Το πιο δύσκολο είναι να ξέρεις πως η σωστή απόφαση θα σε πονέσει

Καθημερινά καλούμαστε ν’ αποφασίσουμε για τα πιο απλά αλλά και για τα πιο σημαντικά ζητήματα της ζωής μας. Η διαδικασία της απόφασης δεν είναι πάντα εύκολη και γρήγορη, ειδικά στις μέρες μας που συνήθως οι επιλογές μας είναι παραπάνω από δύο. Αργά ή γρήγορα, έρχεται η ώρα να πάρουμε κάποια σημαντική απόφαση. Κι όχι, το «πίτσα ή σουβλάκια» δε συγκαταλέγεται σ’ αυτές, όσο κι αν πεινάς!

Ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για τις άλλες αποφάσεις. Τις σοβαρές. Αυτές που σε κάνουν ν’ αναρωτιέσαι αν είναι όντως οι σωστές ή καταλήγουν να σε πιέζουν περισσότερο απ’ όσο πρέπει. Το είπε και ο Καβάφης εξάλλου, «σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα που πρέπει το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι να πουν». Είτε αφορά τα επαγγελματικά σου, είτε τα προσωπικά σου, ήρθε εκείνη η στιγμή που πρέπει να βάλεις κάτω όλους τους πιθανούς παράγοντες και να διαλέξεις τι θέλεις να κάνεις.

Σύμφωνα με τον Καρλ Γιουνγκ, είμαστε αυτό που επιλέγουμε να γίνουμε, όχι αυτό που μας συνέβη. Πολλές φορές η λήψη αποφάσεων γίνεται τόσο βασανιστική, που ευχόμαστε να υπήρχε κάτι να μας σπρώξει προς τη σωστή κατεύθυνση. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που μας ωθεί να το συζητήσουμε με κάποιο κοντινό μας πρόσωπο. Μεταξύ μας, δεν είναι λίγες οι φορές που δεν ξέρουμε καν τι θέλουμε και νιώθουμε ανεπαρκείς κι άβουλοι. Επιπλέον, ασυναίσθητα έχουμε την τάση ν’ ανατρέχουμε σε παλαιότερες αποφάσεις μας, μιας και μια κακή εμπειρία έχει τη δύναμη να χρωματίζει πολλές μελλοντικές. Συνεπώς, όσο πιο σημαντική είναι η απόφαση, τόσο περισσότερο θα τους ζαλίσουμε!

Σίγουρα είναι καλό ν’ ακούσεις και τη γνώμη ενός τρίτου ή να δεις το όποιο δίλημμά σου σαν εξωτερικός παρατηρητής, αν και πολλές φορές νομίζω ότι περισσότερο ψάχνουμε για επιβεβαίωση ή αποποίηση ευθυνών- ή έστω κάποιον να προβλέψει με βεβαιότητα τις συνέπειες των αποφάσεών μας. Κάθε φορά που πρέπει να λάβουμε μια απόφαση, αμφιταλαντευόμαστε ανάμεσα στο σωστό και το λάθος. Ποιος όμως, είναι αυτός που το ορίζει; Και πώς είμαστε τόσο σίγουροι ότι αυτό που θα επιλέξουμε είναι όντως το σωστό;

Λογική, συναισθηματική νοημοσύνη, ένστικτο. Όλα παίζουν τον ρόλο τους. Μεγιστοποιούμε τις καταστάσεις εξετάζοντας κάθε πιθανή επιλογή θέλοντας ν’ αποκλείσουμε μια ενδεχόμενη αποτυχία και να προσδιορίσουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Πέραν του φόβου της αποτυχίας όμως, ίσως φοβόμαστε και τις συνέπειες της επιτυχίας. Όσο κουλ και να το παίζουμε, κάποια στιγμή θα σκεφτούμε και «τι θα πει ο κόσμος». Ο κόσμος όμως πάντα κάτι θα έχει να πει! Όσο και να ζυγίσουμε τα υπέρ και τα κατά, στο τέλος την απόφαση θα τη λάβουμε μόνοι μας το βράδυ, καθώς η διαδικασία αυτή καθ’ αυτή είναι μια μοναχική πράξη.

Συχνά το ένστικτο γνωρίζει περισσότερα για το τι μας ενδιαφέρει από ό,τι ο εγκέφαλός μας. Όσο μεγιστοποιούμε τα πράγματα και υπεραναλύουμε καταστάσεις, συχνά επανεξετάζουμε τις επιλογές αργότερα. «Ένας αδύναμος άνθρωπος έχει αμφιβολίες πριν από μια απόφαση. Ένας δυνατός άνθρωπος τις έχει μετά», είπε ο Karl Kraus, βρίσκοντάς μας σύμφωνους σε σημαντικό βαθμό. Για να υπάρξει μια ισορροπία, πρέπει πρώτα να περιεργαστούμε γνωστικά καλά μια σημαντική απόφαση για να δώσουμε στη συνέχεια στη διαίσθησή μας την ευκαιρία ν’ απαντήσει.

Εδώ που τα λέμε, το πού θα καταλήξουμε και τι θα αποφασίσουμε είναι καθαρά προσωπική μας επιλογή. «Όσες περισσότερες αποφάσεις αναγκάζεσαι να πάρεις μόνος σου, τόσο περισσότερο αντιλαμβάνεσαι την ελευθερία επιλογής που έχεις», Thornton Wilder. Ας τη στηρίξουμε μέχρι τέλους λοιπόν!

Κάποιες φορές μπορεί να αισθανθούμε άσχημα μετά τη λήψη μιας σημαντικής απόφασης, όμως αυτό δε σημαίνει κι ότι η ίδια η απόφαση είναι λάθος! Όλοι φοβόμαστε τις αλλαγές και σίγουρα όταν διαλέγουμε κάτι αυτόματα ακυρώνουμε και τις πιθανές εναλλακτικές. Η ζωή μας είναι μια διαρκής, ατελείωτη σειρά από αποφάσεις και κάθε βήμα που κάνουμε -ή που δεν κάνουμε- είναι μια απόφαση. Μικρή η μεγάλη, εξακολουθεί να είναι σημαντική.

Και στην τελική, αν όντως σε διαψεύσει κάποια στιγμή το αποτέλεσμα, μπορείς πάντα να ελιχθείς μετακινώντας το κέντρο βάρους σου σε μια νέα εκδοχή. Μια καινούρια πορεία. Άλλωστε, δεν είναι αποτυχία, αν ξέρεις πως έναν δρόμο μόλις τον απέκλεισες. Εδώ που τα λέμε, θα ήμασταν και λίγο ανόητοι αν λέγαμε πως με τόσες επιλογές και διαφοροποιήσεις, εμείς πάντα θα έχουμε την πιο κατάλληλη στο τσεπάκι. Αυτό δε σημαίνει ότι θα σταματήσουμε ν’ αποφασίζουμε. Σωστά;