Μια επικίνδυνη, ύπουλη και διαλυτική πανδημία: η ανία

Τα παιδιά µας σαπίζουν αυτές τις µέρες στο σπίτι, µετακινούµενα µε δυσκολία ανάµεσα στην τηλεόραση και τον υπολογιστή και αναφωνώντας κατά τακτικά χρονικά διαστήµατα την οικουµενική και αιωνίως επίκαιρη λέξη «βαριέµαι».

Η πρώτη µας αντίδραση είναι να τα κατηγορούµε για έλλειψη ενδιαφερόντων, να τα σπρώχνουµε µαταίως να διαβάσουν ένα βιβλίο ή να πάνε µια βόλτα, η αλήθεια είναι όµως ότι βαριόµαστε κι εµείς.

Βαριόµαστε στο σπίτι επειδή η τεχνολογία δεν έχει καταφέρει ακόµη να µας απαλλάξει από άσκοπες δουλειές όπως το σιδέρωµα ή η απόψυξη. Βαριόµαστε στη δουλειά επειδή αναγκαζόµαστε να κάνουµε πράγµατα που δεν µας αρέσουν ή δεν µας γεµίζουν. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα µιας έρευνας που δόθηκε αυτήν την εβδοµάδα στη δηµοσιότητα στη Βρετανία, η ικανοποίηση από την εργασία µειώθηκε στη χώρα αυτή από την περσινή άνοιξη κατά 24%.

Η ανία είναι µεγαλύτερη στις δυτικές χώρες. Όπως επισηµαίνει ο βρετανός δηµοσιογράφος, µουσικός και µπλόγκερ Ρόντρι Μάρσντεν (ο οποίος, παρά τα πολλαπλά ενδιαφέροντά του, οµολογεί πως κι αυτός βαριέται!), σε πολλούς ανατολικούς πολιτισµούς η αίσθηση του κενού την οποία εµείς αισθανόµαστε υποχρεωµένοι να εξουδετερώσουµε µε βίντεο γκέιµς και φτηνά κοκτέιλ αντιµετωπίζεται ως µια όµορφη, ήρεµη απελευθέρωση. Είναι αρκετό να κάνει κανείς µια σύγκριση ανάµεσα σε µια εσωτερική πτήση στη Μέση Ανατολή, όπου οι επιβάτες κοιτάζουν µπροστά εν µέσω µιας µακάριας σιωπής, και µια πτήση σε µια ευρωπαϊκή χώρα, όπου οι επιβάτες σηκώνονται συνεχώς χωρίς λόγο, παραπονιούνται για την ποιότητα του φαγητού ή σιγοτραγουδούν στον σκοπό που παίζει το iΡod.

Είναι όµως πράγµατι η ανία απειλητική; Ο Γκαίτε έλεγε ότι χωρίς αυτήν, δύσκολα θα κάναµε τον κόπο να πάρουµε στα χέρια µας ένα µολύβι, ένα πινέλο ή ένα µουσικό όργανο. Η αλήθεια όµως, σηµειώνει ο Μάρσντεν, είναι ότι ένας µέσος νεαρός σε µια µέση ευρωπαϊκή πόλη ένα µέσο βράδυ Παρασκευής πολύ δύσκολα εκτιµά την αξία της ανίας που του επέβαλε η σύγχρονη ζωή. Η ανία αποτελεί την κυριότερη αιτία της βίας στα προάστια των µεγαλουπόλεων. Κι αυτό, επειδή η βία είναι συναρπαστική. Και η συγκίνηση που προσφέρει δύσκολα µπορεί να αντικατασταθεί από τη συγκίνηση που προκαλεί µια παρτίδα πινγκ πονγκ.

Μια λύση για την αντιµετώπιση της ανίας θα ήταν να την απαγορεύσουµε. Δεδοµένου όµως ότι απουσιάζουν τα θρησκευτικά πάθη, οι ταξικοί πόλεµοι ή η πλήρης οικονοµική κατάρρευση, µια ακόµη καλύτερη λύση θα ήταν να την αποδεχθούµε. Ποιος ξέρει, ίσως µια µέρα να την αγαπήσουµε.