Η Αληθινή Ουσία της Ύπαρξης, του ανθρώπου, θεωρήθηκε πάντα υπερβατική από την πλειονότητα των ανθρώπων (ειδημόνων και μη). Χρησιμοποιούμε πολλούς φιλοσοφικούς, ψυχολογικούς και ανθρωπολογικούς όρους για να μιλήσουμε για την ουσία της ύπαρξης του ανθρώπου: Ψυχή, Πνεύμα, Συνείδηση.
Όρος Ψυχή έχει περισσότερο ψυχολογικό-ανθρωπολογικό χαρακτήρα. Ψυχή είναι η Αρχή της Ζωής, αυτό που εμψυχώνει και δίνει ζωή και κίνηση στα όντα. Η Ψυχή θεωρείται άυλη ουσία χωρίς ιδιότητες που λαμβάνει όμως ιδιότητες όταν συνδέεται με τη μορφή, (με το σώμα). Η σχέση Ψυχής-σώματος υπήρξε πάντα το κατεξοχήν ιστορικό πρόβλημα του ανθρώπου. Η επιβίωση της Ψυχής (σαν διαίσθηση και σαν πίστη) θεμελίωσε αντιλήψεις, θεωρίες, διδασκαλίες.
Ο όρος Πνεύμα χρησιμοποιείται επίσης για να υποδηλώσει την Αρχή της Ύπαρξης, αλλά έχει περισσότερο ένα φιλοσοφικό-ψυχολογικό χαρακτήρα, αφού συνδέεται με την κυριότερη έκφρασή του, την νοημοσύνη (την νόηση, την διανόηση, την αντίληψη). Το Πνεύμα είναι επίσης χωρίς ιδιότητες, αλλά περιορίζεται όταν συνδέεται με την υλική μορφή. «Το πνεύμα είναι ελεύθερο και πνέει όπου θέλει». Αυτό είναι το απόσταγμα της θρησκευτικής εμπειρίας και του μυστικού βιώματος. Η αληθινή Κατοικία του είναι ο Ουρανός, (οι Ανώτεροι Κόσμοι).
Ο όρος Συνείδηση (πιο σύγχρονος, πιο επιστημονικός) σημαίνει την γνώση εξ ιδίας αντίληψης, την πλήρη γνώση, την κατανόηση (που είναι κάτι βαθύτερο από την απλή νοητική σύλληψη), την γνώση που θεμελιώνεται στην εμπειρία, την επίγνωση. Η Συνείδηση αναδύεται οντολογικά σαν συνείδηση του εαυτού, σαν αυτοσυνειδησία σαν Αυτογνωσία. Η Συνείδηση (σαν Αυτογνωσία) είναι η Απόλυτη Αρχή της Ύπαρξης. Οι Καταστάσεις της Ύπαρξης ερμηνεύονται σαν βαθμοί (ή βαθμίδες) της Αυτογνωσίας. Η Πλήρης Αυτογνωσία ταυτίζεται με το Απόλυτο, με την Αλήθεια. Οι άλλες καταστάσεις ύπαρξης δεν είναι παρά περιορισμένη αυτογνωσία.
Η Ψυχή, το Πνεύμα, η Συνείδηση, όταν περιορίζονται, (ή συνδέονται με την υλική μορφή) αναδεικνύουν (λόγω της σύνδεσης) ιδιότητες, χαρακτηριστικά, λειτουργίες, όπως η νοημοσύνη (νόηση, διανόηση, αντίληψη), οι αισθήσεις, η εμπειρία της επαφής με τα πράγματα του κόσμου των μορφών. Η νοημοσύνη σαν ορθή λογική και αντικειμενική αντίληψη, (καθαρή νόηση) δομεί μια εικόνα του κόσμου και ερμηνεύει την εμπειρία της ύπαρξης μέσα από αυτή την εικόνα. Η ανάμειξη της διανόησης, ή της μη ελεγμένης αντίληψης, θολώνει την εικόνα της πραγματικότητας. Επειδή νοημοσύνη (ο νους) πηγάζει από μια ατομική αντίληψη της ύπαρξης και στηρίζεται σε μια ατομική αντίληψη της ύπαρξης, (ή μια περιορισμένη συνείδηση ή αυτογνωσία) η εικόνα της πραγματικότητας είναι πάντα άτομο-κεντρική (και συνεπώς δυαδική).
Ο ανθρώπινος νους είναι ένας άπειρος χώρος που μπορεί να επεκτείνεται συνεχώς χωρίς τέλος. Εμπλουτίζεται και βαθαίνει, με την συσσώρευση γνώσης, πληροφοριών, εμπειριών. Και επεκτείνεται από τις πιο λεπτές και ακριβείς έννοιες μέχρι τις πιο πλατιές και γενικές ιδέες. Μπορεί να φτάσει μέχρι την αντίληψη της κενότητας. Όλα αυτά όμως είναι μια νοητική σύλληψη. Στην πραγματικότητα ο νους (η σκέψη) είναι ένα κλειστό σύστημα που δεν μπορεί να υπερβεί την ποιότητά του. Παραμένει πάντα σύλληψη ενός εγώ, ενός κέντρου αντίληψης. Όλα αυτά που αντιλαμβανόμαστε είναι η εμπειρία ενός εγώ. Δεν πηγαίνουμε πέραν του εγώ (τις νοητικές συλλήψεις).
Τι σημαίνει πραγματικά να υπερβούμε τον νου, τη νοητική σύλληψη της πραγματικότητας; να έχουμε Άμεση Εμπειρία της Πραγματικότητας; Ο νους, η σκέψη δεν είναι παρά μια λειτουργία. Η εγκατάλειψη αυτής της λειτουργίας οδηγεί στην απελευθέρωση, στην Άμεση Θέαση της Πραγματικότητας. Αυτό το άμεσο βίωμα αποκαλύπτει την απεραντοσύνη του εσωτερικού κόσμου, του εαυτού, την Αληθινή Φύση της Ύπαρξης. Η Ψυχή προσεγγίζεται με την ψυχή. Το Πνεύμα γνωρίζεται με το πνεύμα. Μόνο η συνείδηση μπορεί να δει την Συνείδηση.
Όταν η Συνείδηση στρέφεται Έσω, στον Εαυτό, εγκαταλείποντας τις εξωτερικές δραστηριότητες, που δημιουργούν ή προσλαμβάνουν τον κόσμο των φαινομένων, η Αληθινή Φύση της Συνείδησης Αναγνωρίζεται Άμεσα. Έχουμε Άμεση Θέα της Ουσίας μας. Αυθόρμητα, Πηγαία και Χωρίς Όρια, Βιώνουμε την Αληθινή Ύπαρξη. Όλα Φωτίζονται, Αποκαλύπτονται, Αναγνωρίζονται Άμεσα, χωρίς διαδικασία. Είναι σαν μια Έκρηξη Φωτός. Νιώθουμε Αυτό που Είμαστε. Η Αίσθηση της Παρουσίας είναι Απόλυτη. Της Απεραντοσύνης, της Καθαρότητας της Ύπαρξης Χωρίς Χώρο, της Αιωνιότητας που καταργεί κάθε χρόνο, της Πληρότητας, της Ησυχίας, της Ειρήνης. Μετά, η Κατανόηση ότι Αυτή η Αληθινή Ύπαρξη, η Συνείδηση στην Πλήρη Αφύπνισή της, είναι Αυτό που Υποδέχεται τα Φαινόμενα, τους περιορισμούς, τις καταστάσεις. Χωρίς να Αλλοιώνεται, χωρίς να Υποχωρεί, Πάντα Παρούσα, Υποστηρίζει οποιαδήποτε αντικειμενική κατάσταση και οποιαδήποτε υποκειμενική εμπειρία. Είναι η Συνείδηση που Υποστηρίζει τα πάντα, τα φαινόμενα, τις μορφές. Που ενοικεί στους περιορισμούς και την μορφή. Και πάλι Αποχωρεί για να Νοιώσει τον Αληθινό Εαυτό της. Η Συνείδηση είναι η Δημιουργία. Δημιουργία είναι ένα επεισόδιο της Αληθινής Ζωής της Συνείδησης.
Ακολουθώντας την Παράδοση της Βεδάντα, ένας από τους τελευταίους Μεγάλους Σοφούς, ο Ωρομπίντο, αποκαλύπτει στα σχόλιά του στην Ίσα Ουπανισάντ ότι υπάρχει μια Μοναδική Πραγματικότητα που Υποστηρίζει τα πάντα. Δεν υπάρχουν δύο πραγματικότητες. Και πάλι, στην Κένα Ουπανισάντ καταδεικνύει πως πίσω από κάθε τι βρίσκεται η Μοναδική Πραγματικότητα. Είναι η μόνη λογική αντίληψη της ύπαρξης που περιλαμβάνει τα πάντα, μια θεωρία των όλων.
Η Εικόνα μας
Το Μόνο που Υπάρχει είναι Συνείδηση, (Πνεύμα, (Ψυχή)). Ό,τι Εμφανίζεται σαν Δημιουργία δεν είναι παρά Δραστηριότητες της Συνείδησης, με Δύο Κατευθύνσεις.
Το Πνεύμα έχει Ανοδική Πορεία και χάνεται στην Απεραντοσύνη του Χωρίς Ιδιότητες (Λευκότητα).
Η Μορφή έχει καθοδική πορεία που συγκεκριμενοποιείται στην υλική μορφή, που υπάρχει πάντα στο Φόντο του Απείρου.
Πνεύμα και ύλη είναι όψεις της Ίδιας Πραγματικότητας, της Ζωής. Δεν υπάρχει, παρά μόνο η Ζωή.
Πνεύμα και ύλη / Η Θρησκειολογική Ανάλυση
Το πρόβλημα της σχέσης του Πνεύματος, της επίγνωσης, με την ύλη... Αγαπητοί φίλοι... Δεν θα λυθεί, επιστημονικά, όταν θα μάθουμε τι είναι το Πνεύμα, ή επίγνωση... αλλά όταν θα μάθουμε τι είναι η ύλη!
Οι επιστήμονες σήμερα το υποψιάζονται... Ο Αϊνστάιν με την «γενική θεωρία της σχετικότητας» (που απέχει πολύ ακόμα από μία γενική θεωρία που ερμηνεύει όλα τα φαινόμενα...), προσπάθησε να δώσει μία ερμηνεία, τουλάχιστον σε μακροσκοπικό επίπεδο... Αυτό που διαπιστώνουμε να υπάρχει, είναι ένα, μαθηματικό, παγκόσμιο, ενεργειακό, πεδίο...Οι συμπυκνώσεις, οι παραμορφώσεις, οι εντοπισμένες εντάσεις, μέσα στο πεδίο, κάνουν να εμφανίζεται η μάζα, η ύλη – που είναι ο τετραδιάστατος σχετικός χωροχρόνος - ... Αυτό που υπάρχει λοιπόν, είναι το ενεργειακό πεδίο, παραμορφώσεις, μάζα, χωροχρόνος, απτά πράγματα (προϊόντα μακράς εξέλιξης...)... Αυτά που βλέπουμε με τα μάτια, ο κόσμος των υλικών πραγμάτων, είναι απλά αυτό που εμείς βλέπουμε...
Πως προχωρά, αγαπητοί φίλοι, η επιστήμη; Από τις ενδείξεις διατυπώνει μία θεωρία και μετά προσπαθεί να την επιβεβαιώσει με το πείραμα...
Με τις ενδείξεις λοιπόν, (Ενδείξεις, που μπορεί να μην αντιλαμβάνεται ο συνηθισμένος άνθρωπος ή ο επιπόλαιος νους...) ακούστε μία «όμορφη» θεωρία. Και μην βιαστείτε να πείτε «θεωρίες»!, πριν διαβάσετε όλο το κείμενο...
Αν το μαθηματικό, παγκόσμιο, ενεργειακό, πεδίο, των επιστημόνων, δεν είναι αυθύπαρκτο, αλλά μετασχηματισμός κάποιου άλλου είδος ενέργειας; Τότε; Γιατί η εξέλιξη να περιορίζεται μόνο στα πλαίσια του αντιληπτού κόσμου;
Αν από αυτή την άλλη ενέργεια (ας την ονομάσουμε νοητική ενέργεια), καθώς επιβραδύνεται και «παγώνει», προέρχεται το παγκόσμιο ενεργειακό πεδίο (ο κόσμος των απτών πραγμάτων), τι θα σήμαινε αυτό;
Η νοητική ενέργεια, επιβραδύνεται, «παγώνει» και μετασχηματίζεται (κατά ένα μέρος μόνο) στο παγκόσμιο ενεργειακό πεδίο (μάζα, χωροχρόνος, απτά πράγματα...)... Στην συνέχεια η νοητική ενέργεια, απελευθερώνεται από την ύλη (την παγωμένη νοητική ενέργεια) κι αναδύεται σαν πνεύμα, σαν επίγνωση..
Συμπεράσματα: Πνεύμα και ύλη είναι το ίδιο πράγμα, αν και διαφορετικής μορφής. Το πνεύμα προηγείται της ύλης και ποιοτικά και στην εξέλιξη της δημιουργίας. Η επίγνωση που αναδύεται από την ύλη (τον ανθρώπινο εγκέφαλο), είναι η νοητική ενέργεια που απελευθερώνεται. Η επίγνωση, αν κι είναι το ίδιο με την ύλη (τον εγκέφαλο), που είναι παγωμένη νοητική ενέργεια, εν τούτοις, ποιοτικά είναι διαφορετική κι ανώτερη. Η επίγνωση, αν και συνδέεται με την κατώτερη μορφή της, την ύλη (τον εγκέφαλο), δεν έχει ανάγκη την ύλη... και τελικά θα επιβιώσει της ύλης...
Όλα αυτά, θα πείτε είναι μια όμορφη θεωρία... Είναι η θεωρία όλων των θρησκειών, ξαναδιατυπωμένη... Σύμφωνοι. Πάντως η επιστήμη δεν έχει άλλη κατεύθυνση να πάει... Το πρόβλημα της σχέσης πνεύματος-ύλης (επίγνωσης-εγκεφάλου) θα λυθεί, επιστημονικά, όχι όταν μάθουμε τι είναι πνεύμα αλλά όταν μάθουμε τι είναι ύλη...
Αν όλα αυτά τα πάρουμε στα σοβαρά και προσπαθήσουμε να τα επαληθεύσουμε, τότε θα δικαιώσουμε τον Χέγκελ (ναι, ναι, αυτόν το παλιό φιλόσοφο που είναι ξεχασμένος πιά...)...
Για τον Χέγκελ, το Νοείν, ταυτίζεται με το Είναι (το Είναι, είναι νοείν, δραστηριότητα, νοητική ενέργεια, όχι ουσία)... Το Νοείν εξωτερικεύεται, παγώνει, σε Φύση. Από την Φύση αναδύεται ξανά το Νοείν, σαν Πνεύμα, Επίγνωση..
Είναι η ίδια παλιά θεωρία...
Κάποιοι άνθρωποι, λοιπόν, από ένστικτο, κατανοούν ότι η επίγνωση είναι κάτι διαφορετικό και ανώτερο από την ύλη που είναι το ίδιο πράγμα, αλλά κατώτερης μορφής... Κατανοούν ότι η ανάδυση της επίγνωσης από την ύλη, δεν είναι η πρώτη αλλά η τρίτη πράξη της δημιουργίας.. Δυστυχώς εμείς οι άνθρωποι μπήκαμε σε αυτή την φάση του έργου...
Η επίγνωση ούτε ταυτίζεται με την ύλη, τον εγκέφαλο, ούτε τον χρειάζεται, πέρα από το να εκφρασθεί μέσα στο υλικό πεδίο..
Η επίγνωση, είναι η νοητική ενέργεια που είχε προηγηθεί της ύλης, που δεσμεύτηκε στην ύλη και τώρα απελευθερώνεται...
Αυτοί οι άνθρωποι κατανοούν ότι η επίγνωση, δεν είναι οι μηχανισμοί του εγώ, της σκέψης, της αντίληψης... τα ξεπερνά όλα αυτά..
Με την εμπειρία (με την υπερβατική εμπειρία, μυστικιστική εμπειρία, με την απελευθέρωση της επίγνωσης από τους μηχανισμούς λειτουργίας, εγώ, σκέψη, αντίληψη... πείτε το όπως θέλετε..), βεβαιώνονται τελικά (από τις ενδείξεις), ότι η επίγνωση που αναδύεται από την ύλη (που είναι απλά κατώτερη μορφή νοητικής ενέργειας)... δεν είναι κάτι απομονωμένο, αλλά κέντρο επίγνωσης του Παγκόσμιου, του Αντικειμενικού... Αυτή είναι η πρώτη επαφή με Αυτό που οι άνθρωποι ονομάζουν Θεό... Κι όσο βαθαίνει η επίγνωση κατανοούν όλο και πιο πολύ την Ενότητά τους με το Παγκόσμιο Νοείν...
Μπορεί το ένστικτο να τους γελάει αυτούς τους ανθρώπους και μπορεί ο Αντικειμενικός Θεός που νομίζουν ότι αντιλαμβάνονται να μην είναι Εκείνο το Πρώτο Νοείν, που ξεκίνησε όλη αυτή την εξέλιξη.. μπορεί οι άνθρωποι αυτοί να είναι απλώς ηλίθιοι.. Αλλά τουλάχιστον βγήκαν να πάνε να βρουν την Ιθάκη τους (όπως λέει κι ο εθνικός μας ποιητής) και δεν φοβήθηκαν τίποτα από τις «διαδόσεις»... δεν έμειναν εγκλωβισμένοι στην απορία: Τι είμαι; Που πάω; Τόλμησαν...
Καλές είναι οι θεωρίες... κι εμείς δεν διεκδικούμε καμιά πρωτοτυπία σε αυτό τον τομέα... αλλά το γεγονός, αγαπητοί φίλοι, είναι ένα: Το πρόβλημα της σχέσης πνεύματος-ύλης, δεν θα λυθεί, επιστημονικά, όταν μάθουμε τι είναι πνεύμα (αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ): Θα λυθεί όταν μάθουμε τι είναι ύλη..
Μέχρι τότε θα περιμένουμε κάποια μεγαλοφυία σαν τον Αϊνστάιν ή κάποιον άλλον, να μας το εξηγήσει... Και εν τω μεταξύ εμείς οι κοινοί θνητοί θα τσακωνόμαστε για το αν η επίγνωση είναι απλά λειτουργία του εγκεφάλου ή όχι...
Ο Θεός (έτσι, αφηρημένα) να μας φωτίζει... γιατί έχει πολύ σκοτάδι έξω...
(Η Ίσα Ουπανισάδ είναι ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της Βεδάντα, αλλά τα σχόλια του Ορομπίντο, ενός Μεγάλου Ινδού Μύστη, είναι εξίσου σημαντικά… Στο συγκεκριμένο κείμενο του Ορομπίντο, Εξαντλείται η Βεδαντική Μεταφυσική, Αποσαφηνίζονται όλοι οι Βεδαντικοί Όροι, όπως, Βράχμαν, Άτμαν, ή Πουρουσά (Πάρα, Ακσάρα, Κσάρα), αλλά και η σχετική ύπαρξη (ζαγκάτι), ο νους, η ζωή, το σώμα, αλλά και Διευκρινίζεται η Σχέση του Απολύτου (Βράχμαν) με την Πνευματική Οντότητα (Άτμαν), και την σχετική ύπαρξη, και το φαινόμενο, και Καθοδηγείται ο «αναγνώστης» (όποιος γνωρίζει να «διαβάζει») Ως Την ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΙΝΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΟΥ… Είναι ένα Κείμενο που δεν χρειάζεται ούτε εισαγωγή, ούτε ερμηνεία, γιατί τα λέει «όλα». Απλά χρειάζεται να το «διαβάσει» κάποιος…).
Kena Upanisad by Sri Aurobindo - ( Sri Aurobindo Ashram, 1952)
Το Ένα και τα Πολλά.
Υπάρχει Μια Μοναδική Πραγματικότητα που Απλώνεται Χωρίς Όρια, Πέρα από τον χρόνο, Μια Συνείδηση Ακινησίας, Ολότητας, που τα Περιλαμβάνει Όλα.
Μέσα από Αυτή την Ακίνητη Παρουσία, σε Αυτή την Ήρεμη Απεραντοσύνη, Πηγάζει, Εδράζεται, κι Ολοκληρώνεται, Κάθε Δραστηριότητα. Ο Κόσμος της Ψευδαίσθησης, της «Δημιουργίας», δεν είναι ψεύτικος με την έννοια ότι δεν υπάρχει. Απλά δεν είναι παρά Κίνηση, Φαινόμενο, κάτι Παροδικό, χωρίς δική του σταθερή ουσία.
Η ατομική συνείδηση, η αντίληψη του εγώ, η προσωπική εμπειρία, η ξεχωριστή ζωή, υφίστανται μόνο σαν παροδικά φαινόμενα.
Ο Σοφός Άνθρωπος Αναζητά την Μία Σταθερή Ουσία πέρα από όλα.
Οι ανόητοι απορροφιούνται στα φαινόμενα, στην λειτουργία των φαινομένων, και τρέχουν πίσω από οράματα.
«Αυτός πού Βιώνει την Ύπαρξη του Βράχμαν πίσω από κάθε ενέργεια της οντότητάς του – αίσθηση, διαίσθηση, ή σκέψη – μόνο αυτός κερδίζει την Αθανασία. Με την Γνώση του Βράχμαν έρχεται η Δύναμη. Με την Γνώση του Βράχμαν έρχεται η Αθανασία. Για τον άνθρωπο που Βίωσε το Βράχμαν όλα είναι Φως. Για όποιον δεν Αντιλαμβάνεται το Βράχμαν όλα είναι σκοτάδι. Οι Σοφοί που Βλέπουν το Βράχμαν να ενεργεί σε κάθε οντότητα, όταν φύγουν από την ζωή, κερδίζουν την Αιωνιότητα».
Κένα Ουπανισάδ 2.5.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου