Ας υποθέσουμε ότι χτυπάει το τηλέφωνό σας. Κάποιος σας αναγγέλλει ότι κερδίσατε 10.000.000 στο λόττο. Πώς θα αισθανθείτε και για πόσον καιρό; Άλλο σενάριο: Χτυπάει το τηλέφωνό σας και σας αναγγέλλουν τον θάνατο του καλύτερου σας φίλου. Πως θα αισθανθείτε και για πόσον καιρό;
Ο Νταν Γκίλμπερτ, ψυχολόγος, ερευνητής του Χάρβαρντ, πραγματοποίησε μια μελέτη για άτομα που κέρδισαν το λὸτο και διαπίστωσε ὸτι η ευφορία εξαφανίζεται κατά μέσον όρο μετά από τρεις μήνες. Δηλαδή, τρεις μήνες μετά από αυτή τη σημαντική τραπεζική μεταφορά κεφαλαίου, θα είστε το ίδιο ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος όσο προηγουμένως.
Ένας φίλος μου, πάμπλουτος τραπεζίτης, αποφάσισε μια ωραία πρωία να εγκαταλείψει τη Ζυρίχη και να κτίσει ένα σπίτι στα περίχωρα. Είχε ονειρευτεί μια βίλα δέκα δωματίων, με πισίνα και απρόσκοπτη θέα στη λίμνη και στα βουνά. Την απέκτησε. Τις πρώτες εβδομάδες έλαμπε από ευτυχία. Αλλά ο ενθουσιασμός του δεν κράτησε πολύ και, έξι μήνες αργότερα, ήταν πιο δυστυχισμένος από ποτέ.
Τι συνέβη; Η χαρά του δεν κράτησε πάνω από τρεις μήνες και η βίλα δεν του έκανε πια καμία εντύπωση. «Γυρίζω σπίτι, ανοίγω την πόρτα και δεν προσέχω πια ότι έχω μια υπέροχη βίλα. Τα συναισθήματά μου είναι ίδια με εκείνα που είχα όταν έμπαινα στο φοιτητικό μου δωμάτιο».
Ένα επιπλέον βάσανο του φίλου μου ήταν ότι τώρα έπρεπε να διανύει από το σπίτι στη δουλεία μια απόσταση πενήντα λεπτών κατά μέσον όρο. Μελέτες δείχνουν ότι το πηγαινέλα με αυτοκίνητο από το σπίτι στη δουλειά είναι από τις μεγαλύτερες πηγές δυσαρέσκειας και ότι ποτέ δεν το συνηθίζουμε πραγματικά.
Όποιος δε νιώθει καμία φυσική προδιάθεση γι' αυτά τα πηγαινέλα υποφέρει καθημερινά. Όσο για τον φίλο μου, δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ο συνολικός απολογισμός της καινούριας του ζωής ήταν αρνητικός.
Αλλά δεν είναι ο μόνος. Τα άτομα που παίρνουν προαγωγή στη δουλειά τους ξαναπέφτουν σε τρεις μήνες στην προηγούμενη ευχάριστη ἡ δυσάρεστη κατάστασή τους. Το ίδιο συμβαίνει με εκείνους που πρέπει πάντα να έχουν το τελευταίο μοντέλο της Πόρσε. Οι επιστήμονες ονομάζουν αυτό το φαινόμενο ηδονιστικό γρανάζι: δουλεύουμε, σκαρφαλώνουμε στην ιεραρχία, κάνουμε όλο και πολυτελέστερες δαπάνες κι όμως δεν είμαστε ευτυχέστεροι.
Άραγε συμβαίνει το ίδιο όταν έχουμε στη ζωή μας αναποδιές, μια παραπληγία ή την απώλεια ενός φίλου; Κι εδώ υπερεκτιμούμε μονίμως τη διάρκεια και την ένταση των μελλοντικών μας συναισθημάτων. Μια ερωτική απογοήτευση, και ο κόσμος καταρρέει. Το άτομο που αγάπησε και τώρα υποφέρει πιστεύει βαθιά ότι δε θα μπορέσει πια να ευτυχήσει ποτέ, κι όμως, σε τρεις μήνες περίπου μπορεί πάλι να γελάει.
Δε θα ήταν υπέροχο να ξέρουμε πόσο ευτυχισμένους θα μας κάνει ένα καινούριο αυτοκίνητο, μια προαγωγή ή ένας καινούριος έρωτας; Θα βλέπαμε πιο καθαροί για να πάρουμε τις αποφάσεις μας και δε θα προχωρούσαμε ψηλαφητά στο σκοτάδι. Ναι, θα ήταν υπέροχο, αν ήταν εφικτό.
Ελλείψει αυτού, ιδού μερικές συμβουλές – λίγες, αλλά δοκιμασμένες.
1)Αποφύγετε αρνητικές καταστάσεις που δε συνηθίζονται ποτέ, ιδίως τα πηγαινέλα από το σπίτι στη δουλειά, τον θόρυβο και το χρόνιο στρες,
2)Μην ελπίζετε παρά σε μικρής διάρκειας χαρά όταν αυτή προέρχεται από; αυτοκίνητα, σπίτια, πριμ, κέρδη στο λόττο, χρυσά μετάλλια κτλ.
3) Τα θετικά αποτελέσματα διαρκείας εξαρτώνται κυρίως από το πώς χρησιμοποιείτε το χρόνο σας. Προσπαθήστε να έχετε όσο το δυνατόν περισσότερο ελεύθερο χρόνο και αυτονομία. Κάντε πράγματα που σας ενθουσιάζουν, ακόμα κι αν πρέπει να περικόψετε μέρος των εσόδων σας. Επενδύστε στις φιλίες.
ΡΟΛΦ ΝΤΟΜΠΕΛΛΙ, Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Ο Νταν Γκίλμπερτ, ψυχολόγος, ερευνητής του Χάρβαρντ, πραγματοποίησε μια μελέτη για άτομα που κέρδισαν το λὸτο και διαπίστωσε ὸτι η ευφορία εξαφανίζεται κατά μέσον όρο μετά από τρεις μήνες. Δηλαδή, τρεις μήνες μετά από αυτή τη σημαντική τραπεζική μεταφορά κεφαλαίου, θα είστε το ίδιο ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος όσο προηγουμένως.
Ένας φίλος μου, πάμπλουτος τραπεζίτης, αποφάσισε μια ωραία πρωία να εγκαταλείψει τη Ζυρίχη και να κτίσει ένα σπίτι στα περίχωρα. Είχε ονειρευτεί μια βίλα δέκα δωματίων, με πισίνα και απρόσκοπτη θέα στη λίμνη και στα βουνά. Την απέκτησε. Τις πρώτες εβδομάδες έλαμπε από ευτυχία. Αλλά ο ενθουσιασμός του δεν κράτησε πολύ και, έξι μήνες αργότερα, ήταν πιο δυστυχισμένος από ποτέ.
Τι συνέβη; Η χαρά του δεν κράτησε πάνω από τρεις μήνες και η βίλα δεν του έκανε πια καμία εντύπωση. «Γυρίζω σπίτι, ανοίγω την πόρτα και δεν προσέχω πια ότι έχω μια υπέροχη βίλα. Τα συναισθήματά μου είναι ίδια με εκείνα που είχα όταν έμπαινα στο φοιτητικό μου δωμάτιο».
Ένα επιπλέον βάσανο του φίλου μου ήταν ότι τώρα έπρεπε να διανύει από το σπίτι στη δουλεία μια απόσταση πενήντα λεπτών κατά μέσον όρο. Μελέτες δείχνουν ότι το πηγαινέλα με αυτοκίνητο από το σπίτι στη δουλειά είναι από τις μεγαλύτερες πηγές δυσαρέσκειας και ότι ποτέ δεν το συνηθίζουμε πραγματικά.
Όποιος δε νιώθει καμία φυσική προδιάθεση γι' αυτά τα πηγαινέλα υποφέρει καθημερινά. Όσο για τον φίλο μου, δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ο συνολικός απολογισμός της καινούριας του ζωής ήταν αρνητικός.
Αλλά δεν είναι ο μόνος. Τα άτομα που παίρνουν προαγωγή στη δουλειά τους ξαναπέφτουν σε τρεις μήνες στην προηγούμενη ευχάριστη ἡ δυσάρεστη κατάστασή τους. Το ίδιο συμβαίνει με εκείνους που πρέπει πάντα να έχουν το τελευταίο μοντέλο της Πόρσε. Οι επιστήμονες ονομάζουν αυτό το φαινόμενο ηδονιστικό γρανάζι: δουλεύουμε, σκαρφαλώνουμε στην ιεραρχία, κάνουμε όλο και πολυτελέστερες δαπάνες κι όμως δεν είμαστε ευτυχέστεροι.
Άραγε συμβαίνει το ίδιο όταν έχουμε στη ζωή μας αναποδιές, μια παραπληγία ή την απώλεια ενός φίλου; Κι εδώ υπερεκτιμούμε μονίμως τη διάρκεια και την ένταση των μελλοντικών μας συναισθημάτων. Μια ερωτική απογοήτευση, και ο κόσμος καταρρέει. Το άτομο που αγάπησε και τώρα υποφέρει πιστεύει βαθιά ότι δε θα μπορέσει πια να ευτυχήσει ποτέ, κι όμως, σε τρεις μήνες περίπου μπορεί πάλι να γελάει.
Δε θα ήταν υπέροχο να ξέρουμε πόσο ευτυχισμένους θα μας κάνει ένα καινούριο αυτοκίνητο, μια προαγωγή ή ένας καινούριος έρωτας; Θα βλέπαμε πιο καθαροί για να πάρουμε τις αποφάσεις μας και δε θα προχωρούσαμε ψηλαφητά στο σκοτάδι. Ναι, θα ήταν υπέροχο, αν ήταν εφικτό.
Ελλείψει αυτού, ιδού μερικές συμβουλές – λίγες, αλλά δοκιμασμένες.
1)Αποφύγετε αρνητικές καταστάσεις που δε συνηθίζονται ποτέ, ιδίως τα πηγαινέλα από το σπίτι στη δουλειά, τον θόρυβο και το χρόνιο στρες,
2)Μην ελπίζετε παρά σε μικρής διάρκειας χαρά όταν αυτή προέρχεται από; αυτοκίνητα, σπίτια, πριμ, κέρδη στο λόττο, χρυσά μετάλλια κτλ.
3) Τα θετικά αποτελέσματα διαρκείας εξαρτώνται κυρίως από το πώς χρησιμοποιείτε το χρόνο σας. Προσπαθήστε να έχετε όσο το δυνατόν περισσότερο ελεύθερο χρόνο και αυτονομία. Κάντε πράγματα που σας ενθουσιάζουν, ακόμα κι αν πρέπει να περικόψετε μέρος των εσόδων σας. Επενδύστε στις φιλίες.
ΡΟΛΦ ΝΤΟΜΠΕΛΛΙ, Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου