ECKHART TOLLE: Αν τα ασήμαντα πράγματα έχουν τη δύναμη να με ενοχλούν, τότε είμαι ακριβώς τούτο: ασήμαντος

Γνῶθι σ'αὐτόν. Αυτή η φράση ήταν γραμμένη επάνω από την είσοδο του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς, όπου βρισκόταν το ιερό μαντείο. Στην αρχαία Ελλάδα, οι άνθρωποι επισκέπτονταν το μαντείο προσδοκώντας να μάθουν τι τους επιφύλασσε η μοίρα ή τι έπρεπε να κάνουν σε μια συγκεκριμένη περίσταση. Είναι πιθανό οι περισσότεροι επισκέπτες μπαίνοντας στο οίκημα να διάβαζαν αυτά τα λόγια, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι τους υποδείκνυαν μια αλήθεια πολύ πιο βαθιά από οτιδήποτε μπορούσε να τους πει το μαντείο. Εξίσου πιθανό είναι να μη συνειδητοποιούσαν ότι, ανεξάρτητα από το πόσο σπουδαία θα ήταν η αποκάλυψη ή πόσο ακριβής θα ήταν η πληροφορία που θα έπαιρναν, αυτή δεν θα τους χρησίμευε σε τίποτα, δεν θα απέτρεπε τη δυστυχία και την αυτοπροκαλούμενη οδύνη, αν δεν κατόρθωναν να ανακαλύψουν την αλήθεια που υπήρχε κρυμμένη σε αυτή την οδηγία – Γνῶθι σαὐτόν. Η φράση αυτή υπαινίσσεται ότι προτού θέσουμε οποιαδήποτε άλλη ερώτηση, πρέπει πρώτα να απευθύνουμε στον εαυτό μας το πιο θεμελιώδες ερώτημα της ζωής μας: Ποιος είμαι;

Οι μη συνειδητοί άνθρωποι και πολλοί παραμένουν μη συνειδητοί, δέσμιοι στο εγώ τους για ολόκληρη τη ζωή τους θα απαντήσουν αμέσως ποιοι είναι. Θα πουν το όνομα, το επάγγελμα, την προσωπική τους ιστορία, τον σωματότυπο ή την κατάσταση της υγείας τους και καθετί άλλο με το οποίο ταυτίζονται. Άλλοι μπορεί να φαίνονται πιο εξελιγμένοι, καθώς αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως αθάνατη ψυχή ή θεϊκό πνεύμα. Γνωρίζουν όμως στ’ αλήθεια τον εαυτό τους ή έχουν μόνο προσθέσει στο περιεχόμενο του νου τους μερικές έννοιες που απηχούν κάποια πνευματικότητα;

Το να γνωρίζουμε τον εαυτό μας είναι κάτι πολύ βαθύτερο από την υιοθέτηση μιας κοσμοθεωρίας. Οι πνευματικές ιδέες και πεποιθήσεις μπορεί να αποτελούν, στην καλύτερη των περιπτώσεων, χρήσιμους δείκτες, από μόνες τους όμως σπάνια αποδεικνύονται ικανές να κλονίσουν τις σταθερά εδραιωμένες πυρηνικές αντιλήψεις για τον εαυτό μας, οι οποίες αποτελούν μέρος της επίκτητης γνώσης του ανθρώπινου νου. Το να γνωρίζουμε βαθιά τον εαυτό μας δεν έχει καμιά σχέση με οποιεσδήποτε ιδέες περιδιαβαίνουν άσκοπα στο μυαλό μας. Το να γνωρίζουμε τον εαυτό μας σημαίνει να έχουμε σταθερά θεμέλια στο Υπάρχειν, αντί να πελαγοδρομούμε μέσα στον νου μας.

Το προσωπικό αίσθημα του ποιοι είμαστε καθορίζει όσα αντιλαμβανόμαστε ως προσωπικές μας ανάγκες και ως σημαντικά στη ζωή μας — και οτιδήποτε έχει σημασία για εμάς θα έχει τη δύναμη να μας αναστατώνει και να μας ενοχλεί. Το παραπάνω μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε ως κριτήριο για να διαπιστώσουμε πόσο βαθιά γνωρίζουμε τον εαυτό μας. Αυτό που έχει σημασία για εμάς δεν είναι κατ’ ανάγκην αυτό που λέμε ή πιστεύουμε, αλλά αυτό που οι πράξεις και οι αντιδράσεις μας αποκαλύπτουν ως σημαντικό και σοβαρό για εμάς. Ίσως λοιπόν θελήσουμε να θέσουμε στον εαυτό μας το ερώτημα: Ποια είναι τα πράγμα τα που με αναστατώνουν και με ενοχλούν; Αν τα ασήμαντα πράγματα έχουν τη δύναμη να με ενοχλούν, τότε αυτός που πιστεύω ότι είμαι είναι ακριβώς τούτο: ασήμαντος. Αυτή θα είναι η μη συνειδητή πεποίθησή μου. Και ποια είναι τα ασήμαντα πράγματα; Σε τελική ανάλυση, όλα τα πράγματα είναι ασήμαντα, γιατί όλα τα πράγματα είναι προσωρινά.

Μπορεί να πούμε: «Ξέρω ότι είμαι μια αθάνατη ψυχή» ή «Κουράστηκα από τον παλιόκοσμο, θέλω μόνο να ηρεμήσω» – μέχρι να χτυπήσει το τηλέφωνο. Άσχημα νέα; το χρηματιστήριο κατέρρευσε η συμφωνία μπορεί να μην κλείσει· μου έκλεψαν το αυτοκίνητο κατέφθασε η επικριτική πεθερά μου· το ταξίδι ακυρώθηκε το συμβόλαιο λύθηκε ο σύντροφός μου με χώρισε· μου ζητούν περισσότερα χρήματα· λένε ότι φταίω εγώ. Ξαφνικά ο θυμός και το άγχος μάς κατακλύζουν. Η φωνή μας γίνεται σκληρή: «Δεν αντέχω άλλο». Κατηγορούμε και καταγγέλλουμε, περνάμε στην επίθεση, υπερασπιζόμαστε ή δικαιολογούμε τον εαυτό μας, τα πάντα συμβαίνουν σαν να βρισκόμαστε στον αυτόματο πιλότο. Προφανώς, τώρα υπάρχει κάτι που για εμάς είναι πολύ πιο σημαντικό από την ψυχική μας ηρεμία, που πριν λίγο ισχυριζόμασταν ότι είναι το μόνο που θέλουμε, και δεν είμαστε πλέον μια αθάνατη ψυχή. Η συμφωνία, τα χρήματα, το συμβόλαιο, η απώλεια, ακόμα και η επαπειλούμενη απώλεια είναι πιο σημαντικά. Για ποιον; Για το αθάνατο πνεύμα που δηλώσαμε ότι είμαστε; Όχι, για εμάς προσωπικά. Εμάς τους ασήμαντους, που αναζητούμε ασφάλεια ή ολοκλήρωση μέσα σε πράγματα που είναι προσωρινά, και αγχωνόμαστε ή θυμώνουμε γιατί δεν κατορθώνουμε να τα βρούμε. Τουλάχιστον τώρα ξέρουμε ποιοι πραγματικά είμαστε.

ECKHART TOLLE, ΜΙΑ ΝΕΑ ΖΩΗ