Η «σκιά» είναι η πλευρά της προσωπικότητάς μας που περιέχει όλα τα μέρη του εαυτού μας που δεν θέλουμε να παραδεχτούμε ότι έχουμε.
Είναι στην αρχή μια ασυνείδητη πλευρά. Μόνο με την προσπάθεια να κατανοήσουμε το γεγονός, αναγνωρίζουμε τη σκιά μας. Αν και πολλοί υπονοούν ότι η σκιά είναι «αρνητική», αυτό δεν είναι αλήθεια. Η σκιά είναι μάλλον αυτό που εμείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε ως σκοτεινό και αδύναμο για τον εαυτό μας, και ως εκ τούτου πρέπει να είναι κρυμμένο και να απορριφθεί. Αλλά αυτό εξαρτάται από τη δική μας προοπτική για τη ζωή και τα επίπεδα της αυτοεκτίμησής μας.
Έτσι, ενώ για ένα άτομο η σκιά του μπορεί να περιέχει μόνο κλασικά στοιχεία όπως θλίψη, οργή, τεμπελιά και σκληρότητα, μπορεί επίσης να κρύβει την προσωπική μας δύναμη, την ανεξαρτησία μας ή την συναισθηματική μας ευαισθησία.
Πώς μπορώ να απαλλαγώ από τη σκιά μου;
Δε γίνεται να μην έχουμε σκιά. Ανεξάρτητα από το πόσο «συμπαθητικός» ή «ευτυχισμένος» μπορεί να φαίνεται κάποιος, όλοι μας έχουμε μια σκιά.
Ούτε μπορείτε να «ξεφορτωθείτε» ή «να θεραπεύσετε» τη σκιά σας. Είναι ένα ουσιαστικό και χρήσιμο μέρος του εαυτού σας.
Η σκιά σας είναι κάτι που μπορεί πραγματικά να σας προσφέρει πολλά δώρα όπως αυτό της διορατικότητας και της προσωπικής δύναμης, αν τολμήσετε να την καταλάβετε.
Jung και η σκιά
Ο όρος «σκιά» έγινε δημοφιλής από τον Carl Jung. Τη θεωρούσε ως την ασυνείδητη, ακόμη πρωτόγονη πλευρά της φύσης μας. Πιστεύει ότι έπρεπε να βλέπουμε πλήρως αυτή τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού μας, εάν είμαστε ένας πλήρως ολοκληρωμένος άνθρωπος.
Ο Jung δεν πρέσβευε ότι μόνο τα άτομα έχουν σκιές. Μίλησε επίσης για τη «συλλογική σκιά», όπου οι άνθρωποι ενώνουν τις σκιές τους σε ομάδες ή ως κοινωνίες. Το θεώρησε πολύ σοβαρό κίνδυνο για τον πολιτισμό όταν «συλλογίστηκε» μια συλλογική σκιά.
Γιατί πρέπει να γνωρίζω τη σκιά μου;
Όταν αναγνωρίζουμε και αντιμετωπίζουμε τη σκιά μας, μπορούμε να γίνουμε πιο ολοκληρωμένοι και ισορροπημένοι.
Για παράδειγμα, εάν δεχτούμε και αντιμετωπίζουμε τον θυμό μας, μπορούμε να ορίσουμε καλύτερα όρια. Και αν δεχθούμε πλήρως τη θλίψη μας, μπορούμε επίσης να αισθανθούμε πιο χαρούμενοι.
Η γνώση της σκιάς σας θα βελτιώσει επίσης τις σχέσεις σας. Αυτό που μπορούμε να δεχτούμε και να κατανοήσουμε για τον εαυτό μας είναι ότι είμαστε περισσότερο σε θέση να δεχθούμε και να καταλάβουμε στους άλλους.
Αν νιώθετε μη δημιουργικοί στη ζωή, μπορεί να βοηθηθείτε από την κατανόηση της σκιάς σας. Ο Jung συνέδεσε τη σκιά με τη δημιουργικότητα. Ίσως όσο πιο ελεύθεροι αισθανόμαστε συναισθηματικά, τόσο πιο ελεύθεροι είμαστε με τους τρόπους που σκεφτόμαστε και επιτελούμε τα πράγματα.
Σημειώστε ότι όταν καταπιέζουμε και αρνούμαστε τα πράγματα για τον εαυτό μας, αυτά δεν εξαφανίζονται. Αντίθετα, μπορούν να αναπτυχθούν και να μας προκαλέσουν όλο και περισσότερες δυσκολίες.
Η σκιά και η ψυχολογική προβολή
Η ψυχολογική προβολή είναι όταν αποδίδουμε μια ασυνείδητη σκέψη, συναίσθημα ή ακόμη και δικό μας ταλέντο σε άλλο άτομο.
Όταν έρχεται η σκιά, θα είναι ένα φαινομενικά «απαράδεκτο» χαρακτηριστικό που βλέπετε σε κάποιο άλλο άτομο και η προβολή συχνά έρχεται με ευκολία.
Για παράδειγμα, μπορεί να αισθανθείτε ότι όλοι γύρω σας είναι τεμπέληδες και εγωιστές. Εάν εξετάσατε τον εαυτό σας με ειλικρίνεια, πιθανόν να διαπιστώσετε ότι είστε εσείς οι ίδιοι που έχετε την τάση να είστε εγωκεντρικοί και ανενεργοί.
Η σκιά είναι συνήθως ένα από τα πρώτα πράγματα που αντιμετωπίζουμε όταν αρχίζουμε ψυχοθεραπεία. Η δημιουργία ενός ασφαλούς χώρου όπου μπορούμε να μιλήσουμε με κάποιον που δεν έχει προσωπικά επενδύσει στη ζωή μας σημαίνει ότι βρισκόμαστε να λέμε πράγματα που δεν γνωρίζαμε καν, να σκεφτόμαστε και να αισθανόμαστε.
Άλλοι τρόποι για να αποκτήσετε πρόσβαση στη σκιά σας είναι να δουλέψετε με τα όνειρά σας και να βρείτε τα αρχέτυπα που κρύβονται σε αυτά.
Φυσικά αν παρατηρήσετε αυτό που κατηγορείτε συνεχώς τους άλλους μπορεί να σας οδηγήσει στη σκιά σας. Ποια είναι τα πράγματα που σας αρέσουν λιγότερο σε άλλους ανθρώπους; Το χαρακτηριστικό αυτό υπάρχει και σε εσάς; Μπορείτε να σκεφτείτε ένα παράδειγμα, ακόμη, για το πότε κάνατε κάτι παρόμοιο;
Είναι σημαντικό όταν εργάζεστε για να αναγνωρίσετε και να κατανοήσετε τη σκιά σας να μην υπερ-ταυτίζεστε με αυτό. Εάν περνάτε μια περίοδο χαμηλής αυτοεκτίμησης ή κατάθλιψης, για παράδειγμα, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να αναλύσετε τη σκιά.
Τα οφέλη της αντίληψης της σκιάς
Καθώς ενσωματώνετε την πλευρά της σκιάς σας και συμφωνείτε με το πιο σκοτεινό σας μισό, βλέπετε τον εαυτό σας πιο καθαρά. Γίνεστε περισσότερο γειωμένοι, ανθρώπινοι και ολόκληροι. Όταν μπορείτε να δεχτείτε τα δικά σας πιο σκοτεινά μέρη, είναι ευκολότερο να αποδεχθείτε τη σκιά σε άλλους. Ως αποτέλεσμα, η συμπεριφορά άλλων ανθρώπων δεν θα σας πυροδοτήσει τόσο εύκολα. Θα έχετε επίσης ευκολότερη επικοινωνία με άλλους.
Βλέποντας άλλους και τον εαυτό σας όπως είστε, θα έχετε έναν καθαρότερο φακό με τον οποίο θα δείτε τον κόσμο. Καθώς ενσωματώνετε στον εαυτό σας τη σκιά, πλησιάζετε στον αυθεντικό σας εαυτό ο οποίος σας δίνει μια πιο ρεαλιστική εκτίμηση για το ποιος είστε. Θα δείτε άλλους και θα αξιολογήσετε καταστάσεις με μεγαλύτερη σαφήνεια, συμπόνια και κατανόηση.
Όσο αρνούμαστε τις σκιές μας και καταπιέζουμε ορισμένα μέρη του εαυτού μας, η αίσθηση της ολότητας και της ενότητας είναι φευγαλέα. Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη της αναζήτησης της σκιάς σας είναι ότι ξεκλειδώνει περισσότερο από το δημιουργικό δυναμικό σας.
Θυμηθείτε ότι η σκιά είναι αόριστη. Κρύβεται πίσω μας. Οι αμυντικοί μας μηχανισμοί έχουν σχεδιαστεί για να κρατούν τις σκιές μας καταπιεσμένες και αθέατες.
Όσο περισσότερο δίνετε προσοχή στη συμπεριφορά και τα συναισθήματά σας, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχετε να πιάσετε τη σκιά σας στην πράξη.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να εντοπίσετε τη σκιά σας είναι να δώσετε προσοχή στις συναισθηματικές σας αντιδράσεις απέναντι σε άλλους ανθρώπους.
Βέβαιοι, οι συνάδελφοί σας μπορεί να είναι επιθετικοί, αλαζονικοί, αδιάφοροι ή ανυπόμονοι αλλά αν δεν έχετε τις ίδιες ιδιότητες μέσα σας δε θα έχετε μια ισχυρή αντίδραση στη συμπεριφορά τους.
Αν δίνετε ιδιαίτερη προσοχή, μπορείτε να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας για να παρατηρήσετε τη σκιά σας όταν παρατηρείτε ισχυρές αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις σε άλλους.
Όπως αναφέρει συχνά ο Jung λέγοντας «Όλα όσα μας ερεθίζουν για τους άλλους μπορούν να μας οδηγήσουν σε μια κατανόηση του εαυτού μας». Αλλά έχουμε σπάνια χρόνο να εργαστούμε με αυτά τα συναισθήματα επί τόπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου