Ερωτική απιστία

Οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τις πρώτες ενδείξεις της παρεκτροπής επειδή συγκρούονται με καθιερωμένους μύθους και στερεότυπα για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, τα άτομα που ρέπουν προς το ερωτικό παραστράτημα. Υπάρχει η αντίληψη ότι οι περιπέτειες προκύπτουν μόνο σε συγκεκριμένους τύπους συνανθρώπων μας.Ακολουθούν κάποιες εσφαλμένες πεποιθήσεις που απηχούν αυτή την αντίληψη.

 

Δεν θα τα μπλέξει με άλλον αν είναι αφοσιωμένη μητέρα. 

Και είναι "αδύνατον να κάνει κάτι που θα βλάψει τα παιδιά της". Η αφοσίωση στα παιδιά δεν αποκλείει τη σύναψη εξωσυζυγικού δεσμού. Πολλές γυναίκες μάλιστα που ειδάλλως θα χώριζαν, έμειναν παντρεμένες για το καλό των παιδιών χωρίς να εγκαταλείψουν την παράλληλη σχέση. 

 

Δεν θα τα μπλέξει με άλλη αν έχει ισχυρές θρησκευτικές και ηθικές πεποιθήσεις. 

Θυμάμαι ολοζώντανα τη σφοδρότητα της απογοήτευσης μιας γυναίκας όπως μου την περιέγραψε η ίδια όταν ανακάλυψε ότι ο άνδρας της είχε ερωμένη. "Ήταν ένας στυλοβάτης της κοινωνίας, θεοσεβουμενος,ποτέ δεν έκανε κάτι επιλήψιμο. Είμαι συντετριμμένη" Ο κλονισμός της ήταν ισχυρότερος επειδή θεωρούσε τον άνδρα της απρόσβλητο.

 

Δεν θα τα μπλέξει με άλλον αν δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστική. 

Επειδή όλοι φαντάζουμε πιο ελκυστικοί στα μάτια μιας καινούργιας γνωριμίας και το σεξουαλικό ενδιαφέρον επιτείνει την ελκτικοή δύναμη των ανθρώπων, το επιχείρημα αποδεικνύεται σαθρό. Στην πραγματικότητα αν ένα άτομο δεν βρίσκει το ταίρι του ελκυστικό, σε αντίθεση με κάπιο άγνωστο πρόσωπο, η πιθανότητα να συνάψει το απωθητικό άτομο παράνομο δεσμό είναιδ ραματικά αυξημένη σε σχέση με το ενδεχόμενο εκτροπής ενός εκλυστικού ανθρώπου. 

 

Οι περιπέτειες προκύπτουν μόνο σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες. 

Πολλοί νιώθουν ανασφαλείς εφόσων ο σύντροφός τους δεν ασκεί κάποιο από από τα στραφτερά επαγγέλματα που είναι παραδοσιακά συναρτημένα με τις ερωτικές τους παρεκτροπές όπως αυτό του ηθοποιού του μουσικού αλλά και επαγγέλματα που έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο. Η απιστία όμως δεν είναι προνόμιο κανενός επαγγέλματος είναι θέμα χαρακτήρα. Η απιστία αγγίζει όλα τα κοινωνικά επαγγέλματα όλα τα κοινωνικά στρώματα και όχι μόνο όσους απολαμβάνουν υψηλή δημοτικότητα και κοινωνικότητα. 

 

Οι περιπέτειες προκύπτουν σε εκείνους που ταξιδεύουν.

Ο ισχυρισμός συνδέεται άμεσα με το στερεότυπο της προηγούμενης κατηγορίας που θέλει την περιπέτεια συναρτημένη με συγκεκριμένες επαγγελματικές ιδιότητες. Όσοι δεν έχουν συντρόφους σε ανάλογα επαγγέλματα ξεφυσούν με ανακούφιση. Στις γυναίκες το φαινόμενο των μετακινήσεων για επαγγελματικούς λόγους είναι ούτως ή άλλως περιορισμένο. Ωστόσο πολλοί άνδρες αντιτίθενται δριμύτατα στα ταξίδια των συζύγων τους επειδή πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο θα τις αποτρέψουν από ενδεχόμενη εμπλοκή σε εξωσυζυγικές σχέσεις. Μπορεί τα ταξίδια να καθιστούν ευκολότερη την απόκρυψη της παρεκτροπής αλλά αυτό δε σημαίνει ότι απιστούν μόνο όσοι τξιδεύουν. 

Οι απόψεις αρκετών ανθρώπων για την απιστία είναι πολύ συχνά εσφαλμένες. Οι περισσότεροι από εμάς καταλήγουμε να υιοθετούμε στερεότυπες θέσεις και αντιλήψεις για να ξορκίσουμε τις φοβίες μας. Τακτική που δυστυχώς συμβάλλει στην τάση εκλογίκευσης των ανησυχιών μας και απόκρυψης των υποψιών μας από τους συντρόφους μας. 

ΠΟΙΟΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΤΡΙΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ;Τα χαρακτηριστικά του !
Συχνά ακούμε πως βρισκόμαστε στην εποχή της σεξουαλικής απελευθέρωσης και της πτώσης των ηθικών ορίων και φραγμών. Αφού είναι έτσι όμως γιατί η λέξη απιστία αντηχεί στα αυτιά μας τόσο αρνητικά; Παρόλο που υπάρχουν εξαιρέσεις η πλειοψηφία των ανθρώπων αντιλαμβάνεται την απιστία ως κάτι αρνητικό και σχεδόν κανείς δεν θα ήθελε να τη βιώσει. Ο αριθμός όμως των ατόμων που τελικά απιστούν είναι πολύ μεγάλος.

 

Είναι οι άνδρες και οι γυναίκες εκ φύσεως πολυγαμικά όντα;

Στην πλειονότητα τους οι κοινωνίες τους ανθρώπινου είδους, έχουν ως ιδανική επιλογή την μονογαμία. Οι περισσότεροι άνθρωποι δημιουργούν και διατηρούν μακροχρόνιες σεξουαλικές σχέσεις ανάμεσα σε έναν άνδρα και σε μια γυναίκα. Αυτό είναι κάτι που δεν συμβαίνει σε πολλά άλλα είδη, όπως για παράδειγμα στους χιμπατζήδες, οι οποίοι δεν κάνουν μακροχρόνιες σχέσεις, αλλά εφήμερους δεσμούς.  Από την άλλη μεριά όμως, διαπολιτισμικές έρευνες έχουν δείξει ότι και σε πολλούς ανθρώπινους πολιτισμούς ο άνδρας που πληροί κάποια συγκεκριμένα κριτήρια (π.χ. μεγάλη οικονομική άνεση-εξουσία), έχει το δικαίωμα να έχει περισσότερες από μια συζύγους.

 

Σε όλες τις εποχές, όταν ένας άνδρας είχε τη δυνατότητα και τη δύναμη να ελέγξει ή να προσελκύσει πολλές γυναίκες το έκανε (Betzig, 1992). Αυτό είναι εμφανές και στις μέρες μας, αφού αρκετοί διάσημοι καλλιτέχνες, και γενικότερα όσοι έχουν χρήματα, δόξα και κύρος, μπορούν να κατακτήσουν πολλές γυναίκες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Οι γυναίκες από την άλλη μεριά, μπορεί να παρεκκλίνουν από τη μονογαμία, και να έχουν πολλούς συντρόφους, όταν υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στους διαθέσιμους άνδρες. Συνήθως ό άνδρας που θα προτιμήσουν θα είναι «υψηλότερου κύρους» και θα έχει ήδη μία σύντροφο. Όταν υπάρχουν στη διάθεση τους αρκετοί κατάλληλοι σύντροφοι, οι γυναίκες μπορεί να προτιμούν σύντομες παράνομες ερωτικές σχέσεις (Campbell, 1995).

 

Έρευνες έχουν δείξει (π.χ. Buss & Schmitt, 1993). ότι οι άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες επιθυμούν περισσότερες σεξουαλικούς συντρόφους. Επίσης, σε αντίθεση με τις γυναίκες,  προσδοκούν σεξουαλική επαφή με τη γυναίκα μετά από μια πολύ σύντομη γνωριμία, όταν ξέρουν ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στην «επίσημη» σχέση τους.

Φυσικά αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να είναι επηρεασμένα από τα κοινωνικά πρότυπα που θέλουν τις γυναίκες «σεμνές» και μονογαμικές, ενώ τους άνδρες «ζωηρούς» και κυνηγούς. Αυτά τα πρότυπα επιτρέπουν στους άνδρες ένα τέτοιο παράπτωμα, αλλά για τις γυναίκες κάτι τέτοιο συνήθως ακολουθείται από πολύ αρνητική κριτική. Έτσι, ίσως ασυνείδητα, οι απαντήσεις των γυναικών στην έρευνα μπορεί να επηρεάστηκαν από τις κοινωνικές προσταγές.

 

Ποιοί γίνονται όμως τα τρίτα πρόσωπα;

Ας επικεντρωθούμε τώρα στην ψυχολογία εκείνων, ανδρών και γυναικών, οι οποίοι επιλέγουν να είναι τα τρίτα πρόσωπα σε μία σχέση. Εδώ δεν μιλάμε για την μεμονωμένη-τυχαία σεξουαλική επαφή, αλλά για την σύναψη μιας παράλληλης σχέσης. Συνήθως, τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται πολύ αρνητικά από την κοινωνία και πολλές φορές τους αποδίδεται το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την διάπραξη της απιστίας. Είναι όμως πραγματικά έτσι; 

Από ό, τι φαίνεται κανένας δεν μπορεί να εισχωρήσει σε μια σχέση αν δεν βρει το χώρο για να το κάνει. Κάποιος θα πρέπει να του ανοίξει τη πόρτα. Συνήθως αυτή τη πόρτα την ανοίγει το ζευγάρι, όχι μόνο το άτομο που απιστεί, αλλά και οι δύο σύντροφοι. Η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των δύο συντρόφων, τα καταπιεσμένα συναισθήματα και θέλω, οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες,  η ρουτίνα,  η συναισθηματική και η σεξουαλική αποξένωση, η αρνητική κριτική και τόσοι άλλοι παράγοντες μπορούν να δημιουργήσουν ένα μεγάλο κενό στη σχέση, το οποίο και έρχεται να γεμίσει το τρίτο πρόσωπο.

 

Τις περισσότερες φορές το τρίτο πρόσωπο δεν είναι αυτό που καταστρέφει μια σχέση, αλλά εισχωρεί σε μια σχέση που ήδη δεν ήταν αρκετά ικανοποιητική. Για ποιο λόγο όμως ένας άνθρωπος επιλέγει να δημιουργήσει μια σχέση, ενώ ξέρει εξ αρχής ότι δεν θα έχει την «αποκλειστικότητα»;

 

Ένας πρώτος λόγος είναι ο έρωτας, το πάθος. Μπορεί πραγματικά το τρίτο πρόσωπο να ερωτευτεί το δεσμευμένο άτομο τόσο πολύ ώστε να μην μπορεί να αντισταθεί στο πειρασμό. Είναι γνωστό ότι ο έρωτας κάνει τους ανθρώπους να μην σκέφτονται με τη λογική, αλλά με το συναίσθημα, και είναι ικανός να τους κάνει να υπερβούν τα όρια τους και τις αρχές τους.

 

Ένας άλλος λόγος είναι ότι το τρίτο πρόσωπο μπορεί να έχει χαμηλή ενσυναίσθηση. Δηλαδή μπορεί να μην αντιλαμβάνεται τον πόνο που θα προξενούσε η αποκάλυψη της παράλληλης σχέσης στο απατημένο άτομο. Μπορεί να είναι τόσο πολύ εστιασμένο στις δικές του ανάγκες και να έχει ως προτεραιότητα την ευχαρίστηση του, χωρίς να νοιάζεται για τα συναισθήματα των άλλων.

 

Πολλές φορές το τρίτο πρόσωπο πιστεύει πως το άλλο άτομο θα χωρίσει και θα επιλέξει να είναι μαζί του. Σε αυτό συμβάλλει πολλές φορές και η στάση του άπιστου ατόμου, η οποία δείχνει στο τρίτο πρόσωπο ότι αναγκάζεται να βρίσκεται στην επίσημη σχέση του, ότι θα χωρίσει με την πρώτη ευκαιρία και ότι σύντομα θα είναι ελεύθεροι να ζήσουν τον έρωτά τους. Ο έρωτας κάποιες φορές κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν σε ψεύτικα όνειρα, επειδή έχουν τόσο πολύ ανάγκη να τα πιστέψουν.

 

Επίσης, υπάρχουν και εκείνα τα τρίτα πρόσωπα που έχουν πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση. Ασυνείδητα πιστεύουν πως δεν τους αξίζει να αγαπηθούν ολοκληρωτικά. Πιστεύουν πως δεν τους αξίζει να έχουν μια φυσιολογική και αποκλειστική σχέση με έναν άνθρωπο και έτσι αποδέχονται να μοιράζονται με κάποιον άλλον το αντικείμενο του πόθου τους. Άτομα που έχουν μάθει να βιώνουν τις στενές σχέσεις ως απορριπτικές, συνεχίζουν να συνάπτουν σχέσεις με ανθρώπους που θα τους απορρίψουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ώστε να επιβεβαιώσουν τελικά την ριζωμένη τους πεποίθηση ότι δεν έχουν οι ίδιοι αξία.

 

Τώρα υπάρχουν και εκείνα τα άτομα τα οποία γίνονται τα τρίτα πρόσωπα σε μια σχέση επειδή συνήθως χωρίς να το ξέρουν, ασυνείδητα, δεν επιθυμούν πραγματικά τη δημιουργία μια στενής ερωτικής σχέσης. Πιο απλά, φοβούνται να αγαπήσουν και να έρθουν πολύ κοντά με ένα άλλο άτομο. Φοβούνται να δεσμευτούν, αλλά δεν μπορούν να είναι και μόνα τους. Έτσι, επιλέγουν να συνάπτουν ερωτικούς δεσμούς οι οποίοι στη πραγματικότητα τους δίνουν την αίσθηση της ανεξαρτησίας και της συναισθηματικής απόστασης.

 

Κάποιες φορές τα τρίτα πρόσωπα είναι άτομα ανταγωνιστικά που έχουν ανάγκη από επιβεβαίωση. Με το να κατακτήσουν και να «κλέψουν» κατά κάποιον τρόπο το/τη σύντροφο κάποιου άλλου, νιώθουν ότι παίρνουν αξία και ότι είναι πιο σημαντικοί. Με αυτό τον τρόπο παίρνουν την επιβεβαίωση που χρειάζονται και παροδικά νιώθουν καλύτερα με τον εαυτό τους. Φαίνεται πως συχνότερα τέτοια άτομα είναι γένους θηλυκού, αφού έχουν εκ φύσεως μια πιο ανταγωνιστική στάση προς τις άλλες γυναίκες και γενικά θεωρούν πως για να έχει διαλέξει μια άλλη γυναίκα κάποιον, τότε σημαίνει πως αυτός είναι σημαντικός.

 

Κλείνοντας θα πρέπει να πούμε ότι πολλοί άνθρωποι εμπλέκονται σε μια τέτοια κατάσταση, έστω και μια φορά στη ζωή τους. Έχει φανεί ότι τις περισσότερες φορές το τρίτο πρόσωπο τελικά θα πληγωθεί, αφού το δεσμευμένο άτομο δύσκολα διαλύει την επίσημη σχέση του, ιδιαίτερα αν μιλάμε για παντρεμένα άτομα. Αν μέσα σε αυτό το άρθρο είδες κάπου τον εαυτό σου, σκέψου τους λόγους που σε οδηγούν να διατηρείς μια μη λειψή σχέση και ίσως συνειδητοποιήσεις ότι σου αξίζει κάτι καλύτερο από αυτό. Γιατί να μην μοιραστείς τον εαυτό σου με κάποιον που θα μπορεί να τον απολαύσει ολοκληρωτικά, όπως και εσύ εκείνον;

 -----------------

Βιβλιογραφία

Betzig, L. (1992). Roman polygyny. Ethology and Sociobiology. 13, 309-349.

Buss, D.M., & Schmitt, D.P. (1993). Sexual strategies theory: An evolutionary perspective of human of human mating. Psychological Review, 100, 2014-32.

Campbell, A. (1995). A few good men: Evolutionary psychology and female adolescent aggression. Ethology and Sociobiology, 16, 99-123.