Ο άνθρωπος είναι, όχι μόνο η αντίληψη που ο ίδιος έχει για τον εαυτό του· αλλά κι' αυτός πού θέλει να είναι. Κι όπως συλλαμβάνει τον εαυτό του, μετά την ύπαρξη κι όπως θέλει τον εαυτό του μετά από αυτή την ορμή προς την ύπαρξη, ο άνθρωπος δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά αυτό που ο ίδιος φτιάχνεται. Αυτή είναι η πρώτη αρχή του υπαρξισμού.
Αυτό ακριβώς είναι η λεγόμενη υποκειμενικότητα», που με το ίδιο αυτό όνομα μας προσάπτουν. Αλλά τί άλλο θέλουμε να πούμε με τα παραπάνω, αν όχι πως ο άνθρωπος έχει μεγαλύτερη αξία, μεγαλύτερη αξιοπρέπεια απ' ό, τι ή πέτρα ή το τραπέζι; Γιατί αυτό πού θέλουμε να πούμε είναι ότι ό άνθρωπος υπάρχει πρώτα, δηλαδή ότι ό άνθρωπος είναι πριν απ' όλα αυτό πού ρίχνεται προς ένα μέλλον κι αυτό πού έχει συνείδηση πώς προβάλλεται στο μέλλον.
Ο άνθρωπος είναι στην αρχή ένα σχέδιο που βιώνεται υποκειμενικά αντί να είναι αφρός, ένα σκουπίδι ή ένα κουνουπίδι, τίποτα δεν υπάρχει προγενέστερα απ' αυτό το σχέδιο. Τίποτα το νοητά διαγνώσιμο δεν είναι χαραγμένο στον ουρανό κι ο άνθρωπος θα γίνει πάνω απ’ όλα αυτό που έχει σχεδιάσει να γίνει. Όχι αυτό που θα θελήσει να γίνει.
Γιατί αυτό που συνήθως εννοούμε με τη λέξη «θέληση» είναι μια συνειδητή απόφαση, πράγμα που για τους περισσότερους από μας έρχεται μεταγενέστερα άπ' ότι γίνεται από μόνο του. Μπορώ να θέλω να προσχωρήσω σ' ένα κόμμα, να γράψω ένα βιβλίο, να παντρευτώ. Όλ' αυτά δεν είναι παρά ή εκδήλωση μιας εκλογής πιο πρωταρχικής πιο αυθόρμητης απ' αυτό πού λέμε «θέληση».
Ζ. Π Σαρτρ, Ο Υπαρξισμός είναι ένας Ανθρωπισμός
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου