Η ανόητη πολιτική γίνεται αιτία πολλών δεινών για τη δημοκρατία.
Πως καταλύεται η δημοκρατία; Ουδείς τολμάει να σας μιλήσει καθαρά. Εγώ, όμως, θα μιλήσω: Όταν βρίσκεστε σε σύγχυση, άποροι, άοπλοι, ασύντακτοι και διχασμένοι, χωρίς ούτε στρατηγός ούτε άλλος να φροντίζει για να υλοποιούνται οι αποφάσεις σας, κι όταν όλα αυτά κανείς δεν θέλει να τα πει ανοιχτά ούτε να τα διορθώσει, μήδε κάνει κάτι για να τερματιστεί αυτή η κατάσταση – όπως κατ’ εξακολούθησιν γίνεται σήμερα –, τότε, Αθηναίοι, καταλύεται η δημοκρατία.
Ποια είναι η δύναμη των νόμων; Άραγε, αν κάποιος που αδικείται φωνάξει βοήθεια, οι νόμοι θα τρέξουν να τον βοηθήσουν; Όχι βέβαια. Οι νόμοι δεν είναι παρά γραπτά κείμενα, δεν μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο. Πού έγκειται, λοιπόν, η δύναμή τους; Σ’ εσάς τους ίδιους και μόνο – αρκεί να τους διατηρείτε πάντα σεβαστούς και απαράβατους για όποιον έχει ανάγκη να τους επικαλεσθεί. Συνεπώς, από εσάς αντλούν την δύναμή τους οι νόμοι κι εσείς από τους νόμους. Πρέπει λοιπόν να τους βοηθάτε όπως ο αδικούμενος υπερασπίζεται τον εαυτό του, και να θεωρείτε ότι οι καταπατήσεις των νόμων, απ’ οπουδήποτε κι αν προέρχονται, αποτελούν αδικήματα σε βάρος του συνόλου των πολιτών. Δεν νοείται ούτε έλεος ούτε προσωπική επιρροή ούτε τέχνασμα προκειμένου να μην τιμωρηθεί όποιος παραβαίνει τους νόμους.
Όλοι πρέπει να εξοργίζεσθε εξίσου αναλογιζόμενοι και βλέποντας ότι πολύ εύκολα κινδυνεύουν να κακοποιηθούν οι πιο φτωχοί και αδύναμοι πολίτες, ενώ οι βδελυροί και πλούσιοι να αδικοπραγούν ατιμωρητί και να εξαγοράζουν πρόσωπα για να εκβιάζουν καταστάσεις. Παρόμοιες συμπεριφορές δεν πρέπει να παραβλέπονται. Κι όποιος με απειλές και εκφοβισμούς γυρεύει να αποτρέψει την τιμωρία του για κάποιο αδίκημα που προκάλεσε σε βάρος άλλου, στην ουσία δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να αφαιρεί το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου και της ελεύθερης συμμετοχής στα κοινά.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ, Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου