ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ - Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ (1397-1446)

ΧΟ. Πολύνεικες, οὔτε ταῖς παρελθούσαις ὁδοῖς
ξυνήδομαί σοι, νῦν τ᾽ ἴθ᾽ ὡς τάχος πάλιν.
ΠΟ. οἴμοι κελεύθου τῆς τ᾽ ἐμῆς δυσπραξίας,
1400 οἴμοι δ᾽ ἑταίρων· οἷον ἆρ᾽ ὁδοῦ τέλος
Ἄργους ἀφωρμήθημεν, ὦ τάλας ἐγώ,
τοιοῦτον οἷον οὐδὲ φωνῆσαί τινι
ἔξεσθ᾽ ἑταίρων, οὐδ᾽ ἀποστρέψαι πάλιν,
ἀλλ᾽ ὄντ᾽ ἄναυδον τῇδε συγκῦρσαι τύχῃ.
1405 ὦ τοῦδ᾽ ὅμαιμοι παῖδες, ἀλλ᾽ ὑμεῖς, ἐπεὶ
τὰ σκληρὰ πατρὸς κλύετε ταῦτ᾽ ἀρωμένου,
μή τοί με πρὸς θεῶν σφώ γ᾽, ἐὰν αἱ τοῦδ᾽ ἀραὶ
πατρὸς τελῶνται καί τις ὑμὶν ἐς δόμους
νόστος γένηται, μή μ᾽ ἀτιμάσητέ γε,
1410 ἀλλ᾽ ἐν τάφοισι θέσθε κἀν κτερίσμασιν.
καὶ σφῷν ὁ νῦν ἔπαινος, ὃν κομίζετον
τοῦδ᾽ ἀνδρὸς οἷς πονεῖτον, οὐκ ἐλάσσονα
ἔτ᾽ ἄλλον οἴσει τῆς ἐμῆς ὑπουργίας.
ΑΝ. Πολύνεικες, ἱκετεύω σε πεισθῆναί τί μοι.
1415 ΠΟ. ὦ φιλτάτη, τὸ ποῖον, Ἀντιγόνη; λέγε.
ΑΝ. στρέψαι στράτευμ᾽ ἐς Ἄργος ὡς τάχιστά γε,
καὶ μὴ σέ τ᾽ αὐτὸν καὶ πόλιν διεργάσῃ.
ΠΟ. ἀλλ᾽ οὐχ οἷόν τε. πῶς γὰρ αὖθις ἂν πάλιν
στράτευμ᾽ ἄγοιμι ταὐτὸν εἰσάπαξ τρέσας;
1420 ΑΝ. τί δ᾽ αὖθις, ὦ παῖ, δεῖ σε θυμοῦσθαι; τί σοι
πάτραν κατασκάψαντι κέρδος ἔρχεται;
ΠΟ. αἰσχρὸν τὸ φεύγειν καὶ τὸ πρεσβεύοντ᾽ ἐμὲ
οὕτω γελᾶσθαι τοῦ κασιγνήτου πάρα.
ΑΝ. ὁρᾷς τὰ τοῦδ᾽ οὖν ὡς ἐς ὀρθὸν ἐκφέρεις
1425 μαντεύμαθ᾽, ὃς σφῷν θάνατον ἐξ ἀμφοῖν θροεῖ;
ΠΟ. χρῄζει γάρ· ἡμῖν δ᾽ οὐχὶ συγχωρητέα.
ΑΝ. οἴμοι τάλαινα· τίς δὲ τολμήσει κλύων
τὰ τοῦδ᾽ ἕπεσθαι τἀνδρός, οἷ᾽ ἐθέσπισεν;
ΠΟ. οὐδ᾽ ἀγγελοῦμεν φλαῦρ᾽· ἐπεὶ στρατηλάτου
1430 χρηστοῦ τὰ κρείσσω μηδὲ τἀνδεᾶ λέγειν.
ΑΝ. οὕτως ἄρ᾽, ὦ παῖ, ταῦτά σοι δεδογμένα;
ΠΟ. καὶ μή μ᾽ ἐπίσχῃς γ᾽· ἀλλ᾽ ἐμοὶ μὲν ἥδ᾽ ὁδὸς
ἔσται μέλουσα δύσποτμός τε καὶ κακὴ
πρὸς τοῦδε πατρὸς τῶν τε τοῦδ᾽ Ἐρινύων·
1435 σφῷν δ᾽ εὖ διδοίη Ζεύς, τάδ᾽ εἰ τελεῖτέ μοι
θανόντ᾽ ἐπεὶ οὔ μοι ζῶντί γ᾽ αὖθις ἕξετον.
μέθεσθε δ᾽ ἤδη, χαίρετόν τ᾽· οὐ γάρ μ᾽ ἔτι
βλέποντ᾽ ἐσόψεσθ᾽ αὖθις. ΑΝ. ὦ τάλαιν᾽ ἐγώ.
ΠΟ. μή τοί μ᾽ ὀδύρου. ΑΝ. καὶ τίς ἄν σ᾽ ὁρμώμενον
1440 ἐς προῦπτον Ἅιδην οὐ καταστένοι, κάσι;
ΠΟ. εἰ χρή, θανοῦμαι. ΑΝ. μὴ σύ γ᾽, ἀλλ᾽ ἐμοὶ πιθοῦ.
ΠΟ. μὴ πεῖθ᾽ ἃ μὴ δεῖ. ΑΝ. δυστάλαινά τἄρ᾽ ἐγώ,
εἴ σου στερηθῶ. ΠΟ. ταῦτα δ᾽ ἐν τῷ δαίμονι
καὶ τῇδε φῦναι χἀτέρᾳ. σφῷν δ᾽ οὖν ἐγὼ
1445 θεοῖς ἀρῶμαι μή ποτ᾽ ἀντῆσαι κακῶν·
ἀνάξιαι γὰρ πᾶσίν ἐστε δυστυχεῖν.

***
ΧΟ. Δεν σου ταιριάζουν, Πολυνείκη, συχαρίκιαγι᾽ αυτόν τον δρόμο που σ᾽ έφερε εδώ.Φύγε καλύτερα, κι όσο μπορείς πιο γρήγορα.1400ΠΟ. Δρόμος κακότυχος, πράξη κακότυχη, σύντροφοιάτυχοι. Άθλιο τέλος στο ξεκίνημά μας απ᾽ το Άργος.Τέλος αμίλητο, δεν λέγεται στους άλλους· άφωνος πρέπειτην τύχη αυτή να συναντήσω.1405Όμως εσείς, δικές του κόρες, αδελφές δικές μου, ακούγονταςπόσο βαριά με καταράστηκε ο πατέρας, μη, προς θεού,μ᾽ εγκαταλείψετε, αν είναι αληθινές να βγουν οι πατρικές κατάρες,αν κάποτε σας μέλλεται ο νόστος στην πατρίδα· ατιμασμένο1410μη μ᾽ αφήσετε, σε τάφο να με θάψετε, και μ᾽ επιτάφιες τιμές.Έτσι διπλός θα γίνει ο έπαινός σας· σ᾽ αυτόν που παίρνετεγια τη φροντίδα του πατέρα, θα προστεθεί και δεύτερος,η προσφορά σ᾽ εμένα.ΑΝ. Ω Πολυνείκη, σε ικετεύω, άκουσε.1415ΠΟ. Τί θες ν᾽ ακούσω, Αντιγόνη αγαπημένη; πες το.ΑΝ. Γύρισε πίσω τον στρατό σου στο Άργος·την πόλη μας μην αφανίσεις, αλλά κι εσύ να μην αφανιστείς.ΠΟ. Αδύνατο. Πώς θα μπορούσα αρχηγός στρατού να ξαναγίνω,αν τη φορά αυτή φανώ δειλός;ΑΝ. Και ποιός ο λόγος, αδελφέ, να δευτερώσεις τον θυμό σου; 1420θα σου απομείνει κάποιο κέρδος, αν ερημώσεις την πατρίδα;ΠΟ. Επαίσχυντη κάθε φυγή. Δεν πάει εγώ, ο μεγαλύτερος,περίγελος να γίνω του μικρού αδελφού.ΑΝ. Βλέπεις που πας αληθινά να βγάλεις όσα προφήτεψε1425ο πατέρας με τα μαντεύματά του, το μεταξύ σας φονικό;ΠΟ. Ας λέει εκείνος τα δικά του. Η υποχώρησή μας όμωςαποκλείεται.ΑΝ. Οίμοι, τάλαινα εγώ. Και ποιός ακούγοντας τέτοιους χρησμούς,θα ᾽χει το θάρρος να σ᾽ ακολουθήσει;ΠΟ. Δεν θ᾽ αναγγείλουμε τ᾽ ανάποδα. Γιατί ο καλός ο στρατηγός1430λέει τα καλά μαντάτα και παραλείπει τα λειψά.ΑΝ. Είναι λοιπόν, αγόρι μου, αυτή η τελική σου απόφαση;ΠΟ. Ναι, και μη θες να με κρατήσεις. Δικός μου ο δρόμοςπου μου μέλλεται κακός κι ολέθριος, όπως τον θέλουνοι κατάρες του πατέρα, οι Ερινύες του. Όμως σ᾽ εσάς τις δύο1435ο Δίας εύχομαι να δώσει τύχη καλύτερη, αφού τελέσετετα πρέποντα όταν πεθάνω· γιατί δεν θα με δείτεζωντανό άλλη φορά.Και τώρα αφήστε με να πω το τελευταίο χαίρε, πουγια πάντα μας χωρίζει.ΑΝ. Τάλαινα εγώ.ΠΟ. Για μένα μην οδύρεσαι.ΑΝ. Ποιός, αδελφέ μου, δεν θα σε θρηνούσε, που πας να πέσεις1440μόνος σου στο χάσμα του Άδη;ΠΟ. Αν πρέπει, θα πεθάνω.ΑΝ. Όχι, για τον θεό. Άκου κι εμένα.ΠΟ. Μη θέλεις να με πείσεις να κάνω ό,τι δεν πρέπει.ΑΝ. Όμως κι εγώ, αν σε χάσω, χάνομαι.ΠΟ. Αυτά έτσι κι αλλιώς είναι στο χέρι του θεού, ανθα γυρίσουν στο καλό ή στο κακό. Όσο για σας, εύχομαι1445στους θεούς, ποτέ ξανά να μη βρεθείτε δύστυχες.Όλοι το λένε, δεν σας αξίζει η τόση δυστυχία.