Διαχείριση του θυμού

Είναι γεγονός πως στις μέρες μας υπάρχει στον περισσότερο κόσμο συσσωρευμένος θυμός. Η ανεργία, οι αυξημένες υποχρεώσεις, η δύσκολη οικονομική κατάσταση που διανύουμε, το ασταθές πολιτικό κλίμα, η ανασφάλεια για τη μελλοντική εξέλιξη της χώρας μας, τα προβλήματα που ανακύπτουν καθημερινά στο οικογενειακό περιβάλλον, η τρομοκρατία που δεχόμαστε από τα Μ.Μ.Ε., η ένταση και η πίεση που επικρατεί στον εργασιακό χώρο, η αρνητική διάθεση και η απαισιοδοξία που κυριαρχούν γύρω μας, προκαλούν απογοήτευση, αυξάνουν το άγχος και οδηγούν σε νευρικότητα και θυμό.

Αναμφισβήτητα ο θυμός είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό συναίσθημα και είναι απαραίτητος για την επιβίωσή μας, ωστόσο μπορεί να γίνει εξαιρετικά επικίνδυνος και να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα επηρεάζοντας την ποιότητα της ζωής μας εάν ξεφύγει από τον έλεγχό μας και δε μπορούμε να τον διαχειριστούμε με υγιή τρόπο. Δεν είναι βέβαια ο θυμός που μπορεί να προκαλέσει καταστροφή, αλλά η πράξη που απορρέει από αυτόν.

Πολλές φορές ο θυμός συνοδεύεται από έντονα ξεσπάσματα χωρίς να υπάρχει σαφής λόγος και ξεκάθαρη αιτία. Ο θυμός μπορεί να εκδηλωθεί ως αντίδραση σε διάφορα εξωτερικά γεγονότα ή να οφείλεται σε εσωτερικούς παράγοντες που πηγάζουν από ατομικές σκέψεις που μας απασχολούν. Μπορεί επίσης να βιώσουμε θυμό λόγω προσωπικών ή συναισθηματικών προβλημάτων (π.χ. οικονομικά αδιέξοδα, δυσκολίες στις διαπροσωπικές μας σχέσεις), αναμνήσεων τραυματικών γεγονότων και εμπειριών που μας εχουν σημαδέψει και υπέρμετρων προσδοκιών από τον εαυτό μας.
Ο θυμός ανάλογα με την ένταση που τον βιώνει ο καθένας μας, συνοδεύεται από ορισμένα σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυπαλμία και αύξηση της αρτηριακής πίεσης και της θερμοκρασίας του σώματος, διαστολή της κόρης των οφθαλμών, αίσθημα ζάλης και άλλα που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή ενός ατόμου καθώς μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά καρδιαγγειακά νοσήματα.
Όλοι μας σίγουρα έχουμε νιώσει κάποια στιγμή θυμό με κάποιο ή κάποια από τα παρακάτω πρόσωπα: γονείς, παιδιά, σύντροφο, σύζυγο, φίλους, συγγενείς, εκπαιδευτικούς, εργοδότη, συναδέλφους, συνεργάτες, υπάλληλο σε κάποια υπηρεσία, οδηγό στο δρόμο κ.ά. Η διαδικασία που ενεργοποιεί την εκδήλωση του θυμού είναι ίδια σε όλους τους ανθρώπους. Η διαφορά βρίσκεται στον τρόπο που τον εκφράζουμε και στα ερεθίσματα και στα γεγονότα που τον πυροδοτούν. Για παράδειγμα υπάρχουν άνθρωποι που δε διαθέτουν καθόλου υπομονή, λειτουργούν ενστικτωδώς, θυμώνουν με το παραμικρό, αντιδρούν επιθετικά λεκτικά ή ακόμη και σωματικά και ξεσπούν σε λάθος χρόνο και σε αθώα άτομα. Άλλοι πάλι άνθρωποι θυμώνουν σπάνια, ελέγχουν και οριοθετούν τον εαυτό τους, μπορούν να κατευνάζουν την ένταση που νιώθουν όσο μεγάλη και εάν είναι αυτή και υπάρχει και μια τρίτη κατηγορία ανθρώπουν που καταπιέζουν και πνίγουν το συναίσθημα του θυμού σε μόνιμη βάση.

Ορισμένες κατευθύντηριες γραμμές για να αντιμετωπίζετε το θυμό σας και να ηρεμείτε είναι οι ακόλουθες:
Πάρτε βαθιές αναπνοές, κλείστε τα μάτια, προσπαθήστε να συγκεντρωθείτε στο ρυθμό της αναπνοής σας και στη συνέχεια κάντε μια σκέψη που σας χαλαρώνει.
Απομακρυνθείτε για λίγο από το περιβάλλον και τα άτομα που σας φορτίζουν.
Χρησιμοποιήστε το χιούμορ, γελάστε και δείτε το πρόβλημά σας από μια άλλη οπτική γωνία πιο θετική.
Δοκιμάστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση του άλλου ατόμου.
Βρείτε δικούς σας τρόπους να ηρεμείτε.
Πριν βιαστείτε να καταλήξετε σε λανθασμένα συμπεράσματα ακούστε τον άλλον προσεκτικά.
Σκεφτείτε πόσο βλάπτετε και επιβαρύνετε την υγεία σας πριν από οποιαδήποτε έκρηξη οργής.
Να θυμάστε πως δεν σας θυμώνουν οι άλλοι, εσείς επιλέγετε να αντιδράσετε με το συγκεκριμένο τρόπο.
Προσπαθήστε να δίνετε μια δεύτερη ευκαιρία και να μάθετε να συγχωρείτε τους άλλους.
Σκεφτείτε πως ο θυμός σας μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στις διαπροσωπικές σας σχέσεις.
Μην καταφεύγετε στην κατανάλωση αλκοόλ ή στη χρήση ουσιών προκειμένου να χαλαρώσετε.
Σκεφτείτε πόσο καλύτερη θα ήταν η ζωή σας εάν μπορούσατε να διαχειριστείτε πιο εποικοδομητικά το θυμό σας.
Αναλογιστείτε μήπως θυμώνετε παράλογα κάποιες φορές και καταφεύγετε σε ακραίες συμπεριφορές που πληγώνουν και προκαλούν φόβο στους γύρω σας.
Να θυμάστε πως ο σεβασμός πάντα κερδίζεται και δε μπορείτε να τον απαιτείτε από κανέναν.
Εάν νιώθετε ότι σας αδικούν ή προσπαθούν να σας εκμεταλλευτούν μπορείτε να μιλήσετε με ευθύ και σταθερό τρόπο και να διεκδικήσετε τα δικαιώματά σας χωρίς θυμό.
Φροντίστε να βάζετε ρεαλιστικούς στόχους για να μην καταλήγετε να απογοητεύεστε και να θυμώνετε με τον εαυτό σας εάν κάποιος από αυτούς δεν έχει επιτυχή έκβαση ή το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Καθήστε και σκεφτείτε πώς μάθατε να θυμώνετε και εάν υπήρχαν έντονες αντιδράσεις οργής ή επιθετική συμπεριφορά στο οικογενειακό σας περιβάλλον.
Εκτονώστε την έντασή σας και διοχετεύστε την ενέργειά σας σε χόμπυ και δραστηριότητες της αρεσκείας σας.

Εάν παρόλα αυτά νιώσετε πως ο θυμός ξεφεύγει συχνά από τον έλεγχό σας, έχει αρνητικό αντίκτυπο στις διαπροσωπικές σας σχέσεις και σας προκαλεί αρνητικές σκέψεις και εσωτερικές συγκρούσεις, μη διστάσετε να απευθυνθείτε στον κατάλληλο ειδικό ψυχικής υγείας. Ο θεραπευτής μέσα από τεχνικές θα σας βοηθήσει να μάθετε να μειώνετε τη συναισθηματική και σωματική ένταση που βιώνετε κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου θυμού, να τον αναγνωρίζετε και να τον διαχειρίζεστε με υγιή και εποικοδομητικό τρόπο χωρίς να τον θάβετε.

Σίγουρα πάντα στη ζωή σας θα υπάρχουν άτομα και καταστάσεις που θα σας εξοργίζουν και είναι αδύνατο να απαλλαγείτε μόνιμα από αυτά. Το σημαντικό είναι πως υπάρχει η δυνατότητα εάν δουλέψετε με τον εαυτό σας να εκπαιδευτείτε στο να ελέγχετε τις δικές σας αντιδράσεις και να εκφράζετε το θυμό σας με υγιή και ασφαλή τρόπο τόσο για εσάς όσο και για τους γύρω σας.