Τετάρτη 13 Οκτωβρίου 2021

Οι έξυπνοι της ζωής συνεργάζονται ενώ οι κουτοί ανταγωνίζονται

 ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Δεν υπάρχει καμία αντίφαση. Προσπάθησε να δεις τη ζωή σαν μαραθώνιο. Υπάρχουν συμμετέχοντες που τρέχουν δίπλα σου. Όσο η παρουσία τους λειτουργεί σαν ερέθισμα και ενεργεί καθησυχαστικά, δεν παρουσιάζει κανένα πρόβλημα. Τη στιγμή, όμως, που κάποιος θελήσει να κερδίσει τον συναγωνιζόμενο, η κατάσταση αλλάζει τελείως.

Ο αρχικός στόχος, που έπρεπε να ήταν «να καταφέρει να τερματίσει» ή «να τρέξει γρήγορα», μετατρέπεται στον στόχο «να νικήσει εκείνο το άτομο». Ο συναγωνιστής, που έπρεπε να ήταν ένας φίλος, μετατρέπεται σε ορκισμένο εχθρό που πρέπει να συντριβεί. Κι αυτό φέρνει με τη σειρά του ύπουλες μεθοδεύσεις με σκοπό τη νίκη και οδηγεί ακόμα και σε αθέμιτες συμπεριφορές. Ακόμα κι όταν ολοκληρωθεί ο αγώνας, το άτομο αδυνατεί να γιορτάσει τη νίκη του συναγωνιστή και παλεύει με αισθήματα φθόνου και κατωτερότητας.

ΝΕΟΣ: Και γι’ αυτό ο ανταγωνισμός είναι μη αποδεκτός,

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Όπου υπάρχει ανταγωνισμός, προκύπτουν και ύπουλες μεθοδεύσεις και αθέμιτες συμπεριφορές. Δε χρειάζεται να νικήσεις κάποιον. Δεν είναι αρκετό να καταφέρεις να τερματίσεις;

ΝΕΟΣ: Αποκλείεται να είστε τόσο αφελής. Είστε πραγματικά αφελής αν έχετε τέτοιες απόψεις.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Τότε, ας σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ως παράδειγμα τον μαραθώνιο και ας επιστρέψουμε στην πραγματική κοινωνία. Αντίθετα με τον μαραθώνιο, όπου οι άνθρωποι συναγωνίζονται για τον καλύτερο χρόνο, σε μια κοινότητα που κυβερνάται από αρχηγό δεν υπάρχουν σαφή κριτήρια ως προς το τι συνιστά νίκη. Σε μια σχολική τάξη υπάρχουν κι άλλες παράμετροι πέραν των σχολικών μαθημάτων που μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις κάποιου. Κι όσο τα κριτήρια είναι ασαφή, ο κόσμος θα είναι γεμάτος ανθρώπους που κρατούν τους συντρόφους τους πίσω, παίρνουν τα εύσημα για τη δουλειά άλλων και κολακεύουν τους ηγέτες τους με στόχο να κερδίσουν την αναγνώριση μόνο για τους εαυτούς τους. Έχεις γίνει μάρτυρας αυτού ακόμα και στον εργασιακό σου χώρο, έτσι δεν είναι;

ΝΕΟΣ: Ναι, μάλλον…

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Προκειμένου να αποτρέψει τέτοιες καταστάσεις, ένας οργανισμός πρέπει να εφαρμόζει μια πραγματική δημοκρατία όπου δεν υπάρχει ανταμοιβή, τιμωρία, αλλά και ανταγωνισμός. Έχε, σε παρακαλώ, στο μυαλό σου πως η σχολική εκπαίδευση που προσπαθεί να χειραγωγήσει τους άλλους με ανταμοιβή και τιμωρία αντιπροσωπεύει μια συμπεριφορά που δε θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από τη δημοκρατία.

ΝΕΟΣ: Τότε, πείτε μου το εξής. Τι πιστεύετε πως είναι η δημοκρατία; Τι είδος οργανισμού ή κοινότητας θα χαρακτηρίζατε δημοκρατικό;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Μια κοινότητα που διοικείται όχι βάσει της αρχής του ανταγωνισμού, αλλά βάσει της αρχής της συνεργασίας.

ΝΕΟΣ: Αρχή της συνεργασίας;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Αντί για τον ανταγωνισμό με τους άλλους, να βάζεις τη συνεργασία με τους άλλους πάνω απ’ όλα τα άλλα. Αν καταφέρεις να λειτουργήσεις με γνώμονα την αρχή της συνεργασίας στην τάξη σου, οι μαθητές σου πιθανώς να υιοθετήσουν ένα σχέδιο ζωής που θα τους επιτρέπει να λένε “οι άνθρωποι είναι σύντροφοί μου”.

ΝΕΟΣ: Χα χα! Ας συναδελφωθούμε όλοι κι ας βάλουμε τα δυνατά μας; Ούτε καν στα νηπιαγωγεία δε στέκουν αυτά τα όνειρα θερινής νυκτός!

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ας υποθέσουμε ότι έχουμε έναν μαθητή που έχει εκδηλώσει επανειλημμένως προβληματικές συμπεριφορές. Πολλοί εκπαιδευτικοί θα σκέφτονταν: Τι να κάνω με αυτόν τον μαθητή; Θα σκέφτονταν αν θα πρέπει να επαινέσουν, να επιπλήξουν ή να αγνοήσουν το αγόρι, ή αν θα πρέπει να ακολουθήσουν κάποια άλλη προσέγγιση. Και τότε θα το φώναζαν στο γραφείο των καθηγητών, όπου και θα ασχολούνταν μεμονωμένα με την περίπτωσή του. Αλλά αυτός ο τρόπος σκέψης είναι λανθασμένος.

ΝΕΟΣ: Γιατί;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Το πρόβλημα εδώ είναι ότι η αρχή του ανταγωνισμού έχει διαποτίσει όλη την τάξη, όχι ότι το παιδί που εκδήλωσε την προβληματική συμπεριφορά είναι κακό. Αν πάθαινε πνευμονία, για παράδειγμα, δε θα την πάθαινε επειδή την κόλλησε μόνο του, αλλά επειδή ολόκληρη η τάξη είχε προσβληθεί εξαρχής. Η προβληματική του συμπεριφορά είναι σύμπτωμα. Αυτός είναι ο τρόπος σκέψης της αντλεριανής ψυχολογίας.

ΝΕΟΣ: Είναι αρρώστια ολόκληρης της τάξης;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι, είναι μια αρρώστια που ονομάζεται «αρχή του ανταγωνισμού». Αυτό που απαιτείται από τους εκπαιδευτικούς είναι να κοιτάξουν την κοινότητα εντός της οποίας εντοπίζεται το πρόβλημα, όχι το μεμονωμένο άτομο που το εκ δηλώνει. Και τότε, αντί να προσπαθεί να θεραπεύσει το άτομο, να αρχίσει να θεραπεύει την ίδια την κοινότητα.

ΝΕΟΣ: Πώς θεραπεύει κανείς μια ολόκληρη τάξη που πάσχει από πνευμονία;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Παύει να ανταμείβει και να τιμωρεί, ενώ παράλληλα καταπνίγει συνεχώς εν τη γενέσει του τον ανταγωνισμό. Απαλλάσσει την τάξη από την αρχή του ανταγωνισμού. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος.

ΝΕΟΣ: Αυτό θα ήταν αδύνατο και θα είχε και το αντίθετο αποτέλεσμα! Ξεχάσατε πως εφάρμοσα την εκπαίδευση χωρίς έπαινο, και απέτυχα;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι, το ξέρω. Ας σταθούμε εδώ για ένα λεπτό και ας κάνουμε μια αποτίμηση των σημείων που συζητήσαμε. Πρώτα απ’ όλα, η ίδια η φύση του ανταγωνισμού, όπου οι άνθρωποι αναμετρώνται μεταξύ τους για το ποιος θα επικρατήσει σε δύναμη ή ποιος θα τερματίσει πρώτος, πάντα καταλήγει σε κάθετες σχέσεις. Γιατί δημιουργεί νικητές και ηττημένους και τις συνεπαγόμενες ιεραρχικές σχέσεις που τους συνδέουν.

ΝΕΟΣ: Σύμφωνοι.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Αντιθέτως, οι οριζόντιες σχέσεις που πρεσβεύει η αντλεριανή ψυχολογία είναι εμποτισμένες με την αρχή της συνεργασίας. Κανείς δεν ανταγωνίζεται κανέναν, και δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Δεν έχει σημασία αν υπάρχουν διαφορές ως προς το επίπεδο γνώσεων ή εμπειρίας ή ικανότητας ανάμεσα στα άτομα. Όλοι είναι ίσοι, ανεξαρτήτως ακαδημαϊκών ή επαγγελματικών επιτευγμάτων, και η συνεργασία είναι εκείνη που δίνει νόημα στην έννοια της κοινότητας.

ΝΕΟΣ: Ώστε αυτό εννοείτε όταν μιλάτε για δημοκρατικό κράτος;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι. Η αντλεριανή ψυχολογία είναι μια βασισμένη σε οριζόντιες σχέσεις, ψυχολογία της δημοκρατίας.

ΝΕΟΣ: Εντάξει. Τα σημεία σύγκρουσης είναι σαφή. Εσείς λέτε ότι δεν είναι πρόβλημα του ατόμου, αλλά ολόκληρης της τάξης ότι η αρχή του ανταγωνισμού που έχει διαποτίσει την τάξη είναι η ρίζα του κακού.

Εγώ, από την άλλη, επικεντρώνομαι στο άτομο. Για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό; Λοιπόν, για να δανειστώ τα δικά σας λόγια , ο λόγος είναι ο σεβασμός. Κάθε μαθητής , με τη δική του μοναδική προσωπικότητα, υφίσταται ως ένα ξεχωριστό πλάσμα. Υπάρχουν διάφορα είδη μαθητών. Κάποιοι είναι ήσυχοι και φρόνιμοι, άλλοι θορυβώδεις και ζωηροί, άλλοι είναι σοβαροί κι άλλοι έχουν φλογερό ταπεραμέντο. Δεν είναι ένα πλήθος χωρίς ατομικά χαρακτηριστικά.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι, βέβαια, έτσι είναι.

ΝΕΟΣ: Αλλά κι εσείς, ακόμα κι όταν μιλάτε περί δημοκρατίας, προσπαθείτε να μη βλέπετε το κάθε παιδί ξεχωριστά, αλλά να τα βλέπετε όλα ομαδικά. Επιπλέον, ευαγγελίζεστε ότι όλα θα αλλάξουν αν αλλάξουμε το σύστημα. Αυτό είναι στην ουσία κομμουνισμός.

Η δική μου άποψη είναι διαφορετική . Δεν έχει σημασία ποιο είναι το σύστημα – δημοκρατικό, κομμουνιστικό ή οτιδήποτε άλλο. Εγώ ασχολούμαι με την πνευμονία καθενός ξεχωριστά, όχι με την πνευμονία όλης της τάξης,

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Γιατί αυτό έκανες πάντα.

ΝΕΟΣ: Μιλώντας συγκεκριμένα, εσείς πώς θα αντιμετωπίζατε την πνευμονία τους; Αυτό είναι ένα ακόμα σημείο σύγκρουσης. Η δική μου απάντηση θα ήταν με επιδοκιμασία. Ικανοποιώντας την ανάγκη τους για επιδοκιμασία.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Χμ…

ΝΕΟΣ: Καταλαβαίνω. Πραγματικά καταλαβαίνω την άρνησή σας απέναντι στην ανάγκη για επιδοκιμασία. Εγώ όμως την αποδέχομαι ενεργά. Έχω καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα βάσει προσωπικής εμπειρίας, οπότε δεν πρόκειται να υποκύψω εύκολα. Αναζητώντας απεγνωσμένα την επιδοκιμασία, τα παιδιά αυτά ξεπάγιασαν από το κρύο και αρρώστησαν.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Μπορείς να εξηγήσεις τη λογική πίσω από το συμπέρασμά σου;

ΝΕΟΣ: Στην αντλεριανή ψυχολογία, αρνείστε την ανάγκη για επιδοκιμασία. Για ποιον λόγο; Γιατί ως αποτέλεσμα της επιθυμίας του να γίνει αποδεκτό από έναν τρίτο, το άτομο, ενεργώντας υπό την πίεση της ανάγκης για επιδοκιμασία, θα αρχίσει, προτού το καταλάβει, να ζει μια ζωή που εναρμονίζεται με τις επιθυμίες αυτού του τρίτου. Με άλλα λόγια, θα ζει τη ζωή ενός άλλου.

Αλλά δε ζούμε για να ικανοποιούμε τις προσδοκίες κάποιου άλλου. Είτε αυτός ο άλλος είναι οι γονείς μας ή ο καθηγητής μας ή ο οποιοσδήποτε άλλος, δεν πρέπει να επιλέγουμε ένα σχέδιο ζωής που ικανοποιεί τις προσδοκίες εκείνου του άλλου. Σωστά το λέω;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι.

ΝΕΟΣ: Αν κάποιος ανησυχεί συνεχώς για το πώς τον κρίνουν οι άλλοι, καταλήγει να μη ζει την ίδια του τη ζωή. Γίνεται ένας τρόπος ζωής που δεν είναι πλέον ελεύθερος. Πρέπει να είμαστε ελεύθεροι. Κι αν κάποιος ευελπιστεί να βρει την ελευθερία, δεν πρέπει να αναζητά την επιδοκιμασία. Δεν είναι εσφαλμένη η κατανόησή μου, σωστά;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Όχι, δεν είναι εσφαλμένη

ΝΕΟΣ: Είναι μια υπέροχη, αληθινά θαρραλέα ιστορία. Αλλά ξέρετε τι γίνεται; Δυστυχώς, δεν μπορούμε να είμαστε αρκετά δυνατοί! Ακόμα κι εσείς, αν παρατηρούσατε την πραγματική καθημερινότητα με τους μαθητές, θα καταλαβαίνατε. Κάνουν ό,τι μπορούν για να παραστήσουν τους σκληρούς, αλλά μέσα τους είναι τρομερά ανασφαλείς. Δεν μπορούν με τίποτα να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και υποφέρουν από αισθήματα κατωτερότητας. Χρειάζονται την επιδοκιμασία των άλλων.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Είναι ακριβώς έτσι όπως το λες.

ΝΕΟΣ: Μη συμφωνείτε τόσο επιπόλαια μαζί μου, ξεπερασμένε Σωκράτη! Τα άτομα για τα οποία μιλάτε εσείς είναι όλοι σκέτα αγάλματα του Δαβίδ.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Αγάλματα του Δαβίδ;

ΝΕΟΣ: Ναι, γνωρίζετε τον Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, έτσι; Είναι η ιδανική αναπαράσταση του ανθρώπινου σώματος – συμμετρικό και μυώδες, χωρίς ίχνος λίπους. Αλλά είναι μια εξιδανικευμένη εικόνα, χωρίς σάρκα και οστά, και δεν αναπαριστά ένα πλάσμα που υπάρχει στην πραγματικότητα. Οι πραγματικοί άνθρωποι παθαίνουν στομαχόπονους, οι πραγματικοί άνθρωποι αιμορραγούν! Εσείς μιλάτε πάντα για τους ανθρώπους λες και είναι εκείνο το ιδανικό άγαλμα του Δαβίδ.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Χα χα! Ενδιαφέρων ο τρόπος που το θέτεις.

ΝΕΟΣ: Αυτό στο οποίο εστιάζω εγώ είναι οι αληθινοί, ζωντανοί άνθρωποι. Μιλάω για ευαίσθητα παιδιά, στο έπακρον ατομικιστές, παιδιά που είναι από κάθε άποψη αμήχανα και εύθικτα. Πρέπει να ικανοποιήσω αυτή την ανάγκη για επιδοκιμασία σε καθένα ξεχωριστά, και με πιο υγιή τρόπο. Με μία λέξη, πρέπει να τα επαινέσω. Αν δεν το πράξω, δε θα μπορέσουν να ανακτήσουν το θάρρος που έχασαν.

Ενδύεστε τον χιτώνα του ενάρετου ανθρώπου, αλλά κρατάτε τους αδύναμους σε απόσταση. Έχετε ιδεαλιστικές θεωρίες για τους θαρραλέους και τους λεοντόκαρδους, αλλά τίποτα για τους πραγματικούς ανθρώπους.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Μάλιστα . Αν τα λόγια μου ακούστηκαν ως μη πρακτικές, ιδεαλιστικές θεωρίες, δεν ήταν αυτή η πρόθεσή μου. Η φιλοσοφία πρέπει να είναι μια αναζήτηση που βασίζεται σε στέρεο έδαφος, έχοντας πάντα επίγνωση ότι τα ιδανικά που κυνηγάμε δεν παύουν να είναι ιδανικά. Ας δούμε από μια άλλη σκοπιά τους λόγους για τους οποίους η αντλεριανή ψυχολογία δεν αποδέχεται την ανάγκη για επιδοκιμασία.

ΝΕΟΣ: Α, προσπαθείτε να δικαιολογήσετε τα πάντα, ακριβώς σαν τον Σωκράτη!

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ο όρος «αίσθημα κατωτερότητας» που ανέφερες νωρίτερα είναι κλειδί εδώ.

ΝΕΟΣ: Χμ… Θέλετε να μιλήσουμε για αισθήματα κατωτερότητας; Εντάξει. Ξέρετε, είμαι ειδικός στα αισθήματα κατωτερότητας.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Κατ’ αρχάς, κατά την παιδική ηλικία, όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως έχουν αισθήματα κατωτερότητας. Αυτό αποτελεί μείζον δεδομένο στην αντλεριανή ψυχολογία.

ΝΕΟΣ: Ανεξαιρέτως;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ακριβώς. Ο άνθρωπος είναι μάλλον το μόνο πλάσμα του οποίου το σώμα χρειάζεται μεγαλύτερο διάστημα για να αναπτυχθεί απ’ ό,τι ο νους. Ενώ στα άλλα πλάσματα το σώμα και ο νους αναπτύσσονται με την ίδια ταχύτητα, στους ανθρώπους πρώτα αναπτύσσεται ο νους, ενώ το σώμα μένει πίσω. Κατά μία έννοια, είμαστε όντα που ζουν δεμένα χειροπόδαρα. Γιατί, παρόλο που το μυαλό μας είναι ελεύθερο, το σώμα μας δεν είναι.

ΝΕΟΣ: Χμ, ενδιαφέρουσα σκοπιά αυτή.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά παλεύουν με το κενό που υπάρχει ανάμεσα σε αυτό που θέλουν να κάνουν από νοητικής πλευράς και αυτό που μπορούν να κάνουν από σωματικής πλευράς. Υπάρχουν πράγματα που εμείς οι ενήλικες γύρω τους μπορούμε να κάνουμε, αλλά εκείνα δεν μπορούν: εκείνο το ράφι όπου οι μεγάλοι βάζουν πράγματα αυτά δεν το φτάνουν εκείνες τις πέτρες που μπορούν να κουβαλήσουν οι ενήλικες αυτά δεν μπορούν να τις σηκώσουν και δεν μπορούν να συμμετέχουν και στις συζητήσεις τους.

Τα παιδιά βιώνουν αυτή την αίσθηση ανημπόριας -ή ανολοκλήρωτου εαυτού, θα μπορούσε να πει κανείς- και, κατά κανόνα, δεν μπορούν παρά να έχουν αισθήματα κατωτερότητας

ΝΕΟΣ: Άρα ξεκινούν τη ζωή τους ως ανολοκλήρωτα όντα;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ναι. Φυσικά, τα παιδιά δεν είναι «ανολοκλήρωτα» ως άνθρωποι. Απλώς η σωματική ανάπτυξη δε συμβαδίζει ακόμα με τη νοητική. Αλλά οι ενήλικες βλέπουν μόνο τις σωματικές τους ανάγκες και αρχίζουν να τους φέρονται σαν μωρά. Δεν προσπαθούν να δουν το μυαλό των παιδιών. Οπότε, είναι φυσικό τα παιδιά να έχουν αισθήματα κατωτερότητας. Γιατί παρ’ ότι το μυαλό τους δε διαφέρει από αυτό των ενηλίκων, δεν αναγνωρίζεται η ανθρώπινη αξία τους.

ΝΕΟΣ: Όλοι οι άνθρωποι ξεκινούν ως ανολοκλήρωτα όντα, οπότε όλοι βιώνουν αισθήματα κατωτερότητας. Αρκετά απαισιόδοξη αυτή η άποψη.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Δεν έχει μόνο αρνητικά. Αυτό το αίσθημα κατωτερότητας, αντί να γίνεται εμπόδιο, αποτελούσε πάντα ερέθισμα για προσπάθεια και εξέλιξη.

ΝΕΟΣ: Με ποιον τρόπο;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Αν τα ανθρώπινα πόδια ήταν το ίδιο γρήγορα με αυτά των αλόγων, τότε δε θα είχαν εφευρεθεί ποτέ οι άμαξες πιθανώς ούτε και τα μηχανοκίνητα οχήματα. Αν μπορούσαμε να πετάξουμε σαν τα πουλιά, δε θα είχε εφευρεθεί ποτέ το αεροπλάνο. Αν είχαμε γούνα σαν αυτή της πολικής αρκούδας, δε θα είχαν εφευρεθεί τα χειμερινά ρούχα, και αν κολυμπούσαμε σαν τα δελφίνια, δε θα είχε υπάρξει ποτέ ανάγκη για πλοία ή ναυτικές πυξίδες.

Ο πολιτισμός είναι το προϊόν της ανάγκης του ανθρώπου για να ξεπεράσει τη σωματική του αδυναμία, και η ιστορία της ανθρωπότητας είναι η ιστορία του θριάμβου της επί της κατωτερότητάς της.

ΝΕΟΣ: Δηλαδή, επειδή ήμασταν αδύναμοι καταφέραμε να κτίσουμε τέτοιον πολιτισμό;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ακριβώς. Και για να το πάμε ένα βήμα παραπέρα, εξαιτίας αυτής της αδυναμίας είναι που οι άνθρωποι δημιουργούν κοινωνίες και ζουν με σχέσεις συνεργασίας. Από την εποχή του κυνηγού-συλλέκτη ακόμα, ζούσαμε σε ομάδες και συνεργαζόμασταν με τους συντρόφους μας για το κυνήγι ζώων και την ανατροφή των παιδιών. Δεν ήταν ότι θα 'θέλα με όντως να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας. Ήταν ότι ήμασταν αδύναμοι – τόσο απελπιστικά αδύναμοι, που δεν μπορούσαμε να ζήσουμε χώρια.

ΝΕΟΣ: Λόγω αυτής της αδυναμίας οι άνθρωποι σχημάτισαν ομάδες και δημιούργησαν κοινωνίες. Άρα, λοιπόν, η δύναμή μας και ο πολιτισμός μας είναι καρποί αυτής της αδυναμίας.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Βλέποντάς το από την ανάποδη, δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό για τον άνθρωπο από την απομόνωση. Για τους απομονωμένους ανθρώπους, δεν απειλείται μόνο η σωματική τους ασφάλεια αλλά και η ψυχική. Γιατί, ενστικτωδώς, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας. Ως αποτέλεσμα, λαχταράμε πάντα μια δυνατή σύνδεση με άλλους. Αντιλαμβάνεσαι τι σημαίνει αυτό το γεγονός ;

ΝΕΟΣ: Όχι. Τι σημαίνει ;

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Όλοι έχουν μέσα τους έμφυτο το αίσθημα της κοινότητας. Και είναι κάτι που συνδέεται βαθιά με την ανθρώπινη ταυτότητα.

ΝΕΟΣ: Ααα!

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Όπως δεν μπορούμε να φανταστούμε μια χελώνα χωρίς καβούκι ή μια καμηλοπάρδαλη με κοντό λαιμό, έτσι δεν υφίσταται και άνθρωπος που να είναι εντελώς αποκομμένος από τους γύρω του. Το αίσθημα της κοινότητας δεν είναι κάτι που αποκτάται, αλλά κάτι που ο άνθρωπος ξεθάβει από μέσα του, γι’ αυτό και μπορεί να το μοιράζεται με άλλους ανθρώπους. Όπως διευκρινίζει ο Άντλερ, «το αίσθημα της κοινότητας αντικατοπτρίζει πάντα την αδυναμία του σώματος και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μας».

ΝΕΟΣ: Ένα αίσθημα κοινότητας που πηγάζει από την ανθρώπινη αδυναμία.

ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Τα ανθρώπινα όντα είναι σωματικά αδύναμα. Αλλά ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι αξεπέραστος, πολύ δυνατότερος από οποιουδήποτε άλλου ζώου. Είμαι σίγουρος ότι γνωρίζεις πολύ καλά πόσο αντίθετο στους νόμους της φύσης είναι να σπαταλά κανείς τον καιρό του ανταγωνιζόμενος τους συντρόφους του. Το αίσθημα κοινότητας δεν είναι κάποιο ονειροπόλο ιδανικό. Είναι μια θεμελιώδης αρχή της ζωής που ενυπάρχει μέσα μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου