Δεν ξέρω γιατί βρισκόμαστε εδώ, αλλά είμαι σχεδόν σίγουρος ότι ο λόγος δεν είναι για να περάσουμε καλά.
Τα όρια της γλώσσας είναι τα όρια του ανθρώπινου μυαλού. Όσα ξέρω είναι αυτά για τα οποία έχω λέξεις.
Η κόλαση δεν είναι οι άλλοι. Είναι ο εαυτός σου.
Για τα πράγματα που δεν μπορείς να μιλήσεις, πρέπει να σωπαίνεις.
Μπορεί κανείς να φυλακιστεί σ’ ένα δωμάτιο με ξεκλείδωτη πόρτα, αν τυχόν η πόρτα ανοίγει προς τα μέσα και δεν του περάσει απ’ το μυαλό να τραβήξει αντί να σπρώξει.
Αν οι άνθρωποι δεν έκαναν ποτέ ανοησίες, τίποτε έξυπνο δεν θα είχε γίνει ποτέ.
Οι περιορισμοί απελευθερώνουν.
Μη σκέφτεσαι. Κοίτα!
Όταν μιλάμε μιαν άλλη γλώσσα, αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο κάπως διαφορετικά.
Μια σοβαρή και καλή φιλοσοφική εργασία μπορεί να αποτελείται εξ ολοκλήρου από ανέκδοτα.
Κάποιος που ξέρει πάρα πολλά, δυσκολεύεται να μη λέει ψέματα.
Όταν φιλοσοφείς είναι σαν να προσπαθείς να ανοίξεις ένα χρηματοκιβώτιο με συνδυασμό. Όλες οι μικρές μετατοπίσεις του δίσκου δεν φαίνεται να έχουν αποτέλεσμα. Μόνο όταν όλα μπουν στη θέση τους, η πόρτα ανοίγει.
Το ανθρώπινο σώμα είναι η καλύτερη εικόνα της ανθρώπινης ψυχής.
Το να ξεστομίζεις μια λέξη είναι σαν να χτυπάς μια νότα στο πληκτρολόγιο της φαντασίας.
Ο φιλόσοφος πασχίζει να βρει την ελευθερώτρια λέξη, τη λέξη δηλαδή που θα μας επιτρέψει επιτέλους να συλλάβουμε εκείνο που συνεχώς μέχρι τώρα βάραινε στη συνείδησή μας, δίχως να καταλαβαίνουμε πώς.
Ένας φιλόσοφος που δεν θέλει να παίρνει μέρος σε συζητήσεις, είναι σαν ένα πυγμάχο που δεν θέλει να μπαίνει στο ρινγκ.
Η φιλοσοφία δεν είναι ένα δόγμα, αλλά μια δραστηριότητα.
Κάθε εξομολόγηση πρέπει να είναι μέρος της καινούργιας σου ζωής.
Από το λάθος πρέπει κανείς να ξεκινάει και να φέρνει στο φως την αλήθεια που κρύβει μέσα του.
Η φιλοσοφία δεν είναι θεωρία αλλά ενέργεια.
Και οι σκέψεις πέφτουν καμιά φορά από το δέντρο πριν ωριμάσουν.
Η επιστήμη χτίζει ένα σπίτι από τούβλα, το οποίο, αφού ολοκληρωθεί δεν το αγγίζουμε πια. Η φιλοσοφία τακτοποιεί ένα δωμάτιο, κι έτσι χρειάζεται να πάρει στα χέρια της τα πράγματα πολλές φορές.
Όταν θα έχουμε κατανοήσει κάθε μυστικό του σύμπαντος, θα μένει ακόμα το αιώνιο μυστικό της ανθρώπινης καρδιάς.
Στη γλώσσα μας υπάρχει ενσωματωμένη μια ολόκληρη μυθολογία.
Αν πιστεύεις στο Θεό σημαίνει ότι δεν κατανοείς την ερώτηση σχετικά με το νόημα της ζωής.
Ποτέ μη μένεις ψηλά στα άγονα υψίπεδα της εξυπνάδας. Έλα κάτω στα πράσινα λιβάδια της χαζομάρας.
Ο κόσμος είναι ένα σύνολο γεγονότων, όχι πραγμάτων.
Για να πείσεις κάποιον για την αλήθεια δεν αρκεί να την επισημάνεις, αλλά να του δείξεις το μονοπάτι που οδηγεί από το σφάλμα στην αλήθεια.
Εν τέλει, κάθε εξήγηση είναι απλά μια υπόθεση.
Τι γνωρίζω για τον Θεό και το νόημα της ζωής;
Εκείνο που ξέρω εγώ είναι ότι ο κόσμος υπάρχει.
Σε κάθε κουλτούρα φτάνω σε ένα κεφάλαιο με τον τίτλο «Σοφία». Και ξέρω ακριβώς τι πρόκειται να επακολουθήσει: Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης.
Οι φιλόσοφοι μερικές φορές μοιάζουν με μικρά παιδιά που μουντζουρώνουν ένα φύλλο χαρτί με τυχαίες γραμμές και μετά ρωτούν έναν ενήλικο: «τι είναι αυτό;»
Η φιλοσοφία είναι ένας αγώνας για να λυθούν τα μάγια που έχει κάνει η γλώσσα στη σκέψη μας.
Ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι να υψώνει ένα τείχος στο σημείο όπου η γλώσσα –ούτως ή άλλως– σταματά.
Η δυσκολία στη φιλοσοφία είναι να μη λέμε παραπάνω από όσα ξέρουμε.
Τα λόγια είναι πράξεις.
Το να φιλοσοφείς σημαίνει να απορρίπτεις λανθασμένα επιχειρήματα.
Διαβάζοντας τους Σωκρατικούς διαλόγους έχεις την αίσθηση μιας τρομακτικής σπατάλης χρόνου. Τι νόημα έχει όλη αυτή η επιχειρηματολογία που δεν αποδεικνύει και δεν ξεκαθαρίζει τίποτα;
Η λογική ξέρει να τα βγάζει πέρα μόνη της, και το μόνο που έχουμε να κάνουμε εμείς είναι να παρατηρούμε και να βρίσκουμε πώς το κάνει αυτό.
Στον πυρήνα κάθε καλά τεκμηριωμένης πεποίθησης βρίσκεται μια πεποίθηση που δεν είναι τεκμηριωμένη.
Η φιλοδοξία είναι ο θάνατος της σκέψης.
Αν ένα λιοντάρι μπορούσε να μιλήσει, δεν θα μπορούσαμε να το καταλάβουμε.
Η αμφιβολία μπορεί να υπάρχει μόνο όταν υπάρχει κάποια ερώτηση, ερώτηση υπάρχει μόνο όταν υπάρχει απάντηση, και απάντηση μόνο όταν κάτι μπορεί να ειπωθεί.
--------------------------------
Ludwig Wittgenstein, 1889-1951
Αυστριακός φιλόσοφος που ασχολήθηκε κυρίως με την αναλυτική φιλοσοφία και τη λογική.
Από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους του 20ου αιώνα. Δημοσίευσε μόνο μία φιλοσοφική διατριβή, το Tractatus Logico-Philosophicus.
Συνεργάστηκε στενά με τον Μπέρναρντ Ράσσελ, στην Οξφόρδη. Αργότερα έγινε καθηγητής φιλοσοφίας στο Καίμπριτζ.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου