Έχω γράψει εκτεταμένες περιγραφές της μαθητείας μου δίπλα σε έναν Μεξικανό Ινδιάνο Μάγο τον δον Χουάν Μάτους. Επειδή οι έννοιες και οι πρακτικές που ήθελε να καταλάβω και να αφομοιώσω ο δον Χουάν ήταν τόσο ξένες για την καθημερινή ζωή, δεν είχα άλλη επιλογή από το να παρουσιάσω τη διδασκαλία του με την μορφή διήγησης, μιας διήγησης αυτού που έγινε, όπως έγινε.
Η δομή της διδασκαλίας του δον Χουάν στηριζόταν στην ιδέα ότι ο άνθρωπος έχει δύο είδη συνείδησης. Τις ονόμαζε δεξιά και αριστερή. Την πρώτη την περιέγραφε σαν την κανονική συνείδηση, απαραίτητη στην καθημερινή ζωή. Η δεύτερη, έλεγε, ήταν η μυστηριώδης πλευρά του ανθρώπου, η κατάσταση της συνείδησης που ήταν απαραίτητη για να λειτουργήσει κάποιος σαν μάγος και μάντης. Έτσι ο Δον Χουάν χώρισε τη διδασκαλία του σε μαθήματα για τη δεξιά συνείδηση και μαθήματα για την αριστερή.
Έκανε τα μαθήματα για τη δεξιά πλευρά όταν βρισκόμουν στην κατάσταση της κανονικής συνείδησης. Τα μαθήματα αυτά τα 'χω περιγράψει σε όλες μου τις διηγήσεις. Στην κατάσταση αυτή της κανονικής συνείδησης, ο δον Χουάν μου είπε ότι ήταν μάγος. Με σύστησε μάλιστα και σε έναν άλλο μάγο, τον δον Χενάρο Φλόρες και λόγω της φύσης της σχέσης μας κατέληξα στο λογικό συμπέρασμα ότι με είχαν πάρει σαν μαθητευόμενο.
Αυτή η μαθητεία έληξε με μια ακατανόητη πράξη στην οποία με οδήγησαν και οι δύο. Με έβαλαν να πηδήξω από την κορυφή ενός επίπεδου βουνού, σε μια άβυσσο.
Σε μία από τις διηγήσεις μου έχω περιγράψει αυτά που συνέβησαν σε εκείνη την βουνοκορφή. Η τελευταία πράξη της διδασκαλίας του δον Χουάν για τη δεξιά πλευρά παίχτηκε εκεί από τον ίδιο, τον δον Χενάρο, δύο μαθητευόμενους, τον Παμπλίτο και τον Νέστορ και εμένα. Ο Παμπλίτο, ο Νέστορ και εγώ πηδήξαμε από την κορυφή του βουνού στην άβυσσο. Για πολλά χρόνια μετά πίστευα ότι η απόλυτη εμπιστοσύνη μου στον δον Χουάν και τον δον Χενάρο ήταν αρκετή για να εξαφανίσει όλους τους φυσιολογικούς μου φόβους μπροστά στην ολοκληρωτική καταστροφή. Τώρα ξέρω ότι δεν ήταν έτσι. Ξέρω ότι το μυστικό βρισκόταν στη διδασκαλία του δον Χουάν για την αριστερή πλευρά και ότι είχε χρειαστεί τρομακτική πειθαρχία και επιμονή για τον δον Χουάν, τον δον Χενάρο και τους συντρόφους τους προκειμένου να γίνει η διδασκαλία αυτή.
Χρειάστηκα σχεδόν δέκα χρόνια για να θυμηθώ τι ακριβώς είχε γίνει στις διδασκαλίες για την αριστερή πλευρά ώστε να με οδηγήσει να κάνω πρόθυμα μια τέτοια ακατανόητη πράξη: να πηδήξω στην άβυσσο.
Στα πλαίσια αυτών των μαθημάτων για την αριστερή πλευρά ο δον Χουάν φανέρωσε αυτό που εκείνος, ο δον Χενάρο και οι σύντροφοί τους μου έκαναν και το ποιοι ήταν στην πραγματικότητα. Δε με δίδασκαν μαγεία αλλά πώς να κατέχω τρεις πλευρές της πανάρχαιας γνώσης τους: συνείδηση, παραφύλαξη και προσήλωση. Και δεν ήταν μάγοι. Ήταν μάντεις. Και ο δον Χουάν δεν ήταν μόνο μάντης, αλλά και ναγκουάλ.
Ο δον Χουάν μου είχε ήδη εξηγήσει κατά τη διάρκεια των μαθημάτων του για τη δεξιά πλευρά αρκετά για τους ναγκουάλ και τη μαντεία. Κατάλαβα ότι η μαντεία είναι η ικανότητα των ανθρώπων να μεγεθύνουν το εύρος της αντίληψής τους μέχρι που γίνονται ικανοί να αντιληφθούν όχι μόνο την εξωτερική εμφάνιση, αλλά την ίδια την ουσία των πάντων. Μου εξήγησε επίσης ότι οι μάντεις «βλέπουν» τον άνθρωπο σαν ένα ενεργειακό πεδίο που μοιάζει με φωτεινό αβγό. Οι περισσότεροι άνθρωποι, μου εξήγησε, έχουν ένα ενεργειακό πεδίο χωρισμένο σε δύο μέρη. Ελάχιστοι έχουν τρία ή τέσσερα μέρη. Επειδή αυτοί οι άνθρωποι είναι πιο ευπροσάρμοστοι από τους κανονικούς ανθρώπους, μπορούν να γίνουν ναγκουάλ, αφού πρώτα μάθουν να «βλέπουν».
Στα μαθήματά του για την αριστερή πλευρά ο δον Χουάν μου εξήγησε τις διαφορές του να είσαι ναγκουάλ από το να «βλέπεις». Το να είσαι ναγκουάλ, είπε, είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο και ισχυρό από το να είσαι ένας άνθρωπος που έχει μάθει να «βλέπει». Το να είσαι ναγκουάλ σημαίνει ότι είσαι ηγέτης, δάσκαλος και οδηγός.
Σαν ναγκουάλ, ο δον Χουάν ήταν ηγέτης μιας ομάδας γνωστής σαν η ομάδα του ναγκουάλ. Την αποτελούσαν οκτώ γυναίκες μάντεις, η Σεσίλια, η Ντέλια, η Χερμελίντα, η Καρμέλα, η Νελίντα, η Φλορίντα, η Ζουλέικα και η Ζόιλα, τρεις άντρες μάντεις, ο Βτσέντε, ο Σίλβιο, ο Μανουέλ και ο Χενάρο και τέσσερις αγγελιοφόροι, ο Εμιλίτο, ο Τζων Τούμα, η Μάρτα και η Τερέζα.
Πέρα από τη θέση του σαν αρχηγού της ομάδας του ναγκουάλ, ο δον Χουάν δίδασκε και καθοδηγούσε μια ομάδα μαθητευομένων που ήταν γνωστοί σαν η νέα ομάδα του ναγκουάλ. Την αποτελούσαν τέσσερις νεαροί, ο Παμπλίτο, ο Νέστορ, ο Ελίτζιο και ο Μπενίνιο μαζί με πέντε κοπέλες, τη Σολεντάντ, τη Λα Γκόρντα, τη Λίντια, τη Ζοσεφίνα και τη Ρόζα. Εγώ ήμουν ο αρχηγός της νέας ομάδας του ναγκουάλ, μαζί με τη ναγκουάλ Κάρολ.
Πριν ο δον Χουάν αρχίσει να με διδάσκει για την αριστερή πλευρά, έπρεπε να φτάσω σε ένα μοναδικό στάδιο καθαρότητας της αντίληψης γνωστό σαν αυξημένη συνείδηση. Στα χρόνια που ήμουν μαζί του με είχε φέρει πολλές φορές σε αυτό το στάδιο με ένα χτύπημα της παλάμης του στο πάνω μέρος της πλάτης μου.
Ο δον Χουάν μου εξήγησε ότι στο στάδιο της αυξημένης συνείδησης, οι μαθητευόμενοι μπορούν να συμπεριφέρονται σχεδόν το ίδιο όπως στην καθημερινή τους ζωή αλλά μπορούν να συγκεντρωθούν σε οτιδήποτε με ασυνήθιστη δύναμη και σαφήνεια. Όμως, ένα χαρακτηριστικό της αυξημένης συνείδησης είναι ότι αυτά που αντιλαμβάνεται κανείς σε αυτό το στάδιο δεν μπορεί να τα θυμηθεί παρά μετά από τρομακτική προσπάθεια.
Η σχέση μου με την ομάδα του ναγκουάλ ήταν ένα παράδειγμα αυτής της δυσκολίας. Με εξαίρεση τον δον Χενάρο, ερχόμουν σε επαφή μαζί τους μόνο όταν βρισκόμουν σε κατάσταση αυξημένης συνείδησης. Έτσι στην καθημερινή μου ζωή δεν τους θυμόμουν, ούτε καν σαν ακαθόριστους ονειρικούς χαρακτήρες. Ο τρόπος με τον οποίο συναντιόμουν κάθε φορά μαζί τους, αποτελούσε ολόκληρη τελετή. Πήγαινα με το αυτοκίνητό μου στο σπίτι του δον Χενάρο σε μια μικρή πόλη στο νότιο τμήμα του Μεξικού.Αμέσως ερχόταν να μας συναντήσει ο δον Χουάν. Και οι τρεις μαζί ασχολούμασταν με τη διδασκαλία του δον Χουάν για την δεξιά πλευρά.
Μετά από αυτό, ο δον Χουάν με έκανε να αλλάζω επίπεδο συνείδησης και στη συνέχεια πηγαίναμε σε μια μεγαλύτερη γειτονική πόλη όπου έμενε μαζί με τους άλλους δεκαπέντε μάντεις.
Κάθε φορά που ερχόμουν στην κατάσταση της αυξημένης συνείδησης δεν μπορούσα να μη θαυμάζω τη διαφορά ανάμεσα στις δυο πλευρές μου. Αισθανόμουν σαν ένα πέπλο να είχε φύγει μπροστά από τα μάτια μου, σαν να ήμουν εν μέρει τυφλός και να είχα βρει ξαφνικά το φως μου. Η ελευθερία, η χαρά που αισθανόμουν σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα από όσα έχω αισθανθεί.
Όμως ταυτόχρονα υπήρχε μια τρομακτική αίσθηση λύπης και προσμονής που πήγαινε μαζί με την ελευθερία και την χαρά. Ο δον Χουάν μου είχε πει ότι δεν υπήρχε ολοκλήρωση χωρίς λύπη και προσμονή γιατί χωρίς αυτά δεν υπάρχει νηφαλιότητα, δεν υπάρχει καλοσύνη. Σοφία χωρίς καλοσύνη, είπε, και γνώση χωρίς νηφαλιότητα είναι άχρηστα.
Η διδασκαλία του για την αριστερή πλευρά προϋπέθετε ότι ο δον Χουάν μαζί με μερικούς από τους συντρόφους του, μου εξηγούσαν τις τρεις πλευρές της γνώσης τους. Την κυριαρχία της συνείδησης, την κυριαρχία της παραφύλαξης και την κυριαρχία της προσήλωσης.
Αυτό το έργο ασχολείται με την κυριαρχία της συνείδησης που αποτελεί μέρος των διδασκαλιών του για την αριστερή πλευρά, των διδασκαλιών που χρησιμοποίησε προκειμένου να με προετοιμάσει για την εκπληκτική εκείνη ενέργεια: να πηδήξω στην άβυσσο.
Επειδή όσα αναφέρω εδώ έγιναν στο στάδιο της αυξημένης συνείδησης, δεν μπορούν να έχουν την υφή της καθημερινής ζωής. Δεν αναφέρονται σε καθημερινό περιβάλλον, αν και προσπάθησα να το δημιουργήσω, χωρίς να παραποιήσω τα γεγονότα. Στην κατάσταση της αυξημένης συνείδησης έχεις ελάχιστη συνείδηση του περιβάλλοντος επειδή η απόλυτη συγκέντρωσή σου κατευθύνεται στις λεπτομέρειες αυτού που κάνεις.
Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που έκανα ήταν φυσικά η ερμηνεία της κατάστασης της αυξημένης συνείδησης. Ο δον Χουάν θεωρούσε την κυριαρχία της συνείδησης σαν τη σύγχρονη μορφή μιας πανάρχαιας παράδοσης που την ονόμαζε παράδοση των αρχαίων Τολτέκων.
Αν και αισθανόταν ότι ήταν απόλυτα συνδεδεμένος με αυτή την παράδοση, θεωρούσε τον εαυτό του σαν έναν από τους μάντεις ενός νέου κύκλου. Όταν κάποτε τον ρώτησα ποιο ήταν το σημαντικότερο χαρακτηριστικό των μαντών του νέου κύκλου, είπε ότι αποτελείται από τους πολεμιστές της απόλυτης ελευθερίας που είναι τέτοιοι γνώστες της συνείδησης, της παραφύλαξης και της προσήλωσης ώστε δεν μπορούν να παγιδευτούν από το θάνατο, αλλά επιλέγουν μόνοι τους τη στιγμή και τον τρόπο αναχώρησής τους από αυτόν τον κόσμο. Εκείνη τη στιγμή κατατρώγονται από μια εσωτερική φλόγα και εξαφανίζονται από το πρόσωπο της γης, ελεύθεροι, σαν να μην είχαν υπάρξει ποτέ.
Carlos Castaneda, Εσωτερική φλόγα
Η διδασκαλία του για την αριστερή πλευρά προϋπέθετε ότι ο δον Χουάν μαζί με μερικούς από τους συντρόφους του, μου εξηγούσαν τις τρεις πλευρές της γνώσης τους. Την κυριαρχία της συνείδησης, την κυριαρχία της παραφύλαξης και την κυριαρχία της προσήλωσης.
Αυτό το έργο ασχολείται με την κυριαρχία της συνείδησης που αποτελεί μέρος των διδασκαλιών του για την αριστερή πλευρά, των διδασκαλιών που χρησιμοποίησε προκειμένου να με προετοιμάσει για την εκπληκτική εκείνη ενέργεια: να πηδήξω στην άβυσσο.
Επειδή όσα αναφέρω εδώ έγιναν στο στάδιο της αυξημένης συνείδησης, δεν μπορούν να έχουν την υφή της καθημερινής ζωής. Δεν αναφέρονται σε καθημερινό περιβάλλον, αν και προσπάθησα να το δημιουργήσω, χωρίς να παραποιήσω τα γεγονότα. Στην κατάσταση της αυξημένης συνείδησης έχεις ελάχιστη συνείδηση του περιβάλλοντος επειδή η απόλυτη συγκέντρωσή σου κατευθύνεται στις λεπτομέρειες αυτού που κάνεις.
Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που έκανα ήταν φυσικά η ερμηνεία της κατάστασης της αυξημένης συνείδησης. Ο δον Χουάν θεωρούσε την κυριαρχία της συνείδησης σαν τη σύγχρονη μορφή μιας πανάρχαιας παράδοσης που την ονόμαζε παράδοση των αρχαίων Τολτέκων.
Αν και αισθανόταν ότι ήταν απόλυτα συνδεδεμένος με αυτή την παράδοση, θεωρούσε τον εαυτό του σαν έναν από τους μάντεις ενός νέου κύκλου. Όταν κάποτε τον ρώτησα ποιο ήταν το σημαντικότερο χαρακτηριστικό των μαντών του νέου κύκλου, είπε ότι αποτελείται από τους πολεμιστές της απόλυτης ελευθερίας που είναι τέτοιοι γνώστες της συνείδησης, της παραφύλαξης και της προσήλωσης ώστε δεν μπορούν να παγιδευτούν από το θάνατο, αλλά επιλέγουν μόνοι τους τη στιγμή και τον τρόπο αναχώρησής τους από αυτόν τον κόσμο. Εκείνη τη στιγμή κατατρώγονται από μια εσωτερική φλόγα και εξαφανίζονται από το πρόσωπο της γης, ελεύθεροι, σαν να μην είχαν υπάρξει ποτέ.
Carlos Castaneda, Εσωτερική φλόγα
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου