Ηφαίστεια στην Αφροδίτη μπορούν να είναι ζωντανά και έτοιμα να εκραγούν

Στο παρελθόν πλανητικοί αστρονόμοι συζητούσαν για το αν η Αφροδίτη είναι ή ήταν γεωλογικά ενεργή, και αν τα γεωλογικά καυτά σημεία που είδαν προηγούμενες αποστολές, σημαίνει ότι η Αφροδίτη είναι ένα από τα λίγα μέρη στο ηλιακό σύστημα που έχουν βιώσει ηφαιστειακή δραστηριότητα. Τώρα, σύμφωνα με στοιχεία από την αποστολή Venus Express (που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη από τον Απρίλιο του 2006) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι δεν υπήρξε μόνο η Αφροδίτη γεωλογικά ενεργή και με ηφαιστειακή δράση κατά τη διάρκειά της ζωής της, αλλά επίσης μπορεί να είναι ακόμα και σήμερα, σύμφωνα με τον Jörn Helbert, που δημοσίευσε μια σχετική μελέτης στο Science.

Τη στιγμή που θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές, θα μπορούσαν να συμβαίνουν εκρήξεις ηφαιστείων στην Αφροδίτη.

"Οι στερεοποιημένες ροές λάβας, που ακτινοβολούν θερμότητα από την επιφάνεια της, φαίνεται ότι είναι σχεδόν καθόλου αποσαθρωμένα. Έτσι μπορούμε να συμπεράνουμε ότι είναι νεότερα από 2,5 εκατομμύρια χρόνια – και η πλειοψηφία τους είναι κατά πάσα πιθανότητα κάτω των 250.000 χρόνια …. Σε γεωλογικούς όρους, αυτό σημαίνει ότι είναι ουσιαστικά σημερινά.

Η ανακάλυψη σημαίνει ότι ο πλανήτης παραμένει ικανός για νέες ηφαιστειακές εκρήξεις. Οι επιστήμονες είχαν παραξενευτεί που δεν υπήρχαν πολλοί κρατήρες στην Αφροδίτη, γιατί αυτό σήμαινε πως κάποιο γεγονός «καθάριζε» την επιφάνεια της. Αυτό το «κάτι», όπως φαίνεται, είναι η συνεχιζόμενη ηφαιστειακή δραστηριότητα. Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται για μια αργή και βαθμιαία διαδικασία μικρών ηφαιστειακών εκρήξεων και όχι για μια πιο σπάνια και πιο κατακλυσμική δραστηριότητα.

Προηγούμενοι χάρτες της Αφροδίτης έδειχναν χαρακτηριστικά που έμοιαζαν με μεγάλα ηφαίστεια, όπως το Kilauea της Χαβάης και το Mauna Loa. Ορισμένα από αυτά έχουν ύψος περίπου 1500 μέτρα πάνω από τη γύρω πεδιάδα, ενώ έχουν διάμετρο που καλύπτει περισσότερα από 3.000 χιλιόμετρα.. Μάλιστα οι μετρήσεις της βαρύτητας έδειχναν μια μεγάλη συγκέντρωση μάγματος κάτω από την επιφάνεια αυτών των σχηματισμών. Για αυτή τη μελέτη, η διαστημοσυσκευή Venus Express μέτρησε τη σύνθεση των υλικών της επιφάνειας κοντά σε αυτά τα σημεία, και βρήκε τη συγκέντρωση των σιδηρούχων υλικών που αναμενόταν από την ηφαιστειακή δράση. Οι ερευνητές στη συνέχεια χρησιμοποίησαν αυτή τη χημική σύνθεση για να εκτιμήσουν πόσο καιρό το υλικό αυτό είχε εκτεθεί στην επιφάνεια της Αφροδίτης.. Η απάντηση ήταν συγκλονιστική. Μια μικρή περίοδος από γεωλογική άποψη.

Η ερευνήτρια Suzanne Smrekar λέει ότι είναι ακόμα δυνατό ότι οι επιστήμονες να εντόπισαν μια ηφαιστειακή έκρηξη στην Αφροδίτη που έγινε τον περασμένο Ιούλιο, όταν παρατηρήθηκε ένα μυστηριώδες φωτεινό σημείο στην ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Η Smrekar και αρκετοί από τους συναδέλφους της παρακολουθούν συνέχεια αυτό το γεγονός για να δούνε αν μια ηφαιστειακή έκρηξη από ένα από αυτά τα καυτά σημεία συμπίπτει με αυτό το σημείο. Έτσι θα μπορούσε να εξηγηθεί εύκολα.. Αν πράγματι αυτό συμβαίνει, τότε αυτή η σχέση (ηφαιστειακή έκρηξη και του φωτεινού σημείου στην ατμόσφαιρα) θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως άλλη μία απόδειξη ότι τα ηφαίστεια της Αφροδίτης είναι ακόμα ενεργά.

Η Suzanne Smrekar, που ανήκει στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA και η οποία είναι υπεύθυνη για την μελέτη των στοιχείων του Venus Express, λέει «Για πρώτη φορά έχουμε ισχυρά στοιχεία για πρόσφατες ηφαιστειακές εκρήξεις στην επιφάνεια του πλανήτη».

Στη Γη η λάβα που ρέει από τα έγκατα, αλληλεπιδρά γρήγορα με το οξυγόνο και τα άλλα στοιχεία στην ατμόσφαιρα, αλλάζοντας έτσι τη σύνθεσή της. Στην Αφροδίτη εκτιμάται ότι συμβαίνει μια παρόμοια διαδικασία, αν και πιο έντονη, λόγω της πιο καυτής και πυκνής ατμόσφαιρας, που αποτελείται κυρίως από διοξείδιο του άνθρακα.

Εκτός από το θρίλερ για το αν η Αφροδίτη θα μπορούσε να είναι γεωλογικά ζωντανή, η πιθανότητα της συνεχούς ηφαιστειακής δραστηριότητας θα βοηθήσει να ξεκαθαρίσουν οι επιστήμονες ένα μυστήριο για τον πλανήτη. Αρκεί να δούμε μόνο τους κρατήρες της Σελήνης μια καθαρή νύχτα για να καταλάβουμε ότι το εσωτερικό ηλιακό σύστημα έχει για περιόδους υποστεί ισχυρούς βομβαρδισμούς από αστεροειδείς. Αλλά η Αφροδίτη, μας έχουν δείξει οι οι ανιχνευτές μας, ότι δεν έχει μια όψη σαν να έχει ‘βομβαρδιστεί από μετεωρίτες και αστεροειδείς. Αυτό για τους γεωλόγους σημαίνει ότι πρέπει αυτή η σημερινή επιφάνεια να έχει έρθει από μέσα βαθειά από τον πλανήτη. Κι επειδή στην Αφροδίτη λείπει το νερό που είναι προφανώς απαραίτητο για την κίνηση των τεκτονικών πλακών, η πιο πιθανή εξήγηση για την ομαλότερη σημερινή επιφάνεια της Αφροδίτης (και επίσης για το πως η θερμότητα διαφεύγει από το εσωτερικό της) είναι μόνο μέσω ηφαιστειακών εκρήξεων.