Ο Ηράκλειτος θίγει το βαθύτερο πρόβλημα του ανθρώπου: ότι κοιμάται ύπνο βαθύ ακόμα κι όταν είναι ξυπνητός. Κοιμάστε όταν κοιμάστε, αλλά κι όταν είστε ξύπνιοι πάλι κοιμάστε. Τι σημαίνει αυτό; Αυτό που λέει ο Ηράκλειτος. Φαίνεσαι τελείως ξύπνιος, όμως αυτό φαίνεται εξωτερικά. Βαθιά μέσα σου ο ύπνος συνεχίζεται.Ακόμα κι αυτή τη στιγμή ονειρεύεσαι. Χίλιες δυο σκέψεις σου συνεχίζονται κι εσύ δεν έχεις συνείδηση του τι συμβαίνει, δεν ξέρεις τι κάνεις, αγνοείς ποιος είσαι. Κινείσαι όπως ο υπνοβάτης. Θα έχεις ίσως γνωρίσει ανθρώπους που κινούνται, κάνουν τούτο ή το άλλο στον ύπνο τους και μετά γυρίζουν στο κρεβάτι τους για να κοιμηθούν ξανά — υπνοβασία. Πολλοί άνθρωποι σηκώνονται μες στη νύχτα από τα κρεβάτια τους, με τα μάτια τους ανοιχτά. Μπορούν να κινηθούν, να βρουν την πόρτα! Πηγαίνουν στην κουζίνα, τρώνε κάτι κι επιστρέφουν στο κρεβάτι τους για ύπνο. Αν τους ρωτήσεις το πρωί, δεν θυμούνται τίποτα. Το πολύ-πολύ, αν προσπαθήσουν, να θυμηθούν ότι είδαν όνειρο, πως σηκώθηκαν και πήγαν στην κουζίνα. Ήταν όνειρο όμως· το πολύ-πολύ ήταν όνειρο, που κι αυτό ακόμα με δυσκολία το θυμούνται.
Ο ύπνος αυτός είναι βαθύτερος από τον συνηθισμένο ύπνο. Ο ύπνος αυτός μοιάζει με μεθύσι. Μπορείς να κινηθείς λίγο, να κάνεις κάτι, να είσαι λίγο ξύπνιος, αλλά πάντα μεθυσμένος. Δεν ξέρεις τι ακριβώς συμβαίνει. Τι έκανες στο παρελθόν; Μπορείς να θυμηθείς ακριβώς; Γιατί έκανες ό,τι έκανες; Τι σου συνέβη; Ήσουν ξύπνιος όταν συνέβαινε;
Ερωτεύεσαι χωρίς να ξέρεις γιατί. Κι αυτό σε κάνει να θυμώνεις. Θυμώνεις, χωρίς να ξέρεις γιατί. Και βρίσκεις δικαιολογίες. Εκλογικεύεις οτιδήποτε κάνεις, όμως η εκλογίκευση δεν είναι συνειδητότητα.
Συνειδητότητα σημαίνει πως ό,τι σου συμβαίνει κάθε στιγμή, σου συμβαίνει με πλήρη επίγνωση. Είσαι παρών στο συμβάν.
Αν είσαι παρών όταν ξεσπάει ο θυμός, τότε δεν μπορεί να ξεσπάσει. Μπορεί να ξεσπάσει μόνον όταν είσαι βαθιά κοιμισμένος.
Όταν είσαι παρών, αρχίζει στην ύπαρξή σου μια άμεση μεταμόρφωση, γιατί όταν είσαι παρών, όταν έχεις συνείδηση του πράγματος, πολλά είναι αδύνατο να συμβούν. Αυτό που ονομάζουν αμαρτία είναι απραγματοποίητο όταν έχεις συνείδηση του τι συμβαίνει.
Έτσι, ουσιαστικά, μια μόνο αμαρτία υπάρχει: η άγνοια. Στην αρχική της σημασία η λέξη αμαρτία σημαίνει απώλεια, απουσία μαρτυρίας. Δεν σημαίνει τη διάπραξη σφάλματος. Σημαίνει απουσία, απώλεια. Και αυτή η απουσία είναι η μόνη αμαρτία. Η μόνη αρετή είναι το να είσαι εντελώς ξύπνιος σε ό,τι κάνεις. Να είσαι παρών! Αυτό αρκεί, τίποτα περισσότερο. Τίποτα δεν χρειάζεται ν’ αλλάξεις. Ακόμα κι αν δοκιμάσεις ν’ αλλάξεις, δεν μπορείς.
Πολλά έχεις προσπαθήσει ν’ αλλάξεις μέσα σου. Πέτυχες; Πόσες φορές έχεις αποφασίσει πως δεν θα ξαναθυμώσεις; Πού πήγε η απόφασή σου; Όταν έρθει η στιγμή, ξαναπέφτεις στην ίδια παγίδα:
Θυμώνεις. Κι όταν ο θυμός σου περάσει, μετανιώνεις ξανά.
Και γίνεται ένας φαύλος κύκλος:
Θυμώνεις και μετανιώνεις γι’ αυτό κι ύστερα είσαι πάλι έτοιμος να θυμώσεις.
Θυμήσου, ακόμα κι όταν μετανιώνεις, είσαι απών. Η μετάνοιά σου αυτή είναι μέρος του αμαρτήματος. Γι’ αυτό δεν γίνεται τίποτα. Προσπαθείς ξανά και ξανά και μετανιώνεις και παίρνεις όρκους, μα τίποτα δεν γίνεται.
Μένεις ο ίδιος, είσαι όπως όταν γεννήθηκες. Ούτε η παραμικρότερη αλλαγή δεν έχει γίνει μέσα σου. Δεν είναι ότι δεν προσπάθησες, ότι δεν προσπάθησες αρκετά. Προσπάθησες ξανά και ξανά, αλλά απέτυχες, γιατί δεν είναι θέμα προσπάθειας. Η περισσότερη προσπάθεια δεν θα ωφελούσε. Είναι θέμα ετοιμότητας, όχι προσπάθειας.
Όταν αγρυπνάς, πολλά πράγματα απλώς φεύγουν. Δεν χρειάζεται να τα διώξεις εσύ. Όταν έχεις συνείδηση των πραγμάτων, πολλά από τα πράγματα αυτά δεν μπορούν να συμβούν. Κι αυτός είναι ο δικός μου ορισμός για την αμαρτία.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου