ΑΡΡΙΑΝΟΣ - Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (7.6.1-7.7.2)

[7.6.1] Ἧκον δὲ αὐτῷ καὶ οἱ σατράπαι οἱ ἐκ τῶν πόλεών τε τῶν νεοκτίστων καὶ τῆς ἄλλης γῆς τῆς δοριαλώτου παῖδας ἡβάσκοντας ἤδη ἐς τρισμυρίους ἄγοντες τὴν αὐτὴν ἡλικίαν γεγονότας, οὓς Ἐπιγόνους ἐκάλει Ἀλέξανδρος, κεκοσμημένους Μακεδονικοῖς ὅπλοις καὶ τὰ πολέμια ἐς τὸν τρόπον τὸν Μακεδονικὸν ἠσκημένους. [7.6.2] καὶ οὗτοι ἀφικόμενοι λέγονται ἀνιᾶσαι Μακεδόνας, ὡς πάντα δὴ μηχανωμένου Ἀλεξάνδρου ὑπὲρ τοῦ μηκέτι ὡσαύτως δεῖσθαι Μακεδόνων· εἶναι γὰρ οὖν καὶ Μηδικὴν τὴν Ἀλεξάνδρου στολὴν ἄλγος οὐ σμικρὸν Μακεδόσιν ὁρωμένην καὶ τοὺς γάμους ἐν τῷ νόμῳ τῷ Περσικῷ ποιηθέντας οὐ πρὸς θυμοῦ γενέσθαι τοῖς πολλοῖς αὐτῶν, οὐδὲ τῶν γημάντων ἔστιν οἷς, καίτοι τῇ ἰσότητι τῇ ἐς τὸν βασιλέα μεγάλως τετιμημένοις. [7.6.3] Πευκέστας τε ὁ Περσῶν σατράπης τῇ τε σκευῇ καὶ τῇ φωνῇ περσίζων ἐλύπει αὐτούς, ὅτι τῷ βαρβαρισμῷ αὐτοῦ ἔχαιρεν Ἀλέξανδρος, καὶ οἱ Βακτρίων δὲ καὶ οἱ Σογδιανῶν καὶ Ἀραχωτῶν ἱππεῖς καὶ Ζαραγγῶν δὲ καὶ Ἀρείων καὶ Παρθυαίων καὶ ἐκ Περσῶν οἱ Εὐάκαι καλούμενοι ἱππεῖς καταλοχισθέντες εἰς τὴν ἵππον τὴν ἑταιρικὴν ὅσοι αὐτῶν κατ᾽ ἀξίωσιν καὶ κάλλει τοῦ σώματος ἢ τῇ ἄλλῃ ἀρετῇ ὑπερφέροντες ἐφαίνοντο, [7.6.4] καὶ πέμπτη ἐπὶ τούτοις ἱππαρχία προσγενομένη, οὐ βαρβαρικὴ ἡ πᾶσα, ἀλλὰ ἐπαυξηθέντος γὰρ τοῦ παντὸς ἱππικοῦ κατελέγησαν ἐς αὐτὸ τῶν βαρβάρων, τῷ τε ἀγήματι προσκαταλεγέντες Κωφής τε ὁ Ἀρταβάζου καὶ Ὑδάρνης καὶ Ἀρτιβόλης οἱ Μαζαίου, καὶ Σισίνης καὶ Φραδασμένης [καὶ] οἱ Φραταφέρνου τοῦ Παρθυαίων καὶ Ὑρκανίας σατράπου παῖδες, [7.6.5] καὶ Ἰτάνης Ὀξυάρτου μὲν παῖς, Ῥωξάνης δὲ τῆς γυναικὸς Ἀλεξάνδρου ἀδελφός, καὶ Αἰγοβάρης καὶ ὁ τούτου ἀδελφὸς Μιθροβαῖος, καὶ ἡγεμὼν ἐπὶ τούτοις ἐπισταθεὶς Ὑστάσπης ὁ Βάκτριος, καὶ τούτοις δόρατα Μακεδονικὰ ἀντὶ τῶν βαρβαρικῶν μεσαγκύλων δοθέντα, —ταῦτα πάντα ἐλύπει τοὺς Μακεδόνας, ὡς πάντῃ δὴ βαρβαρίζοντος τῇ γνώμῃ Ἀλεξάνδρου, τὰ δὲ Μακεδονικὰ νόμιμά τε καὶ αὐτοὺς Μακεδόνας ἐν ἀτίμῳ χώρᾳ ἄγοντος.

[7.7.1] Ἀλέξανδρος δὲ τῆς μὲν πεζῆς στρατιᾶς τὴν πολλὴν Ἡφαιστίωνα ἄγειν κελεύει ἔστε ἐπὶ τὴν θάλασσαν τὴν Περσικήν, αὐτὸς δὲ ἀναπλεύσαντος αὐτῷ τοῦ ναυτικοῦ ἐς τὴν Σουσίαν γῆν ἐπιβὰς τῶν νεῶν ξὺν τοῖς ὑπασπισταῖς τε καὶ τῷ ἀγήματι καὶ τῶν ἱππέων τῶν ἑταίρων ἀναβιβασάμενος οὐ πολλοὺς κατέπλει κατὰ τὸν Εὐλαῖον ποταμὸν ὡς ἐπὶ θάλασσαν. [7.7.2] ἤδη δὲ πλησίον ὢν τῆς ἐκβολῆς τῆς ἐς τὸν πόντον τὰς μὲν πλείονάς τε καὶ πεπονηκυίας τῶν νεῶν καταλείπει αὐτοῦ, αὐτὸς δὲ ταῖς μάλιστα ταχυναυτούσαις παρέπλει ἀπὸ τοῦ Εὐλαίου ποταμοῦ κατὰ τὴν θάλασσαν ὡς ἐπὶ τὰς ἐκβολὰς τοῦ Τίγρητος· αἱ δὲ ἄλλαι αὐτῷ νῆες ἀνακομισθεῖσαι κατὰ τὸν Εὐλαῖον ἔστε ἐπὶ τὴν διώρυχα, ἣ τέτμηται ἐκ τοῦ Τίγρητος ἐς τὸν Εὐλαῖον, ταύτῃ διεκομίσθησαν ἐς τὸν Τίγρητα.

***

[7.6.1] Παρουσιάσθηκαν στον Αλέξανδρο και οι σατράπες από τις νέες πόλεις που ίδρυσε και από τις άλλες χώρες που κατέκτησε φέρνοντας μαζί τους τριάντα περίπου χιλιάδες παιδιά, έφηβους πια, όλους στην ίδια ηλικία, τους οποίους ο Αλέξανδρος ονόμαζε Επιγόνους· είχαν οπλισθεί με μακεδονικά όπλα και είχαν ασκηθεί στα πολεμικά έργα σύμφωνα με τη μακεδονική τεχνική. [7.6.2] Λένε ότι η άφιξή τους προκάλεσε λύπη στους Μακεδόνες, επειδή νόμιζαν ότι ο Αλέξανδρος σοφιζόταν κάθε τρόπο, για να μην έχει πλέον, όσο πριν, ανάγκη τους Μακεδόνες. Μεγάλη ήταν πράγματι η θλίψη των Μακεδόνων, επειδή έβλεπαν ότι και η στολή του Αλεξάνδρου ήταν μηδική και στους περισσότερους δεν άρεσε που έγιναν οι γάμοι σύμφωνα με τα περσικά έθιμα, ακόμη και σε μερικούς από εκείνους που νυμφεύθηκαν, αν και έλαβαν μεγάλη τιμή με το να εξισωθούν με τον βασιλιά. [7.6.3] Τους λυπούσε επίσης, επειδή ο Πευκέστας, ο σατράπης της Περσίας, είχε φορέσει την περσική στολή και μιλούσε την περσική γλώσσα και επειδή ο Αλέξανδρος έδειχνε να χαίρεται για τη βαρβαρική αυτή συμπεριφορά. Τους στενοχωρούσε ακόμη που οι ιππείς των Βακτριανών και των Σογδιανών και των Αραχωσίων και των Ζαραγγών και των Αρείων και των Πάρθων και από τους Πέρσες οι ιππείς οι ονομαζόμενοι Ευάκες, ενταγμένοι στο ιππικό των εταίρων, έδιναν την εντύπωση ότι υπερείχαν σε ικανότητα επιβολής και σε σωματική ωραιότητα ή σε άλλο προτέρημα. [7.6.4] Εκτός από αυτούς, προστέθηκε και πέμπτη ιππαρχία, όχι εξολοκλήρου βαρβαρική, αλλά επειδή αυξήθηκε η συνολική δύναμη του ιππικού, κατατάχθηκαν σε αυτό και μερικοί από τους βαρβάρους. Στο άγημα κατατάχθηκαν ακόμη ο Κωφής, ο γιος του Αρτάβαζου, και οι Υδάρνης και Αρτιβόλης, οι γιοι του Μαζαίου, και οι Σισίνης και Φραδασμένης, οι γιοι του Φραταφέρνη, του σατράπη της Παρθίας και Υρκανίας, [7.6.5] και ο Ιτάνης, ο γιος του Οξυάρτη και αδελφός της Ρωξάνης, της γυναίκας του Αλεξάνδρου, και ο Αιγοβάρης και ο αδελφός του Μιθροβαίος και ο Υστάσπης ο Βακτριανός που διορίσθηκε αρχηγός τους. Και σε αυτούς δόθηκαν μακεδονικά δόρατα αντί των βαρβαρικών ακοντίων με του λουρί· όλα αυτά προκαλούσαν λύπη στους Μακεδόνες, επειδή νόμιζαν ότι ο Αλέξανδρος συμπεριφερόταν σκόπιμα εξολοκλήρου ως βάρβαρος και παραμελούσε και τα μακεδονικά έθιμα και αυτούς τους ίδιους.
[7.7.1] Ο Αλέξανδρος διέταξε τον Ηφαιστίωνα να οδηγήσει το μεγαλύτερο μέρος του πεζικού μέχρι την Περσική θάλασσα. Ο ίδιος, όταν το ναυτικό του επέστρεψε στη χώρα των Σουσίων, επιβιβάστηκε στα πλοία με τους υπασπιστές και το άγημα και λίγους εταίρους ιππείς που ανέβασε στα πλοία και άρχισε να πλέει προς τα κάτω τον Ευλαίο ποταμό με κατεύθυνση τη θάλασσα. [7.7.2] Όταν ήταν πλέον κοντά στις εκβολές του ποταμού, άφησε εκεί τα περισσότερα πλοία του που είχαν υποστεί ζημιές, ενώ αυτός με τα ταχύτερα έπλεε κατά μήκος της θάλασσας από τον Ευλαίο ποταμό προς τις εκβολές του Τίγρητα. Τα υπόλοιπα πλοία, αφού έπλευσαν προς τα πάνω τον Ευλαίο ποταμό μέχρι τη διώρυγα, η οποία είχε διανοιχθεί από τον Τίγρητα προς τον Ευλαίο, μπήκαν από αυτήν στον Τίγρητα.