Ο ναρκισσισμός έρχεται σε σύγκρουση με τηv αγάπη. Από την ίδια του τη φύση ο ναρκισσιστικός προσανατολισμός δεν επιτρέπει στο άτομο -στον βαθμό που υπάρχει- να δει την πραγματικότητα ως έχει, δηλαδή αντικειμενικά. Με άλλα λόγια, περιορίζει τη λογική. Μπορεί να μην είναι εξίσου σαφές ότι περιορίζει την αγάπη – ιδιαίτερα όταν θυμόμαστε ότι ο Φρόιντ είπε πως σε κάθε μορφή αγάπης υπάρχει ένα ισχυρό ναρκισσιστικό συστατικό- άτι ένας άντρας που αγαπά μια γυναίκα την κάνει αντικείμενο του ναρκισσισμού του και άτι επομένως γίνεται υπέροχη και ποθητή επειδή είναι μέρος του εαυτού του. Κι εκείνη μπορεί να κάνει το ίδιο με αυτόν, και έτσι έχουμε την περίπτωση του “μεγάλου έρωτα”, η οποία συχνά είναι απλώς συμβιωτική ψύχωση (folie a deux) παρά αγάπη. Και τα δύο άτομα διατηρούν τον ναρκισσισμό τους, δεν έχουν πραγματικά, βαθύ ενδιαφέρον για τον άλλον (και φυσικά για κανέναν άλλον), παραμένουν εύθικτα και καχύποπτα, και κατά πάσα πιθανότητα και οι δύο θα χρειαστούν κάποιο νέο άτομο, που μπορεί να τούς προσφέρει νέα ναρκισσιστική ικανοποίηση.
Για το ναρκισσιστικό άτομο ο σύντροφος δεν είναι ποτέ άτομο αυτοδιάθετο και αυθύπαρκτο, αλλά υπάρχει μόνο ως σκιά του ναρκισσιστικά μεγεθυσμένου Εγώ του συντρόφου του.
Από την άλλη, η μη παθολογική αγάπη δεν βασίζεται στον αμοιβαίο ναρκισσισμό. Είναι μία σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που βιώνουν τους εαυτούς τους ως ξεχωριστές οντότητες, που όμως μπορούν να ανοιχτούν στον άλλο και να γίνουν ένα μαζί του. Για να βιώσει την αγάπη, πρέπει κανείς να βιώσει τον διαχωρισμό.
Erich Fromm, Η Καρδιά του Ανθρώπου
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου