Καναδικό ραδιοτηλεσκόπιο εντόπισε σήματα από γαλαξία που έφυγαν πριν 2,5 δισεκ. χρόνια

Κάτι φαίνεται πως μας λέει το διάστημα, καθώς επιστήμονες αναφέρουν επαναλαμβανόμενα ραδιοσήματα που προέρχονται από γαλαξία 1,5 δις έτη φωτός μακριά!

Γη ακούει διάστημα! Είναι μόλις η δεύτερη φορά που οι ειδικοί λαμβάνουν παρόμοια επαναλαμβανόμενα εξωγήινα ακούσματα από τόσο μακριά.

Συνήθως, ανάλογες ηχητικές λήψεις θεωρούνται αποτέλεσμα αστρικών εκρήξεων, που διαρκούν μόλις ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου, αλλά εκτοξεύονται με την ίδια ποσότητα ενέργειας που ο ήλιος χρειάζεται για να παράγει 12 μήνες!

Πιθανώς το πιο συναρπαστικό είναι το γεγονός ότι από τις αστραπιαίες εκρήξεις που εντοπίστηκαν, μέχρι στιγμής, μόνο η μία από αυτές επαναλήφθηκε.

“Έχοντας περισσότερους αναμεταδότες και περισσότερες πηγές διαθέσιμες για μελέτη, μπορεί να κατανοήσουμε αυτά τα κοσμικά παζλ – από πού προέρχονται και τι τα προκαλεί”, δήλωσε η Ingrid Stairs, αστροφυσικός στο UBC της βρετανικής Κολομβίας.

Τα επαναλαμβανόμενα σήματα πιθανότατα σημαίνει ότι υπάρχει – και ότι η ανθρωπότητα πιθανότατα θα βρει – ένα “ουσιαστικό πληθυσμό” επαναλαμβανόμενων σημάτων, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Επίσης, θα μπορούσε, επίσης, να επιτρέψει στους επιστήμονες να καταλάβουν τις διαφορές μεταξύ διαστημικών εκρήξεων, βοηθώντας τους να κατανοήσουν περισσότερα για την πηγή τους και να παρακολουθήσουν μελλοντικά φαινόμενα.

Όλα αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να προσφέρουν κάποιες αποδείξεις για το ακραίο ή ασυνήθιστο περιβάλλον από το οποίο προέρχονται – ή για τη μυστηριώδη τεχνολογία που κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι εξωγήινοι πολιτισμοί θα μπορούσαν να τους εκτοξεύσουν στο απώτατο διάστημα.

“Όποια και αν είναι η πηγή αυτών των ραδιοκυμάτων, είναι ενδιαφέρον να δούμε πόσο ευρύ φάσμα συχνοτήτων μπορεί να παράγει. Υπάρχουν μερικά μοντέλα όπου η πηγή δεν μπορεί να παράγει τίποτα κάτω από μια ορισμένη συχνότητα”, λέει ο Arun Naidu του Πανεπιστημίου McGill στο Κεμπέκ του Καναδά.

Μέσα σε διάστημα τριών εβδομάδων, καταγράφηκαν περίπου 13 ραδιοσήματα προερχόμενα από γαλαξία 1,5 δισ. έτη φωτός μακριά από τον πλανήτη μας.

Από αυτά, τουλάχιστον επτά καταγράφηκαν στα 400 MHz, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να υπάρχουν ακόμη περισσότερα, πολύ χαμηλά για να τα καταγράψει τα όργανα.

Eίναι η δεύτερη φορά που ένα ραδιοτηλεσκόπιο -αυτή τη φορά το νέο καναδικό CHIME- ανίχνευσε επαναλαμβανόμενες γρήγορες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων (Fast Radio Bursts-FRB), οι οποίες προέρχονται από πολύ μακριά, πέρα από τον γαλαξία μας, σε απόσταση περίπου ενάμισι δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ποιά είναι η πηγή των FRB, οι οποίες διαρκούν χιλιοστά του δευτερολέπτου, αλλά θεωρούν πιθανότερο ότι πηγάζουν από ισχυρά αστροφυσικά φαινόμενα που συμβαίνουν δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά.

Το καναδικό τηλεσκόπιο στην κοιλάδα Οκανάγκαν της Βρετανικής Κολομβίας, το οποίο αποτελείται από τέσσερις ημικυλινδρικές κεραίες μήκους 100 μέτρων η κάθε μία, εντόπισε την επαναλαμβανόμενη FRB αρχικά το καλοκαίρι του 2018, ενώ τις επόμενες εβδομάδες ακολούθησαν πρόσθετες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων, συνολικά 13 σε αριθμό.

 

Μέχρι σήμερα έχουν ανιχνευθεί πάνω από 60 FRB (η πρώτη παρατήρησή τους έγινε το 2007), αλλά επαναλαμβανόμενες από την ίδια πηγή μόνο άλλη μια φορά, το 2012, από το μεγάλο ραδιοτηλεσκόπιο Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο. Η πηγή προέλευσης της ήταν μάλλον ένας γαλαξίας σε απόσταση 2,5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.

Η νέα καναδική ανακάλυψη παρουσιάστηκε με δύο δημοσιεύσεις στο περιοδικό "Nature", ενώ σχετική ανακοίνωση έγινε και στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στο Σιάτλ. Όπως είπαν οι αστρονόμοι, η ανακάλυψη μιας δεύτερης επαναλαμβανόμενης FRB δείχνει ότι το φαινόμενο δεν είναι τελικά τόσο σπάνιο στο σύμπαν, συνεπώς και άλλες τέτοιες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων πιθανώς θα ανιχνευθούν στο μέλλον.

Τέλος, να σημειωθεί ότι τα ραδιοσήματα ανακαλύφθηκαν στη διάρκεια πειραματικής χαρτογράφησης εντάσεως υδρογόνου.