Οι ευτυχισμένοι γάμοι είναι, όπως ξέρουμε, σπάνιοι

Η φυσική, ηθική και διανοητική θλιβερή ιδιοσυστασία των περισσότερων ανθρώπων μπορεί εν μέρει να έχει την αιτία της στο ότι οι γάμοι συνήθως δε συνάπτονται από καθαρή εκλογή και συμπάθεια, παρά μέσα από κάθε είδους εξωτερικούς λόγους και συμπτωματικές καταστάσεις. Όμως στις περιπτώσεις που δίνεται, μέχρι ένα βαθμό, σημασία στη συμφωνία και στη συμπάθεια, έχουμε κατά κάποιον τρόπο συμβιβασμό με τη θεότητα του γένους.

Οι ευτυχισμένοι γάμοι είναι, όπως ξέρουμε, σπάνιοι· γιατί έγκειται στη φύση του γάμου το κύριο έργο του να μην αφορά την παρούσα γενιά, παρά την επόμενη. Στο μεταξύ, ας πούμε για παρηγοριά των τρυφερών και ερωτευμένων ψυχών ότι κάποτε το ερωτικό πάθος συνοδεύεται από ένα αίσθημα εντελώς άλλης προέλευσης, δηλαδή από πραγματική φιλία βασισμένη στη συμφωνία του φρονήματος, η οποία όμως τις περισσότερες φορές εμφανίζεται όταν η κυρίως ερωτική σχέση έχει σβήσει με την ικανοποίηση.

Η φιλία θα προέλθει συνήθως από το γεγονός ότι οι φυσικές, ηθικές και διανοητικές ιδιότητες των δύο ατόμων, οι οποίες συμπληρώνουν η μία την άλλη και από αυτές δημιουργήθηκε η ερωτική σχέση για το μελλοντικό παιδί, αφορούν και τη ζωή των ίδιων των ατόμων, τα οποία, έχοντας αντίθετες ιδιότητες του ταμπεραμέντου και των πνευματικών προτερημάτων, συμπληρώνουν το ένα το άλλο και έτσι θεμελιώνουν μια ψυχική αρμονία.

Η μεταφυσική της ερωτικής σχέσης, που εξετάστηκε εδώ, συνδέεται με ακρίβεια με τη γενική μου μεταφυσική, και το φως που ρίχνει σε εκείνη μπορεί να συνοψιστεί στα ακόλουθα. Έχει προκύψει από τα προηγούμενα ότι η προσεκτική επιλογή για την ικανοποίηση του σεξουαλικού ενστίκτου, που περνά μέσα από αμέτρητες βαθμίδες και φτάνει μέχρι και το ερωτικό πάθος, βασίζεται στην ιδιαίτερα σοβαρή συμμετοχή του ανθρώπου στην ειδική, προσωπική ιδιοσυστασία της επόμενης γενιάς. Αυτή η πράγματι αξιοπαρατήρητη συμμετοχή επιβεβαιώνει δύο αλήθειες:

1. Το άφθαρτο της ίδιας της φύσης του ανθρώπου, η οποία συνεχίζει να ζει στις επόμενες γενιές. Γιατί εκείνη η τόσο ζωηρή και ένθερμη συμμετοχή, η οποία δεν απορρέει από συλλογισμό και πρόθεση παρά από το πιο βαθύ κομμάτι και ένστικτο της φύσης μας, δε θα μπορούσε να είναι τόσο αστείρευτη και να ασκεί τόσο μεγάλη εξουσία στον άνθρωπο, αν αυτός ήταν απόλυτα εφήμερος και τον διαδεχόταν μια εντελώς διαφορετική γενιά, η οποία απλώς θα τον ακολουθούσε χρονικά.

2. Η ίδια η φύση του ανθρώπου δίνει μεγαλύτερη σημασία στο γένος από ό,τι στο άτομο. Γιατί εκείνο το ενδιαφέρον για την ιδιαίτερη ιδιοσυστασία του γένους, το οποίο αποτελεί τη ρίζα κάθε ερωτικής στάσης, από τη φευγαλέα συμπάθεια μέχρι το πιο σοβαρό πάθος, είναι για τον καθένα η πιο σημαντική υπόθεση, δηλαδή εκείνη που η επιτυχία ή η αποτυχία της τον αγγίζει περισσότερο· Γι’ αυτό και αποκαλείται κυρίως υπόθεση της καρδιάς. Επίσης, αν κάνει την εμφάνισή του αυτό το ενδιαφέρον με ένταση και αποφασιστικότητα, κάθε άλλο που αφορά το ίδιο το άτομο ακολουθεί ή και θυσιάζεται στην ανάγκη.

Με αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος μαρτυρά ότι βρίσκεται πιο κοντά στο γένος από ό,τι στην ατομικότητά του και ότι ζει πιο άμεσα στο γένος από ό,τι σε αυτήν. Γιατί λοιπόν ο ερωτευμένος κρέμεται από το βλέμμα της εκλεκτής του, αφήνεται εντελώς σε αυτήν και για χάρη της είναι πρόθυμος να κάνει κάθε θυσία; Επειδή είναι το αθάνατο κομμάτι του αυτό που την αποζητά· όλα τα άλλα τα αποζητά μόνο το θνητό.

ARTHUR SCHOPENHAUER, ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ