Τρίτη 14 Ιουνίου 2022

Το Messy Play και τα οφέλη στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των βρεφών, παιδιών και εφήβων

Το παιχνίδι καλύπτει την έμφυτη ανάγκη του παιδιού για χαλάρωση, εξερεύνηση και πειραματισμό. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί ανακαλύπτει τον κόσμο και τις δυνατότητες του. Παίζοντας σε ένα ασφαλές περιβάλλον, καθοδηγούμενα από τις αισθήσεις τους, την φαντασία τους (συμβολικό παιχνίδι) και τη δημιουργικότητά τους, τα παιδιά αναπτύσσουν δυνατότητες και ικανότητες που συμβάλλουν σημαντικά στη ψυχοσωματική τους ανάπτυξη.

Υπάρχουν διάφορα είδη παιχνιδιού, όπως το συμβολικό παιχνίδι, το παιχνίδι φαντασίας, ρόλων και ανάμεσα σ’ αυτά και το λεγόμενο ακατάστατο, αισθητηριακό παιχνίδι ή αλλιώς messy ή sensory play.

Το messy play είναι το ακατάστατο παιχνίδι, στο οποίο κυριαρχεί η χρήση των πέντε αισθήσεων. Μέσα απ’ αυτό επιτρέπεται στα παιδιά να δημιουργήσουν ένα ελεγχόμενο χάος, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τις αισθήσεις τους με λογικό κι εκπαιδευτικό τρόπο. Κι ενώ η ιδέα της δημιουργίας ενός τεράστιου χάους συχνά τρομάζει τους γονείς, τα οφέλη του μπορεί να τους εκπλήξουν.

Το ακατάστατο παιχνίδι και το αισθητηριακό παιχνίδι είναι δύο όροι που περιγράφουν ουσιαστικά την ίδια δραστηριότητα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με την ηλικία του κάθε παιδιού και το αναπτυξιακό στάδιο. Και τα δύο αναφέρονται στη δραστηριότητα κατά την οποία τα παιδιά δημιουργούν ακαταστασία και χρησιμοποιούν το σώμα τους για να απτικές κυρίως αισθήσεις.

Τα υλικά του Messy & Sensory Play

Τα πιο διαδεδομένα υλικά που χρησιμοποιούνται στο αισθητηριακό παιχνίδι είναι παραδοσιακά ακατάστατα συστατικά όπως πηλός, μπογιά, άμμος, λάσπη, νερό, χρώματα ζαχαροπλαστικής κ.α. Επίσης, μπορούν να προέλθουν από τα ντουλάπια της κουζίνας.

Η ιδέα είναι να χρησιμοποιηθούν διαφορετικά υλικά για να βοηθηθούν τα παιδιά όλων των ηλικιών και ικανοτήτων να πειραματιστούν και να εξερευνήσουν διάφορες υφές, να συνηθίσουν σε διαφορετικές αισθήσεις χρησιμοποιώντας τα χέρια και τα δάχτυλά των χεριών τους ή ακόμα και τα δάχτυλα των ποδιών τους.

ΜΕΡΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΚΑΤΑΣΤΑΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΘΟΥΝ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΕ ΝΕΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΠΙΕΣΗ.

Ποια είναι τα οφέλη;

Το ακατάστατο παιχνίδι ενισχύει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία, ενθαρρύνει τις γλωσσικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, διευκολύνει τη συγκέντρωση και προάγει τη σωματική ανάπτυξη.

Δημιουργικότητα και Φαντασία

Το ακατάστατο παιχνίδι δεν έχει τελικό στόχο. Τα παιδιά αφήνονται να εξερευνήσουν τα υλικά που έχουν μπροστά τους με όποιον τρόπο θέλουν. Μπορούν να αγγίξουν, να μυρίσουν, να γευτούν (αν χρειάζεται), να ακούσουν και να δουν κάθε αντικείμενο με όποιον τρόπο επιθυμούν. Η αλληλεπίδραση με το περιβάλλον ενισχύει τη δημιουργικότητά τους και τους προκαλεί χαρά, διεγείρει την περιέργειά τους και να τους επιτρέπει να κάνουν ερωτήσεις αναζητώντας τις δικές τους απαντήσεις καθώς εξερευνούν κάθε νέο αντικείμενο.

Γλώσσα και Επικοινωνία

Ακόμη και τα μωρά ή τα μη λεκτικά παιδιά μπορούν να αποκτήσουν πολύτιμες δεξιότητες επικοινωνίας μέσω του ακατάστατου παιχνιδιού. Χρησιμοποιώντας χειρονομίες, εκφράσεις του προσώπου ή ακόμα και το γέλιο ή άλλους θορύβους, μπορούν να μοιραστούν τι σκέφτονται ή αισθάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού τους. Η χρήση αντικειμένων όπως είναι οι κύβοι του αλφάβητου ή τετραγωνάκια σκραμπλ μπορεί να ενισχύσει την εκμάθηση της ορθογραφίας. Επίσης, μπορεί να ωφεληθούν ιδιαίτερα τα παιδιά με ειδικές μαθησιακές ανάγκες, καθώς χαλαρώνουν και μαθαίνουν δημιουργώντας έναν εξατομικευμένο τρόπο μάθησης. Επιπλέον, η υποβολή ερωτήσεων ανοιχτού τύπου σχετικά με το τι συμβαίνει μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες για συζήτηση, ενώ η ίδια η πράξη του ομαδικού παιχνιδιού επιτρέπει την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.

Συγκέντρωση

Το ακατάστατο παιχνίδι μπορεί να μοιάζει χαοτικό, αλλά στην πραγματικότητα απαιτεί συχνά υψηλή συγκέντρωση από τα παιδιά. Συλλογίζονται πάνω σε κάθε νέα ανακάλυψή τους, συγκεντρώνονται στις αισθήσεις τους κι επεξεργάζονται τα συναισθήματά τους.

Φυσική Ανάπτυξη

Το ακατάστατο παιχνίδι βοηθά στην εξάσκηση των ελεγχόμενων κινήσεων που απαιτούν καλό συντονισμό χεριού-ματιού. Το να ρίχνουν τα παιδιά νερό από ένα δοχείο σ’ ένα άλλο, να φτυαρίζουν άμμο, να σχεδιάζουν ή να ζωγραφίζουν μέσα σε μια δεδομένη περιοχή μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη των σωματικών δεξιοτήτων τους – κάτι που είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, αλλά όχι μόνο.

Στο ακατάστατο παιχνίδι χρησιμοποιούνται τα χέρια και τα δάχτυλα, γεγονός που προάγει την ανάπτυξη των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων. Ενισχύεται η επιδεξιότητα των δακτύλων, η δύναμη των χεριών και των ώμων – δεξιότητες όλες απαραίτητες για τη γραφή στο μέλλον. Το ακατάστατο παιχνίδι ενδυναμώνει επίσης την ισορροπία του σώματος και τη χωρική επίγνωση, ενισχύοντας τις αδρές κινητικές δεξιότητες.

Γλωσσικές δεξιότητες

Το ακατάστατο παιχνίδι είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την ανάπτυξη νέου λεξιλογίου και γι’ αυτό το λόγο μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί στην εκπαίδευση. Η υποβολή ερωτήσεων σχετικά με την εμφάνιση ή την αίσθηση των υλικών απαιτεί από το παιδί να σκεφτεί νέες περιγραφές κι έτσι να ενισχύει το λεξιλόγιο του.

Είναι επίσης ένας θαυμάσιος τρόπος για να διδάξετε συμβολισμούς μέσω του ευφάνταστου παιχνιδιού. Μετατρέψτε τη ζύμη παιχνιδιού σε βουνό ή ένα κουτί με άμμο σε μια απέραντη έρημο. Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν πιο σύνθετη γλώσσα χρησιμοποιώντας περιγραφικά επίθετα.

Εν κατακλείδι, με το Messy ή Sensory Play τα παιδιά δημιουργούν ελεύθερα και με τις δικές τους ικανότητες ξεχωριστά, ένα ελεγχόμενο «χαοτικό» παιχνίδι. Ανεξαιρέτως ηλικίας, όλα τα παιδιά (τυπικής ή άτυπης ανάπτυξης) μπορούν να παίξουν μαζί και να εξελιχθούν μέσα από το δικό τους ξεχωριστό παιχνίδι. Με τη μη κατηγοριοποίηση και με τη δημιουργία ομάδων από παιδιά όλων των δυνατοτήτων, προωθείται η ισοτιμία, η συνεργασία και πρωτίστως η ελευθερία

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου