Ευφυΐα σημαίνει την ικανότητα να ανταποκρίνεσαι σε καινούριες περιστάσεις. Βγαίνει από το είναι σου. Ο νους είναι απλώς ένα όχημα. Ευφυΐα είναι η ποιότητα του παρατηρητή. Είναι το να έχεις επίγνωση του τι είναι ο νους, χωρίς να ανήκεις σ’ αυτόν. Είναι το να παρατηρείς το νου και να του δίνεις κατεύθυνση.
Μια ιστορία: Ένας μαθητής του Ζεν ήρθε στο δάσκαλο και τον ρώτησε: “Σε ποια κατάσταση νου πρέπει να αναζητήσω την αλήθεια;” Ο δάσκαλος αποκρίθηκε: “Δεν υπάρχει κανένας νους, οπότε δεν μπορείς να τον βάλεις σε καμία κατάσταση. Και δεν υπάρχει καμία αλήθεια, οπότε δεν μπορείς να την αναζητήσεις.” Ο μαθητής είπε λυπημένα: “Δεν σε καταλαβαίνω.” Ο δάσκαλος είπε: “Ούτε κι εγώ καταλαβαίνω.”
Η ζωή είναι τέτοιο μυστήριο, που κανένας δεν μπορεί να το καταλάβει. Και εκείνος που ισχυρίζεται ότι την καταλαβαίνει, είναι απλώς αδαής και δεν ξέρει τι λέει – δεν ξέρει τι ανοησίες λέει.
Αν είσαι σοφός, αυτή θα είναι η πρώτη κατανόηση: Η ζωή δεν μπορεί να γίνει κατανοητή. Η κατανόηση είναι ανέφικτη. Μόνο μέχρι εκεί μπορεί να γίνει κατανοητό – ότι η κατανόηση είναι ανέφικτη.
Αν πας να ρωτήσεις τους φωτισμένους, θα σου πουν πως ούτε κι εκείνοι δεν καταλαβαίνουν τη ζωή. Αν όμως πας και ρωτήσεις εκείνους που δεν είναι φωτισμένοι, θα σου δώσουν πολλές απαντήσεις, θα σου προτείνουν πολλά δόγματα, θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να λύσουν το μυστήριο. Το μυστήριο δεν μπορεί να λυθεί. Δεν είναι γρίφος. Ένας γρίφος μπορεί να λυθεί, το μυστήριο όμως είναι άλυτο από την ίδια του τη φύση. Ο Σωκράτης είπε: “Όταν ήμουν νέος, νόμιζα ότι γνώριζα πολλά. Όταν γέρασα και ωρίμασε η σοφία μέσα μου, έφτασα να κατανοήσω ότι δεν γνωρίζω τίποτα.”
Αναφέρεται ότι ένας σούφι δάσκαλος, ο Τζουνάιντ, εργαζόταν μαζί με ένα νεαρό. Ο νεαρός δεν είχε επίγνωση τής εσωτερικής σοφίας του Τζουνάιντ. Και ο Τζουνάιντ ζούσε μια τόσο συνηθισμένη ζωή, που χρειαζόταν πολύ διεισδυτικά μάτια για να αντιληφθείς ότι βρισκόσουν δίπλα σε ένα βούδα. Δούλευε σαν συνηθισμένος εργάτης και μόνο εκείνοι που είχαν μάτια μπορούσαν να τον αναγνωρίσουν. Το να αναγνωρίσεις το Βούδα ήταν πολύ εύκολο – καθόταν κάτω από το δέντρο μπόντι. Το να αναγνωρίσεις τον Τζουνάιντ ήταν πολύ δύσκολο – δούλευε σαν εργάτης, δεν καθόταν κάτω από ένα δέντρο μπόντι. Στο κάθε τι ήταν ένας απολύτως συνηθισμένος άνθρωπος.
Ο νεαρός που εργαζόταν μαζί του, έκανε συνέχεια επίδειξη της γνώσης του και έλεγε στον Τζουνάιντ τι να κάνει και πώς να το κάνει. ‘Ο,τι κι αν έκανε ο Τζουνάιντ, ο νεαρός του έλεγε: “Λάθος το κάνεις αυτό! Αν το κάνεις έτσι κι έτσι, θα είναι καλύτερα.” Εκείνος τα ήξερε όλα! Τελικά ο Τζουνάιντ γέλασε και είπε: “Νεαρέ, εγώ δεν είμαι τόσο νέος για να ξέρω τόσο πολλά.”
Ωραία κουβέντα αυτή: “Νεαρέ, εγώ δεν είμαι τόσο νέος για να ξέρω τόσο πολλά.” Μόνο ένας νέος μπορεί να είναι τόσο ανόητος, τόσο άπειρος. Ο Σωκράτης είχε δίκιο όταν είπε: “Όταν ήμουν νέος, νόμιζα ότι γνώριζα πολλά. Όταν γέρασα και ωρίμασε η σοφία μέσα μου, έφτασα να κατανοήσω ότι δεν γνωρίζω τίποτα.”
Η ζωή είναι μυστήριο. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να λυθεί. Κι όταν όλες οι προσπάθειες για να το λύσεις, αποδειχθούν μάταιες, τότε αρχίζει να φωτίζεται το μυστήριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου