε την ζωή μας ομαλά. Ξεχνάμε όμως ή αγνοούμε, ότι η σχέση μας με ανθρώπους που έπαιξαν κάποιο σημαντικό ρόλο στην ζωή μας συνεχίζονται ακόμα και μετά τον αληθινό θάνατο. Φροντίζουμε τους νεκρούς μας φτιάχνοντας για αυτούς ταφικά μνημεία, τους θυμόμαστε με θρησκευτικές τελετές, κρατάμε πράγματα για να τους έχουμε κοντά μας, μιλάμε για αυτούς, ανακαλούμε μνήμες με διάφορες αφορμές (τοποθεσίες, ταινίες, τραγούδια, φαγητά, ατάκες…). Ακούμε την προτρεπτική ή επικριτική φωνή των γονέων μας, αλλά και λειτουργούμε με τρόπο τέτοιο ώστε να τους ικανοποιήσουμε ή να τους δείξουμε την επαναστατικότητά μας ακόμα και χρόνια μετά τον θάνατό τους. Αλήθεια πιστεύετε ακόμα ότι ο θάνατος είναι το τέλος μιας σχέσης;
Είναι λοιπόν το λιγότερο άτοπο να πιστεύουμε ότι βάζοντας στην κατηγορία των «νεκρών» τον/την πρώην σύντροφό μας απαλλασσόμαστε από όλα αυτά που μας ανάγκασαν να πούμε το «έχει πεθάνει για μένα».
Από την άλλη αν ξεφύγουμε λίγο από τις λέξεις και δούμε το θέμα σαν μια προσπάθεια ολικής διαγραφής της μνήμης μας για κάποιο συγκεκριμένο άτομο, πρέπει να απαντήσουμε σε μια κρίσιμη ερώτηση. Τι ακριβώς θέλουμε να ξεχάσουμε; Τι ακριβώς πιστεύουμε ότι αν διαγράψουμε από την μνήμη μας θα προχωρήσουμε με την ζωή μας;
Να ξεχάσουμε όλες τις κακές στιγμές; Τότε θα έχουμε μείνει μόνο με καλές μνήμες, οπότε γιατί να διαχωριστούμε από κάτι που μας προσφέρει μόνο καλές αναμνήσεις; Να ξεχάσουμε όλες τις καλές στιγμές; Τότε θα έχουμε μείνει μόνο με τις κακές αναμνήσεις, αδικώντας έτσι τον εαυτό μας και ουσιαστικά κατηγορώντας τον για τις επιλογές του, τον χρόνο και την ενέργεια που ξόδεψε αφού στον τελικό απολογισμό έχουμε μόνο μείον.
Να ξεχάσουμε τα πάντα –συναισθήματα, σκέψεις, εμπειρίες- είτε θετικά είτε αρνητικά; Τότε έχουμε μείνει στάσιμοι, χωρίς καμία νέα πληροφορία που θα εμπλουτίσει τον συναισθηματικό, νοητικό, βιολογικό κόσμο μας, καταδικασμένοι ουσιαστικά να κάνουμε ξανά τα ίδια λάθη.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι όχι μόνο δεν μπορούμε να κάνουμε το μυαλό μας να πατήσει delete, να «πεθάνουμε» έναν άνθρωπο και τις αναμνήσεις του αλλά ακόμα και αν μπορούσαμε θα ήταν λάθος για την δική μας ανάπτυξη και συνέχεια. Οι αναμνήσεις μας, τα συναισθήματά μας, οι συνδέσεις που κάνουμε με άλλα άτομα είτε έχουν θετικό είτε αρνητικό πρόσημο, είναι τα στοιχεία αυτά που τελικά διαμορφώνουν το ατομικό μας σύστημα. Τα στοιχεία του χαρακτήρα μας, που μας βοηθούν να μαθαίνουμε, να εξελισσόμαστε να προσαρμοζόμαστε να επιβιώνουμε εν τέλει ως ατομικά συστήματα.
Αντί λοιπόν να προσπαθούμε να ξεχάσουμε, εγώ θα πρότεινα ακριβώς το αντίθετο. Να προσπαθήσουμε να θυμηθούμε όλες τις καλές στιγμές, όλες τις κακές στιγμές, όλα τα συναισθήματα και τις νέες εμπειρίες που βιώσαμε μέσα σε μια σχέση, να αναλογιστούμε τι πήγε σωστά και τι πήγε λάθος. Να μάθουμε από τα λάθη μας, τους συμβιβασμούς μας, να μάθουμε και να προχωρήσουμε ολίγον τι σοφότεροι, πιο έμπειροι και πιο έτοιμοι να κάνουμε νέες συνδέσεις με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου